Download - Grecja

1

GreckielementarzRepublika Grecka (Ελληνική Δημοκρατία - Ellinikí Dimokratía) leży w południowo-wschodniej części Europy, na krańcu Półwyspu Bałkańskiego. Kraj ten rozciąga się na obszarze 131.957 kilometrów kwadratowych. Blisko 80 proc. powierzchni zajmują wyżyny i góry, z których najwyższą jest Olimp - 2904 m n. p. m. Stolicą państwa są Ateny (Αθήνα).

Brytyjski elementarz

2

Grecki elementarz

2

O kraju Grecję otaczają cztery morza: od wschodu Morza Egejskie i Kreteńskie, od zachodu Morze Jońskie, a od południa Morze Śródziemne. Kraj ten graniczy z czterema państwami: od północy z Albanią, Republiką Macedonii i Bułgarią, a od wschodu z Turcją. Oprócz części kontynentalnej, do państwa należy też blisko 1400 wysp, z których 227 jest zamieszkałych; największe z nich to: Kreta, Eubea, Cyklady, Sporady oraz Wyspy Jońskie. Językiem urzędowym jest nowogrecki. Uznawana za kolebkę zachodniej cywilizacji i miejsce narodzin demokracji, filozofii, sportów, polityki i dramatu, Grecja ma długą i bogatą historię i dziedzictwo kulturowe, które wpłynęło na inne kultury Europy, północnej Afryki i Bliskiego Wschodu.Grecja przystąpiła do strefy euro w 2001 roku, a do Unii Europejskiej – w 1981 r. Walutą jest euro (EUR). Poprzednią grecką walutę, drachmę, wycofano z obiegu 28 lutego 2002 r.

3

Grecki elementarz

3

W Grecji obowiązuje strefa czasowa GMT+2 godziny; różnica czasu między Polską a Grecją wynosi + 1 godzinę. Przeważająca część kraju znajduje się pod wpływem klimatu śródziemnomorskiego. Lata są suche i gorące, a zimy – łagodne i deszczowe. Zimy na północy są ostrzejsze i niekiedy mroźne; w lutym temperatury spadają tu nawet do minus 19°C. Na wschodzie klimat jest bardziej suchy. Pora bezdeszczowa w lecie trwa tutaj pięć miesięcy. Zachodnie wybrzeża nad Morzem Jońskim znajdują się w strefie wpływu klimatu o cechach atlantyckich. Greckie lata są upalne; na przełomie lipca i sierpnia średnie temperatury sięgają 29-35 C. Nad Morzem Egejskim w porze ciepłej wieją północne wiatry etezyjskie, tzw. meltemia.

4

Grecki elementarz

4

Ustrój politycznyGrecja jest demokracją parlamentarną. Na czele państwa stoi prezydent (http://www.presidency.gr/), który jest wybierany przez parlament (http://www.parliament.gr/ na pięcioletnią kadencję. Obecnie na czele państwa stoi Karolos Papoulias, wybrany na pierwszą kadencję 15 marca 2005 r.; w lutym 2010 r. rozpoczął on drugą kadencję. Władzę ustawodawczą sprawuje Izba Deputowanych - jednoizbowy parlament, wybierany przez obywateli, którzy ukończyli 18 lat, w powszechnych, bezpośrednich, równych, tajnych i proporcjonalnych wyborach. Parlament składa się z 300 osób, wybieranych raz na cztery lata. 260 na 300 miejsc w parlamencie przyznawanych jest w systemie proporcjonalnym, a pozostałe 40 obejmuje partia, która uzyskała największą ilość głosów. Konstytucja dopuszcza w niektórych przypadkach przedterminowe rozwiązanie parlamentu i nowe wybory.

5

Grecki elementarz

5

Władzę wykonawczą sprawuje rząd (http://www.primeminister.gr/) oraz prezydent. Najsilniejszą osobą w greckim systemie parlamentarnym jest szef rządu, wyznaczany przez prezydenta. Obecnie premierem jest Antonis Samaras. Na stanowisko premiera prezydent powołuje przewodniczącego partii posiadającej w parlamencie absolutną większość lub większość względną. Rząd musi otrzymać w parlamencie wotum zaufania. Prezydent ma prawo do wypowiedzenia wojny, zawierania umów w czasie pokoju, sojuszów. Ponadto reprezentuje m.in. Grecję w organizacjach międzynarodowych. Głowa państwa ma ograniczone kompetencje legislacyjne – żaden akt prezydenta nie może obowiązywać i nie może być wykonywany bez kontrasygnaty właściwego ministra. Ministrowie i wiceministrowie powoływani są przez premiera. Najważniejszym celem obecnego rządu jest wyprowadzenie kraju z kryzysu i pobudzenie wzrostu gospodarczego.

6

Grecki elementarz

6

Ludność, podział administracyjnyKraj, który zamieszkuje ponad 11 mln ludzi, podzielony jest na 13 regionów: Region Wschodniej Macedonii i Tracji, Region Centralnej Macedonii, Region Zachodniej Macedonii, Region Ipiru, Region Thessalii, Region Wysp Jońskich, Region Zachodniej Grecji, Region Centralnej Grecji, Region Attyki, Region Peloponezu, Region Północnego Morza Egejskiego, Region Południowego Morza Egejskiego oraz Region Krety. Więcej na temat podziału administracyjnego Grecji i szczegółowy opis każdego regionu na portalu agencji Invest in Greece, link: http://www.investingreece.gov.gr.W Grecji jest 18 ministerstw, w tym najważniejsze resorty gospodarcze: Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Rozwoju i Konkurencyjności, Ministerstwo Infrastruktury, Transportu i Sieci, Ministerstwo Środowiska, Energii i Zmian Klimatycznych, Ministerstwo Rozwoju Rolnictwa i Żywności, Ministerstwo Kultury, Ministerstwo Turystyki i Ministerstwo Żeglugi Morskiej i Morza Egejskiego.

7

Grecki elementarz

7

Szczególną rolę odgrywa Ministerstwo Rozwoju i Konkurencyjności, w skład którego wchodzi kilka pionów o dużej autonomii zarządzania i działania. Chodzi o tzw. Sekretariaty Generalne/Specjalne ds.: Inwestycji Publicznych (NSRO), Łączności i Poczty, Handlu, Przemysłu, Robót Publicznych, Transportu, Inwestycji Strategicznych i Prywatnych oraz Partnerstwa Publiczno-Prywatnego.Ministerstwa nadzorują prace agencji i urzędów centralnych – m.in. Organizacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych (ECIO), Greckiej Organizacji Turystycznej (EOT), Agencji Inwestycji Zagranicznych i Promocji Eksportu (Enterprise Greece), Greckiej Organizacji Standaryzacji (ELOT) oraz Greckiej Izby Technicznej (TEE). Firmy prowadzące w Grecji działalność gospodarczą obowiązkowo muszą należeć do izb gospodarczych, ale wymóg ten od 1 stycznia 2015 r. ma zostać zniesiony.Od 2011 r. w Grecji obowiązuje nowy podział administracyjny, tzw. program „Kallikrates”. Kraj podzielony jest na siedem nowych zarządów obwodowych, 13 regionów, które zastąpiły dotychczasowe prefektury, oraz 325 gmin.

8

Grecki elementarz

8

Władzę wykonawczą w terenie reprezentują powoływani przez rząd sekretarze generalni. Autonomiczną częścią Grecji jest suwerenna Góra Athos (Autonomiczna Republika Góry Athos), zarządzana zgodnie z własnym ustrojem (art. 105 Konstytucji RG). Góra Athos podlega bezpośredniej jurysdykcji kościelnej Patriarchatu Ekumenicznego w Konstantynopolu (Istambule), a jedynymi jej mieszkańcami są prawosławni mnisi.Grecka konstytucja uznaje wiarę wschodniego kościoła ortodoksyjnego za "uprzywilejowaną", gwarantując jednocześnie wolność dla wyznawców innych wierzeń. W skład rządu wchodzi nawet minister ds. edukacji i religii, a religia jest w szkołach przedmiotem obowiązkowym. Wyznawcy greckiego kościoła ortodoksyjnego stanowią 97,6 proc. ludności, muzułmanie - 1,3 proc., katolicy - 0,4 proc., a protestanci - 0,1 proc.Podróżni wyjeżdzający do Grecji muszą się upewnić, czy ich dokumenty – m.in. paszporty czy dowody osobiste - są w wystarczająco dobrym stanie technicznym i pozwalają na stwierdzenie tożsamości.

