Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia nr 2/2016 (80), cz. 2 DOI:
10.18276/frfu.2016.2.80/2-44 s. 421–428
Zarzdzanie nalenociami w maych i rednich przedsibiorstwach
Elbieta Wysocka∗
Streszczenie: Cel – celem pracy jest analiza i ocena skutecznoci
zarzdzania nalenociami w maych i red- nich przedsibiorstwach
regionu czstochowskiego. Metodologia badania – szczegóowej analizie
poddano trzy przedsibiorstwa dziaajce w brany paliwowej na terenie
regionu czstochowskiego. Do realizacji celu pracy posuono si analiz
dokumentów (sprawozda finansowych) badanych firm. Przeprowadzono
rów- nie wywiady z prezesami tych przedsibiorstw, zaliczanych do
sektora maych i rednich, chcc ustali jak oni oceniaj sposób
zarzdzania nalenociami w swoich firmach. Wynik – wyniki sugeruj, e
wiele firm ma coraz wiksz wiadomo koniecznoci skutecznego
zarzdzania nalenociami. Jednak nie zawsze wiedza zarzdzajcych i
wykorzystywane narzdzia s wystarczajce. Oryginalno/Warto – praca
pokazuje jakie narzdzia s wykorzystywane przez menederów w maych
przedsibiorstwach do zarzdzania nalenociami i jak poziom ich wiedzy
i wiadomoci ksztatuje polityk tych przedsibiorstw w zakresie
udzielania kredy- tów kupieckich. Sowa kluczowe: nalenoci,
zarzdzanie, kredyt kupiecki, windykacja
Wprowadzenie Jednym z czynników istotnie wpywajcych na poziom
pynnoci finansowej przedsi- biorstw jest skuteczne zarzdzanie
nalenociami. Równie powszechnie wystpujce zja- wisko nieregulowania
przez duników zobowiza wpywa na konieczno biecego ich monitorowania
i windykowania. Zarzdzanie nalenociami mona zdefiniowa jako pla-
nowanie i kontrol dziaa podejmowanych na etapie prewencji,
monitoringu i windykacji nalenoci. W praktyce zarzdzanie
nalenociami okazuje si rzecz nieatw, wymagaj- c umiejtnej oceny
wiarygodnoci odbiorców i opacalnoci przyznawania kredytu ku-
pieckiego. Na etapie monitoringu wymaga staej kontroli spaty
nalenoci, a w przypadku duych opónie w spacie trzeba podejmowa
czynnoci windykacyjne. Analizujc nale- noci, naley zawsze mie na
uwadze specyfik warunków dziaania firmy.
Celem pracy jest analiza i ocena skutecznoci zarzdzania nalenociami
w maych i rednich przedsibiorstwach regionu czstochowskiego.
Szczegóowej analizie poddano trzy przedsibiorstwa dziaajce w brany
paliwowej na terenie regionu czstochowskiego. Do realizacji celu
pracy posuono si analiz dokumentów (sprawozda finansowych) badanych
firm oraz przeprowadzono równie wywiady z prezesami tych
przedsibiorstw, które zaliczane s do sektora maych i rednich, chcc
ustali jak oni oceniaj sposób za- rzdzania nalenociami w swoich
firmach.
∗ dr in. Elbieta Wysocka, Politechnika Czstochowska, ul.
Dbrowskiego 69, 42–200 Czstochowa, e-mail:
[email protected]
Elbieta Wysocka
422
1. Specyfika zarzdzania nalenociami i pynnoci finansow w maym i
rednim przedsibiorstwie
Ju dawno stwierdzono, e mae firmy nie s miniatur duych firm lub ich
mniejsz wersj (Jarvis i in., 1996). Róni si od nich w wielu
aspektach, z których dwa s szczególnie wane z punktu widzenia
zarzdzania nalenociami. Pierwszym z nich jest poczenie wasnoci i
zarzdzania w osobie waciciela firmy. Drugim istotnym aspektem
rónicym mae i rednie przedsibiorstwa od duych, s ich ograniczone
zasoby (takie jak finanse i umiejtnoci zarzdzania). Poniewa
zarzdzanie maymi firmami ma swoj specyfik, wymaga stosowania innych
narzdzi, a wykorzystywanie uproszczonych narzdzi zarz- dzania
uywanych przez due firmy nie zawsze jest skuteczne w kontekcie
maych firm.
