Założenia Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 · Strategiczne i prawne podstawy...

28
Założenia Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Transcript of Założenia Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 · Strategiczne i prawne podstawy...

Założenia Programu Operacyjnego

Inteligentny Rozwój 2014-2020

Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Plan prezentacji

1. Strategiczne i prawne podstawy realizacji polityki spójności

UE w latach 2014-2020

2. Zasady realizacji polityki spójności UE w latach 2014-2020

3. Program Operacyjny Inteligentny Rozwój, 2014-2020

2

1. Strategiczne i prawne podstawy

realizacji polityki spójności UE

w latach 2014-2020

3

Strategia Europa 2020

Europa 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego

rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu

Przyjęta w 2010 roku Strategia zawiera 3 powiązane ze sobą priorytety:

1. Rozwój inteligentny – rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacji,

2. Rozwój zrównoważony – wspieranie gospodarki efektywnie korzystającej

z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej,

3. Rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu – wspieranie gospodarki o

wysokim poziomie zatrudnienia, zapewniającej spójność społeczną i

terytorialną.

W celu realizacji tych 3 priorytetów KE zaproponowała 7 inicjatyw

przewodnich.

4

Pakiet legislacyjny na lata 2014-2020

Pakiet legislacyjny Komisji Europejskiej na lata 2014-2020 zawiera:

• Rozporządzenie Ogólne

Wspólne przepisy dla polityki spójności, polityki rozwoju obszarów

wiejskich oraz polityki morskiej i rybołówstwa,

Wspólne przepisy dla funduszy polityki spójności (EFRR, FS, EFS).

• Przepisy szczegółowe dotyczące:

Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego – EFRR,

Funduszu Spójności – FS,

Europejskiego Funduszu Społecznego – EFS,

Europejskiej Współpracy Terytorialnej – EWT.

• Rozporządzenia w sprawie europejskich ugrupowań współpracy

terytorialnej.

5

Polityka spójności 2014-2020

6

Cele polityki spójności

2007-2013

Konwergencja (EFRR, EFS, FS)

Konkurencyjność regionalna i zatrudnienie (EFRR, EFS)

Europejska współpraca terytorialna (EFRR)

2014-2020

Inwestowanie dla wzrostu i zatrudnienia (EFRR, EFS, FS)

Europejska współpraca terytorialna (EFRR)

Cele tematyczne na rzecz realizacji

Strategii Europa 2020

1. Wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji

2. Zwiększenie dostępności, stopnia wykorzystania i jakości technologii informacyjno-komunikacyjnych

3. Podnoszenie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw, sektora rolnego oraz sektora rybołówstwa i akwakultury

4. Wspieranie przejścia na gospodarką niskoemisyjną we wszystkich sektorach

5. Promowanie dostosowania do zmiany klimatu, zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem

6. Ochrona środowiska naturalnego i wspieranie efektywności wykorzystywania zasobów

7. Promocja zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszych infrastruktur sieciowych

8. Promocja zatrudnienia i mobilności pracowników

9. Wspieranie włączenia społecznego i walka z ubóstwem

10. Inwestycje w edukację, umiejętności i uczenie się przez całe życie

11. Wzmacnianie potencjału instytucjonalnego i skuteczności administracji publicznej

7

2. Zasady realizacji polityki spójności

UE w latach 2014-2020

8

9

I. Zasada ukierunkowania na rezultaty oznacza konieczność

zaprojektowania priorytetów i działań PO w taki sposób, aby łącznie

skierowały masę krytyczną środków na obszary najskuteczniej

realizujące założone cele i planowane rezultaty.

Realizacją tej zasady jest strategia inteligentnej specjalizacji (Smart

Specialization Strategy):

• identyfikuje obszary, w których państwo lub dany region może

uzyskać przewagę konkurencyjną,

• warunek ex-ante wykorzystania funduszy UE w latach 2014-2020,

• na poziomie kraju i regionów opracowywane są dokumenty

wskazujące na sposób spełnienia ww. warunku.