9

Grecki elementarz

9

Grecja jest członkiem WTO od 1995 roku. Uczestniczy w pracach komitetów i grup roboczych OECD (członkostwo od 1961 roku), więc jej polityka gospodarcza podlega ocenie ekspertów tej organizacji. Państwo to należy również do BSEC (Black Sea Economic Co-operation) – organizacji gospodarczej o profilu finansowym, która grupuje kraje regionu Morza Czarnego. Dla Grecji region czarnomorski pozostaje kluczowym ze względu na powiązania historyczne i kulturowe. W drugiej połowie 2014 r. Grecja objęła przewodnictwo w organizacji BSEC, koncentrując się na rozwoju współpracy gospodarczej i popularyzując hasło prezydencji: Building Support for Economic Cooperation. Główna instytucja finansowa organizacji – Trade and Development Bank – ma siedzibę w Salonikach, natomiast w Atenach ulokowano „think tank” organizacji – Centrum Studiów Morza Czarnego (ICBSS).

Przynależność do międzynarodowych organizacji

10

Co warto wiedzieć o gospodarcePogrążona od wielu lat w kryzysie Grecja należy do słabiej rozwiniętych krajów UE. Tutejsza gospodarka, z PKB w wysokości 182,1 mld euro w 2013 roku, zajęła 12. miejsce w Unii Europejskiej. Gospodarka kraju jest mocno uzależniona nie tylko od turystyki, ale i usług żeglugowych oraz rolnictwa.

11

Co warto wiedzieć o gospodarce

11

Grecja jest słabo zintegrowana ze światową gospodarką i pod względem konkurencyjności zajmuje jedno z ostatnich miejsc w Unii Europejskiej. Jest to związane m.in. z dominacją sektora publicznego, który generuje 40 proc. PKB, nadmierną biurokracją, a także powiązaniem świata polityki z gospodarką.Bolączką tutejszej gospodarki jest niewydolny system podatkowy i słaba ściągalność podatków, a także przestępstwa gospodarcze i korupcja. W porównaniu z krajami sąsiedzkimi ma jednak lepiej rozwiniętą infrastrukturę i wykwalifikowane kadry menadżerskie. Grecja jest też jednym z największych beneficjentów funduszy strukturalnych i funduszu spójności UE.W kraju działa 45 lotnisk - 15 międzynarodowych (Ateny, Saloniki, Rodos, Herakleą, Chania – Kreta, Korfu, Kos, Aleksandrupolis, Mitilini – Lesbos, Limnos, Kefalonia, Zakinthos, Samos, Kawala, Kalamata), 26 krajowych, usytuowanych w pobliżu największych miast w części kontynentalnej i na wyspach, oraz cztery lokalne lotniska.

12


12

Największym międzynarodowym portem lotniczym jest ateński Eleftherios Venizelos www.aia.gr. Loty krajowe obsługiwane są przez Olympic Air www.olympicair.com, Aegean Airlines www.aegeanair.com, Sky Express www.skyexpress.gr oraz Astra Airlines www.astra-airlines.gr. Głównymi portami morskimi są: port w Pireusie www.olp.gr, Salonikach www.thpa.gr, Aleksandrupolis www.ola-sa.gr, Volos www.port-volos.gr, Igumenitsy www.olig.gr, Lawrio www.oll.gr, Rafinie www.rafinaport.gr, Patrze www.patrasport.gr, Elefsinie www.life-ole.gr, Heraklionie www.portheraklion.gr, Kawali www.portkavala.gr i na Korfu www.corfuport.gr. Grecja ma również blisko 1250 portów i przystani lokalnych. Jeśli chodzi o przejścia graniczne, to jest tu 29 lotniczych, z czego cztery działają tylko w lecie, oraz 54 morskie przejścia graniczne. Przejścia graniczne znajdują się na granicy państwowej między Grecją a Albanią (Kakavia, Cristalopighi, Sagiada, Mertzani), byłą Republiką Jugosławii Macedonią (Niki, Evzoni, Doirani oraz kolejowe w Idomeni), Bułgarią (Promachonas, w tym kolejowe, Exohi, Ormenio Evros i kolejowe w Dikea Evros) oraz Turcją (Kastanies i Kipi oraz kolejowe w Pithio).

13


13

Od wielu lat Grecja pogrążona jest w kryzysie. W 2010 r. ówczesny premier Jorgos Andreas Papandreou wystąpił do Komisji Europejskiej, Europejskiego Banku Centralnego oraz Międzynarodowego Funduszu Walutowego o wsparcie dla kraju i uruchomienie pomocy finansowej o łącznej wartości ponad 237 mld euro. Do końca marca 2014 r. przekazano Grecji 214,9 mld euro, w tym 73 mld euro w ramach pierwszego pakietu wsparcia (52,9 mld euro państwa strefy euro i 20,1 mld euro MFW) i 141,9 mld euro w ramach drugiego pakietu (133,6 mld euro EFSF i 8,3 mld euro MFW).

14


14

PKBSytuacja gospodarcza tego kraju poprawia się, co widoczne jest m.in. w poziomie Produktu Krajowego Brutto. Co prawda gospodarka grecka w 2013 roku skurczyła się według Banku Światowego o 3,9 proc., ale spadek był i tak mniejszy niż w poprzednich latach – w 2012 roku PKB spadł o 6,0 proc., a w 2011 roku o 7,9 proc. Chociaż w 2013 roku odnotowano wzrost produkcji przemysłowej o 0,5 proc. w porównaniu z 2012 rokiem, to w całym 2013 roku średni wskaźnik produkcji przemysłowej był na poziomie -3,6 proc., przy spadku o 0,5 proc. w kopalnictwie, spadku o 1,6 proc. w przemyśle przetwórczym, spadku zaopatrzenia w wodę o 2,8 proc. O 7,1 proc. wzrosła natomiast produkcja energii elektrycznej.

15


15

Stabilizację tutejszej gospodarki, a nawet lekkie ożywienie odzwierciedlają również wyliczenia makroekonomiczne za pierwsze miesiące 2014 roku. Spadek greckiego PKB w IV kwartale 2013 roku wyhamował do 2,3 proc. wobec analogicznego okresu 2012 roku, osiągając za cały rok spadek na poziomie 3,9 proc. PKB. Gorszego wyniku spodziewała się tzw. Trójka, czyli KE, MFW oraz EBC - pierwsze jej prognozy mówiły o 4,2-proc, spadku, a kolejne o 4,0–proc. Według wstępnych szacunków urzędu statystycznego EL.STAT, grecki PKB w I kwartale 2014 roku obniżył się w kategoriach realnych o 0,9 proc. w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego. Było to możliwe głównie dzięki większym wydatkom konsumpcyjnym (wzrost o 0,8 proc., pierwszy po czterech latach kryzysu), a także wyhamowaniu tempa spadku wydatków inwestycyjnych (-7,9 proc.).

