ZK-11W- struktury bezpieczenstwa miedzynarodowego„stwo Narodowe... · Organizacja Narodów...

Andrzej Marjański

1

Andrzej Marja ński

POLSKA A EUROPEJSKI SYSTEM BEZPIECZEŃSTWA

ZARZĄDZANIE ZARZĄDZANIE KRYZYSOWEKRYZYSOWE

2

„Europa z bezpieczeństwem nigdy nie chodziła w parze”

R e f l e k s y j n i e R e f l e k s y j n i e R e f l e k s y j n i e R e f l e k s y j n i e

Andrzej Marja ński (46)

Andrzej Marjański

2

3

A g e n d a

� Organizacja Narodów Zjednoczonych

� NATO

� Unia Europejska

� Polska a tworzenie bezpieczeństwa międzynarodowego


4

� Z perspektywy ostatnich pięciu tysięcy lat dziejów ludzkości ostanie 100 lat przyniosło najbardziej wstrząsające zmiany

� Mocarstwa europejskie osiągnęły apogeum swej potęgi kolonizując bez mała cały świat

� Nadmiar potęgi i ufność we własne siły narodowe doprowadziły do zaślepienia i krwawej rywalizacji

� Na kontynencie europejskim funkcjonuje ponad 40 organizmów państwowych prowadzących suwerenną politykę bezpieczeństwa

� Lata 90. XX wieku zaowocowały przyjęciem Strategii Bezpieczeństwa Unii Europejskiej *

System bezpieczeństwa europejskiego


Andrzej Marjański

3

5

System bezpieczeństwa europejskiego� Aktualny system bezpieczeństwa w Europie jest wynikiem

długiej ewolucji.� Jego początki sięgają drugiej wojny światowej (1939-1945),

kiedy narodziła się koncepcja Narodów Zjednoczonych.� W 1945 roku,w San Francisco utworzono Organizację

Narodów Zjednoczonych(ONZ) *


6

� Główne cele działalności:

� utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego,� obrona praw człowieka � poszanowania zobowiązań międzynarodowych, � pomoc krajom rozwijającym się *

Organizacja Narodów Zjednoczonych


Andrzej Marjański

4

7

� Karta Narodów Zjednoczonych ustanowiła szereg organów i instytucji oraz ich kompetencje:

� Zgromadzenie Ogólne, (rodzaj parlamentu), każde państwo członkowskie ma jeden głos.

� Decyzje zapadają zwykłą większością głosów, w sprawach ważnych większością 2/3 głosów (wybór nowych członków, deklaracje pokojowe, budżet, w sprawach Rady Bezpieczeństwa czy polecenia użycia sił zbrojnych).

� Obraduje podczas corocznych sesji zwyczajnych, � Sesje nadzwyczajne mogą być zwoływane przez Radę

Bezpieczeństwa lub na wniosek większości członków ONZ� Sesja wyjątkowa zwoływana jest z 24-godzinnym

wyprzedzeniem w momencie zagrożenia pokoju światowego

ONZ – Zgromadzenie Ogólne


8

� Liczy 15 członków:

� Pięciu członków stałych: Chiny, Francja, Wielka Brytania , USA i Rosja reprezentująca Wspólnotę Niepodległych Państw

� Dziesięciu członków niestałych wybieranych na kadencję dwuletnią (5 z Afryki i Azji, 2 z Ameryki Łacińskiej, 3 z Europy).

� Członkowie stali dysponuj ą prawem weta, które zawiesza ka żde post ępowanie.

� W sprawach proceduralnych decyzje zapadają zwykłą większością, a w sprawach merytorycznych większością 9 głosów *

ONZ – Rada Bezpieczeństwa


Andrzej Marjański

5

9

� Najważniejsze kompetencje Rady

Bezpieczeństwa:

� wyłączne prawo nakładania sankcji politycznych i

ekonomicznych

� decyzje co do użycia sił zbrojnych w celu przeciwdziałania

agresji lub usuwania jej skutków.

� kompetencje te stanowią przejaw dominacji mocarstw -

Rada Bezpieczeństwa jest centralnym ogniwem systemu

bezpieczeństwa zbiorowego i utrzymania światowego status

quo *

ONZ – Rada Bezpieczeństwa Andrzej Marja ński (46)

10

� Radę Bezpieczeństwa trudno traktować jako

instytucję,która może skutecznie zapewnić pokój

na świecie.

