1
Arleta Magdalena Rogozińska (Nr albumu 2768)
Praca napisana pod kierunkiem
Dr Beata Wasilewska
Problemy dzieci i młodzieży niedostosowanej
społecznie w świetle dorobku pracy pedagoga
terapeuty
Gdańsk 2010
Radomska Szkoła Wyższa w Radomiu Radom University in Radom
Arleta Magdalena Rogozińska
PROBLEMY DZIECI I MŁODZIEŻY
NIEDOSTOSOWANEJ SPOŁECZNIE I Z
ZABURZENIAMI ZACHOWANIA W
ŚWIETLE PRACY PEDAGOGA TERAPEUTY The problems of children and adolescents socially maladjusted and behavioral disorders
in the light of the educational work of the pedagogist therapist
Redakcja naukowa Edited by
Radosław Muszkieta
Walery Zukow
Bydgoszcz 2013
2
Radomska Szkoła Wyższa w Radomiu Radom University in Radom
Arleta Magdalena Rogozińska
Problemy dzieci i młodzieży niedostosowanej
społecznie i z zaburzeniami zachowania w
świetle pracy pedagoga terapeuty The problems of children and adolescents socially maladjusted and behavioral disorders in
the light of the educational work of the pedagogist therapist
Redakcja naukowa Edited by
Radosław Muszkieta
Walery Zukow
Bydgoszcz 2013
3
Recenzenci: Reviewers:
prof. zw. dr hab. Sergiej Iermakov (Ukraina)
dr hab. Vlastimila Karaskova (Czechy)
Redakcja naukowa
Edited by
Radosław Muszkieta
Walery Zukow
Projekt okładki
The project covers by
Arleta Magdalena Rogozińska
Fot. na okładce nr 1: https://www.google.pl/search?q=obrazki+niedostosowanie+społeczne
Fot. na okładce nr 2: https://www.google.pl/search?q=obrazki+niedostosowanie+społeczne
Fot. na okładce nr 3: https://www.google.pl/search?q=obrazki+niepełnosprawność+dzieci
© The Author(s) 2013.
These articles is published with Open Access at University of Health Sciences in Bydgoszcz, Poland
Open Access These articles is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits
any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited.
Attribution — You must attribute the work in the manner specified by the author or licensor (but not in any way that
suggests that they endorse you or your use of the work). Noncommercial — You may not use this work for commercial
purposes. Share Alike — If you alter, transform, or build upon this work, you may distribute the resulting work only under
the same or similar license to this one.
Zawartość tej monografii jest objęta licencją Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie
niekomercyjne-Na tych samych warunkach 3.0
Number of characters: 308 952 (with abstracts). Number of images: 34 x 1000 characters (lump sum) = 34 000 characters.
Total: Number of characters: 265 400 (with abstracts, summaries and graphics) = 6,635 sheet publications.
Publishing House:
Radomska Szkoła Wyższa w Radomiu
Radom University in Radom
Str. Zubrzyckiego 2
26-600 Radom
Tel.: +48 48 383 66 05
ISBN 978-1-312-28765-5
DOI: 10.6084/m9.figshare.1060260
http://dx.doi.org/10.6084/m9.figshare.1060260
Printing House:
Radomska Szkoła Wyższa w Radomiu
Radom University in Radom
Str. Zubrzyckiego 2
26-600 Radom
Tel.: +48 48 383 66 05
4
Spis treści: Content:
Wstęp
Introduction ................................................................................................................................... 8
Rozdział 1
Chapter 1
Istota zaburzeń zachowania i niedostosowania społecznego dzieci i młodzieży w świetle
literatury przedmiotu
The essence of behavioral disorders and social maladjustment of children and adolescents in
the light literature……………………………………………………..…………………………12
1.1 Rodzaje zaburzeń zachowania u dzieci i młodzieży
Types of behavior disorders in children and adolescents…………...…………………...12
1.1.1 Niedostosowanie społeczne
Social maladjustment ……………………………………………………………12
1.1.2 Agresja a rozwojowe manifestacje
Aggression and developmental manifestations……………………….....…...........13
1.1.3 Nieposłuszeństwo
Disobedience ………………………………………………………..………….14
1.1.4 Kłamstwo
Lie ………………………...…………………………………..……………..…..18
1.1.5 Prostytucja
Prostitution............….……..………………………………..…………………...20
1.1.6 Lenistwo
Laziness..............………..…………………………………………………..........21
1.2 Uzależnienia i ich następstwa
5
Addictions and theirconsequences..…………………………………………...................22
1.2.1 Narkomania
Drug abuse………..…………………………….......…….……………………...24
1.2.2 Alkoholizm
Alcoholism ……………..………………………………………………………..34
1.2.3 Nikotynizm
Substance Abuse……...………………………………………………………….37
1.2.4 Kleptomania
