Post on 21-Mar-2018
160
235
POLITECHNIKA WARSZAWSKA
ISSN 1230–9265
PRACE NAUKOWE • TRANSPORT • z. 102
OFICYNA WYDAWNICZA POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ
WARSZAWA 2014
235
235
ELEMENTY SYSTEMÓW I SYSTEMY TRANSPORTULĄDOWEGO, LOTNICZEGO I MORSKIEGO
Spis rzeczy – Contents
T o m a s z D z i k – Układy przekształtnikowe w aplikacjach transportowych wykorzystujących ogniwa paliwowe .................................................................................................................................................................................... 5 Converter systems in transport applications using fuel cells
J a n G r u s z e c k i , B o g u s ł a w D o ł ę g a , D a m i a n K o r d o s – Podniesienie niezawodności układu nawigacyjnego samolotu .............................................................. 23 Raising reliability of aircraft navigation system
R o b e r t G u m i ń s k i , S t a n i s ł a w R a d k o w s k i , P a t r y k W o d e c k i –
Wykorzystanie diagnostyki wibroakustycznej w wykrywaniu inicjacji zmęczeniowego wyłamania zęba przekładni zębatej ......................................................................................................................... 33 Use of vibroacoustic diagnosis for detecting of fatigue crack initiation of teeth in a toothed gear
P i o t r K a w a l e c , M i c h a ł K o z ł o w s k i , M a t e u s z R u d n i c k i – Algorytmizacja procesu sprawdzania gotowości operacyjnej portu lotniczego ........................... 47 Algorithm for verifying the initial operating capability of an airport
J u l i u s z K u b l i k , J u l i u s z K a r o l a k – Zagadnienie nawisu taboru w kontekście systemów sterowania ruchem kolejowym .......... 59 Vehicle nose issue in the context of railway interlocking systems
A n n a K u l b a c k a , P i o t r K o ł o d a – Innowacje w morskich środkach transportu podnoszące jego ekologiczny charakter .................................................................................................................................................................................. 67 Innovations in maritime transport that improve its ecological character
K r z y s z t o f M a r c j a n , L u c j a n G u c m a – Wykorzystanie analizy incydentów nawigacyjnych w celu oceny bezpieczeństwa nawigacyjnego na obszarach Morza Bałtyckiego o dużym zagęszczeniu ruchu statków ........................................................................................................................................ 77 The use of navigational incidents analysis for safety assessment in the Baltic Sea areas of high traffic density
B a r t o s z M u c z y ń s k i , L u c j a n G u c m a – Wykorzystanie okulografu w warunkach symulacyjnych na przykładzie symulatora mostka nawigacyjnego ......................................................................................................................... 87 Application of eye-tracking technology in simulation environment, as exemplified by a navigation bridge simulator research
M i r o s ł a w S i e r g i e j c z y k , K a r o l i n a K r z y k o w s k a , R a f a ł K r u s z y n a –
Analiza porównawcza systemów precyzyjnego lądowania ...................................................................... 97 Comparative analysis of precision landing systems
M i r o s ł a w S i e r g i e j c z y k , A d a m R o s i ń s k i – Analiza poziomu bezpieczeństwa systemu ochrony peryferyjnej portu lotniczego ................ 111 Analysis of the level of security of peripheral protection system of the airport
M i r o s ł a w S i e r g i e j c z y k , J u s t y n a S i ł k o w s k a – Analiza możliwości wykorzystania techniki multilateracji w dozorowaniu przestrzeni powietrznej ............................................................................................................................................... 119 Analysis of the possibility of use the multilateration technique in surveillance