� nie dysponuje żadnym własnym potencjałem wojskowym

� jeśli podejmie jakąś decyzję, musi zabiegać o zgodę

poszczególnych państw na wysłanie wojsk, co jest w

praktyce bardzo trudne *

ONZ – Rada Bezpieczeństwa


Andrzej Marjański

6

11

� Sekretariat, którym kieruje Sekretarz Generalny.

� Wybierany jest na kadencję pięcioletnią przez Zgromadzenie

Ogólne na wniosek Rady Bezpieczeństwa.

� Do kompetencji sekretarza generalnego należy zarządzanie

majątkiem ONZ

� Prawo uczestniczenia w posiedzeniach wszystkich organów

organizacji *

ONZ – Sekretariat


12

� W jej skład wchodzi 54 członków wybieranych na 3 lata przy zachowaniu zasady corocznej rotacji 1/3 członków

� Zadania: promocja lepszych warunków życia, pełnego zatrudnienia oraz postępu i rozwoju gospodarczego i społecznego,wskazywanie rozwiązań międzynarodowych problemów gospodarczych, społecznych i zdrowotnych,ułatwianie międzynarodowej współpracy kulturalnej i oświatowej, zachęcanie do powszechnego przestrzegania praw człowieka i podstawowych wolności.

� Debatuje ona nad sprawami ekonomicznymi i społecznymi *

ONZ – Rada Gospodarczo - Społeczna Andrzej Marja ński (46)

Andrzej Marjański

7

13

� Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości

� siedziba w Hadze

� powołany do rozstrzygania sporów międzynarodowych

� Składa się z 15 sędziów z tym, że nie może w nim zasiadać 2 obywateli tego samego państwa.

� Sędziowie Trybunału wybierani są przez Zgromadzenie Ogólne NZ i Radę Bezpieczeństwa na 9 letnią kadencję i mogą ubiegać się reelekcję.

� W czasie sprawowania funkcji członkowie Trybunału nie mogą pełnić innych obowiązków. Aby zapewniona została ciągłość prac Trybunału co 3 lata wymianie podlega 1/3 składu MTS. *

ONZ – Trybunał Sprawiedliwości


14

� Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości

� Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości nie rozpatruje skarg osób indywidualnych, lecz jedynie skargi wnoszone przez państwa.

� MTS zajmuje się jurysdykcją wszystkich spraw, które wnoszą państwa jak również tych wszystkich spraw, które wymienione są w Karcie Narodów Zjednoczonych albo w obowiązujących traktatach i konwencjach.

� MTS przygotowuje ponadto na prośbę Zgromadzenia Ogólnego ONZ i Rady Bezpieczeństwa opinię doradczą w każdej sprawie prawnej. Inne organy ONZ i organizacje wyspecjalizowane NZ mogą się zwrócić do Trybunału tylko z rekomendacji Zgromadzenia Ogólnego ONZ i tylko w sprawach będących w zakresie ich kompetencji *

ONZ – Trybunał Sprawiedliwości


Andrzej Marjański

8

15

� Wiele wyspecjalizowanych organizacji międzynarodowych zostało powiązanych z ONZ:

Międzynarodowa Organizacja Pracy (ILO),Organizacja Wyżywienia i Rolnictwa (FAO),Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO),Światowa Organizacja Zdrowia (WHO),Międzynarodowy Fundusz Walutowy (IMF),Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju (IBRD),Międzynarodowe Towarzystwo Finansowe (IFC),Międzynarodowe Stowarzyszenie Rozwoju (IDA)Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO)Powszechny Związek Pocztowy (UPU),Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny (ITU),Światowa Organizacja Meteorologiczna (WMO),Międzynarodowa Doradcza Organizacja Morska (IMCO),Światowa Organizacja Własności Intelektualnej (WIPO),Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (IAEA),Światowa Organizacja Turystyki (WTO),status zbliżony do wyżej wymienionych posiada także Układ Ogólny w sprawie Ceł i Handlu (GATT).

