Źródło: Fotolia -...

Dostpno i efekty leczenia nowotworw

Najwysza Izba Kontroli Warszawa, 30 stycznia 2018 r.

rdo: Fotolia.com

Uwarunkowania spoeczne 01

rdo: Opracowanie wasne NIK na podstawie danych OECD.

260 290 298

320 323

346 352 364 374 379 388 390 393 396 398 401 415 421 435 446

478

UkrainaCypr

BiaoruBugaria

PolskaHiszpania

LitwaFinlandia

ChorwacjaUE (27)

Wielka BrytaniaSowacja

WgryNiemcy

LuksemburgSzwajcaria

CzechyFrancjaIrlandia

BelgiaDania

Nowotwory zoliwe stanowi drug, najczstsz przyczyn zgonw w Polsce (w 2015 r., ponad 27% zgonw mczyzn oraz prawie 24% wrd kobiet). Od 1999 r. liczba zachorowa zwikszya si o 46%, a liczba zgonw o 23,2%. Skuteczno leczenia onkologicznego Polsce jest gorsza ni w wikszoci pozostaych krajw UE.

Zachorowalno Umieralno

120 132

141 148 151 153 158 162 165 167 169 171 172 177 184 187 190 192 194

204 222

CyprFinlandia

SzwajcariaHiszpania

LuksemburgNiemcyUkrainaFrancja

UE (27)Irlandia

Wielka BrytaniaBiaoru

BugariaBelgia

CzechySowacja

LitwaDania

PolskaChorwacja

Wgry

Standaryzowane wspczynniki zachorowalnoci i umieralnoci na nowotwory zoliwe na 100 tys. mieszkacw w Polsce i w wybranych krajach europejskich w 2012 r.

Informacja stanowi kompleksow analiz wszystkich czynnikw wpywajcych na skuteczno leczenia, pozwala na caociow ocen lecznictwa onkologicznego w Polsce oraz na wskazanie moliwych drg jego poprawy.

Analiz przeprowadzono dla istotnych elementw systemu zapobiegania i leczenia nowotworw, skadajcych si na peny zakres opieki onkologicznej.

Cel analizy 02

rdo: Opracowanie wasne NIK.

POTRZEBY ZDROWOTNE OBYWATELI

PROFILAKTYKA PIERWOTNA EDUKACJA, ZARZDZANIE ISTOTNYMI

CZYNNIKAMI RYZYKA

PROFILAKTYKA WTRNA PODSTAWOWA OPIEKA LEKARSKA,

PROFILAKTYCZNE BADANIA PRZESIEWOWE

LECZENIE ONKOLOGICZNE NOWOCZESNE TERAPIE I TECHNOLOGIE, REHABILITACJA I OPIEKA PALIATYWNA

DIAGNOSTYKA NOWOTWOROWA WSTPNA I POGBIONA DIAGNOSTYKA

Stwierdzony stan 03

Niezadowalajce wyniki leczenia nowotworw

Za organizacja systemu ochrony zdrowia, w tym rozproszenie podmiotw

brak specjalizacji w leczeniu okrelonych

typw nowotworw

Niewielkie nakady w porwnaniu

do innych krajw europejskich

Ograniczone zasoby, w szczeglnoci

kadrowe

Wydatki na onkologi per capita w Polsce w porwnaniu do wybranych krajw europejskich

(w euro)

42 85 156 171

POLSKA CZECHY FRANCJA WIELKA BRYTANIA

36%

43%

14%

7% BEZPOREDNIE KOSZTY OPIEKI ZDROWOTNEJ

STRATY PRODUKCYJNE

OPIEKA NIEFORMALNA

PRACA NIEODPATNA

4,35 MLD EURO

Koszty ekonomiczne zwizane z chorobami nowotworowymi w Polsce w 2015 r.

rdo: Opracowanie wasne NIK na podstawie danych All.Can.

Wydatki na ochron zdrowia 04 Wydatki biece na ochron zdrowia w Polsce na tle innych pastw OECD w 2016 r.

rdo: Dane OECD, http://stats.oecd.org/Index.aspx?DataSetCode=SHA

BIECE WYDATKI 6,4% PKB

PUBLICZNE TYLKO 4,4% PKB

Wydatki na onkologi 05

Wydatki na leczenie onkologiczne (rozpoznania C00-D48) w latach 2014-2016 (do 31 sierpnia) w poszczeglnych rodzajach

rdo: Dane OECD. http://stats.oecd.org/Index.aspx?DataSetCode=SHA

127

122

69

568

634

417

299

322

216

15

16

10

196

195

133

6 143

6 300

4 130

0 500 1 000 1 500

2014

2015

I-IX2016

mln z

Profilaktyczne programy zdrowotne Ambulatoryjna opieka specjalistyczna Opieka paliatywna i hospicyjna Rehabilitacja lecznicza Pozostae zakresy wiadcze Leczenie szpitalne

4 976

7 589

7 349

Wydatki NFZ na onkologi w 2015 r. wyniosy 7, 6 mld z (11,2% kosztw ogem).

