40. Jubileuszowe Międzynarodowe Targi Sztuki Ludowej
11 – 28 sierpnia 2016r.
Kraków, Rynek Główny
Międzynarodowe Targi Sztuki Ludowej co roku organizowane są
na Rynku Głównym przy Ratuszu w Krakowie. W tym roku Targi mają
dla nas ogromne znaczenie – obchodzimy Jubileusz 40-lecia Targów.
W dniach 11 – 28 sierpnia 2016 roku Kraków będzie gościł około 800
twórców ludowych, rzemieślników i artystów z Polski, ale także i Europy.
Będą oni prezentować sztukę ludową i rękodzieło artystyczne. Na Rynku
Głównym w Krakowie będzie można zobaczyć garncarzy, koronczarki,
tkaczy, hafciarki, rzeźbiarzy, artystów malujących na szkle, kowali,
ceramików, jubilerów i innych twórców. Będzie też okazja do spróbowania
kulinarnych przysmaków z różnych regionów. Dzięki atrakcyjnej,
18 – dniowej formie i imprezom towarzyszącym Targom do Krakowa
przybywają rzesze zainteresowanych. Wystąpią zespoły pieśni i tańca, zespoły
regionalne i kapele. Codziennie zaprezentuje się inny powiat, gmina, miasto,
czy też sąsiednie kraje pokazując swoje piękno, folklor, kulturę i tradycję.
W dniu 14 sierpnia witamy na Święcie Krakowa pod nazwą „Pępek
Świata nazywa się Kraków”.
W dniu 28 sierpnia witamy na Święcie Małopolski „Nasza polska
Małopolska”.
Patroni Honorowi:
- Jacek Majchrowski – Prezydent Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa
- Józef Pilch – Wojewoda Małopolski
- Jacek Krupa – Marszałek Województwa Małopolskiego
- Alfred Domagalski – Prezes Krajowej Rady Spółdzielczej
Patroni Medialni:
- TVP 3 Kraków
- Radio Kraków
- Gazeta Krakowska
- Miesięcznik „Kraków”
- krakow.pl
- Głos Nowohucki
- Kurier Spółdzielczy
- Tęcza Polska
- Tygodnik Podhalański
11 sierpnia - Święto Powiatu Suskiego
10.00 - Rozpoczęcie części handlowo-ekspozycyjnej Targów. Handel odbywa
się codziennie od 10.00 do 21.00. Pełna informacja o funkcjonowaniu Targów
w Biurze Targów koło estrady.
11.00 - Uroczysty korowód powiatu suskiego wokół Rynku z koncertami przy
Grodzkiej, Floriańskiej i Sławkowskiej
11.40 - Uroczysty zwiastun Targów w wykonaniu zespołów z powiatu
suskiego
12.00 - Wraz z Hejnałem Mariackim w wykonaniu Hejnalisty oraz
dwunastoma uderzeniami Dzwonu Zygmunta Aleksandra „Makino”
Kobylińskiego - uroczyste otwarcie 40. Jubileuszowych
Międzynarodowych Targów Sztuki Ludowej
Prowadzący całość (Józef Spiszak i Katarzyna Siwiec) witają Gości.
Następują przemówienia powitalne.
Otwarcie wystaw:
- Plakatów cepeliowskich z 40-lecia Targów
- „Za fasadą folkloru”.
Od 12.45 do 20.00 Święto Powiatu Suskiego , które przygotowuje:
- Józef Bałos - Starosta Suski
- Janusz Kociołek – Naczelnik Wydziału Promocji, Kultury, Sportu i
Funduszy ze Starostwa Suskiego
W międzyczasie nastąpi uroczysty powitalny koncert zespołów pieśni i tańca z
Popradu (Słowacja).
Organizuje:
- Ivan Skorupa – Konsul Generalny Republiki Słowackiej w Krakowie,
- Adrian Kromka – Wicekonsul Republiki Słowackiej w Krakowie,
- Jozef Svagerko – Primator Mesta Poprad (Burmistrz Popradu).
