Zwiedzamy Zamość

Zawartość prezentacji

Trochę historii:Jan Zamoyski: Jan Zamoyski:Katedra:Ratusz:Arsenał: Kamienice:Rotunda:

Zawartość prezentacji (cd.)

Rotunda (widok od południa):Stara Brama Lubelska:Stara Brama Lubelska: Nowa Brama Lubelska:Fortyfikacje: Stara Brama Lwowska: Bożnica:

Trochę historiiZamość został założony przez Jana Zamoyskiego w 1580 roku. Miasto zaprojektował włoski architekt Bernardo Morando. To idealne miasto miało program wielofunkcyjny: mieściło rezydencję ordynata, było nowoczesną twierdzą, ośrodkim oświaty i nauki, życia religijnego, sądownictwa, rzemiosla i handlu. Największy rozwój miasta przypadł na okres od końca XVI do połowy XVII. Zbudowano wówczas ratusz, podcieniowe kamienice oraz swiątynie różnych wyznań. Po krótkim okresie świetności Akademii Zamojskiej już w XVII Zamość przestał liczyć się jako ośrodek naukowo-akademicki. W poł. XVII wieku twierdza zamojska zdała świetnie egzamin, bezskutecznie oblegana przez wojska kozackie Chmielnickiego (1648 r.) i wojska Szwedzkie pod wodzą Karola X Gustawa (1658 r.).

Jan Zamoyski Urodził się w kalwińskiej rodzinie szlacheckiej. 1542, kanclerz i hetman wielki koronny. Studiował na uniwersytetach w Paryżu, Rzymie i Padwie, gdzie w 1563 pełnił funkcję rektora. Był zdecydowanym przeciwnikiem Habsburgów, opowiedział się za elekcją Anny Jagiellonki, która zobowiązała się do poślubienia Stefana Batorego. Zamoyski stał się najbliższym politycznym doradcą króla. Kierował polityką wewnętrzną i zagraniczna, dążył do wzmocnienia władzy królewskiej. Po śmierci Batorego w 1586 r. poparł Zygmunta III Wazę. Zaś stronnictwo Zborowskich wybrało królem Maksymiliana. Arcyksiążę Maksymilian wyruszył po polską koronę. Zatrzymał go Zamoyski w bitwie pod Byczyną, a następie uwięził w Krasnymstawie. Zamoyski zmarł w 1605.

Jan Zamoyski

Katedra Wzniesiona w 1587-1598 z fundacji J. Zamoyskiego przez architekta Bernardo Morando, dokończona w latach 1618-1630 (dekoracja sklepień). Przerobiona z zewnątrz w 1824-1826 w duchu klasycyzmu pod kierunkiem gen. J. Malletskiego (obniżenia dachów

i szczytów, skucie dekoracji). W prezbiterium znajduje się rokokowe, srebrne tabernakulum (1744-1748). Katedra to wybitne dzieło architektury o znaczeniu światowym (UNESCO).

Ratusz Wzniesiony w końcu XVI

wieku przez B. Morando, jako jednopiętrowy z wieżą od frontu. Rozbudowany w latach 1639-1651 przez J. Jaroszewicza i J. Wolffa w stylu późnomanierystycznym. Późnobarokowe schody wach-larzowe przed fasadą dodał J. de Kawe w latach 1767-1768.

W latach 1823-1825 ratusz stał się więzieniem i został po raz kolejny przebudowany.Pozbawiono go attyki i dekoracji na fasadzie. Po 1866 r. z powrotem stał się siedzibą władz miasta. Attyka i fasada zostały zrekonstruowane w 1937-1938 przez T. Zarembę.

KamieniceCharakterystyczne dla Zamościa są kamienice podcieniowe zgrupowane na dwóch rynkach: Wielkim i Solnym oraz przy ulicach do nich prowadzących. Podcienia zaprojektował Morando w planie idealnego miasta nawiązywały do renesansowych miast włoskich i do odrodzonej idei starożytnego forum - publicznego placu otoczonego portykami. Dzięki temu Zamość bywa nazywany "miastem arkad Odrodzenia" oraz "Padwą Północy".

Arsenał

Wzniesiony w latach 1582-1583. Sklepione wnętrze dwunawowe hali mieściło trofea wojenne hetmana. Nadbudowany w latach 1820-1825 z dodaniem portyku klasycystycznego.

Rotunda

Surowa, ceglana budowla forteczna - działobitnia, w formie pierścienia z promieniście ułożonymi celami, wzniesiona w latach 1825-1831 według projektu gen. Malletskiego. Rotunda była miejscem eksterminacji ludności polskiej w czasie okupacji hitlerowskiej. Zginęło tu conajmniej 8 tys. ludzi. Wokół Rotundy znajdują się groby pomordowanych więźniów, przy alei groby żołnierzy z 1939 i partyzantów polskich oraz żołnierzy radzieckich.

Rotunda

(widok od południa)

Stara Brama LubelskaZbudowana przed 1588 r. i w tymże roku na rozkaz hetmana Jana Zamoyskiego zamurowana, gdy hetman wprowadził nią triumfalnie do miasta szlachetnego jeńca - arcyksięcia Maksymiliana pokonanego pod Byczyną.

Przebudowana w latach 1821-1822, częściowo zburzona w 1866 r.

Stara Brama Lubelska

(widok od południa)

Nowa Brama Lubelska

Wzniesiona w latach 1821-1822 (gen. Malletski), klasycystyczna, zbudowana z ciosów, fasady porządku doryckiego

Fortyfikacje

Opasujące niegdyś nieregularnym siedmiobokiem miasto, zostały uformowane systemem nowowłoskim w latach 1585-1621 . Były one wielokrotnie unowocześniane.

Stara Brama Lwowska

Zbudowana po 1597 r. w stylu manierystycznym wg projektu Moranda. Około 1820 zamurowana, służyła jako kazamata więzienna. Otwarcie i rekonstrukcja bramy w latach 1938-1939 wg projektu architekta J. Zachwatowicza.

Bożnica Późnorenesansowa, budowana w latach 1610-1620. W czasie konserwacji w 1946-1950 i 1968 zrekonstruowano południowy babiniec i attykę pod salą modlitw. Na sklepieniach dekoracje listwowe typu lubelskiego.

Netografia:

Wikipedia.

Grafika google.

www.zamosc.pl

Pracę wykonała: Kamila Nowakiewicz

Uczennica kl. I G VI LO w Lublinie