Post on 30-Jul-2020
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012
KONKURS Z PRZYRODY
DLA UCZNIÓW
SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
ETAP REJONOWY
Cieszę się z ponownego spotkania z Tobą. Gratuluję Ci wspaniałej wiedzy, dzięki której zostałeś
uczestnikiem eliminacji rejonowych. Mam nadzieję, że dzisiejsze spotkanie doprowadzi Cię
do grona uczestników w konkursie przyrodniczym na szczeblu wojewódzkim.
Przeczytaj uważnie instrukcję i postaraj się prawidłowo
odpowiedzieć na wszystkie pytania:
1. Przed rozpoczęciem pracy sprawdź, czy Twój test zawiera
20 stron i 40 zadań, ewentualny brak zgłoś Komisji
Konkursowej.
2. Rozwiązania wpisuj długopisem bądź piórem.
3. W przypadku testu wyboru prawidłową odpowiedź
zaznacz stawiając znak X na literze poprzedzającej treść
wybranej odpowiedzi.
4. Jeżeli pomylisz się, błędne zaznaczenie otocz kółkiem
i zaznacz znakiem X inną odpowiedź.
5. W zadaniach otwartych odpowiedź zapisz czytelnie
i starannie w wyznaczonym miejscu. Pomyłki przekreślaj.
Nie używaj korektora.
6. Przy każdym zadaniu podano maksymalną liczbę
punktów możliwą do uzyskania za jego rozwiązanie.
Życzymy powodzenia !
Czas pracy :
90 minut
Liczba punktów
do uzyskania:
134
………………………
Kod ucznia
- -
Dzień Miesiąc Rok
pieczątka WKK DATA URODZENIA UCZNIA
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012
Strona 2 z 20
Zadanie 1. [ 0 - 4 ]
Na podstawie opisów podaj nazwę czynnika, od którego zależy życie organizmów na lądzie.
A. Stanowi środowisko, w którym wśród korzeni królują np. dżdżownice i larwy różnych
owadów.
............................................................................................................................................................
B. Jest podstawowym źródłem energii na Ziemi, w tym również procesów życiowych organizmów
występujących w biocenozie.
.............................................................................................................................................................
C. Jest głównym składnikiem organizmów roślinnych i zwierzęcych, a dla niektórych
organizmów jest środowiskiem życia.
.............................................................................................................................................................
D. Wraz z wysokością zmieniają się warunki klimatyczne oraz środowisko życia roślin i zwierząt.
.............................................................................................................................................................
Zadanie 2. [ 0 – 7 ]
Podane poniżej zjawiska sklasyfikuj jako zjawiska fizyczne lub chemiczne, wpisując oznaczające
je litery w odpowiednie miejsce w tabeli.
A. fotosynteza B. przemiana śniegu w lód lodowcowy w wysokich górach C. pożary
w biocenozie leśnej D. powstawanie mgły E. rozpuszczanie skał wapiennych (tworzenie form
krasowych) F. eutrofizacja G. parowanie wody ze zbiorników śródleśnych H. rozkład
obumarłych szczątków roślin i zwierząt I. topnienie lodu J. zakwaszenie gleby K. opadanie liści
z drzew L. oddychanie
Zjawisko fizyczne Zjawisko chemiczne
Zadanie 3. [ 0 – 3 ]
W obrębie lasów liściastych strefy umiarkowanej - zależnie od składu gatunkowego organizmów,
warunków wilgotności gleby i jej żyzności - wyróżnia się kilka typów lasów. Wybierz z rubryki
drzewa i wpisz je do odpowiadającego im typu lasu.
buk zwyczajny jesion wyniosły lipa drobnolistna klon jawor grab pospolity olsza czarna
A. Buczyny ....................................................................................................................................
B. Grądy ....................................................................................................................................
C. Olsy ....................................................................................................................................
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012
Strona 3 z 20
Zadanie 4. [ 0 – 3 ]
Kierunki w terenie można wyznaczyć obserwując przyrodę. Na podstawie "żywych kompasów"
przedstawionych na poniższych rysunkach, określ kierunki geograficzne północny i południowy
używając skrótów angielskich oraz uzupełnij pod nimi zdania. Litera S oznacza w języku
angielskim kierunek południowy (od słowa “south” – południe), a litera N oznacza kierunek
północny (od słowa “North” – północ).