W literaturze zwracano uwag na niski poziom umiejtnoci zarzdzania
finansami po- siadanych przez wacicieli maych firm (Drever, 2005;
Wysocka, 2013a). W opublikowa- nych pracach byy równie porady dla
maych firm w zakresie zarzdzania finansami (np. Barrow, 1993;
Panfil, 2004). Opublikowane badania wykazay, e ze zarzdzanie kredy-
tem kupieckim jest powanym problemem dla maych firm, których
waciciele czuj si bezsilni w przypadku opónionych patnoci swoich
duników (Peel i wsp., 2000; Drever, 2005; Wysocka, 2013b).
Wyniki wczeniejszych bada niejednokrotnie nie byy reprezentatywne
ze wzgldu na sabo uywanych metod i nadmierne poleganie na
praktykach finansowych duych firm, a take normach i praktykach
stosowanych przez ksigowych, banki i innych specjalistów, bez
zwracania szczególnej uwagi na narzdzia rzeczywicie wykorzystywane
przez waci- cieli maych firm. Tak wic, praktyka zarzdzania
nalenociami i utrzymania pynnoci w maych firmach powinna by
zakorzeniona w rzeczywistych zachowaniach wacicieli maych firm
(Ekanem, 2005).
Stosunkowo niewiele jest informacji w literaturze na temat kredytu
kupieckiego i wa- runków zarzdzania nim w maych i rednich
przedsibiorstwach. Nie mniej badano ju jak rol odgrywaj zwyke firmy
handlowe w finansowaniu innych firm, poprzez udziela- nie kredytu
kupieckiego odbiorcom oraz przetestowano kilka teorii dotyczcych
motywacji maych i rednich przedsibiorstw do rozszerzenia takiego
handlu na kredyt (Rodríguez- Rodríguez, 2008). Badania te wykazay,
e mniejsze firmy s bardziej skonne do korzysta- nia z finansowania
dostawcy, poniewa maj do czynienia z wiksz liczb ogranicze na
rynkach kredytowych. Inne badania (Paul, Boden, 2011) wskazay, e
poda kredytu ku- pieckiego w maych i rednich przedsibiorstwach (MP)
jest wynikiem zarówno potrzeby klientów, jak i potrzeby budowania
strategicznej przewagi przez dostawców, ale jest ona obarczona
ryzykiem. W obecnym klimacie finansowym popyt na kredyt towarowy
moe zosta zwikszony, co prowadzi do dalszego wzrostu ryzyka
(Biadacz, 2012).
2. Narzdzia skutecznego zarzdzania nalenociami Jedn z grup rodków
obrotowych w przedsibiorstwie s nalenoci. Powstaj one wtedy, gdy
moment sprzeday wyrobów gotowych, towarów czy usug nie pokrywa si z
termi- nem zapaty. Nalenoci s elementami majtku obrotowego firmy,
które wystpuj w postaci kredytów handlowych udzielanych nabywcom
jako element umowy sprzeday, a wic wielko ich jest uzaleniona od
polityki kredytowej firmy. Zarzdzanie naleno- ciami ma na celu
zapobieganie powstawaniu przeterminowanych nalenoci i ich odzy-
skiwanie. Waciwe zarzdzanie wierzytelnociami zapewnia jednostce
gospodarczej
Zarzdzanie nalenociami w maych i rednich przedsibiorstwach
423
zwikszon pynno finansow i konkurencyjno na rynku. Na proces ten
skadaj si dziaania zmniejszajce ryzyko zawierania transakcji z
kontrahentami (ubezpieczenie i zabezpieczenie kredytów kupieckich)
– prewencja, kontrola spywu istniejcych naleno- ci – monitoring
oraz negocjacje z dunikami, a take narzdzia i sposoby odzyskiwania
niespaconych nalenoci – windykacja.
