Czy czytanie jest nam dzisiaj potrzebne?

Opracowanie: Grażyna Łebecka

Czytanie pomaga w wychowaniu dziecka

W książkach znajdujemy często fragmenty, które mogą posłużyć jako rozwiązania konkretnych sytuacji, z którymi dziecko styka się w życiu. Dobra literatura dla dzieci daje dobre wzorce zachowania. Dla rodziców to bezcenna pomoc w kształtowaniu właściwych postaw i nawyków dziecka. 

Czytanie uczy dzieci odróżniania dobra od zła i zachęca do refleksji nad konsekwencjami własnych słów i czynów. W książkach znajdujemy przykłady wartości moralnych, takie jak uczciwość, szacunek, odpowiedzialność, życzliwość, rozum, odwaga, czy sprawiedliwość.

Stajemy się społeczeństwem, które czyta coraz mniej. Według niedawnych badań przeprowadzonych przez Zakład Badań Czytelnictwa Biblioteki Narodowej i TNS OBOP,

42% Polaków deklaruje brak zainteresowania książką.

Wyniki te są zatrważające, ponieważ człowiek wychowany jedynie przez „szklany ekran” funkcjonuje zupełnie inaczej, niż ktoś kto czyta książki. Dlaczego?

Ponieważ czytanie bardzo pozytywnie wpływa na ludzki rozwój.

Zalety czytania

Rozbudza ciekawość świata, poszerza wiedzę o otaczającym świecie,

Rozwija zdolności językowe i swobodę w mówieniu,

Rozwija wyobraźnię,

Ćwiczy koncentrację i umiejętności słuchania,

Pozwala wyciszyć emocje, uspokaja i relaksuje,

Pogłębia więzi między rodzicami i dzieckiem,

Buduje samouznanie – dziecko czuje się ważne, kochane i coraz bardziej kompetentne.

Buduje system wartości dziecka i kształtuje jego wrażliwość moralną,

Wyrabia nawyk czytania przez całe życie i zdobywania wiedzy,

Ułatwia naukę i pomaga odnieść sukces w szkole, a także w dorosłym życiu.

Chroni przed uzależnieniem od telewizji i komputera,

Stymuluje rozwój mózgu,

Rozwija poczucie humoru i jest prawdziwą rozrywką.

Czytanie uczy myślenia

Podstawowy kanon komunikacji międzyludzkiej oparty jest na słowie.

Ludzie są istotami myślącymi, bo operują słowem, a nie dlatego, że widzą. 

Uczucia i myśli docierające do naszej świadomości za pomocą słów nie mają odpowiednika w prostych symbolach wizualnych. 

Doświadczenie pokazuje, że osoby, które zerwały z cywilizacją słowa, rzadko mają swoje zdanie, idą za tłumem, a samodzielne myślenie ich męczy.

Czytanie pobudza wyobraźnię

Telewizja nie pozwala nam na samodzielne myślenie.

Dobra książka porusza i ożywia umysł.

Czytania rozwija umiejętności wysławiania się

Czytanie jednocześnie wymaga zdolności językowych, jak i je rozwija, ponieważ jest nierozłącznie związane z mówieniem i pisaniem. 

Czytanie wyrabia cierpliwość

W Telewizji bardzo dużo informacji jest przekazywanych w niezwykle krótkim czasie, co nie pozwala na zapamiętanie czy choćby przemyślenie ich wszystkich.

 W trakcie czytania przetwarzanie informacji zachodzi w świadomości, a więc przebiega wolniej. 

Jak zachęcić dziecko do czytania?

Zadbaj o to, żeby w domu były książki odpowiednie do wieku dziecka.

Dobieraj literaturę odpowiednią do zainteresowań dziecka.

Czytaj dziecku od 20 do 30 minut dziennie.

Pokazuj dziecku palcem lub wskaźnikiem czytane miejsca.

Wyjaśniaj niezrozumiałe słowa, zachęcaj do zadawania pytań na temat przeczytanego tekstu.

Zwracaj uwagę dziecku na ilustracje i ich związek z treścią.

Zachęcaj dziecko do ilustrowania przeczytanego tekstu.

Zachęcaj dziecko do uczenia się krótkich wierszyków.

Własnym przykładem pokazuj dziecku, że czytanie sprawia przyjemność.

Inspiruj dziecko do czytania książek innym, np. młodszemu rodzeństwu czy maskotce.

Ucz dziecko szacunku do książek – przypominaj o myciu rąk, u używaniu zakładki, odkładania książki na półkę.

Wskazuj dziecku korzyści wynikające z czytania książek: wyszukiwanie ciekawych informacji, zrobienie czegoś wg przepisu.

Codzienne czytanie przez 20 minut

To od Was w największym stopniu zależy pomyślna przyszłość Waszego dziecka;

Czytajcie dziecku głośno bez względu na sytuację rodzinną, materialną czy własne wykształcenie, jeśli chcecie, by było mądre i odnosiło sukcesy w szkole i w życiu;

Już w pierwszej klasie lepiej radzą sobie te dzieci, którym rodzice dużo czytają i z którymi dużo rozmawiają;

Jeżeli rodzice nie zadbali o rozwój intelektualny i emocjonalny we wczesnym dzieciństwie, dzieci częściej mają kłopoty w szkole i nie radzą sobie na kolejnych etapach edukacji.

Rada dla rodziców (D.Butler - nowozelandzka specjalistka w dziedzinie nauki czytania)

„Stale miej pod ręką dziecięce książki i pokazuj je swojemu dziecku od dnia, gdy przywieziesz je do domu. Okładki powinny być w żywych kolorach i początkowo niemowlę może uczyć się skupiać wzrok na znajdujących się na nich obrazkach. Już w ciągu pierwszych miesięcy możesz swoje maleństwo wiele nauczyć o książkach”

"Nie mów dziecku, jak bardzo je kochasz;

pokaż to, poświęcając mu swój czas„

[U. Schaffer]