A.
B.
C.
Korona drzewa jest bardziej
rozbudowana po stronie
............................................
Kopiec mrowiska jest
bardziej płaski od strony
........................................
Słoje drzewa są szersze od
strony
...........................................
Zadanie 5. [ 0 – 5 ]
W Polsce występują trzy rodzime gatunki sosny: zwyczajna, górska (kosodrzewina)
i limba.
A. Rozpoznaj po ich pokroju przedstawione na poniższych ilustracjach rodzime gatunki sosny.
1. 2. 3.
Sosna …………………… Sosna……………….............. Sosna ........…………………
B. Który gatunek sosny został wpisany do Polskiej Czerwonej Księgi Roślin ?
….......................................................................................................................................................
C. Czy gatunki sosen z zadania 5 B objęte ochroną prawną w Polsce są również chronione
np. na terenie Słowacji ?
...........................................................................................................................................................
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012
Strona 4 z 20
Zadanie 6. [ 0 – 10 ]
A. Przyporządkuj rośliny zamieszczone w ramce do odpowiadających im pięter roślinnych Tatr,
wpisując ich nazwy do odpowiednich rubryk w poniższej tabeli. Niektóre rośliny mogą
występować więcej razy niż w jednym piętrze roślinnym Tatr – w takim wypadku, wpisz je do tego
piętra roślinnego, w którym jest ona rośliną dominującą, czyli najbardziej dla niego
charakterystyczną.
porzeczka skalna dzwonek alpejski jodła pospolita sosna limba
lepnica bezłodygowa buk zwyczajny świerk pospolity
kostrzewa pstra wzorzec geograficzny kosodrzewina
L.p. Piętra roślinne Tatr Rośliny
1. Regiel dolny
2. Regiel górny
3. Piętro kosodrzewiny
4. Piętro alpejskie
5. Pięto turni
B. W Tatrach Zachodnich występują tylko cztery piętra roślinne. Napisz, jakiego piętra
roślinnego brakuje w tej części Tatr oraz uzasadnij swoją odpowiedź.
W Tatrach Zachodnich nie ma piętra roślinnego........................................................................
Uzasadnienie........................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
C. Które piętro roślinne Tatr przypomina północny las iglasty – tajgę?
...........................................................................................................................................................
D. W której części Tatr Polskich rośnie sosna limba ?
Limba rośnie w Tatrach....................................................................................................................
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012
Strona 5 z 20
Zadanie 7. [ 0 – 6 ]
W każdym punkcie, wśród wymienionych czterech gatunków, występuje jeden, który zasadniczo
różni się od trzech pozostałych np. środowiskiem życia. Wskaż ten gatunek i uzasadnij, dlaczego
nie pasuje do pozostałych.
Przykład: padalec - pantera – ropucha szara – jaszczurka zwinka
odpowiedź: Pantera, ponieważ jest zwierzęciem stałocieplnym, a pozostałe organizmy są
zmiennocieplne.
1. kret - dżdżownica - jeleń - mrówka
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
2. borówka brusznica - wrzos zwyczajny - topola osika - mech płonnik
..........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
3. żubr - lis - kozica - tchórz
..........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
4. nietoperz - dzięcioł - strzyżyk - zięba
.........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
5. pantera śnieżna - kozica - zając szarak - niedźwiedź himalajski
...........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
6. pomrów - osa - stonoga - pająk krzyżak
..........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012
Strona 6 z 20
Zadanie 8. [ 0 – 6 ]
Wykresy klimatyczne przedstawiają roczny rozkład średnich miesięcznych wartości temperatury
powietrza w 0 C ( linia ciągła) i miesięcznych sum opadów atmosferycznych w mm (diagram
słupkowy) w wybranych trzech stacjach klimatycznych.
Stacja A Stacja B Stacja C
A .Która stacja: A , B czy C, określa warunki klimatyczne tajgi.
Warunki klimatyczne tajgi określa stacja ………………………………………………………......
B. Na podstawie wybranego wykresu temperatur i diagramu opadów w tajdze z zadania 8 A,
podaj trzy cechy klimatu, które sprawiają, że w tajdze występują niekorzystne warunki do życia.
