Wstęp• każdy aparat musi umożliwić ustawienie
podstawowych parametrów ekspozycji (ostrość, czas, przysłona)
• oprócz nich konstruktorzy aparatów wprowadzili wiele dodatkowych funkcji
• pozwalają one lepiej kontrolować proces powstawania obrazu
• mogą być dostępne bezpośrednio lub w menu aparatu• znajomość możliwości jakie oferuje aparat oraz ich
kreatywne wykorzystanie pozwala na uzyskanie bardziej interesujących fotografii
Automatyka ekspozycji• poprzez pomiar światła umożliwia określenie i
ustawienie poprawnych parametrów naświetlenia zdjęcia
• zazwyczaj cztery tryby pracy• P, S, A, M• z funkcją tą ściśle związany jest wybór sposobu
pomiaru światła• występuje w aparatach analogowych i cyfrowych
Tryb P - program• aparat sam dobiera wartość przesłony oraz czas
ekspozycji• czasem również wartość czułości matrycy• zazwyczaj są to średnie wartości• nie ma możliwości kontroli głębi ostrości oraz czasu
otwarcia migawki• w aparatach kompaktowych może to być jedyny tryb
pracy• niektóre aparaty umożliwiają przełączanie pomiędzy
automatycznie dobranymi parami czas-przesłona
Tryb A - aperture• priorytet przysłony• fotograf decyduje o wielkości przysłony• aparat dobiera automatycznie czas naświetlania• w przypadku aparatów cyfrowych także czułość• poprzez kontrolę nad przysłoną fotografujący świadomie wpływa na głębię ostrości zdjęcia
• należy kontrolować wartości dobierane przez automatykę
• zbyt długi czas naświetlania i zbyt duża czułość mogą być niekorzystne
Tryb S - shutter• priorytet migawki (czasu)• fotograf decyduje o czasie ekspozycji (otwarcia
migawki)• aparat dobiera automatycznie wielkość przesłony oraz
czułość matrycy• poprzez kontrolę nad czasem ekspozycji fotografujący świadomie wpływa na rozmycie poruszających się obiektów na zdjęciu
• należy kontrolować pozostałe wartości dobierane przez automatykę
Tryb M - manual• praca manualna• fotograf samodzielnie decyduje o czasie ekspozycji i
wielkości przysłony• automatyka aparatu sygnalizuje wartości, nastaw
jednak należy dokonać samodzielnie• aparat umożliwi wykonanie zdjęcia nawet przy
nieprawidłowym doborze parametrów• umożliwia pełną kontrolę nad głębią ostrości,
oddaniem ruchu na zdjęciu, celowe prześwietlanie lub niedoświetlanie zdjęcia
• ma duże walory edukacyjne
Tryby tematyczne• są dopełnieniem podstawowych trybów pracy
automatyki aparatu• w pewien sposób “podpowiadamy” automatyce, co
będzie tematem naszego zdjęcia• zazwyczaj oznaczane są ikonką z symbolem
fotografowanego obiektu• niektóre aparaty same potrafią “inteligentnie”
zorientować się co fotografujemy• świadomy fotograf potrafi samodzielnie zrealizować
każdy tryb tematyczny
Tryb krajobrazowy• przeznaczony do robienia zdjęć pejzażowych• aparat samoczynnie ustawia ostrość na
nieskończoność oraz przymyka przysłonę celem uzyskania jak największej głębi ostrości
• zazwyczaj ustawiany jest dłuższy czas naświetlania oraz większa czułość matrycy
Tryb portretowy• przeznaczony do robienia zdjęć portretowych• aparat ustawia małą wartość przysłony - małą
głębię ostrości• ostry będzie jedynie główny plan zdjęcia - twarz
fotografowanej osoby• czasem aparat ustawia również wartość ogniskowej na
około 80 mm• niektóre aparaty mają funkcję automatycznej detekcji
twarzy na zdjęciu i ustawiania w tych miejscach ostrości oraz ekspozycji
• zazwyczaj ustawiany jest krótszy czas naświetlania oraz mała czułość matrycy
Tryb sportowy• przeznaczony do robienia zdjęć obiektów w ruchu• aparat ustawia możliwie krótki czas naświetlania• obiekty szybko poruszające się nie zostaną rozmyte• dodatkowo aparat może przełączyć autofocus w tryb
ciągły lub z wyprzedzeniem• zazwyczaj ustawiana jest mała wartość przysłony oraz
większa czułość matrycy
Tryb nocny• przeznaczony do robienia zdjęć przy słabym
oświetleniu (np w nocy)• aparat ustawia bardzo długi czas naświetlania• przy małej ilości światła zdjęcie zostanie poprawnie
