Za rzą dza nie ry zy kiem psy cho spo łecz nym – Ra mo we ... · zwią za ne go z pra cą...
2
www.prima-ef.org Zarządzanie ryzykiem psychospołecznym – Ramowe podejście europejskie: główne aspekty Słowa kluczowe: zarządzanie ryzykiem psychospołecznym, stres związany z pracą, przemoc, molestowanie, mobbing w miejscu pracy Wstęp Celem projektu PRIMA-EF (Psychosocial Risk Management – Europe- an Framework) było stworzenie europejskich ram zarządzania ryzy- kiem psychospołecznym, które przyczyniłyby się do promowania polityki i praktyk w tym zakresie w obrębie Unii Europejskiej (UE), za- równo na poziomie krajowym jak i poziomie przedsiębiorstw. Wypra- cowanie takich ram stało się szczególnie pilne ze względu na ostatnie dane UE wskazujące na szerokie występowanie ryzyka psychospo- łecznego zagrażającego zdrowiu pracowników oraz nasilanie się ta- kich zjawisk jak stres związany z pracą oraz przemoc, molestowanie i mobbing w miejscu pracy. Ryzyko psychospołeczne związane z pracą dotyczy tych aspektów projektowania i zarządzania pracą, a także społecznego i organi- zacyjnego kontekstu pracy, które mogą spowodować urazy psycho- logiczne lub fizyczne. Ryzyko to zaliczane jest do najważniejszych współczesnych wyzwań w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. W szczególności wiąże się ono ze stresem związanym z pracą, a tak- że z przemocą, molestowaniem i mobbingiem. Stres w miejscu pra- cy jest jedną z najczęściej zgłaszanych przez pracowników przyczyn problemów zdrowotnych (Fundacja Europejska, 2007). Odczuwa go ponad 40 milionów osób w całej UE. Ten sam sondaż wykazał, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy 6% pracowników było narażonych na groźby i przemoc fizyczną, 4% – na przemoc ze strony osób trze- cich, a 5% – na mobbing/lub molestowanie w miejscu pracy. Cel PRIMA-EF określa kluczowe elementy i etapy zarządzania ryzykiem psychospołecznym w pracy oraz dostarcza wskazań wynikających z najlepszych praktyk w tym zakresie. Ramy są na tyle szerokie, że uwzgledniają różnice podejść i kultur występujące między państwa- mi członkowskimi UE. Poszczególne kraje i przedsiębiorstwa mogą wykorzystać je jako podstawę opracowania właściwej polityki, wskaźników i planów działań służących zapobieganiu stresowi związanemu z pracą i zarządzaniu nim oraz zapobieganiu prze- mocy, molestowaniu i mobbingowi w miejscu pracy. Niniejsza karta wskazań przedstawia główne aspekty procesu za- rządzania ryzykiem psychospołecznym i stanowi uzupełnienie po- zostałych kart wskazań PRIMA-EF. Mogą z nich korzystać przedsiębiorstwa, eksperci, organizacje pracodawców, związki za- wodowe i decydenci polityczni. Regulacje Zgodnie z postanowieniami Dyrektywy Ramowej Rady Europejskiej w sprawie wprowadzania środków zachęcających do poprawy bez- pieczeństwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy (89/391/EWG), zarządzanie ryzykiem psychospołecznym należy do obowiązków pracodawców. Na tej zasadzie, że ich obowiązkiem jest ocena i zarządzanie wszystkimi typami ryzyka stwarzającymi za- grożenie dla zdrowia pracowników. Zagadnienia te są również przedmiotem dwóch porozumień zawartych przez Europejskich Part- nerów Społecznych: porozumienia ramowego w sprawie stresu związanego z pracą (2004r.) i porozumienia ramowego w sprawie molestowania i przemocy w miejscu pracy (2007r.). Dobre zarzą- dzanie ryzykiem psychospołecznym wykracza jednak poza wyma- gania prawne i stwarza firmom dobre możliwości biznesowe. Główne aspekty zarządzania ryzykiem psychospołecznym Dobre zarządzanie ryzykiem psychospołecznym to dobry biznes Dobre zarządzania ryzykiem psychospołecznym odzwierciedla- w gruncie rzeczy – dobre zarządzanie organizacją, jej rozwój i ucze- nie się, społeczną odpowiedzialność, a