12 sierpnia - Święto Polskiej Spółdzielczości Bankowej
W programie m.in.:
15.00 – otwarcie Dnia
15.15 – koncert zespołu „Orawska Rodzina”
16.00 – koncert zespołu „Familia”
17.00 – koncert kapeli Pawła Czaji
18.00 – koncert kapeli „Góralska Hora”
19.00 – koncert Aleksandra „Makino” Kobylińskiego
Współorganizuje:
- Piotr Huzior – Prezes Związku Rewizyjnego Banków Spółdzielczych,
- Zbigniew Bodzioch – Prezes Krakowskiego Banku Spółdzielczego,
- Józef Szperlak – Prezes Banku Spółdzielczego w Jabłonce
13 sierpnia – Dzień Miasta Krosna
Rękodzieło, malarstwo, szkło, miody z Podkarpacia i regionalne
pieczywo! Zapraszamy na Dzień Krośnieński na Rynku Głównym w
Krakowie.
W programie:
11.00 - Parada dookoła Rynku
12.00 - rozpoczęcie Dnia Krośnieńskiego – Prezydent i hejnalista krośnieński
12.30 - Artyści za dychę
13.00 - Zespół Folklorystyczny Łęczanie
14.00 - Studio Piosenki Swing
15.00 - Artyści za dychę
16.00 - Zespół Folklorystyczny Łęczanie
17.00 - Studio Piosenki Swing
18.30 - Zespół A gdzie to dawniej stroiło
20.00 - zakończenie, pożegnanie
Prowadzenie: Stanisław Jagiełło
W przerwach:
Artyści za dychę – nauka tańców regionalnych,
Prezentacja tradycyjnego stroju krośnieńskiego,
Prezentacja Krosna, Centrum Dziedzictwa Szkła i tradycji szklarskich,
Muzeum Rzemiosła, największej w Europie kolekcji lamp naftowych,
Rozmowy z artystami
Promocja Karpackich Klimatów
Zapraszamy do Krosna - Miasta szkła
Współorganizatorami są:
- Piotr Przytocki - Prezydent Miasta Krosno
- Bronisław Baran - Zastępca Prezydenta Miasta Krosno
- Małgorzata Błaż – Dyrektor Wydziału Kultury i Sportu Urzędu Miasta
Krosno
- Dorota Cząstka – Dyrektor Regionalnego Centrum Kultur Pogranicza
14 sierpnia – „Pępek Świata nazywa się
Kraków”
12.00 – otwarcie Dnia, Hejnał Mariacki
15.00 – Zespół Pieśni i Tańca „Sułkowianie”
18.00 – 20.00 – Program „Poza Krakowem nie ma życia” autorstwa Luizy
Biesik i Leszka Mazana
20.00 – Grupa teatralna Adalex
W programie m.in.
- koncert Aleksandra „Makino” Kobylińskiego
- koncert „Grupy Franka Makucha”
Całość prowadzą i szaleć na
estradzie będą:
- Kasia Siwiec
- Magdalena Sokołowska
- Iwona Chamielec
- Luiza Biesik
- Mieczysław Czuma
- Leszek Mazan
- Rafał Jędrzejczyk
- Krzysztof Bochenek
15 sierpnia – Matki Boskiej Zielnej
W Dzień Matki Boskiej Zielnej nie może się obejść bez konkursu bukietów.
Wyjątkowy dzień zbiega się ponadto z 40 – leciem Targów. Dlatego o
spółdzielczości cepeliowskiej przypomni 12 zespołów pieśni i tańca
występujących pod szyldem „Cepelii”.
12.00 – otwarcie Dnia
W programie m.in.:
– koncert kapeli „Andrusy” i jej lidera – Aleksandra „Makino” Kobylińskiego
– koncert zespołu „Kruca Banda”
– koncert zespołu z Jerzmanowic
– Regionalny Zespół Pieśni i Tańca „CEPELIA-PILSKO” z Żywca
– Regionalny Zespół Góralski „REGLE im. J. Jędrola” z Poronina
– Zespół Pieśni i Tańca „CEPELIA - FIL-WILAMOWICE” z Wilamowic
– Regionalny Zespół Pieśni i Tańca „SĄDECZANIE” z Nowego Sącza
– Góralski Zespół Dziecięcy „MALI ŚWARNI” z Nowego Targu
Zapraszamy Państwa na warsztaty:
- koronka klockowa (prowadzi Jadwiga Węgorek)
- haft (prowadzi Anna Koziana)
- obróbka drewna, malarstwo (prowadzi Bogumiła Leśniak)
- rzeźba w drewnie (prowadzi Marek Żak)
- rzeźba w drewnie (prowadzi Franciszek Wiercioch)
Współorganizatorzy:
- Jan Włostowski – Prezes Fundacji „Cepelia”
- Żaneta Żardecka z Fundacji „Cepelia”
- Krystyna Wodzowa z Fundacji „Cepelia”
16 sierpnia – Nauka tańca ludowego
17.00 – otwarcie Dnia
Do tańca przygrywają….
