Krzywa transformacji

Prod

ukcj

a ch

leba

Produkcja traktorów

•L •K

•M•O

Krzywa popytu

Cena

PopytQ1

Pp

C1

C2

Q2

Nietypowe krzywe popytu

Cena

Popyt

Nietypowe krzywe popytu

Cena

Popyt

Nietypowe krzywe popytu

Cena

Popyt

Krzywa podaży

Cena

PodażQ0

C1

C0

Q1

Równowaga rynkowa

Cena

(C)

Ilość (Q)

Cr

C1

Qr

C2NADWYŻKA

NIEDOBÓR

Pd

Pp

Pp<Pd=>nadwyżka

Pp>Pd=>niedobór

Przesunięcie krzywej popytu a cena równowagi

Cena

(C)

Ilość (Q)

C0

C1

Q1

C2

Pd

Pp0

Q0 Q2

A

E

C

B DPp2

Pp1

Przesunięcie krzywej podaży a cena równowagi

Cena

(C)

Ilość (Q)

C0

C1

Q1

C2

Pd0

Pp

Q0 Q2

A

E

C

BDPd1

Pd2

Podaż i cena a czynnik czasu

Cena

(C)

Ilość (Q)

Pp1

Pp2

Pd1

C2

C1

Podaż i cena a czynnik czasu

Cena

(C)

Ilość (Q)

Pp1

Pp2

Pd1

C2

C1

Pd2

C3

Podaż i cena a czynnik czasu

Cena

(C)

Ilość (Q)

Pp1

Pp2

Pd1

C2

C1

Pd2

C3

Pd3

C4

C

Q

C0

C1

Q1Q0

A

B

D

Elastyczność cenowa popytu

(1)

(2)

(3) (4)

ECP=DQ/Q : DC/C

ECP=(Q1-Q0)/Q0 : (C1-C0)/C0

Ecp = 0 popyt sztywnyEcp < 1 popyt mało elastycznyEcp = 1 popyt wzorcowyEcp > 1 popyt wysoce elastycznyEcp ∞ popyt doskonale elastyczny

Elastyczność dochodowa popytu

Edp= DQ/Q : DD/D

Edp0 1

dobra podrzędne dobra normalne

dobra podstawowe dobra luksusowe

Krzywa Engla

Popy

t

DochódEdp>1 0<Edp<1 Edp<0

Krzywa Engla

Popy

t

Dochód

Elastyczność mieszana popytu

Emp= DQA/QA : DCB/CB

Emp < 0 dobra komplementarneEmp > 1 dobra substytucyjne

Elastyczność na liniowej funkcji popytu

•

cena

popyt

Elastyczność na liniowej funkcji popytu

•

cena

popyt

|Ecp|=∞

|Ecp|=1

|Ecp|=0

|Ecp|>1

|Ecp|<1

Elastyczność cenowa podaży

Ecpd= DPd/Pd : DC/C

Pd

cena

podaż

Ecpd = 0

cena

podaż

Pd

Ecpd = 1

Elastyczność cenowa podaży

Pdcena

podaż

0 < Ecpd < 1

cena

podaż

Pd

Ecpd > 1

Elastyczność cenowa podaży

Pd

cena

podażEcpd → ∞

Linia ograniczenia budżetowego

CX*X

Linia ograniczenia budżetowego

CX*X + CY*Y

Linia ograniczenia budżetowego

CX*X + CY*Y = D

Linia ograniczenia budżetowego

CX*X + CY*Y = D

Y= -(CX/CY)*X + D/CY

Y

X

Linia ograniczenia budżetowego

CX*X + CY*Y = D

Y= -(CX/CY)*X + D/CY

X

Y

A B

CD

Krzywa obojętności

Xx1

Y

x2x0 x3

y0

y1

y2

y3 A

B

CD

I prawo Gossena

X

UKX UKX=DUC/DX

X

UCX

Krzywa obojętności cd.