W prowadzeniu dziaalnoci gospodarczej powinna by stosowana zasada
ograniczone- go zaufania do partnerów handlowych i stosowane
instrumenty zabezpieczajce nalenoci, gdy nawet najbardziej
wiarygodnemu partnerowi moe przytrafi si utrata pynnoci finansowej
i zatory patnicze. Std powstaje konieczno zastosowania systemu
zabezpie- cze wobec klientów o duym ryzyku kredytowym. Jednak mae i
rednie przedsibior- stwa, z racji swojej pozycji na rynku i duej
konkurencji nie zawsze mog stosowa te wymagania wobec swoich
klientów.
Bardzo wanym narzdziem umoliwiajcym spyw nalenoci jest ustalenie
kryteriów oceny kontrahentów i cige monitorowanie rzetelnoci w celu
okrelenia kto zasuguje na udzielenie kredytu handlowego (limit
kredytu, warunki sprzeday, sposób windykacji, zasad podziau grup
klientów) (Kusak, 2007). Jeli przedsibiorca nie oceni odpowiednio
grup klientów i nastpi z ich strony odraczanie terminów patnoci, to
zwikszy si zapo- trzebowanie przedsibiorstwa na zaciganie
kredytów.
W momencie udzielenia kredytu kupieckiego proces zarzdzania
nalenociami spro- wadza si do kontroli terminowoci zapaty nalenoci
przez kontrahentów (monitoring faktur) oraz windykacji nalenoci
paconych po terminie. Monitoring faktur polega na staej kontroli i
analizie stanu nalenoci oraz regularnym przypominaniu kontrahentom
o zbliajcym si terminie zapaty. Odpowiednio prowadzony monitoring
moe przyspie- szy spaty nalenych pienidzy nawet o 40%. Natomiast
polityka windykacji jest istotnym narzdziem polityki kredytowej,
gdy wywiera znaczcy wpyw na poziom nalenoci w firmie, a tym samym
na pynno finansow, dlatego powinna by wyjtkowo przemy- lana.
Kroki jakie naley podj w sytuacji, gdy dunik nie wykazuje chci
wspópracy to: 1. Gdy odbiorca nie wywie si z uzgodnionego terminu
patnoci wynikajcego
z umowy sprzeday, mona wybra opcj sprzeday wyej wymienionej
wierzytel- noci firmom faktoringowym lub firmom skupujcym
wierzytelnoci.
2. Mona skorzysta z ofert firm windykacyjnych, które zajmuj si
odzyskiwaniem nalenoci. Zanim jednak nastpi podpisanie umowy
wspópracy z firm windyka- cyjn powinno si sprawdzi jej wiarygodno,
terytorialny zakres dziaalnoci, po- bierane opaty i prowizje oraz
raportowanie.
3. Mona dokona w ujciu ksigowym i podatkowym odpisów aktualizujcych
nale- noci, które zalicza si do kosztów finansowych lub pozostaych
kosztów operacyj- nych (moliwo powikszenia o nalenoci umorzone,
niecigalne i przedaw- nione).
Warto pamita o przysugujcych odsetkach za opónienie w spenieniu
wiadczenia pieninego w przypadku, gdy dunik nie zapaci w
terminie.
3. Zarzdzanie nalenociami w badanych przedsibiorstwach Badania
przeprowadzono w trzech przedsibiorstwach zajmujcych si handlem
paliwami na terenie regionu czstochowskiego. Analiza dokumentów,
gównie sprawozda finanso-
Elbieta Wysocka
424
wych, badanych firm oraz przeprowadzone wywiady z prezesami tych
przedsibiorstw, pozwoliy na ocen zarzdzania nalenociami w tych
przedsibiorstwach oraz narzdzi wykorzystywanych w tym procesie.
