Powiat Złotoryjski

Pl. Niepodległości 8, 59-500 ZłotoryjaTelefon: 76 878 69 33, -40, -44, -50, faks: 76 878 69 55

Złota sieć II - Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu w Powiecie Złotoryjskim___________________________________________________________________________________________________________

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu RozwojuRegionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka

MATERIAŁY SZKOLENIOWE

STRESZCZENIE

Strona1. Budowa komputera - Jednostka centralna 1- Monitor 3- Klawiatura i mysz 4- Inne urządzenia peryferyjne 4- Systemy operacyjne 7

2. Windows - Pojęcia podstawowe 8- Tworzenie nowego folderu 11- Pliki 13

3. Internet - Przeglądanie stron www 15- Poczta e-mail 17- Przydatne strony www 20

BUDOWA KOMPUTERA1. JEDNOSTKA CENTRALNA

Jednostka centralna to najważniejsza część zestawu komputerowego. W jej skład wchodzą:

- Płyta główna - obwód drukowany urządzenia elektronicznego, na którym montuje się najważniejsze elementy, umożliwiając komunikację wszystkim pozostałym komponentom i modułom. W komputerze na płycie głównej znajdują się: procesor, pamięć operacyjna lub gniazda do zainstalowania tych urządzeń oraz gniazda do zainstalowania dodatkowych płyt zwanych kartami rozszerzającymi (np. PCI), oraz gniazda do urządzeń składujących (dyski twarde, napędy optyczne itp.), złącze klawiatury i zasilacza.

- Procesor - urządzenie cyfrowe sekwencyjne, które pobiera dane z pamięci, interpretuje je i wykonuje jako rozkazy. Wykonuje on ciąg prostych operacji (rozkazów) wybranych ze zbioru operacji podstawowych określonych zazwyczaj przez producenta procesora jako lista rozkazów procesora. (Mózg komputera)

1

- Pamięć RAM - podstawowy rodzaj pamięci cyfrowej. W pamięci RAM przechowywane są aktualnie wykonywane programy i dane dla tych programów oraz wyniki ich pracy. W temperaturze pokojowej zawartość większości pamięci RAM jest tracona w czasie mniejszym niż sekunda po zaniku napięcia zasilania, niektóre typy wymagają także odświeżania, dlatego wyniki pracy programów, wymagające trwałego przechowania, muszą być zapisane na innym nośniku danych.

- Dysk twardy (HDD) – rodzaj pamięci masowej, wykorzystujący nośnik magnetyczny do przechowywania danych. Nazwa "dysk twardy" wynika z zastosowania twardego materiału jako podłoża dla właściwego nośnika. Dane na dysku twardym po wyłączeniu komputera pozostają tam w odróżnieniu od zawartości pamięci RAM.

- Karta Graficzna - karta rozszerzeń komputera odpowiedzialna za renderowanie grafiki i jej konwersję na sygnał zrozumiały dla wyświetlacza.

2

2. MONITOR.

Monitor komputerowy - ogólna nazwa jednego z urządzeń wyjścia do bezpośredniej komunikacji operatora z komputerem. Zadaniem monitora jest natychmiastowa wizualizacja wyników pracy komputera. Obecnie używane monitory to ekrany komputerowe, obsługiwane przez komputer zwykle za pośrednictwem karty graficznej.

3.KLAWIATURA I MYSZ.

- Klawiatura - uporządkowany zestaw klawiszy służący do ręcznego sterowania urządzeniem lub ręcznego wprowadzania danych. W zależności od spełnianej funkcji klawiatura zawiera różnego rodzaju klawisze – alfabetyczne, cyfrowe, znaków specjalnych, funkcji specjalnych, o znaczeniu definiowanym przez użytkownika.

3

- Mysz komputerowa - urządzenie wskazujące używane podczas pracy z interfejsem graficznym systemu komputerowego. Mysz umożliwia poruszanie kursorem po ekranie monitora poprzez przesuwanie jej po powierzchni płaskiej. Mysz odczytuje zmianę swojego położenia względem podłoża i wysyła ją w formie danych cyfrowych do komputera, który dokonuje odpowiedniej zmiany położenia kursora na ekranie. Najczęściej wyposażona jest w dwa przyciski i kółko do przewijania ekranu, które może również pełnić rolę trzeciego przycisku.