X

Y

c

Równowaga konsumenta

X

Y

x0

y0

II prawo Gossena

UKX/UKY =CX/CY

UKX/CX =UKY/CY =…

Krzywa cena-kosumpcja

X

Y

Krzywa cena-kosumpcja

X

Y

Krzywa cena-kosumpcja

X

Y

Krzywa dochód-konsumpcja

X

Y

Krzywa dochód-konsumpcja

X

Y

Krzywa dochód-konsumpcja

X

Y

Cel ekonomiczny przedsiębiorstwa

Zc = Uc - Kc

Cel ekonomiczny przedsiębiorstwa

Zc = Uc – Kc

Zc(Q) = Uc(Q) – Kc(Q)

Cel ekonomiczny przedsiębiorstwa

Zc = Uc – Kc

Zc(Q) = Uc(Q) – Kc(Q)∆Zc = ∆Uc - ∆Kc

Cel ekonomiczny przedsiębiorstwa

Zc = Uc – Kc

Zc(Q) = Uc(Q) – Kc(Q)∆Zc = ∆Uc - ∆Kc

ΔQΔKc

ΔQΔUc

ΔQΔZc

Cel ekonomiczny przedsiębiorstwa

Zc = Uc – KcZc(Q) = Uc(Q) – Kc(Q)

∆Zc = ∆Uc - ∆Kc

ΔQΔKc

ΔQΔUc

ΔQΔZc

0 = Uk - Kk

Cel ekonomiczny przedsiębiorstwa

Uk = Kk

Koszty w okresie krótkim

Kc = Ks + Kz

Koszty w okresie krótkim

Kc = Ks + Kz

Ks,K

z,Kc

Q

Ks

Koszty w okresie krótkimKs

,Kz,

Kc

Q

Ks

2

13

Koszty w okresie krótkimKs

,Kz,

Kc

Q

Ks

Kz

Kc

Koszty w okresie krótkim

Kc = Ks + Kz

QK

QK

QK zsc

Kpc = Kps +Kpz

Koszty w okresie krótkimQ 1 2 3 4 5 6

Ks 10 10 10 10 10 10

Kz 10 18 24 36 50 66

Kc 20 28 34 46 60 76

Kps 10

Kpz

Kpc

Koszty w okresie krótkimQ 1 2 3 4 5 6

Ks 10 10 10 10 10 10

Kz 10 18 24 36 50 66

Kc 20 28 34 46 60 76

Kps 10 5

Kpz

Kpc

Koszty w okresie krótkimQ 1 2 3 4 5 6

Ks 10 10 10 10 10 10

Kz 10 18 24 36 50 66

Kc 20 28 34 46 60 76

Kps 10 5 3,33…

Kpz

Kpc

Koszty w okresie krótkimQ 1 2 3 4 5 6

Ks 10 10 10 10 10 10

Kz 10 18 24 36 50 66

Kc 20 28 34 46 60 76

Kps 10 5 3,33… 2,5 2 1,66…

Kpz 10 9 8 9 10 11

Kpc 20 14 11,33… 11,5 12 12,66…

Koszty w okresie krótkim

Q

Kps,

Kpz

, Kpc

Kps

Koszty w okresie krótkim

Q

Kps,

Kpz

, Kpc

Kps

Kpz

Koszty w okresie krótkim

Q

Kps,

Kpz

, Kpc

Kps

KpzKpc

Kps = Kpc - Kpz

Koszty w okresie krótkim

ΔQΔKK c

k

Koszty w okresie krótkimQ 1 2 3 4 5 6

Ks 10 10 10 10 10 10

Kz 10 18 24 36 50 66

Kc 20 28 34 46 60 76

Kps 10 5 3,33… 2,5 2 1,66…

Kpz 10 9 8 9 10 11

Kpc 20 14 11,33… 11,5 12 12,66…

Kk 10 8 6 12 14 16

Koszty w okresie krótkim

Q

Kps,

Kpz

, Kpc

Kps

KpzKpc

Kk

Modele struktur rynkuCechy rynku Rynek doskonały

(konkurencja doskonała)