Liczba zatrudnionych w badanych przedsibiorstwach zawiera si w
przedziale 10–50 osób, równie osigane przychody i sumy bilansowe
po- zwalaj na zakwalifikowanie ich do maych przedsibiorstw. Gównymi
odbiorcami olejów i paliw s firmy budowlane, które jak wykazuj
wyniki bada Biura Informacji Gospodar- czej (BIG) maj najgorszy
Indeks Zatorów Patniczych BIG1 -3,5 pkt. podczas gdy rednia warto
Indeksu Zatorów Patniczych BIG w listopadzie 2015 roku wyniosa 3
pkt. (w poprzedniej edycji raportu w maju 2015 roku by na poziomie
12,6 pkt.). Wskanik odzwierciedla nie tylko faktyczny stan opónie w
patnociach, ale w duym stopniu rów- nie ocen samego zjawiska, a ta
okazaa si wyjtkowo krytyczna pod koniec 2015 roku (Raport BIG
InfoMonitor nt. Indeksu Zatorów Patniczych BIG, listopad 2015). Na
rysunku 1 przedstawiono wyniki analizy rozrachunków badanych
przedsibiorstw odnonie termi- nowoci regulowania nalenoci.
Rysunek 1. Zapata nalenoci przez odbiorców w badanych
Przedsibiorstwach wedug terminu patnoci ródo: opracowanie wasne na
podstawie analizy rozrachunków badanych Przedsibiorstw w 2015 roku.
Przeprowadzona analiza pozwala stwierdzi, e zarzdzanie nalenociami
w badanych
przedsibiorstwach jest na dobrym poziomie, cho zdecydowanie
skuteczniejsze jest w Przedsibiorstwie 1 (63% nalenoci paconych w
terminie), a najsabsze w Przedsi- biorstwie 3 (56,2% nalenoci
paconych w terminie), które jest najmniejsze. Wród od- biorców,
którzy zapacili w terminie s drobni klienci i due firmy nie majce
problemów
1 Indeks Zatorów Patniczych BIG przyjmuje wartoci z zakresu od 100
do -100. Im Indeks jest niszy tym ocena bezpieczestwa dziaalnoci
gospodarczej wród firm posiadajcych zatory patnicze jest
gorsza.
63
10,9
9,3
15,2
1,6
61,2
9,8
14,1
13,2
1,7
56,2
9,5
13,5
17,3
3,5
nalenoci zapacone w terminie
Udzia nalenoci w [%] Przedsiiorstwo 3 Przedsibiorstwo 2
Przedsibiorstwo 1
Zarzdzanie nalenociami w maych i rednich przedsibiorstwach
425
z pynnoci finansow. Wród duników nalenoci do 60 dni po terminie
najczciej znajduj si firmy budowlane, a powyej 90 dni – firmy
drogowe. Polityka regulowania nalenoci w takich firmach jest
trudna, poniewa uzaleniona od zakoczonych prac i otrzymania zapaty
od Urzdów Miasta lub Gmin. Polityka kredytowa badanych przedsi-
biorstw wobec kontrahentów przewiduje stosowanie okrelonych
instrumentów, które s zalene od klasy ryzyka kredytowego danej
grupy klientów. Wród tych instrumentów wymieni mona negocjowane
warunki patnoci, opusty cenowe oraz limity kredytu. W swoich
wypowiedziach podkrelaj rol wczeniejszego sprawdzania nowych
kontra- hentów pod wzgldem ich wypacalnoci. Jednak jako zarzdzajcy
w maych przedsi- biorstwach sceptycznie odnosz si do stosowania
wobec swoich klientów zabezpiecze, gdy to znacznie zawzioby krg
odbiorców. Natomiast ubezpieczenie kredytów czy pod- pisywane umów
faktoringowych, przy tej skali dziaalnoci, jest w ich ocenie, czsto
zbyt kosztowne.
Poniewa poziom nalenoci w badanych przedsibiorstwach wykazuje
tendencj wzrostow, prezesi wskazywali na konieczno szczegóowej
analizy wiarygodnoci pat- niczej nowych odbiorców. Zwracali oni
równie uwag na konieczno korzystania z usug Biura Informacji
Gospodarczej oraz Krajowego Rejestru Dugów w procesie sprawdzania
kontrahentów i dopisywania nierzetelnych duników. Tylko
Przedsibiorstwo 1 ma podpi- san umow z Kancelari Radców Prawnych,
którzy równie wspieraj jednostk w ci- ganiu zalegych patnoci.