Wydatki na onkologi w 2015 r. byy jedynie o 3,26% wysze ni w 2014 r. (a dynamika wzrostu kosztw wiadcze ogem bya blisko dwukrotnie wysza -6,97%).

Dodatkowo Minister Zdrowia wydatkuje w ramach NPZChN rocznie 0,2 mld z.

245,4 mln z 2012

244,8 mln z 2013

218,0 mln z 2016

190,4 mln z 2014

224,3 mln z 2015

Finansowanie NPZChN w latach 2012-2016

Niska wiadomo spoeczna przyczyn kancerogenezy, co skutkuje m.in. ograniczon liczb uprawnionych, korzystajcych z bada profilaktycznych, w tym przesiewowych. W konsekwencji wykrycie nowotworu ma miejsce w pnym jego stadium, co negatywnie wpywa na wyniki leczenia.

Za organizacja systemu ochrony zdrowia, ktra nie zapewnia wczesnego wykrycia choroby; ustalenia kontroli NIK wskazuj na niewykonywanie przez wikszo lekarz POZ podstawowych zada z zakresu profilaktyki onkologicznej bd nieodnotowywanie ich realizacji w dokumentacji medycznej.

Pogarszajca si na przestrzeni ostatnich dostpno wiadcze, w tym bada diagnostycznych.

Brak orodkw referencyjnych specjalizujcych si w leczeniu okrelonych typw nowotworw, a take brak koordynacji leczenia i niezapewnieniu jego cigoci. Jedynie niewielka cze wiadczeniodawcw z uwagi na skal potrzebnych nakadw inwestycyjnych jest w stanie zapewni w miejscu udzielania wiadcze szerokie spectrum bada diagnostycznych.

NPZChN cele i realizacja 06

Gwnymi celami NPZChN na lata 2006-2015 oraz na lata 2016-2024 byo: zahamowanie wzrostu zachorowa na nowotwory, osignicie poprawy w zakresie wczeniejszego ich rozpoznawania oraz dostpu do najbardziej skutecznych metod leczenia. Nie udao si osign adnego z gwnych celw NPZChN:

Na rozwj choroby nowotworowej maj wpyw rne czynniki zalene od zachowa czowieka.

Nale do nich w szczeglnoci: palenie tytoniu, niewaciwa dieta, brak aktywnoci fizycznej.

Profilaktyka pierwotna czynniki ryzyka 07

rdo: Kordek R, Jassem J, Jeziorski A, Kornafel J, Krzakowski M, Pawlga J (red.). Onkologia. Podrcznik dla studentw i lekarzy. Wydanie czwarte poprawione i uzupenione. Via Medica, Gdask 2013 r.; Beliveau R., Gingras D. Dieta w walce z rakiem. Profilaktyka i wspomaganie terapii przez odywianie. Delta 2007.

Gwne czynniki ryzyka zachorowania na nowotwory zoliwe

1% 2% 2% 2% 3% 5% 5% 5%

15%

30% 30%

tzw

. inn

e

ska

enie

rod

owisk

a

prom

ieni

owan

ie U

V

nark

otyk

i

alko

hol

oty

o

i br

akak

tyw

noc

i fizy

czne

j

infe

kcje

czyn

niki

zaw

odow

e

czyn

niki

dzie

dzic

zne

pale

nie

tyto

niu

diet

a

Rok

2016 r.

2015 r.

2014 r.

2013 r.

2012 r.

Warto podatku

akcyzowego od wyrobw

tytoniowych

w mln z 18 484,5

17 789,7

17 922,7

18 205,6

18 578,7

Warto wynikajca

z ustawy antynikoty-

nowej w tys. z 92 423

88 949

89 614

91 028

92 894

rodki przeznaczone

na profilaktyk w ramach POZNPT w tys. z

577,7

730,5

856,8

1 008,5

861

Udzia rodkw POZNPT

w kwocie wynikajcej

z ustawy antynikotynowej

0,6%

0,8%

1,0%

1,1%

0,9%

Profilaktyka pierwotna palenie tytoniu

08 Odsetek miertelnoci przypisywanej paleniu

tytoniu na wiecie, w Europie i w Polsce

WSZYSTKIE PRZYCZYNY - 12% NOWOTWORY TCHAWICY, OSKRZELI I PUC - 71%



Finansowanie POZNPT w latach 2012-2016

W 2013 r. NIK negatywnie ocenia realizacj Programu Ograniczania Zdrowotnych Nastpstw Palenia Tytoniu i wykonywanie innych zada organw administracji centralnej, wynikajcych z ustawy antynikotynowej.

rdo: opracowanie wasne NIK za Polskim Towarzystwem Onkologicznym oraz Gwnym Inspektoratem Sanitarnym.