4. INNE URZĄDZEIA PERYFERYJNE.

Urządzenia peryferyjne – Są to urządzenia, które podłącza się do jednostki centralnej w celu wprowadzania danych bądź też wyświetlania ich. Zaliczamy do nich np. klawiaturę, mysz, monitor, głośniki, mikrofon itd.

- Drukarka - urządzenie współpracujące z komputerem oraz innymi urządzeniami, służące do przenoszenia danego tekstu, obrazu na różne nośniki druku (papier, folia, płótno itp.).

4

- Skaner - Skaner w komputerach to peryferyjne urządzenie wejściowe umożliwiające przetworzenie statycznego obrazu rzeczywistego obiektu (np. kartka papieru, powierzchnia ziemi, siatkówka ludzkiego oka) do postaci cyfrowej, w celu dalszej obróbki komputerowej. Plik komputerowy powstający w wyniku skanowania jakiegoś obrazu nosi nazwę skan. Skanery optyczne stosuje się w celu przygotowania do obróbki graficznej obrazu ( DTP ), rozpoznawania pisma, w systemach zabezpieczeń i kontroli dostępu, archiwizacji dokumentów i zbiorów starodruków, badaniach naukowych, medycznych itd.

- Mikrofon - przetwornik elektroakustyczny służący do przetwarzania fal dźwiękowych na przemienny prąd elektryczny. Sygnał fal dźwiękowych zostaje przetworzony na sygnał cyfrowy przez układ dźwiękowy w komputerze po czym dźwięk może zostać odtworzony lub zapisany.

5

- Głośniki komputerowe – Głośnik to przetwornik elektroakustyczny (odbiornik energii elektrycznej) przekształcający prąd elektryczny w falę akustyczną. Idealny głośnik przekształca zmienny prąd elektryczny o odpowiedniej częstotliwości na falę akustyczną proporcjonalnie i liniowo.

6

5. SYSTEMY OPERACYJNE.

- System operacyjny (OS) - oprogramowanie zarządzające systemem komputerowym, tworzące środowisko do uruchamiania i kontroli zadań użytkownika.W celu uruchamiania i kontroli zadań użytkownika system operacyjny zajmuje się:planowaniem oraz przydziałem czasu procesora poszczególnym zadaniom,kontrolą i przydziałem pamięci operacyjnej dla uruchomionych zadań,dostarcza mechanizmy do synchronizacji zadań i komunikacji pomiędzy zadaniami,obsługuje sprzęt oraz zapewnia równolegle wykonywanym zadaniom jednolity, wolny od interferencji dostęp do sprzętu.Dodatkowe przykładowe zadania, którymi może, ale nie musi, zajmować się system operacyjny to:ustalanie połączeń sieciowychzarządzanie plikami.Wiele systemów operacyjnych posiada środowiska graficzne ułatwiające komunikacje maszyny z użytkownikiem.Najpopularniejsze systemy operacyjne:

- Microsoft Windows - rodzina systemów operacyjnych wyprodukowanych przez firmę Microsoft. Systemy rodziny Windows działają na serwerach, systemach wbudowanych oraz na komputerach osobistych, z którymi są najczęściej kojarzone.

- Linux - rodzina uniksopodobnych systemów operacyjnych opartych na jądrze Linux. Linux jest jednym z przykładów wolnego i otwartego oprogramowania (FLOSS): jego kod źródłowy może być dowolnie wykorzystywany, modyfikowany i rozpowszechniany.

- Mac OS – system operacyjny komputerów Macintosh. Upowszechnione przez nią takie standardy graficznego interfejsu jak okna, rozwijalne menu, kursor myszy, kosz na niepotrzebne pliki stały się od tej pory podstawą współczesnych systemów operacyjnych.

7

WINDOWS 8

1. POJĘCIA PODSTAWOWE

Pulpit jest to obszar, który pojawia się na ekranie natychmiast po uruchomieniu systemu Windows 2000. Pulpit jest przestrzenią roboczą. Po lewej stronie pulpitu znajdują się ikony, małe obrazki reprezentujące pliki, takie jak dokumenty, foldery lub programy. W celu otwarcia pliku należy kliknąć dwukrotnie jego ikonę.

Pasek zadań i przycisk Start

Aby nawigować w systemie Windows, można korzystać z paska zadań i przycisku Start , które pojawiają się zwykle na dole ekranu. Obie funkcje są zawsze dostępne na pulpicie, niezależnie od liczby otwartych okien.