16


16

Międzynarodowy Fundusz Walutowy oraz Komisja Europejska przewidują wzrost greckiej gospodarki w 2014 roku na poziomie 0,6 proc. i jej przyspieszenie do 2,9 proc. w 2015 roku. Organizacje te duże nadzieje na szybsze tempo wzrostu wiążą z turystyką. W tej branży ożywienie jest już widoczne, podobnie jak w budownictwie.Według danych Greckiego Urzędu Statystycznego, turystyka przyjazdowa wzrosła w 2013 roku o 15,5 proc., do 17,9 mln osób. Najwięcej spragnionych słońca turystów pochodziło z Europy (88,1 proc.) - głównie z Niemiec, Anglii, Rosji i Francji. Grecję odwiedziło w tym czasie 385,5 tys. osób, czyli o 51,4 proc. więcej. W pierwszym kwartale 2014 roku liczba turystów wzrosła o 23,2 proc., dając nadzieję na osiągnięcie tegorocznego celu przyjazdów na poziomie 18,5 mln turystów. Niepokojący jest natomiast spadek produkcji oraz utrzymująca się ostatnio deflacja.

17


17

Według danych EL.STAT produkcja przemysłowa w maju 2014 roku obniżyła się o 4,9 proc. w porównaniu z majem 2013, a w okresie styczeń-maj 2014 roku o 5,5 proc. Jeszcze niedawno inflacja w Grecji była jedną z najniższych w strefie euro. W czerwcu 2014 roku wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych utrzymał się poniżej zera, na poziomie minus 1,1 proc. wobec 2 proc. miesiąc wcześniej.

18


18

BezrobocieBolączką Grecji jest wciąż wysokie bezrobocie. Kraj ten ma jeden z najwyższych w UE poziom długotrwale bezrobotnych. EL.STAT wyliczył, że stopa bezrobocia w kwietniu 2014 roku utrzymała się na poziomie sprzed miesiąca i wyniosła 27,3 proc. wobec 27,5 proc. rok wcześniej. Problem braku pracy dotyczy głównie młodych Greków. Chociaż widać tu lekką poprawę, to nadal stopa bezrobocia wśród młodych mieszkańców kraju sięga 56,3 proc., podczas gdy rok temu było to 58,9 proc. Wiele osób nie ma nawet prawa do zasiłku. Świadczenie takie, w wysokości 360 euro, pobiera jedynie co dziesiąty z 1,3 mln bezrobotnych. Najwyższe bezrobocie jest w Regionie Zachodnia Macedonia. Pomimo niektórych korzystnych sygnałów dotyczących greckiej gospodarki, w ocenie OECD „Economic Policy Reform – Going for Growth 2013” kraj ten nadal potrzebuje reform likwidujących bariery w konkurencyjności gospodarki, unikania płacenia podatków i rozszerzenia zakresu podmiotowego i przedmiotowego podatków.

19


19

Grecka gospodarka powoli poprawia swoją konkurencyjność. W rankingu „World Economic Forum” (Global Competitiveness Index 2013-2014) Grecja zajęła 91. miejsce na 148 państw, poprawiając swoją pozycję o 5 oczek w górę. Pod względem pogarszających się podstawowych wskaźników makro kraj ten zajął jednak 147. miejsce, paraliżu rynków finansowych – 138, niskiej produktywności rynku pracy - 127.; nieefektywności instytucji publicznych -103. W rankingu konkurencyjności World Economic Forum „The Europe 2020 Competitiveness Report: Building a More Competitive Europe 2014” wśród 28 krajów UE Grecja uplasowała się na 26. pozycji, wyprzedzając tylko Bułgarię i Rumunię. Grecja wypadła lepiej w rankingu oceniającym warunki do prowadzenia biznesu - Doing Business 2014. Kraj ten zajął 72. miejsce na 189 państw, czyli wobec 2013 roku poprawił swoją lokatę o 6 pozycji. Było to możliwe głównie dzięki reformie w zakresie ochrony inwestora, wprowadzeniu prostszej formy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz zniesieniu minimalnych progów kapitałowych dla tych podmiotów.

20


20

"Grecja 2021"Po to, by poprawić sytuację gospodarczą, rząd przygotował narodową strategię rozwoju „Grecja 2021”. Postawiono na inwestycje i eksport oraz wzrost sektora rolno-spożywczego, turystyki, żeglugi, energii i transportu. Ożywienie działalności gospodarczej ma przynieść redukcja opodatkowania przedsiębiorstw i osób fizycznych oraz składek na ubezpieczenie społeczne. Instrumentami finansowymi strategii będą środki EBI, NSRO oraz nowopowstałego Greckiego Funduszu Rozwojowego. Porozumienie z niemieckim bankiem rozwojowym KfW umożliwia uruchomienie Greckiego Funduszu Rozwojowego (IfG). Wyposażony przez KfW i grecki Skarb Państwa w 200 mln euro, Fundusz w początkowej fazie działania ma wspierać sektor małych i średnich przedsiębiorstw. Wkład kapitałowy do IfG wniesie także Europejski Bank Inwestycyjny (50 mln euro) oraz Fundacja Onasis (30 mln euro). Planuje wziąć w nim udział również kapitał francuski - kasa CDC oraz bank inwestycyjny BPI.

21


21

Zasoby naturalneGrecja ma potwierdzone zasoby oraz złota na Półwyspie Chalcydyckim, a na Morzu Jońskim oraz w basenie Morza Śródziemnego – złoża ropy naftowej i gazu ziemnego. Na terenie kraju występują też inne surowce mineralne, m.in.: węgiel brunatny (lignit), marmur oraz kruszywa i skały wykorzystywane w budownictwie (kamień wapienny, piasek, grys, gips, kaolin, pucolany, skalenie sodowe, kruszywo budowlano-drogowe), rudy niklu (greckie lateryty), boksyty, magnezyt, siarczki cynku i ołowiu, a także huntyt-hydromagnezyt, bentonit, perlit, pumeks.

22


22

Główne sektory gospodarkiWiodącą rolę w greckiej gospodarce odgrywają usługi - transport morski, turystyka, telekomunikacja, handel, obrót nieruchomościami, bankowość, usługi publiczne. W sumie wytwarzają one ok. 80,1 proc. PKB, przemysł – ok. 16 proc. PKB (m.in. produkcja artykułów rolno-spożywczych, przemysł obuwniczy, tekstylny, metalowy, chemiczny, cementowy); na rolnictwo przypada ok. 3,8 proc. PKB. Grecy uprawiają głównie zboża, zajmujące jedną trzecią powierzchni uprawnej, bawełnę, tytoń, buraki cukrowe, pomidory, oliwki, winogrona, owoce cytrusowe.

23


23

Transport morskiJeśli chodzi o transport morski, to grecka flota handlowa zajmuje pierwsze miejsce na świecie pod względem liczby statków handlowych. Greccy armatorzy w 2013 r. mieli 3669 statków o tonażu powyżej 1000 GT, czyli 21,04 proc. floty europejskiej i 16,6 proc. floty światowej. Pod kontrolą greckich armatorów jest 23,32 proc. światowej floty drobnicowców, 18,51 proc. tankowców i 13,81 proc. zbiornikowców (DWT). W 2013 roku w krajowym rejestrze Grecy zarejestrowali jedynie 802 jednostki. Reszta floty pływa pod obcymi banderami - m.in. Liberii, Malty, Panamy, Wysp Marshalla, Bahamów i Cypru. Branża ta ma perspektywy rozwoju, bowiem w ramach współpracy z Chinami w tym sektorze, greckie porty mają pełnić rolę centrów tranzytowych dla dystrybucji wyrobów chińskich w regionie bałkańskim.

24


24

W chińskich stoczniach mają powstawać statki dla greckich armatorów, planowany jest transport morski z udziałem floty greckiej. Grecki sektor żeglugowy generuje duże przychody dla gospodarki; w 2013 roku było to 12,1 mld EUR (spadek o 9 proc. w porównaniu z 2012 r.), co stanowi ponad 6,5 proc. PKB. W sumie w ciągu 10 ostatnich lat wpływy te sięgnęły blisko 140 mld EUR. W 2013 roku z żegluga morską związanych było 192 tys. osób. Do końca grudnia 2013 r. greccy armatorzy głównie w stoczniach chińskich i koreańskich zakontraktowali 371 nowych statków powyżej 1.000 GT – 169 masowców, 91 tankowców oraz 48 kontenerowców.

