Załącznik nr 1 Plan pomocy rodzinie...

_____________________________________________________________________________________

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Zabierzowie

32-080 Zabierzów, ul. Kolejowa 30

tel: (012) 285-14-13; fax: (012) 285-40-87

www.gops.zabierzow.org.pl, [email protected]

Załącznik nr 1 – Plan pomocy rodzinie – opis

PLAN POMOCY RODZINIE

Plan pomocy rodzinie jest formą pracy z rodziną wieloproblemową, polegającą na włączeniu w proces pomocy osób (pracownik socjalny, psycholog, doradca zawodowy, prawnik, pedagog - specjaliści) i instytucji z otoczenia społecznego klienta (Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczne, Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Służba Zdrowia, Kurator, Policja, Instytucje Oświatowe), którzy mogą mied wpływ na poprawę trudnej sytuacji rodziny. Specjaliści pracując razem tworzą zespół, którego koordynatorem jest pracownik socjalny. Zespół na podstawie posiadanych informacji dokonuje diagnozy sytuacji rodziny/klienta samotnego (mocne i słabe strony) i identyfikacji ich problemów w pięciu blokach (obszarach): (I) komunikacja w rodzinie, (II) codzienne życie rodziny, (III) rozwój dzieci, (IV) rozwój rodziców, (V) rozwój stosunków społecznych rodziny.

I BLOK– KOMUNIKACJA w rodzinie / klienta w kontaktach społecznych

Pomoc w tym bloku dotyczy umiejętności komunikowania się klienta z różnymi partnerami (rodzina, dzieci, instytucje) oraz w różnorodnych sytuacjach społecznych. Obserwacje zbierane są podczas kontaktów pracownika socjalnego z klientem, podczas jego wizyt w domu klienta, podczas kontaktów innych specjalistów z klientem. Zwracamy uwagę na następujące aspekty komunikacji:

obserwowane zachowania - kontakt wzrokowy, ton głosu, postawa wobec rozmówcy, inicjowanie kontaktu, umiejętnośd słuchania i rozumienie informacji.

sposób nawiązywania kontaktu z dziedmi i innymi członkami rodziny.

równowaga pomiędzy komunikatami pozytywnymi i negatywnymi.

umiejętnośd mówienia o sobie.

komunikacja w sytuacji stresowej, trudnej. Działania kompensacyjne mogą obejmowad edukacyjne działania psychologa, doradcy zawodowego. Rolą pracownika socjalnego może byd wzmacnianie zmian klienta (pozytywne informacje zwrotne) i modelowanie pozytywnej komunikacji w relacji z klientem.

II BLOK. ŻYCIE CODZIENNE rodziny.

Pomoc w ramach tego bloku może dotyczyd wszystkich materialnych i praktycznych aspektów funkcjonowania rodziny: prowadzenia domu, dbania o zdrowie, rodzicielstwa. W każdym z tych obszarów analizujemy:

kto podejmuje decyzje i kto jest za nie odpowiedzialny,

czy wypełniane są zadania rodziny,

jak dzielone są obowiązki domowe,

czy sprzyja to dobremu funkcjonowaniu rodziny i czy sprzyja to wzmacnianiu więzi rodzinnych.

_____________________________________________________________________________________



tel: (012) 285-14-13; fax: (012) 285-40-87


Diagnozą i pomocą obejmujemy następujące działy: 1. Prowadzenie domu (domowe finanse, zakupy, zasady „organizacyjne”, którymi kieruje się rodzina) 2. Rytm dnia rodziny (wstawanie, przygotowywanie posiłków, wyprawianie dzieci do szkoły, powrót

dzieci ze szkoły, wspólne posiłki) 3. Troska o zdrowie i opieka (higiena, ubranie, urządzenie domu i naprawy) 4. Wyżywienie (regularnośd, dobór, czy są ciepłe posiłki). 5. Wychowanie (zasady dobrego wychowania, rytuały rodzinne, umiejętnośd rodziców kierowania