1...........................................................................................................................................................
2...........................................................................................................................................................
3...........................................................................................................................................................
C. Wymień dwie cechy środowiska przyrodniczego, które ograniczają zagospodarowanie
tajgi.
1...........................................................................................................................................................
2...........................................................................................................................................................
Zadanie 9. [ 0 - 1 ]
Które zwierzęta mają rogi:
A. jeleń szlachetny, łoś
B. kozica, daniel
C. renifer, sarna
D. żubr, kozica
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012
Strona 7 z 20
Zadanie 10. [ 0 – 1 ]
Które z ptaków żyjących w tajdze "ucieka przed zimą", odlatując na południe, do strefy lasów
liściastych:
A. sikory
B. jemiołuszki
C. jastrzębie
D. krogulce
Zadanie 11. [ 0 – 6 ]
Na poniższym rysunku przedstawiono cztery rodzaje piór, które oznaczono liczbami rzymskimi
I, II, III i IV, a poniżej ich nazwy, opisane literami A, B, C i D oraz ich funkcje, które oznaczono
liczbami arabskimi 1, 2, 3 i 4.
Rozpoznaj rodzaj pióra i dopasuj je do pełnionej przez nie funkcji, wpisując litery odpowiadające
ich nazwom i liczby arabskie oznaczające ich funkcje do poniższej tabelki.
Rodzaje piór:
A. puchowe B. sterówki C. lotki D. okrywowe
Funkcje piór:
1. tworzą powierzchnię nośną skrzydła
2. stanowią warstwę izolacyjną ciała ptaków
3. wyspecjalizowane pióra znajdujące się w ogonie, służące do sterowania oraz zmiany
kierunku lotu
4. współtworzą wraz z piórami puchowymi warstwę izolacyjną, nadają opływowy kształt
ciału, aby zmniejszyć opór powietrza podczas lotu
PIÓRO I II III IV
Rodzaj pióra
Funkcja pióra
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012
Strona 8 z 20
Zadanie 12. [ 0 – 4 ]
W tekście opisującym krajobraz roślinny tajgi, skreśl niepotrzebne wyrazy tak, aby powstało
zdanie prawdziwe.
1. W większości lasotwórczymi gatunkami tajgi są drzewa iglaste / liściaste. 2. Wegetacja roślin
w tajdze jest bardzo powolna / szybka. 3. Drzewa mają niewielkie / duże przyrosty roczne.
4. Korony drzew mają postać rozłożystą / wysmukłą, która umożliwia w zimie zsunięcie się
śniegu. 5. Igły mają dużą / niewielką powierzchnię i są pokryte woskiem. 6. Systemy korzeniowe
drzew są najczęściej płytkie / głębokie oraz szerokie / wąskie, ze względu na obecność w podłożu
wieloletniej zmarzliny i niewielką zawartość składników pokarmowych w glebie.
Zadanie 13. [ 0 – 3 ]
Podstawą łańcucha pokarmowego w lasach są drzewa. Wiele ptaków i owadów odżywia się
igłami, nasionami, miazgą i drewnem drzew. Dopasuj do podanych poniżej zwierząt rodzaj
pobieranego przez nie pokarmu wpisując obok nazwy zwierzęcia odpowiednią liczbę.
Przedstawiciel Rodzaj pokarmu
A . głuszec ....................................... 1. żerują łyku - w tkance, która przewodzi
produkty fotosyntezy
B. kornik drukarz.............................. 2. igły drzew iglastych, owoce leśne, nasiona,
owady (zależnie od pory roku)
C. krzyżodziób świerkowy.............. 3. nasiona, pąki drzew, kora drzew, porosty
D. nornica ruda ................................ 4. nasiona drzew np. sosny i świerka
Zadanie 14. [ 0 – 1 ]
W Alpach i w Karpatach najsilniej przeobrażone jest piętro:
A. lasów mieszanych i lasów liściastych na południowych stokach
B. alpejskie (hale)
C. kosodrzewiny
D. lasów iglastych
Zadanie 15. [ 0 – 1 ]
W Karpatach Zachodnich nie występują lasy:.