Wszystkie przyczyny - 12%

Nowotwory tchawicy, oskrzeli i puc - 71%





Profilaktyka pierwotna niewaciwa dieta, otyo, brak aktywnoci fizycznej 09 Odsetek zachorowa na poszczeglne rodzaje nowotworw majcy zwizek z nadwag i otyoci w Europie

NADWAGA

I OTYO

39% RAKA

TRZONU MACICY

37 % GRUCZOLAKO

RAKA PRZEYKU

24% RAKA

PCHERZYKA CIOWEGO

11% RAKA

OKRNICY

25 % NOWOTWORW NERKI

9% RAKA PIERSI

W 2013 r. NIK negatywnie ocenia ksztacenie uczniw szkoach w zakresie wychowania fizycznego i zapewnianie warunkw do uprawiania sportu szkolnego.

NIK w 2017 r. ocenia, e w Polsce, stale ronie liczba dzieci z nadwag i otyoci.

rdo: Opracowanie wasne NIK oraz dane z Krajowego Rejestru Nowotworw.

Profilaktyka pierwotna zanieczyszczenie powietrza 10 Cz nowotworw jest spowodowana przez substancje chemiczne wystpujce w rodowisku, w szczeglnoci wystpujce w powietrzu.

NIK wielokrotnie, wskazywaa zaniedbania administracji rzdowej i samorzdowej w zakresie ochrony powietrza, a biorc pod uwag istotno zagadnienia jakim jest zanieczyszczenie powietrza, NIK obecnie prowadzi midzynarodow kontrol w zakresie Ochrony powietrza przed zanieczyszczeniami- wyniki II kw. 2018 r.

rdo: EEA https://www.eea.europa.eu/data-and-maps/figures/annual-mean-bap-concentrations-in-1. oraz Polski Alarm Smogowy na podstawie danych z 2016 r. zebranych przez stacje pomiarowe GIO, https://polskialarmsmogowy.pl/polski-alarm-smogowy/aktualnosci/szczegoly,smogowi-rekordzisci-i-najczystsze-miejsca-w-polsce--jaki-byl-rok-2016,499.html.

rednioroczny poziom zanieczyszczenia powietrza rakotwrczym benzo(a)pirenem w Europie w 2015 r.

Miasta o najwyszym stopniu zanieczyszczenia rakotwrczym benzo(a)pirenem w Polsce w 2016 r.

https://www.eea.europa.eu/data-and-maps/figures/annual-mean-bap-concentrations-in-1

W Polsce nie ma kompleksowego, spjnego i sprawnego systemu wtrnej profilaktyki zdrowotnej, obejmujcego planowanie dziaa w tym obszarze, nadzr nad ich realizacj oraz ocen uzyskiwanych efektw.

11

rdo: Opracowanie wasne na podstawie danych KRN i NFZ.

W ocenie NIK brak korelacji pomidzy liczb zachorowa przypadajc na 10 tys. mieszkacw danego wojewdztwa, a liczb Kart DiLO wydanych przez lekarzy POZ na 10 tys. mieszkacw, moe wiadczy o ograniczonej skutecznoci dziaa lekarzy POZ w zakresie wczesnego wykrywania nowotworw zoliwych.

53,1

42,8

14,2

20,1

38,1

25,8

34,3

27,6

8,9

14,3

54,8

31,7

28,0

25,4

28,0

30,3

44,4 43,6

40,7 38,5

45,7 39,2

33,5 43,1

38,3 33,8

46,6 41,6 42,8

41,1 43,5

37,5

DolnolskieKujawsko-Pomorskie

LubelskieLubuskie

dzkieMaopolskie

MazowieckieOpolskie

PodkarpackiePodlaskie

Pomorskielskie

witokrzyskieWarmisko - Mazurskie

WielkopolskieZachodniopomorskie

Liczba kart wystawiona w POZ na 10 tys. ubezpieczonych w woj. Liczba zachorowa na nowotwory na 10 tys. mieszkacw

Profilaktyka wtrna Podstawowa opieka zdrowotna

Liczba Kart DiLO wystawionych przez lekarzy POZ w porwnaniu do liczby zachorowa na nowotwory zoliwe (na 10 tys. mieszkacw)

3,90%

96,10%

informacj o wykonaniu lub odmowie wykonania badania brak informacji o wykonaniu lub odmowy wykonania badania

PER RECTUM PIERSI CYTOLOGICZNE

W 2017 r. NIK ustalia, e lekarze udzielajcy wiadcze podstawowej opieki zdrowotnej realizowali zadania profilaktyki zdrowotnej w ograniczonym stopniu.

12

rdo: Opracowanie wasne NIK na podstawie danych NFZ.

Profilaktyka wtrna Podstawowa opieka zdrowotna

Procent analizowanych kart zdrowia pacjentw w wieku 45-55 lat, w latach 2012-2015 zawierajcych

9,40%

90,60%

13,50%

86,50%

5,77% USG brzucha i przestrzeni

zaotrzewnowej, w tym wstpnej oceny gruczou krokowego

0,99% badania kau na krew

utajon

5,60% zdjcie klatki piersiowej -

Pacjenci objci badaniami w ramach POZ 1,26%

USG nerek, moczowodw,

pcherza moczowego

Procent pacjentw, ktrym udzielono bada diagnostycznych w 2016 r. w ramach POZ

Profilaktyka wtrna programy przesiewowe 13


NIK w 2017 r. ocenia, ze dostp do wiadcze profilaktycznych, finansowanych ze rodkw NFZ i budetu pastwa, by niewystarczajcy.

