Zebra nr 10

Wimieniudwóchfirm–MedtroniciLifescan–chcemyWamprzedewszystkimżyczyćspokojnychi radosnych świąt, pełnych kolorowych pisanek nastole, pełnych słonecznych uśmiechów na twarzy- takich jakimiobdarzawszystkichpompiarzynaszaZebra. Ciekawe, co powie w lany poniedziałek jakkubełek pełen zimnej wody zmyje jej paski? IWamżyczymybardzomokregolanegoponiedziałku!Cho-ciażmożekomuśsięudainiedasięoblać!AlecotozaŚwięta?Niezapominajcieteżonaszychsłodkichcodziennościach, pamiętajcie o kontrolowaniu cu-krówiodpowiednimobliczaniubolusównapysznepotrawywielkanocne.

WtymnumerzeZebrazapraszadoczytaniazwiosennymimpetem.Wartymuwagizagadnieniemjest Czasowa Zmiana Bazy, o której nie wszystkiepomponkiipomponywszystkowiedzą.

Str. 3Czasowa Zmiana Bazy w pompie insulinowej - wywiad z dr Beatą Pyrżak

Str. 5Mini Link- supernowość!

Str. 6Guardian RT 3 – Nowy Strażnik Naszego Cukru

Str. 12 Ale Kosmos! –XV Finał WOŚP

Str. 14Rodzaje bolusów posiłkowych

G a z e t k a w p a s k i d l a u ż y t k o w n i k ó w p o m p i n s u l i n o w y c h M i n i M e d i g l u k o m e t r ó w S m a r t S c a n

Nareszcie Zebra może się z Wami podzielić tym, jak bardzo nie lubi zimy. Oczy-wiście lubi śnieg i śnieżne zabawy, ale nie przepada za długimi, mroźnymi, zi-mowymi dniami, które są przecież krótsze niż te wiosenne. A nasza pasiasta koleżanka uwielbia patrzeć jak wszystko budzi się do życia w piękne słoneczne dni wiosny. Szczęśliwa wraz ze wszystkimi, którzy tak jak ona nie mogli się do-czekać wita wiosnę, która ma dla Nas wiele nowych informacji.

WITAJ WIOSNO!

PanidrBeataPyrżak,diabetologzeszpitalaprzy ulicy Marszałkowskiej w Warszawie przybliżynamzasadystosowaniaCzasowejZmianyBazy,któ-rajestnaprawdębardzoużytecznąfunkcjąwpom-pie.Wszystkimszczęśliwymposiadaczompompnieobce jest również pojęcie Bolusa, ale warto sobiedokładniejprzypomniećiposzerzyćwiedzęnajegotemat.PostaramysięwięcuporządkowaćWasząwie-dzęna temat jakobliczaćbolusy posiłkowe,kiedyje stosować idlaczegostosowaniebolusaprzedłu-

żonego jest tak istotne. Powinniście także ko-niecznieprzeczytaćoXVfinaleWielkiejOrkiestryŚwiątecznejPomocy.Byłopoprostukosmicznie,dlategozajrzyjcienastronę12bydowiedziećsięwięcej.Mamynadzieję,żezaciekawiWasjakudałsię bieg„Policz się z cukrzycą” oraz co nowegozwymiennikami.Znowościsprzętowych, jakiepojawiłysięostatniochcemyWamzaprezento-wać nowe urządzenie - Guardiana RT 3, któryrazemznowym,niesamowiciemałymMiniLin-kiempozwalakontrolowaćpoziomcukruprzezcałyczas. Serdecznie zapraszamy do lektury.

W tym numerze ZEBRA poleca:

2

Czasowa Zmiana Bazy

Umożliwia natychmiastową zmianę dawki wlewu podstawowego w określonym przez pacjenta czasie od 30 minut do 24 godzin. Ustawienie wielkości CZB nie może przekroczyć zaprogramowanego wcześniej przez użytkownika pompy maksymalnego limitu dawki podstawowej.Opcja CZB umoż-liwia w prosty sposób natychmiastową zmia-nę przepływu podstawowego związaną ze zmiennym zapotrzebowaniem na insulinę w sytuacjach nietypowych, takich jak:o Krótkotrwały wysiłek fizycznyo Hiperglikemia (oprócz bolusa korekcyjnego)o Hipoglikemia o Rozpoczynająca się infekcjao Stosowanie niektórych leków

Jak to działa?Gdy skorzystamy z CZB, stosowana aktualnie baza zostaje zastąpiona przez ustawioną na określony czas tymczasową dawka podsta-wową. Po zakończeniu podawania tymczaso-wego wlewu ponownie zostanie wznowiony przepływ, z którego korzystano wcześniej. Czasowy wlew nie jest przez pompę powta-rzany, jeśli użytkownik ponownie go nie za-programuje. Należy także pamiętać, że istnieje możliwość przerwania (anulowania) ustawień

CZB w każdej chwili, oraz nanoszenie ewentu-alnych poprawek na ustawiony tymczasowy przepływ.

Rodzaje wlewów tymczasowychW pompach Paradigm dostępne są dwa ro-dzaje tymczasowej dawki podstawowej:

procent dawki podstawowej tzw. baza procentowa

dawka insuliny podana w przepływie godzinowym (J/G) (jednostki/godzinę)

Procent dawki podstawowejTen rodzaj tymczasowej bazy jest zależny od bieżącej dawki wlewu podstawowego. Pro-gramowanie CZB w tym przypadku polega na wyrażeniu za pomocą procentów zwiększo-nego lub zmniejszonego przepływu podsta-wowego. Zmiany można dokonać w zakresie od 0 do 200 %, przy czym należy pamiętać, że obowiązuje limit ustawionej wcześniej mak-symalnej dawki podstawowej. Opcja „procent dawki podstawowej” nie jest dostępna w mo-delach pomp MiniMed 508.

Tymczasowa dawka podstawowa, zwana także czasową zamianą bazy (CZB) ma szczególne zastosowanie w sytuacjach, które nie należą do typowego try-bu życia pacjenta, a zmieniają zapotrzebowanie na insulinę niezwiązane ze spożyciem posiłku.

1,50 (J/G)(dawka 1)

2,55 (J/G)(dawka 2)

1,95 (J/G)

(dawka 3)

2,30

(J/G)

3,05

(J/G)

(120% x dawka 2=3,06)3,06 zaokrąglone w dół donastępnej wielokrotności 0,05wynosi 3,05 J/G

(120% x dawka 3=2,34)2,34 zaokrąglone w dół do następnej wielokrotności 0,05 wynosi 2,30 J/G

07:00 rano 13:05

15:00

17:05 00:00

godzina początkowa dawki tymczasowej godzina końcowa dawki tymczasowej

07:00 rano

15:00

13:0517:05 00:00

1,50 (J/G)

(dawka 1)

2,55 (J/G)

(dawka 2) 1,95 (J/G)

(dawka 3)

3,5 (J/G)

3,50 (J/G) tymczasowa dawka podstawowa

Ustawienia tymczasowej dawki podstawowej

Rodzaj tymczasowej dawki podstawowej:

Procent (%) dawki podstawowej

Ustaw czas trwania: 4:00 godziny Ustaw tymczasową dawkę podstawową: 120 % (dawka zwiększona o 20 %)




Ustaw czas trwania: 4:00 godziny Ustaw tymczasową dawkę podstawową: 45 % (dawka zmniejszona o 55 %)



Dawka insuliny (J/G)

Ustaw czas trwania: 4:00 godziny Ustaw tymczasową dawkę podstawową 3,5 J/G

























Ćwiczenie 1

Dawka insulinyTen rodzaj tymczasowej bazy jest niezależny od bie-żącej dawki wlewu podstawowego. Po wybraniu typu: Dawka insuliny (J/G), pompa będzie podawała ustawioną przez pacjenta stałą ilość insuliny aż do momentu zakończenia czasu trwania CZB. Opcja ta dostępna jest we wszystkich modelach pomp MiniMed i Paradigm.

Ćwiczenie 3 0801 080 987Opłata jak za poł. lokalne

022 465 69 87z telefonów komórkowych

Schematy wlewu podstawowego: Baza A i Baza B

Należy pamiętać, że czasowa zmiana bazy znajduje zastosowanie w sytuacjach przejścio-wych, nie należących do sytuacji codziennych. Natomiast w długotrwałych okresach wzmo-żonej lub obniżonej aktywności zastosowanie schematu bazy A lub B wydaje się być lepszym rozwiązaniem. Schematy bazy, to dwie dodat-kowe opcje dawki podstawowej, zapisane w pamięci pompy na stałe.