A l e k s a n d r a S t y c u n ó w , J e r z y M a n e r o w s k i – Modelowanie faz zniżania i lądowania samolotu Boeing 767-300ER przy użyciu sztucznych sieci neuronowych ................................................................................................................................ 135 Modelling of the descent and landing of the Boeing 767-300ER aircraft using artificial neural networks
A g n i e s z k a T u b i s , S y l w i a W e r b i ń s k a - W o j c i e c h o w s k a – Zagadnienie oceny niezawodności systemu drogowego transportu pasażerskiego. Studium przypadku ........................................................................................................................................................ 141 Issue on reliability assessment of road passenger transportation system performance. Case study
M a c i e j U z a r s k i , T e r e s a A b r a m o w i c z - G e r i g k – Czynnik ludzki w zarządzaniu ruchem lotniczym i morskim .............................................................. 159 Human factor in air and sea traffic management
P R A C E N A U K O W E P O L I T E C H N I K I W A R S Z A W S K I E J z. 102 Transport 2014
Tomasz Dzik
Politechnika Warszawska, Wydział Transportu
UKŁADY PRZEKSZTAŁTNIKOWE W APLIKACJACH TRANSPORTOWYCH
WYKORZYSTUJĄCYCH OGNIWA PALIWOWE
Rękopis dostarczono: październik 2013
Streszczenie: Referat zawiera przegląd ogniw paliwowych z opisem ich działania i własności. Przedstawione zostały układy przekształtnikowe współpracujące z ogniwami paliwowymi umożliwiające zastosowanie ich w aplikacjach transportowych. Przeanalizowane zostały różne rozwiązania topologiczne układów przetwarzających energię elektryczną wytworzoną w ogniwach paliwowych od tych najprostszych bez izolacji galwanicznej po te złożone bazujące na zjawisku rezonansu. W opisie tych rozwiązań zwrócono uwagę na część elektroenergetyczną, część sterowania oraz nadzoru. Słowa kluczowe: energoelektronika, ogniwa paliwowe, przetwornice DC/DC
CONVERTER SYSTEMS IN TRANSPORT APPLICATIONS USING FUEL CELLS
Summary: The paper comprises a review of fuel cells with a description of their operations and features. Converter systems have been presented which cooperate with fuel cells enabling their implementation in transport applications. Various topological solutions have been analysed of systems converting electrical energy created in fuel cells starting from the simple ones without galvanic isolation, to the complex ones based on resonance phenomenon. In the description of these solutions, attention has been paid to electrical power part, control and supervision part. Keywords: power electronics, fuel cells, DC/DC converters
P R A C E N A U K O W E P O L I T E C H N I K I W A R S Z A W S K I E J z. 102 Transport 2014
Jan Gruszecki, Bogusław Dołęga, Damian Kordos
Politechnika Rzeszowska, Katedra Awioniki i Sterowania
PODNIESIENIE NIEZAWODNOŚCI UKŁADU NAWIGACYJNEGO SAMOLOTU
Rękopis dostarczono: styczeń 2014
Streszczenie: W artykule przedstawiono propozycję podejścia do oceny niezawodności systemu nawigacyjnego, jako systemu informatycznego o podwyższonej niezawodności. Proponowane rozwiązanie jest opracowane z wykorzystaniem metody CASE (Computer Aided Software Engineering) ułatwiającej stworzenie przejrzystej i wysoce niezawodnej struktury systemu. W proponowanym rozwiązaniu wykorzystując zwielokrotnienia, na drodze rekonfiguracji systemu nawigacyjnego, uzyskujemy maksymalną wydajność i zwiększenie niezawodności całego układu. Słowa kluczowe: nawigacja, redundancja, niezawodność, rekonfiguracja
RAISING RELIABILITY OF AIRCRAFT NAVIGATION SYSTEM
Abstract: This article describes a system with improved reliability. The proposed solution is developed using CASE method (Computer Aided Software Engineering) to facilitate the creation of clear and high reliable structure of the system. Moreover, the proposed solution is based on redundancy and reconfiguration of navigation system to maximize efficiency and reliability of the entire system. Keywords: navigation, redundancy, reliability, reconfiguration
P R A C E N A U K O W E P O L I T E C H N I K I W A R S Z A W S K I E J z. 102 Transport 2014
Robert Gumiński, Stanisław Radkowski
