Zespół Pieśni i Tańca

„MŁODY TORUŃ" MASZERUJE, CIĄGNIE MŁODZIEŻOWY KWIAT. TAŃCZY, ŚPIEWA, KONCER TUJE, ZNA GO MIASTO, WIEŚ I ŚWIAT.

CHOĆ SŁONECZNY SKWAR, CZY TEŻ PADA DESZCZ, CHOĆ PRZECIWNY WIATR, IDZIE NAPRZÓD TEŻ.

„MŁODY TORUŃ" MASZERUJE, NIE ZNA GRANIC WSI I MIAST. TAŃCZY, ŚPIEWA, KONCER TUJE BO W TYM SIŁA NASZA

I SWOISTY BLASK.

- MARSZ ZESPOŁU- si. i muz. Józef Witczak, 1964 r

i łka słów o Nas„.

Zespól Pieśni i Tańca "Młody Toruń" świętuje w tym roku jubileusz 35-iecia. Jego działalność jest ważnym rozdziałem w historii amatorskiego ruchu artystycznego w Toruniu i regionie, zwłaszcza te różnorakie było artystyczne i pozaartystyczne oddziaływanie zespołu. Jego dokonania są tak bogate, Iż należy tu mówić o z j a w i s k u k u l t u r a l n y m , d z i ś j ut n i e c o tajemniczym i ożywiającym wspomnienia.

Zespól powołał do istnienia Benedykt Leszczyński, który swe zainteresowania artystyczne - przede wszystkim muzyczne -ukształtował w domu rodzinnym. Rozwijał je w Liceum Pedagogicznym w Wymyślinie i połączył z pasjami społecznikowskimi studiując w warszawsk iej Akademii Wychowania Fizycznego. P o studiach p o d j ą ł pracę nauczycielską w Toruniu. Dzięki jego staraniom w utworzonym przy Technikum Mechaniczno­Elektrycznym Ośrodku Pracy Pozalekcyjnej Szkół Zawodowych 1 kwietnia 1964 roku powstał Międzyszkolny Zespół Artystyczny, który rok później otrzymał nazwę "Miody Toruń". Benedykt Leszczyński objął jego kierownictwo i gdy w 1968 roku został dyrektorem Młodzieżowego Domu Kultury w Toruniu, przeniósł Zespól do tej placówki. Opiekował się nim i później - gdy od 1973 roku pełnił funkcję sekretarza Komitetu Miejskiego PZPR i gdy od 1979 roku sprawował funkcję dyrektora Wojewódzkiego Domu Kultury w Toruniu. Przez prawie trzydzieści lat pomagał " M ł od e m u T o r u n i o w i "; m o ż n a p e w n i e powiedzieć: tył jego tyciem.

Na początku nie myślałem o występach, wyjazdach, sukcesach - mówił dziennikarce "Nowości". - Pragnąłem raczej zaoferować młodzieży godziwe zajęcie, rozrywkę i przyjemne wypełnianie wolnego czasu. (mak, Tańczy, śpiewa, gra i„. wychowuje, "Nowości", 30.03.1984). Tak sformułowane cele mogą wydawać się nader skromne, ale wówczas, na początku lat sześćdziesiątych, młodzież nie miała zbyt wielu możliwości rozwijania zamiłowań i uzdolnień artystycznych. Stąd też jako forma pozalekcyjnej pracy uczniów Zespól miał być jak najliczniejszy. Rychło miało się okazać, te choć skupiał kilkuset młodych instrumentalistów, wokalistów, recytatorów i tancerzy stał się„. elitarny. Przynależność do zespołu była bowiem nie lada powodem do chluby.

Choć amatorski ruch artystyczny w Toruniu i na Pomorzu rozwijał się jut w XIX wieku, był żywy w dwudziestoleciu międzywojennym i po wojnie, to jednak wcale nie było łatwe stworzenie Zespołowi podstaw organizacyjnych i materialnych umożliwiających funkcjonowanie i rozwój. Udawało się jednak przezwyciężać trudności. Struktura Zespołu nie tylko uwzględniała oczekiwania młodzieży, ale I w latach p ó ź n i e j s z ych d a w a ł a " M ł o d e mu Toruniowi" mobilność, dzięki której mógł ewoluować. Instrumenty muzyczne, sprzęt, stroje okazały się dobrami naprawdę trwałymi I

były sukcesywnie uzupełniane. Znakomita kadra instruktorska zapewniała wysoki poziom najpierw prób, a potem występów. Talent I

zapal młodzieży dawały Zespołowi silę, wigor i ów niepowtarzalny urok, który do dziś wzbudza podziw.

Zespól składał się z pięciu sekcji: orkiestry dętej i kameralnej orkiestry estradowej, chóru, grupy tanecznej I recytatorsko-teatralnej, czyli żywego słowa. Przez kilka miesięcy pracowały one oddzielnie. Integracji służył zimowy obóz artystyczny, który rozpoczął się 28 grudnia 1964 roku i trwał do 4 stycznia 1965 roku. Wówczas został skomponowany program, który po raz pierwszy zaprezentowano publiczności ostatniego dnia zgrupowania w toruńskim Technikum Mechaniczno-Elektrycznym. Po kilku następnych pokazach Zespoi zadebiutował na

scenie Teatru im. Wilama Horzycy 15 marca 1965 roku - podczas akademii z okazji Międzynarodowego Dnia Kobiet. Dla młodych w y c h o w a w c ó w w y s t ę p b y ł o g r o m n y m przeżyciem. Publiczności program podobał się ogromnie.