25


25

TurystykaDrugą pod względem generowanych dochodów jest branża turystyczna, bezpośrednio i pośrednio odpowiadająca nawet za 17 proc. PKB. Po kryzysowych latach 2002-2003, czyli począwszy od igrzysk olimpijskich w 2004 r. do połowy roku 2008 sektor ten wykazywał stały wzrost w tempie ok. 4-6 proc. rocznie. W latach tych do Grecji przyjeżdżało rocznie 15-16 mln turystów. W 2013 roku kraj ten odwiedziło 17,9 mln obcokrajowców, czyli o 15,5 proc. więcej niż rok wcześniej. Ponad 88 proc. zagranicznych turystów pochodziło z Europy. Greckie zabytki i gorące plaże upodobali sobie głównie Niemy (2,3 mln), Brytyjczycy (1,8 mln), Rosjanie (1,3 mln) i Francuzi (1,1 mln). Grecy liczą, że w 2014 roku padnie rekord i ich kraj odwiedzi w sumie 19 mln turystów. Bank Centralny Grecji wyliczył, że tylko od stycznia do kwietnia 2014 br. przyjazdy wzrosły o 21,1 proc., a w przypadku gości z Rosji – aż o 54,2 proc.

26


26

Według danych EL.STAT w 2013 roku Grecję odwiedziło 385,5 tys. turystów z Polski; to o 51,4 proc. więcej niż rok wcześniej. Polacy stanowią jednak zaledwie 2,2 proc. ogółu turystów zagranicznych. Do naszego kraju przyjeżdża natomiast ok. 14 tys. greckich turystów rocznie. Dodatkowym bodźcem dla greckiej gospodarki mogą być też rosnące wydatki turystów; podczas pobytu zostawiają oni przeciętnie 700 euro, a rok wcześniej było to 660 euro. Po pięcioletniej stagnacji ożywa także turystyka.Według WTO (Światowa Organizacja Turystyki) Grecja plasuje się na piątym miejscu pod względem turystyki światowej. To raj dla miłośników zabytków z całego świata. Turyści niemal na każdym kroku mogą się natknąć na pozostałości kultury starożytnej, bizantyjskiej, weneckiej, frankońskiej czy tureckiej. Najbardziej charakterystycznym symbolem starożytnej Grecji jest Akropol. Na tym ateńskim wzgórzu można podziwiać m.in. słynny Partenon- świątynię bogini Ateny, oraz Erechtejon, znany z krużganku Kariatyd - dziewcząt podtrzymujących portyk.

27


27

Na południowo-zachodnim zboczu Akropolu mieści się starożytny odeon Herodosa Attikusa (tzw. Herodion), gdzie do dziś odbywają się koncerty i spektakle teatralne. U stóp Akropolu można zobaczyć starożytną agorę grecką (rynek) ze świątynią Tezejon oraz słynną Wieżą Wiatrów. Obok agory rozciąga się Plaka, czyli ateńska starówka z licznymi sklepami i tawernami, otwartymi od rana do nocy. Położone natomiast u stóp Parnasu Delfy w starożytności były ośrodkiem kultu Apollina, a swoją sławę i znaczenie zawdzięczały przepowiadającej przyszłość kapłance Pytii. Miłośników zabytków przyciągają do Grecji również Meteory. Na szczycie wznoszącego się nad Równiną Tessalską masywu skalnego w XIV wieku n.e. wybudowano 24 prawosławnych klasztorów. Obecnie zamieszkałych jest tylko sześć z nich - cztery męskie i dwa żeńskie. Zwiedzając je trzeba pamiętać o odpowiednim ubraniu – mężczyźni o długich spodniach, a kobiety – o sukienkach lub spódnicach zakrywających kolana oraz o przykryciu ramion.

28


28

Na półwyspie peloponeskim, połączonym z lądem Kanałem Korynckim, warto obejrzeć Mykeny, amfiteatr w Epidauros, pierwszą stolicę nowożytnej Grecji Nafplio, zespół klasztorów bizantyjskich Mistra, średniowieczne miasteczko Monemvassia i oczywiście Olimpię - centrum starożytnych igrzysk olimpijskich.

29

ABC biznesuW Grecji, podobnie jak i w innych krajach UE, prowadzenie działalności gospodarczej opiera się przede wszystkim na zasadzie wolności i równości, z zachowaniem przesłanek i ograniczeń określonych w obowiązujących przepisach prawa. Tutejsze prawo handlowe w dużej mierze nie jest skodyfikowane, nie ma też ustawy będącej odpowiednikiem polskiej ustawy o działalności gospodarczej. System prawny składa się z wielu ustaw i rozporządzeń, które często są zmieniane.

30

ABC biznesu

30

Rząd w Atenach chce zachęcić krajowych i zagranicznych inwestorów, dlatego stara się uprościć procedury i skrócić czas rozpoczęcia działalności gospodarczej, w tym przede wszystkim w zakresie tworzenia spółek. W 2011 roku utworzono Ogólny Rejestr Handlowy (ORH, gr.- Γ.Ε.ΜΗ), przewidziany ustawą N.3419/2005 (FEK Α' 297/6.12. 2005) i odpowiadający w ograniczonym stopniu polskiemu KRS. Rejestr ten zawiera wszystkie najistotniejsze informacje odnośnie zarejestrowanych w nim spółek i jest połączony elektronicznie z greckimi urzędami, sądami, kasami ubezpieczeniowymi. W ORH przedsiębiorstwa uzyskują też tzw. numer rejestracyjny.Przedsiębiorca, zanim ostatecznie zdecyduje się na rozpoczęcie konkretnej działalności gospodarczej w Grecji, powinien zwrócić się o porady finansowe i prawne do miejscowych specjalistów oraz skontaktować się z właściwą branżowo Izbą (np. Przemysłowo - Handlową, Handlową lub Przemysłową albo Rzemieślniczą, czy Zawodową), z Urzędem Okręgowym (dawne Urzędy Wojewódzkie) i Urzędem Skarbowym. Tam powinien otrzymać szczegółowe informacje odnośnie wymogów prawa greckiego.

31

ABC biznesu

31

Formy prowadzenia działalności gospodarczej • osoba fizyczna - jednoosobowa działalność gospodarcza, czyli samozatrudnienie, lub spółka cywilnaoraz w ramach spółek prawa handlowego:• spółka osobowa - spółka jawna, spółka komandytowa • spółka kapitałowa - spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna

32

ABC biznesu

32

Jednoosobowa działalność gospodarczaTo najprostsza forma działalności podmiotów na rynku. Jest popularna m.in. ze względu na uproszczony i tani sposób jej zakładania (nie jest wymagany kapitał), zazwyczaj niskie koszty działalności, swobodę, szybkość i elastyczność w podejmowaniu decyzji gospodarczych. Z tej formy prowadzenia działalności korzystają m.in. małe i średnie przedsiębiorstwa handlowe, rzemieślnicze i rolnicze, a także osoby wykonujące wolne zawody. Z drugiej jednak strony ta forma działalności gospodarczej łączy się z ryzykiem biznesowym i finansowym, w całości ponoszonym przez przedsiębiorcę. Spółki takie mają również ograniczone możliwości finansowe i kredytowe, co może się przełożyć na mniejsze możliwości ich rozwoju.Założenie takiej formy działalności gospodarczej trwa średnio około 7 dni, a koszt waha się od 500 do 2000 euro – w tym są opłaty skarbowe, opłaty za usługi prawne oraz księgowe, wpis i roczna składka w Izbie.