Przedsibiorstwo 2 tylko sporadycznie korzysta z usug kancela- rii
prawnej i firmy windykacyjnej. Natomiast Przedsibiorstwo 3, które
jest najmniejsze z badanych, w zarzdzaniu nalenociami wykorzystuje
tylko windykacj polubown, któr prowadzi samodzielnie, a ostatnio
równie windykacj online. Ten model windykacji na- lenoci w
przypadku maych przedsibiorstw jest dobrym rozwizaniem. Gdy ze
wzgldu na minimalizowanie kosztów przedsibiorstwo prowadzi
windykacj samodzielnie, przy- datne jest wykorzystywanie portalu do
samodzielnej windykacji online, który dostarcza niezbdnego zaplecza
merytorycznego, udostpnia odpowiednie narzdzia i pomaga prze-
prowadzi proces windykacji zgodnie z czsto zmieniajcymi si w naszym
kraju normami prawa. W duej mierze to od sposobu podejmowania przez
przedsibiorstwo dziaa zale- y, czy windykacja przebiega bdzie
sprawnie i efektywnie, czy przeciwnie – mimo zaan- gaowania duej
iloci czasu nie uda si cign dugów.
Analizujc wyniki badania okazuje si, e mae przedsibiorstwa jako
gówny skutek nieterminowych wpat nalenoci wskazuj brak moliwoci
regulowania wasnych zobo- wiza w terminie. Wie si to z koniecznoci
zapaty odsetek, gdy due firmy bdce dostawcami paliw, za
nieterminowe zapaty nie tylko naliczaj odsetki ale take wstrzymu- j
dostawy i wówczas zachodzi potrzeba zacignicia kredytu bankowego.
Istotn rol odgrywa równie brak moliwoci dalszych inwestycji, co
wpywa na realizacj zamówie od klientów. W Przedsibiorstwie 1 jest
zatrudniona osoba, która zajmuje si monitorowa- niem kondycji
finansowej wikszych odbiorców. Korzysta z informacji dostpnych na
stronach internetowych BIG, KRD, Bisnode, a take wspópracuje z
Kancelari Radcy Prawnego oraz firmami windykacyjnymi.
Na podstawie wywiadów z zarzdzajcymi w badanych przedsibiorstwach
zestawiono dziaania jakie podejmuj firmy, aby zmniejszy ryzyko
zawierania transakcji z kontrahen- tami (tab. 1).
Elbieta Wysocka
Dziaania podejmowane w celu zmniejszenia ryzyka niecigalnoci
nalenoci
Zanim upynie termin patnoci do dnia zapaty Rozmowa z kontrahentem,
majca na celu przypomnienie o terminie patnoci
Nalenoci przeterminowane 30 dni po terminie
Ponaglenie telefoniczne klienta lub wezwanie do zapaty
Nalenoci przeterminowane 90 dni po terminie
Kontakt z dunikiem systematycznie co kilka dni (zapisywanie
szczegóów rozmów w CRM) oceniajc w ten sposób sytuacj finansow
kontrahenta. Wstrzymanie dalszej dostawy towarów (ewentualnie tylko
za gotówk)
Powyej 90 dni Odsprzedanie wierzytelnoci firmie faktoringowej lub
odzyskiwanie nalenoci przez firm windykacyjn
150 dni od dnia upywu terminu patnoci Dunik ma obowizek dokonania
korekty odliczonego podatku naliczonego wynikajcego z wystawionej
FV. Wierzyciel obowizany jest wraz z deklaracj, w której dokona
korekty, zawiadomi naczelnika U.S. wraz z podaniem kwoty korekty
oraz danych dunika
Powyej 150 dni − postpowanie polubowne przedsdowe, − postpowanie
sdowe, − postpowanie polubowne przedegzekucyjne, − postpowanie
egzekucyjne
ródo: opracowanie wasne na podstawie procedur jakie obowizuj w
badanych przedsibiorstwach. Postpowanie polubowne przedsdowe trwa
od kilku tygodni do kilku miesicy. Egze-
kwowanie nalenoci od dunika mona zleci osobom trzecim lub zaj si
tym osobi- cie. Podstawowym narzdziem windykacji nalenoci na etapie
przedsdowym jest we- zwanie dunika do zapaty, w którym poza
wskazaniem róda zaduenia i jego wysokoci naley zakreli dunikowi
termin zapaty nalenoci pod rygorem skierowania sprawy na drog sdow.
