Narodowy Program Zdrowia jako narzędzie realizacji polityki zdrowotnej Kraków, 25 maja 2011 r.
description
Transcript of Narodowy Program Zdrowia jako narzędzie realizacji polityki zdrowotnej Kraków, 25 maja 2011 r.
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
1
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
2
Narodowy Program Zdrowia
jako narzędzie realizacji polityki zdrowotnej
Kraków, 25 maja 2011 r.
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
3
Rozwój gospodarczy i społeczny społeczeństwa jest w znacznym stopniu
uwarunkowany zdrowiem społeczeństwa.Tylko zdrowe społeczeństwo
jest w stanie produkować dobra materialne i niematerialne.
(prof. Jerzy Karski)
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
4
Zdrowie jest to pozytywny stan fizyczny, umysłowy i społeczny, a nie tylko
nieobecność choroby lub niepełnosprawności
(śOZ -1946)
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
5
Zdrowie człowieka zależy od wielu powiązanych ze sobą czynników, a wśród nich wyróżnia się cztery grupy główne:
Styl życia (ok. 50% „udziału”) Środowisko fizyczne i społeczne życia, pracy, nauki (ok. 20%) Czynniki genetyczne (ok. 20%) Działania służby zdrowia (ok. 10%)
(Marc Lalonde)
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
6
Prewencja pierwotna I st. Są to starania zmierzające do zmniejszenia prawdopodobieństwa zachorowalności poprzez przeciw-działanie szkodliwym warunkom, zamiana szkodliwych, z punktu widzenia zdrowia, nawyków życiowych na korzystne, utrwalenie prawidłowych zachowań.
Prewencja Wtórna II st.Stosowana jest gdy wykryte są pierwsze symptomy choroby (przesiewowe badania skriningowe). Pacjenci uczeni są zdrowego stylu życia i umiejętności pomagających w powrocie w zdrowia.
Prewencja III st.
Ma na celu zapobieganie skutkom, minimalizowanie powikłań choroby. oraz przeciwdziałanie jej nawrotom. Zainteresowani są uczeni takiego stylu życia, który pozwala im powrócić do funkcjonowania we wszystkich wymiarach życia, mimo choroby lub funkcjonować samodzielnie mimo niepełnosprawności.
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
7
Amerykański naukowiec G.E. Alan Dever stwierdził, że
90% nakładów na system opieki zdrowotnej
10% redukcji umieralności
40% redukcji umieralności
1,5% nakładów na zmianę stylużycia
30% obniżenia umieralności
7% nakładów na ochronę środowiska
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
8
Narodowy Program Zdrowia 2007-2015:Określa główne kierunki polityki zdrowotnej państwaJest próbą zjednoczenia wysiłków różnych organów administracji rządowej, organizacji pozarządowych oraz społeczności lokalnych, w celu:
Ochrony Utrzymania Poprawy zdrowia społeczeństwa polskiego
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
9
Celem głównym NPZ jest „Poprawa zdrowia i związanej z nim jakości życia ludności oraz zmniejszenie nierówności w zdrowiu”. Cel ma być osiągany poprzez:
kształtowanie prozdrowotnego stylu życia społeczeństwa tworzenie środowiska życia, pracy i nauki sprzyjającego zdrowiu aktywizowanie jednostek samorządu terytorialnego i organizacji pozarządowych do działań na rzecz zdrowia
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
10
Cele strategiczne zapisane w Narodowym Programie Zdrowia:1. Zmniejszenie zachorowalności i przedwczesnej umieralności z powodu chorób naczyniowo-sercowych, a w tym udarów mózgu
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
11
Cele strategiczne zapisane w Narodowym Programie Zdrowia:2. Zmniejszenie zachorowalności i przedwczesnej umieralności z powodu nowotworów złośliwych
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
12
Cele strategiczne zapisane w Narodowym Programie Zdrowia:3. Zmniejszenie częstości urazów powstałych
w wyniku wypadków i ograniczenie ich skutków
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
13
Cele strategiczne zapisane w Narodowym Programie Zdrowia:4. Zapobieganie zaburzeniom psychicznym przez działania prewencyjno-promocyjne
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
14
Cele strategiczne zapisane w Narodowym Programie Zdrowia:5. Zmniejszenie przedwczesnej zachorowalności i ograniczenie negatywnych skutków przewlekłych schorzeń układu kostno-stawowego