33

ABC biznesu

33

RejestracjaW celu rozpoczęcia jednoosobowej działalności gospodarczej cudzoziemiec/obywatel UE musi wystąpić do właściwego Urzędu Skarbowego o przyznanie osobie fizycznej greckiego Numeru Identyfikacji Podatkowej (tj. gr.ΑΦΜ - AFM). Należy też ustanowić siedzibę działalności gospodarczej, zawrzeć umowę najmu nieruchomości na cele gospodarcze czy użytkowe lub umowę bezpłatnego używania nieruchomości albo umowę kupna nieruchomości i zadbać o zgłoszenie umowy do właściwego Urzędu Skarbowego (gr. ΔΟΥ - DOY).Obcokrajowiec/obywatel UE musi ponadto mieć pozwolenie na pobyt w tym kraju, wydawane przez Posterunek Policji ds. Cudzoziemców. W odpowiedniej Izbie musi również zgłosić zamiar rozpoczęcia jednoosobowej działalności gospodarczej, dokładnie określając przy tym przedmiot działalności, oraz uzyskać wstępne zatwierdzenia prawa do używania wybranej firmy i nazwy w skrócie, pod którą będzie prowadzona działalność gospodarcza.

34

ABC biznesu

34

Wymaga tego bowiem ustawa N.2081/1992. Konkretna firma czy nazwa musi odpowiadać wymogom prawa greckiego i różnić się wyraźnie od firm innych przedsiębiorców, aby uniknąć plagiatu. Przedsiębiorca musi też zadbać o rejestrację w Ogólnym Rejestrze Handlowym (ORH), zgodnie z wymogami ustawy N.3419 / 2005.Ponadto konieczne jest zezwolenie czy koncesja na prowadzenie konkretnej działalności gospodarczej, jeżeli wymagają tego greckie przepisy. Kolejnym krokiem jest m.in. rejestracja we właściwej Kasie Ubezpieczeniowej (np. w Zakładzie Ubezpieczenia Wolnych Zawodów - gr. OAEE) lub uzyskanie wymaganego zwolnienia w tym zakresie, np. przedkładając stosowne zaświadczenie lub międzynarodowe formularze odnośnie ubezpieczenia w innym kraju Unii Europejskiej.Do właściwego miejscowo Urzędu Skarbowego (DOY) przedsiębiorca powinien się natomiast zwrócić o przyznanie numeru identyfikacji podatkowej (AFM).

35

ABC biznesu

35

Po zgłoszeniu formalnym postępowania założycielskiego i m.in. poddaniu siedziby firmy kontroli urzędników skarbowych należy dokonać ostatecznego zawiadomienia i rejestracji rozpoczęcia działalności gospodarczej dla celów podatkowych (m.in. także odnośnie VAT), a także odebrać wszystkie zaświadczenia. Jeżeli dana działalność wymaga prowadzenia ksiąg rachunkowych i posiadania kasy fiskalnej, to trzeba zadbać o jedno i drugie. Zgodnie z wymogami ustawy N.2081 / 92) ostateczny wpis do Ogólnego Rejestru Handlowego (ORH - gr. ΓΕΜΗ) leży w gestii odpowiedniej branżowo i miejscowo Izby. Tam też można otrzymać specjalny numer rejestracyjny oraz kod; trzeba tylko pamiętać o opłaceniu rocznych składek członkowskich w Izbie.Przedsiębiorca powinien też założyć firmowy rachunek bankowy, a w przypadku określonych zawodów - wyrobić książeczkę zdrowia dla celów sanitarno – epidemiologicznych - dla siebie oraz pracowników.

36

ABC biznesu

36

Przy wpisie działalności gospodarczej do rejestru Izby wymagane są następujące dokumenty: • wniosek- oświadczenie o wpis działalności gospodarczej do rejestru izby (na odpowiednich drukach, które dostępne są w Wydziale Rejestracyjnym we właściwej Izbie)• fotokopia dowodu osobistego lub paszportu przedsiębiorcy• fotokopia zaświadczenia o zgłoszeniu rozpoczęcia działalności gospodarczej wydanego przez DOY• fotokopia specjalnego zezwolenia czy koncesji, jeżeli jest wymagana• inne dokumenty, które mogą być wymagane dodatkowo ze względu na specyfikę konkretnej działalności gospodarczej.

37

ABC biznesu

37

Spółka cywilna i spółka partnerskaKorzystna jest dla małych i średnich przedsiębiorstw, zwłaszcza w przypadku, gdy do osiągnięcia zamierzonego celu gospodarczego czy jego sfinansowania konieczna jest współpraca kilku osób. Umowę spółki cywilnej należy zawrzeć w formie pisemnej (art. gr. 63 K.C.). W umowie wspólnicy powinni zobowiązać się do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego poprzez m.in. wniesienie wkładów. Każdy wspólnik ma prawo i obowiązek prowadzić sprawy spółki, a za zobowiązania spółki odpowiada solidarnie z pozostałymi wspólnikami całym swoim majątkiem. Zgodnie z art. 784 gr. K.C. spółka cywilna może uzyskać osobowość prawną.Umowa spółki na początku postępowania założycielskiego musi zostać ogłoszona i zarejestrowana w właściwym miejscowo Sądzie Pierwszej Instancji, w Urzędzie Skarbowym i we właściwej miejscowo Kasie Prawników.

38

ABC biznesu

38

Spółki cywilnej – zgodnie z art.1 pkt.2 b. ustawy N.3419 /2005 - nie trzeba rejestrować w Ogólnym Rejestrze Handlowym (ORH - gr. ΓΕΜΗ), działającym w ramach miejscowej Izby. Wszystkie formalności związane z utworzeniem takiej spółki zajmą w przybliżeniu 10 dni, a koszt sięgnie 1000-2000,00 euro – w tym opłaty skarbowe, opłaty za usługi prawne oraz księgowe, wpis i roczna składka w Izbie.Umowa spółki cywilnej wykorzystywana jest także przez osoby wykonujące wolne zawody. W Grecji działają m.in. spółki cywilne doradców podatkowych czy księgowych, inżynierów, architektów, nauczycieli, notariuszy itd. Jest to konsekwencją tego, iż instytucja spółki partnerskiej, (czyli spółki osobowej, zawiązanej przez wspólników - partnerów w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej działalność pod własną firmą) jak dotychczas uregulowana została dla zawodu adwokata (Dekret Prezydencki ΠΔ 81/2005 - ΦΕΚ 120/Α'/23.5.2005). Spółka partnerska adwokatów na gruncie greckim uznawana jest, jako szczególny rodzaj spółki cywilnej, posiadającej osobowość prawną

39

ABC biznesu

39

Spółki osobowe prawa handlowego - spółka jawna i spółka komandytowaSpółka jawna (Ομόρρυθμη Εταιρεία) Spółka taka w świetle prawa greckiego posiada osobowość prawną. Instytucję taką określają przepisy Ustawy Handlowej (Dekret Królewski z dn.19.04.1835).W celu założenia spółki jawnej potrzebne są, co najmniej dwie osoby (fizyczne, prawne), które chcą razem osiągnąć konkretne cele handlowe. Przepisy nie wymagają od wspólników wniesienia konkretnego kapitału, gdyż nie istnieje rozgraniczenie pomiędzy majątkiem spółki a majątkiem osobistym wspólników. Umowa spółki jawnej nie musi być zawarta w formie aktu notarialnego, powinna być jednak sporządzona pisemnie.

40

ABC biznesu

40

Każdy ze wspólników ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki jawnej, reprezentuje spółkę na zewnątrz oraz odpowiada bez ograniczenia, solidarnie z pozostałymi partnerami (niezależnie od wysokości wniesionego wkładu kapitałowego) całym swoim majątkiem za zobowiązania finansowe spółki. Po rozwiązaniu spółki jawnej wspólnicy nadal odpowiadają osobiście za ewentualne jej długi.Ta forma działalności gospodarczej polecana jest tym przedsiębiorcom, którzy chcą w pełni uczestniczyć i swobodnie decydować o działalności przedsiębiorstwa oraz mogą podjąć ryzyko pełnej odpowiedzialności osobistym majątkiem za zobowiązania spółki.