naświetlone• zazwyczaj ustawiana jest mała wartość przysłony oraz
duża czułość matrycy• czasem dodatkowo uruchamiana jest lampa błyskowa
celem “zamrożenia” i doświetlenia pierwszego planu
Tryb korekcji tylnego światła• przeznaczony do robienia zdjęć obiektu na jasnym tle• duże jasne tło powoduje zafałszowanie pomiarów
ekspozycji• obiekt na pierwszym planie jest niedoświetlony• tryb korekcji tylnego światła wymusza niewielkie
przeeksponowanie (prześwietlenie) zdjęcia niż wynika to z pomiarów automatyki
• obiekt jest naświetlany poprawnie, zaś tło nieco prześwietlane
• czasem dodatkowo uruchamiana jest lampa błyskowa celem doświetlenia pierwszego planu
Tryb makro• przeznaczony do robienia zdjęć małych obiektów• powoduje przestawienie optyki obiektywu tak, aby
możliwe było ostrzenie z bardzo niewielkiej odległości (nawet kilku cm)
• zazwyczaj zdjęcia makro charakteryzują się niewielką głębią ostrości
Tryb video• przeznaczony do nagrywania filmów• wyłącznie w aparatach cyfrowych• możliwa jest rejestracja filmów o różnych
rozdzielczościach (nawet FullHD) oraz często o długości ograniczonej jedynie pojemnością karty pamięci
Tryby ekspozycji• pojedyncza - aparat wykonuje jedno zdjęcie• wielokrotna - umożliwia kilkukrotne naświetlenie tej
samej klatki filmu• można uzyskać ciekawe plastyczne efekty
nakładających się zdjęć• zdjęcia seryjne - aparat wykonuje serię zdjęć w
bardzo krótkich odstępach czasu (np 3 kl/sek)• przydatny jest podczas fotografowania scen w
szybkim ruchu, reportażu• szczególnie użyteczny w aparacie cyfrowym• odmianą jest wykonywanie serii zdjęć każde w
określonym odstępie czasu (np co 1 h)
Sterowanie lampą błyskową• zazwyczaj każdy współczesny aparat posiada lampę
błyskową• różne tryby pracy lampy umożliwiają pełniejszą
kontrolę nad naświetlaniem zdjęcia• w przypadku lustrzanek i bardziej zaawansowanych
kompaktów cyfrowych możliwa jest także współpraca z zewnętrznymi lampami błyskowymi na podobych zasadach
Sterowanie lampą błyskową• tryb automatyczny - automatyka aparatu decyduje o
uruchomieniu lampy błyskowej na podstawie pomiaru światła
• zazwyczaj lampa używana jest zbyt często• czasem w niewygodnych dla nas sytuacjach• zawsze włączona - lampa zostanie uruchomiona przy
każdym zdjęciu, nawet gdy jest wystarczająca ilość światła
• przydaje się do doświetlania obiektów na pierwszym planie
• odmianą jest błysk dopełniający (fill-in)
Sterowanie lampą błyskową• zawsze wyłączona - lampa błyskowa nie zostanie
użyta nawet, gdy automatyka stwierdzi, że światła jest zbyt mało
• przydaje się, gdy fotografujemy w miejscach, gdzie nie wolno korzystać z lampy błyskowej
• redukcja czerwonych oczu - lampa wysyła krótki przedbłysk lub serię małych błysków przed zasadniczym błyskiem i zrobieniem zdjęcia
• usuwa to efekt czerwonych oczu• przedłuża czas wykonania zdjęcia• ustawianie mocy błysku - regulacja ilości światła
emitowanego przez lampę
Bracketing• polega na automatycznym wykonaniu kilku zdjęć
(zazwyczaj 3) z różnymi nastawami• najczęściej stosowany jest bracketing ekspozycji• pierwsze zdjęcie jest wykonywane normalnie, drugie
niedoświetlone, a trzecie prześwietlone o zadaną wartość
• przydatny, gdy nie jesteśmy pewni swoich nastaw• w przypadku zdjęć cyfrowych daje większe
możliwości późniejszej edycji zdjęcia w programie graficznym
Kompensacja ekspozycji• służy do wprowadzenia stałej zmiany w poziomie
naświetlenia• wszystkie zdjęcia będą konsekwentnie prześwietlane
lub niedoświetlane o stałą ustawioną wartość• przydatna w prostych aparatach, nie posiadających
trybów manualnych do wpływania na ekspozycję zdjęcia
Balans bieli• umożliwia korektę barwy oświetlenia• pozwala dostosować kolorystykę zdjęcia do
warunków oświetleniowych• umożliwia prawidłowe oddanie barw na zdjęciu• można też zmieniać kolorystykę zdjęcia• automatyczny - aparat sam dobiera korektę• predefiniowany - użytkownik wybiera kilka
gotowych ustawień (żarówka, słoneczny dzień, pochmurny dzień, itp.)