Zapraszamy Państwa, dzieci i młodzież na naukę tańca ludowego i pokaz
stroju ludowego.
Poprowadzą i bawią konferansjerzy.
Ponadto będą prowadzone warsztaty przez twórców ludowych:
- koronka klockowa (prowadzi Jadwiga Węgorek)
- haft (prowadzi Anna Koziana)
- obróbka drewna, malarstwo (prowadzi Bogumiła Leśniak)
- rzeźba w drewnie (prowadzi Marek Żak)
- rzeźba w drewnie (prowadzi Franciszek Wiercioch)
17 sierpnia – Dzień Węgier
15.00 – otwarcie Dnia
Promocja Węgier, pokazy sztuki ludowej i rękodzieła artystycznego oraz
występy zespołów pieśni i tańca.
Współorganizuje:
- Adrienne Kormendy - Konsul Generalna w Krakowie
- Radca Anna Wiśniewski
18 sierpnia – Promocja Pińczowa
12.00 – otwarcie Dnia
I tak do 19.00 promują, śpiewają i grają.
Program przygotowuje:
- Włodzimierz Badurak – Burmistrz oraz Jego Zastępcy,
- Przewodniczący Rady i Współpracownicy na czele z Ewą Bawor.
19 sierpnia – Dzień Słowacji
12.00 – otwarcie Dnia
Występy zespołów ze Słowacji.
Organizuje:
- Ivan Skorupa – Konsul Generalny Republiki Słowackiej w Krakowie,
- Adrian Kromka – Wicekonsul Republiki Słowackiej w Krakowie,
- Jozef Svagerko – Primator Mesta Poprad (Burmistrz Popradu).
Przewidziane są prezentacje następujących regionów:
- Vysokie Tatry
- Zylinsky kraj
- Kosycky kraj
- Presovski kraj
20 sierpnia - Promocja Miasta Wadowice
15.00 – otwarcie Dnia
W programie m.in.:
– koncert Aleksandra „Makino” Kobylińskiego
Promocja, prezentacja sztuki ludowej i rękodzieła artystycznego, występy
zespołów pieśni i tańca.
Współorganizatorzy:
- Mateusz Klinowski – Burmistrz,
- Ewa Całus – Wiceburmistrz,
- Janusz Gawron – Kierownik Wydziału Promocji.
21 sierpnia – Święto Powiatu
Nowotarskiego
10.45 – Teatr Lalek RABCIO „Kiedy króla boli ząb”
11.30 – Korowód wokół Rynku, (z udziałem zespołów), taniec i śpiew przy
ogródkach wokół Rynku
12.00 – Uroczyste otwarcie Dnia Ziemi Nowotarskiej i powitanie przybyłych
Gości
12.10 – zespół regionalny Orawianie im. Heródka z Lipnicy Wielkiej
12.50- zespół regionalny „Czardasz” z Niedzicy
13.20 – zespół regionalny „Mali Miętusianie”
13.50 – Orkiestra Dęta ze Skawy
14.20 – zespół regionalny z Gminy Szaflary
14.50 – zespół regionalny „Hyrni” oraz „Mali Hyrni” z Nowego Targu
15.20 – Konkurs wiedzy dla publiczności „Czy znasz atrakcje Powiatu
Nowotarskiego?”
15.50 – zespół regionalny z Gminy Jabłonka
16.30 – Konkurs o tytuł „Nojśwarniejsyj Gaździny” 40. Jubileuszowych
Międzynarodowych Targów Sztuki Ludowej na Rynku Głównym w Krakowie
17.00 – zespół regionalny „Pieniny i Krościeńcany” z Krościenka n.D.
17.30 – zespół regionalny z Gminy Nowy Targ
18.00 – Wystąpienie Starosty Nowotarskiego Krzysztofa Fabera i zakończenie
Dnia Ziemi Nowotarskiej w ramach 40. Jubileuszowych Międzynarodowych
Targów Sztuki Ludowej
Organizatorzy:
Starostwo Powiatowe w Nowym Targu - Krzysztof Faber - Starosta
Powiatowe Centrum Kultury w Nowym Targu - Tadeusz Watycha – Dyrektor
Współorganizatorzy:
Urząd Miasta Nowy Targ, Urząd Gminy Lipnica Wielka, Urząd Gminy
Łapsze Niżne, Urząd Gminy Czarny Dunajec, Urząd Gminy Raba Wyżna,
Urząd Gminy Szaflary, Urząd Gminy Jabłonka, Urząd Gminy Krościenko
n.D., Urząd Gminy Nowy Targ
22 sierpnia - Dzień sztuki ludowej
Promocja sztuki ludowej, rękodzieła artystycznego, pokaz stroju twórców
ludowych.