22 kwietnia 1965 roku pisał Krzysztof Pawłowski na lamach Ilustrowanego Kuriera Polskiego: Nazwijmy ich - "Miody Toruń", chociaż oficjalnie tytułują się Międzyszkolnym Zespołem Artystycznym. "Miody Toruń" - bo to j e s t w ł a ś n i e s y n o n i m t e g o, co s o b ą reprezentują: młodość, wesołość, piękno, a równocześnie pracowitość, wytrwałość. Są tacy, jakimi chcieliby ich widzieć dorośli, a zarazem wzbudzają podziw i zazdrość wśród swoich rówieśników. (Krzysztof Pawłowski, Miody Toruń gra, tańczy, śpiewa, Ilustrowany Kurier Polski, 22.04.1965). Po roku pracy wymagającej wytrwałości, dużego wysiłku, może nawet poświęcenia, po udanym debiucie zespól otrzymał nazwę, która do dziś oddaje jego charakter. Słowa gra, tańczy, śpiewa będą powtarzać się w wielu notatkach i artykułach prasowych odnotowujących kolejne sceniczne sukcesy młodych artystów.

Z e s p ó l w y s t ę p o w a ł p o d c z a s ś w i ą t państwowych, uroczystościach I imprez. W sierpniu 1966 roku "Miody Toruń" koncertował w siedzibie Rady Ministrów w Warszawie dla Polonii, w listopadzie również w stolicy, na a k a d e m i i z o k a z j i r o c zni cy R e w o l u c j i Październikowej. Dziś okazje czy okoliczności występów mogą budzić podejrzenia o propagandowe podporządkowanie Zespołu oficjalnej ideologii, ale wówczas było to całkiem naturalne. Owszem, "czynniki oficjalne" miały powody do ukontentowania, ale przecież "Miody Toruń" podobał się publiczności, I to nie tylko w kraju, gdyż wkrótce rozpoczęły się wyjazdy zagraniczne "Młodego Torunia". N a l e ż y p o d k r e ś l i ć , te j e ś l i Z e s p ó l przygotowywał programy okolicznościowe, to nie były one sztampą. Na sztampowość utyskiwał Marian Kruszko. Omawiając na lamach "Pomorza" program "Młodego Torunia" zaprezentowany w lutym 1965 roku z okazji 20. rocznicy wyzwolenia Torunia pisał, iż Zespół z ł a t w o ś c i ą p o t r a f i ł u d o w o d n i ć , ż e okolicznościowe programy artystyczne z okazji wszelkich rocznic czy świąt narodowych mogą dostarczać niepowtarzalnych przeżyć.

Pierwszy koncert trwał ponad dwie godziny. Jego treść została zdeterminowana chęcią pokazania całego dotychczasowego dorobku. Pomimo tego potrafiono zachwycić i oczarować s ł u c h a c z y l o g i k ą k o m p o n o w a n i a poszczególnych części tematycznych, tempem, b a r d z o p o p r a w n y m w y k o n a w s t w e m , barwnością pomysłowych strojów. Występ stal się, co tu dużo ukrywać, doskonalą wizytówką zespołu, zyskując tym samym przychylność miejscowych władz, znanych z gotowości moralnego i finansowego popierania każdej d o b r e j r o b o t y , c i e k a w e j i n i c j a t y w y . młodzieńczego zapału. (Marian Kruszko, Miody Toruń, "Pomorze". Magazyn spoleczno­kulturalny, 16-31 sierpnia 1967).

Na co dzień sekcje pracowały przez pierwsze cztery lata w salach, którymi dysponowało Ognisko Pracy Pozalekcyjnej w Technikum Mechaniczno-Elektrycznym. W okresie wakacji zimowych I letnich odbywały się zgrupowania, podczas których młodzież łączyła wypoczynek z intensywną pracą. Podobnie było i później - i jest do tej pory - w bardziej sprzyjających artystycznej pracy warunkach, jakie "Miody Toruń" znalazł w Młodzieżowym Domu Kultury.

Od I 2 do 31 sierpnia 1966 roku 1 20-osobowa g r u p a c z ł o n k ó w " M ł o d e g o T o r u n i a " koncertowała w Bułgarii. Pierwszy wyjazd za granicę został zorganizowany w ramach współpracy z młodzieżowym zespołem w Pleven. W następnym roku Zespól wyjechał na Węgry. W późniejszych latach odwiedzał Czechosłowację. Jugosławię, Holandię, NRD,

RFN, Szwecję, Związek Radziecki. Zagraniczne wyjazdy były dla młodych ludzi bardzo ważne. Wszak stanowiły w Polsce Ludowej doskonalą okazję do poznawania świata. Ewolucja "Młodego Torunia" to przekształcanie się poszczególnych sekcji.

