Szczecin, dnia 13 października 2015 r.

Pan

prok. Dariusz Wiśniewski

Prokurator Okręgowy w Szczecinie

W dniu 6 października 2015 r. funkcjonariusze Komendy Wojewódzkiej Policji

w Szczecinie zatrzymali dwanaście osób, którym przedstawiono zarzuty dotyczące udziału

w zorganizowanej grupie przestępczej i utrudniania przetargów publicznych, to jest

popełnienia przestępstw kwalifikowanych z art. 258 § 1 i 3 Kodeksu karnego, art. 305 § 1

i art. 305 § 2 Kodeksu karnego. Wśród zatrzymanych było jedenastu rolników z okolic Pyrzyc

w woj. zachodniopomorskim.

Jak podano w komunikacie Prokuratury Okręgowej w Szczecinie, w śledztwie

ustalono, że do przetargów ograniczonych organizowanych przez Agencję Nieruchomości

Rolnych Oddział Terenowy w Szczecinie na sprzedaż lub dzierżawę nieruchomości rolnych

przystępowali rolnicy, którzy przed etapem licytacji danej nieruchomości uzgadniali, która

osoba wygra dany przetarg. W praktyce miało wyglądać to w ten sposób, że rolnik, który miał

wygrać przetarg oferował zapłacenie kwoty minimalnej za nieruchomość, określonej przez

Agencję, a pozostali w ogóle nie przystępowali do licytacji. W efekcie tego rolnik wygrywał

przetarg, a ziemia była sprzedawana za kwotę niższą niż ta, która mogłaby być uzyskana

gdyby nie doszło do zmowy rolników i odbyłaby się normalna licytacja. W ten sposób rolnicy

uczestniczący w zmowie działali na szkodę Skarbu Państwa oraz co należy podkreślić na

szkodę innych niebiorących udziału w procederze rolników, którzy nie mieli szans na zakup

ziemi, nie będąc członkami grupy.

W tych okolicznościach Sąd Rejonowy, działając na wniosek Prokuratury, zastosował

wobec większości rolników środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania.

W związku z powyższym, jako Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, a także poseł na

Sejm RP, proszę o przyjęcie ode mnie poręczenia, o którym mowa w art. 272 Kodeksu

postępowania karnego, i niezwłoczną zmianę zastosowanych środków zapobiegawczych

w postaci tymczasowego aresztowania na inne nieizolacyjne, przewidziane przepisami prawa.

2

Pragnę wskazać, że przyjęta kwalifikacja czynów popełnionych przez zatrzymanych

rolników może budzić wątpliwości. Mianowicie, trudno jest zaakceptować argumentację,

iż nabywanie przez rolnika własności państwowej ziemi rolnej po cenie równej cenie

wywoławczej naraża na straty Skarb Państwa. Przypomnę, że Skarb Państwa, którego

powiernikiem jest Agencja Nieruchomości Rolnych, nie jest podmiotem ustanowionym

w celu osiągnięcia zysku. Zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 19 października 1991 r.

o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, Agencja realizuje również

zadania określone odrębnymi przepisami, a w szczególności przepisami o kształtowaniu

ustroju rolnego, które w art. 1 ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju

rolnego nakładają na władze publiczne, w tym ANR, obowiązek kształtowania ustroju

rolnego państwa przez: poprawę struktury obszarowej gospodarstw rolnych, przeciwdziałanie

nadmiernej koncentracji nieruchomości rolnych oraz zapewnienie prowadzenia działalności

rolniczej w gospodarstwach rolnych przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach.

Z dotychczas podawanych informacji nie wynika, jakoby zatrzymani rolnicy nie spełniali

merytorycznych warunków udziału w organizowanych przez ANR przetargach

ograniczonych. Dlatego – w mojej opinii – warto wziąć w przedmiotowo istotnej sprawie pod

uwagę nadrzędność celu wywodzonego z art. 23 Konstytucji RP nad wąsko pojętym

interesem finansowym Skarbu Państwa.

Nadto wskazuję, że zgodnie z art. 30 ust. 1 ustawy o gospodarowaniu

nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, cenę nieruchomości Zasobu Własności Rolnej

Skarbu Państwa ustala się w wysokości nie niższej niż wartość tej nieruchomości określona

przy zastosowaniu sposobów jej ustalania przewidzianych w przepisach o gospodarce

nieruchomościami. Jest to zatem cena rynkowa, ustalana przez rzeczoznawcę majątkowego,

zgodnie z przepisami prawa i zasadami wykonywania tego zawodu. Jeżeli Prokuratura

Okręgowa kwestionuje rzetelność przedstawionych wycen wartości zbywanych

nieruchomości, swoje czynności powinna raczej skierować w kierunku osób

odpowiedzialnych za prawidłowość stosownych opracowań.

Warto wiedzieć, że w oparciu o tak ustaloną cenę rynkową (wywoławczą) ANR

zbywa bez przetargu nieruchomości z Zasobu podmiotom uprawnionym na mocy art. 29 ust.

1 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa m.in. dzierżawcom,

byłym właścicielom nieruchomości lub ich spadkobiercom, spółdzielni produkcji rolnej, czy

zarządzającemu specjalną strefą ekonomiczną. Trudno zakładać, że przy tego rodzaju

licznych transakcjach dochodzi do narażenia interesu Skarbu Państwa.

3

Jako Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi zdecydowanie sprzeciwiam się koncepcji,

w ramach której postępowania przetargowe prowadzone przez ANR miałyby zmierzać do

maksymalizacji zysku państwa ze sprzedaży nieruchomości rolnych, poprzez dopuszczenie do

nieograniczonej konkurencji wszelkich podmiotów. Takie podejście wielokrotnie

doprowadziło do spekulacyjnego obrotu ziemią rolną, niepożądanego z punktu widzenia

zasad kształtowania ustroju rolnego i konieczności zapewnienia naszemu krajowi

bezpieczeństwa żywnościowego.

Biorąc pod uwagę wyżej wskazane racje oraz konieczność prowadzenia przez

zatrzymanych rolników pilnych prac polowych, jestem w stanie zagwarantować, że osoby

podejrzane będą stawiać się na każde wezwanie i nie podejmą się bezprawnego utrudniania

postępowania karnego. Proszę więc o przyjęcie mojego poręczenia i pilne zwolnienie

zatrzymanych osób z aresztu.

Apeluję również o ponowne dogłębne przemyślenie przez właściwego Prokuratora

podstaw postawionych rolnikom zarzutów, mając na względzie, że obowiązkiem Prokuratury

jest stanie na straży praworządności, co przejawia się również troską o nieczynienie

dolegliwości osobom, którym nie można przypisać popełnienia przestępstwa.