W latach 2012-2015 objto badaniami przesiewowymi ograniczon liczb pacjentw, nieprzekraczajc poowy uprawnionych.

Skuteczno profilaktyki w raku piersi oraz szyjki macicy warunkuje objcie badaniami przesiewowymi minimum 70% populacji w grupie docelowej.

AMBULATORYJNA OPIEKA

SPECJALISTYCZNA

22,08% RAK SZYJKI MACICY

3,92% RAK PIERSI

PROFILAKTYCZNE PROGRAMY

41,7% RAK PIERSI

20,16% RAK SZYJKI MACICY

16,8 % RAK JELITA

GRUBEGO (SYSTEM ZAPRASZANY)

Odsetek osb objtych badaniami w programach profilaktycznych oraz w ramach ambulatoryjnej opieki specjalistycznej w 2015 r.

Profilaktyka wtrna programy przesiewowe

Due znaczenie ma wczesne wykrycie choroby nowotworowej. NIK w 2017 r. wykazaa, e odsetek pacjentw, ktrzy przeyli co najmniej trzy lata, od pierwszego rozpoznania nowotworu, w przypadku osb z chorob wykryt podczas bada przesiewowych, by o ponad 20 punktw procentowych wyszy, ni w przypadku pozostaych pacjentw, ktrzy nie uczestniczyli w takich badaniach

14

rdo: Opracowanie wasne NIK na podstawie danych NFZ..

76,90%

81,90%

88,50%

47,10%

50,74%

69,50%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

rak jelita grubego

rak szyjki macicy

rak piersirozpoznanie w inym trybie

rozpoznanie w trakcie badaprzesiewowych

Porwnanie odsetka pacjentw, ktrzy przeyli minimum 3 lata od wykrycia raka piersi, szyjki macicy i jelita grubego w zalenoci o trybu wykrycia choroby

Proces diagnostyczny czsto trwa dugo, jest nieskoordynowany i przerywany dugimi okresami oczekiwania zarwno na wizyt u lekarza specjalisty, jak i na badania diagnostyczne i ich wynik.

Diagnostyka nowotworw dostp do wiadcze 15


redni czas oczekiwania na udzielenie wiadczenia

z zakresu tomografii komputerowej w latach 2014-2016

dla wszystkich pacjentw, w tym onkologicznych (bez karty DiLO)

redni czas oczekiwania na udzielenie wiadczenia z zakresu tomografii komputerowej na koniec 2016 r. dla wszystkich pacjentw, w tym onkologicznych (bez karty DiLO)

przypadek stabilny przypadek pilny

16

Jako udzielanych wiadcze onkologicznych jest zrnicowana na terenie kraju i w niektrych przypadkach nie odpowiada wiatowym standardom.

Przypadki podejmowana leczenia pacjentw onkologicznych bez przeprowadzania kompletnych bada patomorfologicznych - ponad poowa wiadczeniodawcw nie posiadaa zakadu patomorfologii.

Nie zawsze stosowana jest terapia spersonalizowana - pacjenci leczeni za pomoc metod standardowych lub odsyani do innych podmiotw leczniczych.

W POZ i AOS nie ma wydzielonej puli rodkw przeznaczonych na finansowanie bada laboratoryjnych (koszty bada diagnostyki laboratoryjnej s ujte w wycenie poszczeglnych wiadcze).

Najwicej (ponad 85%) bada diagnostycznych wykonywanych byo w ramach wiadcze realizowanych w ramach leczenia szpitalnego - co wiadczy o wykorzystywaniu bada diagnostyki laboratoryjnej przede wszystkim w medycynie naprawczej.

rdo: Opracowanie wasne NIK na podstawie danych NFZ - stan na 2 stycznia 2017 r.

Diagnostyka nowotworw jako i kompleksowo

NIK w 2017 r. ocenia, e system leczenia chorb nowotworowych by rozproszony i nie zapewnia pacjentom kompleksowego leczenia

Brak dowiadczenia w wykonywaniu niektrych zabiegw w mniejszych podmiotach leczniczych skutkuje m.in. zwikszon, niekiedy blisko dwukrotnie, miertelnoci pooperacyjn pacjentw.

Leczenie nowotworw kompleksowo i jako 17


Mniej ni poowa szpitali, wykonujcych onkologiczne zabiegi operacyjne, miaa w swojej strukturze zakad patomorfologii.

Odsetek pacjentw z rozpoznan chorob nowotworow, ktrzy zmarli po wykonaniu zabiegu operacyjnego, w zalenoci od liczby przeprowadzanych zabiegw w szpitalu 3,5%

30,7%

6,9%

0,6%

16,3%

5,2%

1,0%

11,7%

4,9%

0,9%

13,7%

2,9%

pier

puco,oskrzela,tchawica

jelito grube,odbytnica

i odbyt

do 60 61 - 149 150-249 powyej 250

18

Polski pacjent nie moe korzysta z porwnywalnego do mieszkacw innych krajw zachodniej Europy zakresu dostpnych opcji terapeutycznych.

