Download - Michał Balicki, IX Kongres PR i Komunikacji: Social Media Policy - co wolno pracownikowi na portalach społecznościowych

2

Michał Balicki, aplikant adwokacki

IX Kongres Public Relations i Komunikacji

Warszawa, 26 lutego 2014

Social Media Policy

Co wolno pracownikowi na portalach

społecznościowych

3

Agenda

1. Obowiązki pracownika względem pracodawcy.

2. Dozwolona krytyka pracodawcy przez pracownika.

3. Dopuszczalność monitorowania przez pracodawcę

aktywności pracowników na portalach społecznościowych.

4. Konsekwencje naruszenia obowiązków pracowniczych.

4

Obowiązki pracownika względem pracodawcy (1/6)

Obowiązki pracownika, zgodnie z art. 100 k.p.

§ 1. Pracownik jest obowiązany (…) stosować się do poleceń

przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne

z przepisami prawa lub umową o pracę.

§ 2. Pracownik jest obowiązany w szczególności:

(…)

4) dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie oraz zachować w tajemnicy informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę,

5) przestrzegać tajemnicy określonej w odrębnych przepisach,

6) przestrzegać w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego

5


• pracownik powinien być lojalny względem pracodawcy

tzn. powstrzymywać się od działań, które są wymierzone

w pracodawcę:

– zmierzających do wyrządzenia pracodawcy szkody

– ocenianych jako działania na niekorzyść pracodawcy

– naruszających wewnętrzne regulacje, także dot.

tajemnicy przedsiębiorstwa

Obowiązki pracownika

6

Przykłady naruszenia obowiązków pracowniczych

• przesłanie przez pracownika firmowego dokumentu

nieuprawnionemu podmiotowi zewnętrznemu (np.

koleżance pracującej w firmie, w której pracownik starał

się o zatrudnienie), nawet jeśli dokument nie był jeszcze

opatrzony klauzulą poufności

• wyniesienie, wbrew zakazowi, firmowych dokumentów

do domu



Tajemnica przedsiębiorstwa (art. 11 Ustawy o zwalczaniu

nieuczciwej konkurencji) to informacje które:

– mają charakter techniczny, opisują technologię danego

przedsiębiorstwa, jego organizację lub posiadają wartość

gospodarczą

– nie zostały podane do wiadomości publicznej

Dodatkowo przedsiębiorca podjął działania w celu ochrony

takich informacji.

7


• uwaga na odpowiedzialność karną związaną z jej naruszeniem

– kto, wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi w stosunku do przedsiębiorcy, ujawnia innej osobie lub wykorzystuje we własnej działalności gospodarczej informację, stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa - jeżeli wyrządza to poważną szkodę przedsiębiorcy - podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2 (art. 23. 1. Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji)

– tej samej karze podlega ten, kto bezprawnie uzyskaną informację stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa ujawnia innej osobie lub wykorzystuje we własnej działalności gospodarczej

8

9

Ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych

• bezprawne zachowanie polegające na pogwałceniu podstawowych obowiązków, skutkujące naruszeniem bądź zagrożeniem interesów pracodawcy

• zachowanie pracownika wynika z winy umyślnej, bądź rażącego niedbalstwa


Dozwolona krytyka pracodawcy (1/4)

Dozwolona krytyka - pojęcie

• brak pojęcia (definicji) wynikającej z konkretnego przepisu

prawa

• zakres wynika z różnych norm prawnych, zwyczajowych oraz

jest ukształtowany przez orzecznictwo Sądu Najwyższego

– wyrok z dnia 7 września 2000 r. (I PKN 11/00)

– wyrok z dnia 16 listopada 2006 r. (II PK 76/06)

– wyrok z dnia 7 grudnia 2006 r. (I PK 123/06)

– wyrok z dnia 18 lipca 2012 r. (I PK 44/12)

10


Dozwolona krytyka • pracownik powinien

– dbać o dobro pracodawcy – przestrzegać zasad współżycia społecznego

• pracownik ma prawo wyrazić swoje zdanie, a nawet odnosić

się negatywnie do działań i wypowiedzi przełożonego

• krytyka musi być: – uzasadniona (prawdziwe zarzuty) – rzeczowa i rzetelna – we właściwej formie

11


Aktywność pracowników w Internecie

• Aktywność na portalach społecznościowych, forach

internetowych jest wyrazem swobody komunikowania się

i co do zasady nie powinna być ograniczana

• Jeżeli podejmowane przez pracownika działania

w Internecie zagrażają lub naruszają interesy pracodawcy,

może on przeciwdziałać i wyciągać konsekwencje

12


Przykłady:

• Przesłanie linku do artykułu z negatywną treścią

o pracodawcy

• Polubienie, śledzenie profilu konkurencyjnego

przedsiębiorstwa

• Krytyka pracodawcy na publicznym portalu

(w czasie wolnym od pracy)

13

Dopuszczalność monitorowania przez pracodawcę aktywności pracowników na portalach społecznościowych (1/3)

• Monitorowanie aktywności pracownika nie może naruszać

prawa do prywatności i ochrony tajemnicy komunikowania

się:

– Konstytucja RP art. 47, 49 i 51

– Kodeks cywilny art. 23

– Kodeks pracy art. 11(1)