Zasady programowania środków UE na lata 2014-2020 (1/3)

II. Obszary koncentracji tematycznej w ramach EFRR:

1. Wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji,

2. Zwiększenie dostępności, stopnia wykorzystania i jakości technologii informacyjno-komunikacyjnych,

3. Podnoszenie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw, sektora rolnego (EFRROW) oraz sektora rybołówstwa i akwakultury (EFMR),

4. Wspieranie przejścia na gospodarką niskoemisyjną we wszystkich sektorach.

Zasady programowania środków UE na lata 2014-2020 (2/3)

10

• będzie instrumentem poprawy efektywności polityki rozwoju ukierunkowanej

terytorialnie,

• powstanie w wyniku dwustronnych negocjacji pomiędzy rządem i samorządem

terytorialnym,

• zapewni indywidualizację podejścia w zależności od cech konkretnego

regionu/terytorium i zracjonalizuje wydatkowanie środków,

• wskaże interwencje, ukierunkowane na strategiczne dla kraju dziedziny/cele,

decydujące o konkurencyjności regionów w dłuższym horyzoncie czasowym,

• będzie zawierać propozycje konkretnych przedsięwzięć priorytetowych

realizowanych na określonych geograficznie i tematycznie Obszarach

Strategicznej Interwencji.

Zasady III: Podejście terytorialne oraz IV: koordynacja interwencji na różnych

szczeblach zarządzania mówią o konieczności dostosowania kierowanego

wsparcia do cech konkretnego obszaru. Istotnym jest wykorzystanie potencjału

danego obszaru do zapewnienia trwałego rozwoju oraz niwelowania barier.

Ww. zasady realizowane będą m.in. poprzez Kontrakt Terytorialny, który:

Zasady programowania środków UE na lata 2014-2020 (3/3)

11

3. Program Operacyjny

Inteligentny Rozwój 2014-2020

12

Krajowe PO

w ramach

Polityki Spójności

Krajowe PO

w ramach

WPR i WPRyb

Programy

EWT

RPO

w ramach

Polityki Spójności

System dokumentów strategicznych

i programowych

UMOWA PARTNERSTWA

programy rozwoju

Europa 2020

Zalecenia

Rady UE dla Polski

Pakiet rozporządzeń UE na lata 2014-2020

Rozwój inteligentny

Rozwój zrównoważony

Rozwój sprzyjający włączeniu

społecznemu

Wspólne Ramy Strategiczne

Strategia

Rozwoju Kraju 2020

9 zintegrowanych strategii rozwoju

KPZK

Krajowy

Program Reform

13

Zgodnie z Założeniami Umowy Partnerstwa wsparcie w ramach PO IR

skoncentrowane będzie na celu tematycznym 1:

1. Pobudzanie popytu na innowacje i prace rozwojowe

2. Lepsze dostosowanie podaży B+R do potrzeb rynku

3. Wsparcie innowacyjnych przedsiębiorstw (ze

szczególnym uwzględnieniem inteligentnych specjalizacji)

4. Rozwój proinnowacyjnych postaw wśród przedsiębiorców

i społeczeństwa oraz kadry naukowej

Założenia Umowy Partnerstwa - Strategia

wykorzystania środków UE w CT 1

CT 1. Wspieranie badań naukowych, rozwoju

technologicznego i innowacji

14

CT 3. Podnoszenie konkurencyjności MŚP, sektora rolnego oraz

sektora rybołówstwa i akwakultury będzie miał charakter uzupełniający.

15

RANKING INNOWACYJNOŚCI KOMISJI EUROPEJSKIEJ

Innowacyjność Polski

• Niski poziom ogólnych nakładów na B+R w relacji do PKB (GERD) ze

zdecydowanie dominującym udziałem wydatków publicznych,

• Niekorzystna struktura badań – znaczny udział badań podstawowych,

• Niski odsetek przedsiębiorstw ponoszących nakłady na innowacje,

• Niski poziom nakładów firm na B+R,

• Niska skłonność przedstawicieli sektora nauki do komercjalizacji prac B+R,

• Słabe zainteresowanie przedsiębiorstw współpracą z sektorem nauki,

• Słabe powiązania kooperacyjne przedsiębiorstw,

• Mała liczba zgłaszanych wynalazków i udzielanych patentów,

• Niski stopień zaangażowania polskich naukowców i przedsiębiorców w

projektach międzynarodowych,

• Ograniczony dostęp firm, w szczególności z sektora MŚP, do kapitału na

innowacje.

Diagnoza w obszarze B+R+I w Polsce

Założenia wsparcia B+R+I w latach

2014-2020

• Wspieranie badań i innowacyjności polskiej gospodarki ma

priorytetowe znaczenie.