Cleptomania …………………….………………………………………….……40
1.3 Przyczyny niedostosowania społecznego
The causes of social maladjustment ……………………..………………………..…….45
1.3.1 Czynniki egzogenne niedostosowania nieletnich
Factors exogenous social maladjustment ……………………………….………47
1.3.1.1 Rodzina a jej patologiczny stosunek wobec dziecka i jego rozwojowych
potrzeb
The family and its pathological attitude towards the child and its development
needs…………………………………………………………………………51
1.3.1.2 Poziom statutu społeczno-ekonomicznego rodziców
Level of the Statute of the socio-economic ……………………………...……..54
1.3.1.3 Środowisko szkolne- grupy rówieśnicze a brak umiejętności
nawiązywania kontaktu
Environment-school peer groups and lack of skills make contact………..…….67
1.3.1.4 Komunikacja werbalna i niewerbalna
6
Verbal comunication and non-verbal...............……………………………..…..74
1.3.1.5 Brak tolerancji, akceptacji i strach przed odmiennością zachowań
Lack of tolerance, acceptance and the fear of being different behavior ………75
1.3.2 Wpływ czynników atmosferycznych i zanieczyszczeń środowiska na rozwój
dzieci i młodzieży
The impact of atmospheric and environmental pollution on the development of
Children and young people……………...………………………………………...78
1.4 Czynniki endogenne niedostosowania społecznego nieletnich
Factors endogenous juvenile social maladjustment ………………………………….…82
1.4.1 Czynniki genetyczne
Genetic factors …………………………………………………………………..83
1.4.2 Funkcjonowanie systemu nerwowego
The functioning of the nervous system……………………..……………………83
1.5 Zaburzenia zachowania jako symptomy niedostosowania społecznego dzieci
i młodzieży
Conduct disorders as symptoms of social maladjustment of children and youth…….…85
1.5.1 ADHD
ADHD ……………………………………………………………………………….86
1.5.2 Uogólniony lęk i jego następstwa
Generalized anxiety and its consequences ………………...……………………..….91
1.5.3 Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne
Obsessive Compulsive Disorder ………………………………………………..…...92
1.5.4 Lękowe zaburzenie separacyjne
Separation Anxiety Disorder …………………….……………………………….…94
7
1.5.5 Fobia szkolna
School Phobia ………………………………………………………………………..95
Rozdział 2
Chapter 2
Metodologia badań
Research Methodology…………………………………………………………………………..101
2.1 Cel badań
Aim of the test …………………………………………………………………………..101
2.2 Problemy badawcze
Research problems ……………………………………………………………………..101
2.3 Metody i techniki badawcze
Research methods and techniques ………………………………………..……………102
2.4 Hipotezy badawcze
Working Hypotheses ……………………...…………………………………………….105
2.5 Ocena przeprowadzonych badań
Evaluation of the research ……………………………………………………………...106
2.5.1 Analiza dokumentów
Analysis of documents ……………………………………………………….……..108
2.5.2 Wywiad środowiskowy
Interview environmental …………………………………….……………………...108
2.5.3 Ustrukturowany wywiad z dziećmi i młodzieżą szkolną objętą badaniami
A structured interview of children and youth covered by the study…….…………..109
2.5.4 Obserwacja
Observation ………..……………………………………………………………….109
8
2.6 Charakterystyka grupy badawczej oraz terenu badań
Characteristics of the research group and the study area…………………….…………109
Rozdział 3
Chapter 3
Prezentacja i analiza wyników badań własnych w świetle pracy terapeutycznej z
dziećmi i młodzieżą niedostosowaną społecznie
Presentation and analysis of the results in the light of their own therapeutic work with
children and socially maladjusted youth…….....…………………………………………...110
3.1 Cele terapii resocjalizacyjnej nieletnich z zaburzeniami zachowania i
niedostosowaniem społecznym. Wyniki badań przeprowadzonych badań
The objectives of the juvenile correctional therapy with conduct disorder and
social maladjustment. The results of the study ……………………………………...110
3.2 Wpływ pracy terapeutycznej z zastosowaniem interdyscyplinarnego oddziaływania
w procesie profilaktyki oraz resocjalizacji dzieci i młodzieży na podstawie
wcześniejszych doniesień naukowych i badań własnych
The impact of therapeutic work with interdisciplinary interaction in the prevention and
rehabilitation of children and adolescents on the basis of previous scientific reports
and studies their…………………………………………………………..…………...111
3.3 Wyniki badań własnych dotyczących relacji międzyludzkich mających wpływ na
postawy i zachowania dzieci i młodzieży niedostosowanej społecznie
Our findings concerning the relationships affecting the attitudes and behavior of
