ZaMkI MaŁopoLSkI - Krako...cyjnych komnatach królewskich możemy podziwiać m in cenne arrasy...

15
TURYSTYKA KraKów Spotkaj Żywą HIStoRIę Homo Cracoviensis Kraków MUZEA - INSPIRUJĄ SPOTKANIA ZaMkI MaŁopoLSkI

Transcript of ZaMkI MaŁopoLSkI - Krako...cyjnych komnatach królewskich możemy podziwiać m in cenne arrasy...

Page 1: ZaMkI MaŁopoLSkI - Krako...cyjnych komnatach królewskich możemy podziwiać m in cenne arrasy flamandzkie oraz strop z rzeźbionym głowami w Sali Poselskiej, w pry-watnych apartamentach

ww

w.krako

w.p

l

www.museums.krakow.travel

Opracowanie i projekt graficzny:

EGZEM

PLARZ BEZPŁA

TNY; 2010

Wydawca

Patroni medialni

Kraków Convention BureauUrząd Miasta Krakowapl. Wszystkich Świętych 3-431-004 Krakówtel. +48 12 616 60 69/53/51fax: +48 12 616 60 56e-mail: [email protected]/en/ccb

Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Ministra Sportu i Turystyki

Prezesa Polskiej Organizacji Turystycznej

TUR

YSTY

KA

KraKów

SpotkajŻywą HIStoRIę

Homo Cracoviensis

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Małopolskiego regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013

Homo Cracoviensis

Krakow - Inspired Meetings

SPOTKAJ ŻYWĄHISTORIĘ

KrakówMUZEA - INSPIRUJĄSPOTKANIA

Patronaty Honorowe

ZaMkIMaŁopoLSkI

Page 2: ZaMkI MaŁopoLSkI - Krako...cyjnych komnatach królewskich możemy podziwiać m in cenne arrasy flamandzkie oraz strop z rzeźbionym głowami w Sali Poselskiej, w pry-watnych apartamentach

Zamki MałopolskiMałopolskę śmiało można nazwać krainą zamków. To właśnie tu, w okolicach Krakowa, znajdują się popularne „orle gniazda”: romantyczne ruiny i  okazałe zamczyska Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Malownicze śre-dniowieczne twierdze wznoszą się też pośród szczytów Pienin i Beskidów Zachodnich. Inne zamki usytuowane są nad wodami jezior – Czchowskie-go i  Czorsztyńskiego. Naj-piękniejsza jest jednak królewska rezydencja w dawnej stolicy Pol-ski – zamek na Wa-welu w Krakowie.W niniejszej publika-cji opisano jedynie najciekawsze i naj-lepiej zachowane zamki Małopolski. Ponadto w wielu miejscach zobaczyć można z daleka stare mury i wieże średnio-wiecznych, zrujnowa-nych fortec.

Zamek Królewski na Wawelu w Krakowie 2

Na renesansowych krużgankach 4Zamek w Niepołomicach 5Zamek w Pieskowej Skale 6Zamek w Suchej Beskidzkiej 7

Pośród białych skał Jury 8Zamek Lipowiec w Wygiełzowie 9Zamek w Korzkwi 10Zamek w Ojcowie 11

Nad spienionym nurtem Dunajca – zamki pienińskie 12Zamek Wronin w Czorsztynie 13Zamek Dunajec w Niedzicy 14

Żupa oraz zamki i zamczyska Pogórza 15Zamek w Wieliczce 16Zamek w Dobczycach 17Zamek w Nowym Wiśniczu 18Zamek w Dębnie 19

Z biegiem Dunajca 20Zamek w Czchowie 21Zamek Tropsztyn w Wytrzyszczce 22Zamek w Nowym Sączu 23

KrakówOświęcim Tarnów

WadowiceNowy Sącz

Zakopane

Page 3: ZaMkI MaŁopoLSkI - Krako...cyjnych komnatach królewskich możemy podziwiać m in cenne arrasy flamandzkie oraz strop z rzeźbionym głowami w Sali Poselskiej, w pry-watnych apartamentach

2 3

teonu narodowego Gotycką katedrę otacza wieniec pochodzących z różnych wieków kaplic, z których najbardziej znane to królewskie ka-plice grobowe ostatnich Jagiellonów i Wazów Godnym podziwu jest bogate, pod względem architektonicznym i  wyposażenia, wnętrze katedry wraz z okazałą konfesją św Stanisława, biskupa krakowskie-go Wspinając się na jedną z wież katedry, by spojrzeć na panoramę miasta, zobaczymy dzwon „Zygmunt”, którego dźwięk rozbrzmiewa nad Krakowem w doniosłych momentach

Wzgórze wawelskie ma swoje legendy Mówią one o zamieszka-łym w  jaskini, u stóp wzgórza, strasznym smoku, jego pogromcy Kraku i córce tegoż Wandzie, która rzuciła się do Wisły, nie chcąc oddać ręki zachodniemu rycerzowi

Co jeszcze warto zobaczyć?Z murów Wawelu rozciąga się widok na zakole Wisły opa-

sującej skaliste wzgórze, na którym stoi zamek Tuż obok tarasu wi-dokowego znajduje się wejście do Smoczej Jamy Schodząc krętymi schodkami, trafia się do wnętrza jaskini, w której wg legendy miał mieszkać smok wawelski Jak wyglądał potwór, można sobie wy-obrazić, oglądając jego ziejący ogniem pomnik przed wejściem do jaskini na bulwarze wiślanym

Smocza Jama, czynne: IV–VI i IX–X 10 00–17 00, VII–VIII 10 00––18 00

Zamek Królewski na Wawelu to muzeum-re-zydencja historyczna królów polskich Usytuowany jest na wapiennym wzgórzu obok kościoła katedralnego

Wzgórze wawelskie zamieszkałe było od pradziejów, a  od wcze-snego średniowiecza stało się ośrodkiem władzy świeckiej i kościelnej Szczególny rozkwit przeżywał Wawel za panowania ostatnich Piastów i  Jagiellonów (XV–XVI w ) Z  początkiem wieku XVI gotycki zamek przekształcono w renesansową siedzibę należącą do najwspanialszych w Europie Budowla ta imponuje do dziś swoim rozmachem i zachwy-ca lekkością arkadowego dziedzińca Renesansowy zamek oraz kaplicę

przy katedrze, zwaną Zygmuntow-ską, wznieśli Włosi sprowadzeni do Polski przez króla Zygmunta Starego Przez kilka wieków zamek na Wawelu był siedzibą królów z  dynastii Piastów, Jagiellonów i Wazów oraz miejscem posiedzeń sejmu Zamek kilkakrotnie uległ zniszczeniu i  ograbieniu w  czasie działań wojennych Od początku wieku XX, po odzyskaniu go z rąk austriackich i  po wieloletnich pra-cach konserwatorskich, pełni funk-cję muzeum

Obecnie zbiory wawelskie są prezentowane publiczności w  ramach kilku ekspozycji W  reprezenta-cyjnych komnatach królewskich możemy podziwiać m in cenne arrasy flamandzkie oraz strop z rzeźbionym głowami w Sali Poselskiej, w pry-watnych apartamentach królewskich – gotycko-renesansowe portale, a w Skarbcu i Zbrojowni – precjoza, pamiątki narodowe i dawną broń Miłośnicy sztuki orientalnej znajdą znakomite przykłady broni, tkanin i ce-ramiki w salach Sztuki Wschodu Wawel Zaginiony odkrywa dla zwiedza-jących ślady dawnych i pradawnych dziejów wzgórza