Politechnika Warszawska, Instytut Pojazdów
Patryk Wodecki
Politechnika Warszawska, Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych
WYKORZYSTANIE DIAGNOSTYKI WIBROAKUSTYCZNEJ W WYKRYWANIU
INICJACJI ZMĘCZENIOWEGO WYŁAMANIA ZĘBA PRZEKŁADNI ZĘBATEJ
Rękopis dostarczono, sierpień 2013
Streszczenie: Przekładnie należą do najbardziej rozpowszechnionych elementów układów mechanicznych i przede wszystkim od ich trwałości uzależniona jest poprawna praca tych układów. Ocena trwałości przekładni zębatej jest bardzo złożonym zagadnieniem. Podczas eksploatacji przekładni zębatej może wystąpić wiele uszkodzeń wywołujących różne objawy oraz skutki, związane z nie do końca wyjaśnionymi zjawiskami fizycznymi. Obciążenia oraz właściwości materiałów, z których wykonane są elementy przekładni zębatej zmieniają się losowo, dlatego tworzy się modele stochastyczne, będące jedynie przybliżeniem rzeczywistości. Dla pełniejszej oceny wytrzymałości przekładni należy wziąć pod uwagę zmniejszanie się wytrzymałości elementów przekładni wraz z czasem eksploatacji. Wykonanie i montaż przekładni zębatej przeprowadzone są z pewną tolerancją, w związku z czym uzyskane geometryczne wymiary zmieniają się losowo w zadanym polu tolerancji. W referacie zostaną przedstawione przyspieszone badania zmęczeniowego wyłamania zęba przekładni zębatej. Na podstawie przeprowadzonego eksperymentu została przeprowadzone analiza zarejestrowanego sygnału drganiowego, której wyniki pozwalają na wykrywanie inicjacji uszkodzenia. Zaproponowano również sposób modelowania zmian parametru diagnostycznego w trakcie inicjacji i rozwoju wyłamania zęba. Słowa kluczowe: przekładnia zębata, diagnostyka wibroakustyczna
USE OF VIBROACOUSTIC DIAGNOSIS FOR DETECTING OF FATIGUE CRACK
INITIATION OF TEETH IN A TOOTHED GEAR
Abstract: Toothed gears are among the most widely used elements of mechanical systems and it is their durability that has enormous influence on the correct operation of these systems. Evaluation of a toothed gear’s durability is a very complex issue. Many defects with diverse symptoms and effects, that are associated with physical phenomena which have not been ultimately explained, can actually occur during operation of a toothed gear. The loads as well as the properties of materials used for constructing the elements of a toothed gear change in a random manner and that is the reason why stochastic models are created which form only an approximate reflection of reality. For the purpose of more precise assessment of a toothed gear’s strength one should take into account how a toothed gear’s strength decreases with time. Toothed gears are manufactured and assembled with some tolerance, hence the obtained geometrical dimensions change randomly within the predefined range of tolerance. The paper will present accelerated examination of fatigue-related breaking of tooth in a toothed gear. The experiment which has been performed served as the basis for analyzing the registered vibration signal. The results of this analysis allowed detection of defect-initiation. A method of modeling the changes of a diagnostic parameter during initiation and development of a tooth fracture was also proposed. Keywords: gear, vibroacoustic diagnostics
P R A C E N A U K O W E P O L I T E C H N I K I W A R S Z A W S K I E J z. 102 Transport 2014
Piotr Kawalec
Politechnika Warszawska, Wydział Transportu, Zakład Sterowania Ruchem
Michał Kozłowski
Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lotnicze”
Mateusz Rudnicki
Politechnika Warszawska, Wydział Transportu, Zakład Inżynierii Transportu Lotniczego
ALGORYTMIZACJA PROCESU SPRAWDZANIA GOTOWOŚCI OPERACYJNEJ PORTU
LOTNICZEGO
Rękopis dostarczono: styczeń 2014