Spółka komandytowa ( Ετερόρρυθμη Εταιρεία) Spółka taka przewidziana, w Ustawie Handlowej (Dekret Królewski z dn.19.04.183), jest formą przejściową pomiędzy spółkami osobowymi a spółkami kapitałowymi. Do założenia spółki komandytowej potrzebne są co najmniej dwie osoby – fizyczne lub prawne. Spółka taka posiada osobowość prawną.

41

ABC biznesu

41

Tworzą ją wspólnicy - komplementariusz (gr.- ομόρρυθμος εταίρος), który odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczeń całym swoim majątkiem, oraz komandytariusz (gr.- ετερόρρυθμος εταίρος), odpowiadający za zobowiązania tylko do określonej w umowie spółki kwoty tzw. sumy komandytowej. Jest on natomiast zwolniony od odpowiedzialności w granicach wartości wniesionego wkładu. Ponieważ taka forma spółki statutowo umożliwia wyłączenie odpowiedzialności części wspólników (komandytariuszy) za zobowiązania spółki, to daje duże możliwości pozyskiwania kapitału.

Spółka komandytowo - akcyjna (Ετερόρρυθμη Κατά Μετοχές Εταιρεία) Jest to spółka osobowa, podobna do spółki komandytowej i trochę do spółki akcyjnej. Występuje tu jednak komplementariusz, czyli wspólnik, który prowadzi sprawy spółki, reprezentuje ją na zewnątrz, odpowiada za jej zobowiązania bez ograniczeń, całym swoim majątkiem. Role komandytariuszy pełnią akcjonariusze.

42

ABC biznesu

42

Podstawowa różnica pomiędzy spółką komandytowo-akcyjną (o mieszanym charakterze osobowo-kapitałowym) a komandytową polega na tym, że w spółce komandytowo-akcyjnej istnieje możliwość emisji akcji, a to oznacza, że wkłady komandytariuszy, które znajdują pokrycie w akcjach, mogą zostać sprzedane. Chociaż forma spółki komandytowo - akcyjnej w innych państwach jest popularna ze względu na łatwą możliwość dokapitalizowania i ułatwienia w prowadzeniu działalności gospodarczej w warunkach ostrej konkurencji rynkowej, to w Grecji generalnie nie jest używana. Greckie przepisy nie regulują właściwie zasad działania takich spółek, a podstawą jest jedynie Dekret Królewski z 1835 roku.Spółkę jawną i spółkę komandytową przedsiębiorca może założyć korzystając z tzw. Służby Jednego Okienka (Służba JO). Nie dotyczy to jednak na razie spółek, które powstają na skutek przekształcenia innych spółek lub takich, które w celu rozpoczęcia działalności muszą otrzymać administracyjną zgodę lub decyzję.

43

ABC biznesu

43

Katalog punktów obsługi Służb JO znajduje się w elektronicznych informacjach Ogólnego Rejestru Handlowego (www. businessportal.Gr). Punkty Służby JO są też w niektórych Ośrodkach Obsługi Obywatela (KEP). (http://www.ermis.gov.gr/). Przed udaniem się do Służby JO wspólnicy cudzoziemcy/ obywatele UE powinni zwrócić się do właściwego Urzędu Skarbowego o przyznanie im greckiego Numeru Identyfikacji Podatkowej (tj. gr.ΑΦΜ - AFM). Jeżeli tego nie zrobią, nie będą mogli skorzystać z pomocy Służby JO. Należy też ustanowić siedzibę działalności gospodarczej, zawrzeć umowę najmu nieruchomości na cele gospodarcze czy użytkowe lub umowę bezpłatnego używania nieruchomości, ewentualnie umowę kupna nieruchomości, a także zadbać o zgłoszenie umowy we właściwym Urzędzie Skarbowym (gr. ΔΟΥ- DOY.. Obcokrajowcy na Posterunku Policji ds. Cudzoziemców muszą też uzyskać pozwolenie na pobyt w Grecji.

44

ABC biznesu

44

Umowa czy statut spółki mają być sporządzone pisemnie. W wyjątkowych przypadkach, jeżeli wymagany jest akt notarialny, należy zwrócić się do notariusza, wyznaczonego przez Służbę JO. Należy zadbać też o to, by nie mieć żadnych zaległych zobowiązań z tytułu niezapłaconych podatków lub składek ubezpieczeniowych na terenie Grecji.

45

ABC biznesu

45

Spółki kapitałoweSpółka Akcyjna (Ανώνυμη Εταιρεία) W celu utworzenia spółki akcyjnej założyciel czy założyciele muszą m.in. podpisać akt notarialny – statut czy umowę zawiązania spółki, zgodnie z przepisami ustawy N.2190/1920; złożyć podpisany wniosek o dokonanie zgłoszenia spółki do ORH; złożyć wniosek o wpis firmy oraz o rejestrację we właściwej Izbie; dokonać wpłaty na rzecz Pokwitowania Jednolitego Kosztu Utworzenia Spółki, a także złożyć deklarację w zakresie podatku od zgromadzenia kapitału oraz zapłacić należny podatek. Trzeba również przedłożyć umowę najmu nieruchomości lub tytuł własności nieruchomości, albo odpowiednie oświadczenie o bezpłatnym użyczeniu nieruchomości na siedzibę spółki, a także wypełnić i złożyć niezbędne formularze oraz wnioski, aby spółka otrzymała grecki numer identyfikacji podatkowej; zarejestrować samą spółkę oraz jej członków zarządu we właściwej Kasie Ubezpieczenia Społecznego.

46

ABC biznesu

46

Jeżeli wszystkie te czynności będą spełnione, wówczas Służba JO jeszcze tego samego dnia, ewentualnie w następnym dniu roboczym sprawdzi wniosek o wpis spółki oraz złożone dokumenty. Jeżeli stwierdzi, że umowa spółki - statut oraz inne wymagane dokumenty nie spełniają określonych w przepisach wymogów, wezwie do złożenia pisemnych wyjaśnień, zmian lub uzupełnień w ciągu 2 lub 10 dni, w zależności od konkretnego przypadku. Jeżeli założyciele spółki oraz przedłożone przez nich dokumenty nie spełnią wymogów prawa, to spółka nie zostanie zarejestrowana w ORH, a przedsiębiorca otrzyma zwrot części lub całości dokonanych wpłat. Służba JO musi też sprawdzić w elektronicznym archiwum ORH firmy, nazwy czy spółki i wystawić dokument o wstępnym zatwierdzeniu prawa do używania danej firmy.

47

ABC biznesu

47

Zobowiązana jest też do przyjęcia wpłaty na rzecz Pokwitowania Jednolitego Kosztu Utworzenia Spółki oraz podatku od zgromadzenia kapitału oraz do wydania stosownych pokwitowań w tym zakresie, a także do zadbania m.in. o przyznanie założycielom numeru identyfikacji podatkowej, jeżeli jest to wymagane. Musi także wpisać lub zarejestrować spółkę w ORH, przyznać numer rejestracyjny oraz kod numeru rejestracyjnego w tym rejestrze.Po to, by przyznać spółce grecki numer identyfikacji podatkowej, Służba JO elektronicznie przesyła właściwemu Urzędowi Skarbowemu następujące dane i dokumenty: numer rejestracyjny w ORH oraz Kod numeru rejestracyjnego w ORH; pokwitowanie zapłaty podatku od zgromadzenia kapitału; dane odnośnie siedziby spółki oraz pozostałych jej oddziałów lub pomieszczeń (tytuł własności lub umowa najmu/podnajmu nieruchomości albo oświadczenie o bezpłatnym użyczeniu nieruchomości, zatwierdzone przez Urząd Skarbowy); formularze, złożone przez wnioskodawcę w celu przyznania numeru identyfikacji podatkowej.