15.00 – otwarcie Dnia
Wystąpią m.in.:
– koncert Zespołu Pieśni i Tańca „Biskupianie”
– koncert „Makino”
Poprowadzi: Kasia Siwiec, Agnieszka Mleczko oraz inni.
Historia stroju ludowego.
Ponadto będą prowadzone warsztaty przez twórców ludowych:
- koronka klockowa (prowadzi Jadwiga Węgorek)
- haft (prowadzi Anna Koziana)
- obróbka drewna, malarstwo (prowadzi Bogumiła Leśniak)
- rzeźba w drewnie (prowadzi Marek Żak)
- rzeźba w drewnie (prowadzi Franciszek Wiercioch)
23 sierpnia – Święto Polonii
15.00 – otwarcie Dnia
W programie m.in.:
- Koncerty zespołów pieśni i tańca, twórcy ludowi, promocja.
- Koncert dla Gości - „Makino”.
Współorganizują:
- Kazimierz Dobrzański – Dyrektor Stowarzyszenia Wspólnota Polska.
Oddział w Krakowie - Jego Zastępcy:
- Barbara Dudzik
- Piotr Zborowski
24 sierpnia – Promocja „Cepelii”
15.00 – otwarcie Dnia
Wystąpią m.in.:
– koncert kapeli „Góralska Hora”
– koncert kapeli „Andrusy” i jej lidera – Aleksandra „Makino” Kobylińskiego
– Regionalny Zespół Pieśni i Tańca „CEPELIA-KONIAKÓW”
– Zespół Pieśni i Tańca „CEPELIA - FIL-WILAMOWICE” z Wilamowic
– Góralski Zespół Dziecięcy "MALI ŚWARNI"
– Zespół Pieśni i Tańca "CEPELIA-KOTLINA"
Uroczysta promocja zespołów cepeliowskich i ich Gości na 40 -lecie.
Promocja sztuki ludowej, rękodzieła artystycznego, stroju ludowego.
Organizuje Fundacja „Cepelia”, a szczególnie Nadinspektor Żaneta Żardecka.
Ponadto będą prowadzone warsztaty przez twórców ludowych:
- koronka klockowa (prowadzi Jadwiga Węgorek)
- haft (prowadzi Anna Koziana)
- obróbka drewna, malarstwo (prowadzi Bogumiła Leśniak)
- rzeźba w drewnie (prowadzi Marek Żak)
- rzeźba w drewnie (prowadzi Franciszek Wiercioch)
- oraz inne warsztaty prowadzone przez różnych twórców
25 sierpnia – Dzień Ukrainy
15.00 – otwarcie Dnia
Uroczysta promocja Ukrainy, pokazy twórców ludowych, występy zespołów
pieśni i tańca.
Wystąpią m.in.:
- W godzinach wieczornych koncert „Makino”
Przygotowują :
- Oleh Mandiuk – Konsul Generalny Ukrainy,
- Tamiła Szutak – Wicekonsul Ukrainy
26 sierpnia – Zabawa taneczna
17.00 – otwarcie Dnia
Do tańca grają:
– koncert zespołu „Słowiany”
– koncert „Makino”
Prowadzą konferansjerzy:
- Kasia Siwiec
- Magdalena Sokołowska
- Iwona Chamielec
- Agnieszka Mleczko
- Luiza Biesik
- Leszek Mazan
- Mieczysław Czuma
- Rafał Jędrzejczyk
- Krzysztof Bochenek
27 sierpnia – Pokaz mody
17.00 – otwarcie Dnia
Wieczorem odbędzie się pokaz mody – zaprezentowane zostaną stroje z
motywami ludowymi.
Organizuje:
- Edyta Dwornik
28 sierpnia – Nasza polska Małopolska
Święto Województwa Małopolskiego pod nazwą „Nasza polska Małopolska”.