Z orkiestrą dętą początkowo pracowali Marian Janiszewski, Jan Kopczyk I Zdzisław Piernik -wówczas uczniowie toruńskiej średniej Szkoły Muzycznej. Od grudnia 1964 roku orkiestra znakomicie rozwijała się pod dyrekcję b e z g r a n i c z n i e jej o d d a n e g o I g n a c e g o Kramskiego - członka orkiestry Filharmonii Pomorskiej, znakomitego muzyka I pedagoga. Koncerty były entuzjastycznie oklaskiwane. Gdy orkiestra osiągnęła artystyczny szczyt, w grudniu 1975 roku zmarł Ignacy Kramski. Można powiedzieć, iż śmierć dyrygenta równała się śmierci zespołu. Po prawie dwu l a t a c h p r ó b o w a l i o r k i e s t r ę o ż y w i ć wychowankowie Ignacego Kramsklego - Lech Lewandowski, Jerzy Rosiak i Kazimierz Wrzesiński, który w ł 978 roku został jej dyrygentem. Pomimo że udawało mu się podnosić poziom sekcji, zrezygnował z kierowania nią w 1983 roku. Kolejnym dyrygentem został Jan Woś. Ostatecznie zespól r o z p a d ł s i ę w p i e r w s z e j p o ł o w ie l a t osiemdziesiątych. P o raz ostatni wystąpił - w repertuarze przygotowanym przez Lecha Lewandowskiego I Jerzego Rosiaka - na uroczystym koncercie z okazji jubileuszu 25-lecia "Młodego Torunia". Dal jednak początek utworzonej w 1983 roku Młodzieżowej Orkiestrze Dętej pracującej w dawnym Wojewódzkim Domu Kultury - obecnie Wojewódzkim Ośrodku Animacji Kultury w Toruniu.

Kameralnej symfonicznej orkiestrze estradowej, która od grudnia 1964 roku pracowała pod dyrekcją Józefa Witczaka - skrzypka Filharmonii Pomorskiej, przypisane zostały zadania kapeli towarzyszącej grupie tanecznej. W 196 7 roku jej instruktorem został Michał Szost. Z pełnego wkładu orkiestry wyodrębnił kapelę. W 1971 roku - po śmierci Józefa Witczaka - objął dyrekcję orkiestry. Wtedy kapela przestała istnieć, natomiast orkiestra wykonywała opracowane przez Michała Szasta utwory zapisane przez Oskara Kolberga. W 1975 roku d y r y g e n t e m orkie s t r y z o s t a ł W o j c i e c h Michniewski - dyrygent Filharmonii Narodowej, instruktorem Jacek Kacprzyk. Nową kapelę utworzył Ale[<sander Mozol - wychowanek Michała Szasta, absolwent klasy skrzypiec Państwowej Szkoły Muzycznej li stopnia w Toruniu. Po udanych występach w Holandll orkiestra rozpadła się. Kapeli szefował I grai w niej na skrzypcach Aleksander Mozol - do czerwca 1994 roku. Po wakacjach zastąpił go Leszek Miliński. Od ubiegłego roku Aleksander Mozol na powrót szefuje kapeli.

W kwietniu 1965 roku utworzony został chór, początkowo żeński, trójglosowy. Kierował nim Paweł Malinowski, z którym współpracowali Irena Góralska, Florian Jaworski i Józef Nowakowski. Pewne załamanie w pracy tej sekcji nastąpiło po trzech latach - po odejściu p i erw s z e g o j e j k i e r o w n i k a . W ó w c z a s współpracę z zespołem podjął Kazimierz Jaworski - nauczyciel muzyki, twórca słynnego chóru w Szkole Podstawowej nr 3 w Toruniu. W grudniu 1971 roku zmarł Florian Jaworski - i nastąpiła kilkumiesięczna przerwa w pracy sekcji. Wznowiwszy działalność w zwiększonym składzie opracowała nowy repertuar pod kierownictwem Gisperta Jamrożego, Andrzeja Jamrożego i Kazimierza Pędrasika. W 1973 roku muzycy ci odeszli z zespołu i wówczas prowadzenia chóru podjął się Andrzej Łęcki -wcześniej muzyk w orkiestrze estradowej. Po jego odejściu w roku 1979 zespołem kierował Aleksander Mozol, którego rok później wsparła Barbara Zadroga - nauczycielka muzyki, dyrygent chóru w Studium Wychowania Przedszkolnego w Toruniu. W następnych latach zmieniali się instruktorzy, zmieniali się c h ó r z y ś c i . Z e s p ó l w y k o n y w a ł u t w o r y samodzielnie, towarzyszył tancerzom, później łączył się z nimi„. Ostatecznie przekształcił się w grupę wokalną, z którą od ubiegłego roku p r a c u j e L e s z e k M i l i ń s k i - a b s o l w e n t wychowania muzycznego w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Bydgoszczy.