48

ABC biznesu

48

Po otrzymaniu tych informacji Urząd Skarbowy powinien przyznać numer identyfikacji podatkowej.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Utworzenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wymaga również od założyciela lub założycieli podjęcia kilku czynności, takich jak: podpisania aktu notarialnego, statutu czy umowy zawiązania spółki, zgodnie z przepisami ustawy N.3190/1955; złożenia podpisanego wniosku o dokonanie zgłoszenia spółki do ORH. Konieczne jest też złożenie wniosku o wpis spółki w odpowiedniej Izbie oraz jej rejestracja, a także uiszczenie opłaty na rzecz Pokwitowania Jednolitego Kosztu Utworzenia Spółki. Należy również złożyć deklarację w zakresie podatku od zgromadzenia kapitału oraz zapłacić należny podatek; przedłożyć umowę najmu nieruchomości lub tytułu własności kupna nieruchomości, ewentualnie odpowiedniego oświadczenia o bezpłatnym użyczeniu nieruchomości na siedzibę spółki.

49

ABC biznesu

49

Trzeba też złożyć formularze oraz wnioski, potrzebne do przyznania spółce greckiego numeru identyfikacji podatkowej oraz zarejestrować spółkę i administratora (administratorów) we właściwej Kasie Ubezpieczenia Społecznego.Jeżeli wszystkie te wymagania zostaną spełnione, to Służba JO niezwłocznie, czyli tego samego dnia lub w następnym dniu roboczym podejmie podobne czynności, jak w przypadku spółek akcyjnych.

Oddział zagranicznej spółki kapitałowej Otwarcie oddziału zagranicznej spółki akcyjnej lub spółki z o.o. Wymaga złożenia odpowiednich wniosków i dokumentów do Departamentu Handlu w Urzędzie Wojewódzkim. Departamenty te podlegają bezpośrednio Generalnemu Sekretariatowi Handlu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego i Konkurencyjności. Po zarejestrowaniu oddział zagranicznej spółki traktowany jest jak spółka grecka pod każdym względem - prawa cywilnego i handlowego, podatkowego, rachunkowości, obowiązku przynależności od izby gospodarczej itp.

50

ABC biznesu

50

W celu założenia oddziału firmy zagranicznej (S.A. lub Spółki z o.o.) trzeba przede wszystkim wyznaczyć przedstawiciela prawnego spółki na terenie Grecji . Jeżeli osoba taka nie ma greckiego obywatelstwa, musi najpierw w Urzędzie Skarbowym postarać się o grecki NIP (ΑFM). Trzeba również ustanowić siedzibę czy biuro oddziału spółki. W tym celu przedstawiciel prawny musi zawrzeć umowę najmu nieruchomości na cele gospodarcze lub umowę bezpłatnego używania nieruchomości, ewentualnie umowę kupna nieruchomości i zadbać o zgłoszenie jej do właściwego DOY. Greckie przepisy wymagają również wstępnego zatwierdzenia prawa do używania wybranej firmy, nazwy czy oddziału spółki w odpowiedniej branżowo i miejscowo Izbie. Warto się jednak upewnić, że konkretna firma odpowiada wymogom prawa greckiego, różni się wyraźnie od firm innych spółek, oraz że nie działa pod nią żadna inna spółka. Z Departamentu Handlu Urzędu Wojewódzkiego trzeba uzyskać zezwolenie na założenie oddziału spółki i prowadzenie działalności gospodarczej - w niektórych przypadkach nie jest ono jednak wymagane.

51

ABC biznesu

51

Zezwolenie to musi zostać wpisane do rejestru oddziałów spółek zagranicznych Urzędu Wojewódzkiego. W tym celu spółka kapitałowa z siedzibą w Polsce powinna złożyć kilka dokumentów, przetłumaczonych oficjalnie w Grecji na język grecki: m.in. protokół z posiedzenia zarządu spółki, zawierający uchwałę odnośnie utworzenia oddziału w Grecji, oraz protokół z uchwałą, na mocy, której zostanie wyznaczony przedstawiciel prawny - pełnomocnik oraz osoba upoważniona na terenie Grecji do odbioru korespondencji. To nie koniec czynności. Założenie oddziału firmy zagranicznej wymaga uiszczenia opłaty skarbowej oraz wpłaty na rzecz kasy pracowników Drukarni Narodowej (tzw. TAPET) w dowolnym Urzędzie Skarbowym. Należy również zwrócić się do właściwego Urzędu Podatkowego o przyznanie oddziałowi spółki numeru identyfikacji podatkowej (AFM, czyli odpowiednik polskiego NIP) i zgłosić rozpoczęcie działalności gospodarczej, a także odebrać stosowne zaświadczenia. Przepisy nakładają też obowiązek wpisu oddziału spółki do rejestru właściwej branżowo i miejscowo Izby oraz opłacenia rocznych składek, a także zatwierdzenia księgi oddziału spółki we właściwym DOY.

52

ABC biznesu

52

Oto dokumentacja wymagana przy wpisie oddziału firmy zagranicznej do rejestru Izby:• wniosek - oświadczenie odnośnie wpisu oddziału spółki do rejestru izby (na odpowiednich drukach, które dostępne są w Wydziałach Rejestru Spółek we właściwych branżowo i miejscowo izbach)• egzemplarz Gazety Rządowej (FEK), w której zostało opublikowane ogłoszenie odnośnie zezwolenia Urzędu Wojewódzkiego na założenie oddziału zagranicznej spółki kapitałowej oraz danych jej przedstawiciela prawnego - pełnomocnika w Grecji• zaświadczenie o rozpoczęciu działalności gospodarczej przez oddział spółki wydane przez właściwy DOY• fotokopia dowodu osobistego lub paszportu przedstawiciela oddziału spółki w Grecji

53

ABC biznesu

53

• specjalne zezwolenia wymagane w przypadku, gdy oddział spółki chce na posiadanych przez siebie gruntach postawić budynki, w których będzie prowadzić działalność. Takie zezwolenia wydają Departamenty ds. Przemysłu i Urbanistyki Urzędów Miejskich.

Specjalne zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej muszą posiadać także spółki m.in.: branży spożywczej, chemicznej, materiałów zbrojeniowych, wyrobów optycznych, instalacji elektrycznych, instalacji hydraulicznych.Szczegółowych informacji dotyczących specjalnych zezwoleń udzielają odpowiednie miejscowo Urzędy Miejskie i Wojewódzkie.

54

ABC biznesu

54

Przybliżony czas trwania procedur to ok. 4- 8 tygodni od daty złożenia dokumentów w Urzędzie Wojewódzkim, a koszt powinien się zmieścić w przedziale 1500-6000 euro; w tym wliczone są już opłaty skarbowe, opłaty za usługi prawne i księgowe, koszty publikacji w rządowej gazecie, wpis i składka roczna w Izbie. Do tego dochodzą ewentualnie opłaty związane z zakupem nieruchomości na siedzibę spółki oraz koszty oficjalnych tłumaczeń dokumentów na język grecki.

55

ABC biznesu

55

Firma prywatnaFirma prywatna (Private Company PC po ang. albo po grecku Idiotiki Kefalaiouchiki Etaireia - IKE) to rodzaj firmy przeznaczonej głównie dla małych i średnich przedsiębiorstw, łączący elementy spółki osobowej i spółki akcyjnej. Najważniejszą i najbardziej innowacyjną cechą firmy prywatnej jest to, że wszyscy wspólnicy mają równe prawa zarówno, co do zysków, jak i w trakcie podejmowania decyzji - niezależnie od tego, jaką ilość kapitału wnieśli ze sobą do firmy.Firma prywatna jest zakładana poprzez prywatną lub notarialną zgodę pomiędzy członkami, a później zgłaszana do Głównego Spisu Handlowego (General Commercial Registry). Firma taka ma status osoby prawnej, a jej statut oraz decyzje zarządu mogą zostać zapisane w dowolnym oficjalnym języku Unii Europejskiej, ale z dołączonym Greckim tłumaczeniem, wraz z odpowiednim certyfikatem.