A. jodłowe
B. jodłowo - bukowe
C. świerkowe
D. dębowo - grabowe
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012
Strona 9 z 20
Zadanie 16. [ 0 – 5 ]
Podane w ramce gatunki zwierząt wpisz do odpowiadającego im środowiska życia.
kozica sęp himalajski świstak panda mała koziorożec alpejski
słoń indyjski salamandra czarna pantera śnieżna
Alpy ....................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
Himalaje...............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
Zadanie 17. [ 0 – 1 ]
Lasy rododendronowe spotykamy w Himalajach:
A. u podnóża do wysokości około 1400 m n.p.m.
B. na wysokościach od 2500m n.p.m. do 3600 m n.p.m.
C. powyżej 3600 m do 4600 m n.p.m.
D. w Himalajach nie ma lasów rododendronowych
Zadanie 18. [ 0 – 3 ]
Poniższy rysunek przedstawia etapy tworzenia się gleby. Uporządkuj podane niżej zdania tak, aby
odpowiadały kolejnym etapom powstawania gleby zgodnie z ich numerami na rysunku.
A. Pojawienie się organizmów żywych takich jak: bakterii, grzybów, mchów i porostów,
które rozpoczynają procesy glebotwórcze.
B. Wietrzenie czyli rozpad mechaniczny i chemiczny skały macierzystej na wskutek
działania czynników klimatycznych.
C. Rozwój roślin, pojawienie się zwierząt - powstanie warstwy próchniczej.
D. Powstanie zwietrzeliny czyli zespołu okruchów skalnych różnej wielkości.
1. 2. 3. 4. Poziomy glebowe
Warstwa próchnicza
Poziom mineralny
Skała macierzysta
1. 2. 3. 4.
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012
Strona 10 z 20
Zadanie 19. [ 0 – 3 ]
Gleba leśna i pokrywająca ją ściółka są środowiskiem życia wielu organizmów.
Rozpoznaj mieszkańców ściółki leśnej i gleby wpisując ich nazwy pod rysunkami.
A. B. C.
D. E. F.
Zadanie 20. [ 0 – 3 ]
Zaznacz prawdziwe zdania dotyczące mokradeł w Polsce.
A. Mokradła giną, gdy brakuje wody.
B. Na mokradłach żyją charakterystyczne tylko dla nich i nie występujące poza nimi gatunki
roślin i zwierząt.
C. Mokradła wykształciły się w przeszłości w wyniku procesów zarastania jezior
lub starorzeczy a obecnie już nie powstają.
D. Torfowiska wysokie powstają w strefach wododziałowych i zasilane są wodami
gruntowymi (podziemnymi).
E. W wyniku akumulacji dwutlenku węgla w złożach torfu, torfowiska ograniczają ocieplenie
klimatu.
F. Najwięcej obszarów podmokłych w Polsce występuje w zachodniej części Polski.
G. Na mokradłach rosną tylko rośliny wodolubne, charakterystyczne dla podmokłych łąk,
natomiast drzewa i krzewy nie rosną na nich, ponieważ nie są w stanie utrzymać się
w grząskim podłożu.
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012
Strona 11 z 20
Zadanie 21. [ 0 – 2 ]
Wypisz z mapy, przedstawiającej strefy roślinne (biomy) Eurazji, Afryki i Oceanii, strefy roślinne
występujące w Finlandii.
Odpowiedź: …………….……………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………..
Zadanie 22. [ 0 - 5 ]
Poniższe zadnia dotyczą krajobrazu Wyżyny Tybetańskiej. Zdecyduj, które zdania są prawdziwe,
a które fałszywe. Obok zdań prawdziwych wpisz literę P, a obok zdań fałszywych literę F.
L.p. Zdania
Określenie
zdania
P - prawdziwe
F - fałszywe
1. Na Wyżynie Tybetańskiej występują formacje trawiaste stepowe i pustynne,
a w dolinach rzek lasy iglaste i mieszane.
2. Na wyżynie Tybetańskiej mają swoje źródła takie rzeki jak: Mekong,
Huang He, Indus i Jangcy.
3. Mieszkańcy Wyżyny Tybetańskiej zajmują się głównie pasterstwem,
ponieważ sprzyja mu występowanie na niej rozległych stepów górskich.