Konkurencja monopolistyczna

oligopol monpol

Liczba firm bardzo dużo dużo (kilkadziesiąt)

kilka jedna

swoboda wejścia na rynek

nieograniczona nieograniczona ograniczona Bardzo ograniczona lub zerowa

cechy produktów jednorodne zróżnicowane Niezróżnicowane lub niezbyt zróżnicowane

nieporównywalne

wpływ na cenę cena jest niezależna od firmy

firma ma pewien wpływ na cenę

znaczący wpływ producenta na cenę

Firma ma bardzo duży wpływ na cenę

Przykłady rynków warzywa i owoce restauratorzy, architekci,

cementownie, cukrownie

elektrociepłownie, wodociągi, komunikacja miejska

Utarg w warunkach konkurencji doskonałej

QCUc

CQ

QCQUU c

p

Utarg w warunkach konkurencji doskonałej

Q

Uc,

Up

Up

Kc

Równowaga przedsiębiorstwa wolnokonkurencyjnego

Q

Kps,

Kpz

, Kpc

KpcKk

Q1 Q2Qt Qe

Równowaga przedsiębiorstwa wolnokonkurencyjnego

Q

Kps,

Kpz

, Kpc

KpcKk

Q1 Q2Qt Qe

Uc = Up * Q

UTARG

Równowaga przedsiębiorstwa wolnokonkurencyjnego

Q

Kps,

Kpz

, Kpc

KpcKk

Q1 Q2Qt Qe

Uc = Up * Q

Kc = Kpc *Q

0

AB

C D

Zc = Pole ABCD

ZYSK

KOSZT

Równowaga przedsiębiorstwa wolnokonkurencyjnego

Q

Kps,

Kpz

, Kpc

KpcKk

Qe0

AB

C D

STRATA

Równowaga przedsiębiorstwa wolnokonkurencyjnego

Q

Kps,

Kpz

, Kpc

KpcKk

Q1 Q2Qt Qe0

AB

C D

Granica racjonalnych strat

Q

Kps,

Kpz

, Kpc

KpzKpc

Kk

cz

Q1

Równowaga przedsiębiorstwa monopolistycznego

Up

Q

Up,

Uk C = Up = -AQ + B

Uc = C Q = U∙ p Q∙Uc = (-AQ + B) Q∙Uc = -AQ2 + BQUk = -2AQ + B

Równowaga przedsiębiorstwa monopolistycznego

UpUk

Q

Up,

Uk

Równowaga przedsiębiorstwa monopolistycznego

Up,

Uk

Q

Q

Równowaga przedsiębiorstwa monopolistycznego

Up,

Uk

Q

Q

|Ecp| > 1

| Ecp| = 1

|Ecp| < 1

Równowaga przedsiębiorstwa monopolistycznego

UpUk

Q

Up,

Uk

Kpc

Kk

QE QT

CM

Równowaga przedsiębiorstwa monopolistycznego

UpUk

Q

Up,

Uk

Kpc

Kk

UTARG

Równowaga przedsiębiorstwa monopolistycznego

UpUk

Q

Up,

Uk

Kpc

Kk

KOSZT

ZYSK

0 A

BC

D E

Uc = Pole 0ABCKc = Pole 0AEDZysk = Pole DEBC

Produkcja i ceny w gałęzi w warunkach monopolu oraz w warunkach konkurencji doskonałej

Q

Up,

Uk

0 QM QK

CM

CK

A

B

Wady monopolu1. Prawdopodobieństwo produkcji przy relatywnie wysokich kosztach,

gdyż ograniczając rozmiary produkcji monopoliści często nie wykorzystują w pełni efektów skali; z powodu braku konkurencji mogą dozować wprowadzanie postępu technicznego, itp.

