Europa bez granic Strefa Schengen · Peter jest Austriakiem. Chciałby pojechać do Norwegii, ale...

16
1 Europa bez granic Strefa Schengen Migracja i sprawy wewnętrzne © iStockphoto/romrodinka

Transcript of Europa bez granic Strefa Schengen · Peter jest Austriakiem. Chciałby pojechać do Norwegii, ale...

Page 1: Europa bez granic Strefa Schengen · Peter jest Austriakiem. Chciałby pojechać do Norwegii, ale nie jest pewien, czy obowiązują tam te same zasady dotyczące wiz i paszportów

1

Europa bez granic

Strefa Schengen

Migracja i sprawy wewnętrzne

© iStockphoto/rom

rodinka

Page 2: Europa bez granic Strefa Schengen · Peter jest Austriakiem. Chciałby pojechać do Norwegii, ale nie jest pewien, czy obowiązują tam te same zasady dotyczące wiz i paszportów

2

IE

UK

FR

NO

SE

FI

EE

LV

LT

PL

CZ

ATHU

SK

RO

BG

EL

CYMT

DE

IT

LICH

LU

BE

NL

PT

ES

IS

DK

SIHR

CANARIAS (ES)

AÇORES (PT)

MADEIRA (PT)

Strefa Schengen■ państwa członkowskie UE należące

do strefy Schengen■ państwa członkowskie UE nienależące

do strefy Schengen■ państwa należące do strefy

Schengen niebędące członkami UE

AT AustriaBE BelgiaBG BułgariaCH Szwajcaria CY CyprCZ CzechyDE NiemcyDK DaniaEE EstoniaEL GrecjaES HiszpaniaFI FinlandiaFR FrancjaHR ChorwacjaHU WęgryIE IrlandiaIS IslandiaIT WłochyLI LiechtensteinLT LitwaLU LuksemburgLV ŁotwaMT MaltaNL HolandiaNO NorwegiaPL PolskaPT PortugaliaRO RumuniaSE SzwecjaSI SłoweniaSK SłowacjaUK Wielka Brytania

Uwaga: Ostatnie rozszerzenie strefy Schengen miało miejsce w dniu 19 grudnia 2011 r., kiedy przystąpił do niej Liechtenstein.

Page 3: Europa bez granic Strefa Schengen · Peter jest Austriakiem. Chciałby pojechać do Norwegii, ale nie jest pewien, czy obowiązują tam te same zasady dotyczące wiz i paszportów

3

Europa bez granic

Strefa SchengenPoczątki strefy Schengen sięgają 1985 r., kiedy to pięć państw UE postanowiło znieść kontrole na granicach wewnętrznych. Na kontynencie, gdzie dawniej narody prowadziły krwawe walki w obronie swoich terytoriów, obecnie granice istnieją jedynie na mapach. Każdego roku Europejczycy odbywają 1,25 mln podróży w obrębie strefy Schengen. Europa bez granic wewnętrznych przynosi również duże korzyści gospodarce, co pokazuje, jak namacalna, popularna i udana jest inicjatywa z Schengen. Dowodzi też jej znaczenia w naszym codziennym życiu oraz znaczenia dla europejskiego społeczeństwa. Nie możemy zaprzepaścić tego wspólnego osiągnięcia. Musimy je wzmocnić.

Po dwóch wyniszczających wojnach zniesienie granic, zapewnienie bezpieczeństwa i zbudowanie zaufania zajęło wiele lat. Utworzenie strefy Schengen jest jednym z największych osiągnięć UE i ma nieodwracalny charakter. Prawo do swobodnego przemieszczania się jednoczy Europejczyków i sprawia, że odległości wydają się mniejsze. Zachęcam Państwa do korzystania z tego prawa. Aby odwiedzić sąsiednie państwa, wystarczy wsiąść do pociągu lub samochodu. Nie trzeba nawet myśleć o granicach.

Życzę wielu szczęśliwych podróży!