Streszczenie: W pracy przedstawiono metodę sprawdzania gotowości operacyjnej portu lotniczego i opisano ją za pomocą algorytmu. Uwzględnione zostały czynniki wpływające na stan gotowości operacyjnej, które podzielone zostały na 3 oddzielne obszary: infrastrukturę portu lotniczego, procesy eksploatacji portu lotniczego i czynniki zakłócające eksploatację portu lotniczego. Analiza obszarów ułatwiła wygenerowanie warunków, jakie port lotniczy musi spełniać dla bezpiecznego przeprowadzania operacji startu i lądowania statków powietrznych. Algorytm został przedstawiony za pomocą schematu blokowego, do jego specyfikacji wykorzystano graf przejść automatu skończonego. Zostało to uczynione w edytorze FSM pakietu Active-HDL, pozwalającym na weryfikacje algorytmu w trybie symulacji komputerowej. Symulacje przedstawiały sytuacje, które mogą się zdarzyć na lotnisku (niektóre z nich występują rzadko z powodu wysokiej niezawodności systemów i instalacji portu lotniczego). Ponadto pokazywały, w jaki sposób stworzony automat na nie reaguje. Słowa kluczowe: port lotniczy, gotowość operacyjna, wspomaganie komputerowe
ALGORITHM FOR VERIFYING THE INITIAL OPERATING CAPABILITY OF AN AIRPORT
Summary: The paper illustrates the method of verifying the initial operating capability of an Airport with an algorithm. The factors that influence this process were divided into three groups: the infrastructure of an airport, the processes of the airport exploitation and the factors that perturb the airport exploitation. The analysis of these sectors was helpful to generate the conditions that an airport has to fulfill in order to safely carry out the aircraft operations of takeoff and landing. The algorithm was presented with a block diagram and was specified with a finite-state machine graph. This was accomplished with the FSM editor of the Active-HDL software, which allows the user to verify the algorithm by functional simulation. The simulations present the situations that can happen at the airport (some of them are very rare due to the high reliability of the systems and installations of the airport) and the reaction of the created machine. Keywords: airport, initial operating capability, computer assistance
P R A C E N A U K O W E P O L I T E C H N I K I W A R S Z A W S K I E J z. 102 Transport 2014
Juliusz Kublik, Juliusz Karolak
Politechnika Warszawska, Wydział Transportu
ZAGADNIENIE NAWISU TABORU W KONTEKŚCIE
SYSTEMÓW STEROWANIA RUCHEM
KOLEJOWYM
Rękopis dostarczono: styczeń 2014
Streszczenie: W artykule opisano zagadnienia związane z konstrukcją taboru kolejowego i jej wpływem na możliwość wykrywania zajętości w układzie torowym. Wskazano możliwe konsekwencje braku kompatybilności taboru z linią w tym zakresie. Podano przykładowe wielkości nawisów oraz przepisy projektowania urządzeń sterowania ruchem kolejowym odnoszące się do tego zagadnienia. Słowa kluczowe: sterowanie ruchem kolejowym, tabor kolejowy, kontrola zajętości
VEHICLE NOSE ISSUE IN THE CONTEXT OF RAILWAY INTERLOCKING SYSTEMS
Summary: In the article issues connected with railway vehicles structures and their possible impact on track occupancy detection are described. Possible consequences of lack of compatibility between track and vehicles are pointed in this context. Examples of lengths of vehicles noses and design rules relating to this issue are presented. Keywords: railway traffic control, railway vehicles, track occupancy detection
P R A C E N A U K O W E P O L I T E C H N I K I W A R S Z A W S K I E J z. 102 Transport 2014
Anna Kulbacka, Piotr Kołoda
Akademia Morska w Gdyni
INNOWACJE W MORSKICH ŚRODKACH TRANSPORTU PODNOSZĄCE JEGO
EKOLOGICZNY CHARAKTER
Rękopis dostarczono: luty 2014
Streszczenie: Artykuł przedstawia innowacyjne metody dostosowywania się do coraz bardziej restrykcyjnych przepisów dotyczących ochrony środowiska naturalnego. Wymienione są rozwiązania najbardziej nowoczesnych źródeł napędów głównych i pomocniczych statków morskich oraz konstrukcyjne sposoby obniżenia zużycia paliwa i emisji szkodliwych związków do atmosfery. Słowa kluczowe: transport morski, energia odnawialna, ekologia
INNOVATIONS IN MARITIME TRANSPORT THAT IMPROVE ITS ECOLOGICAL
CHARACTER
Summary: The article presents new methods of implementation of environmental protection regulations which year by year become more restrictive. The most modern main and auxiliary propulsion systems on vessels, as well as, new design methods for fuel consumption reduction and decreasing the emission of pollutants into the atmosphere are described in the article. Keywords: maritime transport, renewable energy, ecology