Od wydania opinii Prezesa AOTMiT do wpisania na list wiadcze gwarantowanych w przypadku wiadcze protonoterapii upyno osiem miesicy, a wiadcze wykorzystujcych cyberknife blisko dwa lata (midzy wystpieniem Ministra Zdrowia o wydanie opinii do Prezesa AOTMiT, a wejciem w ycie przepisw wprowadzajcych je na list refundacyjn odpowiednio rok i ponad cztery lata).

Leczenie nowotworw nowoczesne technologie

Do 70% lekw wystpujcych w standardach europejskich polscy pacjenci nie maj dostpu lub jest on znacznie ograniczony.

Ponad poowa (53% z 94 substancji) nowoczesnych lekw onkologicznych zarejestrowanych w Europie (od 2004 r.) nie jest dostpna w Polsce.

Pomidzy wydaniem rekomendacji Prezesa AOTMiT dla leku onkologicznego, a jego pojawieniem si na licie refundacyjnej w 2016 r. mijao rednio 460 dni.

Eksperci zwracaj uwag

Spord 19 nowotworw, ktre s najczstsz przyczyn mierci, tylko w jednym przypadku (rak jajnika) mog mie pewno, e ich leczenie bdzie zgodne z aktualn wiedz medyczn.

rdo: Opracowanie wasne NIK na podstawie danych NFZ oraz Raport Dostp pacjentw onkologicznych do terapii lekowych w Polsce na tle aktualnej wiedzy medycznej zlecony przez Alivia Fundacja Onkologiczna Osb Modych marzec 2017 r.

Leczenie nowotworw rehabilitacja lecznicza 19 Leczenie onkologiczne coraz czciej jest procesem trwajcym przez wiele lat i obejmuje nie tylko sam terapi, ale take rehabilitacj onkologiczn, jako integralna form wspomagajc, ktra ma na celu zmniejszenie niedogodnoci zarwno fizycznych, jak i psychicznych pacjentw.


NIK w 2017 r. wskazaa na fragmentaryczno rozwiza w tym zakresie i ograniczony dostp do wiadcze rehabilitacyjnych. Pacjenci onkologiczni wraz z pozostaymi pacjentami czekaj w dugich kolejkach.

redni rzeczywisty czas oczekiwania dla przypadkw pilnych i stabilnych, stan na

koniec 2016 r.

Pacjenci onkologiczni, ktrzy powinni by objci opiek paliatywn i hospicyjn niezwocznie po postawieniu diagnozy, musz oczekiwa na udzielenie wiadcze w tym rodzaju.

NIK w 2014 r. wskazaa, e w skontrolowanych placwkach na Dolnym lsku na tak opiek paliatywn i hospicyjn oczekiwao 767 pacjentw. W najgorszej sytuacji byli pacjenci potrzebujcy opieki stacjonarnej, poniewa odpowiednich placwek byo za mao i byy nierwnomiernie rozmieszczone.

Leczenie nowotworw opieka paliatywna 20


Pacjenci skreleni z list oczekujcych na wiadczenia hospicyjne z powodu wykonania wiadczenia oraz z innych powodw na koniec 2014 r.

72%

28%

Hospicja domowe skreleni 11 775

53% 47%

Hospicja stacjonarne skreleni 6 461

52% 48%

Oddz. med. paliatywnej skreleni 5 071

Od 1 kwietnia 2015 r. informacje o liczbie

pacjentw i czasie ich oczekiwania

na wiadczenia paliatywno-hospicyjne

s zbierane jedynie odnonie poradni

medycyny paliatywnej.

Leczenie nowotworw opieka paliatywna 21

NIK w 2017 r. zwrcia uwag na ograniczony dostp pacjentw do wiadcze udzielanych w poradniach leczenia blu.

Mieszkacy jedynie 1/3 powiatw (114 z 380) maj moliwo skorzystania z bezpatnej wizyty w poradni leczenia blu na obszarze wasnego powiatu.

Ronie liczba pacjentw oczekujcych na porad - w okresie 5 miesicy wzrosa o 15% i w skrajnym przypadku czas oczekiwania na wizyt wynosi cztery miesice.

rdo: Opracowanie wasne na podstawie danych NFZ - stan na 30 padziernika 2016 r. i GUS (Powierzchnia i ludno w przekroju terytorialnym w 2016 r. GUS, Warszawa 2016 r.).

Liczba mieszkacw i poradni leczenia blu w poszczeglnych wojewdztwach w 2016 r.

195 196 193 187 188 191

ogem udzielajce wiadczeonkologicznych

aktywnie realizujceumow o pakiet onk.

ktre zawary umow o pakiet onk.,ale jej nie realizoway

Zasoby w onkologii podmioty lecznicze 22


Liczba podmiotw leczniczych udzielajcych wiadcze onkologicznych I kw. 2015 r. II kw. 2016 r.

jedynie w ramach leczenia szpitalnego

NIK w 2017 r. wskazaa na rozproszenie wiadczeniodawcw udzielajcych wiadcze onkologicznych oraz na problemy z zapewnieniem przez nich kompleksowej diagnostyki i leczenia.