Dimitris Avramopoulos, komisarz do spraw migracji, spraw wewnętrznych i obywatelstwa

© Unia Europejska, iStockphoto/VLIET, iStockphoto/Izabela Habur

Page 4: Europa bez granic Strefa Schengen · Peter jest Austriakiem. Chciałby pojechać do Norwegii, ale nie jest pewien, czy obowiązują tam te same zasady dotyczące wiz i paszportów

4

Strefa SchengenStrefa Schengen umożliwia swobodną podróż po terytorium 26 krajów zamieszkanych przez ponad 400 mln obywateli.

Obszar bez kontroli na granicach wewnętrznychObecnie strefa Schengen obejmuje 26 krajów europejskich (z których 22 należy do UE): Austrię, Belgię, Danię, Estonię, Finlandię, Francję, Grecję, Hiszpanię, Holandię, Litwę, Luk-semburg, Łotwę, Maltę, Niemcy, Polskę, Portugalię, Czechy, Słowację, Słowenię, Szwecję, Węgry i Włochy, jak również Is-landię, Liechtenstein, Norwegię i Szwajcarię.

Przynależność do obszaru bez kontroli na granicach wewnętrz-nych oznacza, że państwa:

• nie przeprowadzają odpraw granicznych na swoich grani-cach wewnętrznych (tj. granicach między dwoma państwa-mi Schengen);

• przeprowadzają w oparciu o określone kryteria zharmo-nizowane kontrole na swoich granicach zewnętrznych

(tj. granicach między państwami Schengen a państwami nienależącymi do strefy Schengen).

Dzięki temu zarówno obywatele UE, jak i obywatele państw trzecich mogą swobodnie podróżować w obrębie strefy Schengen i przechodzą odprawę graniczną jedynie wówczas, gdy przekraczają granicę zewnętrzną.

Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Irlandia, Rumunia i Wielka Brytania to państwa członkowskie UE, które nie są (lub jeszcze nie są) częścią strefy Schengen. Oznacza to, że lot z jednego z tych państw do państwa Schengen uznawany jest za rejs zewnętrzny i wymaga odprawy granicznej. Podróżując po terytorium Unii, jej obywatele mają jednak prawo do swobodnego przemieszczania się niezależnie od tego, czy dane państwo należy do strefy Schengen, czy też nie. Przy wjeździe na

terytorium państwa członkowskiego nienależącego do strefy Schengen obywatele Unii podlegają zasadniczo jedynie minimalnej kontroli mającej na celu weryfikację tożsamości na podstawie dokumentów podróży (paszportu lub dowodu tożsamości).

Osoba, która uważa, że została poddana bezprawnej kontroli, może wnieść skargę do Komisji Europejskiej: http://ec.europa.eu/atwork/applying‑eu‑law/make_a_complaint_pl.htm.

Na granicach wewnętrznych……nie ma odprawy granicznej.

…państwa członkowskie UE mają obowiązek usunięcia wszelkich przeszkód w niezakłóconym ruchu drogowym, takich jak niepotrzebne ograniczenia prędkości.

…mogą być prowadzone kontrole policyjne, ale jedynie na podstawie informacji policyjnych o potencjalnym zagrożeniu bezpieczeństwa publicznego lub podejrzeniu przestępstwa o charakterze transgranicznym.

…możliwe są kontrole w portach i na lotniskach, służą one jednak wyłącznie sprawdzeniu, czy dany pasażer jest prawowitym posiadaczem biletu.

Page 5: Europa bez granic Strefa Schengen · Peter jest Austriakiem. Chciałby pojechać do Norwegii, ale nie jest pewien, czy obowiązują tam te same zasady dotyczące wiz i paszportów

5

Przystąpienie do strefy SchengenAby przystąpić do strefy Schengen, państwa muszą wykazać, że są w stanie:

• wziąć na siebie odpowiedzialność za kontrolowanie zewnętrznej granicy strefy Schengen w imieniu innych państw również należących do tej strefy oraz za wydawanie jednolitych wiz krótkoterminowych (wiz Schengen);

• podjąć skuteczną współpracę z innymi państwami Schengen w celu utrzymania wysokiego poziomu bezpieczeństwa po zniesieniu kontroli na granicach wewnętrznych;

• stosować określone przepisy Schengen, takie jak zasady dotyczące kontroli granicznej na lądzie, morzu i w powietrzu, wydawania wiz, współpracy policyjnej i ochrony danych osobowych;

• ustanowić połączenie z systemem informacyjnym Schengen (SIS) oraz wizowym systemem informacyjnym (VIS) oraz wykorzystywać oba te systemy.