P R A C E N A U K O W E P O L I T E C H N I K I W A R S Z A W S K I E J z. 102 Transport 2014
Krzysztof Marcjan, Lucjan Gucma
Akademia Morska w Szczecinie, Wydział Nawigacyjny, Instytut Inżynierii Ruchu Morskiego
WYKORZYSTANIE ANALIZY INCYDENTÓW NAWIGACYJNYCH W CELU OCENY
BEZPIECZEŃSTWA NAWIGACYJNEGO NA OBSZARACH MORZA BAŁTYCKIEGO
O DUŻYM ZAGĘSZCZENIU RUCHU STATKÓW
Rękopis dostarczono: marzec 2014
Streszczenie: W przedstawionej pracy wykorzystano nowe możliwości, jakie pojawiły się wraz z wprowadzeniem systemu automatycznej identyfikacji statków AIS. Jest to system, który umożliwia nie tylko monitoring ruchu statków, ale również badania nad podstawowymi procesami rządzącymi ruchem jednostek na danym akwenie. Badania autorów wskazują, iż analizując dane o pozycjach statków można wyznaczyć obszar domeny probabilistycznej wokół statku, której przekroczenie jest uważane za incydent nawigacyjny oraz sprawdzić zależności między wypadkami nawigacyjnymi a incydentami. Autorzy opierając się na teorii trójkąta Heinrich’a stwierdzili, iż znalezienie zależności między incydentami a wypadkami nawigacyjnymi umożliwia podjęcie oceny bezpieczeństwa nawigacyjnego na badanym akwenie. Wyznaczenie stosunku liczby incydentów do wypadków na badanym obszarze, ma na celu znalezienie miejsc potencjalnie niebezpiecznych. Zakładanym wynikiem pracy jest zwiększenie świadomości nawigatorów o miejscach potencjalnie niebezpiecznych, co może skutkować zmniejszeniem liczby wypadków na badanym obszarze Morza Bałtyckiego. Słowa kluczowe: bezpieczeństwo nawigacji, domena statku, analiza incydentów
THE USE OF NAVIGATIONAL INCIDENTS ANALYSIS FOR SAFETY ASSESSMENT
IN THE BALTIC SEA AREAS OF HIGH TRAFFIC DENSITY
Summary: In the work the authors use new possibilities appeared with the implementation of the automatic identification system AIS. It is a system that allows not only the monitoring of maritime traffic, but also research into fundamental processes governing the movement of each vessel. The authors of the study indicate that by analyzing data on the positions of ships, you can designate an area of a probability domain around the ship, which the overrun is considered as a navigational incident and to examined the relationship between accidents and incidents. Based on the theory of the Heinrich's triangle it was assumed that finding the relationship between incidents and accidents allows you to take the assessment of navigational safety in the study area. The intended result of that work is to increase the awareness of the navigators of the potentially dangerous places for navigation, which may result in a reduction in the number of accidents in the Baltic Sea area. Keywords: navigational safety, ship domain, incident analysis
P R A C E N A U K O W E P O L I T E C H N I K I W A R S Z A W S K I E J z. 102 Transport 2014
Bartosz Muczyński, Maciej Gucma
Akademia Morska w Szczecinie
WYKORZYSTANIE OKULOGRAFU W WARUNKACH SYMULACYJNYCH
NA PRZYKŁADZIE SYMULATORA MOSTKA NAWIGACYJNEGO
Rękopis dostarczono: luty 2014
Streszczenie: Metody okulograficzne są powszechnie używane do badań w symulatorach lotniczych i samochodowych. Jednocześnie, ze względu na problemy metodologiczne przy zastosowaniu okulografów przenośnych, techniki te są bardzo rzadko wykorzystywane do badań na wielozadaniowych symulatorach mostka nawigacyjnego. Autorzy postulują, że dane okulograficzne mogą zostać wykorzystane do poprawy ergonomii nie tylko samego mostka ale także interfejsów urządzeń nawigacyjnych. Dodatkowo, dając wgląd w szczegóły procesów decyzyjnych i sposobu analizy dostępnych danych, mogą zostać wykorzystane do usprawnienia procesu szkolenia oraz badań nad wpływem stresu i zmęczenia na proces prowadzenia nawigacji. Artykuł przedstawia badania przeprowadzone z zastosowaniem przenośnego okulografu na wielozadaniowym symulatorze mostka nawigacyjnego. Symulowana sytuacja wymaga od oficera natychmiastowego i zdecydowanego działania przy wykorzystaniu posiadanej wiedzy na temat statku i poprawnej interpretacji dostępnych danych nawigacyjnych. Celem badania było opracowanie podstaw metodologicznych oraz wskazanie istotnych różnic w charakterystykach okulograficznych między nawigatorami o różnym poziomie doświadczenia. Zastosowanie techniki Semantic Gaze Mapping pozwoliło na pełna analizę danych bez konieczności wykonywania żmudnej analizy poklatkowej. Słowa kluczowe: eye tracking, analiza danych okulograficznych, czynnik ludzki
