Zagrożenia dla Polski i Unii Europejskiej związane ze swobodą obrotu gospodarczego i regulacjami dotyczącymi strefy Schengen w aspekcie tendencji rozwojowych przestępczości transgranicznych

dr hab. Wojciech Filipkowski, prof. UwB

Konferencja Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury pt.„Szkolenie kadr wymiaru sprawiedliwości i prokuratury w zakresie zwalczania i zapobiegania

przestępczości transgranicznej i zorganizowanej”17 – 18 września 2015 roku – Warszawa

Przestępczość zorganizowana (PZ) to:

Specyficzna działalność gospodarczaOferująca towary lub usługi:

które są zabronione do których dostęp jest ograniczony lub które są tańsze od ich wersji legalnych

Reagująca na popyt ze strony społeczeństwaDążąca do maksymalizacji zyskuDążąca do monopolu na danym rynkuSzczególnie zwalczana przez państwo

Istnieje jedna gospodarka składającej się z dwóch komplementarnych części: legalnej (upperworld) i podziemia przestępczego (underworld)

Rządzą się one tymi samymi siłami popytu i podaży Często te same podmioty funkcjonują w obu powyższych częściach, co

dodatkowo zespala je ze sobą Istnieje możliwość transferowania wartości majątkowych pomiędzy

powyższymi częściami: Nielegalnie uzyskane dochody z działalności przestępczej mogą zostać

wykorzystane w legalnej gospodarce (poprzez proceder prania pieniędzy). Legalnie uzyskane dochody można przeznaczyć na zakup towaru lub usługi

oferowanych przez przestępców Różnice dotyczą m.in. skłonność niektórych z nich do posługiwania się

specyficznymi – bo nielegalnymi – środkami (przemoc, szantaż, korupcja) do osiągania podobnych celów ekonomicznych

Przestępcza gospodarka

Swobody przepływu w UE oraz Układ z Schengen stanowią ułatwienie dla prowadzenia działalności przez PZPrzemieszczanie osób i towarów obarczone mniejszym

ryzykiem wykryciaWiększy rynek zbytuŁatwiejsze nawiązywanie kontaktów z innymi grupa PZ

(C2C) lub potencjalnymi ofiarami (C2V)Łatwiejsze przemieszczanie i inwestowanie wartości

majątkowych uzyskanych w wyniku przestępstwa

Jest to koszt zjednoczenia, którego należy być świadom oraz dążyć do jego ograniczenia.