• Koncentracja na wybranych obszarach ma na celu wzmocnienie

jakości badań oraz pozycji krajowych jednostek naukowych w ramach

Europejskiej Przestrzeni Badawczej.

• Wzmocnienie koordynacji w celu podniesienia efektywności

dokonanych inwestycji.

• Zwiększenie zaangażowania sektora prywatnego w finansowanie

działalności B+R.

• Lepsze wykorzystanie istniejącej aparatury badawczej.

• Zapewnienie synergii pomiędzy rozwiązaniami dotyczącymi realizacji

wsparcia w ramach celu tematycznego 1 z zasadami wdrażania

programu Horyzont 2020.

17

• wsparcie przedsiębiorstw w obszarach innowacyjności i działalności

badawczo-rozwojowej,

• podniesienie jakości i interdyscyplinarności badań naukowych,

• zwiększenie stopnia komercjalizacji oraz umiędzynarodowienia

badań naukowych.

Nazwa wskaźnika Wartość bazowa Wartość docelowa

(2020 r.)

Nakłady na B+R w % PKB 0,77 (2011 r.) 1,7

Nakłady na B+R ponoszone przez

organizacje gospodarcze (BERD) w % PKB 0,23 (2011 r.) 0,6-0,8

Cel strategiczny:

Zwiększanie innowacyjności i konkurencyjności gospodarki:

18

Założenia Programu Operacyjnego Inteligentny

Rozwój 2014-2020 (1/9)

1. Oś priorytetowa: Zwiększenie potencjału naukowo –badawczego na rzecz rozwoju Polski.

19

Założenia Programu Operacyjnego Inteligentny

Rozwój 2014-2020 (2/9)

2. Oś priorytetowa: Zwiększenie potencjału innowacyjnego przedsiębiorstw w Polsce.

20

Założenia Programu Operacyjnego Inteligentny

Rozwój 2014-2020 (3/9)

21

Zakres wsparcia skierowanego do sektora nauki:

• Integracja z Europejską Przestrzenią Badawczą, w tym wsparcie:

międzynarodowych agend badawczych (teaming – Horyzont 2020);

Finansowanie tworzenia w Polsce nowych, wiodących w skali Europy instytutów naukowych, które będą angażowały do współpracy naukowców z zagranicy. Wsparcie badań naukowych, rozwój kadry oraz niezbędnej infrastruktury.

interdyscyplinarnych projektów badawczych integrujących jednostki naukowe (twinning – Horyzont 2020);

Wsparcie programów badawczych, w szczególności dotyczących tematów, które mogą mieć gospodarcze zastosowanie, które są realizowane przez współpracujące jednostki naukowe.

projektów infrastrukturalnych

Wsparcie wybranych projektów uwzględnionych na Polskiej Mapie Drogowej Infrastruktury Badawczej oraz projektów infrastrukturalnych zgodnych z regionalnymi specjalizacjami. Warunkiem wsparcia będzie nie powielanie istniejących zasobów.

Finansowanie może zostać również przeznaczone na tworzenie centrów służących popularyzacji nauki wśród społeczeństwa.

Założenia Programu Operacyjnego Inteligentny

Rozwój 2014-2020 (4/9)

Założenia Programu Operacyjnego

Inteligentny Rozwój 2014-2020 (5/9)

Zakres wsparcia skierowanego do sektora nauki:

• Wsparcie rozwoju kadr nauki

Rozwój kadr sektora nauki poprzez realizację grantów badawczych,

zwiększanie mobilności pracowników naukowych oraz ułatwianie

współpracy polskich naukowców z wiodącymi jednostkami na świecie.

• Wsparcie procesu komercjalizacji wyników prac B+R

Wsparcie ochrony własności intelektualnej wytworzonej w wyniku realizacji

badań naukowych.

22

Założenia Programu Operacyjnego

Inteligentny Rozwój 2014-2020 (6/9)

Zakres wsparcia realizowanego we współpracy sektora nauki

i przedsiębiorstw:

• Zwiększanie nakładów prywatnych na B+R

Wsparcie realizacji projektów w obszarach określonych jako krajowe i

regionalne inteligentne specjalizacje, ukierunkowane na praktyczne

(aplikacyjne) zastosowanie w gospodarce, które będą obejmować:

- wsparcie strategicznych programów badań naukowych,

- wsparcie projektów celowych/rozwojowych.