• w niektórych aparatach jest możliwość kalibracji
Tryb pomiaru światła• określa sposób w jaki światłomierz aparatu dokonuje
pomiaru oświetlenia• wynik pomiaru jest wykorzystywany przez
automatykę aparatu do ustalenia ekspozycji• uśredniony - mierzona jest średnia jasność całej
powierzchni kadru• najstarszy, najprostszy tryb pomiaru• centralnie ważony uśredniony - pomiar
wykonywany w całym kadrze ze wzmocnieniem w miarę zbliżania się do centrum kadru
• nieco bardziej zaawansowany
Tryb pomiaru światła• wielosegmentowy (matrycowy, wielopunktowy) -
pomiar dokonywany jest w wielu punktach (czasem nawet cała matryca), następnie analizowana jest jasność kadru i obliczane parametry ekspozycji
• najbardziej zaawansowany algorytmicznie tryb pomiaru, najlepszy dla początkujących
• punktowy - pomiar dokonywany jest na małym obszarze kadru (2-5%) zazwyczaj w centrum
• umożliwia precyzyjny pomiar światła w danym punkcie kadru
• niektóre aparaty pozwalają na wyświetlanie histogramu dla wykonanego zdjęcia lub na żywo
Efekty, filtry twórcze• wbudowane w aparat algorytmy przetwarzania obrazu• występują wyłącznie w aparatach cyfrowych• zdjęcie czarno-białe, czasami symulacja ziarna filmu• sepia• symulacja niektórych filtrów (zmiękczanie)• symulacja starego aparatu, starego filmu• itp.• praktycznie każdy efekt możemy uzyskać w
programie do obróbki grafiki
Ustawienie czułości• w aparacie analogowym ustawiamy czułość zgodnie z
zakładanym filmem, czasem wykorzystuje się kod DX• forsowanie - naświetlanie i późniejsza obróbka
chemiczna filmu niezgodnie z jego nominalną czułością (podniesienie czułości)
• forsuje się cały film, nie można forsować pojedynczych klatek
• w aparacie cyfrowym można ustawić czułość matrycy indywidualnie dla każdej klatki
Tryby ustawienia czułości• automatyczny - aparat sam dobiera czułość• automatyczny z ograniczeniem - można określić
górną granicę czułości dobieranej przez automatykę aparatu
• umożliwia to uniknięcie szumów na zdjęciu• manualny - czułość ustawiona na stałe przez
użytkownika
Zapis zdjęć• rozmiar - fizyczny rozmiar zapisywanego zdjęcia w
pikselach - najlepiej ustawić na wartość maksymalną• proporcje - stosunek boków zdjęcia (3:2, 4:3, 16:9)• zmiana proporcji zdjęcia nie powoduje zmian
proporcji matrycy• format zapisu - sposób zapisu danych cyfrowych• jpeg - obraz kompresowany stratnie, po obróbce przez
oprogramowanie aparatu• RAW - dane bezpośrednio z matrycy, bez obróbki
przez aparat, duże pliki, konieczność obróbki• jakość - umożliwia ustawienie stopnia kompresji
pliku jpeg - najlepiej ustawić na najlepszą
Stabilizacja obrazu• system redukcji drgań aparatu• zmniejsza ryzyko poruszenia zdjęcia przy dłuższych
czasach naświetlania• stabilizowany może być obiektyw lub matryca• ponieważ system stabilizacji analizuje ruchy aparatu i
stara się ustawiać matrycę lub optykę z wyprzedzeniem, gdy nie jest on potrzebny powinniśmy go wyłączyć (paradoksalnie np. przy zdjęciach ze statywu z długim czasem naświetlania)
• czasem system sygnalizuje drgania aparatu i informuje o konieczności użycia stabilizacji
Inne funkcje• tworzenie panoram - automatyczne łączenie kilku
zdjęć w jedno zdjęcie panoramiczne• oznaczanie daty/czasu na zdjęciu• nagrywanie audio - umożliwia nagranie krótkiej
notatki dźwiękowej do zdjęcia• blokada ekspozycji/AF - umożliwia zablokowanie
nastawionych przez automatykę parametrów celem przekadrowania
• zoom cyfrowy - bezwzględnie wyłączamy• reset do ustawień fabrycznych - jak coś namieszamy• na pewno to nie jest wszystko...
Top Related