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
15
Cele strategiczne zapisane w Narodowym Programie Zdrowia:6. Zmniejszenie zachorowalności i przedwczesnej umieralności z powodu przewlekłych chorób układu oddechowego
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
16
Cele strategiczne zapisane w Narodowym Programie Zdrowia:7. Zwiększenie skuteczności zapobiegania chorobom zakaźnym i zakażeniom
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
17
Cele strategiczne zapisane w Narodowym Programie Zdrowia:8. Zmniejszenie różnic społecznych i terytorialnych w stanie zdrowia populacji
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
18
Cele operacyjne dotyczące czynników ryzyka i działań w zakresie promocji zdrowia: 1. Zmniejszenie rozpowszechnienia palenia tytoniu
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
19
Cele operacyjne dotyczące czynników ryzyka i działań w zakresie promocji zdrowia: 2. Zmniejszenie i zmiana struktury spożycia alkoholu oraz zmniejszenie szkód społecznych spowodowanych alkoholem
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
20
Cele operacyjne dotyczące czynników ryzyka i działań w zakresie promocji zdrowia: 3. Poprawa sposobu żywienia ludności i jakości zdrowotnej żywności oraz zmniejszenie występowania otyłości
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
21
Cele operacyjne dotyczące czynników ryzyka i działań w zakresie promocji zdrowia: 4. Zwiększenie aktywności fizycznej ludności
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
22
Cele operacyjne dotyczące czynników ryzyka i działań w zakresie promocji zdrowia: 5. Ograniczenie używania substancji psychoaktywnych i związanych z tym szkód zdrowotnych
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
23
Cele operacyjne dotyczące czynników ryzyka i działań w zakresie promocji
zdrowia: 6. Zmniejszenie narażenia na czynniki szkodliwe w środowisku życia oraz pracy oraz ich skutków zdrowotnych i poprawa stanu sanitarnego kraju
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
24
Cele operacyjne dotyczące
wybranych populacji 7. Poprawa opieki zdrowotnej nad matką, noworodkiem
i małym dzieckiem
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
25
Cele operacyjne dotyczące wybranych populacji 8. Wspieranie rozwoju i zdrowia fizycznego, psychospołecznego oraz zapobieganie najczęstszym problemom zdrowotnym i społecznym dzieci i młodzieży
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
26
Cele operacyjne dotyczące
wybranych populacji 9. Tworzenie warunków do zdrowego i aktywnego życia osób starszych
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
27
Cele operacyjne dotyczące
wybranych populacji 10. Tworzenie warunków dla aktywnego życia osób niepełnosprawnych
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
28
Cele operacyjne dotyczące
wybranych populacji 11. Intensyfikacja zapobiegania próchnicy zębów u dzieci i młodzieży
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
29
Niezbędne działania ze strony ochrony zdrowia i samorządu terytorialnego12. Aktywizacja jednostek samorządu terytorialnego i organizacji pozarządowych do działań na rzecz zdrowia społeczeństwa
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
30
Niezbędne działania ze strony ochrony zdrowia i samorządu terytorialnego13. Poprawa jakości świadczeń zdrowotnych w zakresie skuteczności, bezpieczeństwa i akceptowalności społecznej, w tym przestrzegania praw pacjenta
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
31
Niezbędne działania ze strony ochrony zdrowia i samorządu terytorialnego14. Usprawnienie wczesnej diagnostyki i czynnej opieki nad osobami zagrożonymi chorobami układu krążenia, udarami mózgowymi, nowotworami, powikłaniami cukrzycy, chorobami układu oddechowego oraz chorobami reumatycznymi, szczególnie poprzez działania podstawowej opieki zdrowotnej
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
32
Niezbędne działania ze strony ochrony zdrowia i samorządu terytorialnego15. Zwiększenie i optymalne wykorzystanie systemu ochrony zdrowia oraz infrastruktury samorządowej dla potrzeb promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej.