Od września 1964 roku pracowala sekcja

recytatorsko-teatralna, określana później Jako sekcja tywego slowa. Kierowała nią Barbara Dastych - absolwentka fllologll polskiej Uniwersytetu Im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. polonistka w toruńskich liceach. Zespól, z którym wspólpracowall aktorzy toruńskiego Teatru Henryk Majcherek I Krystyn Wójcik, rychło przygotował własny program Drugi Pokój Toruński i wystąpił z nim w Ratuszu Staromiejskim. Następnym programem byla Opowieść o czerwonym Toruniu. W 1968 roku odbyly się premiery programów Z poezją przez wieki I Nigdy więcej Hiroszimy. Z uznaniem spotykały się kolejne prezentacje, m.ln. Kiedy Mlkolaj Kopernik byl mały, Kobieta w poezji polskiej. Od 1972 roku sekcję prowadzlla Lucyna Sowińska - absolwentka fllologll polskiej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Równolegle pracowala z dwoma grupami: Teatrem Baśni, z którym wystawiła m.ln. Żolnlerza I Królową, Syrenie Izy, Legendę o Liczyrzepie oraz Studiem Poetyckim, z którym zrealizowała m.ln. spektakle Odnówcie siebie, odnówcie świat, Pieśń o glodzle, Cztery tyczenia, Dobrą pamięć. Zespoly te w roku 1975 formalnie się usamodzlelnlly - to slynne dziś Studio P. Po kil ku latach próbę prowadzenia sekcji podjęla Ewa Scheurlng, a następnie Emilia Betlejewska, która przygotowala Balladę o zwyczajnym dniu. Od września z sekcją pracowal Boguslaw Jacek Pacek, po nim Marla Konczalska. Od roku 1983 sekcję prowadzlla Sabina Leszczyńska - absolwentka fllologli polskie) Uniwersytetu Mlkola)a Kopernika, polonistka w szkołach średnich. Pracowała równolegle z teatrzykiem dziecięcym I kolem recytatorskim. Wraz z odejściem Instruktorki w roku 1990 sekcja przestała Istnieć.

Sekcja taneczna z czasem określlla artystyczny profil "Mlodego Torunia"; przez wielu widzów jest z nią utożsamiony cały Zespól. Może zadecydowaly o tym widowiskowe walory. a więc I popularność, jej prezentacji, może silne osobowości Roderyka Lange I Anzelmy Zlcllńsklej - choreografów I Instruktorów. którym tancerze zawdzięczają dobry początek, a więc uznanie, wręcz zachwyt publiczności od pierwszego występu. Od samego początku w programach tej sekcji było coś oryginalnego: tancerze wykonywali i kujawiaka. I poloneza, I tańce historyczne. Stopniowo repertuar się rozszerzał. W 1967 roku opuści! zespól, a niedługo później I kraj. Roderyk Lange -choreograf I etnograf, autor Folkloru Kujaw. twórca techniki zapisu tańca, obecnie profesor antropologii tańca wspólpracujący z ośrodkami naukowymi na calym świecie, dyrektor Centre for Dance Studies w Les Bols. Odtąd tancerze pracowali pod kierunkiem Anzelmy Zielińskiej -nauczyclelkl muzyki, wytrawnego pedagoga, przez wiele lat asystentki choreografa (Roderyka Lange) w zespole tanecznym Im. Oskara Kolberga. Kierując sekcją podzieloną na grupy w i e k o w e p r o f e s o r A n z e l m a Z i e l i ń s k a zorganlzowala dla najstarszej z nich kurs Instruktorski. Zainteresowanie mlodzlety pracą w świetnie rozwijającej się sekcji malalo na początku I w polowle lat siedemdziesiątych, co nie miało większego wpływu na poziom licznych - niezmiennie gorąco oklaskiwanych -występów, w kraju i za granicą. W roku 1980 zadania asystentów Anzelmy Zielińskiej przyjęli tancerze związani z zespołem od wielu lat. Jedną grupę przez pewien czas prowadzlla Mlroslawa Moczarska - tancerka z zespolu f o l k l o r y s t y c z n e g o U M K . R o k p ó ź n i e j samodzielną - I udaną, Jak mlalo się okazać -pracę Instruktorską podjęly w zespole Jolanta L e s z c z y ń s k a s t u d e n t k a p r a w a n a Uniwersytecie Mikolaja Kopernika i Katarzyna Kobusińska - sluchaczka Studium Wychowania Przedszkolnego. We wrześniu 1982 roku przybyła jeszcze jedna instruktorka Anna Skupińska - absolwentka specjalistycznego kursu dla Instruktorów tańca w Poznaniu. Ponieważ grup bylo sporo, przyjęły nazwy; z "Wiślanami" pracowala Anzelma Zielińska, z "Katarzynką" Katarzyna Kobus Ińska (dziś B l i s k a ) , z "Po l k ą " A n n a S k u p i ń s k a , z "Kądzloleczką" Jolanta (dziś Schmidt). Grupa Mlroslawy Moczarskiej w związku z odejściem Instruktorki zasiliła "Wiślan".