Dunik moe take zosta ostrzeony o moliwoci wpisania go przez wie-
rzyciela do Krajowego Rejestru Dugów. Obawa dunika przed utrat
wiarygodnoci w kontaktach handlowych niejednokrotnie potrafi go
zmobilizowa do uregulowania ci- cego na nim zaduenia.
Kolejnym etapem jest postpowanie sdowe. Wierzyciel wystpuje do sdu
z pozwem o wydanie nakazu zapaty, którym sd orzeka, e pozwany ma w
cigu dwóch tygodni od dnia dorczenia nakazu zaspokoi roszczenie
powoda w caoci wraz z kosztami. Nakaz zapaty moe zosta wydany w
postpowaniu nakazowym lub upominawczym, w zaleno- ci od woli powoda
wyraonej w pozwie, jednak pod warunkami szczegóowo okrelonymi w
Kodeksie Postpowania Cywilnego, których spenienie powód obowizany
jest wykaza.
Ostatnim krokiem jest postpowanie egzekucyjne. Prowadzone jest
przez komornika sdowego na wniosek wierzyciela i na podstawie tytuu
wykonawczego, tj. zaopatrzonego w klauzul wykonalnoci nakazu zapaty
lub wyroku sdu. Komornik sdowy podejmuje czynnoci egzekucyjne
wycznie na wniosek wierzyciela i tylko w zakresie wskazanym przez
wierzyciela i obowizujce przepisy. Dlatego te skuteczno egzekucji
zaley czsto od zaangaowania wierzyciela oraz od znajomoci skadników
majtku dunika, z których egzekucja moe okaza si skuteczna. Egzekucj
prowadzi si m.in. z rachunków banko- wych, ruchomoci i nieruchomoci
oraz wierzytelnoci przysugujcych dunikowi od innych podmiotów –
kontrahentów lub np. Urzdu Skarbowego lub Zakadu Ubezpiecze
Spoecznych.
Zarzdzanie nalenociami w maych i rednich przedsibiorstwach
427
W ostatecznoci nie pozostaje nic innego jak skorzysta z moliwoci
odpisów aktuali- zujcych w wietle ustawy o rachunkowoci i przepisów
podatkowych.
Uwagi kocowe Efektem pracy jest przeprowadzona analiza zarzdzania
nalenociami maych przedsi- biorstw regionu czstochowskiego na
przykadzie trzech przedsibiorstw zajmujcych si handlem paliwami.
Waciwe zarzdzanie nalenociami przedsibiorstwa wpywa na pra- widowy
poziom pynnoci finansowej uzyskany jak najniszym kosztem. Od zarzdu
zaley jak polityk w zarzdzaniu nalenociami obierze. W badanych
przedsibiorstwach menederowie maj wiadomo, e jeli obrana strategia
bdzie zbyt restrykcyjna to firma moe straci cz odbiorców, co w
konsekwencji co prawda zmniejszy poziom nalenoci jednak spowoduje
spadek sprzeday. Jeeli jednak polityka kredytowa bdzie zbyt
liberal- na, to spowoduje wzrost poziomu sprzeday, ale pojawi si
zagroenie powstania zych dugów i wystpi zjawisko dodatkowych
kosztów finansowania nalenoci. Aby odzyska swoje nalenoci
przedsibiorcy wchodz na drog prawn, korzystaj z windykacji oraz
mikkich form odzyskiwania nalenoci w postaci przypomnie i monitów,
niekiedy wpisu do rejestru duników. Wydaje si, e zbyt ma wag
przywizuj oni do zapobiegania powstawaniu nalenoci
przeterminowanych, jednak nie wszystkie narzdzia dostpne w tym
zakresie s odpowiednie dla badanych maych przedsibiorstw.
wiadomo potrzeby skutecznego zarzdzania nalenociami w badanych
przedsi- biorstwach jest na wysokim poziomie. Potwierdza si
twierdzenie, e mae przedsibior- stwa nie s kopi duych i narzdzia
zarzdzania w nich wykorzystywane s inne. Jednak w wielu mniejszych
przedsibiorstwach, czsto prowadzcych ewidencj podatkow, to
zarzdzanie nie jest tak sprawne. Naleaoby przebada jakie metody i
narzdzia zarzdza- nia nalenociami wykorzystuj
mikroprzedsibiorstwa.
