P O L S K A A K A D E M I A N A U K

I n s t y t u t H i s t o r i i

KWARTALNIK HISTORYCZNY

ROCZNIK LXIII

Nr 6

PAŃSTWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE

WARSZAWA 1956

http://rcin.org.pl

P O L S K A A K A D E M I A N A U K I N S T Y T U T H I S T O R I I

KWARTALNIK HISTORYCZNY

ROCZNIK LXIII Nr 6

PAŃSTWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE WARSZAWA 1956

http://rcin.org.pl

KOMITET REDAKCYJNY

Aleksander Gieysztor, Leon Grosfeld, Witold Kula, Bogusław Leśnodorski — redaktor

Janina Żurawicka — sekretarz

RADA REDAKCYJNA

Stanisław Arnold, Juliusz Bardach, Bronisław Biliński, Iza Bieżuńska, Rafał Gerber, Konstanty Grzybowski, Henryk Jabłoński, Gerard Labuda, Kazimierz Lepszy,

Henryk Zieliński

ADRES REDAKCJI

Instytut Historii PAN Warszawa, Rynek Starego Miasta 29/31

tel. 62051

PAŃSTWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE Warszawa, ul. Krakowskie Przedmieście 79

Nakład 4339+118 Oddano do składania 15.1X.56

Ark. wyd. 23,? Ark. druk. 15 Podp. do druku w grudniu 56

Papier druk. iluslr. V kl. 70 g 70 X 100 | Druk uk. w grudniu 1956

Cena zl 15.— B-7-29038 Zam 324

Drukarnia Naukowa, Warszawa, Śniadeckich 8.

http://rcin.org.pl

SPIS RZECZY

W a c ł a w D ł u g o b o r s k i — Wystąpienia tkaczy w Dzierżoniowskim w latach 1830—1831 3

J a n A n t o n i W i l d e r — Echa rewolucji 1905 roku w Anglii 37

DYSKUSJA I POLEMIKA

J o s e f M a c e k — Niektóre uwagi historyków czechosłowackich dotyczące makiety I tomu Historii Polski 68

Dyskusja nad obecnym stanem i możliwościami rozwojowymi naszej nauki historycznej 72

W a c ł a w R a d k i e w i c z — Kilka u w a g w związku z artykułem R. Ko-łodziejczyka o kształtowaniu się burżuazji polskiej 88

ARTYKUŁY RECENZYJNE I RECENZJE

Kwartalnik Historii Kultury Materialnej — C z e s ł a w Ł u c z a k , J e r z y T o p o l s k i 96

W. Czapliński, Dwa sejmy w roku 1692 — A d a m K e r s t e n 110 M. Reinhard, Le Grand Carnot, t. I—II — S t a n i s ł a w H e r b s t . 115 E. Kovâcs, Bem József — J a n H e y c h m a n 119 M. Kukiel, Czartoryski and European Unity 1770—1861 — J ó z e f D u t -

k i e w i c z 131 J. Willaume, Szymon Askenazy jako historyk d w u stuleci — J ó z e f D u t -

k i e w i c z 138 I. Pietrzak-Pawłowska, Królestwo Polskie w początkach imperializmu 1900—1905

P a w e ł K o r z e c 139 R. Breyer, Das Deutsche Reich und Polen 1932—1937 — F r a n c i s z e k

R y s z k a 146 J. Kosicki i W. Kozłowski, Bibliografia piśmiennictwa polskiego za lata 1944—

1953 o hitlerowskich zbrodniach wojennych — W ł a d y s ł a w C h o j -n a c k i 157

F. LHuill ier, De la Sainte Alliance au Pacte Atlantique, I. II — J a n u s z P a j e w s k i 161

Dzieje Śląska, opr. zbiór, pod red. E. Maleczyńskiej i K. Maleczyńskiego — K a z i m i e r z P o p i o ł e k 162

ŻYCIE NAUKOWE W KRAJU

Posiedzenie Rady Naukowej Instytutu Historii P A N w dniach 25 i 26 czerwca 1956 r 171

Kilka uwag w sprawie badań nad dwudziestoleciem międzywojennym — A n-d r z e j A j n e n k i e l 173