Państwa strefy Schengen poddawane są okresowej ocenie w celu kontroli, czy prawidłowo stosują przepisy Schengen.

© iStockphoto/FedericoC, iStockphoto/Robert Ginsberg, iStockphoto/Marcus Lindstrom, iStockphoto/Clodio

Page 6: Europa bez granic Strefa Schengen · Peter jest Austriakiem. Chciałby pojechać do Norwegii, ale nie jest pewien, czy obowiązują tam te same zasady dotyczące wiz i paszportów

6

Obszar bezpieczeństwaW celu zapewnienia bezpieczeństwa w ramach obszaru otwar-tych granic państwa Schengen dzielą się informacjami umożli-wiającymi zwalczanie zorganizowanej przestępczości transgra-nicznej oraz terroryzmu. Ścisła współpraca policyjna między służbami poszczególnych państw obejmuje w szczególności pościgi transgraniczne, obserwację transgraniczną, tworzenie wspólnych centrów i zespołów policji, jak również wykorzysta-nie SIS.

Pościg transgraniczny umożliwia funkcjonariuszom policji z jednego państwa Schengen ściganie przez granicę i zatrzymanie na terytorium innego państwa Schengen sprawców, których przyłapali w chwili popełniania poważnego przestępstwa.

Obserwacja transgraniczna pozwala funkcjonariuszom policji na obserwowanie podejrzanych nawet po przekroczeniu granicy wewnętrznej strefy Schengen.

Do tej pory państwa Schengen utworzyły w Europie około 50 dwustronnych lub wielostronnych centrów współpracy poli-cyjnej. Powołały również dużą liczbę wspólnych zespołów. Są to bardzo widoczne struktury ściślejszej współpracy. Umożliwia-ją one sprawną wymianę informacji na szczeblu regionalnym

i szybką reakcję na bezpośrednie zagrożenia w regionach przygranicznych.

Przepisy Schengen w dalszym ciągu umożliwiają organom kra-jowym przywrócenie w drodze wyjątku tymczasowych kontroli na granicach wewnętrznych w przypadku poważnego zagroże-nia dla bezpieczeństwa lub w przypadku poważnych braków na granicach zewnętrznych zagrażających funkcjonowaniu całej strefy.

Aby ułatwić legalne podróżowanie, bez uszczerbku dla bez-pieczeństwa, UE udostępnia państwom członkowskim środki z Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego przeznaczone na ochronę granic. Na lata 2014–2020 na poprawę zarządzania i kontroli na granicach zewnętrznych udostępniono środki o łącznej wartości 2,76 mld euro w celu skuteczniejszego prze-ciwdziałania nielegalnej migracji oraz przyspieszenia obsługi wniosków o wizy Schengen. Ponadto, aby poprawić współpracę policyjną i wymianę informacji w strefie Schengen, UE wyasy-gnowała 1 mld euro z Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrzne-go, ze środków na policję.

© Unia Europejska

Page 7: Europa bez granic Strefa Schengen · Peter jest Austriakiem. Chciałby pojechać do Norwegii, ale nie jest pewien, czy obowiązują tam te same zasady dotyczące wiz i paszportów

7

System informacyjny SchengenSystem informacyjny Schengen (SIS) został ustanowiony w celu utrzymania bezpieczeństwa wewnętrznego w państwach strefy Schengen po zniesieniu kontroli na granicach wewnętrznych. Jest to wielkoskalowy system informatyczny umożliwiający policji, organom zajmującym się migracją, organom sądowym i innym organom konsultowanie wpisów dotyczących osób zaginionych, wpisów na temat osób lub przedmiotów związanych z przestępstwami oraz wpisów na temat obywateli państw trzecich, którzy nie mają prawa wjazdu lub pobytu na terytorium strefy Schengen. Dzięki możliwościom, jakie oferuje, SIS jest podstawowym narzędziem współpracy organów ścigania. Jednocześnie w dużym stopniu pomaga chronić zewnętrzne granice Schengen.