Kościół katedralny to miejsce koronacji i  pochówków kolejnych władców Polski Od początku XIX w zyskał ponadto charakter pan-

Informacje praktyczne

Zwiedzanie Państwowe Zbiory Sztuki na Wawelu, tel : 0048 12 4225155, http://www wawel krakow pl, zamek@wawel edu pl; czynne: IV–X wt –pt 9 30–17 00, sb i  nd 11 00–18 00, XI–III wt –sb 9 30–16 00, nd 10 00–

16 00; ekspozycje: Komnaty Królewskie, Prywatne Apartamenty Królewskie, Skarbiec i Zbrojownia (IV–X dodatkowo czynne: pn 9 30–13 00, XI–III zamknięta w nd ), Sztuka Wschodu (XI–III zamknięta w nd ) oraz wystawa archeologiczna Wawel Zaginiony (IV–X dodatkowo czynne: pn 9 30–13 00) Osobno zwiedza się katedrę, Groby Królewskie, wieżę Zygmuntowską i Muzeum Katedralne; informacje: Parafia Archikatedralna św Stanisława i św Wacława, tel : 0048 12 4293327, http://www katedra-wawelska pl, info@katedra-wawelska pl; czynne: IV–IX pn –sb 9 00–17 00, nd 12 30–17 00, X–III pn –sb 9 00–16 00, nd 12 30–16 00, muzeum nieczynne w nd Wzgórze wawelskie jest udostępniane zwiedzającym codz od godz 6 00 do zmroku (szczegółowe info-rvmacje o godzinach udostępniania wzgórza są wywieszone przy kasach), natomiast dziedziniec arkadowy zamku jest zamykany 30 min przed zamknięciem bram wzgórza

Dojazd Parking (podziemny, płatny) znajduje się przy ulicy Powiśle; parko-wać można również przy ulicach Straszewskiego i Podzamcze oraz Bernar-dyńskiej (strefa płatnego parkowania) W pobliżu kursują tramwaje linii nr

3, 6, 8, 10, 18 i 40

Informacja turystyczna Punkt informacji turystycznej, Wawel 9, tel : 0048 12 4225155 wew 219 Wszelkich niezbędnych informacji udzielają turystom także Punkty Informacji Miejskiej; najbliżej Wawelu znajduje się Pawilon Wy-

spiańskiego: pl Wszystkich Świętych 2; http://www krakow travel, it@infokrakow pl

Noclegi i gastronomia Restauracja „Na Wawelu”, tel : 0048 12 4211915, http://www nawawelu pl, restauracja@nawawelu pl; kawiarnia „Pod Basztą”, tel : 0048 12 4227528, http://kawiarniapodbaszta com

KrakówOświęcim Tarnów

Wadowice Nowy Sącz

Zakopane

it

Zamek Królewski na Wawelu w Krakowie

Page 4: ZaMkI MaŁopoLSkI - Krako...cyjnych komnatach królewskich możemy podziwiać m in cenne arrasy flamandzkie oraz strop z rzeźbionym głowami w Sali Poselskiej, w pry-watnych apartamentach

Zamek w Niepołomicach

Na renesansowych krużgankach

KrakówOświęcim Tarnów

WadowiceNowy Sącz

Zakopane

KrakówOświęcim Tarnów

Wadowice Nowy Sącz

Zakopane

Niepołomice

Niepołomice

PieskowaSkała

SuchaBeskidzka

PieskowaSkała

Niepołomice

SuchaBeskidzka

54

Z tego zamku, zbudowanego na polecenie Kazimierza Wielkiego, polscy królowie wyruszali na łowy do niedalekiej Puszczy Niepołomickiej, a polowania były jedną z ulubionych rozrywek wielu monarchów

Dziś w  miejscu gotyckiego zamku kazimierzowskiego podziwiać można piękną budowlę re-nesansową Gmach na planie kwadratu wzniesiono za cza-sów Zygmunta Au-gusta Wzorem dla niepołomickiej rezy-dencji stał się oczy-wiście Wawel – do wnętrza zamku pro-wadzi zachowany do dziś renesansowy portal, zaś dziedzi-niec otaczają dwie kondygnacje arka-dowych krużganków (oryginalnie były trzy, ale najwyższą zburzono z  rozkazu władz au-striackich w okresie zaborów) Król, wzorem swego ojca, Zygmunta Starego, do budowy zatrudnił architektów z Włoch – w tym sławnego mistrza Santi Gucciego

W zamku mieści się obecnie Muzeum Niepołomickie, a także hotel

Co jeszcze warto zobaczyć?W pobliżu (przy rynku) można zwiedzić gotycki kościół

pw. Dziesięciu Tysięcy Męczenników ufundowany również przez Ka-zimierza Wielkiego Do kościoła przylegają dwie kaplice: renesansowa Branickich i barokowa (pw św Karola Boromeusza) Lubomirskich

Dziedziniec arkadowy Zamku Królewskiego na Wawelu w Kra-kowie, zbudowany w stylu renesansowym, stał się inspiracją

dla wielu innych zamków i pałaców w całej Polsce. Także w Mało-polsce można zobaczyć kilka rezydencji z uroczymi, arkadowymi krużgankami i  innymi elementami, charakterystycznymi dla stylu renesansowego. Nieprzypadkowo nazywa się niektóre z  nich „małym Wawelem”.

Informacje praktyczne

Zwiedzanie Muzeum Niepołomickie, ul Zamkowa 2, tel : 0048 12 2619851, http://www muzeum niepolomice pl, zamek@muzeum niepolomice pl; czyn-ne: codz 10 00–17 00

Dojazd Z Krakowa (24 km) od strony Nowej Huty na wschód drogą nr 79 w kierunku Sandomierza i następnie drogą nr 75 do Niepołomic Inna trasa: z Krakowa drogą nr 4 na południowy wschód do Wieliczki, a stam-

tąd drogą nr 964 do centrum Niepołomic Dojazd z  Krakowa zapewniają też mikrobusy

Noclegi i gastronomia Hotel „Zamek Królewski” ***, ul Zamkowa 2, tel : 0048 12 2619801, http://www zamekkrolewski com pl, hotel@zamekkro-lewski com pl

Page 5: ZaMkI MaŁopoLSkI - Krako...cyjnych komnatach królewskich możemy podziwiać m in cenne arrasy flamandzkie oraz strop z rzeźbionym głowami w Sali Poselskiej, w pry-watnych apartamentach

6 7

Najbardziej znany widok zamku w Pieskowej Skale rozciąga się z doliny Prądnika – na pierwszym planie widać wa-pienny ostaniec, zwany Maczugą Herkulesa Zaczerpnięta z mitologii starożytnych Greków nazwa pasuje do renesansowej architektury zamku

Budowlę obronną nakazał wznieść tu Kazimierz Wielki w XIV w Renesansowy charakter nadali jej ponad 200 lat później jej ów-cześni właściciele: Hieronim Sza-franiec, sekretarz króla Zygmunta Starego, oraz jego syn Stanisław Sprowadzeni z Włoch architekci wznieśli arkadowy dziedziniec, a  wieża zegarowa otrzymała hełm podobny do tych z  wież Zamku Królewskiego na Wawelu Tuż obok przybysze z Italii umie-ścili arkadową loggię, zaś poniżej zaprojektowali urządzony na ta-rasie nad urwiskiem ogród włoski Dziś w zamku mieści się muzeum prezentujące przemiany stylowe w  sztuce europejskiej, a  także największa w Polsce galeria ma-larstwa angielskiego