także promocję jakości ży- cia w pracy. Prowadzi to do wzrostu wydajności, poprawy jakości produktów i usług, większej atrakcyjności na rynku pracy i większej innowacyjności. Zarządzanie ryzykiem psychospołecznym powinno być procesem ciągłym, częścią zwykłego trybu prowadzenia biznesu W codziennej praktyce, ryzyko psychospołeczne ma wiele przyczyn. Dlatego też nie ma stałych, szybkich rozwiązań; zarządzanie nim powinno być procesem ciągłym. Warunkiem skuteczności jest zro- zumienie najważniejszych przyczyn leżących u podstaw ryzyka psy- chospołecznego, jeszcze przed wybraniem konkretnych rozwiązań. Odpowiedzialność wszystkich partnerów społecznych Ważne jest, by główni aktorzy zaangażowani w zarządzanie ryzy- kiem psychospołecznym (kadra zarządzająca, pracownicy i ich przedstawiciele) byli odpowiedzialni zarówno za prace niezbędne do wykonania, jak i też czuli się odpowiedzialni za cały proces. Mo- gą korzystać ze wsparcia wewnętrznych lub zewnętrznych eksper- tów, bądź też zewnętrznych usług. Jednakże przeniesienie całej odpowiedzialności za zarządzanie ryzykiem psychospołecznym na podmioty zewnętrzne jest błędem. Dostosowanie do kontekstu sytuacyjnego Niezbędne jest dostosowanie podejścia do konkretnej sytuacji. Ta- ka indywidualizacja ułatwia praktyczne zastosowanie proponowa- nych rozwiązań oraz umożliwia opracowanie efektywnych planów działania. Należy uwzględniać wielkość przedsiębiorstwa, grupę zawodową, charakterystykę kadry pracowniczej (płeć, wiek, czy pra- ca jest dorywcza), a także szerszy kontekst danego kraju. Praktyka oparta na dowodach Zarządzanie ryzykiem psychospołecznym jest systematyczną, opartą na potwierdzonych informacjach, praktyczną strategią rozwiązywania problemów. Powinno zmierzać do opracowania rozsądnej listy naj- ważniejszych czynników psychospołecznych, co do których istnieją do- wody, że w danej grupie pracowniczej związane są one z gorszym stanem zdrowia pracowników. Najważniejsze natomiast jest wybranie takich rozwiązań, które będą pasowały do postawionego celu. Podejście oparte na uczestnictwie i dialog społeczny Włączenie wszystkich stron w działania prewencyjne zwiększa za- kres uczestnictwa, zmniejsza opór przed zmianami, a stąd stanowi pierwszy krok w prewencji. Zarządzanie ryzykiem psychospołecznym powinno zmierzać do włączenia aktorów w działania zapobiegaw- cze, a nie tylko do zmiany ich sposobu postrzegania i reagowania na to ryzyko. Ważne jest uczestnictwo przedstawicieli pracowników, dialog społeczny i dialog z zewnętrznymi partnerami społecznymi. PL 01 PRIMA-EF ISBN 978-83-7373-033-5 ciop_wskazania1:Layout 1 10.03.09 10:22 Strona 1
Transcript of Za rzą dza nie ry zy kiem psy cho spo łecz nym – Ra mo we ... · zwią za ne go z pra cą...
www.prima-ef.org
Za rzą dza nie ry zy kiem psy cho spo łecz nym –Ra mo we po dej ście eu ro pej skie: głów ne aspek ty Sło wa klu czo we: za rzą dza nie ry zy kiem psy cho spo łecz nym, stres zwią za nyz pra cą, prze moc, mo le sto wa nie, mob bing w miej scu pra cy
Wstęp
Ce lem pro jek tu PRI MA -EF (Psy cho so cial Risk Ma na ge ment – Eu ro pe -an Fra me work) by ło stwo rze nie eu ro pej skich ram za rzą dza nia ry zy -kiem psy cho spo łecz nym, któ re przy czy ni ły by się do pro mo wa niapo li ty ki i prak tyk w tym za kre sie w ob rę bie Unii Eu ro pej skiej (UE), za -rów no na po zio mie kra jo wym jak i po zio mie przed się biorstw. Wy pra -co wa nie ta kich ram sta ło się szcze gól nie pil ne ze wzglę du na ostat nieda ne UE wska zu ją ce na sze ro kie wy stę po wa nie ry zy ka psy cho spo -łecz ne go za gra ża ją ce go zdro wiu pra cow ni ków oraz na si la nie się ta -kich zja wisk jak stres zwią za ny z pra cą oraz prze moc, mo le sto wa niei mob bing w miej scu pra cy.