children and young people socially maladjusted……………………………………116
3.4 Znaczenie problemu zaburzeń zachowania i niedostosowania społecznego dla
praktyki pedagogicznej i terapeutycznej
The importance of the problem of disturbed behavior and social maladjustment for
pedagogical practice and therapeutic ………………………………………………..119
9
3.5 Prezentacja pracy pedagoga terapeuty na podstawie efektów terapeutycznych
indywidualnych przypadków
Presentation of the educational work of the therapist on the basis of the therapeutic
effects of individual cases…………………..………………...…………………………..123
3.5.1 Postterapeutyczne wyniki pracy pedagoga terapeuty w świetle
oddziaływań terapeutycznych wybranych biografii nieletnich
Posttherapeutics performance of the teacher in the light of the therapist
therapeutic effects of selected biographies of minors……………...……………...125
Rozdział 4
Chapter 4
Wnioski końcowe i refleksje ogólne o pracy pedagoga terapeuty
Final conclusions and reflections on the general educational work of the therapist………..…143
Streszczenie
Abstract……………………………………………………………………………………........143
Spis tabel
List of Tables ……………..…………..………………………………………………………….148
Spis wykresów………………………………………………..………………………………..148
Spis rycin
List of figures…………………………………………………………………………………...149
Spis fotografii
List of photographs……………………………………………………………………………..150
Spis załączników
List of appeandices…………….…………………………………………………………………150
Bibliografia
Bibliography……………………………………………………………………………………151
10
Introduction
"Paradise gangsters
When I walk through the valley of the shadow of death
I look at my life and nothing it has not been
As I laughed, and went off for so long
Even my mother thinks that I have no chance
But he never punished a man if you did not deserve it
You may be treated like a punk, you know that's not true
You better watch what you say and where to venture into
Because you and your people are in the grip of łżeć
I really hate to, but I got lucky
How are they in the hole I see myself in the pistol smoke, fool
I'm a G the little homies wanna be
On my knees in the night, saying prayers in the street
ref:
They waste most of their lives
Living in paradise gangsters
They waste most of their lives
Living in paradise gangsters
Wasting most of his life
Living in paradise gangsters
Wasting most of his life
Living in paradise gangsters
The situation of the ghetto, they make me they challenge
I can not live a normal life, I was honored by the tracksuit
So I have to cower in the hood
Too much television watching, gives me chasing my dreams
I learned a fool, with thoughts of Mammon
I have a blunt in his hand and anger in the eye
I look at the fallen gangster set bag of guts
My countrymen have fallen so do not shush my anger, fool
Death is not nothing but a heartbeat
I'm living life, do or die, what can I say
I am a 23-ójkę, but I live to see 24 The way things
I do not know what's going on
Tell me why are we so blind to see
That those who are hurt, it's me and you
They waste most of their lives
Living in paradise gangsters
They waste most of their lives
Living in paradise gangsters
Wasting most of his life
Living in paradise gangsters
Wasting most of his life
Living in paradise gangsters
Strength in the money, money in the power
Minute after minute, hour after hour
Everyone is running out, but half of them do not even look
What happens in the kitchen, but I do not know what's cooking
They say that I need to learn, but there is no one to teach me
If they do not understand how they can teach me
I think not, I think they do not want
I think they do not care, because I know that my life is out of luck, fool "
The soundtrack of the film "Dangerous Minds"
Współczesny świat daje młodemu człowiekowi wiele szans na rozwój własnej
kreatywności i osobistych zainteresowań. Jednakże te wszystkie dary od świata mogą być
pułapką dla tego samego człowieka, który dopiero co rozpoczyna swoje pierwsze kroki w
chaosie codziennego życia. W związku z tym na podstawie mojej pracy na stanowisku pedagoga
terapeuty chciałabym przede wszystkim zwrócić uwagę na genezę powstania wszelakich
11
problemów dzieci i młodzieży, poruszyć zjawisko niedostosowania społecznego i odpowiedzieć
na pytanie: Czym jest zaburzenie zachowania i jaki ono ma wpływ na rozwój wykolejenia i
przestępczości nieletnich?