Reforma studiów humanistycznych 177 Sprawozdanie z dyskusji nad wydawnictwem Regesta Poloniae 180

http://rcin.org.pl

Aktualna pozycja etnografii w obrębie nauk historycznych — A n n a Ku-t r z e b a - P o j n a r o w a , W i e s ł a w B i e ń k o w s k i . 184

Jubileuszowy Zjazd Polskiego Towarzystwa Historycznego 190'

ŻYCIE NAUKOWE ZA GRANICA

Cele i zadania Instytutu Historii Europejskich Krajów. Demokracji Ludowej przy Uniwersytecie im. Karola Marksa w Lipsku — J. K a l i s с h. W. M а r k o v 194

Z prac nad historią łużycką 197 Niektóre zagadnienia drugiej wojny światowej w świetle czasopisma „Revue

d'Histoire de la Deuxieme Guerre Mondiale" — J ó z e f K u k u ł k a . H a l i n a J a n o w s k a 199

Prace Amerykańskiego Towarzystwa Historycznego — T a d e u s z R o s ł a -n o w s k i 214

KORESPONDENCJA

E d w a r d L i p i ń s k i — R y s z a r d K i e r s n o w s k i . T a d e u s z L a l i k , J a n u s z T a z b i r , A n d r z e j W y c z a ń s k i 228

СОДЕРЖАНИЕ

В а ц л а в Д л у г о б о р с к и — Выступления ткачей в Дзержюнёвеком округе в 1830—3'1 годах 3

Я н А н т о н и В и л ь д е р — Отклики революции 1905 года в Англии . . 37

ДИСКУССИЯ И ПОЛЕМИКА ^

К) з е ф М а ц е к — Некоторые примечания ческих историков о I томе Исто-рии Польши

Дискуссия по поводу нынешнего состояния и возможностей развития нашей исторической науки : : 72

В а ц л а в Р а д к е в и ч — Несколько (примечаний в связи со статьей Р. Ко-лоде йчкка о формировании польской буржуазии Ш

РЕЦЕНЗИОННЫЕ СТАТЬИ И РЕЦЕНЗИИ

Трёхмесячный Журнал Истории Материальной Культуры — Ч е с л а в JI у-ч а к — Е ж и Т о п о л ь с к и 96

В. Чаплиньски — Два сейма в 1652 году — А д а м К е р с т е н . . 110 М. Reinhard, Le grand Carnot, I—II - С т а н и с л а в Г е р б с т . 115 E. Kovacs, Bem József — Я н Р е й х м а н 119 M. Kukiel, Czartoryski and European Unity 1770—1861 — Ю з e ф Д у т к e в и ч 121 И. Вилляуме, Шимон Аскеназы как историк двух столетий — Ю з е ф

Д у т к е н и ч , , 138 И. Петшак-Павловска, Царство Польское в началах империализма 1900—1905

— П а в е л К о ж е ц 139 R. Breyer, Das Deutsche Reich und Polen 1932—1£'37 — Ф р а н ц и ш е к

P ы ш к а 146

http://rcin.org.pl

И. Косицки и В. Козловски, Библиография польской письменности за 1944-—1953 гг. о гитлеровских военных преступлениях В л а д ы с л а в Х о й н а ц к и 157

F. L'Huillier, De la St. Alliance au Pacte Atlantiąue, I, II — Я н у ш П а е в CK и . 161

История Силезии, коллект. труд иод ред. Э. Малечиньской и К. Мале-чиньского — К а з и м е ж П о п ё л е к 162

НАУЧНАЯ ЖИЗНЬ В СТРАНЕ

План работ Института Истории Польской Академии Наук на 1957 год . . 171 Дискуссия в варшавских архивах по поводу исследований .между вое иного

двадцатилетия — А и д ж е й А й н е н к е л ь 173 Преобразование гуманитарного обучания 177 По поводу издательства Regesta Poloniae 180 Актуальное положение этнографии в области исторических наук — А н н а

К у т ш е б а - П о й н а р о в а, В е с л а в Б е н ь к о в с к и . . . 184 Юбилейный Съезд Польского Исторического Общества 190

НАУЧНАЯ Ж И З Н Ь З А РУБЕЖОМ

Цели и задачи Института Истории Европейских Стран Народной Демократии в Лейпциге — И. К а л и ш . В. М а р к о в . . _ 194

С трудов над лужицкой историей 197 Некоторые вопросы второй мировой войны в освещении журнала

„Revue d'Histoire de la Deuxieme Guerre Mondiale" — Ю з е ф К у -к у л к а, Г а л и н а Я н о в с к а : : : : : 199*

Пруды Американского Исторического Общества — Т а д е у ш Р о с л а -ге о в е к и 214

КОРРЕСПОНДЕНЦИЯ

Здвцрд Л и -п и и ь с к.и — Тадеуш Л я л и к, Рышард К е р с н о в с к и, Януш Т а з б и р , Анджей В ы ч а н с к и . 22В. SOMMAIRE

Wacław Długoborski — Soulèvements de tisserands de la région de Dzierżoniów en 1830—1831 3.

