Post on 01-May-2022
P O L S K A A K A D E M I A N A U K
I n s t y t u t H i s t o r i i
KWARTALNIK HISTORYCZNY
ROCZNIK LXII
Nrl
PAŃSTWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE
WARSZAWA 1955
http://rcin.org.pl
P O L S K A A K A D E M I A N A U K I N S T Y T U T H I S T O R I I
KWARTALNIK HISTORYCZNY
ROCZNIK LXIJ
Nr 1
PAŃSTWOWE WYD AWNICTWO NAUKOWE
WARSZAWA 1955
http://rcin.org.pl
KOMITET REDAKCYJNY Juliusz Bardach, Iza Bieżuńska, Aleksander Gieysztor,
Leon Grosfeld, Henryk Jabłoński, Witold Kula, Bogusław Leśnodorski — redaktor naczelny, Janina Żurawicka
ADRES REDAKCJI
Instytut Historii PAN Warszawa, Rynek Starego Miasta 29/31
tel. 62051
A. 96
PAŃSTWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE — DZIAŁ CZASOPISM Warszawa, Krakowskie Przedmieśc ie 79
Nakład 4226 + 125 Oddano do składania 27.XII.54
Ark. wyd. 29,7, ark. druk. 19,75 Podpi sano do druku 4.III.55
Pap. druk. sat. kl. V, 70 g 70 x 100/16 Druk ukończono w marcu 1955
Cena zl 10,— Zamówien ie 609 B-6-2211
Stł. Drukarnia Naukowa. Warszawa, Śniadeckich 8
http://rcin.org.pl
K W A R T A L N I K H I S T O R Y C Z N Y
Nr 1 1955
S P I S T R E Ś C I
W 50 rocznicę rewolucji 1905—7 3 B o g u s ł a w L e ś n o d o r s k i — Nauka historii w pierwszym dziesięcioleciu
Polski Ludowej 17 Z d z i s ł a w Ć w i e k — J e r z y G l u z i ń s k i — Osiągnięcia Polski Ludowej
na Pomorzu i w gospodarce morskiej . 59 W i t o l d S t a n k i e w i c z — Wrzenie rewolucyjne na wsi polskiej w końcu
1918 i w 1919 r 105 A l e k s a n d e r G i e y s z t o r — Problematyka ideologiczna Drzwi Gnieźnień-
skich 142
DYSKUSJA I POLEMIKA
K a z i m i e r z P o p i o ł e k — Na marginesie artykułu K. Laptera i H. Zieliń-skiego pt. „Powstania śląskie" 162
K a r o l G ó r s k i , J a n G e r l a c h , A d a m S t e b e l s k i — W sprawie wydawnictwa Fontes 34. Inwentarz aktów sejmikowych Prus Królewskich (1600—1764) 184
RECENZJE
Istorija Moskwy, t. I—II — J ó z e f G i e r o w s k i 200 Woprosy istorii rieligii i ateizma — J a n u s z T a z b i r 205 L. Ehrlich, Paweł Włodkowic i Stanisław ze Skarbimierza — S t a n i s ł a w
P i e k a r c z y k 212 J. Malarczyk, Doktryna społeczno-polityczna Biernata z Lublina — J u l i u s z
B a r d a c h 218 J. Lestocquoy, Les villes de Flandre et d'Italie sous le gouvernement des pa-
triciens (XIe—XIVe siècles) — A n t o n i n a K ł o s k o w s k a . . . 223 Z. Rewski, Majstersztyki krakowskiego cechu murarzy i kamieniarzy XVI—
XIX wieku — S t a n i s ł a w K o n a r s k i 228 Pamiętniki spiskowców i więźniów galicyjskich w latach 1832—1846 — M a-
r i a n Ż y c h o w s k i 230 W Ulbricht, Zur Geschichte der deutschen Arbeiterbewegung — H e n r y k
Z i e l i ń s k i 237 Zapiski bibliograficzne 251
ZYCIE NAUKOWE W KRAJU
Sprawozdanie z dyskusji nad drugą redakcją pierwszego tomu Historii Pol-ski — J a n u s z T a z b i r , A n d r z e j W y c z a ń s k i 258
Sesja Ukraińska Instytutu Polsko-Radzieckiego 262 II Walny Zjazd Polskiego Towarzystwa Archeologicznego — T e r e s a W ą-
s o w i c z ó w n a 266
http://rcin.org.pl
ŻYCIE NAUKOWE ZA GRANICĄ
Prace historyków słowackich — L u d o v i t H o l o t i k 268 Dwie konferencje naukowe w Czechosłowacji poświęcone problematyce sło-
wiańskiej — E w a M a l e c z y ń s k a 274 Sprawa ziem polskich w rewizjonistycznej historiografii Niemiec Zachodnich
i w pracach historyków NRD — F e l i x H e i n r i c h G e n t z e n . 278 Past and Present. Postępowe czasopismo historyków angielskich — К r y-
s t y n a K e r s t e n o w a . . . , 290
LISTY DO REDAKCJI
W sprawie recenzji z książki Ber Meisels 298 W sprawie niewolnictwa na ziemiach słowiańskich 302
*