( l

l l

G rupy Anny Skupińskie) - z tej samej przyczyny - powlększyly "Katarzynkę". Z kolei "Kądzloleczka" usamodzielnlla się - od ł 982 roku pracowala w strukturze Wojewódzkiego Domu Kultury w Toruniu. W drugiej połowie lat osiemdziesiątych grupę "Fllsaczek" prowadzili Beata Dar I Mariusz Domagała. W latach 1988-1990 z dziecięcą grupą pracowała Barbara Skibińska - wychowanka Katarzyny Bliskiej. Do czerwca 1997 roku - a więc do odejścia z zespolu Anzelmy ZlellńskłeJ - sekcję taneczną, czyli folklorystyczną, tworzyly dwie grupy, starsza I młodsza, "Wiślan" I cztery grupy "Katarzynki".

Sekcje lączyły się na okoliczność występów. Z oczywistych przyczyn "Młody Toruń" niezbyt często występowal w pelnym składzie.

W r a z z o b j ę c i e m p r z e z B e n e d y k t a L e s z c z y ń s k i e g o w 1 9 6 8 r o k u d y r e k c J I Mlodzleżowego Domu Kultury I przeniesieniem d o t e j p l a c ó w k i " Mło d e g o T o r u n i a " kierownictwo Zespolu objął Kazimierz jaworski. Sprawowal je do 1971 roku. Następnym kierownikiem "Mlodego Torunia" była Lucyna Sowińska. Od I 975 do I 976 roku Zespołem kierowała Krystyna Dem icka, od 1977 do I 990 roku Sabina Leszczyńska. Do zadań kierownika naletala nie tylko koordynacja pracy sekcJI I grup, artystyczna I pedagogiczna opieka nad młodzieżą. ale I ogromna sfera rozmaitych spraw natury organizacyjno-administracyjne). N a j t r u d n i e j s z e b y l y d l a Z e s p o ł u l a t a dziewięćdziesiąte - gdy formalnie b y ł pozbawiony kierownictwa, poniewat ilość grup - kół zainteresowań nie pozwalała n a utworzenie samodzielne) pracowni (wynika t o z przepisów obowiązujących w placówce oświatowe), jaką jest Młodzieżowy Dom Kultury). Od stycznia 1997 roku funkcJę kierownika pracowni - Zespołu Pleśni I Tańca "Miody Toruń" pełni Katarzyna Bliska -a b s o l w e n t k a S t u d i u m W y c h o w a n i a Przedszkolnego w Toruniu I pedagogiki kulturalno-oświatowej w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Zielonej Górze. Traflla do zespołu w 1973 roku, jest wychowanką A n z e l m y Z l e l l ń s k l e ); u m i e j ę t n o ś c i choreograficzne doskonaliła n a wtelu kursach spec)al Is tycznych.

Trudno uchwycić chwilę, kiedy Międzyszkolny Zespół Artystyczny stal się Zespolem Pleśni i Tańca. Po prostu: w latach dziewięćdziesiątych d a w n ą n a z w ę z a s t ą p i l a n o w a , b l i ż s z a a r t y s t y c z n e m u w i z e ru n k o w i " M l o d e g o Torunia", który ewoluując zyska! profil zespolu folklorystycznego. RaczeJ nie można mówić o tym, że jedna sekcja zdominowała Inne. W początkowym okresie, gdy charakter całemu Zespolowl nadawaly sekcje muzyczne I żywego slowa, staranie opracowane tańce były Istotnym punktem występów. Później pod kierunkiem Anzelmy ZiellńskleJ sekcja taneczna pracowala w sposób stabilny. Najmniejsze byly w nleJ rotacje kadrowe, no i profesor Zielińska wychowała następców. Jak mówi Katarzyna Bilska, amatorski zespól artystyczny Jest zaborczy: wymaga, by Instruktor poświęca! mu czas, umleJętnoścl, talent, by dawal dużo serca. Nadto instruktor musi nieustannie nad sobą pracować, poznawać nowe formy pracy, rozwija się artystycznie. Na nic się to zda, jeśli będzie marnym wychowawcą i nauczycielem, Jeśli nie będzie liderem. Znakomitą lekcję postawy instruktorskieJ dawala Anzelma Zielińska. która u m i a l a w i e l e n a u c z y ć , r a d z i ć sobie z "niespokojnymi duchami", sprawiającymi może trochę klopotów. ale często twórczymi (Jak to się dziś mówi: kreatywnymi). Benedykt Leszczyński stwierdza, że praca z zespolem amatorskim, zwlaszcza folklorystycznym, wymaga nie tylko wiedzy I umiejętności. ale I Jakiejś charyzmy. Takich osobowości w "Mlodym Toruniu" nigdy nie brakowalo. W okresie 35 lat z "Mlodym Toruniem" było związanych kilka - pięć, sześć? - tysięcy mlodych osób. Dziś wykonują rozmaite zawody. Są wśród nich znane osobistości... Niektórzy przychodzili i szybko odchodzlll, inni zostawali na długo. Wieńczone sukcesami występy na konkursach I przeglądach, wyjazdy zagraniczne,

koncerty w całym kraju. próby I ćwiczenia sklada)ą się na Intensywne życie Zespolu - nie zawodowego przeclet, a amatorskiego, w którym dziewczęta I chlopcy pracuJą z własnej woli: bo chcą, bo lublą, bo przeżywają ciekawą artystyczną przygodę. Zapewne w okresie tych 35 lat zdarzyla się w Zespole nie jedna burza. ale I niemal każdy występ byl nagradzany burzą oklasków.

