Wykonywanie Posadzek z Materiałów Mineralnych

76
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Małgorzata Kapusta Wykonywanie posadzek z materiałów mineralnych 713[05].Z1.08 Poradnik dla ucznia Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy Radom 2006

description

Poradnik dla ucznia „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Bartłomiej MarcinkiewiczWykonywanie posadzek z tworzyw sztucznych 713[05].Z1.09 Poradnik dla uczniaWydawcaInstytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy Radom 2006

Transcript of Wykonywanie Posadzek z Materiałów Mineralnych

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ

    Magorzata Kapusta Wykonywanie posadzek z materiaw mineralnych 713[05].Z1.08 Poradnik dla ucznia

    Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji Pastwowy Instytut Badawczy Radom 2006

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    1

    Recenzenci: mgr in. Karolina Musiaek-Biaas mgr in. Magorzata Chojnacka Opracowanie redakcyjne: mgr in. Magorzata Kapusta Konsultacja: dr in. Jacek Przepirka

    Poradnik stanowi obudow dydaktyczn programu jednostki moduowej 713[05].Z1.08 Wykonywanie posadzek z materiaw mineralnych zawartego w moduowym programie nauczania dla zawodu posadzkarz. Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji Pastwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    2

    SPIS TRECI 1. Wprowadzenie 4 2. Wymagania wstpne 6 3. Cele ksztacenia 7 4. Materia nauczania 8

    4.1. Rodzaje materiaw mineralnych 8 4.1.1. Materia nauczania 8 4.1.2. Pytania sprawdzajce 8 4.1.3. wiczenia 8 4.1.4. Sprawdzian postpw 9

    4.2. Waciwoci techniczne materiaw 10 4.2.1. Materia nauczania 10 4.2.2. Pytania sprawdzajce 11 4.2.3. wiczenia 11 4.2.4. Sprawdzian postpw 13

    4.3. Podstawowe surowce do produkcji pytek ceramicznych 14 4.3.1. Materia nauczania 14 4.3.2. Pytania sprawdzajce 14 4.3.3. wiczenia 14 4.3.4. Sprawdzian postpw 15

    4.4. Dokumentacja konstrukcyjna i technologiczna 16 4.4.1. Materia nauczania 16 4.4.2. Pytania sprawdzajce 17 4.4.3. wiczenia 17 4.4.4. Sprawdzian postpw 18

    4.5. Zasady wyznaczenia poziomu powierzchni i spadkw powierzchni 19 4.5.1. Materia nauczania 19 4.5.2. Pytania sprawdzajce 21 4.5.3. wiczenia 21 4.5.4. Sprawdzian postpw 23

    4.6. Posadzki z pytek i ksztatek ceramicznych kamionkowych 24 4.6.1. Materia nauczania 24 4.6.2. Pytania sprawdzajce 32 4.6.3. wiczenia 33 4.6.4. Sprawdzian postpw 34

    4.7. Posadzki z pytek i pyt kamiennych 35 4.7.1. Materia nauczania 35 4.7.2. Pytania sprawdzajce 36 4.7.3. wiczenia 36 4.7.4. Sprawdzian postpw 37

    4.8. Posadzki z pytek lastrykowych 38 4.8.1. Materia nauczania 38 4.8.2. Pytania sprawdzajce 38 4.8.3. wiczenia 38 4.8.4. Sprawdzian postpw 40

    4.9. Posadzki z pytek skaodrzewnych 41 4.9.1. Materia nauczania 41 4.9.2. Pytania sprawdzajce 41

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    3

    4.9.3. wiczenia 41 4.9.4. Sprawdzian postpw 42

    4.10. Posadzki z cegie klinkierowych i zwykych 43 4.10.1. Materia nauczania 43 4.10.2. Pytania sprawdzajce 44 4.10.3. wiczenia 44 4.10.4. Sprawdzian postpw 45

    4.11. Elementy wykoczeniowe posadzek 46 4.11.1. Materia nauczania 46 4.11.2. Pytania sprawdzajce 47 4.11.3. wiczenia 48 4.11.4. Sprawdzian postpw 49

    4.12. Materiay pomocnicze i wykoczeniowe 50 4.12.1. Materia nauczania 50 4.12.2. Pytania sprawdzajce 50 4.12.3. wiczenia 51 4.12.4. Sprawdzian postpw 52