Poza tym pragnę zwrócić uwagę na to jaki mają wpływ współcześni rodzice oraz placówki
edukacyjne na rozwój negatywnych zachowań dzieci i młodzieży szkolnej, które w rezultacie
prowadzą do kolizji z prawem. Praca zawiera cztery rozdziały.
Rozdział pierwszy zatytułowany: Istota zaburzeń zachowania i niedostosowania społecznego
dzieci i młodzieży w świetle literatury przedmiotu przybliży ten specyficzny rodzaj zachowań
nieakceptowany przez większość społeczeństwa. Kolejny rozdział poświęcony jest metodologii
badań. Trzeci rozdział prezentuje specyfikę pracy pedagoga terapeuty oraz obszary jego
działalności. Przedstawię tutaj najkorzystniejsze rozwiązania i metody interdyscyplinarnej
współpracy różnych instytucji, które mają wpływ na resocjalizację dzieci i młodzieży, poza
działalnością stacjonarnych placówek wychowawczych dla trudnej młodzieży. W przedostatnim
rozdziale przedstawię wyniki badań dokumentów moich podopiecznych oraz badań
sondażowych przeprowadzonych w środowisku szkolnym. Ostatni rozdział to analiza wyników
badań i podsumowanie.
Arleta Magdalena Rogozińska
12
© The Author(s) 2013.
This articles is published with Open Access at University of Health Sciences in Bydgoszcz, Poland
Open Access This articles is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits
any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited.
Attribution — You must attribute the work in the manner specified by the author or licensor (but not in any way that suggests that they
endorse you or your use of the work). Noncommercial — You may not use this work for commercial purposes. Share Alike — If you
alter, transform, or build upon this work, you may distribute the resulting work only under the same or similar license to this one.
13
Zawartość tej monografii jest objęta licencją Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie
niekomercyjne-Na tych samych warunkach 3.0
14
O Autorce
Arleta Magdalena Rogozińska- Osobisty Pedagog Terapeuta-Oligofrenopedagog. Prekursor w
zastosowaniu Talassoterapii w obszarze bezinwazyjnej neurostymulacji i psychoterapii dzieci i dorosłych.
Twórca autorskiego programu terapeutycznego wykorzystującego klimat nadmorski oraz walory diety
śródziemnomorskiej(1995-2012). Efekty założeń Talassoterapii po raz pierwszy zaprezentowała podczas
sesji plakatowej Konferencji Psychiatrii Dzieci i Młodzieży w Warszawie, w 2012 roku. Wieloletnie
badania pozwoliły usystematyzować nie tylko oddziaływanie poszczególnych elementów terapii, ale
przede wszystkim na dobór odpowiednich parametrów niezbędnych do stosowania tej
wielopłaszczyznowej metody.
Nauczyciel Ruchu Rozwijającego III stopnia. W tym zakresie legitymuje się Międzynarodowym
Certyfikatem MRR - International Advanted Practitioners Course (IAPC) Sherborne Developmental
Movement. Członek Sherborne International. Z wykształcenia pedagog i terapeuta. W latach 1998-2003
studiowała w Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, która została
przekształcona na Uniwersytet Kazimierza Wielkiego. Ukończyła studia na Wydziale Pedagogiki i
Psychologii, kierunek: Pedagogika o specjalności Edukacja wczesnoszkolna z przedszkolną (3-let.
