ZAWARTOŚĆ ZAWARTOŚĆ FOSFORANÓW I FOSFORANÓW I

AZOTANÓW W WODACH Z AZOTANÓW W WODACH Z TERENU GMINY RABATERENU GMINY RABA

WYŻNAWYŻNA

FOSFORAFOSFORANYNY

Fosforany-Fosforany- (nazwa systematyczna: fosforany)) - związki chemiczne, pochodne kwasu fosforowego. Nazwa obejmuje zarówno sole, jaki i estry kwasu fosforowego. W ogólniejszym ujęciu nazwa "fosforany" może dotyczyć także pochodnych innych kwasów fosforowych, m.in. metafosforanów i pirofosforanów.Rozpuszczalność fosforanów w wodzie spada wraz z ich rzędowością. Prawie wszystkie sole pierwszorzędowe są dobrze rozpuszczalne, z drugorzędowych i trzeciorzędowych rozpuszczalne są tylko sole metali alkalicznych (poza litem) i amonu.

Fosfor jest głównym powodem pogorszenia jakości wody. Nawet minimalna jego zawartość ( kilka dziesiętnych mg/l) może spowodować groźne zanieczyszczenie. Zgodnie z Polską normą ścieki odprowadzane do wód stojących nie powinny zawierać więcej niż 1mg/l fosforu, natomiast ścieki odprowadzone do wód płynących więcej niż 5mg/l.

Dużą część fosforu w ściekach stanowią środki piorące, które stanowią największe zagrożenie dla życia rzeki. Rozwój rolnictwa i osiedli mieszkalnych zwiększa nawozy fosforowe stosowane w uprawach. Cześć tego fosforu wraz z odpadami również dostaje się do jezior i rzek duża zawartość fosforu w wodach może spowodować całkowite pokrycie wody roślinnością wodną.

PRZEBIEG PRZEBIEG DOŚWIADCZENDOŚWIADCZEN

IAIA

POTRZEBNY SPRZĘTPOTRZEBNY SPRZĘT

Sprzęt laboratoryjny: • Probówki Odczynniki• Phosphate-1• Phosphate-2

PRZEBIEG PRZEBIEG DOŚWIADCZENIADOŚWIADCZENIA

1. Probówkę z tworzywa przepłucz kilkakrotnie badaną próbką, a następnie napełnij do poziomu czarnej kreski 5ml, po czym dodaj 5 kropli odczynnika Phosphate–1 i ostrożnie wymieszaj.

2. Małą probówkę umieść w zagłębieniu opakowania i dodaj 6 kropli odczynnika Phoshate-2.

3. Zanurz papierek testowy na 15 sekund w przygotowany roztworze (duża probówka), nadmiar cieczy strzepnij, następnie pasek testowy umieść na 15 sekund w małej probówce. Nadmiar cieczy strzepnij. Po upływie 1 minuty porównaj barwy papierka ze skalą barw na opakowaniu. Jeżeli aniony fosforanowe są obecne, papierek zabarwi się na kolor niebiesko-zielony.

4. Ocenę jakościową pomiaru fosforanów przeprowadź posługując się skalą:

Punktacja Ocena jakości Fosforany [mg/l]

5 Doskonała 0÷1

4 Dobra 1÷4

3 Odpowiednia 4÷10

2 niska >10

WYNIWYNIKIKI

Wody z Wody z rzekrzek z z terenu gminy terenu gminy Raba WyżnaRaba Wyżna

Wnioski z przeprowadzonych badań:Wnioski z przeprowadzonych badań:Wody z rzek z terenu gminy Raba Wyżna nie

zawierają fosforanów.

Raba Wyżna 0 mg/l doskonała

Rokiciny Podhalańskie 0 mg/l doskonała

Bielanka 0 mg/l doskonała

Sieniawa 0 mg/l doskonała

Harkabuz 0 mg/l doskonała

Podsarnie 0 mg/l doskonała

Skawa 0 mg/l doskonała

Bukowina Osiedle 0 mg/l doskonała

Wody ze studni z Wody ze studni z terenu gminy terenu gminy Raba WyżnaRaba Wyżna

Wnioski z przeprowadzonych Wnioski z przeprowadzonych badań:badań:

Woda ze studni z Podsarnia zawiera fosforany lecz pozostałe nie zawierają.

Raba Wyżna 0 mg/l doskonała

Rokiciny Podhalańskie 0 mg/l doskonała

Bielanka 0 mg/l doskonała

Sieniawa 0 mg/l doskonała

Harkabuz 0 mg/l doskonała

Podsarnie 3 mg/l dobra

Skawa 0 mg/l doskonała

Bukowina Osiedle 0 mg/l doskonała

Wody z kranów z Wody z kranów z terenu gminy terenu gminy Raba Wyżna.Raba Wyżna.

Wnioski z przeprowadzonych badań:

Woda z kranu z Podsarnia zawiera fosforany lecz pozostałe nie zawierają.