– Ustawa o ochronie danych osobowych

14


• Pracodawca jest uprawniony do monitorowania

wykorzystywania przez pracowników Internetu:

– czas korzystania przez pracownika z Internetu

– ograniczenie (eliminowanie) możliwości pobierania

określonych danych z Internetu

– ograniczenie transferu danych

– usuwanie nielegalnego oprogramowania

– blokowanie dostępu do poszczególnych stron

15


• Pracodawca nie dopuszcza możliwości korzystania

z Internetu do celów prywatnych w trakcie pracy

– monitorowanie nie narusza prawa do prywatności

• Pracodawca dopuszcza możliwość korzystania z Internetu

do celów prywatnych w trakcie pracy

– monitorowanie może naruszać prawo do prywatności

16

Konsekwencje naruszenia obowiązków pracowniczych (1/11)

• Postępowanie dyscyplinarne zgodnie z Kodeksem pracy

(art. 108 – 113), możliwość nałożenia kary:

– upomnienia

– nagany

• Brak możliwości nałożenia kary finansowej

17

18


• Wypowiedzenie przez pracodawcę z zachowaniem okresu wypowiedzenia

• Oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia z winy pracownika, art. 52 § 1 k.p.

Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie:

1) ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych, (…)

2) popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem, (…)

Rozwiązanie stosunku pracy

19


• musi być w formie pisemnej i w języku polskim

• musi zawierać uzasadnienie i przyczynę wypowiedzenia (tylko umowa na czas nieokreślony)

• musi zawierać informację o możliwości odwołania się pracownika do sądu pracy: 7 dni od dnia otrzymania

Wypowiedzenie uważa się za złożone w momencie, w którym pracownik mógł się z nim zapoznać.

Wypowiedzenie – wymagania formalne

20


• Z winy pracownika w przypadku:

ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków

pracowniczych

przestępstwa popełnionego przez pracownika

• Wypowiedzenie musi nastąpić w terminie 1 miesiąca od

dnia w którym pracodawca dowiedział się o okoliczności

uzasadniającej rozwiązanie umowy o pracę

Rozwiązanie bez wypowiedzenia

21


• Roszczenia pracownika w przypadku zwolnienia z naruszeniem przepisów: ─ uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne/przywrócenie

do pracy (wraz z prawem do wynagrodzenia za okres pozostawania bez pracy)

─ odszkodowanie ─ odszkodowanie za szkody poniesione w związku

z nieuzasadnionym zwolnieniem bez wypowiedzenia (w zakresie w jakim pracownik jest wstanie je udowodnić) wg. zasad z Kodeksu cywilnego

Ewentualne roszczenia pracownika

22

Kodeks pracy reguluje odpowiedzialność pracownika za

szkodę wyrządzoną pracodawcy, w sposób odmienny niż

Kodeks cywilny.

Art. 114 k.p.

Pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego

wykonania obowiązków pracowniczych ze swej winy wyrządził

pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialność materialną

według zasad określonych w przepisach niniejszego rozdziału.


23

• Brak potrzeby zawierania osobnej umowy z pracownikiem

• Odpowiedzialność wynika wprost z przepisów prawa

• Odpowiedzialność ponoszona przez każdego z pracowników

wyrządzających szkodę pracodawcy (szeregowi pracownicy,

menadżerowie, itd.)

Charakterystyka


24

• Pracownik odpowiada w granicach rzeczywistej straty

pracodawcy powstałej w wyniku normalnych działań

lub zaniechań pracownika

• Ograniczenia odpowiedzialności:

─ w zakresie jakim pracodawca lub inna osoba

przyczyniła się do szkody

─ kilku pracowników – za część szkody w zakresie

przyczynienia się do niej i stopnia winy

Charakterystyka


25

Kodeks pracy przewiduje dwa rodzaje odpowiedzialności na

podstawie art. 114 i art. 122 k.p.:

• odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną pracodawcy

z winy nieumyślnej – za rzeczywiste straty

• odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną pracodawcy

z winy umyślnej – za rzeczywiste straty i utracone

korzyści

Zasady odpowiedzialności


26

W przypadku szkody wyrządzonej z winy nieumyślnej

- 3 krotność wynagrodzenia pracownika

W przypadku szkody wyrządzonej z winy umyślnej

– w zależności od rozmiarów szkody, wg. przepisów

Kodeksu cywilnego

Granice odpowiedzialności pracownika


27

• Ciężar dowodu zawsze spoczywa na pracodawcy:

─ wykazanie okoliczności uzasadniających odpowiedzialność

pracownika

» wina

» przyczynienie się pracownika do powstania szkody

» związek przyczynowy

─ wysokość szkody

Granice odpowiedzialności pracownika


28

Kontakt

Michał Balicki, aplikant adwokacki

T: +48 22 50 50 762

E: [email protected]

Wierzbowski Eversheds Sp. k.

Centrum Jasna

ul. Jasna 14/16a

00-041 Warszawa

Tel. +48 22 50 50 700

Faks +48 22 50 50 701

Zapraszam na nasz

serwis o prawie pracy

www.kodeksWpracy.pl

www.eversheds.pl