Ry zy ko psy cho spo łecz ne zwią za ne z pra cą do ty czy tych aspek tówpro jek to wa nia i za rzą dza nia pra cą, a tak że spo łecz ne go i or ga ni -za cyj ne go kon tek stu pra cy, któ re mo gą spo wo do wać ura zy psy cho -lo gicz ne lub fi zycz ne. Ry zy ko to za li cza ne jest do naj waż niej szychwspół cze snych wy zwań w za kre sie bez pie czeń stwa i hi gie ny pra cy.W szcze gól no ści wią że się ono ze stre sem zwią za nym z pra cą, a tak -że z prze mo cą, mo le sto wa niem i mob bin giem. Stres w miej scu pra -cy jest jed ną z naj czę ściej zgła sza nych przez pra cow ni ków przy czynpro ble mów zdro wot nych (Fun da cja Eu ro pej ska, 2007). Od czu wago po nad 40 mi lio nów osób w ca łej UE. Ten sam son daż wy ka zał,że w cią gu ostat nich 12 mie się cy 6% pra cow ni ków by ło na ra żo nychna groź by i prze moc fi zycz ną, 4% – na prze moc ze stro ny osób trze -cich, a 5% – na mob bing/lub mo le sto wa nie w miej scu pra cy.
Cel
PRI MA -EF okre śla klu czo we ele men ty i eta py za rzą dza nia ry zy kiempsy cho spo łecz nym w pra cy oraz do star cza wska zań wy ni ka ją cychz naj lep szych prak tyk w tym za kre sie. Ra my są na ty le sze ro kie, żeuwzgled nia ją róż ni ce po dejść i kul tur wy stę pu ją ce mię dzy pań stwa -mi człon kow ski mi UE. Po szcze gól ne kra je i przed się bior stwa mo gąwy ko rzy stać je ja ko pod sta wę opra co wa nia wła ści wej po li ty ki,wskaź ni ków i pla nów dzia łań słu żą cych za po bie ga niu stre so wizwią za ne mu z pra cą i za rzą dza niu nim oraz za po bie ga niu prze -mo cy, mo le sto wa niu i mob bin go wi w miej scu pra cy.
Ni niej sza kar ta wska zań przed sta wia głów ne aspek ty pro ce su za -rzą dza nia ry zy kiem psy cho spo łecz nym i sta no wi uzu peł nie nie po -zo sta łych kart wska zań PRI MA -EF. Mo gą z nich ko rzy staćprzed się bior stwa, eks per ci, or ga ni za cje pra co daw ców, związ ki za -wo do we i de cy den ci po li tycz ni.
Re gu la cje
Zgod nie z po sta no wie nia mi Dy rek ty wy Ra mo wej Ra dy Eu ro pej skiejw spra wie wpro wa dza nia środ ków za chę ca ją cych do po pra wy bez -pie czeń stwa i zdro wia pra cow ni ków w miej scu pra cy(89/391/EWG), za rzą dza nie ry zy kiem psy cho spo łecz nym na le żydo obo wiąz ków pra co daw ców. Na tej za sa dzie, że ich obo wiąz kiemjest oce na i za rzą dza nie wszyst ki mi ty pa mi ry zy ka stwa rza ją cy mi za -gro że nie dla zdro wia pra cow ni ków. Za gad nie nia te są rów nieżprzed mio tem dwóch po ro zu mień za war tych przez Eu ro pej skich Part -ne rów Spo łecz nych: po ro zu mie nia ra mo we go w spra wie stre suzwią za ne go z pra cą (2004r.) i po ro zu mie nia ra mo we go w spra wiemo le sto wa nia i prze mo cy w miej scu pra cy (2007r.). Do bre za rzą -dza nie ry zy kiem psy cho spo łecz nym wy kra cza jed nak po za wy ma -ga nia praw ne i stwa rza fir mom do bre moż li wo ści biz ne so we.
