Zagadnienia ekonomiczne, środowiskowe i społeczne związane z fotowoltaiką i innymi odnawialnymi źródłami energiidr inŜ. Janusz Teneta

Wydział EAIiE Katedra Automatyki

AGH Kraków 2009

Odnawialne źródła energii

CZY

WARTO ???

Co trzeba wiedzieć ?

Energia ze źródeł odnawialnych nie jest

darmowa!!!

Co trzeba wiedzieć ?

Koszty uzysku energii z OZE są znacznie wyŜsze niŜ koszty

produkcji energii w elektrowniach konwencjonalnych i atomowych.

Co generuje koszty?

• Technologia przetwornika energii

• Infrastruktura produkcji energii

• Infrastruktura przesyłu energii

• Obsługa i serwis urządzeń

• Podatki

• Obsługa prawno administracyjna

• Kredyty bankowe

• Skala inwestycji

Bariery administracyjne

• Produkcja energii jest działalnością koncesjonowaną

• Konieczność zgłoszenia działalności gospodarczej niezaleŜnie od wielkości instalacji

• Ustawa Prawo Energetyczne rozróŜnia tylko 2 typy producentów: poniŜej lub powyŜej 5 MW zainstalowanej mocy z jednego rodzaju źródła

Pomoc administracyjna

• Energie odnawialne stanowią jeden z priorytetów działań Komisji Europejskiej (3X20)

• Obowiązek zakupu energii z OZE przez zakłady energetyczne i system kar finansowych za jego niespełnienie.

• Ustawowy obowiązek dodawania biokomponentów do paliw.

Sposoby rozliczeń

• Feed in Tariff – (taryfa stała) preferencyjne ceny zakupu energii produkowanej ze źródeł odnawialnych, z gwarancją ceny minimalnej na okres 20 lat.

• „Zielone Certyfikaty” – rozbicie ceny energii z OZE na opłatę za samą energię i opłatę za „świadectwo pochodzenia” jako prawo majątkowe o charakterze giełdowym

Sposoby rozliczeń w UE

źródło: Centrum Fotowoltaiki – Politechnika Warszawska

Finansowanie a rozwój

źródło: Centrum Fotowoltaiki – Politechnika Warszawska

Zwrot kosztów

• Turbiny wiatrowe 4-6 lat

- 2MW ok. 10 mln zł

• Kolektory słoneczne 5-17 lat

- 8 m2 + osprzęt ok. 15 tys. zł

• Fotowoltaika ok. 100 lat

- 1 kWp + osprzęt ok. 23 tys. zł

Gdzie szukać pomocy, pieniędzy?

• Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

• Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

• Programy unijne i międzynarodowe

• Gminy – pełnomocnicy do spraw energii

Przykład projektu

• Fotowoltaika i sensory w proekologicznym rozwoju Małopolski – EEA GRANTS PL0081

• BudŜet 400 000 Euro (2007-2010)• Dofinansowanie 85%• Finansowanie – Norweski

Mechanizm Finansowy, Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego

• www.pvs.agh.edu.pl• www.eog.gov.pl

OZE a system energetyczny

• Zalety:– rozproszona produkcja energii

– mniejsze straty przesyłowe

– większa niezaleŜność energetyczna

– większe bezpieczeństwo (blockout)

• Wady:– stabilność systemów energetycznych

– zapas mocy regulacyjnej

Wpływ OZE na środowisko

• Redukcja emisji zanieczyszczeń i gazów cieplarnianych

– 1 MWh energii elektrycznej z elektrowni węglowej to emisja 1200 kg CO2

– Zapotrzebowanie gospodarstwa domowego na e.e. to 1,7-4 MWh/rok

– Limit emisji CO2 dla Polski : 208 mln ton/rok

– MoŜliwości baterii słonecznych : 650-950 kWh/kWp/rok

Wpływ OZE na środowisko

• Biogaz

– Metan jest gazem cieplarnianym o działaniu 21 razy silniejszym niŜ CO2

– Przefermentowane odpady produkcji rolnej są dalej pełnowartościowym nawozem naturalnym

Wpływ OZE na środowisko

• Biomasa

– Produkcja biomasy moŜe być powiązana z rekultywacją obszarów poprzemysłowych (wierzba energetyczna)

– W cyklu produkcyjnym biomasa redukuje ilość CO2

w atmosferze (fotosynteza)

– technologia spalania (np. piece steatytowe) moŜe zminimalizować emisję szkodliwych związków

Wpływ OZE na środowisko

• Biopaliwa

– Redukcja emisji CO2 do 48% (fotosynteza +

spalanie)

– Utrata areału przeznaczonego pierwotnie na uprawy Ŝywnościowe (w ciągu 6 lat wzrost cen o 160%)

– Wycinanie lasów pod nowe pola uprawne

Wpływ OZE na środowisko

• Geotermia

– Głębokie odwierty

– Obszary pod sieć dystrybucyjną

– MoŜliwość pojawienia się skaŜenia promieniotwórczego

Wpływ OZE na środowisko

• Mała energetyka wodna (MEW)

– Zapory (jazy) stanowią duŜą ingerencję w wodny ekosystem

– Turbiny wodne generują spory hałas

– ZagroŜenie powodziowe

Wpływ OZE na środowisko

• Energetyka wiatrowa– Turbiny wiatrowe generują hałas (równieŜ w

zakresie infradźwięków). Najnowsze rozwiązania 35dB w odległości 300m. Wymagana strefa ochronna.

– ZagroŜenie dla przelatujących ptaków – długookresowy monitoring z rygorem rozbiórki wiatraka

– Wyładowania atmosferyczne – zagroŜenie dla terenów leśnych

Wpływ OZE na środowisko

• Energetyka słoneczna

– Nie emituje hałasu i zanieczyszczeń, nie posiada zewnętrznych elementów ruchomych.

– MoŜliwa do integracji z nowo powstającymi lub istniejącymi wcześniej obiektami architektonicznymi

– MoŜliwa do stosowania na terenach pustynnych, obszarach postindustrialnych lub nieuŜytkach rolnych.

Społeczne zadania związane z OZE

• Edukacja– MoŜliwości pozyskiwania energii ze źródeł

odnawialnych

– Zalety i wady OZE

– Poszanowanie energii

• Informacja– Promowanie OZE na przykładzie działających

instalacji poprzez pokazywanie wymiernych korzyści z ich stosowania

Instalacje na dachu bud. C3

Fasada PV i ogródek słoneczny

Laboratorium systemów PV