Przyciski na pasku zadań wskazują, które okna i programy są otwarte, nawet wtedy, gdy niektóre z nich są zminimalizowane lub ukryte pod innym oknem. Do innego okna można się łatwo przełączyć, klikając jego przycisk na pasku zadań. Przycisk Start wyświetla listę poleceń i skrótów (wskaźników do plików), którą można wykorzystać do wykonania prawie każdego zadania. Można uruchamiać programy, otwierać dokumenty, dostosowywać system, uzyskiwać pomoc, wyszukiwać elementy na komputerze itp. Przy niektórych elementach menu Start znajduje się skierowany w prawo trójkąt, która oznacza, że dodatkowe elementy są dostępne w menu podrzędnym, zwanym podmenu. Po umieszczeniu wskaźnika nad elementem z trójkątem pojawi się podmenu.Zarządzanie plikami i folderami

8

Nazwy plików w systemie Windows mogą zawierać do 255 znaków, uwzględniając spacje, ale nie mogą zawierać żadnego z podanych znaków: \ / : * ? " < > |

Kiedy program jest dodawany lub wykorzystywany do zapisania efektów pracy, tworzony jest plik. Na przykład program Microsoft Word jest plikiem i każdy dokument utworzony za pomocą programu Word także jest plikiem. Przechowując pliki w folderach, można je lepiej zorganizować. Na przykład można utworzyć folder dla każdego projektu i przechowywać w tych folderach pliki skojarzone z projektem, takie jak dokumenty i zapisane wiadomości e-mail. Pliki i foldery można również przenosić i usuwać, można też zmieniać ich nazwy.

Komputer

Aby przejrzeć zawartość pojedynczego folderu lub dysku, można skorzystać z ikony Mój komputer. Dysk jest urządzeniem, takim jak dysk twardy lub dyskietka, na którym można przechowywać pliki. Po dwukrotnym kliknięciu na pulpicie ikony Mój komputer w nowym oknie pojawią się ikony reprezentujące dostępne dyski. Po dwukrotnym kliknięciu ikony dysku pojawi się okno wyświetlające foldery oraz pliki znajdujące się na tym dysku. Następnie, aby otworzyć folder lub plik, można kliknąć dwukrotnie ikonę.

Kliknij dwukrotnie

Aby:

Wyświetlić zawartość dyskietki, której zwykle przypisana jest litera A. Wyświetlić zawartość dysku twardego, któremu zwykle przypisana jest litera C. Wyświetlić zawartość dysku sieciowego, jeśli komputer jest podłączony do sieci. Wyświetlić zawartość dysku CD w stacji CD-ROM, jeśli jest zainstalowana w komputerze. Wyświetlić narzędzia, których można użyć do zmodyfikowania ustawień komputera. Zainstalować drukarkę i obejrzeć informacje dotyczące dostępnych drukarek i stanu zadań drukowania. Zaplanować lub obejrzeć zadania dotyczące obsługi komputera. Wyświetlić zawartość folderu. Wyświetlić pliki i foldery na serwerze sieci Web, jeśli komputer jest z nim połączony.

9

Kosz

Kosz jest czymś w rodzaju siatki bezpieczeństwa przy usuwaniu plików lub folderów w systemie Windows 2000. Gdy usunie się z dysku twardego dowolny plik lub folder, system Windows 2000 umieszcza go w Koszu, a ikona Kosza zmienia się z pustej na pełną. Z dyskietek i dysków sieciowych elementy są trwale usuwane i nie są wysyłane do Kosza.

Elementy pozostają w Koszu, dopóki nie zdecydujesz się ich usunąć trwale z komputera. Elementy te zajmują miejsce na dysku twardym i można je odzyskać i umieścić ponownie w pierwotnej lokalizacji. Gdy kosz się zapełni, system Windows 2000 automatycznie robi w Koszu miejsce na nowo usuwane pliki i foldery.

Jeżeli zaczyna brakować miejsca na dysku twardym, pamiętaj, aby zawsze opróżniać Kosz. Można też określić rozmiar Kosza, aby ograniczyć miejsce, jakie zajmuje on na dysku twardym.

10

2. TWORZENIE NOWEGO FOLDERU NA PULPICIE.

a) 1. na pulpicie – należy ustawić wskaźnik myszki (strzałkę) w pustym miejscu Pulpitu i kliknąć prawym klawiszem myszki . Pojawi się okienko z menu. W tym okienku należy ustawić wskaźnik myszki na napisie Nowy . Bez klikania pojawi się większe okno z kolejnym menu.