Literatura Barrow, C (1993). A Guide To Financing Growth. Cranfield
School of Management. Biadacz, R. (2012). Currency Exchange Risk in
International Trade Transactions. W: J. Kaczmarek, T. Rojek
(red.), Dilemmas of the Contemporary Economy Facing Global Changes
(s. 91–104). Kraków: Fundacja Uniwersytetu Ekonomicznego w
Krakowie.
Drever, M. (2005). Advising small and medium-sized enterprises
(SMEs) on their liquidity issues. Paper present- ed at the
International Council for Small Business Conference, June, 15–18.
Washington DC.
Jarvis, R.J., Kitching, J., Lightfoot, C.&G. (1996). The
Financial Management of Small Firms: An Alternative Perspective.
ACCA Research Report, 49.
Kusak, A. (2007). Polityka w zakresie nalenoci sposobem na popraw
zysków i pynnoci firmy. Biuletyn Rachunkowoci i Finansów, 15,
39.
Panfil, M. (2004). Zarzdzanie nalenociami w maym i rednim
przedsibiorstwie. Warszawa: Polska Agencja Rozwoju
Przedsibiorczoci.
Paul, S.Y., Boden, R. (2011). Size Matters: The Late Payment
Problem. Journal of Small Business and Enterprise Development, 18,
4, 732–747.
Peel, M.J., Wilson, N., Howorth, C. (2000). Late Payment and Credit
Management in the Small Firm Sector: Some Empirical Evidence.
International Small Business Journal, 18 (2), 17–37.
Raport BIG InfoMonitor nt. Indeksu Zatorów Patniczych BIG. Pobrano
z: www.big.pl/download/raporty/ 2015_11_raportbig.pdf
(20.02.2016).
Rodríguez-Rodríguez, O.M. (2008). Firms as credit suppliers: an
empirical study of Spanish firms. International Journal of
Managerial Finance, 4, 2, 152–173.
Elbieta Wysocka
428
Tylec, A. (2005). Wybrane aspekty windykacji wierzytelnoci
konsumenckich. W: Financni a Logisticke Rizeni - 2005 (s. 290–295).
Sbornik referatu z mezinarodni konference. Malenovice, Ceska
Republika.
Wysocka, E. (2013). Kredyt kupiecki w zarzdzaniu pynnoci maych i
rednich przedsibiorstw. Przegld Organizacji, 11.
Wysocka, E. (2013). Payment backlogs – problem of the management in
the polish small and medium-sized enterprises. 7TH Conference on
Performance Measurement and Management Control, September, 18–20.
Barcelona, Spain. MANAGEMENT OF RECEIVABLES AT SMALL AND
MEDIUM-SIZED ENTERPRISES Abstract: Purpose – the aim of the study
is the analysis and evaluation of the effectiveness of receivables
management in small and medium-sized enterprises in the region of
Czestochowa. De- sign/Methodology/Approach – three companies
operating in the fuel industry in the region of Czestochowa were
detailed examined. In order to achieve the aim of the study, the
documents (financial statements) of the surveyed companies were
analyzed in detail. Also the interviews were conducted with the
CEOs of those companies out of the sector of small and medium-sized
enterprises, in order to determine how they evaluate the
receivables management in their companies. Findings – the results
suggest that many companies are in- creasingly becoming aware of
the need for the effective receivables management. However, the
knowledge of managers and used tools are not always sufficient.
Originality/Value – the study shows which of tools are used by
managers in small and medium-sized enterprises in receivables
management and how the level of their knowledge and awareness
shapes policies of these companies in the field of granting trade
credit. Keywords: receivables, management, trade credit, debt
collection
Cytowanie Wysocka, E. (2016). Zarzdzanie nalenociami w maych i
rednich przedsibiorstwach. Finanse, Rynki Finan-
sowe, Ubezpieczenia, 2/2 (80), 421–428. DOI:
10.18276/frfu.2016.2.80/2-44; www.wneiz.pl/frfu.
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)