Jeśli nie wiesz w jaki sposób włączyć CZASOWĄ ZMIANĘ BAZY

w Twojej pompie – zadzwoń do przedstawiciela albo na 24-godzinną infolinię.

Ćwiczenie 2

3

Pani Doktor, co to jest czasowa zmiana bazy w pompie insulinowej?Aby w pełni wyjaśnić znaczenie czasowej zmia-ny bazy należy najpierw powiedzieć, czym jest baza zwana inaczej wlewem podstawowym. Baza to ilość insuliny podawana stale przez pompę w ciągu doby w zależności od zapotrzebowania pa-cjenta. Jej zadaniem jest utrzymanie glikemii (cu-kru we krwi) w normie w nocy oraz między posił-kami. Wlew podstawowy powinien być dobrany indywidualnie dla każdego pacjenta. Na wielkość wlewu podstawowego ma wpływ wiele czynni-ków takich jak np: wiek pacjenta, czas trwania cukrzycy, dotychczasowa dobowa dawka insuli-ny, efekt brzasku, ciąża, aktywność fizyczna czy niektóre leki. Dawki insuliny w bazie można zmie-niać w miarę potrzeby na kilka lub kilkanaście godzin przed czasem, w którym chcemy osiągnąć lepszy poziom cukru we krwi. Natomiast czasowa zmiana bazy (w skrócie zwana CZB) umożliwia natychmiastową zmianę dawki wlewu insuliny w określonym przez użytkownika pompy czasie. Jest to bardzo przydatna funkcja do regulowania poziomów glukozy w trakcie sytuacji nietypo-wych, niepowtarzających się regularnie. Należy pamiętać, że ustawienia dawki insuliny z użyciem

Czasowa Zmiana Bazy w pompie insulinowejRozmowa z dr n med. Beatą Pyrżak, pediatrą endokry-nologiem, z Katedry i Kliniki Pediatrii i Endokrynologii oraz Poradni Diabetologicznej Dla Dzieci Samodziel-nego Publicznego Szpitala Klinicznego A.M. im. prof. dr M. Michałowicza przy ulicy Marszałkowskiej w War-szawie, zajmującą się leczeniem dzieci z cukrzycą.

dr n. med. Beata Pyrżak

CZB nie są wprowadzane do pamięci pompy na stałe. Zakres, w którym można dokonać zmian to od 30 minut do 24 godzin.

Czyli kiedy należy jej używać?Mam tu na myśli sytuacje, które nie należą do ty-powego dla człowieka trybu życia. Do takich sy-tuacji zaliczamy okresy wzmożonej lub obniżonej aktywności na przykład niezaplanowany wysiłek fizyczny. Podobnie jest w przypadku choroby, czy też w sytuacji stresu. Chyba każdy chorujący na cukrzycę spotkał się ze wzrostem glikemii pod-czas zwykłego przeziębienia czy innej dodatko-wej choroby. Taki wzrost może utrzymywać się krótkotrwale, ale zdarza się także, że trwa znacz-nie dłużej niż przypuszczaliśmy a stosowanie tylko bolusów korekcyjnych nie przynosi zado-walających efektów. Gdy stężenie glukozy jest okresowo wyższe wprowadzenie odpowiedniej tymczasowej zmiany w przepływie podstawo-wym insuliny, oraz odpowiednie dopasowanie bolusów korekcyjnych niewątpliwie „naprawi” po-ziomy glikemii. Niezaplanowany wysiłek fizyczny również wiąże się ze zmianą poziomu cukru, naj-częściej z jego spadkiem. Zredukowanie odpo-wiednio wcześniej dawki wlewu podstawowego i

utrzymanie niskiego przepływu insuliny w trakcie trwania wysiłku fizycznego i jakiś czas po jego za-kończeniu pomaga w zapobieganiu hipoglikemii, bez konieczności spożywania dodatkowego po-siłku. Takie postępowanie jest bardzo pomocne dla osób, które zamierzają zrzucić kilka kilogra-mów. Są jeszcze inne sytuacje nieco nietypowe, które mogą wymagać użycia CZB, należą do nich spożycie posiłku przy podwyższonej glikemii i zmiana wkłucia. Wszyscy pacjenci wiedzą, że przy podwyższonej glikemii najrozsądniej jest podać bolus korekcyjny i poczekać aż poziom cukru się obniży. W sytuacji nietypowej, kiedy chcemy bądź musimy spożyć posiłek mimo hiperglikemii oprócz podania bolusa korekcyjnego i posiłko-wego warto rozważyć zwiększenie przepływu podstawowego na 2-3 godziny. Takie rozwiąza-nie zwykle pomaga osiągnąć dużo lepsze glike-mie 2 godziny po posiłku. W drugim przypadku, u niektórych pacjentów po zmianie wkłucia przez pierwszych kilka godzin obserwujemy nieco pod-wyższone glikemie, może być to spowodowane

brakiem wysycenia insuliną nowego miejsca wkłucia. Wtedy również warto rozważyć użycie CZB dyskretnie zwiększając przepływ. U pacjen-tów obserwujących tendencje do spadków gli-kemii po założeniu świeżego wkłucia wskazane będzie obniżenie przepływu podstawowego na 3-4 godziny. Opcja CZB jest niezwykle pomocna w przypadku sytuacji niespodziewanych, gdyż wtedy zapotrzebowanie organizmu na insulinę gwałtownie się zmienia i należy natychmiast rea-gować – w tym właśnie pomaga Czasowa Zmiana Bazy. Wszystkie wyżej wymienione przykłady wy-magają indywidualnego podejścia, dlatego za-nim zaczniemy „eksperymentować” warto skon-sultować się z lekarzem prowadzącym.

Czym różni się baza tymczasowa od bazy A i B?Bazy A i B to zupełnie inne opcje. Przede wszyst-kim można przejść z podstawowej bazy na zapro-gramowaną przez siebie bazę A lub B na nieokre-ślony czas. Czasowa zmiana bazy to zmiana na

4

maksymalnie 24 godziny. Bazy A lub B stosuje się w przypadku stałych, jednakowych zmian. Przy-pominają one wlew podstawowy, przygotowany na konkretne okazje-wydłużone okresy mniejszej lub większej aktywności, miesiączki, weekendowe zajęcia i dłuższy sen. Na przykład, jeśli dziecko ma w każdy poniedziałek bardzo intensywny dzień w szkole to jesteśmy w stanie przewidzieć reakcje i potrzeby jego organizmu i ustawić na stałe bazę o zmniejszonym przepływie. Przebiegu choroby nie jesteśmy w stanie przewidzieć, dlatego też czasowa baza jest w tym przypadku lepsza, gdyż zmiany można regulować nawet co parę godzin. Jak już wcześniej wspomniałam, czasowa zmiana bazy to odpowiedź na nieprzewidziane i nietypo-we sytuacje.

Czym należy się kierować ustawiając w pompie czasową zmianę bazy?Przede wszystkim nie można zmniejszać czy też zwiększać przepływu radykalnie, trzeba podcho-dzić to tego bardzo ostrożnie. Jest to kwestia bar-dzo indywidualna dla każdego pacjenta, każdy organizm jest przecież zupełnie inny. Jeżeli sytu-acja tego wymaga, zmiany radykalne mogą być dokonywane tylko w porozumieniu z lekarzem prowadzącym. W przypadku wysiłku fizycznego zaleca się redukcję przepływu podstawowego o 30-50%. Jeśli natomiast okaże się, że poziomy glikemii nie są zadowalające należy odpowiednio zmniejszyć czy też zwiększyć przepływ. Decyzje podejmo-wane w związku z wysiłkiem fizycznym muszą uwzględniać czas trwania wysiłku, jego intensyw-ność oraz poziom glikemii w chwili rozpoczynania aktywności a także czas, jaki upłynął od podania ostatniego bolusa – mam tu na myśli ilość aktyw-nej insuliny (kalkulator bolusa). W przypadku choroby zaleca się zwięk-szenie dawki bazalnej o około 25 – 50%. Podobnie

jak w poprzednim przypadku jest to uzależnione od indywidualnego zapotrzebowania. Jednak na-leży mieć na uwadze przebieg choroby oraz sto-sowane leki. Tak naprawdę to pacjent sam znając reakcje swojego organizmu może decydować, w jakim stopniu należy zwiększyć bazę. Jeśli cho-dzi o stres sprawa jest trudniejsza do oceny. Nie powinno się natychmiast reagować zmianą w bazie, gdyż nie zawsze wiemy czy stres w danej sytuacji spowoduje obniżenie lub zwiększenie poziomów cukru. Należy, więc zareagować odpo-wiednio później i kontrolować cukier. Zmieniając bazę stałą na tymczasową powinno się częściej kontrolować poziom glikemii. Pozwoli to spraw-dzić czy zareagowaliśmy odpowiednio, a także da nam wiedzę dotyczącą reakcji naszego organizmu, którą będzie można wykorzystać w przyszłości.