Prawo dostępu do SISKażda osoba ma prawo dostępu do swoich danych osobowych w SIS i może zażądać ich korekty lub usunięcia.

Osoby spoza UE mogą skierować odpowiedni wniosek do konsulatu dowolnego państwa Schengen. Obywatele państw Schengen mogą skierować taki wniosek bezpośrednio do właściwego organu krajowego odpowiedzialnego za dokonywanie wpisów lub złożyć go za pośrednictwem krajowego organu ochrony danych.

Szczegółowe informacje na temat tego, jak ubiegać się o dostęp do swoich danych osobowych, przedstawiono w wytycznych zamieszczonych na stronie Europejskiego Inspektora Ochrony Danych: https://secure.edps.europa.eu/EDPSWEB/edps/Supervision.

Page 8: Europa bez granic Strefa Schengen · Peter jest Austriakiem. Chciałby pojechać do Norwegii, ale nie jest pewien, czy obowiązują tam te same zasady dotyczące wiz i paszportów

8

Strefę Schengen wyznacza 42 673 km granic morskich i 7 721 km granic lądowych.

Obszar o wspólnej granicy zewnętrznejPaństwa Schengen mają wspólną granicę zewnętrzną i ponoszą za nią wspólną odpowiedzialność, która wynika z braku kontroli na granicach wewnętrznych oraz konieczności zagwarantowania bezpieczeństwa w strefie Schengen. Skuteczna kontrola granic zewnętrznych nie oznacza jednak, że Europa stała się „fortecą”. Wprost przeciwnie – dla dobra europejskiej gospodarki ułatwia się ruch turystyczny i podróże służbowe. Granice zewnętrzne powinny również pozostać otwarte dla osób przybywających w celu podjęcia pracy lub uchodźców szukających schronienia przed wojnami i prześladowaniem.

Aby wjechać do strefy Schengen, obywatele niektórych państw trzecich muszą posiadać wizę. Państwa Schengen stosują wspólne zasady wydawania krótkoterminowych wiz Schengen,

które są ważne w całej strefie. Wizy te umożliwiają pobyt i podróżowanie po terytorium państw Schengen przez okres nie dłuższy niż 90 dni w ciągu każdego 180-dniowego okresu.

Przepisy Schengen obejmują również system małego ruchu gra-nicznego, który ułatwia wjazd do strefy Schengen obywatelom sąsiadujących państw trzecich mieszkającym blisko granicy. Państwa Schengen mogą zawierać z sąsiadującymi państwami trzecimi porozumienia umożliwiające mieszkańcom obszarów przygranicznych częste przekraczanie granicy strefy Schengen bez konieczności przechodzenia regularnych odpraw granicz-nych lub bez konieczności posiadania wizy Schengen.

Po lewej: Łódź hiszpańskiej straży cywilnej „Rio Tambre” patrolująca wody w pobliżu wyspy Gran Canaria w archipelagu Wysp Kanaryjskich. Łódź ta została sfinansowana z unijnego Funduszu Granic Zewnętrznych.

Po prawej: Norweska wojskowa straż graniczna patroluje pod nadzorem policji dystryktu Ostfinnmark granicę z Rosją w okolicach miasta Kirkenes, w północnej Norwegii. Skutery śnieżne, odzież i wyposażenie policji są częściowo finansowane z unijnego Funduszu Granic Zewnętrznych.

© Unia Europejska, iStockphoto/Maciej Noskowski

Page 9: Europa bez granic Strefa Schengen · Peter jest Austriakiem. Chciałby pojechać do Norwegii, ale nie jest pewien, czy obowiązują tam te same zasady dotyczące wiz i paszportów

9

Na granicach zewnętrznych……obywatele UE zasadniczo podlegają minimalnej kontroli, która służy weryfikacji tożsamości na podstawie dokumentów podróży.