56

ABC biznesu

56

Firma prywatna może być dowolnie przenoszona na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego; jeśli funkcjonuje w Grecji, jej zarząd nie musi się tu znajdować. Jeżeli w statucie firmy nie przewidziano możliwości przedłużenia czasu jej istnienia, to może ona funkcjonować tylko przez 12 lat. Minimalny kapitał jednej akcji wynosi jedno euro, z podziałem na fragmenty firmy; wartość nominalna poszczególnych części nie może być jednak niższa niż jedno euro. Przedsiębiorcy prowadzący taką działalność mogą płacić na trzy sposoby – poprzez posiadany przez firmę kapitał, dostarczanie dóbr i usług lub obietnice płatności w przyszłości. Za zarządzanie firmą prywatną odpowiadają partnerzy, wszyscy w równym stopniu; mogą oni również przekazać to zadanie radzie lub wyznaczonej przez siebie osobie. Tworzenie sprawozdań finansowych, audytowanie i wszelkie inne operacje firmy prywatnej podlegają greckiemu prawu dotyczącemu spółek akcyjnych.

57

ABC biznesu

57

Handel obnośnyHandel obnośny jest specyficzną formą działalności gospodarczej. Do jego prowadzenia konieczne jest posiadanie zezwolenia od władz regionalnych z miejsca, w którym dana osoba mieszkała przez ostatnie dwa lata. Handel obnośny można prowadzić tylko w obrębie danego regionu – wyjątkiem są tu jednak towary pozyskane z morza, np. ryby, lub produkty rolnicze. Takie towary można sprzedawać na terenie całego kraju. W przypadku, gdy handel ograniczony jest do stałego miejsca sprzedaży (np. stragan), należy mieć zezwolenie od władz tej miejscowości, w której taka działalność ma być prowadzona. Jeżeli chcemy w ten sposób sprzedawać żywność, to musimy zgromadzić dodatkową dokumentację, wydawaną np. przez służby sanitarne. Greckie przepisy nie zezwalają na obnośną sprzedaż alkoholu.

58

ABC biznesu

58

Zezwolenia, koncesje, licencjeW Grecji nie istnieje ogólny akt prawny, który określałby rodzaje koncesjonowanej działalności gospodarczej. Wszelkie wytyczne w tym zakresie rozproszone są po licznych, odrębnych przepisach, które obecnie są zmieniane. Dlatego przed podjęciem jakiejkolwiek działaności gospodarczej należy uzyskać informacje na ten temat w Izbach, poszczególnych ministerstwach, urzędach miejskich czy urzędach okręgowych (dawnych urzędach wojewódzkich).Wolne zawody w Grecji to przykładowo: zawód hydraulika, elektryka, mechanika samochodowego, technika od klimatyzacji, paneli słonecznych, wind, zawód optyka, fryzjera, kosmetyczki, technika dentystycznego, zawody mające związek z żywnością, napojami, artykułami chemicznymi, nawozami, przemysłem lekarskim (np. urządzeń medycznych), handlem detalicznym.

59

ABC biznesu

59

Uzyskanie koncesji niezbędne jest np. do wykonywania działalności w zakresie:• produkcji energii elektrycznej i odnawialnych źródeł energii; koncesje wydaje Ministerstwo Rozwoju, Konkurencyjności, Infrastruktury, Transportu i Sieci, w oparciu o decyzję Urzędu ds. Regulacji Energetyki• handlu bronią, amunicją i środkami wybuchowymi - zezwolenie wydaje grecka policja;• produkcji telewizyjnej i radiowej - Zgodnie z Ustawą N.2328/95 wymagane jest zezwolenie Krajowej Rady Radia i Telewizji• usług bankowych i maklerskich – w celu świadczenia usług bankowych należy otrzymać zezwolenie Banku Grecji, a usług maklerskich - Komisji Kapitału Rynkowego• prywatnych biur porad pracy - zgodnie z Dekretem Prezydenckim 160/99 należy otrzymać koncesję wydaną przez ministra pracy, ubezpieczeń i opieki społecznej• gier losowych - wymagana jest koncesja Ministerstwa Finansów• spółek lotniczych - zezwolenie powinno być wydane przez Urząd Lotnictwa Cywilnego• usług telekomunikacyjnych - zezwolenie Komisji Telekomunikacji i Poczty

60

ABC biznesu

60

• turystycznych portów jachtowych - pozwolenie Ministerstwa Turystyki• przedsiębiorstw świadczenia usług ochrony osób i mienia - zgodnie z Ustawą N.3707/ 2008 należy otrzymać zezwolenie wydawane przez Komendanta Biura Sztabu Greckiej Policji• biura podróży i wynajmu samochodów osobowych - zezwolenie powinno być wydane przez Grecką Organizację Turystyczną• przedstawiciela handlowego przedsiębiorstw zagranicznych - dotyczy przedsiębiorstw, które będą działać jako przedstawiciele zagranicznych spółek i będą pośredniczyć w sprzedaży ich towarów w zamian za prowizję. W tych przypadkach należy złożyć w Wydziale Specjalnego Rejestru właściwej Izby Handlowo - Przemysłowej wymagane dokumenty przewidziane w Dekrecie Prezydenckim 219/30-5-91 i 249/28-6-98, z których wynika, że przedsiębiorstwo (osoba fizyczna lub prawna) posiada kwalifikacje do wykonywania zawodu przedstawiciela handlowego i może zarejestrować się w Izbie jako przedstawiciel handlowy importu – eksportu

61

ABC biznesu

61

• antykwariatów i lombardów - zgodnie z Rozporządzeniem Inspekcji Rynkowej 5/96 zezwolenie powinno być wydane przez Urzędy Okręgowe Generalnych Departamentów Policji Attyki/Salonik przez miejscowy Urząd Bezpieczeństwa, zaś dla okręgów Departamentów Policji pozostałych województw - przez miejscowy Departament Policji• przemysłu - dotyczy przypadków przedsiębiorstw, które zajmują się produkcją, wytwarzaniem i naprawą oraz dysponują jednostkami produkcyjnymi/fabrykami/zakładami przemysłowymi/warsztatami. Wymagane jest zezwolenie na prowadzenie zakładu, które jest wydawane przez Departamenty Przemysłu miejscowych urzędów okręgowych• handlu produktami optycznymi - zezwolenie wydaje Departament Zdrowia miejscowych urzędów okręgowych• handlu eksportowym - przedsiębiorstwa, które zajmą się eksportem, powinny złożyć dokumenty wymagane do rejestracji w Specjalnym Rejestrze Eksporterów prowadzonym przez właściwą Izbę

62

ABC biznesu

62

• prywatnych szkół, ośrodków języków obcych - zezwolenie wydane przez Departament Oświaty Ministerstwa Oświaty, Religii, Kultury i Sportu• prywatnych instytutów przygotowania zawodowego - zgodnie z Ustawą N. 2009/1992 wymagane jest zezwolenie Organizacji Szkolenia i Przygotowania Zawodowego• lokali czy sklepów podlegających przepisom sanitarnym - zgodnie z Ustawą N.3463/08-06-2006 należy otrzymać zezwolenie z miejscowego urzędu miasta lub gminy• pomocy drogowej dla pojazdów - zezwolenie wydane przez właściwe Wydziały Transportu i Komunikacji miejscowych samorządów wojewódzkich• świadczenia usług zdrowotnych – zgodnie z Dekretem Prezydenckim 84/2001 potrzebne jest zezwolenie Wydziałów Zdrowia i Higieny Publicznej miejscowych urzędów okręgowych• usług kurierskich – wymagane jest zezwolenie Narodowej Komisji Poczty i Telekomunikacji, na podstawie obowiązującej ustawy N. 3431/2006.