Streszczenia w języku rosyjskim 303 Содержание 313 Streszczenia w języku francuskim 307 Sommaire 314
С О Д Е Р Ж А Н И Е
В 50-легие революции 1905—7 г 3 Б о г у с л а в Л е с н о д о р с к и й — Историческая наука в первом десяти-
летии Народной Польши 17 З д и с л а в Ц в е к — Е ж и Г л ю з и н с к и й — Поморье в десятилетии
Народной Польши 59 В и т о л ь д С т а н к е в и ч Революционное движение в польской деревне
в конце 1918 и в течение 1919 года 105 А л е к с а н д р Г е й ш т о р — Идеологическая проблематика дверей гнезнен-
ского собора , , , 142
ПОЛЕМИКА
К а з и м е ж П о п и о л е к — По вопросу силезских в о с с т а н и й . . . . 162 П а р о л ь Г у р с к и й , Я н Г е р л я х , А д а м С т е б е л ь с к и й — По во-
просу изд. Фонтес 34. Инвентарь сеймиковых дел Королевской Пруссии (1600—1764) 184
РЕЦЕНЗИИ
История Москвы, т. I—II — Ю з е ф Г е р о в с к и й 200 Вопросы истории религии и атеизма — Я н у ш Т а з б и р 205 Л. Эрлих, Павел Блодковиц и Станислав из Скарбимежа - С т а н и с л а в
П е к а р ч ы к 212 Я. Маларчык, Социально-политическая доктрина Берната из Люблина —
Ю л ю г а Б а р д а х . • .................... 218
http://rcin.org.pl
J. Lestocquoy, Les villes de Flandre et d'Italie sous le gouvernement des patri-ciens (XIe—XIVe siècles) — А н т о н и н а К л о с к о в с к а я . . . . .......................223
3. Ревский, Майстерштыки краковской гильдии каменщиков и каменотёсов — С т а н и с л а в К о н а р с к и й 228
Дневники заговорщиков и галицийских заключённых в годы 1832—1846 — М а р я н Ж ы х о в с к и й 230
W. Ulbricht, Zur Geschichte der deutschen Arbeiterbewegung — Г е н р и к З е л и н с к и й 237
Библиографические записки 251
НАУЧНАЯ ЖИЗНЬ В СТРАНЕ
Обсуждение второй редакции первого тома Истории Польши — Я н у ш Т а з б и р — А н д ж е й В ы ч а н ь с к и й . . 258
Украинская сессия Польско-советского Института .....262 II съезд Польского археологического Общества — Т е р е с а В о н с о в и ч 260
НАУЧНАЯ ЖИЗНЬ ЗАГРАНИЦЕЙ
Труды словацких историков — Л ю д о в и т Г о л о т и к 268 Научные конференции в Чехословакии, посвященные славянской проблема-
тике — Е в а М а л е ч и н ь с к а я 274 Вопрос польских земель в реваншистской историографии Западной Германии
и в трудах историков ГДР — Ф е л и к с Г е й н р и х Г е н т з е н . . . 278 Past and Present — Прогресивный журнал английских историков — К р ы-
с т ы н а К э р с т е н о в а 290
ПИСЬМА В РЕДАКЦИЮ 298
S O M M A I R E
Pour le 50me anniversaire de la révolution de 1905-7 3 B o g u s ł a w L e ś n o d o r s k i — La science historique au cours du
premier décennat de la Pologne populaire 17 Z d z i s ł a w Ć w i e k — J e r z y G l u z i ń s k i — Progrès réalisés
par la Pologne Populaire en Pomeranie et dans le domaine de l'économie maritime 59
W i t o l d S t a n k i e w i c z — Effervescense révolutionnaire des campagnes polonaises à la fin de 1918 et au cours de 1919 105
A l e k s a n d e r G i e y s z t o r — Problèmes idéologiques du Portail de Gniezno 142
DISCUSSIONS ET POLÉMIQUE
K a z i m i e r z P o p i o ł e k — Remarques sur l'article de K. Lapter et H. Zieliński „Les Insurrections de Silèsie" 162
K a r o l G ó r s k i , J a n G e г 1 a с h , A d a m S t e b e l s k i — Sur la question de la publication Fontes 34. Inventaire des actes de diétines de la Prusse Royale (1600—1764) 184
http://rcin.org.pl
CRITIQUE
Istorija Moskwy, t. I—II — J ó z e f G i e r o w s k i 200 Woprosy istorii religii i ateizma — J a n u s z T a z b i r 205 L. Ehrlich, Paweł Włodkowic i Stanisław ze Skarbimierza — S t a n i s ł a w
P i e k a r c z y k 2 1 2
J. Malarczyk, La doctrine économique et sociale de Biernat de Lublin — J u l i u s z B a r d a c h 2 1 8