    4.13. Zasady, sposoby i techniki konserwacji posadzek 53 4.13.1. Materia nauczania 53 4.13.2. Pytania sprawdzajce 53 4.13.3. wiczenia 53 4.13.4. Sprawdzian postpw 54

    4.14. Dokumentacja techniczna: Polskie Normy, instrukcje, aprobaty techniczne

    55

    4.14.1. Materia nauczania 55 4.14.2. Pytania sprawdzajce 55 4.14.3. wiczenia 56 4.14.4. Sprawdzian postpw 56

    4.15. Zasady posugiwania si sprztem pomiarowym 57 4.15.1. Materia nauczania 57 4.15.2. Pytania sprawdzajce 57 4.15.3. wiczenia 57 4.15.4. Sprawdzian postpw 58

    4.16. Przepisy techniczne 59 4.16.1. Materia nauczania 59 4.16.2. Pytania sprawdzajce 60 4.16.3. wiczenia 61 4.16.4. Sprawdzian postpw 62

    4.17. Zasady przedmiarowania i obmiaru robt 63 4.17.1. Materia nauczania 63 4.17.2. Pytania sprawdzajce 63 4.17.3. wiczenia 63 4.17.4. Sprawdzian postpw 64

    4.18. Kalkulacja 65 4.18.1. Materia nauczania 65 4.18.2. Pytania sprawdzajce 66 4.18.3. wiczenia 66 4.18.4. Sprawdzian postpw 67

    5. Sprawdzian osigni 68 6. Literatura 75

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    4

    1. WPROWADZENIE

    Poradnik bdzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy o posadzkach z materiaw mineralnych, materiaach stosowanych do wykonywania posadzek, a take uatwi Ci wykonywanie podg oraz ich odbir.

    W poradniku zamieszczono: 1. Wymagania wstpne, czyli wykaz niezbdnych umiejtnoci i wiedzy, ktre powiniene

    mie opanowane, aby przystpi do realizacji tej jednostki moduowej. 2. Cele ksztacenia tej jednostki moduowej. 3. Materia nauczania (rozdzia 4), ktry umoliwia samodzielne przygotowanie si

    do wykonania wicze i zaliczenia sprawdzianw. Obejmuje on rwnie wiczenia, ktre zawieraj wykaz materiaw, narzdzi i sprztu potrzebnych do realizacji wicze. Przed wiczeniami zamieszczono pytania sprawdzajce wiedz potrzebn do ich wykonania. Po wiczeniach zamieszczony zosta sprawdzian postpw. Wykonujc sprawdzian postpw, powiniene odpowiada na pytania tak lub nie, co oznacza, e opanowae materia albo nie.

    4. Sprawdzian osigni, w ktrym zamieszczono instrukcj dla ucznia oraz zestaw zada testowych sprawdzajcych opanowanie wiedzy i umiejtnoci z zakresu caej jednostki. Zamieszczona zostaa take karta odpowiedzi.

    5. Wykaz literatury obejmujcy zakres wiadomoci, dotyczcej tej jednostki moduowej, ktra umoliwi Ci pogbienie nabytych umiejtnoci.

    Jeeli masz trudnoci ze zrozumieniem tematu lub wiczenia, to popro nauczyciela lub instruktora o wyjanienie i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz dan czynno.

    Jednostka moduowa: Wykonywanie posadzek z materiaw mineralnych, ktrej treci teraz poznasz, stanowi jeden z elementw moduu 713[05].Z1 Technologie wykonywania posadzek i jest oznaczona na zamieszczonym schemacie na str. 5. Bezpieczestwo i higiena pracy

    W czasie pobytu w pracowni musisz przestrzega regulaminw, przepisw bezpieczestwa i higieny pracy oraz instrukcji przeciwpoarowych, wynikajcych z rodzaju wykonywanych prac. Przepisy te poznasz podczas trwania nauki.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    5