A na jak długo powinno się wprowadzać tymczasowe zmiany w bazie?

Na to pytanie jest bardzo trudno jednoznacznie odpowiedzieć. Jest to znowu kwestia bardzo in-dywidualna. Oczywiście, jeśli jest to krótkotrwały wysiłek to zmiana nie powinna trwać zbyt długo, nie więcej niż 2-3 godziny. W przypadku długo-trwałego intensywnego wysiłku, należy rozważyć skorzystanie z tzw. bazy aktywnej (Baza A). Ko-rzystając z bazy A, również możemy modyfiko-wać bieżący przepływ insuliny, korzystając z opcji CZB, dopasowując go do aktualnej sytuacji. U pacjentów z tendencją do późnych hipoglikemii powysiłkowych należy rozważyć zastosowanie zmniejszonego przepływu podstawowego jeszcze kilka godzin po zakończeniu wysiłku fizycznego. W sytuacji choroby zmiany mogą być do-konywane na 5-8 godzin i na bieżąco modyfikowa-ne na podstawie poziomów glikemii. Jest to jednak trudne do oszacowania i tak naprawdę tylko pa-cjent lub jego rodzice są w stanie określić i „zbadać” czas trwania zmiany w przepływie podstawowym.

Czy pacjenci korzystają z tej opcji? Czy uważają ją za przydatną?Tak. Często zdarza mi się słyszeć od rodziców mo-ich małych pacjentów, że zmienili bazę na parę godzin, bo akurat ich pociecha jeździła na rowe-rze i chcieli zapobiec hipoglikemii. Nie używając terminu czasowa zmiana bazy właśnie jej użyli - w praktyce. To naprawdę się przydaje. Pacjenci bardzo chwalą sobie stosowanie tej opcji pod-czas choroby gdyż czasami naprawdę trudno nad nią zapanować. Czasowa zmiana bazy bardzo to ułatwia. Ja bardzo często stosuję czasową zmia-nę bazy jeszcze w innym przypadku, mianowicie: przy podłączaniu dziecka do pompy. U niektó-rych pacjentów o chwiejnym przebiegu cukrzycy i dużej wrażliwości na insulinę w początkowym okresie leczenia pompą trudno jest ustawić doce-lową dawkę podstawową. Stosowane w tej sytua-cji opcji czasowej zmiany bazy pomaga delikatnie wprowadzać zmiany by ostatecznie dopracować właściwy wlew podstawowy. W dniu podłączania po raz pierwszy pompy należy pamiętać, aby nie dochodziło do nakładania się insuliny długodziałającej podanej podskórnie i bazy podawanej z pompy. Zastoso-wanie CZB w tej sytuacji pozwala płynnie przejść z terapii penowej na pompową redukując ryzyko hipoglikemii do minimum. Naprawdę namawiam do korzystania z czasowej zmiany bazy wszystkich pacjentów i rodziców, którzy znają własny organizm lub or-ganizm swojego dziecka.

Bardzo dziękujemy za rozmowę! Rozmawiała: Anna Zakrzewska

Taki mały a taki doskonałyMiniLink pełni kluczową rolę w systemie Paradi-gm 722. Jego zadaniem jest przesyłanie danych do pompy, uzyskanych z sensora stale badającego po-ziom cukru. Pompa podaje wynik wyświetlając go na ekranie co pięć minut. Ten malutki odpowiednik transmitera, nadajnika z poprzedniego modelu pompy Paradigm 722, jest połączony bezpośrednio z sensorem(elektrodą). Nie posiada żadnego kabel-ka a całość przymocowana jest do ciała „z wierzchu” hipoalergicznym, bardzo cienkim przezroczystym, oddychającym plastrem. Zajmuje bardzo małą po-wierzchnię skóry, jest więc bardzo dyskretny – pra-wie niezauważalny.

WygodnyO wygodzie stosowania tego miniaturowego nadaj-nika świadczy przede wszystkim jego wielkość. Nie-które osoby zastanawiając się nad stosowaniem Sy-stemu Paradigm 722 w ostateczności rezygnowały z

Mini LinkTM - nowy, maleńki transmiter do pompy insulinowej

Paradigm 722® i Guardiana RT®

Nowe technologie

System Paradigm 722 to pierwszy na świecie zintegrowany system podawania insu-liny za pomocą pompy z ciągłym odczytem glikemii w czasie rzeczywistym. Zado-wolenie i komfort pacjentów używających pompy 722 jest dowodem doskonałości tego urządzenia. Dzięki niemu możliwy jest wgląd w kontrolę glikemii i możliwość natychmiastowej reakcji. Firma Medtronic Minimed postawiła kolejny krok zmie-rzający do zrealizowania idei zbudowania sztucznej trzustki. Nowy miniaturowy MiniLink to udoskonalenie Systemu Paradigm 722, zapewniające jeszcze większą wygodę i satysfakcję wynikające z jego stosowania. MiniLink znajduje także zasto-sowanie w opisywanym w tym numerze Zebry urządzeniu-Guardian RT 3 spełnia-jąc tę samą funkcję co w Systemie Paradigm 722.

niego obawiając się zbyt dużej wielkości transmitera. W tej sytuacji ewentualne obiekcje, co do wielkości w żaden sposób nie są zasadne. Transmiter z elektro-dą wielkością przypominają rozmiary wkłucia Quick-set. Co więcej nadajnik jest bardzo lekki. Jest tak skonstruowany, że nie zachodzi niebezpieczeństwo oderwania go od skóry czy też zawadzenia. Niewia-rygodnie mała powierzchnia, którą zajmuje jest po-równywalna z powierzchnią znaczka pocztowego.

DyskretnyMiniLink płasko przylega do skóry a tym samym łatwy do ukrycia pod ubraniem. Ponadto nie jest ograniczony żadnymi połączeniami z innymi urządzeniami, co umożliwia umieszczenie go w różnych miejscach na ciele. Ten aspekt jest bar-dzo istotny w codziennym użytkowaniu, przede wszystkim dla dzieci. MiniLink po prostu im nie przeszkadza.

WodoodpornyNadajnik wraz z elektrodą mogą być swobodnie uży-wane podczas kąpieli, pływania czy też pod pryszni-cem. Te czynności nie zakłócają działania nadajnika i elektrody. Są odporne na zanurzenia i mogą być noszone nawet do głębokości 2,4 metra nie dłużej niż pół godziny.

DługowiecznyKolejnym potwierdzeniem wygody tego urządzenia jest możliwość ładowania za pomocą odpowiedniej wtyczki - ładowarki. Daje to komfort, a zarazem wy-dłuża czas eksploatacji. Szybkie 20 minutowe doła-dowanie zapewnia stosowanie MiniLinka nieprze-rwanie przez 3 dni. Natomiast pełne naładowanie nadajnika umożliwia stosowanie go przez 14 dni. Co więcej ta specjalna ładowarka potrzebuje tylko jed-nej baterii AAA by spełniać swoją funkcję. Firma Medtronic dołożyła wszelkich sta-rań by zapewnić Wam komfort i codzienną swobodę podczas stosowania Systemu Paradigm 722. Wraz z nowym nadajnikiem MiniLink jest to jeszcze ła-

twiejsze do osiągnięcia. Stały monitoring poziomów glikemii to nadzwyczajne udogodnienie. Świado-mość, że „ktoś” pomaga nam czuwać nad tym aby cukier nie spadł poniżej dolnej granicy, jak również by nie urósł do zbyt wysokiego poziomu, a także świadomość, że można w takiej sytuacji natychmiast zareagować - są osiągnięciami niezwykle ważnymi. A co najważniejsze – stosowanie Systemu Paradigm 722 podwyższa komfort życia.

UWAGA !!!Użytkownicy dotychczasowych transmiterów po wyczerpaniu ich baterii i spełnieniu określo-nych warunków* mogą wymienić je na nowe MiniLinki. Dzieci do lat 7, stosujące transmiter mogą wymienić go na MiniLinka, bez względu na stan zużycia baterii.