dziedmi, wspólne działania rodziców i dzieci, włączanie dzieci w obowiązki domowe) Działania kompensacyjne w tym bloku polegają zarówno na udzielaniu zasiłków i włączaniu

wolontariuszy, jak i instruktażu na temat prawidłowej organizacji domu i opieki nad rodziną. II BLOK. ŻYCIE CODZIENNE (osoba samotna). Pomoc w ramach tego bloku może dotyczyd wszystkich materialnych i praktycznych aspektów funkcjonowania klienta: prowadzenia domu, dbania o zdrowie. W każdym z tych obszarów analizujemy, czy klient dobrze samodzielnie funkcjonuje i czy jest samowystarczalny. Diagnozą i pomocą obejmujemy następujące działy:

1. Prowadzenie domu (domowe finanse, zakupy, zasady „organizacyjne”, którymi kieruje się klient)

2. Rytm dnia klienta. 3. Troska o zdrowie i opieka (higiena, ubranie, urządzenie domu i naprawy) 4. Wyżywienie (regularnośd, dobór, czy są ciepłe posiłki).

Działania kompensacyjne w tym bloku polegają zarówno na udzielaniu zasiłków, jak i instruktażu na temat prawidłowej organizacji domu, dbania o zdrowie. III BLOK. ROZWÓJ DZIECI. Planując pracę w tym bloku bierzemy pod uwagę wszystkie dzieci w rodzinie. Analizujemy sytuację dzieci w domu, w środowisku rówieśniczym, w szkole lub innej instytucji, do której uczęszcza, uwzględniamy indywidualne cechy dziecka. Diagnozą i pomocą obejmujemy następujące obszary:

1. Sytuacja domowa – aktywnośd w domu, umiejętności społeczne, zabawa i relacje z rodzeostwem /znaczenie informacji uzyskanych od rodziców i obserwacji/

2. Sytuacja szkolna – radzenie sobie w nauce, zachowanie się w klasie, stosunki z nauczycielami, ewentualne trudności wychowawcze – informacje od nauczyciela, pedagoga

3. Sposób spędzania czasu wolnego – zainteresowania, zajęcia pozalekcyjne i kluby, kontakty z rówieśnikami

4. Indywidualne cechy – kondycja zdrowotna/fizyczna, sprawnośd intelektualna, cechy osobowościowe

5. Informacje od specjalistów – dane z testów psychologicznych, wyniki badao, dane od kuratora, policji etc.

Działania kompensacyjne dotyczą wspierania dzieci w nauce, wspierania rodziców w podejmowaniu przez nich działao na rzecz szeroko rozumianego rozwoju dzieci (aktywnośd domowa, zapewnienie dzieciom udziału w kółkach zainteresowao, klubach, zajęciach). Zadaniem pracownika socjalnego jest współpraca z placówkami edukacyjnymi, do których uczęszczają dzieci, dostarczenie rodzicom informacji o ofercie środowiska, pomoc w umieszczeniu dzieci w placówkach edukacyjnych.

_____________________________________________________________________________________



tel: (012) 285-14-13; fax: (012) 285-40-87


IV BLOK. ROZWÓJ rodziców/ klienta: Najczęstszymi kwestiami, wokół których koncentruje się pomoc są:

Przeżycia traumatyczne (doświadczenia z własnej młodości)

Problematyka psychiatryczna, długotrwała choroba, uzależnienia

System społeczny (partner, relacje partnerskie, rodzina, znajomi, przyjaciele)

Poziom autonomii rodziny/klienta (relacje z dorosłymi najbliższymi członkami rodziny, wspólne zamieszkiwanie z rodzicami, rodzeostwem)

Wykształcenie (edukacja dla dorosłych)

Praca (ponowne rozpoczęcie pracy, projekty mające na celu włączenie do rynku pracy)