    Schemat ukadu jednostek moduowych

    713[05].Z1 Technologie wykonywania posadzek

    713[05].Z1.01 Dobieranie materiaw, narzdzi i sprztu

    713[05].Z1.02 Przygotowywanie zapraw, klejw

    i mieszanek betonowych

    713[05].Z1.03 Wykonywanie

    izolacji przeciwwilgociowych

    713[05].Z1.04 Wykonywanie izolacji

    termicznych i akustycznych

    713[05].Z1.06 Wykonywanie posadzek jastrychowych

    713[05].Z1.07 Wykonywanie posadzek z drewna i materiaw drewnopochodnych

    713[05].Z1.08 Wykonywanie posadzek

    z materiaw mineralnych

    713[05].Z1.09 Wykonywanie posadzek z tworzyw sztucznych

    713[05].Z1.05 Wykonywanie podkadw pod posadzki

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    6

    2. WYMAGANIA WSTPNE

    Przystpujc do realizacji programu jednostki moduowej powiniene umie: - rozpoznawa podstawowe materiay budowlane, - posugiwa si podstawowymi pojciami z zakresu budownictwa, - wykonywa szkice podstawowymi technikami rysunkowymi, - przygotowa narzdzia i sprzt do pracy, - wykona zaprawy, kleje i mieszanki betonowe, - dobiera izolacje i wykonywa je, - dobiera i wykonywa podkady pod posadzki, - stosowa podstawowe przepisy bezpieczestwa i higieny pracy, - korzysta z rnych rde informacji.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    7

    3. CELE KSZTACENIA

    W wyniku realizacji programu jednostki moduowej powiniene umie: rozpozna warunki techniczne i fizyczne przystpienia do robt, wyznaczy paszczyzny posadzek, obliczy procentowe spadki powierzchni posadzek, uksztatowa spadki powierzchni posadzek, wyznaczy punkty wysokociowe (repery), wskaza pomieszczenia, w ktrych naley stosowa posadzki wykonane z materiaw

    mineralnych, dobra pytki wedug gatunkw, wymiarw i barw, rozplanowa ukad pytek terakotowych, kamiennych, lastrykowych i innych

    w pomieszczeniu, posuy si narzdziami i sprztem do wykonywania posadzek, wykona posadzki z pytek i ksztatek ceramicznych kamionkowych, uoy pytki na zaprawach tradycyjnych i gotowych zaprawach, uoy pytki na warstwie kleju, wypeni spoiny, mocowa cokoliki przycienne, konserwowa posadzki, rozpozna rodzaj i pochodzenie ska, z ktrych wyrabia si pytki i pyty, przygotowa zaprawy odpowiednio do rodzaju pyt, wykona posadzki z pytek i pyt kamiennych, stosowa rne techniki ukadania pyt kamiennych, przygotowa zapraw i mas do spoinowania, wykoczy posadzki pytkami cokoowymi, wykoczy i konserwowa powierzchnie posadzek kamiennych, wykona posadzki z pytek lastrykowych, zastosowa rne techniki ukadania pytek lastrykowych, wykoczy i konserwowa posadzki z pytek lastrykowych, wykona posadzki z cegie klinkierowych i zwykych, dobra sposoby ukadania cegie zalenie od przewidywanego kierunku ruchu, stosowa rne techniki ukadania cegie, uzupeni spoiny i wykacza powierzchni posadzki z cegie, wykona posadzki z pytek skaodrzewnych, wykona posadzki o specjalnym przeznaczeniu z pytek kamionkowych, wykona posadzki na tarasach i balkonach, przestrzega przepisw bhp, obliczy szacowa ilo materiaw potrzebnych do wykonania posadzek, sporzdzi zapotrzebowanie na materiay, wykona obmiary posadzek z materiaw mineralnych.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    8

    4. MATERIA NAUCZANIA

    4.1. Rodzaje materiaw mineralnych 4.1.1. Materia nauczania

    Z wielu materiaw pochodzenia mineralnego do wykonywania posadzek najczstsze zastosowanie maj: pytki ceramiczne kamionkowe, pyty kamienne, lastryko, cega klinkierowa, skaodrzew, asfalt zwyky. Wikszo rodzajw posadzek mineralnych stosuje si w pomieszczeniach o wikszej intensywnoci ruchu, przy wystpowaniu moliwoci staego lub okresowego zawilgocenia posadzki, przy koniecznoci czstego mycia wod, a take w pomieszczeniach o podrzdnym znaczeniu i obnionych wymaganiach uytkowych i estetycznych. 4.1.2. Pytania sprawdzajce

    Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze. 1. Jakie znasz materiay do wykonywania posadzek mineralnych? 2. W jakich pomieszczeniach wykonuje si posadzki z materiaw mineralnych? 3. Czy posadzki mineralne mona wykonywa w pomieszczeniach, w ktrych wystpuje

    czasowe lub stae zawilgocenie? 4.1.3. wiczenia wiczenie 1

    Z grupy materiaw budowlanych, z ktrych mona wykonywa podogi i posadzki wybierz te, ktre s materiaami mineralnymi nadajcymi si do wykonywania posadzek.