…obywatele państw trzecich muszą przedstawić ważny dokument podróży i wizę, o ile jest wymagana, lub dokument pobytowy, a także dokumenty uzasadniające cel pobytu. Muszą też udowodnić, że posiadają wystarczające środki finansowe, aby się podczas swojego pobytu utrzymać.

Czy wiesz, że……na stronie internetowej Dyrekcji Generalnej ds. Migracji i Spraw Wewnętrznych można znaleźć regularnie aktualizowany wykaz państw, których obywatele muszą posiadać wizę w celu wjazdu do strefy Schengen: http://ec.europa.eu/dgs/home‑affairs/e‑library/documents/policies/borders‑and‑visas/visa‑policy/index_en.htm.

…wniosek o wizę Schengen należy złożyć w konsulacie państwa UE będącego głównym państwem przeznaczenia. Konsulaty udzielają szczegółowych informacji na temat procedury składania wniosków.

Jak długo można przebywać w strefie Schengen bez odpowiedniej wizy?W przypadku wątpliwości dotyczących dopuszczalnego okresu pobytu w strefie Schengen liczbę pozostających dni można obliczyć za pomocą specjalnego kalkulatora wiz krótkoterminowych: http://ec.europa.eu/dgs/home‑affairs/index_en.htm.

Wizowy system informacyjnyWizowy system informacyjny (VIS) to system informatyczny, który obejmuje konsulaty państw Schengen w państwach trzecich, właściwe organy krajowe i wszystkie zewnętrzne przejścia graniczne strefy Schengen. Umożliwia on organom wizowym państw Schengen wymianę informacji dotyczących wniosków wizowych. Dzięki niemu straż graniczna może sprawdzić w oparciu o dane biometryczne (np. odciski palców), czy dana wiza była faktycznie wystawiona osobie, która ją okazuje, a właściwe organy mogą zidentyfikować osoby wykryte na terytorium Schengen bez dokumentów lub posiadające fałszywe dokumenty. System VIS jest również wykorzystywany przez właściwe organy ds. azylu.

Page 10: Europa bez granic Strefa Schengen · Peter jest Austriakiem. Chciałby pojechać do Norwegii, ale nie jest pewien, czy obowiązują tam te same zasady dotyczące wiz i paszportów

10

Page 11: Europa bez granic Strefa Schengen · Peter jest Austriakiem. Chciałby pojechać do Norwegii, ale nie jest pewien, czy obowiązują tam te same zasady dotyczące wiz i paszportów

11

Co strefa Schengen oznacza dla podróżnych?Każdego roku Europejczycy odbywają 1,25 mln podróży w obrębie strefy Schengen.

Obywatele UEFrancesca jest studentką z Włoch. Marzy o podróży z przyjaciółmi do Skandynawii. Kupiła już bilet InterRail, ale nie wie jeszcze, jakie dokumenty będą jej potrzebne w podróży ani czy musi załatwić jakieś specjalne formalności. Jako obywatelka UE Francesca ma prawo wjazdu na teren wszystkich państw członkowskich UE na podstawie ważnego paszportu lub dowodu tożsamości, ale nie musi go okazywać podczas podróży po terytorium strefy Schengen. Ma jednak obowiązek posiadania przy sobie ważnego paszportu lub dokumentu tożsamości na wypadek, gdyby odpowiednie służby chciały sprawdzić jej tożsamość.

Peter jest Austriakiem. Chciałby pojechać do Norwegii, ale nie jest pewien, czy obowiązują tam te same zasady dotyczące wiz i paszportów co w państwach UE. Mimo że Norwegia nie należy do UE, jest członkiem strefy Schengen i stosuje zasady dotyczące swobodnego przepływu osób. Peter potrzebuje zatem jedynie ważnego paszportu lub dowodu tożsamości na wypadek, gdyby musiał potwierdzić swoją tożsamość.