2. Wskaźnik myszki (strzałkę) ustawić na symbolu przy napisie Folder i 1 raz kliknąć lewym klawiszem myszki. 3. Na pulpicie pojawi się nowy element. Bez klikania myszką (!) należy klawiaturą wpisać nową nazwę dla foldera, np. Fotografie (napis Nowy folder zamieni się na nową, wpisaną nazwę). Po wpisaniu nazwy potwierdzić naciśnięciem klawisza Enter na klawiaturze.

b) 1. w folderze – należy wybrać folder, w którym chcemy utworzyć nowy folder i kliknąć w symbol folderu 2 razy. W naszym przykładzie użyjemy folderu o nazwie fotografie. Po kliknięciu pojawi się okno z zawartością folderu.

11

2. Należy ustawić wskaźnik myszki (strzałkę) w pustym miejscu folderu i kliknąć 1 raz prawym klawiszem myszki. Pojawi się okienko z menu. W tym okienku należy ustawić wskaźnik myszki na napisie Nowy . Bez klikania pojawi się większe okno z kolejnym menu.

3. W tym oknie kliknąć 1 raz w symbol przy napisie Folder. 4. W folderze pojawi się nowy element. Bez klikania myszką (!) należy klawiaturą wpisać nową nazwę dla foldera, np. Programy (napis Nowy folder zamieni się na nową, wpisaną nazwę). Po wpisaniu nazwy potwierdzić naciśnięciem na klawiaturze klawisza Enter.

12

3. PLIKI.

Plik (ang. file) – uporządkowany zbiór danych o skończonej długości, posiadający szereg atrybutów i stanowiący dla użytkownika systemu operacyjnego całość. Nazwa pliku nie jest częścią tego pliku, lecz jest przechowywana w systemie plików.

Pliki dzieli się na kilka typów:katalogi (stosuje się też nazwy foldery lub teczki) – (ang. directory), pliki zawierające spis odwołań do innych plików (w tym także do katalogów),dowiązania symboliczne – (ang. symbolic link) odwołanie do innego pliku; większość operacji na tego typu plikach będzie w rzeczywistości wywoływane na plikach, na które one wskazują,kolejki FIFO (ang. First In, First Out, w skrócie FIFO), gniazda (ang. sockets), strumienie danych itd. – realizujące bardziej złożone zadania, nie występują w każdym systemie,pliki wykonywalne (ang. executable files), skrypty (ang. scripts), pliki wsadowe (ang. batch files) – zawierające program do wykonania lub polecenia dla interpretera (często powłoki).

Każdy plik może posiadać określone atrybuty w systemie DOS i Windows są to:W systemie DOS istnieje 6 atrybutów pliku:Tylko do odczytu – chroni pliki przed zmianą, usunięciem czy przeniesieniem;Ukryty – ukrywa pliki w widoku katalogu go zawierającym;Systemowy – przydzielony dla plików wykorzystywanych przez system operacyjny i

13

należących do tego systemu;Archiwalny – atrybut pliku archiwalnego (określa czy dany plik został zmodyfikowany od momentu jego ostatniej archiwizacji, zazwyczaj jest nadawany każdemu plikowi zaraz po jego utworzeniu lub zmodyfikowaniu);Katalog – oznacza, że plik jest katalogiemVolume – oznacza, że jest to tylko etykieta partycji (wolumenu)

Dodatkowo, w systemach Windows obsługujących partycje NTFS używane są atrybuty:Szyfrowany – oznacza, że podczas zapisu zawartość pliku jest szyfrowana, a podczas odczytu deszyfrowana w sposób niewidoczny dla użytkownika. Zabezpiecza to przed nieautoryzowanym dostępem do danych w nim zawartych;Skompresowany – oznacza, że podczas zapisu, zawartość pliku jest kompresowana i tak zapisywana na zewnętrznym nośniku pamięci, a podczas odczytu dekompresowana w sposób niewidoczny dla użytkownika. Taki plik potrzebuje mniej miejsca do zapisania jego zawartości;Offline – oznacza, że zawartość pliku może nie być dostępna w systemie plików i znajdować się w innym miejscu (na przykład na taśmie)Tymczasowy – oznacza, że w miarę możliwości, system operacyjny powinien przechowywać plik w pamięci zamiast na dysku, dzięki czemu dostęp do pliku będzie znacznie szybszy.