Jan Antoni Wilder — Echos de la révolution de 1905 en Angleterre 37 DISCUSSION ET POLÉMIQUE Josef Macek — Quelques remarques des histoires tchéchoslovaques sur

les problèmes dans le I tome de l'Histoire de la Pologne ..... 68 Discussion sur l'état actuel et sur les possibilités de développment de notre

science historique 72 Wacław Radkiewicz — Quelques observations sur l'article de R. Ko-

łodziejczyk sur la formation de la bourgeoisie polonaise 88.

http://rcin.org.pl

CRITIQUES ET COMPTES-RENDUS

Le Trimestriel de l'Histoire de la Culture Matérielle (Kwartalnik Historii Kul-tury Materia lnej)— C z e s ł a w Ł u c z a k , J e r z y T o p o l s k i 96

W. Czapliński, Les deux parlements de 1652 — A d a m K e r s t e n . 110 M. Reinhard, Le Grand Carnot, I—II — S t a n i s ł a w H e r b s t . 115 E. Kovâcs, Bem József — J a n R e y c h m a n . 119 M. Kukiel, Czartoryski and European Unity 1770—1861 — J ó z e f D u t -

k i e w i c z . . . . 131 F. Willaume, Szymon Askenazy historien de deux siècles — J ó z e f D u t -

k i e w i c z 138 I. Pietrzak-Pawłowska, Le Royaume de Pologne dans les débuts de l'impéria-

lisme 1900—1905 — P a w e ł K o r z e c . 139 R. Breyer, Das Deutsche Reich und Polen 1932—1937 — F r a n c i s z e k

R y s z k a . . . . 146 J. Kosicki i W. Kozłowski, Bibliographie de la littérature polonaise 1944—1953

sur les crimes de guerre hitlérienne — W ł a d y s ł a w C h o j n a c k i . 157 F. L'Huillier, De la Sainte Alliance au Pacte Atlantique, I—II — J a n u s z

P a j e w s k i 161 Histoire de la Silésie, ouvrage collectif sous la rédaction de E. Maleczyńska et

K. Maleczyński — K a z i m i e r z P o p i o ł e k . 162

LA VIE SCIENTIFIQUE EN POLOGNE

Plan des travaux de l'Institut d'Histoire de l'Acâdemie Polonaise des Sciences pour 1957 . . . . 171

Discussion entre les archives varsoviennes au sujet des recherches sur la pé-riode entre les guerres — A n d r z e j A j n e n k i e l 173

La réforme de l'étude des humanités . . . . 177 L'édition Regesta Poloniae . . . . 180 La position actuelle de l'ethnographie dans le cadre des sciences historiques —

A n n a K u t r z e b a - P o j n a r o w a , W i e s ł a w B i e ń k o w s k i 184 Congrès Anniversaire de la Société Polonaise d'Histoire . . . . . 190

LA VIE SCIENTIFIQUE A L'ÉTRANGER

Buts e t Tâches de l'Histoire des Pays Européens de Démocratie Populaire â Leipzig — J. K a l i s c h, W. M a r k o v . 194

Parmi les travaux sur l'histoire de Lusace 197

Certains problèmes de la seconde guerre mondiale vus par la „Revue d'Histoire de la Deuxième Guerre Mondiale" — J ó z e f K u k u ł k a . H a l i -n a J a n o w s k a 1 9 0

Les travaux de la Société Américaine d'Histoire — T a d e u s z R o s ł a -n o w s k i 214

CORRESPONDANCE

Edward L i p i ń s k i — Ryszard K i e r s n o w s k i. Tadeusz L a 1 i k. Janusz T a z b i r . Andrzej W y c z a ń s - k i 228

http://rcin.org.pl

WYDAWNICTWA INSTYTUTU HISTORII PAN

rok 1954

KONFERENCJA ŚLĄSKA INSTYTUTU HISTORII POLSKIEJ AKADEMII NAUK. Wrocław 28.VI.—1.VII.1953

Małowist Marian — STUDIA Z DZIEJÓW RZEMIOSŁA W OKRESIE KRY-ZYSU FEUDALIZMU W ZACHODNIEJ EUROPIE w X I I i XV WIEKU .