    Sposb wykonania wiczenia

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) zapozna si z napisami na kartkach rnych materiaw podogowych i posadzkowych, 2) wybra kartki z nazwami materiaw podogowych i posadzkowych, 3) wklei wybrane kartki do notatnika, 4) zaprezentowa wykonane wiczenie.

    Wyposaenie stanowiska pracy: samoprzylepne kartki z napisami materiaw podogowych i posadzkowych, literatura z rozdziau 6, notatnik. wiczenie 2

    Dopasuj rodzaje posadzek mineralnych do pomieszcze, w ktrych mona je stosowa.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    9

    Sposb wykonania wiczenia

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) zapozna si z plansz z wypisanymi rodzajami pomieszcze, 2) zapozna si z kartkami na ktrych s opisane posadzki mineralne, 3) przyporzdkowa kartki z nazwami posadzek z materiaw mineralnych do pomieszcze

    i naklei na planszy, 4) zaprezentowa wykonane wiczenie, 5) uzasadni swj wybr.

    Wyposaenie stanowiska pracy: plansza z zaznaczonymi pomieszczeniami, kartki samoprzylepne z nazwami posadzek mineralnych do zaznaczenia pomieszcze.

    4.1.4. Sprawdzian postpw Czy potrafisz: Tak Nie 1) wymieni materiay stosowane do wykonywania posadzek mineralnych? 2) wymieni pomieszczenia, w ktrych wykonywane s posadzki

    z materiaw mineralnych? 3) uzasadni, dlaczego podogi z materiaw mineralnych mona wykonywa w pomieszczeniach wilgotnych? 4) wyjani, dlaczego podogi z materiaw mineralnych mona wykonywa w pomieszczeniach o wikszej intensywnoci ruchu?

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    10

    4.2. Waciwoci techniczne materiaw 4.2.1. Materia nauczania

    Pytki i ksztatki ceramiczne kamionkowe (terakotowe) Pytki charakteryzuj si ma nasikliwoci (do 5%) i mrozoodpornoci.

    Wytrzymao pytek na zginanie nie powinna by mniejsza ni 25 Mpa. cieralno na tarczy Bohmego nie powinna przekracza 3mm.

    Pytki kamionkowe kwasoodporne powinny mie wytrzymao na ciskanie nie mniejsz ni 40 MPa, nasikliwo nie wiksz ni 4%, a kwasoodporno nie mniejsz ni 97%.

    Pyty i pytki kamienne Pyty posadzkowe kamienne zewntrzne i wewntrzne wykonuje si ze ska litych

    (granit, marmur, piaskowiec, wapie zbity i dolomit). Cechy techniczne pyt wynikaj z cech technicznych ska, z ktrych s wyprodukowane. Na przykad nasikliwo pyt granitowych, sjenitowych i z wapieni zbitych jest mniejsza ni 0,5%, marmurowych mniejsza ni 1%. Powierzchnia spodnia pyt ma faktur piowan, a powierzchnia licowa pyt posadzkowych moe mie faktur: upan, groszkowan, piowan, szlifowan lub ppolerowan.

    Pyty kamienne cokoowe zewntrzne wykonuje si najczciej ze ska granitowych, andezytowych, sjenitowych.

    Pytki lastrykowe Pytki mog by kwadratowe, prostoktne lub wieloktne. Najmniejszy wymiar boku

    wynosi 100 mm. Wymiar dugoci pytek jest wielokrotnoci 50 mm. Grubo pytek powinna wynosi nie mniej ni 0,07 dugoci pytki. Grubo warstwy lastrykowej po oszlifowaniu nie powinna by mniejsza ni 6 mm.

    Produkuje si pytki w nastpujcych wymiarach: 200 x 200 x 25 mm, 250 x 150 x 25 mm, 300 x 300 x 25 lub 30 mm, 400 x 400 x 30 lub 40 mm (dopuszczalne odchyki wymiarw wynosz +/-1 mm).