* informacje o warunkach wymian dostępne są u przedstawicieli firmy oraz pod numerem INFOLINII

5

6

W rzeczywistości to marzenie wszystkich osób chorych na cukrzycę. Bez wątpienia każdy kto się z nią boryka chciałby wiedzieć na bieżąco jak się mają jego cukry, jak kształtują się poziomy glikemii w cią-gu całego dnia i jak nad nimi zapanować. Guardian Real Time 3, nowy produkt firmy Medtro-nic, to „młodszy brat” znanego już naszym czytel-nikom Guardiana RT. Jest osobistym urządzeniem pomiarowym pokazującym w czasie rzeczywistym poziom glukozy, a co najważniejsze informującym również o nagłych jego wahaniach.

Mały, mądry, prosty w obsłudze Udoskonalony Guardian RT 3 z zewnątrz wyglą-da identycznie jak pompa insulinowa Paradigm 722, a więc jest jeszcze bardziej dyskretny niż jego star-szy brat. Na monitorze w trybie ciągłym wyświetla-na jest aktualna wartość poziomu cukru. Elektroda enzymatyczna(sensor) stale badająca poziom cukru zapewnia rzeczywisty wgląd w poziomy glikemii. Zakłada się ją za pomocą specjalnego urządzenia, które wprowadza sensor na odpowiednią głębo-kość-jest to bardzo proste i właściwie bezbolesne. Sensor, który umieszcza się podskórnie, jest połą-czony z MiniLinkiem. To odpowiednik transmitera, z którym mieliśmy styczność przy wcześniejszym mo-delu Guardiana. Jego zadaniem jest przesyłanie fa-lami radiowymi danych o stężeniu glukozy w płynie

śródtkankowym do monitora, który nosi się tak jak pompę. MiniLink jest znacznie mniejszy od swojego poprzednika i ma nieograniczony czas działania - można go ładować za pomocą odpowiedniej wtycz-ki. MiniLink ma wielkość zbliżoną do wielkości części wkłucia Quick – set, przyklejonej ciała. Naprawdę jest mały. Dlatego też doskonale nadaje się dla dużych i małych pacjentów. Aby zapewnić komunikację między nadajnikiem a monitorem oba urządzenia muszą znajdować się w odległości nie większej niż 2 metry. Jeśli połączenie między nimi zostanie zerwa-ne, urządzenia „odnajdą się” zaraz po ponownym zbliżeniu. Kalibrację Guardiana przeprowadza się po zainstalowaniu elektrody, poprzez wprowadzenie czterech poziomów cukrów z glukometru w ciągu pierwszego dnia, i dwóch w ciągu kolejnych dni. Podstawowym zadaniem Guardiana, czyli po polsku „strażnika”, jest alarmowanie użytkow-nika o wysokich i niskich stanach jego glikemii. Podawane przez przyrząd wyniki pomiarów, jak również powiadomienia o bieżącym trendzie poziomu glukozy, pomagają w lepszej kontroli cukrzycy. W odróżnieniu od poprzedniego mo-delu, nowy „strażnik” może sygnalizować za po-mocą dźwięku pory posiłków, pory podawania insuliny i potrzeby aktywności ruchowej. Taki „przypominacz” to cenna funkcja, ponieważ po-zwala uniknąć zapomnienia, które może się przy-

Guardian Real Time 3 Nowy Strażnik Naszego Cukru!Czy istnieje urządzenie, które pozwoliłoby kontrolować poziom cukru przez cały czas? Z pewnością takie pytanie zadaje sobie każdy diabetyk .

Sensor- elektroda stale mierząca poziom glikemii, połączona z Mini Linkiem .Taki sam nadajnik stosuje się w pompie Paradigm 722.

Gurdian RT 3- nowy strażnik twojego cukru wyglądem przypominający pompę insulinową, posiada nowe funkcje: alarmy ostrzegające o spadkach i wzrostach poziomu glukozy, trendy wzrostu i spadku, wykresy glukozy z 6 i 12 godzin

trafić każdemu człowiekowi. Nowością jest także możliwość wglądu do historii poziomów glikemii, przedstawianej w postaci wykresów z ostatnich 6 lub 12 godzin. Uzupełnieniem alarmów powiada-miających o niskich i wysokich stanach glukozy we krwi, są nowe alarmy prognozujące, przezna-czone do ostrzegania użytkownika o znaczących zmianach poziomu cukru. Powiadomienia takie pokazywane są wystarczająco wcześnie, zanim takie zmiany staną się groźne. Jest to nieoceniona zaleta, szczególnie podczas snu, kiedy hipoglike-mie są szczególnie niebezpieczne. Grafy trendów poziomu cukru pokazują efekty wpływu diety, ru-chu i stylu życia na wysokość poziomów glukozy w trzy, sześcio, dwunasto i dwudziestoczterogo-dzinnych okresach. Jest to niezwykle pomocne w zrozumieniu zależności pomiędzy poziomami cukrów a dawkami insuliny, wysiłkiem fizycznym i długością jego trwania, a także ilością zjada-nych wymienników. Teraz możemy obserwować zachodzące zmiany „non-stop”, a co ważniejsze, reagować na bieżąco! Dzięki odpowiedniemu oprogramowaniu i stacji dokującej zwanej Com-Link, można przenieść dane z ostatnich 21 dni z urządzenia do komputera. Daje to możliwość analizowania wyników wspólnie z lekarzem pro-wadzącym, a także podjęcia właściwych decyzji, które skorygują dotychczasowe błędy terapeu-tyczne.

Dla mnie?Tak, Guardian jest dla Ciebie, ponieważ spełnia funkcję niezwykle przydatną w codziennym ży-ciu z cukrzycą. Możliwość sprawdzenia w każdym momencie, co dzieje się we krwi to podstawa te-rapii cukrzycowej. Przecież właśnie o takim „po-mocniku” marzą rodzice dzieci z cukrzycą, dla któ-rych najważniejsze jest uregulowanie poziomów cukru swoich pociech. Ów „pomocnik” czuwa nad

wahaniami cukru, co jest niezwykle odpowie-dzialnym obowiązkiem. Także osoby prowadzące aktywny tryb życia potrzebują „strażnika”, gdyż wśród ważnych zajęć, którym się oddają często trudno jest znaleźć chwilę na wykonanie po-miaru. Od tego zależy ich dobre samopoczucie, uzależnione od poziomu cukru, a także zdrowie w szerokim pojęciu. Ciągły dostęp do wyników, który umożliwia Guardian RT 3 poprawia kom-fort życia i sprawia, że staje się ono dla diabetyka dużo prostsze.

Szczegółowe informacjena temat urządzenia,

cen eksploatacji, a także wiadomości na temat szczegółów jego pracy można

uzyskać w firmie Medmess, ul. Włókiennicza 98, 04-964 Warszawa,

pod następującymi numerami

telefonów: tel/fax: (+48 22) 872 00 66, 872 38 66

oraz kierując pytania na adres e-mail: [email protected] można znaleźć także na

stronach internetowych:

www.minimed.pl

wwww.medmess.pl

Specjalna wtyczka dzięki której można ładować Minilink

MiniLink- transmiter przesyłający aktualny poziom cukru za pomocą fal radiowych do Guardiana RT 3

7

NOWY MINILINK

9

REEDUKACJAEdukacja jest jednym z najważniejszych elementów leczenia cukrzycy. Dobrze wyedukowany pacjent ma możliwość szczegółowej kontroli oraz ak-tywnej postawy wobec leczenia, diety lub aktywności fizycznej. W związku z tym osoba z cukrzycą powinna wiedzieć o cukrzycy jak najwięcej i opa-nować praktyczne umiejętności, które będzie można wykorzystać w każ-dej, nawet najtrudniejszej sytuacji. Na tematy z tym związane rozmawialiśmy z Panią Dorotą Owczarek - pielęgniarką ze Szpitala Klinicznego przy ulicy Dziadow-skiej w Warszawie, która edukuje pacjentów.