APPLICATION OF EYE-TRACKING TECHNOLOGY IN SIMULATION ENVIRONMENT, AS EXEMPLIFIED BY A NAVIGATION BRIDGE SIMULATOR
RESEARCH
Summary: The eye-tracking technology is widely used in aircraft and car simulators. At the same time, due to methodological problems with mobile eye-trackers, this technology is rarely used on full-mission ship’s bridge simulators. Authors suggest that the eye-tracking data can be used to improve ergonomics of bridge design and interfaces. Additionally, by providing insight into decision making and data analysis processes, eye-tracking characteristics can be used to improve training on simulator and conduct studies on influence of fatigue and stress on officer performance during navigational watch. The following paper describes a study conducted with a mobile eye-tracker on a full-mission ship’s bridge simulator. In the experiment, officers were faced with an unexpected and sudden situation leading to a collision. The simulated situation required the officer to act immediately and resolutely, taking into account all his knowledge about the ship, and interpreting the available data correctly. The aim of this study was to devise basic methods and indicate differences in gaze data between groups of different experience. Sementic Gaze Mapping Method was used to conduct complete data analysis without laborious frame-by-frame analysis. Keywords: eye-tracking, gaze data analysis, human factor
P R A C E N A U K O W E P O L I T E C H N I K I W A R S Z A W S K I E J z. 102 Transport 2014
Mirosław Siergiejczyk, Karolina Krzykowska, Rafał Kruszyna
Politechnika Warszawska, Wydział Transportu
ANALIZA PORÓWNAWCZA SYSTEMÓW PRECYZYJNEGO LĄDOWANIA
Rękopis dostarczono: luty 2014
Streszczenie: W artykule przedstawiono koncepcję oceny systemów wspomagania lądowania dla potrzeb wdrożenia tego systemu w wybranym porcie lotniczym. Dokonano analizy systemów precyzyjnego podejścia do lądowania dla lotnictwa cywilnego. Scharakteryzowano systemy ILS, MLS oraz GNSS. Następnie posługując się wielokryterialną metodą porównawczą przeprowadzono ocenę tych systemów. Opracowano kryteria porównawcze, wagi z uwzględnieniem docelowych, czyli portów lotniczych. Słowa kluczowe: systemy wspomagania lądowania, analiza, metoda porównawcza, ocena
COMPARATIVE ANALYSIS OF PRECISION LANDING SYSTEMS
Summary: The article presents an approach for assessing the implementation landing support systems in the selected airport. An analysis of precision approach systems for civil aviation was made. The article characterizes systems ILS, MLS and GNSS. Then, using a multi-criteria comparative method an evaluation of these systems was done. Developed comparative criteria, taking into account the importance of the target - airports. Keywords: landing support systems, analysis, comparative method, evaluation
P R A C E N A U K O W E P O L I T E C H N I K I W A R S Z A W S K I E J z. 102 Transport 2014
Mirosław Siergiejczyk, Adam Rosiński
Politechnika Warszawska, Wydział Transportu
ANALIZA POZIOMU BEZPIECZEŃSTWA SYSTEMU OCHRONY PERYFERYJNEJ PORTU
LOTNICZEGO
Rękopis dostarczono: styczeń 2014
Streszczenie: W artykule przedstawiono zagadnienia związane z systemami bezpieczeństwa stosowanymi do ochrony peryferyjnej portu lotniczego, ze szczególnym uwzględnieniem ich właściwości. Zaprezentowano też koncepcję zintegrowanego systemu ochrony peryferyjnej, dla której przeprowadzono analizę poziomu bezpieczeństwa. Słowa kluczowe: port lotniczy, systemy bezpieczeństwa, ochrona peryferyjna
ANALYSIS OF THE LEVEL OF SECURITY OF PERIPHERAL PROTECTION SYSTEM
OF THE AIRPORT