Głów ne aspek ty za rzą dza nia ry zy kiem psy cho spo łecz nym
Do bre za rzą dza nie ry zy kiem psy cho spo łecz nym to do bry biz nes
Do bre za rzą dza nia ry zy kiem psy cho spo łecz nym od zwier cie dla -w grun cie rze czy – do bre za rzą dza nie or ga ni za cją, jej roz wój i ucze -nie się, spo łecz ną od po wie dzial ność, a tak że pro mo cję ja ko ści ży -cia w pra cy. Pro wa dzi to do wzro stu wy daj no ści, po pra wy ja ko ścipro duk tów i usług, więk szej atrak cyj no ści na ryn ku pra cy i więk szejin no wa cyj no ści.
Za rzą dza nie ry zy kiem psy cho spo łecz nym po win no być pro ce semcią głym, czę ścią zwy kłe go try bu pro wa dze nia biz ne su
W co dzien nej prak ty ce, ry zy ko psy cho spo łecz ne ma wie le przy czyn.Dla te go też nie ma sta łych, szyb kich roz wią zań; za rzą dza nie nimpo win no być pro ce sem cią głym. Wa run kiem sku tecz no ści jest zro -zu mie nie naj waż niej szych przy czyn le żą cych u pod staw ry zy ka psy -cho spo łecz ne go, jesz cze przed wy bra niem kon kret nych roz wią zań.
Od po wie dzial ność wszyst kich part ne rów spo łecz nych
Waż ne jest, by głów ni ak to rzy za an ga żo wa ni w za rzą dza nie ry zy -kiem psy cho spo łecz nym (ka dra za rzą dza ją ca, pra cow ni cy i ichprzed sta wi cie le) by li od po wie dzial ni za rów no za pra ce nie zbęd nedo wy ko na nia, jak i też czu li się od po wie dzial ni za ca ły pro ces. Mo -gą ko rzy stać ze wspar cia we wnętrz nych lub ze wnętrz nych eks per -tów, bądź też ze wnętrz nych usług. Jed nak że prze nie sie nie ca łejod po wie dzial no ści za za rzą dza nie ry zy kiem psy cho spo łecz nymna pod mio ty ze wnętrz ne jest błę dem.
Do sto so wa nie do kon tek stu sy tu acyj ne go
Nie zbęd ne jest do sto so wa nie po dej ścia do kon kret nej sy tu acji. Ta -ka in dy wi du ali za cja uła twia prak tycz ne za sto so wa nie pro po no wa -nych roz wią zań oraz umoż li wia opra co wa nie efek tyw nych pla nówdzia ła nia. Na le ży uwzględ niać wiel kość przed się bior stwa, gru pęza wo do wą, cha rak te ry sty kę ka dry pra cow ni czej (płeć, wiek, czy pra -ca jest do ryw cza), a tak że szer szy kon tekst da ne go kra ju.
Prak ty ka opar ta na do wo dach
Za rzą dza nie ry zy kiem psy cho spo łecz nym jest sys te ma tycz ną, opar tąna po twier dzo nych in for ma cjach, prak tycz ną stra te gią roz wią zy wa niapro ble mów. Po win no zmie rzać do opra co wa nia roz sąd nej li sty naj -waż niej szych czyn ni ków psy cho spo łecz nych, co do któ rych ist nie ją do -wo dy, że w da nej gru pie pra cow ni czej zwią za ne są one z gor szymsta nem zdro wia pra cow ni ków. Naj waż niej sze na to miast jest wy bra nieta kich roz wią zań, któ re bę dą pa so wa ły do po sta wio ne go ce lu.
Po dej ście opar te na uczest nic twie i dia log spo łecz ny
Włą cze nie wszyst kich stron w dzia ła nia pre wen cyj ne zwięk sza za -kres uczest nic twa, zmniej sza opór przed zmia na mi, a stąd sta no wipierw szy krok w pre wen cji. Za rzą dza nie ry zy kiem psy cho spo łecz nympo win no zmie rzać do włą cze nia ak to rów w dzia ła nia za po bie gaw -cze, a nie tyl ko do zmia ny ich spo so bu po strze ga nia i re ago wa niana to ry zy ko. Waż ne jest uczest nic two przed sta wi cie li pra cow ni ków,dia log spo łecz ny i dia log z ze wnętrz ny mi part ne ra mi spo łecz ny mi.