Realizacja NPZ przez jednostki samorządu terytorialnego
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
34
Sprawozdanie z monitorowania realizacji NPZ przedkładane Premierowi
Rzeczpospolitej Polski za rok 2009
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
35
Najważniejsze wnioski z monitoringu: Celami operacyjnymi NPZ w 2009 zostało objętych 19 400 000 osób, w 2008 – 19 600 000 osób, Cel operacyjny nr 2 „Przeciwdziałanie problemom alkoholowym” posiadał największy zasięg – 4 702 000 osób tj. 23,4% populacji objętej działaniami NPZ w 2009, w 2008 – 23,1% populacji, Cel nr 4 „Aktywność fizyczna ludności” – 17,8% w 2009 oraz 15,1% w 2008, Cel nr 5 „Walka z uzależnieniami od substancji psychoaktywnych” – 11,3% w 2009, 12,4% w 2008, Cel nr 1 „Walka z paleniem tytoniu” – 10.6% w 2009, 9,9% w 2008 roku.
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
36
Najważniejsze wnioski z monitoringu: Cel nr 7 „Poprawa opieki nad matką i dzieckiem” – 0,5% w 2009 oraz 0,5% w 2008, Cel nr 14 „ Działania profilaktyczne z zakresu chorób przewlekłych” – 7,3% w 2009, a 11,4% w 2008.
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
37
Cel operacyjny NPZ 2008 2009 Zmiana w %
1. Zmniejszenie rozpowszechnienia palenia tytoniu 9,9% 10,6% 0,7%
2. Zmniejszenie i zmiana struktury spożycia alkoholu 23,1% 24,3% 1,2%
3. Poprawa żywienia ludności, zmniejszenie występowania otyłości 6,9% 6,1% - 0,8 %
4. Zwiększenie aktywności fizycznej 15,1% 17,8% 2,7%
5. Zmniejszenie spożywania substancji psychoaktywnych 12,4% 11,3% - 1,1%
6. Zmniejszenie narażenia na czynniki szkodliwe (praca, środowisk.) 7,7% 6,8% - 0,9 %
7. Poprawa opieki zdrowotnej nad matką, noworodkiem i dzieckiem 0,4% 0,5% 0,1%
8. Wspieranie rozwoju fizycznego i psychofizycznego młodzieży 5,2% 7,3% 2,1%
9. Tworzenie warunków do zdrowego i aktywnego życia starszych ludzi 0,8% 0,6% - 0,2%
10. Tworzenie warunków do zdrowego życia osób niepełnosprawnych 3,2% 2,7% -0,5%
11.Intensywifkacja zapobiegania próchnicy zębów dzieci i młodzieży 3,9% 4,6% 0,7%
13. Poprawa jakości świadczeń zdrowotnych (skuteczność, bezpieczeń.) 0,1% 0,1% 0,0%
14. Usprawnienie wczesnej diagnostyki i czynnej opieki nad osobami zagrożonymi ChUK, nowotworami, powikłaniami cukrzycy,ch.reumatycz.
11,4% 7,3% -7,1%
Wyniki monitorowania NPZ przez jednostki samorządu terytorialnego – procent populacji objętej działaniami celów operacyjnych
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
38
1.
Zm
nie
jsz
en
ie p
ale
nia
ty
ton
iu
2.
Zm
nie
jsz
en
ie
sp
oż
yc
ia a
lko
ho
lu
3.
Po
pra
wa
ży
wie
nia
, z
mn
iejs
ze
nie
oty
łoś
ci
4.
Zw
ięk
sz
en
ie a
kty
wn
oś
ci
fiz
yc
zn
ej
5.
Zm
nie
jsz
en
ie s
po
ży
wa
nia
su
bs
tan
cji
ps
yc
ho
ak
tyw
ny
ch
6.
Zm
nie
jsz
en
ie
cz
yn
nik
ów
sz
ko
dliw
yc
h
7.
Op
iek
a z
dro
wo
tna
na
d m
atk
ą i
dz
iec
kie
m
8.
Ro
zw
oju
fiz
yc
zn
y i
ps
yc
ho
fiz
yc
zn
y m
łod
zie
ży
9.
