ZASADY BIBLIOMETRYCZNEGO I WEBOMETRYCZNEGO POMIARU DOROBKU NAUKOWEGO
Zalety i wady
Bibliometria• „zastosowanie matematycznych i statystycznych metod
do badania książek i innych środków komunikacji„ (Alain
Pritchard – 1969)
• „zastosowanie metod matematycznych i statystycznych do
literatury naukowej. Pozwala na ocenę wielkości „produkcji
naukowej”, opierając się na założeniu, że istotą działalności
naukowej jest produkcja „wiedzy” (knowledge), znajdująca
swoje odzwierciedlenie w literaturze naukowej” (Główny
Urząd Statystyczny)
Analiza bibliometryczna
• Według GUS, analiza bibliometryczna polega na
zastosowaniu różnorodnych danych dotyczących
publikacji naukowych i przytaczanych w tych publikacjach
cytatów do oceny wyników działalności naukowej.
Wskaźniki ilościowe w bibliometrii
• Impact factor (IF) – miara oddziaływania, wskaźnik znaczenia.
• Indeks Hirscha - to liczba h takich publikacji, których liczba
cytowań c jest nie mniejsza od h.
• Indeks Egghe / g – index - największa liczba g artykułów
badacza lub czasopisma, które uzyskały łącznie g2 cytowań.
• Immediacy index (II) - wskaźnik szybkości oddziaływania.
Bazy cytowań
• Bazy tworzone przez Institute for Scientific Information
(ISI) dostępne na stronie Web of Science
http://apps.webofknowledge.com
• Science Citation Index
• Social Sciences Citation Index
• Arts and Humanities Citation Index
Bazy cytowań
• Scopus http://www.scopus.com stworzona przez
wydawnictwo Elsevier.
• Jest to baza abstraktów i cytowań, która przeszukuje
ok. 15 000 tytułów recenzowanych czasopism naukowych
wydawanych przez 4000 wydawców.
Polskie bazy cytowań• CYTBIN http://www1.bg.us.edu.pl/bazy/cytbin/
Polskie bazy cytowań• ARTON http://www1.bg.us.edu.pl/arton_inf/wstep.htm
Webometria
• Termin webometrics po raz pierwszy został użyty
w 1997 roku przez T.C. Alminda i P. Ingwersena.
• Definicja webometrii mieści się w najpopularniejszej
definicji bibliometrii A. Pritcharda: „zastosowanie metod
matematycznych i statystycznych do książek i innych
nośników komunikacji”.
Webometria
• Webometria obejmuje te badania, które dotyczą ilościowych
aspektów budowy i wykorzystywania źródeł informacji,
struktury i technologii stron www.
• Web Impact Factor (WIF), wskaźnik, który
odzwierciedla miarę zainteresowania daną stroną; jest
stosunkiem liczby linków (odnośników) do określonego
e-czasopisma (lub innego dokumentu w sieci) do liczby stron
www tego czasopisma (lub innego dokumentu w sieci).
Zalety• umożliwia obiektywną ocenę jakości czasopisma i jakości
pracy naukowej
• daje możliwość porównywania produktywności naukowej badacza i uczelni
• służy pomocą: bibliotekarzom, redaktorom, wydawcom, naukowcom oraz uczelniom
• pokazuje potencjał naukowy danej jednostki naukowej, pracownika naukowego lub grupy badaczy, czasopisma lub strony WWW
• daje możliwość obserwowania rozwoju nauki w skali krajowej, międzynarodowej i globalnej.
Wady• oryginalne prace bywają niedocenione i są cytowane dopiero
po akceptacji przez środowisko naukowe
• preferowanie naukowców o dużym stażu naukowym
• prace przeglądowe, mniej wartościowe, niż prace opisujące oryginalne odkrycia są cytowane dużo częściej
• wskaźnik cytowań często pokazuje nie tyle wartość naukową czasopism (i publikacji) lecz aktualnie panujące mody i trendy w nauce
• popełniane są błędy w cytowanych nazwiskach
• pojawiają się (i są cytowane) nierzetelne prace naukowe.
Wnioski
• Podsumowując należy uznać, że w pełni obiektywna,
jednoznaczna, bezstronna i sprawiedliwa miara oceny
pracowników nauki i ich dorobku nie istnieje, w każdej
z nich zawsze będzie istniał element subiektywności.
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ
Agnieszka BieleńDorota Radożycka
Top Related