Co jeszcze warto zobaczyć?Tuż poniżej skały, na której wznosi się zamek, znajduje się

mogiła powstańców styczniowych Pod Pieskową Skałą oddział po-wstańczy gen Mariana Langiewicza 4 marca 1863 r stoczył potyczkę z wojskami rosyjskimi Prochy powstańców, którzy zginęli w bitwie, przeniesiono tu w 1953 r ze Skały i złożono pod granitowym nagrob-kiem Wśród zabitych był m in Andrzej Potiebnia, ukraiński rewolu-cjonista i ochotnik, walczący po stronie polskich powstańców

Magnacka rezydencja w Suchej Beskidzkiej jak mało która w Polsce zasłużyła na miano „małego Wawelu” Ar-kadowe krużganki dwóch z trzech skrzydeł zamkowego dziedzińca wyróżnia lekkość i elegancja

Zamek zbudował Kasper Castiglione, znany później również jako Kasper Suski Ten pochodzący z Florencji złotnik wzniósł w 1554 r renesansowy dwór, stanowiący dziś fragment południowego skrzydła zamku Dzięki kolejnym właścicielom, Komorowskim, na początku XVII w dwór przekształcony został w rezydencję z arkadowym dzie-dzińcem W kolejnych wiekach zamek pozostawał w rękach magnac-kich rodów Wielopolskich, Branickich i Tarnowskich i mimo licznych przebudów zachował piękny, renesansowy wygląd W zamku mieści się Muzeum Miejskie, a także dom kultury oraz hotel z restauracją

Co jeszcze warto zobaczyć?Na rynku w Suchej Beskidzkiej stoi drewniana karczma –

unikatowy zabytek architektury drewnianej – wzniesiona w 2 poł XVIII w Wysoki gontowy dach, wsparty na arkadowych podcieniach kryje ciemne wnętrze ze starodawnym wystrojem Jako tradycyjna restauracja „Karczma Rzym” wciąż przyjmuje gości

Zamekw Pieskowej Skale

KrakówOświęcim Tarnów

Wadowice Nowy Sącz

Zakopane

Informacje praktyczne

Zwiedzanie Muzeum w zamku w Pieskowej Skale, Sułoszowa, tel : 0048 12 3896004, http://www pieskowaskala eu, pieskowa skala@neostrada pl; czynne: V–IX wt –czw 9 00–17 00, pt 9 00–13 00, sb i nd 10 00–

18 00, IV i X wt –czw i sb –nd 10 00–16 00, 10 00–13 00, XI–III tylko sb i nd 10 00–16 00

Dojazd Z Krakowa (30 km) na północny zachód drogą nr 94 w kierunku Olkusza, a następnie przez Sąspów i Ojców na skraj wsi Sułoszowa lub też drogą nr 794 do Skały i dalej drogą nr 773 w kierunku Olkusza Poni-

żej zamku znajduje się parking, z którego do bramy wejściowej prowadzą schody (10–15 min) Pod zamkiem zatrzymują się autobusy z Krakowa

Noclegi i gastronomia Kawiarnia-restauracja „Zamkowa” z  tarasem wi-dokowym, tel : 0048 12 3891103

Zamekw Suchej Beskidzkiej

KrakówOświęcim Tarnów

Wadowice Nowy Sącz

Zakopane

Informacje praktyczne

Zwiedzanie Muzeum Miejskie, ul Zamkowa 1, tel : 0048 33 8742605, http://muzeum sucha-beskidzka pl, muzeum@sucha-beskidzka pl; czynne: V–X wt –pt 9 00–17 00, sb i nd 10 00–18 00, XI–IV wt –pt 8 00–16 00,

sb i nd 9 00–15 00 Miejski Ośrodek Kultury z Galerią Sztuki Zamek, ul  Zamkowa 1, tel : 0048 33 8741303, http://www zameksuski pl, mok@zameksuski pl; czynne: pn –sb 9 00–16 00

Dojazd Z Krakowa (55 km) na południe „zakopianką”, tj drogą nr 7, do Głogoczowa, następnie drogą nr 52 w kierunku Bielska-Białej i drogą wo-jewódzką nr 956 przez Sułkowice i Zembrzyce

Noclegi i gastronomia Hotel i restauracja „Kasper Suski” **, ul Zamkowa 1 (w skrzydle zamku), tel : 0048 33 8741639, http://www kaspersuski pl, hotel@kaspersuski pl

Pieskowa Skała

Sucha Beskidzka

Page 6: ZaMkI MaŁopoLSkI - Krako...cyjnych komnatach królewskich możemy podziwiać m in cenne arrasy flamandzkie oraz strop z rzeźbionym głowami w Sali Poselskiej, w pry-watnych apartamentach

9

Na zachód od Krakowa, ponad wsią Wygieł-zów już z daleka widać wyniosłe, zalesione wzgórze Na jego szczycie niczym wapienna turnia wyrasta potężna baszta z białego kamienia

Choć z  daleka widać tylko wieżę, to pośród drzew skrywają się też mury okazałego zam-ku biskupiego z  XIII w Wówczas to bisku-pi krakowscy wznieśli twierdzę, która pozosta-ła ich własnością aż do rozbiorów Od początku XIX stulecia budow-la jest w  ruinie, jednak jej mury zabezpieczo-no i  przystosowano do zwiedzania Z  wieży rozciągają się wspaniałe widoki na okolicę, nato-miast w  zrekonstruowa-nych pomieszczeniach pierwszego piętra zamku można obejrzeć niewiel-ką ekspozycję poświę-coną dziejom warowni Zgromadzono stare zdjęcia i grafiki oraz niewielką kolekcję różnych przedmiotów znalezionych pośród ruin przez archeologów

Co jeszcze warto zobaczyć?U stóp wzgórza zamkowego zobaczyć można liczne stare

drewniane budowle: wiejskie chaty, szlachecki dwór, a  nawet ko-sciół Należą one do Muzeum – Nadwiślańskiego Parku Etnogra-ficznego, popularnie zwanego skansenem w  Wygiełzowie, który zarządza także ruinami zamku Lipowiec

Nadwiślański Park Etnograficzny, tel : 0048 32 6228749, http://www mnpe pl; codz IV–IX 8 00–18 00, X–III 8 00–15 00

Informacje praktyczne

Zwiedzanie Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie i Zamek Lipo-wiec, Wygiełzów, ul Podzamcze 1, tel : 0048 32 6134062, http://zamek-lipowiec republika pl, lipowiec@vp pl; czynne: IV–IX codz 8 00–18 00,

X–III codz 8 00–15 00

Dojazd Z Krakowa (55 km) na zachód autostradą A4 do Chrzanowa, a po-tem drogą nr 781 Chrzanów – Andrychów lub też bezpośrednio z  Kra-kowa na zachód drogą nr 780 w kierunku Libiąża Parking znajduje się

obok wejścia do skansenu, skąd do zamku wiedzie szlak turystyczny oznakowany kolorem żółtym (15–20 min)

Zamek Lipowiecw Wygiełzowie

Kraków

OświęcimTarnów

Wadowice Nowy Sącz

Zakopane

Pośród białych skał Jury

KrakówOświęcim

Tarnów

WadowiceNowy Sącz

Zakopane

KorzkiewWygiełzów

Wygiełzów

Ojców

Korzkiew

Na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej między skalnymi ostań-cami i  na krawędzi jurajskich wąwozów wznoszą się liczne

malownicze zamki. Łączy je jeden z  najciekawszych szlaków tu-rystycznych Polski, zwany Szlakiem Orlich Gniazd, bo twierdze te zbudowano w  miejscach tak trudno dostępnych jak gniazda kró-lewskich ptaków.