Kontakty z innymi dorosłymi (kluby, wolny czas) Działania kompensacyjne w tym bloku polegają zarówno na udzielaniu zasiłków na leczenie, na podniesienie kwalifikacji zawodowych, jak i instruktażu na temat dokumentacji zawodowej, zasad poszukiwania pracy, czy pomocy w znajdowaniu społecznych grup lokalnych, w które można się włączyd. V BLOK . ROZWÓJ STOSUNKÓW SPOŁECZNYCH rodziny / klienta W czym środowisko może pomóc rodzinie jako całości /klientowi? Zadaniem w tym bloku jest zbudowanie dobrze funkcjonującej sieci społecznej wspierającej rodzinę (klienta). Ważne są tutaj stosunki z dalszą rodziną i sąsiadami, instytucjami, udział w programach profilaktycznych i pomocowych, udział w grupach wsparcia, możliwośd pomocy wolontariatu. Działania kompensacyjne polegają na informowaniu o ofercie instytucji pomocowych w środowisku lokalnym, na organizowaniu grup wsparcia oraz zaangażowaniu wolontariatu, finansowaniu udziału w programach profilaktycznych i pomocowych.

Pracę nad tworzeniem planu pomocy pracownik socjalny rozpoczyna od zinwentaryzowania

wszystkich znanych mu informacji na temat rodziny, jej zasobów i czynników ryzyka. Pracownik socjalny określa również, jakich specjalistów związanych z rodziną zaprosi do współpracy. Bada również oczekiwania klienta, jego cele, jego sposoby rozwiązao. Formularz planu pomocy pomaga określid, jakich informacji o rodzinie brakuje, a zatem o czym trzeba jeszcze porozmawiad z klientem, na co zwrócid uwagę podczas wizyty w domu, a o co zapytad psychologa, doradcę zawodowego czy specjalistów z innych instytucji. Diagnoza jest podstawą do zbudowania planu pomocy: celów do osiągnięcia przez rodzinę na drodze do usamodzielnienia się, sposobów realizacji. Tak powstały plan pomocy jest propozycją dla klienta. Po jego ewentualnej modyfikacji i akceptacji staje się programem współpracy: klient i jego rodzina – zespół specjalistów i instytucji wspierających. Jest też podstawą zawieranego kontraktu socjalnego.

PLAN POMOCY RODZINIE – przykład. Pani Anna, samotna matka trójki dzieci (Adam - 8, Klaudia - 10, Patryk – 12), nie pracuje, w trudnej sytuacji finansowej, nie radząca sobie z wychowaniem dzieci, które zaczęły sprawiad kłopoty wychowawcze (wagary Patryka, zaległości szkolne Adama).

Kurator sądowy zastanawiał się nad ograniczenia władzy rodzicielskiej matce i skierowania dzieci do placówki opiekuoczo – wychowawczej. Zespół specjalistów (psycholog z poradni, pedagog szkolny, kurator sadowy, pracownik socjalny, wolontariusz, psycholog-trener wideotreningu komunikacji) przygotował plan pomocy dla rodziny.

_____________________________________________________________________________________



tel: (012) 285-14-13; fax: (012) 285-40-87


Plan Pomocy (tworzony zgodnie z metodologią wideotreningu komunikacji) określał:

cele, które są do osiągnięcia w każdym bloku i w całym procesie pomocy

czas trwania pomocy

punkty, wokół których powinna koncentrowad się pomoc i podział zadao

kompensującą pomoc w każdym z bloków (która zmniejsza się w miarę wzrostu aktywności i samodzielności członków rodziny)

Czas trwania – 10 miesięcy

I etap – 6 miesięcy I BLOK: Komunikacja w rodzinie Cel : wzmocnienie kompetencji rodzicielskich matki,

1. Wypracowanie elementów pozytywnej komunikacji podstawowej pani Anny w kontaktach z dziedmi (uśmiech, postawa, zwracanie się do dzieci, utrzymywanie kontaktu wzrokowego, chwalenie, miły ton głosu, odpowiadanie na inicjatywy dzieci, pozytywne kierowanie dziedmi).