ONZ – Organizacje powiązane


16

� Słynne słowa Winstona Churchilla:

� "Od Szczecina nad Bałtykiem po Triest nad Adriatykiem w poprzek kontynentu zapadła żelazna kurtyna. Za tą granicą leżą krainy środkowej i wschodniej Europy - Warszawa , Berlin, Praga,Wiedeń,Budapeszt,Belgrad,Bukareszt i Sofia (...).To z pewnością nie jest ta wyzwolona Europa,o której budowę walczyliśmy". (1946 rok)

� "Mam nadzieję ujrzeć taką Europę ,w której mieszkańcy i mieszkanki każdego kraju uwierzą, że być Europejczykiem znaczy tyle,co należeć do ich własnej ojczyzny,a w każdym zakątku tej rozległej krainy będą czuć,że są naprawdę u siebie w domu". *

Okres zimnej wojny


Andrzej Marjański

9

17

Okres zimnej wojny


18

� Po drugiej wojnie światowej Europa została

podzielona na dwie części.

� Stało to się za sprawą Związku Radzieckiego, który podczas wyzwalania spod władzy hitlerowskiej ogromnych terenów Europy Środkowo-Wschodniej,ustalał własne porządki,faktycznie poddając je swojemu panowaniu.

� Rywalizujące strony łączyły się w wojskowych sojuszach. Państwa demokratycznego Zachodu, czując się zagrożone przez Związek Radziecki powołały do życia 4 kwietnia 1949 r. w Waszyngtonie wojskowy sojusz

�NATO (North Atlantick Treaty Organization).*

Okres zimnej wojny


Andrzej Marjański

10

19

� 1945- w San Francisko podpisano Kartę Narodów Zjednoczonych.� 1946 - przemówienie Winstona Churchilla w Fulton.� 1949- podpisanie Paktu Północnoatlantyckiego powołującego NATO.� 1952 - podpisanie traktatu o utworzeniu Europejskiej Wspólnoty

Obronnej.� 1953- ZSRR poinformował o posiadaniu bomby wodorowej.� 1955- RFN przystąpiło do NATO.� 1955 - podpisanie Układu Warszawskiego� 1963- porozumienie o gorącej linii Moskwa-Waszyngton.� 1970 - początek rokowań rozbrojeniowych SALT.� 1975- podpisanie w Helsinkach Aktu Końcowego KBWE.� 1982- początek rokowań rozbrojeniowych START.� 1989- upadek komunizmu w państwach Europy Środkowej i Wschodniej.� 1990 - zjednoczenie Niemiec.� 1991- rozwiązanie Układu Warszawskiego.� 1994 - powołanie OBWE (w miejsce KBWE).� 1994 - uruchomienie programu NATO "Partnerstwo dla Pokoju".

NATO, Unia Zachodnioeuropejska i Unia EuropejskaNATO, Unia Zachodnioeuropejska i Unia EuropejskaNATO, Unia Zachodnioeuropejska i Unia EuropejskaNATO, Unia Zachodnioeuropejska i Unia Europejska


20

NATO Andrzej Marja ński (46)

Andrzej Marjański

11

21

� 1949-1989 - Polska uważała NATO za agresywny sojusz wojskowy wymierzony bezpośrednio w kraje demokracji ludowej.

� 9.08. 1990 - nawiązanie stosunków dyplomatycznych między Rzeczypospolitą Polską a NATO.

� 1.07.1991 - formalne rozwiązanie Układu Warszawskiego;� 3.07.1991- prezydent RP Lech Wałęsa,w Kwaterze Głównej NATO

opowiedział się za partnerstwem Polski z NATO. � 10.01. 1994 – szczyt NATO w Brukseli, program "Partnerstwo dla

Pokoju"(zakładający współpracę z państwami Europy Wschodniej w zakresie utrzymywania pokoju i rozwiązywania regionalnych

problemów). � 29.05. 1995 - Zgromadzenie Północnoatlantyckie opowiedziało się za

poszerzeniem NATO. � 8.07.1997 - konferencja w Madrycie zaproszono Polskę,Czechy i Węgry

do negocjacji członkowskich. � 12.03.1999 - w Indepedence ministrowie spraw zagranicznych

Polski,Czech i Węgier podpisali dokumenty akcesyjne i państwa te stały się pełnoprawnymi członkami NATO *

Polska droga do sojuszu NATO


22

Flaga i siedziba NATO


Andrzej Marjański

12

23Andrzej Marja ński (46)

24

� Rada Północnoatlantycka jest najwyższym organem kierowniczym w sprawach politycznych oraz organem konsultacyjnym.