Rozszerzenie – sposób oznaczania typu pliku za pomocą sufiksu jego nazwy. Rozszerzenie jest oddzielone od reszty nazwy za pomocą kropki. Ponieważ w nowoczesnych systemach nazwa pliku może sama w sobie zawierać kropki, przyjmuje się, że rozszerzeniem jest część nazwy po ostatniej kropce, a samo rozszerzenie nie zawiera kropek.

W systemach Windows najpopularniejsze rozszerzenia plików to:

txt, pdf, odt, doc i rtf dla plików tekstowych bmp, jpg, jpeg i gif dla plików graficznych mp3, wave, wav, i wma dla plików dźwiękowych avi, wmv, mp4 i mov dla plików filmowych exe, sys, html, sql, php, ini i reg dla reszty plików

W systemach Windows do każdego rozszerzenia przypisany jest domyślny program. I tak pliki z rozszerzeniem „txt” otworzymy w programie notatnik, a plik „mp3” w Windows Media Player. Programy domyślne możemy zmieniać dowolnie jeśli tylko program obsługuje dane rozszerzenie.

14

INTERNET

1. PRZEGLĄDANIE STRON WWW.

Do przeglądania zawartości stron www używamy tzw. przeglądarek stron internetowych. Do najpopularniejszych z nich należą:

Internet Explorer

Mozilla Firefox

Opera

Google Chrome

Budowa i wygląd każdej z nich nieco różni się, lecz ich działanie jest bardzo podobne.Dla przykładu posłużymy się Mozilla Firefox.

15

Miejsce do wpisywania adresów stron (zaczynających się od www).

Wpisywanie nowego adresu (zmiana strony): Sposób A: umieścić czubek strzałki na środku aktualnego adresu i jeden raz kliknąć lewym klawiszem myszki.

Po kliknięciu adres zaznaczy się zmieniając kolor tła. Teraz należy klawiaturą wpisać adres nowej strony , np.: www.onet.pl

Nowa strona pojawi się dopiero po naciśnięciu klawisza Enter na klawiaturze.

Sposób B: umieścić czubek strzałki jeden raz kliknąć na środku aktualnego adresu lub kliknąć podwójnie na prawo od aktualnego adresu (za nim!) Pojawi się kursor (mrugająca kreska). Klawiszem Backspace/ należy skasować wszystkie znaki aktualnego adresu, po czym należy wpisać, do pustego paska adresowego, nowy adres. Zatwierdzić klawiszem Enter !

16

2. POCZTA E-MAIL.

Zakładanie konta poczty e-mail

Aby założyć pocztę e-mail otwieramy stronę oferującą konta e-mail. (np. www.wp.pl) i wybieramy odnośnik do strony głównej poczty.

Następnie klikamy opcję „załóż konto”

Uzupełniamy formularz rejestracyjny w wymagane dane, potwierdzamy obowiązkowy regulamin oraz przepisujemy kod z obrazka bezpieczeństwa.

17

Klikamy załóż konto i stajemy się posiadaczem adresu e-mail.

Po kliknięciu „przejdź do poczta.wp.pl” zostaniemy przekierowani do strony ze swoją pocztą.Pisanie listu e-mail

Po kliknięciu na przycisk otworzy się nam nowe okno przeznaczone do wysłania e-mail.

18

W rubryce „do” wpisujemy adres e-mail osoby do której chcemy wysłać nasza wiadomość. W rubryce „temat” wpisujemy temat naszej wiadomości.Przez odnośnik „dodaj załącznik” możemy załączyć do naszej wiadomości pliki.Niżej mamy pole tekstowe z przyciskami odpowiadającymi formatowaniu tekstu. Po wpisaniu treści naszej wiadomości możemy nacisnąć aby nasza wiadomość została wysłana.

19

Powiat Złotoryjski

Pl. Niepodległości 8, 59-500 ZłotoryjaTelefon: 76 878 69 33, -40, -44, -50, faks: 76 878 69 55

Złota sieć II - Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu w Powiecie Złotoryjskim___________________________________________________________________________________________________________

3.Kilka przydatnych stron internetowych dla osób niepełnosprawnych .

http://www.pfron.org.pl/http://www.niepelnosprawni.pl/http://www.integracja.org/http://www.niepelnosprawni.gov.pl/http://www.umwd.dolnyslask.pl/niepelnosprawni/aktualnosci/http://www.umwd.dolnyslask.pl/niepelnosprawni/aktualnosci/http://www.zlotasiec2.powiat-zlotoryja.pl

NOTATKI WŁASNE………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

20

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu RozwojuRegionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka

21