SUPLIKI CHŁOPSKIE XVIII WIEKU. wyd. Janina L-skiewiczowa, Jerzy Michalski

rok 1955

AKTA SEJMIKOWE WOJEWÓDZTWA KRAKOWSKIEGO, wyd. Adam Przy-boś. t. II fasc. 2 1649—1660

AKTY POWSTANIA KOŚCIUSZKI, t. III wyd. Wlodzinierz Dzwonkowski, Emil Kipa, Roch Morcinek

Baumgart Jan — BIBLIOGRAFIA HISTORII POLSKIEJ 2A LATA 1950—1981 HISTORIA POLSKI. M a k i e t a pod red. Tadeusza Mtnteuffla i in. t. I do

roku 1764

INWENTARZE DÓBR SZLACHECKICH POWIATU KALISKIEGO t. I od XVI do połowy XVII w. wyd. Władysław Rusiński

Kalabiński Stanisław — ANTYNARODOWA POLITYKA INDECJI W REWO-LUCJI 1905—1907 »

Kronenberg Leopold — LISTY LEOPOLDA KRONENBERGA DO MIECZY-SŁAWA W ALI G Ó RS KI EG O Z 1863 ROKU. Przygobwał do druku Ste-fan Kieniewicz

*

KSIĘGI REFERENDARII KORONNEJ Z DRUGIEJ POŁOWY XVIII WIEKU, wyd. Antonina Keckowa, Władysław Pałucki t. I 168—1780

Manteuffel Tadeusz — PAPIESTWO I CYSTERSI

MATERIAŁY DO DZIEJÓW SEJMU CZTEROLETNIEGO, t. I opracował Janusz Woliński, Jerzy Michalski, Emanuel Rostworowski

Pietrzak-Pawłowska Irena — KRÓLESTWO POLSKIE W POCZĄTKACH IMPERIALIZMU. 1900—1905

LA POLOGNE AU X - e CONGRES INTERNATIONALE I>ES SCIENCES HI-STORIQUES A ROME

Ryszka Franciszek, Ziemba Stanislaw — DWA DZIESIICIOLECIA „HUTY KOSCIUSZKO"

http://rcin.org.pl

Cena zł 15.—

WYDAWNICTWA INSTYTUTU HISTORII PAN

rok 1956

Grosfeld Leon — POLSKIE REAKCYJNE FORMACJE WOJSKOWE W ROSJI W 1917—1919

Heck R., Leszczyński J. — URBARZE DÓBR ZAMKOWYCH OPOLSKO-RACIBORSKICH

Kalabiński Stanislaw — CARAT I KLASY POSIADAJĄCE W WALCE Z RE-WOLUCJĄ 1905—1997 W KRÓLESTWIE POLSKIM

Łepkowski Tadeusz — POCZĄTKI KLASY ROBOTNICZEJ WARSZAWY

MATERIAŁY DO DZIEJÓW CHŁOPA WIELKOPOLSKIEGO W DRUGIEJ POŁOWIE XVIII WIEKU wyd. Janusz Deresiewicz t. I

MATERIAŁY Z SESJI POMORSKIEJ

ODRODZENIE I REFORMACJA W POLSCE T. I

Wawrzyńczyk Alina — STUDIA Z DZIEJÓW HANDLU POLSKI Z WIELKIM KSIĘSTWEM LITEWSKIM I ROSJĄ W XVI WIEKU

w przygotowaniu

Baumgart Jan — BIBLIOGRAFIA HISTORII POLSKIEJ ZA ROK 1954

HISTORIA POLSKI. M a k i e t a t. II

KSIĘGA SZWEDZKA t. I

Kula Witold — Z DZIEJÓW MANUFAKTURY W XVIII WIEKU

STUDIA ŹRÓDŁOZNAWCZE t. I

http://rcin.org.pl