Obecnie w Zespole Pleśni I Tańca "Młody Toruń" w Mlodzleżowym Domu Kultury w Toruniu pracuje okolo I 20 osób, w dziesięciu zróżnicowanych wiekowo grupach: sześciu tanecznych pod kierunkiem Katarzyny Bliskiej. dwu wokalnych pod kierunkiem Leszka Milińskiego I dwu Instrumentalnych pod kierunkiem Aleksandra Mozola. Są to zatem t a n c e r z e , ś p i e w a c y I I n s t r u m e n t a l i ś c i . Akompaniatorami s ą Marla Korczyńska I Leszek Miliński. Zajęcia wokalne w grupach prowadzi Arkadiusz Żmuda. Każda z tych osób jest związana z "Mlodym Toruniem" przez wiele lat.

Katarzyna Bliska uważa, że fenomenem "Mlodego Torunia" jest cląglość kadry lnstruktorskleJ. DodaJe przy tym, iż Zespół jest coraz mlodszy. W latach sześćdziesiątych tworzyla go wyłącznie miodzie! ze szkól ponadpodstawowych. Obecnie przeważaJą dzieci mlodsze, choć nic brakuje też mlodzieży. Do g r u p y t a n e c z n e ) t r a f l a J ą m a l u s z k i rozpoczynaJące naukę szkolną.

Zespól wykonuJe tańce, piosenki, przyśpiewki, Inscenizacje zwyczajów ludowych z różnych stron kraju, a także tańce narodowe. W programie są m.in. Suita rzeszowska, Suita opoczyńska, Sobótki na Kujawach, Krotochwile kujawskie, Tańce I pieśni Beskidu Sląskiego, Tańce I zabawy spod Przeworsk;\, Pieśni i tańce ze skalnego Podhala, Kujawiak I oberkiem, Krakowiak, Polonez.

Zespól na co dzień pracuje w Mlodzieżowym Domu Kultury, a zimą I latem wyjeżdta na obozy artystyczne. Szczególnie atrakcyjne są wyprawy na Karnawal Góral ski do Bukowiny TatrzańskleJ.

Rocznie "Młody Toruń" daje około 25 koncertów. Uczestniczy w spotkaniach I Imprezach regionalnych, Jak Wloclawska Wiosna Kulturalna. jarmark Kazimierzowski w Kowalu. Uświetnia! o b c h o d y 700-lecia Brodnicy. Wespól z grudziądzkim chórem Alla Camera wykonywa! koncerty noworoczne w Grudziądzu I Toruniu. Od kliku lat reallzuJe lekcje z folklorem. Wspólpracu)e z toruńskim Muzeum Etnograficznym, m.ln. zajmuje się gośćmi Międzynarodowego Festiwalu Kapel Ludowych. W 1997 roku wspólorganlzowal niezwykle udaną noc sobótkową Wianki nad W l s l ą . D o k o n u J e n a g r a ń r a d i o w y c h i telewizyjnych. Od 1996 roku działa Stowarzyszenie Popierania K u l t u r y L u d o w e j " M i o d y T o r u ń " wspomagające Zespól w jego pracy.

Przez lata "Młody Toruń" trlumfowal na scenach, przeglądach I festiwalach. Również ostatnie lata przynlosly mu sporo znaczących nagród i wyróżnień. W ł 991 roku otrzymał glówną nagrodę, ufundowaną przez Departament Szkolnictwa Ministerstwa Kultury I Sztuki, na Harcerskim Festiwalu Kultury Młodzieży Szkolne) w Kielcach, w roku 1992 nagrodę g l ó w n ą M i ę d z y n a r o d o w y c h S p o t k a ń Dziecięcych Zespołów Folklorystycznych "Sklerniewlce'92". Również w 1992 roku otrzyma! glówną nagrodę Międzynarodowych S p o t k a ń D z i e c i ę c y c h I M l o d z l e ż o w y c h Zespolów Folklorystycznych "Krakowlak'92" w Krakowie - za staranne opracowanie programu z zachowaniem typowej w tradycji krakowskich tańców I muzyki ekspresji I dynamiki. W roku 1994 zdobyl pierwsze mieJsce na

a: ,

.