Wygiełzów

Ojców

8

Page 7: ZaMkI MaŁopoLSkI - Krako...cyjnych komnatach królewskich możemy podziwiać m in cenne arrasy flamandzkie oraz strop z rzeźbionym głowami w Sali Poselskiej, w pry-watnych apartamentach

10 11

Jeszcze 15 lat temu na wzgórzu ponad ma-lowniczą doliną Korzkiewki wznosiły się tylko ruiny murów, bramy i domu mieszkalnego średniowiecznego zameczku rycerskiego Dziś stoi tu kamienna forteca, z pietyzmem odbudowana wg dawnych rycin

Warownia została wzniesiona w  XIV w przez Jana z  Syrokomli (dziś Janowiec nad Wisłą w  województwie lubelskim) Gotycki za-meczek rozbudowano w XVI w , nadając mu renesansowy charakter Potem budowla należała m in do rodziny Jordanów, którzy traktowali ją jako swą rezydencję myśliwską, lecz pod koniec XVIII w była już opuszczona Ówcześni właściciele, Wodziccy, zbudowali poniżej wa-rowni nieistniejący dziś dwór

Co jeszcze warto zobaczyć?Wokół zamku, na zboczach doliny Korzkiewki, rozciąga

się stary park, w którym obecni właściciele warowni i hotelu chcą odtworzyć dwór Wodzickich, dawnych właścicieli zamku i wsi Na przeciwległym zboczu doliny, na północ od zamku, warto odwiedzić wczesnobarokowy kościół z 1623 r o charakterze obronnym (wieża ze strzelnicami)

Legenda mówi, że nazwa miejscowości Ojców powstała dzięki królowi Kazimierzowi Wielkiemu Miał on budowany z jego rozkazu zamek nazwać „Ociec u skały”, nawiązując do wydarzeń z życia swego ojca, Władysława Łokietka, który miał się ukrywać w dolinie Prądnika podczas walk o Kraków z cze-skim królem Wacławem II

W legendzie tej tkwi ziar-no prawdy – kamienny zamek w  miejscu wcześniejszego gro-du nakazał zbudować Kazimierz Wielki Była to jedna z ważniej-szych twierdz na Wyżynie Kra-kowsko-Częstochowskiej Tu re- zydował starosta ojcowski, a za-mek zamieszkany był do końca XVIII w (jeszcze w 1787 r po-dejmowano tu ostatniego kró-la Polski, Stanisława Augusta Poniatowskiego), ale w okresie rozbiorów budowla popadła w  ruinę Do dziś przetrwały fragmenty murów oraz jednej baszty, a  także wieża bramna, w  której mieści się niewielka izba muzealna Zamek w Ojco-wie znajduje się obecnie w ob-rębie Ojcowskiego Parku Naro-dowego

Co jeszcze warto zobaczyć?Z legendą o pochodzeniu nazwy Ojcowa wiąże się znajdu-

jąca się na Chełmowej Górze Grota Łokietka, w której przyszły król miał się ukrywać przed swymi przeciwnikami Można się tu wspiąć z Ojcowa szlakiem oznakowanym kolorem czarnym Idąc do jaskini, warto wybrać trasę prowadzącą obok skalnego przesmyku zwanego Bramą Krakowską

Grota Łokietka, czynne: 2 poł IV 9 00–15 30, V–VIII 9 00–18 30, IX 9 00–17 30, X 9 00–16 30

Zamekw Ojcowie

KrakówOświęcim Tarnów

Wadowice Nowy Sącz

Zakopane

Zamekw Korzkwi

KrakówOświęcim Tarnów

Wadowice Nowy Sącz

Zakopane

Informacje praktyczne

Zwiedzanie Zamek w Ojcowie; czynne: codz poł IV–V i VIII–IX 10 00––16 45, VI–VII 10 00–17 45, X 10 00–15 45, 1 poł XI 10 00–14 45

Dojazd Z Krakowa (30 km) na północ drogą nr 94 w kierunku Olkusza, a następnie boczną drogą przez Sąspów Inna trasa: drogą nr 794 do Skały i dalej drogą nr 773 w kierunku Olkusza do doliny Prądnika i do Ojcowa

U stóp góry zamkowej znajduje się parking Z Krakowa kursują tu również mikro-busy, a w weekendy w okresie V–IX autobusy

Korzkiew Ojców

Informacje praktyczne

Dojazd Z  Krakowa (15 km) na północ drogą nr 794 w  kierunku Skały, potem boczną drogą od Januszowic wzdłuż Prądnika i następnie w prawo w dolinę Korzkiewki Wzgórze z zamkiem objeżdża się od południa i za-

chodu, a goście hotelowi mogą podjechać na mały parking przed bramą Przez Korzkiew przejeżdżają krakowskie autobusy podmiejskie linii nr 267 i mikrobusy kursujące na trasie Kraków – Smardzowice

Noclegi i gastronomia Hotel „Zamek Korzkiew”, tel : 0048 12 4195590, http://www korzkiew donimirski com, zamek@donimirski com

Page 8: ZaMkI MaŁopoLSkI - Krako...cyjnych komnatach królewskich możemy podziwiać m in cenne arrasy flamandzkie oraz strop z rzeźbionym głowami w Sali Poselskiej, w pry-watnych apartamentach

13

Kiedy w 1651 r na dalekiej Ukrainie polskie oddziały wojowały z zastępami kozaków Bohdana Chmielnickie-go, graniczną twierdzę w Czorsztynie napadł i zajął niejaki Kostka Napierski Ten awanturnik, opłacony przez kozackiego hetmana, miał siać zamęt i wiązać w ten sposób część sił polskich Skończył marnie, jak to ze zdrajcami często bywa – Czorsztyn zdobyły od-działy wysłane przez biskupa krakowskiego, a  schwytany Napierski został skazany na straszną śmierć przez nabicie na pal

Historia buntu Kostki Na-pierskiego jest najbardziej znanym wydarzeniem związa-nym z długą i ciekawą historią zamku Wronin w Czorsztynie Murowaną twierdzę wzniesio-no tu w XIV w za panowania Kazimierza Wielkiego, w miejscu wcześniejszych budowli Strzegła ona granicy z Węgrami i przeprawy przez Dunajec Dziś zamek ma postać trwałej ruiny, a w kilku odbudowanych pomieszczeniach mieści się nieduża ekspozycja historyczno-archeologiczna Z tarasów na mu-rach rozciąga się widok na Jezioro Czorsztyńskie, zamek w Niedzicy, Pieniny, a nawet Tatry

Co jeszcze warto zobaczyć?Niedaleko zamku, ponad brzegiem zaporowego Jeziora

Czorsztyńskiego, na półwyspie Stylchyn, powstała Osada Turystycz-na „Czorsztyn” Jej zabudowa to stare, zabytkowe wille i tradycyjne chaty, przeniesione tu ze wsi zalanych później wodami jeziora za-porowego Dziś w drewnianych budynkach mieszczą się pensjonaty i restauracje, a w najstarszej, w całości zachowanej zagrodzie utwo-rzono małą ekspozycję etnograficzną

Osada Turystyczna „Czorsztyn”, tel : 0048 18 2650302, http://www osada czorsztyn pl, osada@czorsztyn pl

KrakówOświęcim Tarnów

Wadowice Nowy Sącz

Zakopane

Nad spienionym nurtem Dunajca – zamki pienińskie

KrakówOświęcim Tarnów

WadowiceNowy Sącz

Zakopane

Czorsztyn

Czorsztyn

Niedzica

W miejscu, gdzie nad koryto Dunajca wyrastają wapienne turnie Pienin i  gdzie rzeka przebija się przez góry sławnym

przełomem, powstały w średniowieczu dwie malownicze warownie graniczne – węgierski zamek Dunajec w  Niedzicy i  polski Wronin w Czorsztynie. Dziś, po zbudowaniu w Niedzicy zapory na Dunajcu, obie twierdze znalazły się na oblanych wodą, malowniczych cyplach.