Jak wygląda sytuacja osoby, która zachoruje na cukrzycę? Czy od razu po diagnozie jest szkolona z zakresu samokontroli?Wszystko zależy od tego, w jakim stanie trafia do nas pacjent. Jeżeli występuje u niego kwasica ketonowa, wszystko zostaje przesunięte w czasie. Pacjent najpierw musi dojść do siebie i dopiero wtedy zostaje poddany szkoleniu. Jeśli pacjent nie jest w stanie kwasicy to szko-lenie odbywa się w bardzo krótkim odstępie czasowym po postawieniu diagnozy, ponieważ musi on posiąść wiedzę jak funkcjonować w nowej sytuacji. Pełne szko-lenie pacjenta odbywa się podczas pierwszego pobytu w szpitalu. To bardzo ważne by na samym początku był pod stałą kontrolą lekarzy i pielęgniarek, do których może zwrócić się z każdym problemem. Po wyjściu ze szpitala nadal jest pod specjalistyczną opieką, ale w większości sytuacji zdany jest głównie na siebie.

Jak długo trwa takie szkolenie i co obejmuje?Długość szkolenia zależy do pacjenta, ale nie przekra-cza na ogół 2 tygodni. Pacjent szkolony jest z zakresu samokontroli oraz z podstaw funkcjonowania organi-zmu ludzkiego. Podczas szkolenia przedstawiamy pa-cjentowi jak funkcjonuje zdrowy organizm oraz jakie zmiany zachodzą, kiedy trzustka zostaje upośledzona przez cukrzycę. Pacjent musi również posiąść wiedzę z

zakresu przeliczania wymienników węglowodanowych, białkowo – tłuszczowych, co za tym idzie kaloryczności posiłków, przeliczania jednostek insuliny na ilości jedze-nia oraz korekty, sposobu jej podawania, a w przypadku podłączania pompy insulinowej dochodzi szkolenie z zakresu jej obsługi.

Kto przeprowadza takie szkolenia?Edukacją osób chorych na cukrzycę zajmują się spe-cjalnie specjalnie przeszkolone pielęgniarki. W więk-szości przypadków jednak takie szkolenie przepro-wadzają lekarze diabetolodzy i tak też jest w szpitalu na Działdowskiej.

Jak wygląda szkolenie w przypadku małych dzieci?Kiedy dziecko jest jeszcze małe, szkoleni są rodzice. Dzie-

cko w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym musi już potrafić samodzielnie skontrolować poziom cukru we krwi oraz w przypadku pompy insulinowej podać sobie bolus korekcyjny lub posiłkowy. Czynności te jed-nak powinno wykonywać pod kontrolą osoby dorosłej: nauczyciela lub pielęgniarki szkolnej.

Z jakim problemem pacjenci najmniej sobie radzą? Co sprawia najwięcej problemów?Pacjenci najwięcej problemów mieli i nadal mają z sa-mokontrolą. Na samym początku choroby najciężej jest im przestawić się na funkcjonowanie jako osoba chora na cukrzycę. Zapominają o pomiarach poziomu cukru, o podaniu insuliny przed posiłkiem lub też źle przeliczają wymienniki. Na początku każdy działa trochę po oma-cku, na zasadzie prób i błędów, ale z czasem sytuacja znacznie się poprawia.

Czym wspomagają się pacjenci po zakończeniu szkolenia? Z własnego doświadczenia wiem, że pacjenci najczęś-ciej pomagają sobie korzystając z tablic przeliczania wy-mienników oraz tablic kaloryczności produktów. Wiele osób sięga regularnie do prasy diabetologicznej, żeby być na bieżąco z nowościami ukazującymi się na rynku.

Co myśli Pani o reedukacji? Czy jest konieczna u wszystkich pacjentów?Moim zdaniem reedukacja potrzebna jest u wszystkich pacjentów, ale uważam, że nie ma potrzeby wszystkich w tym czasie hospitalizować. Najczęściej reedukacja sto-sowana jest u pacjentów, którzy ewidentnie nie radzą so-bie ze swoją cukrzycą. W dzisiejszych czasach większość pacjentów na własną rękę dąży do uzupełniania wiedzy o swojej chorobie. Korzystają z portali internetowych, publikacji książkowych oraz prasy specjalistycznej.Jaki jest sygnał do tego by poddać pacjenta kolejne-mu szkoleniu? Po jakim czasie od pierwszego szkole-nia powinna odbyć się reedukacja pacjenta?

Nie ma konkretnego okresu, po którym pacjenta powin-no przeszkolić się ponownie. Najczęstszym sygnałem do reedukacji jest wysoki poziom hemoglobiny HbA1C. Jest to znak, że poziom samokontroli pacjenta pozostawia wie-le do życzenia i należy ponownie go uświadomić, co dzieje się w jego organizmie, jakie mogą być tego konsekwencje i co powinien zmienić w swoim postępowaniu. Pacjenci z dobrze wyrównaną cukrzycą często swoje wiadomości uzupełniają sami. Wiedzę, której nie potrafią przyswoić sa-modzielnie, uzupełniają podczas wizyt lekarskich.

Czy zazwyczaj dużo zmienia się od czasu pierwszego szkolenia do reedukacji?Od czasu pierwszej edukacji zmienia się sam pacjent i jego nastawienie do choroby. Są pacjenci, którzy dorasta-ją i na poważnie podchodzą do „problemu”, ale są też tacy, którzy całkowicie nie akceptują zaistniałego stanu rzeczy. W tym drugim przypadku reedukacja jest bez wątpienia konieczna. Jeśli chodzi o inne zmiany to takie, które wiążą się z rozwojem technologii. Firmy farmaceutyczne i me-dyczne prześcigają się w tworzeniu nowych glukome-trów, pasków testowych, pomp insulinowych lub samych insulin. Dlatego tak ważne jest, by być w stałym kontakcie ze swoim lekarzem diabetologiem i nie przegapić istot-nych zmian w dziedzinie leczenia cukrzycy.

Bardzo dziękuję za rozmowę. Rozmawiała: Wiktoria Chmura

Piel. Dorota Owczarek

Piel. Dorota Owczarek z pacjentami

10

Jaki był cel stworzenia federacji?Polska Federacja Edukacji w Diabetologii - to znaczący krok w kierunku poprawy prewencji i terapii cukrzycy. Stowarzyszenie, które powstało z inicjatywy pielęgniarek i dietetyków, od lat zaj-mujących się problematyką chorych na cukrzycę i ich rodzin. Nowopowstałe stowarzyszenie ma szansę ukazać przełomowe spojrzenie na opiekę diabetologiczną w Polsce. Jest to możliwe między innymi dzięki firmie Medtronic, która jest jednym z głównych sponsorów federacji. Cukrzyca coraz częściej określana jest epidemią XXI wieku. Na świecie choruje na nią, co najmniej 200 milionów osób, z czego ok. 2 milio-ny to Polacy. Według prognozy Światowej Orga-nizacji Zdrowia (WHO) liczba diabetyków w ciągu najbliższych 25 lat może ulec podwojeniu. Zapo-bieganie cukrzycy, czyli działania na rzecz zmiany stylu życia, przyjmuje, zatem wymiar społeczny. Problem ten wykracza poza działalność ochrony zdrowia i powinien być adresowany również do decydentów, mediów, szkolnictwa, instytucji ży-wieniowych, a nawet wyznaniowych oraz innych kręgów społecznych. Organizacja edukacji chorych na cuk-rzycę w Polsce, a w szczególności organizacja pra-cy w dziedzinie pielęgniarstwa diabetologiczne-go, wymaga modyfikacji. Nawiązanie współpracy

POLSKA FEDERACJA EDUKACJI W DIABETOLOGIITo stowarzyszenie pielęgniarek i dietetyków, którzy chcą rozszerzać wiedzę na te-mat cukrzycy wśród pacjentów jak również wśród personelu medycznego, innymi słowy ludzi którzy chcą Ci pomóc. A może pielęgniarka z Twojej poradni cukrzyco-wej należy właśnie do tej organizacji? Wywiad z panią mgr Alicją Szewczyk, preze-sem Polskiej Federacji Edukacji w Diabetologii dostarczy niezbędnych informacji na temat tej organizacji.

z instytucjami odpowiedzialnymi za kształcenie podyplomowe oraz przedstawienie im szczegó-łowych założeń programowych w zakresie edu-kacji diabetologicznej będzie, zatem priorytetem w pierwszych latach działalności PFED.