4. Chłodny kontynentalny klimat nie sprzyja odwiedzaniu tej krainy.
5. Na Wyżynie Tybetańskiej na wysokościach powyżej 6000 m n.p.m.
występują wieczne śniegi.
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012
Strona 12 z 20
Zadanie 23. [ 0 – 1 ]
Argali to:
A. największa dzika owca
B. konik polski
C. pantera śnieżna
D. największa dzika koza
Zadanie 24. [ 0 – 3 ]
A. W Himalajach stoki północne i południowe znacznie się różnią pod względem porastających
je roślin i żyjących zwierząt. Jaka formacja roślinna (biom) występuje na północnych stokach
gór?
odpowiedź.....................................................................................................................................
Piętra roślinne w Himalajach
B. Odczytaj z powyższego rysunku – „Piętra roślinne w Himalajach” - formację roślinną
porastającą podnóża gór do wysokości około 1400 m n.p.m. oraz wyjaśnij, dlaczego występuje
ona u podnóża południowych stoków Himalajów? Podaj jedno uzasadnienie.
Strefa roślinna....................................................................................................................................
Uzasadnienie .....................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012
Strona 13 z 20
Zadanie 25. [ 0 – 1 ]
Poniższy rysunek przedstawia fragment terenu, którego trzy różne stoki – oznaczone literami
A, B i C – oświetla słońce. Podaj, na którym stoku temperatura powietrza będzie najwyższa.
Najwyższa temperatura będzie na stoku oznaczonym literą ……………………................
Zadanie 26. [ 0 – 4 ]
Oceń prawdziwość zdań. Podkreśl TAK, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub NIE, jeśli jest fałszywe.
1 . Piętra roślinne w wysokich górach są odwzorowaniem stref roślinnych rozciągających się
równoleżnikowo na kuli ziemskiej.
TAK NIE
2. Buczyna karpacka to typowe lasy dla Karpat oraz dla obszarów wyżynnych np. Gór
Świętokrzyskich, Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej.
TAK NIE
3. Bambus jest najbardziej wytrzymałą i najszybciej rosnącą rośliną na świecie, a największe lasy
bambusowe znajdują się w Indiach i w Chinach.
TAK NIE
4. Limba rosnąca w Tatrach i limba syberyjska to ten sam gatunek sosny.
TAK NIE
Zadanie 27. [ 0 - 5 ]
A. Podkreśl rośliny, które wchodziły w skład pierwotnych lasów krajobrazu
śródziemnomorskiego.
cedry, sosny (pinie), karłowate dęby, leszczyny, cyprysy, mirty, jałowce, dęby korkowe, lawendy
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012
Strona 14 z 20
B. Wpisz nazwy roślin przedstawione na ilustracji.
1................................................................................
2...............................................................................
Zadanie 28. [ 0 – 1 ]
W przeszłości lasy cedrowe bujnie porastały obszary basenu Morza Śródziemnego. Wraz
z rozwojem rolnictwa następowała ich degradacja i przekształcanie terenów w pastwiska dla
owiec i kóz. Poniżej przedstawiono flagę państwa, na której widnieje cedr. Do jakiego państwa
należy przedstawiona flaga?
Odpowiedź...........................................................................
Zadanie 29. [ 0 – 6 ]
A. Przyporządkuj podanym w tabeli parkom narodowym chronione w nich typy ekosystemów.
L.p. Nazwa parku narodowego L.p. Typ ekosystemu
1.
Białowieski PN
A.
Występują tu bardzo cenne
przyrodniczo: grądy, olsy, łęgi, lasy
bukowe i dębowo-bukowe, oraz bory
sosnowe i brzeziny bagienne.
2. Biebrzański PN
B. Lasy jodłowe i bukowe, a na
grzbietach górskich rumowiska
skalne – gołoborza.
3. Roztoczański PN C. Naturalne bagna i mokradła oraz
wilgotne łąki i torfowiska.
4. Drawieński PN D. Pierwotne lasy liściaste - grądy i łęgi
oraz bory sosnowe i mieszane.
5.
Świętokrzyski PN
E.