Licencjat) i kierunek: Pedagogika (bez zakresu-magisterskie uzupełniające 2-let.). 2009-2010 Gdańska
Wyższa Szkoła Humanistyczna była słuchaczem Podyplomowych Studiów na kierunku Profilaktyka i
Resocjalizacja. W 2008 roku ukończyła kurs kwalifikacyjny z zakresu Oligofrenopedagogiki a w 2009
kurs kwalifikacyjny dla oświatowej kadry kierowniczej: Organizacja i zarządzanie oświatą. W latach
2005-2009 Współpracowała z placówkami sektora prywatnego i budżetowego, indywidualni klienci
(zaburzenia psychiczne, niepełnosprawność umysłowa i ruchowa, niedostosowanie społeczne,
uzależnienia). W Świetlicy Socjoterapeutycznej przy TKOPD w Inowrocławiu pełniła funkcję pedagoga
terapeuty dzieci i młodzieży. W tym samym okresie prowadziła osobiście utworzone Centrum
Integralnego Rozwoju Dziecka Sokrates w Inowrocławiu na podstawie autorskiego programu, który
umożliwił otrzymanie środków unijnych w ramach Programu Kapitał Ludzki. Za efektywność w terapii
Centrum otrzymało w latach 2007-2008 Certyfikat. W ramach terapii obejmowała dzieci i młodzież z:
Dysleksją rozwojową, Zespołem Downa, Schizofrenią o wczesnym początku, Padaczką, Porażeniem
mózgowym, ADHD, Autyzmem, Depresją –podstawa niepowodzenia edukacyjne, wykolejenia,
niedostosowanie społeczne, zaburzenia psychiczne i osobowości o różnej etiologii. Poza tym wspomagała
15
rozwój dzieci wybitnie zdolnych. Również w ramach realizacji Talassoterapii brała czynny udział
podczas kolonii jako wychowawca i terapeuta pod patronatem:
1. TKOPD w Inowrocławiu
2. Grudziądzkie Centrum Caritas
Od 2010 roku prowadzi działalność jako Osobisty Pedagog Terapeuta Dzieci, Młodzieży i
Osób Dorosłych- Oligofrenopedagog. Początek działalności rozpoczęła w Bydgoszczy. Obecnie
współpracuje z Przychodnią Ordynator przy ulicy Kurpińskiego w Bydgoszczy.
Dodam, że charyzmatyczną osobowością przyczyniła się w 2005 roku do utworzenia Oddziału
Polskiego Towarzystwa Dysleksji nr 80 w Inowrocławiu.
W latach 2005-2009 pełniła funkcję Przewodniczącej Oddziału. Prowadziła zajęcia z dziećmi i
młodzieżą objętą dysleksją rozwojową pochodzących z rodzin dysfunkcyjnych i objętych
wykluczeniem społecznym. Zajmowała się organizowaniem spotkań mających na celu
wzbogacanie i wspomaganie warsztatu pracy rodziców i pedagogów m.in. Europejski Tydzień
Świadomości Dysleksji w Inowrocławiu (zasięg działalności Inowrocław i Powiat
Inowrocławski). Brała udział w sprawach spornych w charakterze mediatora społecznego.
W 2010 roku włączyła się w wolontariat w Stowarzyszeniu Osób Chorych na Schizofrenię w
Inowrocławiu (pomoc podczas organizowanych wycieczek, prowadzenie wykładów w zakresie
empatycznego podejścia do siebie i innych ludzi) a w 2013 rozpoczęła wolontariat w
Stowarzyszeniu Osób Chorych na Stwardnienie Rozsiane (konsultacje indywidualne,
aktywizacja kulturalna i społeczna osób chorych na SM, uczestniczenie w spotkaniach
specjalistycznych).
Ma na swoim koncie wystąpienia podczas konferencji naukowych o zasięgu ogólnopolskim i
międzynarodowym. Dzięki czynnemu udziałowi powstało kilka artykułów poruszających
problematykę pedagogiki specjalnej, resocjalizacyjnej, terapeutycznej i rehabilitacyjnej.
Obecnie w czasopiśmie poświęconym problematyce zdrowia- Journal of Health Sciences pełni
funkcję redaktora.
Główne zainteresowania terapeutki: Profilaktyka i resocjalizacja-kryminalistyka. Terapia
zaburzeń psychicznych dzieci i dorosłych (neuropsychiatria i neuropsychologia). Psychologia
rehabilitacji i Psychologia sądowa.
Top Related