J. Lestocquoy, Les villes de Flandre et d'Italie sous le gouvernement des patriciens Xl-e — XIV-е siècles) — A n t o n i n a K ł o s k o w s k a . 223
Z. Rewski, Chefs-d'oeuvre de la corporation des maçons et des tailleurs de pierre de Cracovie (XVle—XIXe siècles) — S t a n i s ł a w K o -n a r s k i 2 2 8
Les mémoires des conspirateurs et des prisonniers de Galicie datant de 1832— 1946 — M a r i a n Ż y c h o w s k i 230
W. Ulbricht, Zur Geschichte der deutschen Arbeiterbewegung — H e n r y k Z i e l i ń s k i 237
Notes bibliographiques 251
VIE SCIENTIFIQUE DU PAYS
Discussion sur la seconde rédaction du premier tome de l'Histoire de Po-logne — J a n u s z T a z b i r , A n d r z e j W y c z a ń s k i 258
Session de l'Institut Polono-Soviétique consacrée à l'Ukraine 262 Ile Congrès de la Société Polonaise d'Archéologie — T e r e s a W ą s o -
w i c z ó w n a 2 6 8
VIE SCIENTIFIQUE DE L'ÉTRANGER
Les travaux des historiens slovaques — L u d o v i t H o l o t i k . 268 Les deux conférences scientifiques sur les problèmes slaves tenues en Tchéco-
slovaquie — E w a M a l e c z y ń s k a ...274 La question des terres polonaises d'après l'historiographie révisionniste de
l'Allemagne de l'Quest et d'après les travaux des histioriens de l'RDA — F e l i x H e i n r i c h G e n t z e n ...278
Past and Present. Périodique progressiste des historiens anglais — K r y-s t y n a K e r s t e n o w a 290
LETTRES à la REDACTION 2 9 8
http://rcin.org.pl
P A Ń S T W O W E W Y D A W N I C T W O N A U K O W E
ZAPOWIADA WYDANIE W POŁOWIE R. 1955
B I B L I O G R A F I I H I S T O R I I P O L S K I E J
LUDWIKA FINKLA
BIBLIOGRAFIA obejmuje źródła piśmiennicze do r. 1900, dotyczące dziejów Polski od czasów najdawniejszych do roku 1815.
Dzieło opracowane przez zespół pracowników nauki Uniwersytetu Lwowskiego pod kierunkiem Ludwika Finkla ukazało się w jednym i od dawna wyczerpanym wydaniu: część I. w r. 1891, część II w r. 1895, część III w latach 1904—1906. Obecne wydanie jest fotokopią całości.
BIBLIOGRAFIA HISTORII POLSKIEJ jest — jak pisze prof. Finkiel we wstępie — realnie ułożonym katalogiem, mającym służyć badaczom historii Polski do szybkiego zorientowania się w materiale źródłowym i w opracowaniach.
Bibliografia ma następujący układ rzeczowy: A. Ź r ó d ł a : I. Dokumenty, II. Kroniki.
B. O p r a c o w a n i a : I. Historia wewnętrzna: 1. Geografia i etno-grafia, 2. Wiara i Kościół, 3. Prawo i ekonomia, 4.Oświata: Historia oby-czajów — Wychowanie i szkolnictwo — Literatura — Sztuka. II. Historia polityczna. III. Osoby. IV. Miejscowości.
W ramach każdego z działów przeprowadzono układ chronologiczny.
Wydawnictwo ukaże się w trzech tomach łącznej objętości ok. 275 arkuszy. Cena orientacyjna wynosi 180 złotych.
Wobec ograniczonego nakładu PWN prosi zainteresowanych pracow-ników nauki oraz instytucje naukowe i biblioteki o zamawianie dzieła w terminie do 15 kwietnia 1955 r.
Zamówienia należy kierować pod' adresem: Księgarnia Naukowa Do-mu Książki, Warszawa, Krak. Przedm. 7.
Zamawiający zostaną zawiadomieni o terminie ukazania się dzieła oraz o sposobie dokonania wpłaty i wysyłki lub odbioru.
http://rcin.org.pl
Ważniejsze dostrzeżone błędy i omyłki w nr 1/1955 "Kwartalnika Historycznego"
Strona W i e r s z Zamiast Powinno być
22 7 od dołu H. Serejskiego M. Serejskiego
60 3 od dołu prof. por.
123 18 od góry 67 87
242 27 od góry wyrobów wyborów
http://rcin.org.pl
Cena zł. 10.—
Zawiadamiamy naszych Czytelników,
że w roku 1955
K W A R T A L N I K H I S T O R Y C Z N Y
będzie ukazywać się eo dwa miesiące.
Cena pojedynczego egzemplarza wynosi zł 10. -
http://rcin.org.pl