Radość z okazji dnia świętować będziemy z:
- Jackiem Krupą – Marszałkiem Województwa Małopolskiego
- Wojciechem Kozakiem - Wicemarszałkiem Województwa Małopolskiego
- Stanisławem Sorysem - Wicemarszałkiem Województwa Małopolskiego
- Leszkiem Zegzdą – Członkiem Zarządu Województwa Małopolskiego
- Grzegorzem Lipcem – Członkiem Zarządu Województwa Małopolskiego
- Józefem Pilchem – Wojewodą Małopolskim
- Józefem Gawronem – Wicewojewodą Małopolskim
- Piotrem Ćwikiem – Wicewojewodą Małopolskim
- Urszulą Nowogórską – Przewodniczą Sejmiku Małopolskiego
- Kazimierzem Barczykiem – Wiceprzewodniczącym Sejmiku Małopolskiego
- Zdzisławem Filipem – Wiceprzewodniczącym Sejmiku Małopolskiego
- Małgorzatą Radwan – Balladą – Wiceprzewodniczącą Sejmiku
Małopolskiego
11.00 – koncert Zespołu Pieśni i Tańca „Małe Słowianki”
12.00 - Koncert Galowy promujący Gminę Podegrodzie, który przygotowuje:
- Małgorzata Gromala – Wójt Gminy Podegrodzie
- Krzysztof Bodziony – Dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury
13.30 – 15.30 – koncerty zespołów z Niecieczy
15.30 – Prezentacja zespołów z Powiatu Nowotarskiego
W programie również koncert znanego krakowskiego artysty - Aleksandra
Kobylińskiego „Makino”
W dniu tym nastąpi prezentacja jednostek samorządowych Województwa
Małopolskiego. Liczymy na liczny udział twórców ludowych, zespołów pieśni
i tańca, informacji turystycznej.
Pani Prezes Anna Zabdyr - Jamróz z Kapituły Lauru Krakowa zorganizuje
warsztaty twórcze.
Luiza Biesik -Dyrektor Biura Turystycznego „Logos Tour” promuje inne
kraje.
Dorota i Anna Daszkiewicz promują Szkołę Języków Obcych - „Z językami
w świat”.
Wybór twórczyni ludowej i twórcy ludowego 40 – lecia.
Wybór najsympatyczniejszej Uczestniczki Targów i najsympatyczniejszego
Uczestnika Targów.
Nasi konferansjerzy:
- Kasia Siwiec
- Magdalena Sokołowska
- Iwona Chamielec
- Agnieszka Mleczko
- Luiza Biesik
- Leszek Mazan
- Mieczysław Czuma
- Rafał Jędrzejczyk
- Krzysztof Bochenek
Zasłużeni twórcy ludowi
Bogumiła Leśniak
Pochodzi z Suchej Beskidzkiej.
Tworzy rzeźby z drewna. Od lat
regularnie uczestniczy ze swoimi
dziełami w Międzynarodowych
Targach Sztuki Ludowej
w Krakowie - nieprzerwanie od 1988
roku). Jej prace znajdują się w
zbiorach Muzeum Regionalnego
w Suchej Beskidzkiej, Muzeach
Etnograficznych w Toruniu
i Nowym Sączu, Muzeum
Zabawkarstwa w Kielcach oraz w
wielu prywatnych kolekcjach na
całym świecie.
Mieczysław Guziak
Pochodzi z Nowego Targu. Należy
do najbardziej znanych i cenionych
kuśnierzy podhalańskich
specjalizujących się w wyrobie
tradycyjnych góralskich serdaków,
kożuchów i czapek a także
stylizowanych i inspirowanych
folklorem podhalańskim okryć
zimowych. Jego wyroby wyróżnia
wierność tradycji, precyzja
wykonania, wielki kunszt zdobniczy
wraz ze zrównoważoną kolorystyką
oraz starannie dobrana i zawsze
przestrzegana wysoka jakość
surowca z którego sporządzane są
okrycia.
The program of 40th
Jubilee Fair of Folk Art in
Cracow Main Square
11th August – The Day of Suski County, the opening ceremony
12th August – The Day of Polish Banking Cooperative
13th August – The Day of Krosno
14th
August – “The Hub of the Universe is called Cracow”
15th August – Promotion Day of Folk Art
16th August – Folk Dance Workshops
17th August – The Hungarian Day
18th August – The Day of Pińczów City
19th August – The Slovakian Day
20th August – The Day of Wadowice City
21st August – The Day of Nowotarski County
22nd
August – The day dedicated to Folk Art
23rd
August – The Day of the Polonia
24th August – “Cepelia” - Promotion Day
25th August – The Day of Ukraine
26th August – The Folk Dancing Party
27th August – Folk Fashion Show
28th August – Lesser Poland Voivodeship. The Day of Małopolska Region.