2. Marnotrawstwo związane z dużymi wydatkami na reklamę, której celem jest dostarczenie informacji o produkcie, lecz utrudnienie dostępu do rynku produktów substytucyjnych.

3. Nierównomierny podział zysków dyskryminujący firmy nie dysponujące dużą siłą monopolową.

4. Różnicowanie ceny przez monopolistę i uzyskiwanie z tego tytułu wyższych zysków.

Formy monopolizacji•Pool (ring) – luźne porozumienie w celu realizacji konkretnych przedsięwzięć;•Kartel – Podobny do pool’a z reguły dotyczy określenia rynków zbytu, wspólnej polityki cenowej czy rozmiarów produkcji;•Syndykat – główna różnica między kartelem a syndykatem polega na powołaniu wspólnego biura handlowego, które prowadzi politykę cen oraz zajmuje się zbytem towarów; •Trust – zrzeszone w nim przedsiębiorstwa tracą osobowość prawną i niezależność ekonomiczną;•Koncern – jest związkiem przedsiębiorstw mających osobowość prawną , działających pod wspólnym zarządem jako całość gospodarcza;•Konglomerat – szczególny typ porozumienia, który pod jednym kierownictwem skupia ,obok podstawowej działalności produkcyjnej , także inne nie związane z nią formy aktywności;•Holding – spółka, która posiada akcje różnych przedsiębiorstw, sprawując nad nimi kontrolę.

Długookresowa teoria produkcji

Nak

łady

kap

itału

Nakłady pracy

r K + w L= C ∙ ∙

Linia jednakowego kosztu (izokosta)

Długookresowa teoria produkcji

Nak

łady

kap

itału

Nakłady pracy

Krzywa jednakowego produktu (izokwanta)

Długookresowa teoria produkcji

Nak

łady

kap

itału

Nakłady pracy

Stałe efekty skali

Q = 150

Q = 100Q = 50

Długookresowa teoria produkcji

Nak

łady

kap

itału

Nakłady pracy

Rosnące efekty skali

Q = 200Q = 150

Q = 100Q = 50

Długookresowa teoria produkcji

Nak

łady

kap

itału

Nakłady pracy

Malejące efekty skali

Q = 50Q = 100

Q = 150

Q = 200

Długookresowa teoria produkcji

Nak

łady

kap

itału

Nakłady pracy

Optymalne nakłady czynników produkcji

Nk

Np

Krzywa Lorentza

Procent gospodarstw domowych

Proc

ento

wy

udzia

ł gos

poda

rstw

do

mow

ych

w d

ocho

dzie

100%

100%

A

B

Współczynnik Giniego

BAA

Popyt na pracę

Nakłady pracy

Krań

cow

y pr

oduk

t pra

cy

KPp

Popyt na pracę

Nakłady pracy

Krań

cow

y pr

zych

ód z

pra

cy

KPPp = WKPp

ΔZΔUc

ΔQΔUc

ΔZΔQUkKPpKPPp

CKPpWKPp

Pł

Q1

Popyt na pracę

Nakłady pracy

Krań

cow

y pr

zych

ód z

pra

cy

KPPp = WKPp

Pł

Q1 Q2Q3

Popyt na pracę

Nakłady pracy

Krań

cow

y pr

zych

ód z

pra

cy

KPPp = WKPp

Pł1

Q1 Q2Q3

Pł2

Pł3

Popyt na pracę

Nakłady pracy

Krań

cow

y pr

zych

ód z

pra

cy

KPPp = WKPp

Pł

Q1

Nadwyżka przedsiębiorstwa = zyskom

Płace

Popyt na pracęw warunkach monopolu

Nakłady pracy

Krań

cow

y pr

zych

ód z

pra

cy

WKPp

Pł

Q1

KPPp

Q2