Wyżynne bory jodłowe i bukowe,
świetlista dąbrowa, kontynentalne
torfowisko wysokie oraz bory
sosnowe.
1...................... 2...................... 3...................... 4...................... 5.....................
1
.
2
..
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012
Strona 15 z 20
B. Obok nazw parków narodowych wpisz numer, którym oznaczono jego położenie na poniższej
mapie Polski.
A. PN "Bory Tucholskie............................
B. Gorczański PN.......................................
C. Magurski PN.........................................
D. Poleski PN.............................................
E. PN " Ujście Warty"................................
Zadanie 30. [ 0 - 1 ]
Głównym pokarmem pandy małej są pędy
bambusa, które rosną w lasach
bambusowych. Obok przedstawiono
fragment naturalnego lasu bambusowego.
Bambus to:
A. typowa drewniejąca trawa wieloletnia, wilgotnych lasów strefy zwrotnikowej
B. typowe drzewo wilgotnych lasów strefy zwrotnikowej
C. typowa drewniejąca trawa wieloletnia, wilgotnych lasów strefy klimatu
okołobiegunowego
D. typowe drzewo wilgotnych lasów strefy klimatu umiarkowanego
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012
Strona 16 z 20
Zadanie 31. [ 0 - 5 ]
Przyporządkuj podane w poniższej ramce nazwy (w niektórych nazwach uwzględniona jest
wartość historyczna i kulturowa) tworów przyrody ożywionej i nieożywionej, gatunków roślin
i zwierząt, form powierzchni ziemi i ekosystemów do odpowiadających im form ochrony
przyrody oznaczonych poniżej literami A, B, C i D.
wodospad Czerwone Bagno azalia pontyjska starorzecza
dąb Bartek torfowisko żubr Prządki
Formy ochrony przyrody:
A. Pomnik przyrody ..................................................................................................................
B. Użytki ekologiczne.................................................................................................................
C. Ochrona gatunkowa ...............................................................................................................
D. Rezerwat przyrody.................................................................................................................
Zadanie 32. [ 0 – 5 ]
A. Na terenie, jakich parków narodowych znajdują się wymienione szczyty górskie: Szczeliniec
Wielki, Trzy Korony, Chojnik.
1. Szczeliniec Wielki..................................................................................................................
2. Trzy Korony..........................................................................................................................
3. Chojnik...................................................................................................................................
B. Który z parków narodowych z zadania 32 pkt A stał się częścią przygranicznego
Międzynarodowego Rezerwatu Biosfery UNESCO?
odpowiedź........................................................................................................................................
C. Wypisz parki narodowe z zadania 32 pkt A w kolejności, w jakiej powstawały - od parku
założonego najwcześniej do parku, który został założony najpóźniej.
1.........................................................................................................................................................
2.........................................................................................................................................................
3.........................................................................................................................................................
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012
Strona 17 z 20
Zadanie 33. [ 0 - 3 ]
W parkach narodowych musimy zachowywać się w odpowiedni sposób. Co zatem wolno robić
w parkach narodowych? Odpowiedz na to pytanie wybierając spośród podanych poniżej
zachowań te, które są zachowaniami dozwolonymi w parkach narodowych:
A. słuchać głośnej muzyki
B. zrywać rośliny, jeśli nie są pod ochroną
C. zbierać grzyby, jeśli są jadalne
D. obserwować ptaki
E. łapać motyle, jeśli nie są to gatunki chronione
F. spacerować po wyznaczonych szlakach
G. jeździć motorynką
H. używać lornetki
I. używać sygnałów dźwiękowych
J. palić ognisko, jeśli jest to blisko rzeki
K. malować obraz
L. fotografować zwierzęta i rośliny
M. biwakować
N. oznaczać gatunki roślin i zwierząt
Zadanie 34. [ 0 - 4 ]
Dopasuj pojęcia do podanych poniżej ich wyjaśnień oznaczonych literami A, B, C, D i wpisz je
w odpowiednie miejsca oraz przyporządkuj przykład organizmu do danego pojęcia i wpisz jego
nazwę w odpowiednie miejsce.
pojęcia: las monsunowy, higrofity, reintrodukcja, makia (makchia)
przykłady organizmów: bóbr, niecierpek pospolity, mirt, magnolia,
A. Rośliny preferujące środowisko wilgotne to .................................................................................