Danuta jest Polką i pracuje w Brukseli. W przyszłym miesiącu planuje udział w spotkaniu służbowym, które odbędzie się w Warszawie, jej rodzinnym mieście, w którym mieszkają jej rodzice. Chce zabrać ze sobą swoją córeczkę Ewę, aby dziewczynka spędziła nieco czasu z dziadkami. Jako obywatelki Unii Danuta i Ewa mają prawo podróżować po całej UE i strefie Schengen. Prawo to nie zależy od okoliczności podróży,

jej służbowego bądź prywatnego charakteru. Danuta powinna jedynie dopilnować, aby ona i Ewa miały przy sobie własne indywidualne paszporty lub dowody tożsamości.

Angel jest Hiszpanem. Co miesiąc lata do Bułgarii do swojej narzeczonej. Chociaż Bułgaria jest członkiem UE, nie należy jeszcze do strefy Schengen – podobnie jak pięć innych państw członkowskich UE (Chorwacja, Cypr, Irlandia, Rumunia i Wielka Brytania). Oznacza to, że przy wylocie i przylocie z Bułgarii Angel musi okazać paszport lub dowód tożsamości i przejść normalne, zredukowane do minimum, kontrole graniczne dla obywateli UE.

Czy wiesz, że……praktyczne informacje o podróżowaniu po Europie można znaleźć na portalu „Twoja Europa”: ec.europa.eu/youreurope.

.…centrum informacji „Europe Direct” udziela telefonicznych (00800 67891011) i e‑mailowych odpowiedzi na pytania: europa.eu/europedirect.

© iStockphoto/Daniel Krol, iStockphoto/sturti, iStockphoto/Izabela Habur, iStockphoto/danako

Page 12: Europa bez granic Strefa Schengen · Peter jest Austriakiem. Chciałby pojechać do Norwegii, ale nie jest pewien, czy obowiązują tam te same zasady dotyczące wiz i paszportów

12

W 2014 r. podróżnym spoza UE podróżującym do strefy Schengen wydano blisko 16 mln wiz Schengen.

Obywatele państw spoza UEMartine jest studentką z Kanady. Uzyskała stypendium, które umożliwi jej dwumiesięczne studia na Sorbonie w Paryżu i przeprowadzenie badań na potrzeby pracy naukowej. Przed powrotem do Kanady chciałaby odbyć trzytygodniową podróż do Grecji, Hiszpanii i Włoch. Jako obywatelka państwa spoza UE Martine może wjechać na terytorium Schengen i swobodnie się po nim przemieszczać przez okres do 90 dni, pod warunkiem że spełnia określone warunki wjazdu. Po pierwsze potrzebuje ważnego paszportu. Musi również wykazać cel swojej podróży, a także udowodnić posiadanie środków finansowych wystarczających na planowany pobyt w Europie oraz biletu powrotnego (albo udowodnić, że ma na bilet wystarczająco dużo pieniędzy). Jako obywatelka Kanady Martine jest zwolniona z wymogu posiadania wizy krótkoterminowej (wizy Schengen).

Punjit pochodzi z Indii. Planuje spędzić wakacje, odwiedzając kilka państw Schengen: Grecję, Hiszpanię, Francję i Włochy. Planuje spędzić w Europie miesiąc. Punjit potrzebuje wizy krótkoterminowej na swoją podróż po Europie, ponieważ Indie należą do państw spoza UE, których obywatele muszą mieć wizę w chwili przekraczania zewnętrznej granicy strefy Schengen. Ponieważ Punjit nie może wskazać głównego celu swojej podróży, powinien złożyć wniosek o wizę w ambasadzie lub konsulacie państwa UE, w którym będzie przebywać najdłużej. Jeśli jego pobyt w poszczególnych państwach strefy Schengen jest podobnej długości, powinien zwrócić się do konsulatu państwa wjazdu do strefy Schengen. Otrzymana wiza umożliwi mu poruszanie się po całej strefie Schengen.

