Zadania Departamentu Bezpieczeństwa Zdrowotnego Wody w ... · Zadania organów Państwowej...

Zadania organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej

w kontekście bezpieczeństwa zdrowotnego wody

Anna KamińskaDyrektor Departamentu

Bezpieczeństwa Zdrowotnego Wody

Warszawa, 22 październik 2018 r.

Niniejsza prezentacja jest chroniona prawem autorskim. Prawa autorskie do niniejszej prezentacji przysługują

Głównemu Inspektoratowi Sanitarnemu – Departamentowi Bezpieczeństwa Zdrowotnego Wody.

Każde wykorzystanie niniejszej prezentacji wymaga wskazania przynajmniej źródła.

Podmioty pozostające pod nadzorem organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej

Woda przeznaczona do spożycia przez ludzi

Wodociągi

8437

Małe wodociągi

(< 1000 m3/d)

7726

Pozostałe wodociągi

(> 1000 m3/d)

711

Podmioty wykorzystujące wodę pochodzącą

z indywidualnego ujęcia

3095

działalność gospodarcza - 1318

budynki użyteczności publicznej- 1601

budynki zamieszkania zbiorowego - 41

działające na rynku spożywczym – 135

Woda wykorzystywana do celów rekreacyjnych

Kąpieliska

Miejsca okazjonalnie wykorzystywane

do kąpieli

1731

Pływalnie

Kąpieliska

Miejsca

2017 r.

205

838

2018 r.

483

390

© Główny Inspektorat Sanitarny - Departament Bezpieczeństwa Zdrowotnego Wody 2018

System zaopatrzenia w wodę

„od ujęcia do kranu”

Przedsiębiorstwa wodociągowo-

kanalizacyjne

Podmioty wykorzystujące wodę

pochodzącą z indywidualnego ujęcia,

w ramach działalności gospodarczej

lub w budynku użyteczności publicznej

lub w budynku zamieszkania

zbiorowego lub w podmiotach

działających na rynku spożywczym

Urządzenia wodociągowe -

ujęcia wód

powierzchniowych

i podziemnych, studnie

publiczne, urządzenia

służące do

magazynowania

i uzdatniania wód, sieci

wodociągowe,

urządzenia regulujące

ciśnienie wody

Właściciel lub zarządcaobiektu budowlanego

Zawory używane zwykle do pobierania wody

Budynek zamieszkania zbiorowego - budynek przeznaczony do okresowego pobytu ludzi,w szczególności hotel, motel, pensjonat, dom wypoczynkowy, dom wycieczkowy, schroniskomłodzieżowe, schronisko, internat, dom studencki, budynek koszarowy, budynek zakwaterowania naterenie zakładu karnego, aresztu śledczego, zakładu poprawczego, schroniska dla nieletnich,a także budynek do stałego pobytu ludzi, w szczególności dom dziecka, dom rencistów i dom zakonnyBudynek użyteczności publicznej - budynek przeznaczony na potrzeby administracji publicznej,wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki,wychowania, opieki zdrowotnej, społecznej lub socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii,usług, w tym usług pocztowych lub telekomunikacyjnych, turystyki, sportu, obsługi pasażeróww transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym śródlądowym, oraz innybudynek przeznaczony do wykonywania podobnych funkcji; za budynek użyteczności publicznejuznaje się także budynek biurowy lub socjalny

Budynki zamieszkania zbiorowego Budynki użyteczności publicznej

§ 3 pkt 5 i 6 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie

Jeżeli umowa o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanieścieków nie stanowi inaczej, odbiorca usług odpowiada zazapewnienie niezawodnego działania posiadanych instalacjii przyłączy wodociągowych lub instalacji i przyłączykanalizacyjnych z urządzeniem pomiarowym włącznie.Art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowymzaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków


Sposób sprawowania nadzoru - woda przeznaczona do spożycia przez ludzi

• uzgadnianie przedkładanych harmonogramów badań

• weryfikacja terminowości realizacji badań oraz przekazywania sprawozdań z badań wody

• analiza przekazywanych sprawozdań z badańStały monitoring kontroli wewnętrznej

• zgodnie z ustalonym na dany rok planem

• po wykonaniu działań naprawczych Wykonywanie badań jakości wody

• w zakresie bezpieczeństwa zdrowotnego konsumentówZatwierdzanie ocen ryzyka

• zmiana częstotliwości badania parametrów

• zmiana zakresu badanych parametrówAkceptacja elastycznego systemu

monitorowania

• wydawanie ocen higienicznych dla materiału lub wyrobu stosowanego w procesach uzdatniania wody

• wydawanie zgody na zastosowanie nowej technologii uzdatniania wody

• weryfikacja posiadania aktualnych atestów higienicznych NIZP-PZH dla materiałów do dystrybucji wody

Nadzór nad materiałami i wyrobami stosowanymi w procesach uzdatniania

i dystrybucji

• zatwierdzanie udokumentowanego systemu jakości prowadzonych badań wody - laboratoria zewnętrzne

• sporządzanie sprawozdań z badań w momencie zakończenia badania

• cząstkowe sprawozdania z badań jakości wody

Nadzór nad laboratoriami wykonującymi badania jakości wody

42 735 badań w 2017 r.

* Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ściekówRozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi© Główny Inspektorat Sanitarny - Departament Bezpieczeństwa Zdrowotnego Wody 2018

Badane parametry jakości wody

Parametry mikrobiologiczneE. coli, enterokoki

przekroczenie wartości parametrycznej brak przydatności wody do spożycia

Parametry chemiczne przekroczenie wartości parametrycznej

brak poprawy przez 30 dniprzydatność na warunkach przyznanego odstępstwa

Wskaźnikowe parametry mikrobiologiczne

przekroczenie wartości parametrycznej warunkowa przydatność wody do spożycia

bakterie grupy coli ≥ 10jtk - brak przydatności

Wskaźnikowe parametry organoleptyczne i fizykochemiczne Dodatkowe parametry chemiczne

przekroczenie wartości parametrycznej brak poprawy przez 30 / 60 dni

warunkowa przydatność wody do spożycia

Bakterie grupy coli Ogólna liczba mikroorganizmów w 22°C Clostridium perfringens (łącznie ze sporami)

Akrylamid, Antymon, Arsen, Azotany, Azotyny, Benzen, Benzo(a)piren, Bor, Bromiany, Chlorek winylu, Chrom, Cyjanki, Epichlorohydryna, Fluorki, Kadm, Miedź, Nikiel, Ołów, Pestycydy, Σ pestycydów, Rtęć, Selen, 1,2-dichloroetan, Σ Wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, Σ trichloroetenu i tetrachloroetenu, Σ THM

Glin (Al) Utlenialność z KMnO4 Smak

Jon amonu Ogólny węgiel organiczny (OWO) Sód

Barwa Stężenie jonów wodoru (pH) Mętność

Chlorki Przewodność elektryczna Zapach

Mangan Siarczany Żelazo

Ozon Σ chloranów i chlorynów Magnez

Chlor wolny Bromodichlorometan Srebro

Chloraminy Trichlorometan (chloroform) Twardość


Informowanie konsumentów

Opracowanie komunikatów

dla konsumentów

Brak przydatności wody do spożycia

Przydatność wody do spożycia na warunkach przyznanego odstępstwa

Warunkowa przydatność wody do spożycia

2 min.


Częstotliwość badania jakości wodyWodociągi

o produkcji wody [m3/d] ≤100 101–1 000 1 001–10 000 10 001–100 000 >100 001

Parametry

grupy A

Nie rzadziej niż 2

razy w roku*

4 razy w

roku

7 - 31 x w roku

np. 4 300 m3/24 h

16 razy w roku

34 - 301 x w roku

np. 12 300 m3/24 h

40 razy w roku

Min. 304 x w roku

np. 190 000 m3/24 h

571 razy w roku

Parametry

grupy B

Nie rzadziej niż

1 raz na dwa lata*

1 raz w roku 2 - 4 x w roku

np. 4 300 m3/24 h

2 razy w roku

5 - 13 x w roku

np. 12 300 m3/24 h

5 razy w roku

Min. 17 x w roku

np. 190 000 m3/24 h

20 razy w rokuZ zastrzeżeniem częstotliwości wskazanej w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 30 września 2015 r.

w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej.

Parametry grupy A

1. E. coli2. Bakterie grupy coli 3. Ogólna liczba mikroorganizmów w 22°C4. Barwa 5. Mętność 6. Smak 7. Zapach 8. Stężenie jonów wodoru (pH) 9. Przewodność elektryczna

Parametry badane wówczas, gdy chloraminowanie jest stosowanejako metoda dezynfekcji 10. Azotyny 11. Jon amonu

Parametry badane wówczas, gdy używane są jako chemikalia do uzdatniania wody 12. Glin (Al) 13. Żelazo