� Ocenia i planuje działalność innych organów. � Decyzje podejmuje jednomyślnie i obowiązują państwa

członkowskie. � Komitet Planowania Obrony jest najwyższym organem

kierowniczym w sprawach wojskowych. Uzgadnia strategiczne plany wojskowe. Decyzje Komitetu nie wymagają zatwierdzenia Rady.

� Grupa Planowania Nuklearnego zajmuje się strategią jądrową.� Sekretariat nadzoruje wykonanie uchwał głównych organów,

opracowuje raporty, projekty uchwał itp.. � Na czele sekretariatu stoi Sekretarz Generalny � Jest on najwyższym przedstawicielem NATO w kontaktach z

państwami i innymi organizacjami. Przewodniczy sesjom organów NATO. *

Rada NATO


Andrzej Marjański

13

25

�Rada Północnoatlantycka jest najwyższym organem kierowniczym

w sprawach politycznych

oraz organem konsultacyjnym

Rada NATO


26

� Stałe Przedstawicielstwo, funkcjonuje od czasu

przystąpienia Polski do NATO w 1999 roku

� zajmuje się polityczną i wojskową współpracą w

gronie dwudziestu sześciu państw

sojuszniczych.

� jej celem jest z jednej strony dbałość o bezpieczeństwo na

obszarze euroatlantyckim oraz zapewnienie ciągłej i stabilnej

współpracy polityczno-wojskowej między sojusznikami,

� z drugiej zaś promowanie interesów Polski w ramach

Sojuszu.

Przedstawicielstwo Polski w NATO


Andrzej Marjański

14

27

� Polska angażuje się w pełne spektrum działalności sojuszniczej:

� udział w operacjach, � prace nad dokumentami strategicznymi, � współpracę:

w ramach Rady Partnerstwa Euro-Atlantyckiego (EAPC),Partnerstwa dla Pokoju (PdP), Dialogu Śródziemnomorskiego (MD), Stambulskiej Inicjatywy Współpracy (ICI) oraz - nie mniej ważną - prowadzoną na forach Komisji NATO-Ukraina (NUC) Rady NATO-Rosja (NRC). *



28

� W swojej działalności, Stałe Przedstawicielstwo RP przy

NATO i UZE (PERMREP) koncentrujące się na politycznych

aspektach współpracy sojuszniczej, ściśle współpracuje z:

Przedstawicielstwem Wojskowym RP przy NATO

(MILREP), na którego czele stoi obecnie generał broni

Mieczysław Cieniuch reprezentujący Polskę w Komitecie

Wojskowym NATO (MC).

Prace Przedstawicielstwa są też wspomagane przez

Narodowe Przedstawicielstwo Wojskowe RP (NMR) przy

Kwaterze Głównej Sojuszniczych Sił Zbrojnych NATO w

Europie (SHAPE).



Andrzej Marjański

15

29

Polskie Przedstawicielstwo Wojskowe przy KW NATO i UE

Komórka łącznikowa pomiędzy Szefem Sztabu Generalnego WP, Dowództwami Rodzajów Sił

Zbrojnych RP a Komitetami Wojskowymi NATO i UE wraz z ich strukturami


30

�Działalność PPW koncentruje się na militarnych aspektach bezpieczeństwa międzynarodowego na obszarze euroatlantyckim oraz współpracy wojskowej między sojusznikami.

� Istotnymi zadaniami pozostają: promowanie w ramach Sojuszu naszego kraju oraz pełne uwzględnienie polskiego interesu narodowego w pracach poszczególnych komitetów, dowództw i agencji.

�Realizując te zadania PPW ściśle współpracuje z przedstawicielstwami wojskowymi innych państw oraz Polskim Narodowym Przedstawicielstwem Wojskowy przy Kwaterze Głównej Sojuszniczych Sił Zbrojnych NATO w Europie (SHAPE)*

Polskie Przedstawicielstwo Wojskowe przy KW NATO i UE


Andrzej Marjański

16

31

� Podstawowe obszary działalności: � wojskowe elementy planowania obronnego; � zmiany w wojskowych strukturach Sojuszu;� udział w planowaniu Operacji Reagowania Kryzysowego NATO i UE;� rozwój systemów dowodzenia; � współpraca w dziedzinie wywiadu i rozpoznania; � podwyższanie zdolności wojsk do wspólnych działań; � wykorzystanie sił oraz infrastruktury wojskowej Sojuszu do wspólnych

działań z innymi państwami; � wojskowa współpraca regionalna; � współdziałanie z instytucjami cywilnymi oraz koordy nacja działa ń

struktur wojskowych w sytuacjach kryzysowych o char akterze niemilitarnym (kl ęski żywiołowe, katastrofy itp.);