Hisham pochodzi z Tunezji. Mieszka w Niemczech i spędza urlop ze swoimi rodzicami w Tunezji. W drodze powrotnej chciałby odwiedzić brata w Portugalii. Posiada ważne zezwolenie na pobyt wydane w Niemczech, kraju należącym do strefy Schengen. To zezwolenie na pobyt łącznie z ważnym dokumentem podróży zwalnia go z obowiązku ubiegania się o wizę Schengen. Nie będąc obywatelem UE, Hisham może wjechać bez wizy na teren innego państwa Schengen, w tym

wypadku Portugalii, na pobyt krótkoterminowy za okazaniem jedynie paszportu i dokumentu pobytowego wydanego w Niemczech. Jeżeli Hisham miałby dokument pobytowy wydany przez jedno z państw członkowskich UE spoza strefy Schengen, nie miałby prawa wjechać na terytorium tej strefy bez wizy krótkoterminowej.

Solinas jest z Boliwii. Chciałaby przeprowadzić się do Hiszpanii, ponieważ znalazła pracę w Madrycie. Solinas planuje pozostać w Madrycie przez okres dłuższy niż 90 dni, będzie więc potrzebować wizy długoterminowej lub zezwolenia na pobyt. W odniesieniu do niektórych kategorii pracowników, takich jak pracownicy wysoko wykwalifikowani lub naukowcy, unijne przepisy określają wymogi, jakie osoby z państw trzecich muszą spełnić, aby przebywać i pracować na terytorium Unii. W odniesieniu do tych kategorii pracowników, w przypadku których nie ma regulacji unijnych, państwa strefy Schengen mogą ustalać swoje własne wymogi dotyczące wydawania wiz długoterminowych i zezwoleń na pobyt.

© iStockphoto/AMR, iStockphoto/Matej Kastelic, iStockphoto/yurok, iStockphoto/ImageSource

Page 13: Europa bez granic Strefa Schengen · Peter jest Austriakiem. Chciałby pojechać do Norwegii, ale nie jest pewien, czy obowiązują tam te same zasady dotyczące wiz i paszportów

13

Page 14: Europa bez granic Strefa Schengen · Peter jest Austriakiem. Chciałby pojechać do Norwegii, ale nie jest pewien, czy obowiązują tam te same zasady dotyczące wiz i paszportów

14

Najważniejsze wydarzeniaNazwa układu z Schengen wywodzi się od małej miejscowości na terenie Luksemburga, położonej w miejscu, gdzie granice Wielkiego Księstwa stykają się z granicami Francji i Niemiec. Początkowo współpraca w ramach Schengen była inicjatywą międzyrządową. Obecnie stanowi ona część prawa UE.

Czerwiec 1985 r.Podpisanie układu z Schengen przez przez Belgię, Niemcy, Francję, Luksemburg i Holandię

Czerwiec 1990 r.Podpisanie konwencji wykonawczej do układu z Schengen przez Belgię, Niemcy, Francję, Luksemburg i Holandię

Marzec 1995 r.Wejście w życie konwencji i zniesienie kontroli granicznych pomiędzy Belgią, Niemcami, Hiszpanią, Francją, Luksemburgiem, Holandią i Portugalią (Hiszpania i Portugalia podpisały układ w czerwcu 1991 r.)

Październik 1997 r.Zniesienie kontroli na granicach z Włochami (podpisanie umowy w listopadzie 1990 r.)

Grudzień 1997 r.Zniesienie kontroli na granicach z Austrią (podpisanie umowy w kwietniu 1995 r.)

Budowę strefy Schengen rozpoczęto w 1985 r., kiedy to pięć państw podpisało układ z Schengen przewidujący stopniowe zniesienie kontroli na wspólnych granicach. Układ z Schengen został uzupełniony w 1990 r. o Konwencję wykonawczą do układu z Schengen, która przewidywała ostateczne zniesienie kontroli na granicach wewnętrznych, a także szereg niezbędnych środków towarzyszących. Na podstawie konwencji wzmocniono kontrole na granicach zewnętrznych, określono procedury wydawania wiz jednolitych, ustanowiono system informacyjny Schengen (SIS), zacieśniono współpracę policyjną na granicach wewnętrznych i nasilono walkę z handlem narkotykami.