Kogo skupia federacja?Organizacja powstała w 2006 roku z inicjaty-wy osób aktywnie zajmujących się pacjentami chorymi na cukrzycę i ich rodzinami. Członko-wie założyciele PFED to pielęgniarki i dietetycy pracujący na co dzień w Instytucie “Pomnik - Centrum Zdrowia Dziecka” w Międzylesiu oraz w Katedrze i Klinice Gastroenterologii i Chorób Przemiany Materii SPCSK AM w Warszawie. PFED liczy obecnie 267 członków (10.03.2007), są to pielęgniarki, pedagodzy, dietetycy, psy-cholog, lekarze. Długofalowym celem PFED jest poprawa stanu zdrowia populacji wieku rozwojowego, młodych dorosłych oraz doro-słych. Polska Federacja Edukacji w Diabetologii prowadzi także działalności naukową, szkole-niową i badawczą. Majątek PFED stanowią darowizny, dotacje poczynione na rzecz stowarzyszenia, dochody ze zbiórek, aukcji organizowanych przez lub na rzecz stowarzyszenia.

Jakie cele stawia sobie federacja?Opieka diabetologiczna wymaga podejścia zinte-growanego, dlatego głównym celem działalności PFED jest promowanie profesjonalnej roli zespo-łów terapeutycznych w edukacji i opiece diabeto-logicznej w Polsce (lekarz, pielęgniarka, dietetyk, psycholog, rehabilitant, pracownik socjalny oraz konsultanci innych specjalności). Polska Federa-cja Edukacji w Diabetologii stawia sobie również za cel prowadzenie działalności naukowej, szko-leniowej i badawczej, a także opracowywanie, wdrażanie i wspieranie programów edukacyjnych dla zespołów w zakresie opieki diabetologicznej. Szczegółowe cele, PFED to wyszkole-nie personelu medycznego w zakresie zachowań prozdrowotnych, zdrowego odżywiania, terapii cukrzycy, a także zintensyfikowanie działalności edukacyjnej w środowisku wiejskim. Bardzo istot-nym zagadnieniem jest również podniesienie wiedzy diabetologicznej w środowisku naucza-nia i wychowania (przedszkola, szkoły, gimnazja, licea). Chcielibyśmy zainicjować prowadzenie szerokiej działalności informacyjnej o możliwoś-ciach zapobiegania cukrzycy z szerokim wyko-

rzystaniem mediów. Za cel stawiamy sobie także rozpowszechnienie pracy zespołowej w cukrzycy (zespół edukacyjny, zespół terapeutyczny).

Jakimi osiągnięciami już może pochwalić się PFED?W ramach szkolenia zespołów edukacyjnych Pol-ska Federacja Edukacji w Diabetologii w 2006 roku: 1. Zorganizowała I konferencję Naukowo Szkole-niową pt. “Polska Federacja Edukacji w Diabetolo-gii - Cele i Zadania” 2. Opracowała program kursu dokształcającego w dziedzinie pielęgniarstwa diabetologicznego z decyzją administracyjną Centrum Kształce-nia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych Nr135/06. W kursie wzięło udział 60 pielęgniarek i położnych z całej Polski, na co dzień pracujących z osobami chorymi na cukrzycę. Program kursu obejmował zajęcia realizowane metodą wykła-dów oraz warsztatów dostarczających wiedzę i praktyczne umiejętności z zakresu:

epidemiologii cukrzycy powikłań w przebiegu cukrzycy pielęgnacji osób chorych na cukrzycę

Członkowie PFED

Kochani Zebrowicze!

Program wymiany pomp insulinowych

Przypominamy o trwającej promocji wymiany pomp!

Daje Wam ona możliwość zastąpienia starszych i innych modeli najnowocześniejszym sprzętem. Szczególnie atrakcyjną jest opcja wymiany posiadanego modelu na pompę Paradi-gm 722 - stale mierzącą poziom cukru. Stały dostęp do aktualnych poziomów glikemii, alarmy o wzrastającym lub spadającym cukrze czy też możliwość przedstawienia wyników graficznie czyni ją absolutną rewelacją. Cena katalogowa tej pompy to 16.785 zł. Propozycja wymiany za dużo mniejszą dopłatą jest bardzo atrakcyjna. Dodatkowo każdy kupujący 722 w okresie pro-mocji otrzymuje 5 elektrod gratis. Medtronic Minimed oferuje program wymiany pomp insulinowych na model Paradigm 712, 715 lub Paradigm 722. Poniższa tabela przedstawia możliwości wymiany w zależności od po-siadanej pompy.

1) dodatkowo Klient otrzymuje 5 elektrod w okresie promocyjnym

2) dotyczy pomp innych producentów

(przyjmujemy pompy nie uszkodzone mechanicznie i nie starsze niż 4 lata)

7.000,00 PLN6.500,00 PLN8.500,00 PLN

6.000,00 PLN5.500,00 PLN6.500,00 PLN

4.000,00 PLN5.500,00 PLN

Paradigm® 715Paradigm® 722)(1)Model pompy Paradigm® 712

11

edukacji zdrowotnej chorych na cukrzycę 3. Zorganizowała II Konferencję Naukowo-Szko-leniową pt. “Pielęgniarstwo Diabetologiczne - Nowe Zadania” 4. Polska Federacja Edukacji w Diabetologii i kon-sultant krajowy w dziedzinie pielęgniarstwa

wydały zalecenia dla pielęgniarek i położnych dotyczące zasad postępowania w opiece nad osobą z cukrzycą

przeprowadziły badania dotyczące poziomu i organizacji opieki nad pacjentami z cukrzycą przebywającymi w różnych oddziałach szpital-nych - analiza badań przedstawiona na konfe-rencji “Pielęgniarstwo Diabetologiczne - Nowe Zadania”

przygotowały projekt świadczeń pielęgniarskich realizowanych w dziedzinie pielęgniarstwa diabetologicznego (budowanie koszyka świadczeń gwarantowanych do NF)

przygotowały projekt stanowiska pracy pielęgniarki diabetologicznej 5. PFED prezentowała działalność stowarzysze-nia na konferencjach krajowych i zagranicznych 6. Polska Federacja Edukacji w Diabetologii czyn-nie uczestniczyła w działaniach edukacyjnych związanych z prewencją cukrzycy podczas spot-kań diabetologicznych organizowanych przez

stowarzyszenia, firmy farmaceutyczne 7. Polska Federacja Edukacji w Diabetologii współpracuje z:

Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych

Naczelną Radą Pielęgniarek i Położnych oraz radami okręgowymi

Departamentem Pielęgniarek i Położnych przy Ministerstwie Zdrowia

Konsultantem Krajowym w Dziedzinie Diabetologii

Konsultantami w Dziedzinach Pielęgniarstwa i Położnictwa

Polskim Towarzystwem Pielęgniarskim Polskim Towarzystwem Dietetyki Polskim Stowarzyszeniem Diabetyków Redakcją czasopisma “Magazyn Pielęgniarki

i Położnej”

Osoby zainteresowane działalnością w Polskiej Federacji Edukacji w Diabetologii

mogą dołączyć do stowarzyszenia wypełniając formularz rejestracyjny lub specjalną

deklarację Członkowską dostępną na stronie internetowej PFED.

www.pfed.org.pl

Dziękujemy za cenne informacje! Rozmawiała: Anna Zakrzewska

Założycielki PFED

12

Przez ostatnie 5 lat Fundacja WOŚP stworzyła najnowocześniejszy i najodważniejszy system leczenia małych dzieci z cukrzycą. Fundacja za-kupiła do tej pory ok. 1800 pomp insulinowych. I UWAGA: zakupi ich jeszcze więcej ! Dzięki nim szanse na dobre, zdrowe życie rosną i dają na-dzieję. Dzięki temu wspaniałemu programowi tak wiele młodych osób może stosować pompę insu-linową. W tym roku program leczenia pompami insulino-wymi został poszerzony o kolejną akcję: POLICZ SIĘ Z CUKRZYCĄ! Porusza on problem dotyczący szacowania zawartości wymienników węglowo-danowych i białkowo-tłuszczowych. Przecież nie raz mamy kłopot jak policzyć daną przekąskę tak by podany bolus nie spowodował hiperglikemii poposiłkowej. To naprawdę wspaniały pomysł ! Dzięki temu w sposób bardzo dokładny możemy obliczyć dawkę bolusa. Niezwykłą atrakcją finału był GLUKOBUS specjal-nie przygotowany przez firmy Johnson & Johnson LifeScan i Medtronic MiniMed na Finał WOŚP i akcję „Policz się z Cukrzycą”. Odwiedzając GLU-KOBUS można było porozmawiać z pielęgniar-kami diabetologicznymi i dietetykiem, a w szcze-gólności wykonać pomiar poziomu glukozy we krwi, ciśnienia tętniczego i indeksu masy ciała. Akcja cieszyła się bardzo dużym zainteresowa-niem wśród młodzieży i dorosłych, osób chorych na cukrzycę i osób zdrowych, które chciały do-wiedzieć się czegoś więcej o tej chorobie. Odsetek badań poziomu glikemii wykonano najnowszym glukometrem OneTouch Horizon. Również po raz pierwszy zorganizowany został PIERWSZY BIEG FINAŁOWY pod hasłem POLICZ SIĘ Z CUKRZYCĄ.