� wojskowa współpraca z instytucjami wojskowymi Unii Europejskiej (Komitet Polityki i Bezpieczeństwa, Komitet Wojskowy, Sztab Wojskowy);

� współdziałanie z instytucjami Unii Europejskiej w zakresie zapobiegania konfliktom oraz zarządzania kryzysowego *

PPW przy KW NATO i UEAndrzej Marja ński (46)

32

UE dba o swoje bezpieczeństwo� W ciągu najbliższych lat UE chce zainwestować

1,4 mld w badania i produkty związane z bezpieczeństwem.

� Obywatele Unii mają być lepiej i taniej chronieni przed przestępczością, terroryzmem i klęskami żywiołowymi.

� UE nie chce dłużej zdawać się na dostawy firm zagranicznych. "Dla europejskich producentów otwiera się szansa na przeforsowanie produktów na rynkach światowych”,-wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Günter Verheugen na konferencji dotyczącej bezpieczeństwa, która odbyła się w Berlinie.

� Komisarz ds. bezpieczeństwa UE Franco Frattini „Jak dotąd jesteśmy wyłącznie konsumentem usług bezpieczeństwa oferowanych przez innych, np. przez USA. Tak dalej być nie może: Europa powinna stać się producentem bezpieczeństwa”. *


Andrzej Marjański

17

33

� Wyrazem strategii bezpieczeństwa narodowego jest udział Polski w działaniach poza granicami RP w akcjach:

Dyplomatycznych Humanitarnych Wojskowych

� Celowość tych działań wynika z wciąż wzrastającej współzależności bezpieczeństwa narodowego od skuteczności reagowania na zagrożenia pojawiające się w otoczeniu Polski, Europy i poza nią

� Uczestnictwo w operacjach poza krajem kształtuje wizerunek odpowiedzialnego i wiarygodnego partnera w środowisku międzynarodowym *

Polska w tworzeniu bezpieczeństwa

międzynarodowego


34

� Podstawa sprawnego funkcjonowania i organizacji demokratycznego pa ństwa – monteskiuszowska

zasada trójpodziału i równowagi władzy

ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej

Władza ustawodawcza – Sejm i Senat

Władza wykonawcza – Prezydent i Rada Ministrów

Władza s ądownicza – Sądy i trybunały

� Każda z władz uczestniczy w tworzeniu bezpiecze ństwa narodowego

� Każda z nich koncentruje si ę na działaniach wynikaj ących z ich konstytucyjnej roli w pa ństwie *

Władze polskie a bezpieczeństwo


Andrzej Marjański

18

35

� Odgrywa szczególną rolę polegającą na stanowieniu przepisów prawa powszechnie obowiązującego – ustaw

� Spełnia rolę kreacyjną –powoływanie i odwoływanie konstytucyjnie wskazanych centralnych organów państwa

� Prawo kontroli wykonywania ustaw � Prawo kontroli rządu i ministrów � Ratyfikowanie umów międzynarodowych *

Parlament


36

� Wprowadzanie stanu klęski żywiołowej i stanu wyjątkowego

� Może stosować środki odpowiedzialności parlamentarnej do:Rządu – wotum nieufności Ministrów – odwołanie

� Oskarżenie przed Trybunałem Stanu -naruszenie Konstytucji lub ustaw

� Zgromadzenie narodowe – odpowiedzialność konstytucyjna Prezydenta *

Parlament


Andrzej Marjański

19

37

� Organy wewn ętrzne parlamentu odgrywaj ące ważną rol ę w działalno ści parlamentu w zakresie bezpiecze ństwa narodowego:

� Komisja Obrony Narodowej – sprawy obrony, sił zbrojnych, funkcjonowanie obrony terytorialnej i obrony cywilnej, wykonywanie obowiązków w dziedzinie wzmacniania obronności przez organy państwowe i przedsiębiorstwa