Raba Wyżna 0 mg/l doskonała

Rokiciny Podhalańskie 0 mg/l doskonała

Bielanka 0 mg/l doskonała

Sieniawa 0 mg/l doskonała

Harkabuz 0 mg/l doskonała

Podsarnie 3 mg/l dobra

Skawa 0 mg/l doskonała

Bukowina Osiedle 0 mg/l doskonała

AZOTANYAZOTANY

Azotany(V)-to sole lub estry kwasu azotowego HNO3 sąto także krystaliczne substancje, rozpuszczalne w wodzie, oprócz nielicznych azotanów zasadowych, mają silne właściwości utleniające w szczególności po stopieniu. Natomiast w roztworach nie posiadają takich właściwości.

Azotany(v) występują we wszystkich rodzajach wód. Do wód naturalnych dostają się ze cieków komunalnych i przemysłowych, z pól nawożonych nawozami azotanowymi, a także z rozkładu organicznych związków azotowych. Azotany występujące w wodach powierzchniowych przyspieszają eutrofizację, co powoduje zmniejszenie wydajności procesów uzdatniania wody oraz pogarsza jej smak i zapach.

Wysokie stężenia azotanów zagrażają zdrowiu, a nawet życiu. Z nich powstają rakotwórcze związki-nitrozoaminy. Szczególne niebezpieczeństwo azotany stanowią dla małych dzieci. We krwi dzieci do wieku jednego roku nie ma enzymów zdolnych do przeciwdziałania tworzeniu się methemoglobiny, dlatego też może nastąpić ich śmierć.

POTRZEBNY SPRZĘTPOTRZEBNY SPRZĘT

Sprzęt laboratoryjny:• Probówka Odczynniki:• POCH – TEST do wykrywania azotanów

PRZEBIEG PRZEBIEG DOŚWIADCZENIA:DOŚWIADCZENIA:

1. Przepłucz próbówkę woda destylowaną, a następnie wlej do niej 10ml pobranej próbki wody z rzeki, studni, kranu.

2. Pola wskaźnikowe testu zanurz w badanym roztworze na 1 – 2 sekundy

3. Po wyjęciu testu strząśnij nadmiar wody, odczekaj ok. 1 minuty i porównaj zabarwienie paseczka z wzorcową skalą barw.

4. Odczytaj wynik.

WYNIKIWYNIKI

Wody z rzek z Wody z rzek z terenu gminy terenu gminy Raba WyżnaRaba Wyżna

Wnioski z przeprowadzonych badań:Wnioski z przeprowadzonych badań:Wody z rzek z terenu gminy Raba Wyżna nie zawierają

azotanów.

Raba Wyżna 0 mg NO-2/l-brak

Rokiciny Podhalańskie 0 mg NO-2/l-brak

Bielanka 0 mg NO-2/l-brak

Sieniawa 0 mg NO-2/l-brak

Harkabuz 0 mg NO-2/l-brak

Podsarnie 0 mg NO-2/l-brak

Skawa 0 mg NO-2/l-brak

Bukowina Osiedle 0 mg NO-2/l-brak

Wody ze studni z Wody ze studni z terenu gminy terenu gminy Raba WyżnaRaba Wyżna

Wnioski z przeprowadzonych badań:Wnioski z przeprowadzonych badań:Wody ze studni z terenu gminy Raba Wyżna nie

zawierają azotanów.

Raba Wyżna 0 mg NO-2/l-brak

Rokiciny Podhalańskie 0 mg NO-2/l-brak

Bielanka 0 mg NO-2/l-brak

Sieniawa 0 mg NO-2/l-brak

Harkabuz 0 mg NO-2/l-brak

Podsarnie 0 mg NO-2/l-brak

Skawa 0 mg NO-2/l-brak

Bukowina Osiedle 0 mg NO-2/l-brak

Wody z kranów z Wody z kranów z terenu gminy terenu gminy Raba Wyżna.Raba Wyżna.

Wnioski z przeprowadzonych badań:Wnioski z przeprowadzonych badań:Wody z kranów z terenu gminy Raba Wyżna nie

zawierają azotanów.

Raba Wyżna 0 mg NO-2/l-brak

Rokiciny Podhalańskie 0 mg NO-2/l-brak

Bielanka 0 mg NO-2/l-brak

Sieniawa 0 mg NO-2/l-brak

Harkabuz 0 mg NO-2/l-brak

Podsarnie 0 mg NO-2/l-brak

Skawa 0 mg NO-2/l-brak

Bukowina Osiedle 0 mg NO-2/l-brak

Badania wykorzystane do prezentacji zostały przeprowadzone na zajęciach „Wodo jaka jesteś i co z tobą będzie?” przeprowadzonych

w ramach projektu „Niezbadane tajemnice kropli wody” w ramach

grantowego projektu Równać Szanse 2007.

Wykonała:Wykonała:Paulina Paulina BochnakBochnak