Zamek Wroninw Czorsztynie

Informacje praktyczne

Zwiedzanie Ruiny zamku Wronin; czynne: V–IX codz 9 00–18 00, X–IV wt –nd 10 00–15 00

Dojazd Z Krakowa (110 km) na południe „zakopianką”, tj drogą nr 7, do Zaborni, dalej drogą nr 47 do Nowego Targu, a następnie drogą nr 969 w kierunku Szczawnicy W Krośnicy trzeba skręcić w stronę Sromowców,

a potem do wsi Czorsztyn Przed zamkiem znajduje się bezpłatny parking, a dojście do ruin szlakiem oznakowanym kolorem zielonym zajmuje 5 min

Czorsztyn

Niedzica

12

Page 9: ZaMkI MaŁopoLSkI - Krako...cyjnych komnatach królewskich możemy podziwiać m in cenne arrasy flamandzkie oraz strop z rzeźbionym głowami w Sali Poselskiej, w pry-watnych apartamentach

14 15

Zamek Dunajec w Niedzicy, jedna z najpięk-niejszych tego typu budowli w Polsce, stał się znany po odnalezieniu tu w 1946 r tajnego schowka z dokumentem „zapisanym” pismem wę-zełkowym kipu, jakiego używano w indiańskim imperium Inków w Peru! Podobno była to informacja, o miejscu ukrycia tajemniczego złotego skarbu Inków… Kipu przywiózł do Niedzicy zapewne jeden z właścicieli zamku z rodu Berzeviczych – Sebastian, który pod koniec XVIII w podró-żował po Peru Miał tam poślubić Indiankę, zaś ich córka Umina została żoną ostatniego potomka królewskiego rodu Inków – Tupaca Amaru

Skarbem architektury jest sam zamek Jego najstarsza część to go-tycki zamek górny z XIV w , zbudowany w miejscu drewniano-ziemnej małej fortecy Kokosza Berzeviczego Ta część twierdzy zajmuje szczyt skalistego wzgórza nad Dunajcem W XV w ówczesny właściciel Nie-dzicy, Emeryk Zapolya ze sławnego rodu węgierskiego, dobudował zamek średni Największe zmiany miały jednak miejsce na przełomie XVI i XVII stulecia Władający Niedzicą Jerzy Horvath rozbudował wa-rownię w stylu renesansowym Nowy dziedziniec z krużgankami oto-czony został murem z półokrągłymi basztami, zwieńczonym stylową

attyką Następni właściciele – Giovanellowie, ponownie Horvathowie, wreszcie Salomonowie, mieszkający na zamku aż do 1943 r – niewiele już zmienili

Splądrowany pod koniec II wojny światowej zamek został odremontowany W części komnat mieści się nie-wielkie muzeum, a  zwiedzającym udostępniono także tarasy widokowe na zamku średnim i  górnym Widać z  nich Jezioro Czorsztyńskie z  malowniczymi ruinami zamku w  Czorsztynie na przeciwległym brzegu oraz strome, skaliste zbocza Pienin i Gorców

Co jeszcze warto zobaczyć?Zwiedzając Niedzicę i  Czorsztyn, nie można nie skorzystać

z okazji, by zobaczyć wspaniałe dzieło przyrody – pieniński przełom Dunajca Najlepiej wybrać się na spływ z doświadczonymi flisakami, którzy na niewielkich tratwach zgrabnie kluczą pośród głazów i skal-nych urwisk Trzech Koron i Sokolicy Spływ zaczyna się w Sromowcach Wyżnych-Kątach i kończy w Szczawnicy lub Krościenku

Polskie Stowarzyszenie Flisaków Pienińskich, tel : 0048 18 2629721, http://www flisacy com pl, splyw@flisacy com pl

KrakówOświęcim Tarnów

Wadowice Nowy Sącz

Zakopane

Zamek Dunajecw Niedzicy

Informacje praktyczne

Zwiedzanie Muzeum Zespołu Zamkowego w  Niedzicy, tel : 0048 18 2629489; czynne: V–IX codz 9 00–19 00, X–XI wt –nd 9 00–16 00; zwie-dzanie tylko z przewodnikiem; w cenie biletu zwiedzanie zamku i wozowni

Dojazd Z Krakowa (110 km) najpierw „zakopianką”, tj drogą nr 7, do Za-borni, dalej drogą nr 47 do Nowego Targu, a następnie drogą nr 969 w kie-runku Szczawnicy W Dębnie należy skręcić i jechać przez Frydman i Falsztyn

po południowej stronie Jeziora Czorsztyńskiego Zamek znajduje się w górnej części wsi, znanej jako Niedzica Zamek Przed nim usytuowany jest duży parking

Noclegi i gastronomia W zamku mieści się restauracja i kawiarnia

Żupa oraz zamki i zamczyska Pogórza

KrakówOświęcim Tarnów

WadowiceNowy Sącz

Zakopane

Wieliczka

NowyWiśnicz

Dobczyce

Wieliczka

Dębno

Dobczyce

Podróżując z Krakowa na południowy wschód, zwiedzić można kil-ka interesujących zamków. Malownicze wzniesienia Pogórzy Wie-

lickiego i Wiśnickiego stanowią piękną oprawę dla ruin stojącego na skalistym wzgórzu ponad Jeziorem Dobczyckim królewskiego zamku w Dobczycach oraz dla ogromnej fortecy magnackich rodów Kmitów i Lubomirskich w Nowym Wiśniczu. Turyści masowo odwiedzają także Wieliczkę ze sławną kopalnią, ale także z niewielkim zamkiem zwa-nym żupą. Zamek w Dębnie urzeka późnogotycką architekturą.

Niedzica

Dębno

Nowy Wiśnicz

15

Page 10: ZaMkI MaŁopoLSkI - Krako...cyjnych komnatach królewskich możemy podziwiać m in cenne arrasy flamandzkie oraz strop z rzeźbionym głowami w Sali Poselskiej, w pry-watnych apartamentach

16 17

W wielickim zamku znajduje się imponująca kolekcja solniczek (ok 400 sztuk!): szklanych, drewnianych, srebrnych i przede wszystkim porcelanowych – m in ze sławnych manufaktur w Ćmielowie, Miśni i Korcu

Zamek królewski, zwany żupą lub zam-kiem żupnym, wznosi się w centrum Wieliczki W warownych gmachach już od XIII w miał sie-dzibę zarząd wielickiej kopalni soli, którą zwano właśnie żupą, a jej zarządcę – żupnikiem Z tego okresu pochodzi „Dom pośród Żupy”, w którym obecnie mieszczą się ekspozycje muzealne: ar-cheologiczna (w piwnicach zamkowych), histo-ryczna, wreszcie wspomniana wyżej wystawa solniczek Tu także można zwiedzić najbardziej reprezentacyjną, gotycką salę, zwaną Izbą

Grodzką, z tzw sklepieniem palmowym, wspartym na jednym filarze Rozbudowa zamku oraz włączenie go w system fortyfikacji miejskich Wieliczki nastąpiło w połowie XIV w dzięki Kazimierzowi Wielkiemu Wzniesiono wówczas zachowaną do dziś zamkową basztę, która była jedną z 19 baszt murów miejskich Z  tego okresu pochodzi też tzw Zamek Północny, niedostępny dla zwiedzających, natomiast Zamek Środkowy wzniesiony został dopiero w XIX w i dziś mieści restaurację