PL 01 PRIMA-EF ISBN 978-83-7373-033-5
ciop_wskazania1:Layout 1 10.03.09 10:22 Strona 1
© 2008 Prima-ef Consortium
Róż ne po zio my in ter wen cji ze szcze gól nym uwzględ nie niemśrod ków sto so wa nych u źró dła
Eu ro pej skie prze pi sy do ty czą ce zdro wia i bez pie czeń stwa kła dą na -cisk na pre wen cje pierw sze go stop nia, któ ra skie ro wa na jest na or -ga ni za cję ja ko głów ne źró dło ry zy ka. Jed nak że, spe cy ficz nedzia ła nia skie ro wa ne na jed nost kę mo gą rów nież mieć du że zna -cze nie. Za le ży to od za kre su i po wa gi pro ble mu w or ga ni za cji orazje go wpły wu na zdro wie pra cow ni ków.
Etycz na i spo łecz na od po wie dzial ność biz ne su
Za rzą dza nie ry zy kiem psy cho spo łecz nym sku pia się na lu dziach, ichzdro wiu psy chicz nym i fi zycz nym oraz na in te re sie biz ne su i spo łecz -nym. Ochro na zdro wia psy cho spo łecz ne go lu dzi to nie tyl ko obo -wią zek wy ni ka ją cy z prze pi sów pra wa, lecz tak że kwe stia etycz na,któ ra mie ści się w za kre sie spo łecz nej od po wie dzial no ści biz ne su.
Moż li wo ści na po zio mie przed się bior stwa i po zio mie ma kro
Prak tycz ne za rzą dza nie ry zy kiem psy cho spo łecz nym, a tak że two -rze nie po li ty ki w tym za kre sie, wy ma ga ją dys po no wa nia moż li wo -ścia mi w na stę pu ją cych za kre sach – od po wied nio na po zio miema kro (kra jo wym, sek to ro wym) i na po zio mie firm:
• od po wied niej wie dzy o klu czo wych pod mio tach (za rzą dza ją -cych i pra cow ni kach, de cy den tach po li tycz nych)
• od po wied nich i rze tel nych in for ma cji wspie ra ją cych po dej mo -wa nie de cy zji
• do stęp no ści sku tecz nych i przy ja znych me tod i na rzę dzi;• do stęp no ści kom pe tent nych struk tur wspar cia (eks per tów, kon -
sul tan tów, służb i in sty tu cji w za kre sie ba dań i roz wo ju).W ob rę bie UE wy stę pu ją znacz ne róż ni ce w za kre sie tych moż li -wo ści. W kra jach, gdzie są one ma łe, sta no wi to pod sta wo wy czyn -nik ogra ni cza ją cy po wo dze nie w za rzą dza niu ry zy kiempsy cho spo łecz nym. Zwią za ne jest to bo wiem z bra kiem świa do -mo ści i nie do sta tecz ną oce ną wpły wu ry zy ka psy cho spo łecz ne gona zdro wie pra cow ni ków oraz zdro wie or ga ni za cji. Jest to tak żezwią za ne z nie do sta tecz ną in spek cją prak tyk or ga ni za cyj nychw tym za kre sie.
Za ło że nia lo gicz ne i mo del
Za rzą dza nie ry zy kiem psy cho spo łecz nym obej mu je pięć waż nychele men tów: (i) wy raź ne skon cen tro wa nie się na okre ślo nej po pu la -cji pra cow ni ków, okre ślo nym miej scu pra cy lub ze sta wie czyn no ściro bo czych, (ii) oce nę ry zy ka w ce lu zro zu mie nia na tu ry pro ble mui przy czyn le żą cych u je go pod staw, (iii) za pro jek to wa nie i wdro że -nie dzia łań słu żą cych eli mi na cji lub ogra ni cze niu ry zy ka, (iv) oce nętych dzia łań, (v) ak tyw ne i sta ran ne za rzą dza nie.
Po wyż sze głów ne aspek ty ram za rzą dza nia ry zy kiem psy cho spo -łecz nym do ty czą za rów no po zio mu przed się bior stwa, jak i po zio -mu ma kro. Wię cej in for ma cji na te mat sto so wa nia PRI MA -EFna ww. po zio mach moż na zna leźć w kar tach wska zań 02 i 03 PRI -MA -EF (do stęp nych na stro nie www.pri ma -ef.org).
Wię cej in for ma cji
www.pri ma -ef.org LE KA, S., COX, T. (red). The Eu ro pe an Fra me work for Psy cho so cialRisk Ma na ge ment: PRI MA -EF. I -WHO Pu bli ca tions, Not tin gham, 2008.