Znaczny odsetek wiadczeniodawcw, chocia zawar kontrakty na realizacj pakietu, nie wykonywa wiadcze w tym zakresie.

2615 2612 2567 2581 2590 2589

301 280 216 204 197 194

1634 1618 1630 1623 1569 1549

I kw. 2015 II kw. 2015 III kw. 2015 IV kw. 2015 I kw. 2016 II kw. 2016

195 196 193 187 188 191

64 71 65 68 68 67

65 49 55 46 41 42

I kwarta 2015 II kwarta 2015 III kwarta 2015IV kwarta 2015 I kwarta 2016 II kwarta 2016

w ramach ambulatoryjnej opiece specjalistycznej (i nie udzielay ich w leczeniu szpitalnym)

Zasoby w onkologii kadry medyczne 23

NIK wielokrotnie wskazywaa na niewystarczajc liczb kadr medycznych, w szczeglnoci lekarzy specjalistw z zakresu onkologii.

rdo: Opracowanie wasne NIK na podstawie danych o liczbie lekarzy wykonujcych zawd, Centralny Rejestr Lekarzy i Lekarzy Dentystw RP, stan na 31 grudnia 2017 r. Dane o liczbie ludnoci z GUS, stan na dzie 30 wrzenia 2017 r.

Liczba lekarzy wybranych specjalnoci z zakresu onkologii na 100.000 mieszkacw ONKOLOGIA CHIRURGIA ONKOLOGICZNA

HEMATOLOGIA PATOMORFOLOGIA

0,5

1,2

2,0

2,0

2,1

2,3

ONKOLOGIA I HEMATOLOGIA

DZIECICA

HEMATOLOGIA

RADIOTERAPIA ONKOLOGICZNA

PATOMORFOLOGIA

CHIRURGIA ONKOLOGICZNA

ONKOLOGIA

W Polsce wystpuje niedobr sprztu specjalistycznego sucego do leczenia onkologicznego pacjentw, w tym akceleratorw do radioterapii.

Pomimo zwikszenia liczby akceleratorw ze 144 w 2014 r. do 160 na koniec 2016 r., dostp do radioterapii by niewystarczajcy i znajdujcy si poniej wytycznych europejskich. Ponadto 22% akceleratorw (35 ze 160) wymaga wymiany.

Zasoby w onkologii wybrany sprzt medyczny 24

rdo: Opracowanie wasne NIK na podstawie Raportu na temat stanu radioterapii w Polsce na dzie 31.12.2016 r. oraz Grau C, Defourny N, Malicki J i wsp. Radiotherapy departments and equipment in the European countries: final results from the ESTRO-HERO survey. Radiother Oncol 2014;112:155-64.

Liczba akceleratorw na milion mieszkacw wg raportu ESTRO z 2014 r. w wybranych krajach europejskich

Liczba ludnoci (w tys.) przypadajca na jeden akcelerator w Polsce oraz redni wiek akceleratora w 2016 r.

Systemy informacyjne w onkologii 25

Systemy informacyjne wykorzystywane do obsugi KRN i NFZ nie zapewniay dostpu do spjnych, porwnywalnych i kompletnych danych obrazujcych realizacj profilaktyki i leczenia pacjentw z chorobami onkologicznymi.

Systemy informatyczne NFZ, w tym (SIMP) oraz CWU, nie zapewniay moliwoci uzupeniania KRN danymi bdcymi w posiadaniu NFZ.

Nieukoczone projekty systemw informacyjnych P1 (CSIOZ) i RUM (NFZ) , ktrych realizacja jest niezbdna do poprawy organizacji systemu ochrony zdrowia, w tym w obszarze onkologii.

Rozwizania informatyczne AP- DiLO (NFZ), nie byy w peni funkcjonalne i wymagay wielu modyfikacji, nie wsppracoway z systemem rozlicze wiadcze, co utrudniao biec analiz finansow w zakresie realizacji i rozliczania wiadcze.

Powysze skutkuje brakiem kompletnych i rzetelnych danych o zachorowaniach na nowotwory zoliwe oraz o skutecznoci leczenia, a tym samym uniemoliwia prowadzenie kompleksowych analiz i utrudnia podejmowanie decyzji w zakresie polityki zdrowotnej.

rdo: Opracowanie wasne NIK na podstawie danych z NFZ i KRN.