-

Ogólnopolskich Spotkaniach Tańca Ludowego w Plocku. w 1996 roku "Zlotą Jodlę" na Harcerskim Festiwalu Kultury Młodzieży Szkolne) w Kielcach. Na tym Festiwalu zostal uhonorowany nagrodą Prezesa Zarządu TelewizJI Polskie) za wybitne osiągnięcia artystyczne. Również w 1996 roku Zespół otrzymał pierwsze wyróżnienie (czyli drugą z g l ó w n y c h n a g r ó d ) na O g ó l n o p o l s k i m Przeglądzie Zespolów Pieśni i Tańca pod haslem Spotkanie z tańcem w Rzeszowie, bral udzial w Międzynarodowych Spotkaniach Kulturalnych w Pucku, Ogólnopolskich Spotkaniach Zespolów Tańca Ludowego w Plocku. gdzie otrzyma! pierwszą nagrodę w kategorii wykonawców dziecięcych I nagrodę w kategorii wykonawców doroslych. W tym samym roku na Festiwalu Folkloru Kujaw I Ziemi DobrzyńskleJ w Ciechocinku otrzymał nagrodę za wysoki poziom artystyczny zespolu I perfekcyJne wykonanie tańców kujawskich. Czlonkowle Zespolu uczestniczą w Turniejach Tańca Narodowego w Formie TowarzyskleJ w Warszawie; w roku 1997 para z "Mlodego Torunia" zdobyla pierwsze miejsce - "Złotą Różę" w kategorii dziecięcej, w roku ubleglym pary tancerzy zdobyly drugie I trzecie miejsca w kategorii dziecięcej oraz trzecie miejsce w kategorii mlodzieżoweJ.

Od udziału w roku I 993 w Międzynarodowym Festiwalu Zespolów Folklorystycznych w ZleloneJ Górze organizowanym przez Polską Sekcję Międzynarodowych Stowarzyszeń Folklorystycznych Festiwali i Sztuki Ludowe) CIOFF pod patronatem UNESCO "Miody Toruń" o t r z y m u j e p o z y t y w n e r e c e n z j e r a d y artystycznej Sekcji. Od 1994 r o ku jest czlonkiem C I O FF i reprezentuje nasz kraj na międzynarodowych festiwalach. W 1997 roku byl w Strzegom I u w Polsce, w Burgas w Bulgarli I w Erfurcie w Niemczech. w 1998 roku na "wędruJącym festiwalu" na Kaszubach - w Brusach, Kościerzynie, Chojnicach I Gdańsku. Pod koniec kwietnia grupa taneczna I kapela weźmie udział w międzynarodowym festiwalu w Branson w USA.

W ostatnich latach "Miody Toruń" koncertowa! na Łotwie, w Estonii I Holandll w 1989 roku, w Holandii w 1990 roku. w Macedonii I na Ukrainie w 1993 roku, we Wloszech - na zaproszenie zespolu La Banda Musicale - w 1995 roku. w Niemczech i Bulgarli w 1997 roku. Dzisiejszy "Miody Toruń" Jest tym samym Zespołem, który powstal w kwietniu 1964 roku. "OrlentacyJnymi punktami" w Jego dziejach są... organizowane co pięć lat Jubileuszowe k o n c e rt y: s p o j r z e n i e w p r z e s z l o ś ć i podsumowanie dorobku. Programy tych koncertów określaJą charakter zespolu I zmiany, jakie w nim następowały. Koncert z okazji 35-lecla "Mlodego Torunia" jest planowany na 16 kwietnia w Teatrze Im. Wilama Horzycy; zostanie powtórzony następnego dnia. Wezmą w nim udział tancerze, którzy wystąpili na koncercie z okazji 20-iecla, wówczas tańczący w grupach Katarzyny Bliskiej i Anny Skupińskie), a także wszyscy obecnie pracuJący w Z e s p o l e . B ę d z i e to z a t e m k o n c e r t wielopokoleniowy. W programie znaJdą się tańce z różnych regionów Polski, tańce narodowe oraz fragment widowiska sobótkowego.

"Młody Toruń" od początku swego istnienia zajmował dziennikarzy: kroniki Zespołu zawierają mnóstwo wycinków prasowych, notatek I artykulów. W broszurach plsaiy o Zespole m.ln. Grażyna Achramowicz I Anna Kalisz w 1969 roku, Sabina Leszczyńska w 1984 roku. Zespól byl tematem kliku prac magisterskich. Ma też swoJą monografię. jest nią zajmująca, rzetelnie udokumentowana książka Piotra Petrykowskiego "Miody Toruń" opublikowana w Wojewódzkim Domu Kultury w 1987 roku. Dzialalność w latach późnleJszych dokumentują foldery wydawane na okoliczność kolejnych jubileuszy.

Jerzy Rochowiak Toruń, w lutym I 999 roku.

Tekst ukazał się w Biuletynie Informacji Kulturalnej nr 1-3/1999.

?. horn) -denn das lst eben eln Synonym

t,.., essen, das sle selbst vorstellen: Jugend,

Freude, Schónhelt, und glelchzeltlg

Arbeltsamkeit und Ausdauer.

Sle slnd so, wie wir sle ais Erwachsene sehen

móchten und erregen zugleich Staunen und

Neid ihrer Altersgenossen. Das Phanomen

des Nebenelnanderbestehens so vieler

Tugenden kommt nicht aft var„."

(Ilustrowany Kurier Polski; Bydgoszcz

22.04. 1965)

So hat nach ei nem der ersten Auftrltte der

mit dem Konzert und den Darstellern

bezauberte Redakteur Krzysztof Pawłowski

geschrieben.

Die Mitglleder des Ensembles haben diese

auszelchnenden Merkmale in lhrer langen,

schon 35-jahrlgen Geschlchte bewahrt.

.Miody Toruń" besteht seit dem I .April 1964.