LE KA, S., COX, T. (red.). PRI MA -EF: Gu idan ce on the Eu ro pe an Fra me work for Psy cho so cial Risk Ma na ge ment. WHO, Ge ne wa, 2008. Do stęp ne: www.pri ma -ef.org [pol ska wer sja: Za rzą dza nie ry zy kiem psy cho spo łecz nym – ra mo we po dej ście eu ro pej skie. Wska za nia dla pra co daw cówi pra cow ni ków. CIOP -PIB War sza wa, 2009].CHAP PELL, D., DI MAR TI NO, V. Vio len ce at work. In ter na tio nal La bo ur Of fi ce, 2006. EU RO PE AN AGEN CY FOR SA FE TY AND HE ALTH AT WORK. Expertfo re cast on emer ging psy cho so cial ri sks re la ted to oc cu pa tio nal sa -fe ty and he alth. Ra port Eu ro pe an Risk Ob se rva to ry, Of fi ce for Of fi cial Pu bli ca tions of the Eu ro pe an Com mu ni ties, Lu xem burg, 2007. Do stęp ne:http://osha.eu ro pa.eu/en/ri skob se rva to ry/ri sks/fo re ca sts/psy cho -so cial_ri sks/in dex_htmlEU RO PE AN FO UN DA TION FOR THE IM PRO VMENT OF LI VINGAND WOR KING CON DI TIONS. Fo urth Eu ro pe an Wor king Con di tions Su rvey. Lu xem burg: Of fi cefor Of fi cial Pu bli ca tions of the Eu ro pe an Com mu ni ties, 2007. Do stęp ne: http://www.eu ro fo und.eu ro pa.eu/ew co/su rveys/in -dex.htm FRA ME WORK AGRE EMENT ON HA RAS SMENT AND VIO LEN CE ATWORK: http://ec.eu ro pa.eu/em ploy ment_so cial/news/2007/apr/ ha ras -sment_vio len ce_at_work_en.pdf [pol ska wer sja: Au to no micz ne po ro zu mie nie ra mo we do ty czą ce nę -ka nia i prze mo cy w pra cy:http://www.so li dar nosc.org.pl/zagr/inf/2007/zagr%20_11.pdf]FRA ME WORK AGRE EMENT ON WORK -RE LA TED STRESS: h t tp ://ec .eu ro pa.eu/em p loy ment_so c ia l /news/2004/oct/stress_agre ement_en.pdf [Pol ska wer sja: Po ro zu mie nie ra mo we w spra wie stre su zwi ąza ne goz pracą: http://www.so li dar nosc.org.pl/stres/ma te ria ly/eu ro por.pdf LE KA, S., GRIF FI THS, A., COX, T. Work Or ga ni za tion & Stress.WHO, Ge ne wa, 2003. Do stęp ne: www.who.int/oc cu pa tio nal_he alth/pu bli ca tions/stress/en/in dex.html
Kon takt
Dr Sta vro ula Le kaTel. +44 (0) 115 8466662 Fax +44 (0) 115 8466625 E -ma il Sta vro ula.Le ka@not tin gham.ac.uk
Prof. Tom CoxTel. +44 (0) 115 8467560Fax +44 (0) 115 8466625 E -ma il Tom.Cox@not tin gham.ac.uk
In sti tu te of Work, He alth & Or ga ni sa tions, Uni ver si ty of Not tin gham, Le vel B In ter na tio nal Ho use, Ju bi lee Cam pus, Wol la -ton Ro ad, Not tin gham NG8 1BB, UK
Prof. dr Ge rard Zwet slo otTNO Work & Em ploy ment [i pro fe sor spe cjal ny w I -WHO, Uni ver si ty of Not tin gham]P. O. Box 718, NL 2130 – AS, Ho ofd dorp, Ne ther landsTel. + 31 23 554 9449 Fax + 31 23 554 9303 E -ma il ge rard.zwet slo [email protected]
ciop_wskazania1:Layout 1 10.03.09 10:23 Strona 2
![RA/MRA-03 RA-03 MRA-03 - KACPEREK · 2019. 11. 27. · 26 4.2 RA/MRA-03 Spis symboli – punkt 1.3, strona 4 RA/MRA-03 RA-03 MRA-03 n 1 [1/min] n 2 [1/min] i η d P 1 [kW] M N [Nm]](https://static.fdocuments.pl/doc/165x107/60acdb85ceab0d66817fb147/ramra-03-ra-03-mra-03-kacperek-2019-11-27-26-42-ramra-03-spis-symboli.jpg)