26 PODSUMOWANIE

WYKORZYSTANO WYNIKI 32 KONTROLI NIK

SKORZYSTANO Z PONAD 50 OPRACOWA INSTYTUCJI ZEWNTRZNYCH

PRZEPROWADZONO PANEL EKSPERTW POWICONY PROBLEMATYCE DOSTPNOCI I EFEKTOM LECZENIA NOWOTWORW

SKIEROWANO 23 REKOMENDACJE

32

50

1

23

27

PROFILAKTYKA PIERWOTNA REKOMENDACJE NIK

POPRAW DOSTPU DO EDUKACJI W ZAKRESIE CZYNNIKW RYZYKA NOWOTWORW ZOLIWYCH ORAZ CZYNNIKW OBNIAJCYCH RYZYKO ZACHOROWANIA;

ROZWJ PROFILAKTYKI ZDROWOTNEJ, OBEJMUJCEJ ZDROWY, AKTYWNY TRYB YCIA ORAZ EDUKACJ W ZAKRESIE ZDROWEGO SPOSOBU ODYWIANIA , W SZCZEGLNOCI WOBEC DZIECI I MODZIEY;

WPROWADZENIE DO PROGRAMU EDUKACJI W SZKOACH PODSTAWOWYCH ORAZ REDNICH WYDZIELONEGO PRZEDMIOTU - EDUKACJI ZDROWOTNEJ;

ROZWJ PROFILAKTYKI ANTYNIKOTYNOWEJ;

ZMINIMALIZOWANIE RYZYKA WYSTPOWANIA ZANIECZYSZCZE;

ZWIKSZENIE WIADOMOCI SPOECZESTWA NA TEMAT RYZYKA I SKUTKW ZAKAENIA WIRUSEM HPV;

EDUKACJ SPOECZESTWA, NA TEMAT SZKODLIWOCI PROMIENIOWANIA UV ZARWNO POCHODZENIA NATURALNEGO (PROMIENIOWANIE SONECZNE), JAK I SZTUCZNEGO (KA OPALAJCE, SOLARIA).

28

PROFILAKTYKA WTRNA REKOMENDACJE NIK

OKRELENIA PRZEZ MINISTRA ZDROWIA SPJNEJ, KOMPLEKSOWEJ I WIELOLETNIEJ KONCEPCJI DZIAA PROFILAKTYCZNYCH, UKIERUNKOWANEJ NA ZACHOWANIE ZDROWEGO TRYBU YCIA I ZAPOBIEGANIE CHOROBOM, Z UWZGLDNIENIEM PRIORYTETW I WSKANIKW EPIDEMIOLOGICZNYCH;

PRZYGOTOWANIA ROZWIZA LEGISLACYJNYCH MAJCYCH NA CELU WCZENIE LEKARZY MEDYCYNY PRACY W PROFILAKTYK WTRN I WCZESN DIAGNOSTYK CHORB CYWILIZACYJNYCH, W TYM NOWOTWORW, Z ZAPEWNIENIEM MOLIWOCI JEJ ODRBNEGO FINANSOWANIA, KTRE NIE OBCIAOBY PRACODAWCW;

PROWADZENIA PRZEZ MINISTRA ZDROWIA RZETELNYCH ANALIZ DOTYCZCYCH EFEKTYWNOCI REALIZOWANYCH PROGRAMW PRZEZ PODMIOTY JE FINANSUJCE;

ZWIKSZENIA ODSETKA PACJENTW UCZESTNICZCYCH W PROGRAMACH PROFILAKTYKI ZDROWOTNEJ;

EGZEKWOWANIA PRZEZ NFZ OD LEKARZY POZ REALIZACJI OBOWIZUJCYCH PROCEDUR W ZAKRESIE PROFILAKTYKI ZDROWOTNEJ CHORB NOWOTWOROWYCH;

STWORZENIA BAZY DANYCH, POZWALAJCYCH OCENI FAKTYCZNE UCZESTNICTWO OBYWATELI W BADANIACH PROFILAKTYCZNYCH, NIEZALENIE, CZY S ONE REALIZOWANE W RAMACH POPULACYJNYCH PROGRAMW PRZESIEWOWYCH, CZY W INNYM TRYBIE, A TAKE Z UWZGLDNIENIEM RNYCH RDE FINANSOWANIA.

29

DIAGNOSTYKA ONKOLOGICZNA REKOMENDACJE NIK

WSKAZUJC NA POTRZEB KOMPLEKSOWYCH ZMIAN W ORGANIZACJI DIAGNOSTYKI, W SZCZEGLNOCI ZWRACA UWAG NA KONIECZNO ZWIKSZENIA ODSETKA PACJENTW ONKOLOGICZNYCH Z WYSTAWION KART DILO W CELU ZAPEWNIENIA IM DOSTPU DO SZYBKIEJ DIAGNOSTYKI, W SZCZEGLNOCI POPRZEZ ZWIKSZENIE LICZBY WIADCZENIODAWCW AKTYWNIE UDZIELAJCYCH WIADCZE Z ZAKRESU DIAGNOSTYKI ONKOLOGICZNEJ W RAMACH PAKIETU.

WSKAZUJE NA POTRZEB ODDZIELNEGO FINANSOWANIA BADA PATOMORFOLOGICZNYCH (IMMUNOHISTOCHEMICZNYCH I MOLEKULARNYCH) W CELU SZERSZEGO STOSOWANIA TERAPII SPERSONALIZOWANYCH;

ZASADNYM JEST WSPIERANIE ROZWOJU WYSPECJALIZOWANYCH ORODKW DIAGNOSTYKI I LECZENIA ONKOLOGICZNEGO, DYSPONUJCYCH ODPOWIEDNIM DOWIADCZENIEM, KADR MEDYCZN ORAZ MOLIWOCI PROWADZENIA KOMPLEKSOWEJ DIAGNOSTYKI I LECZENIA ONKOLOGICZNEGO (WE WASNYM ZAKRESIE), WYONIONYCH Z WYKORZYSTANIEM MAP POTRZEB ZDROWOTNYCH.