Z okruchów pamięci…
Był początek lat 70. ubiegłego wieku, kiedy wymyśliliśmy
w Krakowie Targi Sztuki Ludowej – coroczną, organizowaną pod szyldem
„Cepelii” imprezę, której rolą stało się promowanie sztuki ludowej
i rękodzieła. Pomysł zrodził się w kręgu osób związanych z Centralą
Przemysłu Ludowego i Artystycznego, w moim gabinecie przy
ul. Krowoderskiej 5 (gdzie przez długie lata prezesowałem zrzeszonej w
„Cepelii” Spółdzielni Pracy Rękodzieła Artystycznego Imago Artis). My,
zakochane w swoim mieście krakusy, rodowite i przyjezdne, pozazdrościliśmy
wówczas Norymberdze, a także innym ważnym ośrodkom europejskim
znanym ze swego potencjału handlowego, ale i mecenatu, którym od wieków
otacza się tam artystów, a szczególnie przedstawicieli rodzimego rzemiosła
i ludowej sztuki. U nas rolę nieocenionego mecenasa przez wiele lat pełniła
właśnie „Cepelia”.
Byliśmy młodą i niesłychanie prężną ekipą, która namówiła
ówczesnego prezesa Tadeusza Więckowskiego, by ten nasz potencjał zaistniał
na krakowskim Rynku. Nie wystarczało nam kierowanie spółdzielniami,
chcieliśmy wyjść do ludzi, pokazać się na zewnątrz. Osoby, których praca
i zapał przyczyniły się do pojawienia się na Rynku w Krakowie największej
cepeliowskiej imprezy w kraju, to m. in: Andrzej Wójtowicz (prezes
spółdzielni „Starodruk”, Kazimierz Lekston (dyr. Regionalnego Biura
Sprzedaży) oraz inni prezesi, jak: Ewelina Szymla, Krystyna Borzemska,
Krystyna Wodzowa, Bronisław Kurek, Mieczysław Cieciura, Karol Góra.
Trzeba wiedzieć, że wokół „Cepelii” grupowali się twórcy ludowi,
znakomite spółdzielnie, a klienci na całym świecie przyzwyczaili się, że słynne
cepeliowskie logo – zielony kogucik – to znakomita marka i gwarancja
perfekcyjnej jakości. Wielka w tym zasługa prezesa Więckowskiego, pasjonata
kultury ludowej, który potrafił skupić wokół „Cepelii” ludzi kultury,
gospodarki i polityki. Przy „Cepelii” działała komisja artystyczna złożona
z etnografów, historyków sztuki, folklorystów, artystów plastyków. Czuwała,
by wyroby sygnowane znakiem „Cepelii” prezentowały wysoki poziom
artystyczny. W środowisku krakowskim mieliśmy ze 40 spółdzielni, wśród
nich tak dynamiczne jak „Millenium”, „Starodruk”, „Kafel”, „Nadwiślanka”,
„Pieniny”, „Podhalańska”, „ZWW Zakopane”, „Makowianka”, „Pilsko”,
„Twórczość”, ”Przełom”, „Wanda”, „Wyspiański” czy „Imago Artis”, którego
byłem prezesem przez 22 lata. W całym kraju funkcjonowało ok. 300 sklepów
„Cepelii”, a były też sklepy w Belgii, we Francji, Chicago, Nowym Jorku.
Trudno o lepsze miejsce dla prezentacji sztuki ludowej niż Kraków ze
swoim Rynkiem, jednym z największych i najstarszych w Europie,
z sięgającym średniowiecza najosobliwszym spośród hipermarketów –
Sukiennicami. Krakowski Rynek, dzisiaj nieomal salon, wizytówka miasta,
to przecież niegdyś jeden z placów targowych. Pamiętam, że jeszcze w latach
50. pod Ratuszem, gdzie co roku podczas Targów instalujemy estradę,
kupowało się chleb, ser, ziemniaki, mleko, a w okresie Bożego Narodzenia
dochodziły jeszcze choinki… Nieopodal stały załadowane towarem chłopskie
furmanki. Mieszkańcy podkrakowskich wsi przywozili też oryginalne wytwory
swego talentu, jak choćby wystrugane z drewna zabawki, ozdoby czy
najróżniejsze przydatne w gospodarstwie domowym przedmioty.