Przykładem takiej rośliny jest .............................................................................................................
B. Wiecznie zielone, sucholubne krzewiaste zarośla, z rzadka tylko urozmaicone drzewami to
.............................................................................................................................................................
Krzewiaste zarośla tworzy m.in…………...................................................................................
C. Las, którego korony drzew najwyższego piętra zrzucają liście w porze suchej (zimą) to
..............................................................................................................................................................
Przykładem rośliny z takiej formacji roślinnej jest..............................................................................
D. Ponowne wprowadzenie na stare miejsca bytowania rodzimych gatunków zwierząt
i roślin, kiedyś tam żyjących, lecz wcześniej wytępionych to ...........................................................
Przykładem takiego gatunku jest ........................................................................................................
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012
Strona 18 z 20
Zadanie 35. [ 0 - 2 ]
Poniższy rysunek przedstawia zbocze porośnięte lasem świerkowym. Wiemy, że las zapobiega
wymywaniu gleby. Jednak zdarza się, że osuwają się całe zalesione zbocza, tak jak pokazano to na
poniższym zdjęciu. Napisz, jak nazywa się proces, który przedstawiono na rysunku i dlaczego
doszło do wymywania gleby.
odpowiedź:.......................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Zadanie 36. [ 0 - 3 ]
Dopasuj w poniższej tabeli rysunki owoców oznaczone cyframi do nazw drzew zamieszczonych
na rysunkach oznaczonych literami.
A. B. C. D. E.
1. 2. 3. 4. 5.
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012
Strona 19 z 20
Nazwa
drzewa A. B. C. D. E.
Owoce
drzewa
Zadanie 37. [ 0 - 1 ]
Mrówki leśne są owadami społecznymi. Ich rola w lesie jest bardzo ważna, ponieważ:
A. usuwają padlinę oraz małe, chore osobniki różnych zwierząt
B. zapobiegają masowemu rozprzestrzenianiu się wszelkich insektów, za wyjątkiem mszyc
i pająków
C. obecność mrówek w lesie prowadzi do zwiększenia pasożytów roślin
D. mrówki rozsiewają nasiona i tym samym wpływają na różnorodność gatunkową roślin
i zwierząt w lesie
Zadanie 38. [ 0 - 2 ]
Które grzyby oznaczone cyframi od 1 - 6 są jadalne ?
1. smardz jadalny 2. mleczaj rydz 3. mleczaj wełnianka
4. tęgoskór pospolity 5. borowik szatański 6. kolczak obłączasty
Grzybami jadalnymi są grzyby oznaczone numerami…………………………………………
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012
Strona 20 z 20
Zadanie 39. [ 0 - 3 ]
Poniżej podano nazwy miejsc, w których śpią i zimują zwierzęta. Jednakże schronienie lub
zimowisko różnych zwierząt może nosić tę samą nazwę. Dopasuj każde wymienione poniżej
zwierzę do jednego odpowiadającego mu schronienia lub zimowiska.
bóbr, zając, niedźwiedź, ryś, borsuk, wilk
Nazwa schronienia lub zimowiska:
1. kotlinka................................................................
2. żeremie................................................................
3. ostoja...................................................................
4. nora.....................................................................
5. kocierz.................................................................
6. gawra...................................................................
Zadanie 40. [ 0 - 1 ]
Które zdanie opisujące Wyżynę Bawarską jest prawdziwe?
A. W północnej części Wyżyny Bawarskiej dobrze rozwinięte jest rolnictwo, a w południowej
części dominują lasy i podmokłe obszary bagienne.
B. Na Wyżynie Bawarskiej przeważają żyzne gleby, a wysokości terenu przekraczają ponad
1000 m n.p.m.
C. Charakterystyczne dla Wyżyny Bawarskiej są prowadzone na dużą skalę i położone wysoko
w górach uprawy winorośli, chmielu, bananów, pomarańczy, pszenicy.
D. Krajobraz Wyżyny Bawarskiej przecinają głębokie doliny rzek spływających z Alp, m.in.
Innu i Dniestru.
BRUDNOPIS