30

LECZENIE ONKOLOGICZNE REKOMENDACJE NIK

USPRAWNIENIE PROCESU REJESTRACJI NOWOCZESNYCH TECHNOLOGII I OBEJMOWANIA ICH FINANSOWANIEM ZE RODKW PUBLICZNYCH, TAK ABY POLSCY PACJENCI W WIKSZYM STOPNIU MOGLI KORZYSTA Z NAJNOWSZYCH DOSTPNYCH W KRAJACH EUROPEJSKICH TERAPII;

CENTRALIZACJ SPECJALISTYCZNEGO LECZENIA CHIRURGICZNEGO POPRZEZ TWORZENIE JEDNOSTEK SZPITALNYCH MOGCYCH LECZY W CIGU ROKU ODPOWIEDNI LICZB PACJENTW Z OKRELONYMI RODZAJAMI NOWOTWORW ORAZ ZWIKSZENIE DOSTPNOCI CHEMIO- I RADIOTERAPII POPRZEZ STOPNIOW DECENTRALIZACJ ICH UDZIELANIA, PRZY ZACHOWANIU ODPOWIEDNIEGO NADZORU NAD JAKOCI WIADCZE;

ZAPEWNIENIA PACJENTOM ONKOLOGICZNYM SZYBKIEJ I EFEKTYWNEJ REHABILITACJI ONKOLOGICZNEJ, TAK ABY NIE ZAPRZEPACI POZYTYWNYCH (CZSTO BARDZO KOSZTOWNYCH) SKUTKW LECZENIA I ZAPEWNI JAK NAJSZYBSZY POWRT DO PENEJ SPRAWNOCI ZDROWOTNEJ, SPOECZNEJ I ZAWODOWEJ;

POWIZANIE LECZENIA ONKOLOGICZNEGO Z MEDYCYN PALIATYWN ORAZ POPRAW DOSTPU WIADCZE PALIATYWNO - OPIEKUCZYCH Z ZASTOSOWANIEM ODPOWIEDNICH TERAPII PRZECIWBLOWYCH.

31

ZASOBY I SYSTEMY INFORMACYJNE W ONKOLOGII REKOMENDACJE NIK

REKOMENDUJE PODJCIE DZIAA W CELU ZAPEWNIENIE ADEKWATNYCH DO POTRZEB ZDROWOTNYCH OBYWATELI, ZASOBW KADROWYCH I SPRZTOWYCH NIEZBDNYCH DLA REALIZACJI PRAWIDOWEJ DIAGNOSTYKI I LECZENIA CHORB NOWOTWOROWYCH;

STWORZENIE SPJNEGO SYSTEMU OBIEGU INFORMACJI W OCHRONIE ZDROWIA ZWIZANYCH Z PROCESEM WYKRYCIA CHOROBY NOWOTWOROWEJ ORAZ JEJ LECZENIEM I OCEN OSIGANYCH EFEKTW, Z WYKORZYSTANIEM DOTYCHCZASOWYCH PRAC PROWADZONYCH W TYM ZAKRESIE;

ZAPEWNIENIE RZETELNYCH, AKTUALNYCH I KOMPLETNYCH DANYCH W DOTYCHCZASOWYCH REJESTRACH.

32 HTTPS://WWW.NIK.GOV.PL/

WYNIKI KONTROLI NIK

Najwysza Izba Kontroli Departament Zdrowia

rdo: Fotolia.com

Slajd numer 1Uwarunkowania spoeczneCel analizyStwierdzony stanWydatki na ochron zdrowiaWydatki na onkologiNPZChN cele i realizacjaProfilaktyka pierwotna czynniki ryzykaProfilaktyka pierwotna palenie tytoniuProfilaktyka pierwotna niewaciwa dieta, otyo, brak aktywnoci fizycznejProfilaktyka pierwotna zanieczyszczenie powietrzaProfilaktyka wtrna Podstawowa opieka zdrowotnaProfilaktyka wtrna Podstawowa opieka zdrowotnaProfilaktyka wtrna programy przesiewowe Slajd numer 15Diagnostyka nowotworw dostp do wiadcze Diagnostyka nowotworw jako i kompleksowo Leczenie nowotworw kompleksowo i jako Slajd numer 19Leczenie nowotworw rehabilitacja leczniczaLeczenie nowotworw opieka paliatywnaLeczenie nowotworw opieka paliatywnaZasoby w onkologii podmioty lecznicze Zasoby w onkologii kadry medyczneZasoby w onkologii wybrany sprzt medycznySystemy informacyjne w onkologiiSlajd numer 27Slajd numer 28Slajd numer 29Slajd numer 30Slajd numer 31Slajd numer 32Slajd numer 33Slajd numer 34

Źródło: Fotolia -...

Documents

Transcript of Źródło: Fotolia -...