Bieg odbył się by zwrócić uwagę wszystkich lu-dzi na problem cukrzycy w naszym kraju. To był pierwszy taki bieg w Polsce i był naprawdę uda-ną imprezą. Więcej o biegu i programie Policz się z cukrzycą opowie Koordynator Programu Ratu-jemy i Uczymy Ratować - Ola Owsiak z Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.

Skąd pomysł na „kosmiczny” finał?W tym roku minęło 15 lat działalności Wielkiej Orkiestry. Jest to, więc okrągła i jakże zasłużona rocznica. XV Finał odbył się pod hasłem ‘Ale Kos-mos’ dlatego, że doskonale oddaje ono nieco-dzienność zjawiska jakim jest Finał WOSP oparty na nieziemskiej wręcz przyjaźni międzyludzkiej. Oddaje ono także wyjątkowość samej Fundacji, która od 15 lat niezmiennie cieszy się ogromnym zaufaniem społecznym, która jest ciągle widocz-na, która ciągle „gra”!

Proszę przybliżyć nam osiągnięcia XV finału, kosmicznego finału.Przede wszystkim zebraliśmy imponującą kwotę - 30 377 344,95 zł!!! Powstało 1412 sztabów z czego 35 znajdowało się poza granicami Polski. To wszyst-ko było możliwe dzięki naszym wolontariuszom i dzięki Państwu.

Czy w tym roku następne dzieci mogą li-czyć na otrzymanie pomp insulinowych od WOŚP?Tak jak w ciągu poprzednich 5 lat WOŚP zakupi 500 pomp insulinowych dla dzieci z cukrzycą w wieku od 0-10 lat. Kryteria będą takie same jak do tej pory – spełniony warunek wiekowy

a także zakwalifikowanie przez lekarza dziecka do leczenia terapią pompową. Jak powiedział jeden ze znamienitych gości zaproszonych do studia - profesor Tamborlane, wybitny pediatra i endo-krynolog z Uniwersytetu w Yale, autor pierwszych na świecie publikacji na temat leczenia cukrzycy pompami insulinowymi „W 1969 roku człowiek

po raz pierwszy wylądował na księżycu. 10 lat później powstała pierwsza pompa insulinowa ale dopiero w 2001 roku, dzięki WOŚP, aż tyle dzieci jest leczonych terapią pompową.”I tak będzie dalej, dalej będziemy pomagać dzie-ciom chorym na cukrzycę.Proszę powiedzieć kilka słów na temat

ale KOSMOS!I stało się. Było kosmicznie. 14 stycznia odbył się XV Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.

nowego Programu WOŚP „Policz się z cuk-rzycą”.Jest to program adresowany do wszystkich osób chorych na cukrzycę, zarówno dzieci jak i doro-słych. Polega on na umieszczaniu na etykietach produktów żywnościowych informacji o zawar-tości wymienników węglowodanowych (WW) i wymienników białkowo-tłuszczowych (WBT). Ta informacja pozwala w łatwy, szybki i dokładny sposób obliczyć ile insuliny należy podać jedząc dany produkt, co pozwala uniknąć liczenia ‘na oko’ i błędów, które prowadzą do niebezpiecznych dla życia i zdrowia przecukrzeń lub niedocukrzeń. Cukrzyca jest chorobą, z którą dzieci i dorośli żyją na co dzień - trzeba więc to życie ułatwiać. Dotychczas do programu przyłączyło się 5 firm: SM Mlekpol, Bongrain, Pekpol, Biofan oraz Profit. Właśnie te firmy JUŻ umieściły na swoich opako-waniach informacje o przelicznikach. Na każdym opakowaniu znajduje się orkiestrowe serduszko z napisem „Policz się z cukrzycą” oraz dodatko-wa linijka tekstu informująca o ilości WW i WBT. Dzięki tym informacjom osoba z cukrzycą zna nie tylko ogólną ilość kalorii, ale także wie ile z nich pochodzi z węglowodanów, które podnoszą po-ziom cukru od razu a ile z białek i tłuszczów, które wchłaniają się dużo później. Pozwala to obliczyć ilość insuliny potrzebny na pokrycie danego pro-duktu.Jesteśmy pełni optymizmu, że ta akcja stanie się akcją ogólnopolską i coraz więcej firm przyłączy się do programu „Policz się z cukrzycą”. To nie tyl-ko program dla ludzi z cukrzycą ale także promo-wanie zdrowego stylu życia.

Jaka była idea biegu „Policz się z cukrzycą”?W tym roku po raz pierwszy został zorganizowany bieg rozpoczynający nową tradycję finałowych spotkań, które mają na celu wyrażenie solidarno-ści z ludźmi, którzy zmagają się z najróżniejszymi problemami zdrowotnymi i potrzebują pomocy. Chcielibyśmy aby takie happeningi odbywały się na ulicach Warszawy i co roku. Tegoroczny bieg

związany był z prowadzonym przez WOŚP Pro-gramem Leczenia Pompami Dzieci z Cukrzycą, a dokładniej z nową akcją „Policz się z cukrzycą”. Miał on pokazać światu problem cukrzycy. Chcie-liśmy zamanifestować jedność z ludźmi chorymi na cukrzycę i przeciwstawić się uprzedzeniom i stereotypom, z którymi borykają się ludzie cho-rzy na tę chorobę. Celem było otworzenie spo-łeczeństwa na edukację cukrzycową, udzielenie informacji, po prostu pokazanie że taki problem istnieje i trzeba sobie pomagać. Jak się okazało pomysł był bardzo dobry. W biegu wzięło udział 1430 osób w wieku od 8 do 88 lat. Wszyscy bar-dzo dobrze się bawili, co można zobaczyć na zdjęciach obok.

Jacy wielcy ludzie związani z cukrzycą przybyli na XV finał WOŚP? Jak oni oce-niają program WOŚP Leczenia Dziećmi Pompami Insulinowymi?Jak już wspomniałam wcześniej zaszczycił nas obecnością światowej sławy profesor William Tamborlane z Uniwersytetu w Yale. Przybyli rów-nież inni zagraniczni goście - dr Wim Wientjens, prezes Europejskiej Sekcji IDF (Międzynarodowa Federacja Diabetologiczna) a także prof. Tadej Battelino z Uniwersytetu w Lubljanie, zajmujący się leczeniem pompami insulinowymi. Były tak-że sławy związane z diabetologią z Polski - prof. zw. dr hab. med. Jacek Sieradzki, prezes Polskie-go Towarzystwa Diabetologicznego oraz dr Ewa Pańkowska, diabetolog ze szpitala dziecięcego przy ulicy Działdowskiej. Wszyscy oni są zdania, iż program, który udało się stworzyć w Polsce, program Leczenia Pompami Insulinowymi Dzieci z Cukrzycą jest doskonały.

Bardzo dziękujemy za udzielenie nam cennych informacji!

Rozmawaiała Anna Zakrzewska.