• Wsparcie B+R w kluczowych sektorach i technologiach

Finansowanie prac B+R realizowanych przez przedsiębiorstwa we współpracy

z jednostkami naukowymi, innymi firmami lub z IOB.

• Badania i prace rozwojowe, realizacja linii pilotażowych i

demonstracyjnych;

Finasowanie innowacyjnych projektów przedsiębiorstw realizowanych w całym

ich cyklu – badań, prac rozwojowych, tworzenie linii pilotażowych oraz

projektów demonstracyjnych, aż do wdrożenia nowej technologii.

23

Zakres wsparcia skierowanego do przedsiębiorstw:

• Tworzenie i rozwój infrastruktury B+R w przedsiębiorstwach

Wsparcie na tworzenie działów B+R i laboratoriów w firmach oraz na prowadzenie prac B+R

przez przedsiębiorstwa.

• Wdrażanie innowacji nietechnologicznych (organizacyjnych,

marketingowych oraz nowych modeli biznesowych)

Wsparcie wdrożeń innowacji nietechnologicznych. Finansowanie działań promujących

innowacyjność, współpracę nauki i biznesu oraz kształtowanie postaw innowacyjnych w

społeczeństwie

• Rozwój rynku kapitału podwyższonego ryzyka

Wsparcie dostępu przedsiębiorstw do kapitału na innowacje, zwłaszcza oferowanego przez

fundusze typu private equity, venture capital oraz sieci aniołów biznesu.

• Umiędzynarodowienie działalności innowacyjnej przedsiębiorstw

Udział przedsiębiorstw w programach promocji, targach i misjach. Realizacja działań o

charakterze systemowym służących budowie pozytywnego wizerunku polskiej gospodarki

zagranicą.

24

Założenia Programu Operacyjnego Inteligentny

Rozwój 2014-2020 (7/9)

Instytucje Otoczenia Biznesu oraz klastry w PO IR:

• Wsparcie proinnowacyjnych usług IOB

Wsparcie systemowe dotyczące diagnozowania oraz monitorowania popytu na usługi

IOB, określanie standardów realizacji usług proinnowacyjnych. Wsparcie dla MŚP na

korzystanie z proinnowacyjnych usług.

• Klastry – koncepcja krajowych klastrów kluczowych

Wsparcie projektów realizowanych przez koordynatorów tzw. krajowych klastrów

kluczowych, posiadających wysoki potencjał innowacyjny. Finansowanie projektów

dotyczących internacjonalizacji oraz rozwoju współpracy pomiędzy klastrami a

podmiotami zewnętrznymi (w szczególności na poziomie międzynarodowym).

IOB oraz krajowe klastry kluczowe – beneficjenci PO IR

IOB oraz krajowe klastry kluczowe będą mogły ubiegać się o wsparcie w PO IR w

ramach konsorcjów tworzonych z przedsiębiorstwami oraz jednostkami naukowymi.

25

Założenia Programu Operacyjnego Inteligentny

Rozwój 2014-2020 (8/9)

Wsparcie badań naukowych i innowacyjności w PO IR będzie

opierać się na dotacjach ze względu na duże ryzyko związane z

realizacją tych przedsięwzięć.

Instrumenty finansowe w PO IR:

• wsparcie rozwoju rynku kapitałowego, zwłaszcza venture capital,

• wsparcie sieci aniołów biznesu,

• w projektach „od pomysłu do przemysłu” – finansowanie fazy

wdrożenia nowego rozwiązania, czyli doprowadzenia do

uruchomienia produkcji i sprzedaży na podstawie działającego

prototypu.

26

Założenia Programu Operacyjnego Inteligentny

Rozwój 2014-2020 (9/9)

Komplementarne w stosunku do PO IR wsparcie w obszarze

B+R+I będzie dostępne w ramach:

• programu ponadregionalnego dla Polski Wschodniej,

• 16 regionalnych programów operacyjnych

• krajowego programu operacyjnego finansowanego z EFS

(PO Wiedza, Edukacja, Rozwój),

• programów międzynarodowych, w tym: Horyzont 2020,

COSME.

Komplementarność PO na lata 2014-2020

27

Dziękuję za uwagę