Jean Weyrich, Archives Luxem

burger Wort

14 czerwca 1985 r. – Wim van Eekelen (NL), Robert Goebbels (LU), Catherine Lalumière (FR), Waldemar Schreckenberger (DE) oraz Paul De Keersmaeker (BE) podpisują układ z Schengen.

Maj 1999 r.Włączenie współpracy schengeńskiej w unijne ramy prawne na mocy traktatu z Amsterdamu

Syczeń 2000 r.Zniesienie kontroli na granicach z Grecją (podpisanie umowy w listopadzie 1992 r.)

Marzec 2001 r.Zniesienie kontroli na granicach wewnętrznych z Danią, Finlandią, Szwecją, Islandią i Norwegią (podpisanie umów w grudniu 1996 r.)

Page 15: Europa bez granic Strefa Schengen · Peter jest Austriakiem. Chciałby pojechać do Norwegii, ale nie jest pewien, czy obowiązują tam te same zasady dotyczące wiz i paszportów

15

Grudzień 2007 r.Zniesienie kontroli na granicach lądowych i morskich z Czechami, Estonią, Łotwą, Litwą, Węgrami, Maltą, Polską, Słowenią i Słowacją

Marzec 2008 r.Zniesienie kontroli granicznych w portach lotniczych na granicach z Czechami, Estonią, Łotwą, Litwą, Węgrami, Maltą, Polską, Słowenią i Słowacją

Grudzień 2008 r.Zniesienie kontroli na granicach lądowych ze Szwajcarią (podpisanie umowy w październiku 2004 r.)

Marzec 2009 r.Zniesienie kontroli granicznych w portach lotniczych na granicach ze Szwajcarią

Grudzień 2011 r.Zniesienie kontroli na granicach lądowych z Liechtensteinem (podpisanie umowy w lutym 2008 r.)

Więcej informacji……na temat przepisów i zasad Schengen można znaleźć na stronie internetowej Dyrekcji Generalnej ds. Migracji i Spraw Wewnętrznych: ec.europa.eu/home‑affairs/doc_centre/borders/borders_schengen_en.htm.

…na temat przepisów migracyjnych państw UE można znaleźć na unijnym portalu poświęconym imigracji: ec.europa.eu/immigration.

Co dalej?W odniesieniu do granic zewnętrznych UE pracuje obecnie nad inicjatywą na rzecz inteligentnych granic. Obejmuje ona system wjazdu/wyjazdu, który usprawni kontrole graniczne i pozwoli skuteczniej walczyć z nielegalną migracją. Jednocześnie system ten ułatwi przekraczanie granicy osobom regularnie podróżują-cym i tym, które przeszły już wstępną kontrolę i weryfikację.

UE pracuje również nad zmianą procedury wizowej w celu jej lepszego powiązania z innymi obszarami polityki, takimi jak

turystyka, oraz uproszczenia w przy-padku osób często podróżujących. Rozważa również wprowa-dzenie nowego rodzaju wizy – „wizy objazdowej”. Taka wiza umożliwiałaby osobom pobyt w dwóch lub większej liczbie państw Schengen przez okres dłuższy niż 90 dni, nie dłuższy jednak niż jeden rok (z możliwością przedłużenia o rok).

© iStockphoto/Radu Razvan, Unia Europejska

Page 16: Europa bez granic Strefa Schengen · Peter jest Austriakiem. Chciałby pojechać do Norwegii, ale nie jest pewien, czy obowiązują tam te same zasady dotyczące wiz i paszportów

ec.europa.eu/home‑affairs

ec.europa.eu/commission/2014‑2019/avramopoulos

Nasze wpisy na Twitterze:

@EUHomeAffairs

@Avramopoulos

Print ISBN 978‑92‑79‑46128‑6 doi:10.2837/56078

PDF ISBN 978‑92‑79‑46097‑5 doi:10.2837/209833

DR‑02‑15‑167‑PL‑N