Chociaż zaczynaliśmy skromnie; z kilkoma chatami i niewielką estradą
od strony kościółka św. Wojciecha, pierwsze Targi były fantastyczne. Bardzo
piękne chaty zaprojektowała nieżyjąca już Urszula Buczyńska – Wszołek. Jej
pomysłem było, by z czasem każda ze spółdzielni miała własny obiekt.
Spółdzielnia „Wyspiańskiego” instalowała się przy ul. Siennej wraz
z hejnalistą, który z dachu wygrywał hejnał w tym samym czasie, co strażak
z Mariackiej wieży. Zdradzę, że centrum życia towarzyskiego podczas tych
pierwszych Targów to była chata, właściwie góralski szałas, należący
do nieistniejących już dzisiaj Zakopiańskich Warsztatów Wzorcowych.
Początkowo Targi trwały tylko dwa dni, z biegiem lat ten czas się wydłużał.
Od początku związaliśmy się z Domem Polonii; tutaj bywały otwarcia, tutaj
spotykaliśmy się na tradycyjnych posiadach. Z roku na rok targi nabierały
rozpędu stając się największą imprezą cepeliowską w kraju. Nie mieściliśmy
się już po tamtej stronie Rynku, więc obecnie jesteśmy po stronie Ratusza.
Targom zawsze towarzyszy bogaty program artystyczny. Kiedyś,
oprócz, rzecz jasna, prezentujących się na estradzie zespołów pieśni i tańca
polskich i zagranicznych, konkursów na wyroby cepeliowskie (np. na
najpiękniejszy kilim), hitem były pokazy mody opartej na motywach
ludowych. Dodam, że w latach 70. miasto porządkowało swoje obiekty
handlowe i tak się stało, że wszystkie kramy w Sukiennicach zostały
przekazane „Cepelii”. To był raj dla spółdzielców, tym bardziej,
że cepeliowskie produkty były często hitem eksportowym, a czegóż chcieć
więcej…
40 lat to dla sztuki – także i ludowej – ledwie chwila. To jednak czas,
kiedy zmieniają się ustroje, rządy, upadają reżimy, a nawet całe państwa
przestają istnieć. Lata 90. minionego wieku to trudny czas dla „Cepelii” i całej
polskiej spółdzielczości. Tak się składa, że jej rozkwit przypadł na okres
PRL-u. Dlatego też naszą spółdzielczość (jakże niesłusznie!) kojarzy się z
tamtym czasem.
W jednej chwili to, co było państwowe, straciło na wartości. Miejsca
dawnych cepeliowskich sklepów pozajmowały banki, sklepy monopolowe,
kantory, restauracje. Spółdzielczości przyszło stoczyć nierówną walkę
z prawami wolnego rynku. Spośród wszystkich cepeliowskich kramów
w Sukiennicach został jeden. Naszą autentyczną, wartościową artystycznie
wytwórczość zaczęły wypierać znacznie tańsze, masowo wytwarzane produkty
z drugiego końca świata. Po rozwiązujących się spółdzielniach pozostały
dziesiątki tysięcy ludzi – twórców i producentów – którzy całe swoje
dotychczasowe życie zawodowe związali ze sztuką ludową i rękodziełem
powstającym w ramach struktur spółdzielczych. Zawiesiły swoją działalność
liczne zespoły artystyczne, które kiedyś działały w niemal co drugiej
spółdzielni. Bywało, że podczas Targów przez estradę przewijało się
60 spółdzielczych zespołów folklorystycznych, nad którymi „Cepelia”
sprawowała pieczę.
Tuż po transformacji Targi Sztuki Ludowej na trzy lata zostały
zawieszone. Cieszę się, że – ogromnym nakładem pracy – z początkiem lat 90.
udało się je reaktywować. Spadkobiercą dawnej, prężnej „Cepelii”, jest dzisiaj
Fundacja Cepelia Polska Sztuka i Rękodzieło z prezesem Janem Włostowskim;
Fundacja, która, w miarę możliwości, stara się pełnić rolę jednego
z mecenasów szeroko pojmowanej sztuki ludowej i rękodzieła.
Dzięki przychylności Prezydenta Miasta Krakowa, prof. Jacka
Majchrowskiego, Targi na stałe wpisały się w kalendarz imprez, które niczym
magnes przyciągają do Krakowa coraz większą liczbę turystów.