Veranlasser, Grunder und erster Lelter war

Mgr Benedykt Leszczyński. Im Ensemble

sind Kinder und jugendllche aus den

Grund- und Oberschulen von Toruń, ais

auch Studenten und junge Werktatige.

Am Tanz-, Vokal- und Muslkunterrlcht

nehmen ca.

130 Personen Im Alter von 6 bis 25 )ahren

tell.

Das Programm des Ensembles .Młody Toruń"

besteht aus Vołkstanzen, Reglonaltanzen aus

verschledenen Landestellen, Kinderspielen,

dem Spektakeł .Sobótki na Kujawach"

(Johannisfeuer in der Landschaft Kujawy) und

Weihnachtsliedern.

In der 35-jahrigen Tatlgkeit hat das Ensemble

vlele Preise und Auszeichnungen an

Schauen, Wettbewerben und Festspielen

erhalten.

Es wurde mit den Auszeichnungen -

• Verdient fur die Wojewodschaft Toruń" -

• Verdlent fur die Stadt Toruń" geehrt.

• Młody Toruń" nlmmt aktiv am Kulturleben

Toruńs und der Region tell.

lst auch oft ais Gast beim Rundfunk und im

lokalen. regionalen und zentralpolnischen

Fernsehen.

Prasentiert auch seine Programme

In verschledenen Reglonen Polens und Im Ausland:

Bulgarien ( 1966. 1969, I 985, 1997).

Tschechoslovakei ( 1974), Estland ( 1989,

1990). Holland (1975. 1988. 1990).

jugoslavien ( 1981, 1983, 1988),

Lettland (1990). Makedonien (1993),

Deutschland (1973, 1986, 1997),

Schweden ( 1984), Ukraine ( I 993),

Ungarn (1973, 1974). łtallen (1995),

UdSSR(l 987) .

• Miody Toruń" lst seit vielen jahren Mltglied

der Polnlschen Sektion der łnternatlonalen

Volkskunstverbande, Festsplele und Foiklore

(PS CIOFF).

Conseił International des Organisations de Festivałs de Fołkłore et d'Arts Tradltionnełs

ONG en relatlona formellea de conaultatlon avec !'UNESCO

� ;J!I� � he editor of IKP, Krzysztof

Pawłowski was impressed and after one

of the first performances wrote: „Let's

call them „Młody Toruń' („Young

Torun") -it is exactly what they

represent: youth, joy but also diligence

and persistence. The youth like that is

liked by adults and admired by

colleagues."

/in:/ Ilustrowany Kurier Polski;

Bydgoszcz 22.04.1965

Up to date the particlpants of the group

keep on these attrłbutes . • Młody Toruń"

was founded on the 1 st of February,

1964 by Benedykt Leszczyński. In the

group there are puplls, students and

other young people who are lnterested

In folk dances. Nearly 130 people at the

age of 6-25 participate in dance, music

and vocal classes.

Repertoire of the group includes: folk

dances of various Polish regions,

national dances, carols, children's

plays and the performance „Sobótki

na Kujawach". „Młody Toruń" has

partlcipated in many competitions

and festivals receiving varlous awards

and honours.

The group actively participates in

artlstlc life of Toruń and the region.

„Młody Toruń' has been awarded the

medals-of merit for work for the Town

of Toruń Province.

„Miody Toruń" is ohen hosted by the

radio and TV, local and other Polish

channels .

The group performed for the Polish and

also Foreign audiences in the following

countries: Bulgaria ( 1966, 1969, 1985,

1997) Czechslovakia ( 1974), Estonia

(1989, 1990), Holland ( 1975, 1988,

1990), Yugoslavia ( 1981, 1983, 1988).

Latvla( 1990). Macedonia( 1993).

Germany (1973, 1986, 1997),

Sweden ( 1984). Ukralne ( 1993).

Hungary ( 1973, 1974). ltaly ( 1995),

Sovlet Union (1987).

For many years „Miody Toruń'

has been a member of PS CIOFF.

Conseil International des Organlsations de Festivals de Fotki o re et d' Arts Tradltionnels

ONG en relatlona formelle1 de consulłAtlon avec !'UNESCO

ADRA ZESPOŁU:

Kierownik organizacyjny, artystyczny i choreograf: Katarzyna Bilska.

Instruktor kapeli ludowej: Aleksander Mozol.

Instruktor grupy wokalnej Leszek Miliński,

Akompaniatorzy: Maria Korczyńska, Leszek Miliński.

Instruktor zajęć wokalnych w grupach �anecznych: Arkadiusz Zmuda.

Młodzieżowy Dom Kultury 87 - 1 OO Toruń, ul. Przedzamcze I I/ 15, tel. +48 (56) 62214 77, tel. +48 (56) 62 246 37, http://www.mlody.torun.w.pl e-mail:mlody@torun.w.pl, POLAND foto: Jacek Pilarski

Serdecznie dziękujemy.·

METALCHEM

PLASTICON TORUŃ

/& <:m) � Auó1

AUTOSAR .,, ..

Rakowicz - Skonieczny Autoryzowany Dealer VW I Audi

TELEKOMUNIKACJA POLSKA S.A.