Zd
row
e i
ak
tyw
ne
ży
cie
sta
rsz
yc
h l
ud
zi
10
. W
aru
nk
i d
o z
dro
we
go
ży
cia
os
ób
nie
pe
łno
sp
raw
ny
ch
11
.Zw
alc
za
nie
pró
ch
nic
y z
ęb
ów
dz
iec
i i
mło
dz
ież
y
13
. P
op
raw
a j
ak
oś
ci
św
iad
cz
eń
zd
row
otn
yc
h (
sk
ute
cz
no
ść
,
be
zp
iec
ze
ń.)
14
. U
sp
raw
nie
nie
wc
ze
sn
ej
dia
gn
os
tyk
i i
cz
yn
ne
j o
pie
ki
na
d
os
ob
am
i z
ag
roż
on
ym
i C
hU
K,
no
wo
two
ram
i, p
ow
ikła
nia
mi
cu
krz
yc
y,c
h.r
eu
ma
tyc
z.
Rok 2009Rok 2008
0,0%
5,0%
10,0%
15,0%
20,0%
25,0%
% populacji objętej celami operacyjnymi
Procent populacji objetej celami operacyjnymi operacyjnymi NPZ w 2008 i 2009
Rok 2009
Rok 2008
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
39
Badanie marketingowe
„Realizacja zadań z zakresu ochrony i promocji zdrowia w wybranych
gminach”.
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
40
Najważniejsze wnioski z badania:słaba znajomość zagadnień z zakresu ochrony zdrowia, utożsamianych często z inwestycjami w infrastrukturę niskie nakłady na ochronę zdrowia i powtarzalność rodzaju wykonywanych zadań brak w gminach osób, które przedkładałyby wójtom i burmistrzom zagadnienia ochrony i promocji zdrowia
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
41
istnieje potrzeba organizowania szkoleń ogólnych dla wójtów, burmistrzów z zakresu ochrony zdrowia ważnym jest poznawanie potrzeb wójtów i burmistrzów oraz pomoc w rozwiązywaniu problemów, dostarczanie informacji na temat problemów zdrowotnych mieszkańców kluczowym zdaje się być zatrudnienie przez gminy osób z przygotowaniem z zakresu zdrowia publicznego
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
42
pomocnym będzie pokazywanie przykładów „dobrych praktyk” programów zdrowotnych
istotnym dla realizacji zadań z ochrony zdrowia będzie promowanie gmin dbających o zdrowie mieszkańców np. przez wymienianie takich gmin w czasie szkoleń, w materiałach szkoleniowych, informacyjnych, w mediach
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
43
Badanie marketingowe
„Badanie programów zdrowotnych przeprowadzone z uczestnikami
programów zdrowotnych”.
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
44
Najważniejsze wnioski z badania:Sposoby docierania z informacją o programach winny być zróżnicowane – osobiste polecanie i zapisanie przez znajomych/członka rodziny, informacja od lekarza, ogłoszenia w kościele, bezpłatna prasa, słupy ogłoszeniowe, internetProgramy zdrowotne potrzebują pozytywnego, zachęcającego przesłania dla potencjalnych uczestnikówPrzesłania winny być budowane na tym, co dzięki udziałowi w programie uczestnicy zyskają
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
45
Przesłania winny mieć zróżnicowaną treść w zależności od typu programu (krótkotrwałe, czy też wymagające większego zaangażowania), płci uczestników (kobiety – kontakt z innymi, utrzymanie zadbanej figury, mężczyźni – robienie czegoś wartościowego w życiu, oraz oferować inne typy aktywności dla kobiet i mężczyzn).
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
46
Ministerstwo Zdrowia będzie kontynuować działania, mające na
celu:Podniesienie rangi zagadnień zdrowia publicznego – w Ministerstwie Zdrowia prowadzone są prace nad założeniami do ustawy o zdrowiu publicznymPopularyzację zagadnień promocji zdrowiaOkreślenie, we współpracy, ze środowiskiem naukowym, priorytetów zdrowotnych do realizacji w wybranych okresach czasu
Departament Zdrowia Publicznego, Ministerstwo Zdrowia,
Teresa Karwowska
47
Ministerstwo Zdrowia będzie kontynuować działania, mające na celu:
Popularyzację programów zdrowotnych w ramach “dobrych praktyk” Przedkładanie kompetentnym organom potrzeb finansowych dotyczących realizacji programów zdrowotnychWprowadzenie obowiązkowych formularzy sprawozdawczych z realizacji celów operacyjnych NPZ
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