Co jeszcze warto zobaczyć?Muzeum Żup Krakowskich, którego ekspozycja podziem-

na znajduje się w komorach zabytkowej kopalni soli wpisanej na pierwszą   Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i  Przyrodni-czego UNESCO; informacja i  rezerwacja: tel : 0048 12 2787302; czynne: IV–X codz 7 30–19 30, XI–III 8 00–17 00

Do tej części muzeum najlepiej przejść trasą turystyczną przez podziemne komory i  wspaniałą kaplicę św Kingi; Kopalnia Soli Wieliczka – Trasa Turystyczna, informacja i rezerwacja: tel : 0048 12 2787302, http://www kopalnia pl, turystyka@kopalnia pl

Wyniosłe wzgórze nad miasteczkiem, zaporą i Jeziorem Dobczyckim zajmują ruiny zamku królewskiego W przeciwień-stwie do wielu innych twierdz, nie padł on ofiarą pożaru czy też wojny, lecz poszukiwaczy skarbów! W połowie XVIII w przypadkowo odkryto tu garniec pełen monet Wiadomość o znalezisku zelektryzowała miesz-kańców, a na efekty nie trzeba było długo czekać: z budynków i murów pozostały tylko fundamenty Kolejnego skarbu oczywiście nie znaleziono

Legenda wiąże początki twierdzy z  jednym z wojów Mieszka I – Dobkiem, który miał przybyć nad Rabę i tu wznieść zamek, u którego stóp wyrosły z czasem Dobczyce Murowana budowla obronna po-wstała w 1 poł XIII w Rozbudowano ją za panowania Kazimierza Wielkiego, a w połowie XVI w przekształcono w stylu renesansowym Dziś zamek jest częściowo odbudowany, a w  jego wnętrzach urzą-dzono niewielkie muzeum, którym opiekuje się miejscowy oddział Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego (PTTK)

Co jeszcze warto zobaczyć?Przed zamkiem, na stoku wzgórza ustawiono sześć zabyt-

kowych, drewnianych budynków, tworzących niewielki skansen Możemy zobaczyć m in dom pogrzebowy, w którym zgromadzono przedmioty związane z  dawnymi obrzędami pogrzebowymi, dużą i małą wozownię z kolekcją wozów i sań, kurnik z ekspozycją sprzę-tów gospodarskich, oryginalną kuźnię, wreszcie – najbardziej okazałą – karczmę „Na Zbóju” z 1830 r , przeniesioną ze wsi Krzyszkowice

KrakówOświęcim Tarnów

Wadowice Nowy Sącz

Zakopane

KrakówOświęcim Tarnów

Wadowice Nowy Sącz

Zakopane

Zamekw Wieliczce

Zamekw Dobczycach

Informacje praktyczne

Zwiedzanie Muzeum Żup Krakowskich w  Wieliczce – zamek żupny, ul  Zamkowa 8, tel : 0048 12 2783266, http://www muzeum wieliczka pl, podziemne@muzeum wieliczka pl; czynne: V–VIII wt –nd 9 00–20 00,

IX–IV wt –sb 9 00–15 00

Dojazd Z  Krakowa (16 km) na południowy wschód drogą nr 4 W  po-bliżu zamku i kopalni znajdują się liczne parkingi strzeżone (płatne) Do-jazd z Krakowa zapewniają pociągi i autobusy komunikacji podmiejskiej

(nr 204, 244 i 304) oraz liczne mikrobusy

Informacja turystyczna Punkt informacji turystycznej, ul Dembowskie-go (przy parkingu Kopalni Soli), tel : 0048 12 2882460, turystyka@ckit wieliczka pl

Noclegi i gastronomia Restauracja „Królewska”, ul Zamkowa 8 (w tzw Zamku Środkowym), tel : 0048 12 2880343, http://www restauracje-wie-liczka pl, jb@restauracje-wieliczka pl

it

Informacje praktyczne

Zwiedzanie Zamek w Dobczycach, tel : 0048 12 2711455, http://www zamek dobczyce pl, zamek dobczyce@op pl; czynne: IV i  X wt –nd 10 00–16 00, V–VI i  IX wt –pt 10 00–16 00, sb i nd 10 00–18 00, VII–

–VIII wt –pt 10 00–18 00, sb i nd 10 00–20 00

Dojazd Z Krakowa (ok 30 km) na południowy wschód drogą nr 4 do Wie-liczki, a dalej drogą nr 964 do Dobczyc Inna trasa: z Krakowa na południe drogą nr 7 do Myślenic i dalej widokową trasą nr 967 w kierunku Łapczycy,

wzdłuż brzegów Jeziora Dobczyckiego Do Dobczyc z Krakowa kursują autobusy i liczne mikrobusy

Wieliczka Dobczyce

Page 11: ZaMkI MaŁopoLSkI - Krako...cyjnych komnatach królewskich możemy podziwiać m in cenne arrasy flamandzkie oraz strop z rzeźbionym głowami w Sali Poselskiej, w pry-watnych apartamentach

18 19

Potężna rezydencja Kmitów i Lubomirskich w Nowym Wiśniczu do dziś budzi podziw Jakie niegdyś musiała kryć bogactwa, można sobie jedynie wyobrazić, skoro podczas „potopu” w 1655 r Szwedzi wywieźli stąd aż 150 wozów zdobyczy! I pomyśleć,

że mając na względzie dobro zamku, załoga poddała go wcześniej bez walki, mimo iż liczyła 600 doskonale uzbrojonych zaciężnych żoł-nierzy i dysponowała 80 armatami na nowo-czesnych bastionach oraz zapasami amunicji i żywności na 3 lata!

Początki zamku sięgają XV w , gdy swą obronną siedzibę wznieśli tu przedstawicie-le rodu Kmitów Renesansowa przebudowa w połowie XVI w to inicjatywa Piotra Kmity; m in powstały wówczas dwie nowe wieże, a zamek podwyższono o jedną kondygnację Po 1593 r zamek kupili przedstawiciele rodu Lubomirskich W połowie XVII w Stanisław Lubomirski otoczył renesansową budowlę bastionowymi fortyfikacjami, tworząc typ re-zydencji zwany palazzo in fortezza Pracami kierował włoski architekt Maciej Trapola, któ-rego dom do dziś stoi przy wiśnickim rynku

Obecnie w zamku, odzyskanym przez Lu-bomirskich, od wielu lat trwają prace reno-

wacyjne, ale część wnętrz udostępniono do zwiedzania Wystawiono tu m in ciekawe makiety najbardziej znanych małopolskich zamków, m in Wawelu, Pieskowej Skały, Niedzicy i samego Nowego Wiśnicza

Co jeszcze warto zobaczyć?Z murów zamku doskonale widać wznoszące się na sąsied-

nim wzgórzu zabudowania warownego klasztoru Karmelitów z XVII w Niestety, nie można go zwiedzać, gdyż mieści się w nim więzienie Między zamkiem a klasztorem stoi mały, drewniany dwór z 1850 r , zwany Koryznówką Często bywał tu Jan Matejko – żona właściciela dworu była siostrą małżonki sławnego malarza Obecnie w dworku znajduje się muzeum poświęcone Matejce

Muzeum Pamiątek po Janie Matejce „Koryznówka”, tel : 0048 14  6128347, http://www muzeum tarnow pl; czynne: wt –sb 10 00–14 00, nd 11 00–15 00