� Komisja Spraw Zagranicznych –� Komisja ds. Służb Specjalnych - opiniuje projekty

ustaw i rozporządzeń wykonawczych dotyczących służb specjalnych, opiniowanie kierunków działania służb specjalnych i wniosków personalnych szefów służb, opiniowanie projektu budżetu służb specjalnych, ocena współdziałania cywilnych i wojskowych służb z organami ścigania *

Parlament – Komisje parlamentarneAndrzej Marja ński (46)

38

� W systemie ustrojowym RP samodzielny podmiot realizujący koncepcję równoważenia władz, a nie tylko częścią dualistycznej władzy wykonawczej

� Najwyższy przedstawiciel RP i gwarant ciągłości władzy państwowej

� Czuwa nad przestrzeganiem Konstytucji, stoi na straży suwerenności i bezpieczeństwa oraz nienaruszalności i niepodzielności terytorium RP

� Wykonuje swój urząd na podstawie Konstytucji i ustaw. � Najwyższy Zwierzchnik Sił Zbrojnych � Zatwierdza na wniosek Premiera strategię bezpieczeństwa

narodowego *

Prezydent


Andrzej Marjański

20

39

� Przywództwo w tworzeniu bezpieczeństwa narodowego przedstawia i uświadamia społeczeństwu

żywotne znaczenie tworzenia bezpieczeństwa

narodowego,

jego wizji

konieczności mobilizacji wysiłków całego społeczeństwa

na rzecz trwałego zapewnienia bezpieczeństwa

narodowego *

Przywództwo w bezpieczeństwie Andrzej Marja ński (46)

40

� Kazimierz Wielki (1310-1370) – twórca niezwykle sprawnego systemu obronnego opartego na powszechnym obowiązku obrony powiązanego z umocnieniem terytorium

(80 zespołów umocnień miast, zamków i twierdz)

stworzył podstawy bezpieczeństwa:

zapewniające blisko 300-letni okres rozkwitu Polski

podniesienie jej do rangi mocarstwa europejskiego. *

Przywództwo w bezpieczeństwie


Andrzej Marjański

21

41

Kazimierz Wielki (1310-1370)

ur. 30 kwietnia 1310 w Kowalu, zm. 5 listopada 1370 w Krakowie Król Polski w latach 1333-1370, ostatni władca z dynastii Piastów na polskim tronie.


42

� Buduj ące przykłady przywództwa (nieformalnego) w tworzeniu bezpiecze ństwa narodowego, wst ąpienia do NATO, popularyzacji strategii narodowych zdolno ści obronnych:

Jan Nowak- Jeziora ński Prof. Zbigniew Brzezi ński Jerzy Giedroy ćStefan Bratkowski

Współczesne przykłady przywództwaAndrzej Marja ński (46)

Andrzej Marjański

22

43

� Polskie narodowe słabo ści Brak przezorności Odwrócenie obywateli od państwa Lekkomyślne zawierzanie sojuszom Brak troski o własną siłę militarną *

Zagrożenia bezpieczeństwa


44

�Uświadomienie, że:� Bezpieczeństwo narodowe stanowi największą wartość i

potrzebę narodu i zależy tylko i wyłącznie od nas samych� Klęski i katastrofy narodowe w przeszłości to rezultat

błędów, niedbalstwa i osłabienia troski o państwo� Członkostwo w NATO i UE nie zapewni trwałych podstaw

bezpieczeństwa narodowego, zatem potrzebne są własne zdolności obronne

� Potrzebny jest udział całego społeczeństwa w tworzeniu bezpieczeństwa narodowego

� Polityka i strategia bezpieczeństwa narodowego muszą uwzględniać wyzwania i zagrożenia XXI wieku. *

Główne wyzwania misji przywództwa w tworzeniu bezpieczeństwa


Andrzej Marjański

23

Literatura do wykładu � Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku, Bellona,

Warszawa 2006

� http://unia15.republika.pl

� http://www.brukselanato

� www.money.pl/gospodarka

45Andrzej Marja ński (46)

Pytania ?Pytania ?

„M ędrzec nie mówi tego co wie, głupiec nie wie co mówi”

Przysłowie tureckie

www.amarjanski.spoleczna.pl

ZK-11W- struktury bezpieczenstwa miedzynarodowego„stwo Narodowe... · Organizacja Narodów...

Documents

Transcript of ZK-11W- struktury bezpieczenstwa miedzynarodowego„stwo Narodowe... · Organizacja Narodów...