Summary: The article presents the issues related to security systems used to the peripheral protection of the airport, with particular emphasis on their properties. There is also presented the concept of an integrated system of peripheral protection, for which is provided an analysis of the level of security. Keywords: airport, security, peripheral protection
P R A C E N A U K O W E P O L I T E C H N I K I W A R S Z A W S K I E J z. 102 Transport 2014
Mirosław Siergiejczyk, Justyna Siłkowska
Politechnika Warszawska, Wydział Transportu
ANALIZA MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA TECHNIKI MULTILATERACJI W DOZOROWANIU
PRZESTRZENI POWIETRZNEJ
Rękopis dostarczono: luty 2014
Streszczenie: Dozorowanie niezależne kooperatywne (Cooperative Independent Surveillance), w którym statki powietrzne wyposażone w transponder przekazują w odpowiedzi na zapytanie stacji naziemnej identyfikator samolotu oraz dane o pozycji i wysokości spełnia założenia planu zatwierdzonego przez ICAO w 1994 roku, przewidującego wdrożenie koncepcji systemów łączności, nawigacji oraz dozorowania w celu zarządzania ruchem lotniczym - CNS/ATM (Communication Navigation Surveillance / Air Traffic Management). Ten sposób funkcjonowania wykorzystują naziemne systemy multilateracji (MLAT), zwane też systemami pozycjonowania hiperbolicznego złożone z naziemnej stacji nadawczej, kilku znacznie oddalonych od siebie naziemnych stacji odbiorczych oraz z naziemnej stacji centralnej, w której wyliczana jest lokalizacja statku powietrznego. W artykule dokonano analizy systemu MLAT ze wspólnym wzorcem czasu CCS. Przedstawiono koncepcję wdrożenia tego systemu dla wybranego portu lotniczego, jako alternatywnego systemu, potencjalnie przewyższającego tradycyjny system MSSR mod S. Słowa kluczowe: dozorowanie, multilateracja, systemy pozycjonowania hiperbolicznego, WAM
ANALYSIS OF THE POSSIBILITY OF USE THE MULTILATERATION TECHNIQUE IN SURVEILLANCE
Summary: he Cooperative Independent Surveillance, in which the aircraft equipped with a transponder transmit in response to a query identifier aircraft and data about the position and height to ground station, meets the plan approved by ICAO in 1994, providing for the implementation of concepts for Communication Navigation Surveillance / Air Traffic Management - CNS / ATM. This method of operation is used by ground-based multilateration systems (MLAT), also known as hyperbolic positioning systems, composed of ground-based broadcasting station, a few widely spaced apart ground receiving stations and a central ground station, which computes the location of the aircraft. Object sends a signal that arrive to several receivers located in the area. In this article, widely presented MLAT - Common Clock System for the selected airport as a system potentially surpassing the traditional system of MSSR mod S. Keywords: Surveillance, Multilateration, hyperbolic positioning systems, WAM
P R A C E N A U K O W E P O L I T E C H N I K I W A R S Z A W S K I E J z. 102 Transport 2014
Aleksandra Stycunów, Jerzy Manerowski
Politechnika Warszawska, Wydział Transportu
MODELOWANIE FAZ ZNIŻANIA I LĄDOWANIA SAMOLOTU BOEING 767-300ER PRZY UŻYCIU
SZTUCZNYCH SIECI NEURONOWYCH
Rękopis dostarczono: czerwiec 2013
Streszczenie: Artykuł przedstawia zastosowanie sztucznych sieci neuronowych do modelowania przebiegu prędkości, podczas faz zniżania i lądowania samolotu Boeing 767-300ER. Zapisy przebiegu lotów pozyskano z pokładowego rejestratora eksploatacyjnego. W badaniu wykorzystano jedenaście różnych struktur sieci, w celu uzyskania jak najlepszego odwzorowania rzeczywistych danych, przez sztuczną sieć neuronową. Najlepsze wyniki uzyskano dla sieci o jednej warstwie ukrytej. Uzyskane wyniki potwierdzają zasadność stosowania sztucznych sieci neuronowych do modelowania przebiegu lotu. Słowa kluczowe: sztuczna sieć neuronowa, faza zniżania samolotu, faza lądowania samolotu
MODELLING OF THE DESCENT AND LANDING OF THE BOEING 767-300ER