Pod uroczym zamkiem rycerskim w Dębnie co roku we wrześniu w szranki stają setki rycerzy w lśniących zbro-jach, walczący o „Złoty warkocz Tarłówny” – która była córką jednego z dawnych właścicieli twierdzy Według legendy, ojciec zamurował dziewczynę żywcem w zamkowej baszcie za karę za jej miłość do jednego z zamkowych sług Jej duch do dziś podobno ukazuje się w zamku jako biała dama Turniej uświet-niają pokazy kaskaderskie, salwy ze sta-rodawnych armat, występy „średnio-wiecznych” kuglarzy, spektakle teatralne i występy tancerzy, prezentujących dawne tańce dworskie „Międzynarodowy Turniej Rycerski” w Dębnie ma już kilkunastolet-nią tradycję i stał się jedną z największych tego typu imprez w Polsce

Do zamku w  Dębnie warto zawitać nie tylko podczas turnieju Ta późno-gotycka rezydencja rycerska powstała w  latach 1470–80 z  fundacji kaszte-lana Jana Dębińskiego, wywodzącego się z  małopolskiego rodu Odrowążów Ceglane gmachy z  bogato zdobionymi detalami kamiennymi: obramowaniami okien, wspornikami malowniczych wy-kuszów czy okazałymi portalami, tworzą cztery skrzydła, otaczające niewielki we-wnętrzny dziedziniec Wnętrza mieszczą kilka interesujących ekspozycji muzealnych Można tu zobaczyć m in meble, obrazy i broń z okresu od XVII do XIX w Duże zainteresowanie wzbudza zamkowa kuchnia z zachowanym wyposażeniem

Co jeszcze warto zobaczyć?W Dębnie można zwiedzić cenny, późnogotycki obiekt

– kościół parafialny pw. św. Małgorzaty, zbudowany w  latach 1470–1504 z fundacji Jana Dębińskiego W jednonawowej, kamien-nej świątyni zachowało się siedem gotyckich portali, a w jej wnętrzu znajdują się m in cenne epitafia, ołtarze neogotyckie i kopia gotyc-kiego tryptyku, którego oryginał przeniesiono do Muzeum Narodo-wego w Krakowie

KrakówOświęcim Tarnów

Wadowice Nowy Sącz

Zakopane

KrakówOświęcim Tarnów

Wadowice Nowy Sącz

Zakopane

Zamekw Nowym Wiśniczu

Zamekw Dębnie

Informacje praktyczne

Zwiedzanie Muzeum Zamek w  Dębnie, oddział Muzeum Okręgowego w Tarnowie, Dębno 189, tel : 0048 14 6658035, http://www zamekdebno pl; czynne: wt i  czw 10 00–16 00, śr i  pt 9 00–15 00, sb i  nd 11 00–

–14 00, a w VII–VIII do 18 00

Dojazd Z Krakowa (ponad 60 km) na wschód drogą nr 4 Obok wejścia na teren zamku znajduje się bezpłatny parking Można tu również dojechać autobusami z Krakowa

Informacje praktyczne

Zwiedzanie Zamek w Nowym Wiśniczu; czynny: IV–X pn –czw 9 00–16 00, pt 9 00–17 00, sb 10 00–17 00, nd i  święta 10 00–18 00, XI–III codz 9 00–16 00 Zamek zarządzany jest obecnie przez miasto Nowy Wiśnicz

Dojazd Z Krakowa (45 km) na południowy wschód drogą nr E40 do Boch-ni, a  dalej drogą nr 965 na południe Przed bramą zamku znajduje się bezpłatny parking

Nowy Wiśnicz Dębno

Page 12: ZaMkI MaŁopoLSkI - Krako...cyjnych komnatach królewskich możemy podziwiać m in cenne arrasy flamandzkie oraz strop z rzeźbionym głowami w Sali Poselskiej, w pry-watnych apartamentach

20 21

KrakówOświęcim Tarnów

Wadowice

Nowy SączZakopane

Zamekw Czchowie

Na wzgórzu nad Czchowem i malowniczą do-liną Dunajca wznosi się potężna baszta Z jej szczytu rozciąga się widok na zielone wzgórza i dolinę ze wstęgą rzeki, zaporą i Jeziorem Czchowskim

Cylindryczną wieżę o  imponujących, kilkumetrowej grubości murach zbudowano pod koniec XIII w , aby kontrolować ważny trakt handlowy biegnący wzdłuż Dunajca W  kolejnym stuleciu wokół baszty powstał z  fundacji króla Władysława Łokietka nie-

wielki zamek – siedziba starostwa czchowskiego Budowla została opuszczona w XVIII w i szybko popadła w ruinę Do naszych cza-sów przetrwała tylko najstarsza jej część, czyli wspomniana wieża W ostatnich latach odbudowano fragment murów i niewielki do-mek strażnika, w którym znajduje się wystawa archeologiczna wraz z makietą pierwotnego zamku

Co jeszcze warto zobaczyć?Wokół rynku w  Czchowie oraz przy pobliskich uliczkach

można zobaczyć oryginalną zabudowę, głównie z XVIII w W nie-których domach zachowały się podcienia wsparte na drewnianych słupach Obok rynku warto obejrzeć także cenny zabytek architektu-ry sakralnej – gotycki kościół Narodzenia NMP z reliktami świątyni romańskiej z XII w

Z biegiemDunajca

KrakówOświęcim Tarnów

W

Zakopane

Czchów

Nowy Sącz

Wytrzyszczka

Czchów

Wtrzyszczka

Nowy SączInformacje praktyczne

Zwiedzanie Baszta zamku w Czchowie; czynne: V i IX codz 10 00–17 00, VI–VIII codz 10 00–19 00, X sb i nd 10 00–16 00, pn –pt 8 00–16 00 po wcześniejszym uzgodnieniu pod nr tel : 0048 14 6635230

Dojazd Z  Krakowa na wschód drogą nr 4 do Brzeska, a  dalej drogą nr 75 na południe Samochód można zaparkować na rynku w Czchowie i w 5 min dojść do zamku Do Czchowa kursują autobusy z Krakowa

Czchów

Dolina Dunajca, górskiej rzeki przebijającej się przez Karpaty w swej drodze ku Wiśle, jest bardzo atrakcyjna krajobrazowo.

Wraz z doliną Popradu tworzyła już od stuleci ważny trakt komuni-kacyjny. Broniły go liczne grody, zamki i baszty strażnicze. Po wielu z nich nie ma już śladu, z innych zostały tylko fragmenty, lecz wciąż stanowią malownicze akcenty w górskim krajobrazie.

20

Page 13: ZaMkI MaŁopoLSkI - Krako...cyjnych komnatach królewskich możemy podziwiać m in cenne arrasy flamandzkie oraz strop z rzeźbionym głowami w Sali Poselskiej, w pry-watnych apartamentach

22 23

Surowa, kamienna baszta i mury zamku Tropsztyn odbijają się w lustrze wód Jeziora Czchowskiego Niestety, są to niemal zupełnie nowe budowle, wzniesione w ostatnich latach na ruinach oryginalnego zamku

Pierwsza warownia powstała tu na prze-łomie XIII i  XIV w , zbudowana przez ryce-rzy Zbrosława i Gniewomira z Tropia Potem zamek kilka razy przebudowywano, ale już na początku XVII stulecia został opuszczony i  szybko popadł w  ruinę Według legendy, w tunelach i lochach pod Tropsztynem ukry-to w XVIII w skarb Inków, przywieziony naj-pierw do zamku w Niedzicy Jezioro podkre-śla efektowne usytuowanie dawnej twierdzy – odbudowany zamek pięknie prezentuje się

na tle zieleni lasów, tuż ponad taflą wody Zwiedzający mogą wejść na wieżę, do lochów i  komnat oraz obejrzeć film dokumentalny o poszukiwaniach legendarnego skarbu Inków