2. Wypracowanie elementów pozytywnej komunikacji społecznej pani Anny w kontaktach z dziedmi - równomierne obdarzanie uwagą wszystkich dzieci, dawanie czasu i przestrzeni dla wszystkich, pozytywne rozwiązywanie sytuacji problemowych

Zaangażowani: pracownik socjalny, psycholog, pedagog szkolny - osoby szkolone i superwizowane z zakresu komunikacji interpersonalnej (m.in.wideotrening komunikacji).

II BLOK: Życie codzienne rodziny. Cele: zmiany w sposobie prowadzenia domu i przeorganizowanie mieszkania

ład i porządek w mieszkaniu, czystośd,

osobny pokój dla dzieci, książki, zabawki, gry edukacyjne,

całe mieszkanie praktycznie umeblowane

pomoc dla rodziny poprzez odpowiednią pomoc finansową z OPS (pracownik socjalny),

obiady dla dzieci w szkole (pedagog szkolny), Zaangażowani: pracownik socjalny, kurator sądowy.

III BLOK: Rozwój dzieci Cele: wsparcie nauki szkolnej dzieci, eliminacja negatywnych zachowao

opieka edukacyjna (wspólne odrabianie lekcji z wolontariuszem),

dbanie o udział w zajęciach pozalekcyjnych, świetlica socjoterapeutyczna

kontrola spędzania wolnego czasu przez dzieci Zaangażowani: pedagog szkolny, wolontariusz.

IV BLOK: Rozwój rodziców Cele: wzmocnienie poczucia własnej wartości matki i motywacji do zmian, wzrost samodzielności,

udział w warsztatach dla rodziców Zaangażowani: pracownik socjalny, psycholog.

V. BLOK: Rozwój stosunków społecznych rodziny Cel: nawiązanie nowych kontraktów w środowisku

udział w warsztatach dla rodziców i innych zajęciach grupowych projektu Zaangażowani: pracownik socjalny, trenerzy prowadzący zajęcia

Rezultaty po 6 miesiącach pomocy: Nastąpiła znaczna poprawa we wzajemnych relacjach w rodzinie. Pani Anna jest już osoba samodzielną, praktycznie sama wychowuje dzieci, jest osoba otwartą, komunikatywną, chętna do zmian i pomocy, jest zmotywowana do podjęcia pracy zawodowej. Dzieci stały się spokojniejsze dzięki lepszej relacji z matką. Nie walczą między sobą o dominację, pomagają mamie w pracach domowych. Dzięki wsparciu wolontariusza Adam zaczął nadrabiad zaległości szkolne. Lepiej się koncentruje, zminimalizowały się zachowania negatywne w szkole (chodzenie po klasie, przeszkadzanie innym dzieciom). Patryk przestał wagarowad i poprawił swoje oceny z 3 przedmiotów.

_____________________________________________________________________________________



tel: (012) 285-14-13; fax: (012) 285-40-87


W domu panuje porządek. Każdy ma swój własny kąt do odrabiania lekcji. Damian i Klaudia uczęszczają 3 razy w tygodniu na zajęcia do świetlicy socjoterapeutycznej. Kurator sądowy po zapoznaniu się z opinią zespołu oraz po przeprowadzeniu wywiadu podjął decyzję o wstrzymanie wniosku o ograniczenie władzy rodzicielskiej pani Annie.

II etap pomocy – 4 miesiące. Kontynuacja działao w blokach I-III. IV BLOK Cel : usamodzielnienie się finansowe rodziny

rejestracja w Urzędzie Pracy

udział w szkoleniach proponowanych przez UP

poszukiwanie pracy

kontynuacja spotkao dla rodziców Zaangażowani: pracownik socjalny, trener Rezultat: zmniejszenie pomocy finansowej rodzinie.

Opracowały: Grażyna Banach-Kociołek superwizor GOPS Michałowice, Urszula Srzednicka superwizor

GOPS Zabierzów.

Załącznik nr 1 Plan pomocy rodzinie...

Documents

Transcript of Załącznik nr 1 Plan pomocy rodzinie...