13

Poprzez funkcję bolus, pompa naśla-duje pracę trzustki w warunkach fizjologicznych. Jednak o czasie podania bolusa, jego wielkości i rodzaju użytkownik pompy decyduje sam. Zastosowanie analogów insulin krótkodziałają-cych w leczeniu cukrzycy (Humalog, Novorapid), przyczyniło się do wprowadzenia nowych rozwią-zań technicznych w pompach insulinowych Mini-Med, Paradigm. Na szczególną uwagę zasługuje możliwość stosowania różnorodnych bolusów posiłkowych. Umiejętne wykorzystanie tej funkcji pozwala dostarczyć właściwą ilość insuliny w od-powiednim czasie. Dzięki temu, bez trudu moż-na pokonać późną hiperglikemię poposiłkową spowodowaną powolnym wchłanianiem bia-łek i tłuszczy zawartych w posiłkach. W terapii

14

BOLUS – to ilość insuliny podawana w związku z posiłkiem lub hiperglikemią. W prawidłowych warunkach komórki beta trzustki reagują wyrzutem insuliny na wzrost stężenia glukozy we krwi np. po posiłku.

pompowej wielkość bolusa uzależniona jest od poziomu glikemii przedposiłkowej, ilości spoży-wanych wymienników węglowodanowych i biał-kowo - tłuszczowych oraz aktywności fizycznej (po posiłku). Należy podkreślić, że tylko pompa daje możliwość wyboru trzech rodzajów bolusów posiłkowych. Są to:- Bolus normalny (prosty)- Przedłużony (Square)- Złożony (Dual)Bolus NORMALNY – pozwala na podanie dawki insuliny w całości, zaraz po aktywacji funkcji bo-lus. Stosowany jest najczęściej podczas spoży-wania węglowodanów prostych i złożonych oraz w przypadku hiperglikemii (dawka korekcyjna)

Bolus PRZEDŁUŻONY – umożliwia rozłożenie w czasie dawki insuliny przewidzianej na posiłek. Zakres, w jakim można zaprogramować podawa-nie insuliny to 30 minut aż do 8 godzin. Bolus ten najczęściej będzie miał zastosowanie podczas spożywania posiłków białkowo-tłuszczowych, ta-kich jak np.: orzeszki, ser żółty, pleśniowy, parów-ki, sztuka mięsa (potrawy z grilla),wędliny czy sałatki z majonezem i śmietaną. Bo-lus ten może okazać się przydatny także podczas przyjęć okolicznościowych, kiedy posiłek rozłożo-ny jest w czasie.

Bolus ZŁOŻONY stanowi połączenie bolusa normalnego i przedłużonego. Ten rodzaj bolusa stosowany jest podczas spożywania posiłków wysokokalorycznych bogatych w białko, tłuszcze i węglowodany, takich jak np. pizza, frytki, placki ziemniaczane, zapiekanki, posiłki w MC Donalds, potrawy kuchni chińskiej czy naleśniki. Bolus zło-żony będzie miał również zastosowanie podczas spożywania posiłków białkowo-tłuszczowych, przy podwyższonej glikemii przedposiłkowej (dawka korekcyjna + dawka posiłkowa), oraz pod-czas przyjęć okolicznościowych (posiłek rozłożo-ny w czasie). Właściwie można powiedzieć, że ten rodzaj bolusa używany jest najczęściej, ponieważ prawie wszystkie posiłki stanowią kombinację węglowodanów białek i tłuszczy. Odpowiednie stosowanie różnych rodzajów bolu-sów zapewnia prawidłowe poziomy glikemii bez względu na rodzaj spożywanego posiłku. Należy jedynie dobrze obliczać zawartość poszczegól-nych składników! W JAKIM CZASIE POWINIEN BYĆ ZAPRO-GRAMOWANY BOLUS PRZEDŁUŻONY? Jest to jedno z najczęściej zadawanych przez pacjentów pytań.. Nie ma na nie jednoznacznej odpowiedzi. Nie ma gotowych schematów po-

stępowania. Dlatego programowanie bolusów przedłużonych najlepiej jest przedyskutować z lekarzem prowadzącym. Czas zaprogramowa-nia bolusa przedłużonego zależny jest od ilości białek i tłuszczów zawartych w posiłku, oraz ich proporcji w stosunku do węglowodanów. Wiemy, że czas wchłaniania posiłku jest tym dłuższy im więcej w nim białek i tłuszczów, należy o tym pa-miętać programując bolus przedłużony.

PROBLEM W UŻYWANIU BOLUSÓW PRZE-DŁUŻONYCHJak wynika z wypowiedzi pacjentów, wielu użyt-kowników pomp insulinowych ma problem z hiperglikemią poposiłkową, zwłaszcza po spo-życiu kalorycznych (tłustych) posiłków. Więk-szość z tych osób najczęściej, nieprawidłowo dobiera rodzaj bolusa do spożywanego posiłku, błędnie oblicza wartość kaloryczną (wymienni-kową) pokarmu, a także nie używa bolusów prze-dłużonych do posiłków, które tego wymagają.

1 2 3INSU

LIN

A

CZAS

NORMALNYBOLUS

PRZEDŁUŻONYBOLUS

ZŁOŻONY BOLUS

Rodzaje Bolusówposiłkowych

W tym tkwi najczęstsza przyczyna wahań glikemii poposiłkowej. Diabetolodzy z dużym doświad-czeniem w zakresie terapii pompowej podkre-ślają, iż ze stosowaniem bolusów przedłużonych dużo gorzej radzą sobie pacjenci z długoletnim stażem choroby, niż osoby ze świeżo rozpozna-ną cukrzycą. Wynika to z tego, że długoletni diabetycy do tej pory liczyli tylko wymienniki węglowodanowe, nie zwracając uwagi na białko i tłuszcz. Zmieniając aktualny model leczenia na terapię pompową, mają duże problemy z wy-pracowaniem w sobie nawyku liczenia WBT. Ina-czej natomiast zachowują się pacjenci ze świeżo rozpoznaną cukrzycą. Konieczność liczenia WBT przyjmują oni za fakt oczywisty, nie maja starych przyzwyczajeń, zaczynają od początku leczenia wyrabiać w sobie prawidłowe nawyki terapeu-tyczne, co znacząco wpływa na uzyskanie do-brych wyników leczenia. Bardzo często popełniane są także błę-dy w przeliczaniu ilości jednostek insuliny po-trzebnej na pokrycie białek i tłuszczy w bolusie przedłużonym.

15

Zwykle na każde 100 kcal pochodzą-cych z białek i tłuszczów, tzw. wymiennik białko-wo-tłuszczowy (WBT), należy podać uzgodnioną wcześniej z lekarzem prowadzącym ilość insuliny. Do prawidłowego obliczania ilości WBT w danej potrawie należy korzystać z tablic kaloryczności. Czas rozłożenia dawki insuliny w bolusie przedłu-żonym jest uzależniony od ilości WBT zawartych w posiłku. Podsumowując, bolus przedłużony pozwala na uzyskanie normoglikemii, gdy:- prawidłowo oszacujemy ilość WBT zawartych w posiłku,- zastosujemy odpowiednią ilość insuliny na 1 WBT (po konsultacji z lekarzem),- obliczoną dawkę insuliny zaprogramujemy we właściwym czasie. Według praktyki doktor Ewy Pańkowskiej z Kliniki Diabetologii i Wad Wrodzonych Akade-mii Medycznej w Warszawie. - programowanie bolusów przedłużonych może być praktykowane według następującej zasady:(patrz tabelka poniżej)

Ilość wymienników białkowo-tłuszczowych Czas rozłożenia w bolusie przedłużonym 1 WBT 3 godziny

1,5 WBT 3,5 godziny 2 WBT 4 godziny

2,5 WBT 4,5 godziny 3 WBT 5 godzin

Więcej niż 4 WBT 6 - 8 godzin

Należy podkreślić, iż rozwiązania techniczne w pompach pozwalają na dużą elastyczność

w zakresie jakości, ilości i pór spożywanych posiłków, jednak użytkownicy pomp nie powinni zapominać

o zasadach zdrowego żywienia.

mgr piel. Teresa Benbenek-Klupa

Pionowo:

2- Wiosenne.... N

p. w ogrodzie

4- Kolorowe m

alowane jajka

6- Nic nie robi cały dzień na tapczanie leży....

7- Fotograficzny robi zdjęcia10- O

d niej mleko

12- Leśny dom m

rówek

ZEB

RA

Redakcja: Anna Zakrzew

ska, Wiktoria Chm

ura tel.: 022 – 465 69 34 W

ydawca:

Medtronic M

iniMed, ul. O

strobramska 101, 04-041 W

arszawa

orazJohnson&

Johnson LifeScan Sp. z o.o., ul. Szyszkowa 20, 02 – 285 W

arszawa

Grafika i skład: Jacek Biskupski tel.: 0 886 159 452

ZEBRÓW

KA:

Spośród wszystkich

świątecznych praw

idłowych

rozwiązań w

ylosujemy trzy

nagrody niespodzianki. Rozw

iązanie z dopiskiem

ZEBRÓW

KA , prosim

y nadsyłać do 20 kw

ietnia na adres :

Johnson&Johnson Poland

Sp. z o.o.U

l. Szyszkowa 20,

02 – 285 Warszaw

a

Poziomo:

1- Lany .....3- Kw

iecień..... bo przeplata trochę zimy

trochę lata5- Tyka na ścianie8- Latający ow

ad z czerwonym

i skrzydełkam

i w kropeczki

9- Złowiona na w

ędkę11- D

wa kółka, siodełko i kierow

nica

Zebra nr 10

Health & Medicine

Transcript of Zebra nr 10