Co jeszcze warto zobaczyć?Na przeciwległym, wschodnim brzegu Jeziora Czchowskie-

go wznosi się widoczny z daleka kościół w Tropiu Romańska świą-tynia pochodzi z  XII w , lecz była wielokrotnie przebudowywana Podobno w XI stuleciu mieli tu swą pustelnię święci Świerad i Bene-dykt – dziś do ich sanktuarium w Tropiu pielgrzymują wierni z Polski i ze Słowacji (święci pustelnicy są patronami tego kraju)

Na skraju Starego Miasta w Nowym Sączu, w widłach rzek Dunajca i Kamienicy, rozciąga się park, a między drze-wami widać fragment muru, basztę i pozostałości innych budowli: to ruiny dawnego zamku sądeckiego

Zamek w Nowym Sączu powstał na początku XIV w Potem roz-budował go Kazimierz Wielki Na początku XVII w gotycki zamek został przebudowany przez starostów sądeckich w stylu renesanso-wym Budowle zwieńczono attykami, a mieściło się w nich 40 kom-nat Niestety, pożary w XVIII w , a potem po-wódź w  1813  r dopro-wadziły zamek do ruiny W  20-leciu międzywo-jennym w  odbudowa-nym obiekcie urządzono muzeum Podczas II woj-ny światowej niemieccy okupanci przechowywali tu amunicję i wraz z nią zamek został wysadzo-ny w  1945 r Po wojnie odbudowano fragment muru i Basztę Kowalską, zwieńczoną renesanso-wą attyką W  pobliżu widać fundamenty zbu-rzonego zamku

Co jeszcze warto zobaczyć?W Nowym Sączu warto pospacerować w okolicach dawne-

go zamku Są tu liczne zabytkowe kamieniczki, kościoły oraz Mu-zeum Okręgowe z ekspozycją dawnej sztuki z terenu Sądecczyzny i wystawami czasowymi z zakresu historii, kultury i sztuki Na skraju miasta znajduje się oddział muzeum: Sądecki Park Etnograficzny

Muzeum Okręgowe, ul Lwowska 3, tel : 0048 18 4437708; Są-decki Park Etnograficzny, ul Długoszowskiego 83b, tel : 0048 18 4418191; http://www muzeum sacz pl

Zamekw Nowym Sączu

Zamek Tropsztynw Wytrzyszczce

KrakówOświęcim Tarnów

Wadowice Nowy Sącz

Zakopane

KrakówOświęcim Tarnów

Wadowice

Nowy SączZakopane

Informacje praktyczne

Zwiedzanie Zamek Tropsztyn; czynne: VII–VIII pn –pt 9 00–17 00, nd 9 00–19 00

Dojazd Z Krakowa na wschód drogą nr 4 do Brzeska, a dalej drogą nr 75 na południe, przez Czchów w kierunku Nowego Sącza Obok zamku usy-tuowany jest niewielki parking Drogą przy zamku przejeżdżają autobusy

komunikacji publicznej z Krakowa

Informacje praktyczne

Zwiedzanie Zamek w Nowym Sączu, ul Kazimierza Wielkiego (ponad skrzy-żowaniem ulic Legionów i Tarnowskiej) Teren zamku jest stale dostępny dla zwiedzających, natomiast nie ma możliwości wejścia na mury i basztę

Dojazd Z Krakowa na wschód drogą krajową nr 4 do Brzeska, a następnie na południe drogą nr 75 Do miasta dojechać można też autobusem oraz pociągiem z Krakowa

Informacja turystyczna Centrum Informacji Turystycznej Ziemi Sądeckiej, ul ks Skargi 2, tel : 0048 18 4442422, http://www cit com pl, cit@sarr com pl

it

Wytrzyszczka

Page 14: ZaMkI MaŁopoLSkI - Krako...cyjnych komnatach królewskich możemy podziwiać m in cenne arrasy flamandzkie oraz strop z rzeźbionym głowami w Sali Poselskiej, w pry-watnych apartamentach

24

MapaMałopolski

Zamek Królewski na Wawelu w Krakowie 2Zamek w Niepołomicach 5Zamek w Pieskowej Skale 6Zamek w Suchej Beskidzkiej 7Zamek Lipowiec w Wygiełzowie 9Zamek w Korzkwi 10Zamek w Ojcowie 11Zamek Wronin w Czorsztynie 13Zamek Dunajec w Niedzicy 14Zamek w Wieliczce 16Zamek w Dobczycach 17Zamek w Nowym Wiśniczu 18Zamek w Dębnie 19Zamek w Czchowie 21Zamek Tropsztyn w Wytrzyszczce 22Zamek w Nowym Sączu 23

WieliczkaWieliczka

OlkuszOlkusz

ChrzanówChrzanów

WygiełzówWygiełzów

OświęcimOświęcimZatorZator

SkawinaSkawina

WadowiceWadowiceKętyKęty

SuchaBeskidzkaSuchaBeskidzka

KalwariaZebrzydowska

KalwariaZebrzydowska

MyśleniceMyślenice

MszanaDolna

MszanaDolna LimanowaLimanowa

Piwniczna-ZdrójPiwniczna-ZdrójKrynica-ZdrójKrynica-Zdrój

MuszynaMuszyna

Nowy SączNowy Sącz

DąbrowaTarnowskaDąbrowa

Tarnowska

ZalipieZalipie

GorliceGorlice

BieczBiecz

TarnówTarnów

SzczawnicaSzczawnicaNiedzicaNiedzica

CzorsztynCzorsztyn

Stary SączStary Sącz

NiepołomiceNiepołomice

WolbromWolbrom

KsiążWielkiKsiążWielki

ProszowiceProszowice

PieskowaSkałaPieskowaSkała

OjcówOjców

KorzkiewKorzkiew

BochniaBochnia

BrzeskoBrzesko

DobczyceDobczyceNowyWiśniczNowyWiśnicz

WytrzyszczkaWytrzyszczka

CzchówCzchów

DębnoDębno

Czarny DunajecCzarny Dunajec

ZakopaneZakopane

Białka TatrzańskaBiałka Tatrzańska

Nowy TargNowy Targ

Rabka-ZdrójRabka-Zdrój

JezioroRożnowskieJezioroRożnowskie

vodná nádržOravavodná nádržOrava

WisłaWisła

KRAKÓWKRAKÓW

Page 15: ZaMkI MaŁopoLSkI - Krako...cyjnych komnatach królewskich możemy podziwiać m in cenne arrasy flamandzkie oraz strop z rzeźbionym głowami w Sali Poselskiej, w pry-watnych apartamentach

ww

w.krako

w.p

l

www.museums.krakow.travel

Opracowanie i projekt graficzny:

EGZEM

PLARZ BEZPŁA

TNY; 2010

Wydawca

Patroni medialni

Kraków Convention BureauUrząd Miasta Krakowapl. Wszystkich Świętych 3-431-004 Krakówtel. +48 12 616 60 69/53/51fax: +48 12 616 60 56e-mail: [email protected]/en/ccb

Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Ministra Sportu i Turystyki

Prezesa Polskiej Organizacji Turystycznej

TUR

YSTY

KA

KraKów

SpotkajŻywą HIStoRIę

Homo Cracoviensis

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Małopolskiego regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013

Homo Cracoviensis

Krakow - Inspired Meetings

SPOTKAJ ŻYWĄHISTORIĘ

KrakówMUZEA - INSPIRUJĄSPOTKANIA

Patronaty Honorowe

ZaMkIMaŁopoLSkI