AIRCRAFT USING ARTIFICIAL NEURAL NETWORKS Summary: The paper presents artificial neural networks modelling of the indicated airspeed of Boeing 767-300ER aircraft during descent and landing. The data were gained from the flight data recorder. Eleven different neural network structures were tested to reach the highest level of reconstruction of actual data. The network with one hidden layer gives the most accurate results. The results confirm feasibility of application of artificial neural networks to modelling of the flight phases. Keywords: artificial neural network, descent of the aircraft, landing of the aircraft
P R A C E N A U K O W E P O L I T E C H N I K I W A R S Z A W S K I E J z. 102 Transport 2014
Agnieszka Tubis, Sylwia Werbińska-Wojciechowska
Politechnika Wrocławska, Wydział Mechaniczny, Instytut Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn
ZAGADNIENIE OCENY NIEZAWODNOŚCI SYSTEMU DROGOWEGO TRANSPORTU
PASAŻERSKIEGO. STUDIUM PRZYPADKU
Rękopis dostarczono: kwiecień 2013
Streszczenie: W pracy skupiono się na zagadnieniu oceny niezawodności systemów transportowych, ze szczególnym uwzględnieniem charakterystyki nieuszkadzalności procesu transportowego. W pierwszym kroku przeanalizowano problem definicji nieuszkadzalności procesu transportowego. Ponadto, w oparciu o przeprowadzone badania literaturowe wyróżniono sześć podstawowych grup miar oceny funkcjonowania systemów transportowych obejmujących obszary: jakości, bezpieczeństwa, inżynierii ruchu, efektywności, spraw socjalnych, oraz ekonomiczny. Przedstawiono także wyniki badań wybranych systemów drogowego transportu pasażerskiego, obejmujących obszar terminowości realizacji przejazdów oraz gotowości przewoźników do zabezpieczania sytuacji awaryjnych. Słowa kluczowe: nieuszkadzalność, system transportowy, system pomiaru
ISSUE ON RELIABILITY ASSESSMENT OF ROAD PASSENGER TRANSPORTATION SYSTEM PERFORMANCE. CASE STUDY
Summary: In the article authors are interested in the issues of transportation systems dependability assessment. The focus is on reliability analysis of passenger transportation process. In the first step of research analysis, transportation process reliability is defined. Moreover, based on the literature review there are defined six main groups of transportation system performance measures. The investigated performance metrics’ groups include: quality, safety, traffic engineering, effectiveness, social, and economical measures. Moreover, there are also chosen road passenger transportation systems performance analyses’ results provided. The research analyses are focused on transportation process performance timeliness and carriers availability in the emergency situation occurrence. Keywords: reliability, transportation system, performance measurement system
P R A C E N A U K O W E P O L I T E C H N I K I W A R S Z A W S K I E J z. 102 Transport 2014
Maciej Uzarski, Teresa Abramowicz-Gerigk
Akademia Morska w Gdyni
CZYNNIK LUDZKI W ZARZĄDZANIU RUCHEM LOTNICZYM I MORSKIM
Rękopis dostarczono: styczeń 2014
Streszczenie: W artykule porównano wpływ czynnika ludzkiego na zarządzanie ruchem morskim i zarządzanie ruchem lotniczym. Przedstawiono systemy nadzorowania ruchu statków powietrznych i morskich ze wskazaniem głównych wspólnych problemów. W artykule opisano także najważniejsze elementy natury człowieka będące składowymi czynnika ludzkiego oraz ich wpływ na operacje lotnicze i morskie. Zaproponowano algorytm oceny wpływu czynnika ludzkiego w zarządzaniu ruchem, na bezpieczeństwo ruchu lotniczego, w obrębie lotniska niekontrolowanego. Słowa kluczowe: czynnik ludzki, zarządzanie ruchem lotniczym, zarządzanie ruchem morskim
HUMAN FACTOR IN AIR AND SEA TRAFFIC MANAGEMENT
Summary: The paper presents the influence of human factor on sea traffic management and air traffic management. The traffic services for aircrafts and merchant vessels have been compared and main common issues have been indicated. The most important elements of human nature - components of human factor and their influence on air and maritime operations are described. The algorithm for the assessment of human factor in air traffic management and its influence on the safety of air traffic in the area of uncontrolled airfield has been proposed. Keywords: human factor, air traffic management, sea traffic management