Rozwinęliśmy dzisiaj formułę Targów, dostosowaliśmy ją do nowej
rzeczywistości. Chętnie prezentujemy regiony, powiaty, poszczególne miasta,
które przyjeżdżają do Krakowa chcąc – zgodnie z duchem czasu – pokazać się
od najlepszej strony. Szczególną uwagę poświęcamy twórcom ludowym
i przedstawicielom coraz rzadziej spotykanych już, ginących zawodów.
No bo kto, jak nie Jerzy Mika, garncarz z Wadowic z dziada pradziada, zdradzi
tajniki pracy na kole garncarskim? Kto, jak nie krakowianka Jadwiga Węgorek
cierpliwie wytłumaczy, jak powstaje koronka klockowa, no i kto, jeśli nie
Eugenia Wieczorek z Jarocina nauczy prawidłowo wykonywać frywolitki,
a Lucyna Batko tkać na prawdziwym krośnie?
Dlatego z ogromną radością zapraszam Państwa na krakowski Rynek,
który w dniach 11 VIII – 28 VIII 2016 r. stanie się wyjątkowo radosnym
i kolorowym, a do tego niewątpliwie najbardziej roztańczonym
i rozśpiewanym miejscem w całej Polsce. Podczas 40. Jubileuszowych Targów
Sztuki Ludowej liczymy na obecność ok. 180 zespołów ludowych, 800
twórców, plastyków, kupców. Będą się prezentować Słowacy, Węgrzy,
Ukraińcy. Nie zabraknie oczywiście reprezentacji naszych miast, gmin
i regionów. Będzie, jak co roku, starostwo nowotarskie, a więc i rękodzieło
Orawy, Spisza, Pienin, a na otwarcie zawita starostwo suskie. Powitamy
naszych stałych i niezawodnych gości – podtarnowską Niecieczę, a będą też
goście z Wadowic. Przewidujemy imprezę pt. „Pępek świata nazywa się
Kraków” (można się tylko domyślać, co się będzie działo, zważywszy, że
znani krakauerolodzy Czuma&Mazan obiecali zorganizować... zjazd dziewic).
I wreszcie, po raz pierwszy gościć będziemy Krosno. Ostatni dzień Targów,
dzięki wsparciu Marszałka, będzie dniem Małopolski. Będziemy wybierać
Twórcę Czterdziestolecia, Rzeźbiarza Czterdziestolecia, a nawet…
Dziewczynę Czterdziestolecia. Informuję ponadto wszystkie wielbicielki Olka
Kobylińskiego Makino, te z kraju i te ze świata, że podczas tegorocznych
Targów będą miały okazję podziwiać na estradzie obiekt swych westchnień
kilkakrotnie.
Po co to wszystko robimy? Bo chcemy zachować ginące piękno – to
nasz obowiązek.
Józef Spiszak, Dyrektor Biura Międzynarodowych Targów
Sztuki Ludowej
Przewidujemy także:
- Święto Radia Kraków
- Święto TVP 3 Kraków
- Święto Gazety Krakowskiej
- Święto Miesięcznika „Kraków”
Uwaga!
Program może ulec zmianie z przyczyn niezależnych od Organizatora.
Zmiany będą na bieżąco publikowane na naszej stronie internetowej oraz na
facebook’u.
Organizatorem Targów jest:
Józef Spiszak - Dyrektor Biura Międzynarodowych Targów Sztuki Ludowej
w Krakowie, Fundacja "Cepelia" Polska Sztuka i Rękodzieło
W organizacji pomagają mi:
- Katarzyna Czerniec – moja asystentka ds. promocji
- Lucyna Batko – Zastępca Dyrektora ds. handlu
- Kazimierz Nowak – Zastępca Dyrektora ds. organizacyjno – technicznych
- Ich asystentka – Monika Mszal
- Jadwiga Dylong – Zastępca Dyrektora ds. finansowych
- Jacek Balcewicz – Rzecznik prasowy
Mieszkańcy Krakowa, Goście, Uczestnicy Targów!
Pięknie dziękujemy, że Państwo zechcieliście zaszczycić nas swoją
obecnością. Odezwijcie się do nas, to nam się przyda jako inspiracja do
przyszłorocznych 41. Międzynarodowych Targów Sztuki Ludowej.
Dziękujemy za wspólny czas.
Józef Spiszak - Dyrektor Biura Międzynarodowych Targów Sztuki Ludowej
w Krakowie, Fundacja "Cepelia" Polska Sztuka i Rękodzieło
Top Related