Parametry grupy BEnterokoki Miedź Chlorek winylu

Akrylamid Nikiel Siarczany

Antymon Ołów Benzo(a)piren

Arsen Pestycydy Utlenialność z KMnO4

Azotany Σ pestycydów Żelazo

Benzen Rtęć Bromodichlorometan

Sód Selen Chlor wolny

Bor Σ chloranów i chlorynów Chloraminy

Bromiany Σ Wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych Clostridium perfringens (łącznie ze sporami)

Ozon Trihalometany – ogółem (Σ THM) Ogólny węgiel organiczny (OWO)2)

Chrom Σ trichloroetenu i tetrachloroetenu Trichlorometan (chloroform)

Cyjanki Glin (Al) Magnez

Srebro Jon amonu 1,2-dichloroetan

Kadm Chlorki Twardość

Fluorki Mangan Epichlorohydryna


Twardość wody - wyrażona zwykle w miligramach węglanu wapnia na litr

Twardość wody – obecność szeregu różnychrozpuszczonych w wodzie jonów metaliwielowartościowych, zwłaszcza kationów magnezui wapnia

Dodatkowy parametr chemiczny

Dopuszczalny zakres wartości 60-500 mg/l– w przeliczeniu na węglan wapnia; wartośćzalecana ze względów zdrowotnych – oznacza, żejest to wartość pożądana dla zdrowia ludzkiego,ale nie nakłada obowiązku uzupełniania, przezprzedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne

Niska wartość - poniżej 100 mg/l - odznacza sięwiększą korozyjnością przewodów wodociągowych

Średnia zawartość twardości [mg/l] w wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi w 2015 r., przygotowane na podstawie danych raportowanych przez wojewódzkie stacje sanitarno-epidemiologiczne


Sposób sprawowania nadzoru - kąpieliska

Opiniowanie uchwał rad gmin określających wykaz kąpielisk

Przygotowanie informacji dla KE o liczbie kąpielisk -Wytyczne GIS

Uzgadnianie harmonogramów pobierania próbek wody do badań z kąpieliska - Wytyczne GIS

Wyznaczenie punktów pobierania próbek wody z kąpieliska do badań

Badanie próbek wody z kąpieliska przed sezonemkąpielowym oraz w przypadku zaistnienia sytuacji mogącejpowodować pogorszenie jakości wody w kąpielisku.

Ocena jakości wody w kąpielisku

Klasyfikacja jakości wody w kąpielisku.

Ocena prowadzonej kontroli wewnętrznej.

Prowadzenie Serwisu Kapieliskowego - Wytyczne GIS

Przygotowanie raportu dla KE w zakresie jakości wody w kąpieliskach.

Serwis Kąpieliskowy - www.sk.gis.gov.pl

4 867 ocen bieżących jakości wody - stan na 12.09.2018r.


Sposób sprawowania nadzoru miejsca okazjonalnie wykorzystywane do kąpieli

Opiniowanie uchwał rad gminy wyrażających zgodę na utworzenie miejsca okazjonalnie

wykorzystywanego do kąpieli

Bieżąca ocena jakości wody w miejscu okazjonalnie wykorzystywanym do kąpieli

Przeprowadzenie kontroli urzędowej jeżeli wyniki badań wykonanych przez organizatora wskazują

na to, że woda w miejscu okazjonalnie wykorzystywanym do kąpieli nie spełnia wymagań

jakościowych

Miejsce okazjonalnie wykorzystywanego do kąpieli może funkcjonować przez okres nie dłuższy niż 30 dni w roku kalendarzowym.

Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej.Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne.Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 kwietnia 2011 r. w sprawie prowadzenia nadzoru nad jakością wody w kąpielisku i miejscu wykorzystywanym do kąpieli.Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 kwietnia 2011 r. w sprawie ewidencji kąpielisk oraz sposobu oznakowania kąpielisk i miejsc wykorzystywanych do kąpieli.


Sposób sprawowania nadzoru - pływalnie

Uzgadnianie harmonogramu badań jakości wody na pływalni

Gromadzenie i analiza danych dotyczących jakości wody na pływalniach,

podejmowanych działań naprawczych

Wydawanie zbiorczej rocznej oceny jakości wody na pływalni na podstawie:

wyników badań i pomiarów realizowanych przez zarządzającego pływalnią –

zakres, częstotliwość, metodyki analiz

wyników badań wykonanych przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej

W 2017 r. organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej wykonały 98 242 badania

** Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej.Ustawa z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych.Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 9 listopada 2015 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać woda na pływalniach


Dziękuję za uwagę

Zadania Departamentu Bezpieczeństwa Zdrowotnego Wody w ... · Zadania organów Państwowej...

Documents

Transcript of Zadania Departamentu Bezpieczeństwa Zdrowotnego Wody w ... · Zadania organów Państwowej...