    Spoiwem do lastryka s cementy portlandzkie: biay lub szary. Wybr waciwoci cementu zaley od wymaganych efektw kolorystycznych lastryka. Do lastryka stosuje si grysy ze ska dajcych si atwo szlifowa i lakierowa (marmury, dolomity, wapienie zbite, trawertyny). Ziarna grysw powinny mie czyst barw o znacznej intensywnoci. Do barwienia mieszanek lastrykowych stosowane s pigmenty odporne na dziaanie alkaliw, wiata oraz intensywnie barwice (ochra, umbra, cie elazowa, czerwie elazowa, ultramaryna, ziele chromowa, czer elazowa). Ilo pigmentw nie powinna przekracza 10% masy cementu. Nasikliwo pytek lastrykowych jest mniejsza ni 8%.

    Pytki skaodrzewne Produkuje si metod prasowania jako jednowarstwowe o wymiarach 200 x 200 x

    20 mm. Spoiwem skaodrzewu jest mieszanina magnezytu kaustycznego i chlorku magnezu (cement Sorela). W skad skaodrzewu wchodz rwnie wypeniacze organiczne i mineralne. Nale do nich: talk, mczka kamienna, mczka drzewna (z drewna iglastego), trociny z drewna iglastego.

    W zalenoci od rodzaju uytych wypeniaczy zmieniaj si waciwoci techniczne skaodrzewu. Skaodrzew z wypeniaczami w postaci mczki drzewnej i trocin jest stosunkowo elastyczny, gadki, rednio ciepy, niezbyt odporny na cieranie.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    11

    Przez zwikszenie dodatku wypeniaczy mineralnych (talku, mczki kamiennej), poprawiaj si jego waciwoci mechaniczne, ale posadzka staje si bardziej twarda i zimna.

    Posadzki skaodrzewne nie s odporne na zawilgocenie oraz dziaanie kwasw i zasad. Odporne s natomiast na benzyn, rozpuszczalniki organiczne, oleje mineralne itp.

    Posadzek skaodrzewnych, ze wzgldu na zdolno przewodzenia prdu elektrycznego, nie naley stosowa w pomieszczeniach, w ktrych istnieje moliwo posugiwania si aparatami elektrycznymi bez gwarancji naleytego ich zabezpieczenia przed poraeniem prdem.

    Cegy klinkierowe i zwyke Posadzki z cegie klinkierowych charakteryzuj si du wytrzymaoci na dziaania

    mechaniczne, s twarde, odporne na dziaanie wysokiej temperatury oraz szczelne (jeeli spoiny zostay wypenione dokadnie). Posadzki z cegie klinkierowych, ukadane na podstawie kwasoodpornej z wypenieniem spoin kitami chemoodpornymi, wykazuj dobr odporno na dziaanie kwasw. S rwnie odporne na dziaanie substancji kwanych, silne zawilgocenie, s maocieralne i odporne na silne zwilgocenie.

    Posadzki z cegie budowlanych penych odznaczaj si mniejsz wytrzymaoci od klinkierowych, maj wiksz nasikliwo i cieralno.

    Rodzaj cegy i klas podje si na rysunkach roboczych, poniewa wybr materiau zaley od przyszych warunkw uytkowania. 4.2.2. Pytania sprawdzajce

    Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze. 1. Czy potrafisz poda inn nazw pytek ceramicznych kamionkowych? 2. Z jakich ska wykonuje si pytki i pyty kamienne posadzkowe? 3. Jakimi cechami charakteryzuj si pyty kamienne posadzkowe? 4. Jakie ksztaty mog mie pytki lastrykowe? 5. Z jakich materiaw produkuje si pytki lastrykowe? 6. Jakie wymagania s stawiane pigmentom do barwienia pytek lastrykowych? 7. Do jakich materiaw podogowych wykorzystuje si cement Sorela? 8. Ktry ze skadnikw skaodrzewu zmienia jego waciwoci techniczne? 9. Z jakich materiaw produkowany jest skaodrzew? 10. W jakich pomieszczeniach nie naley wykonywa posadzek skaodrzewnych? 11. Jakimi cechami technicznymi charakteryzuj si posadzki z cegie klinkierowych? 12. Ktre z posadzek ceglanych maj mniejsz wytrzymao, nasikliwo i cieralno,

    z cegy klinkierowej czy cegy zwykej? 4.2.3. wiczenia wiczenie 1

    Spord czterech przedstawionych prbek materiaw posadzkarskich wybierz ten, ktry nie jest odpowiedni do wykonania posadzki w pomieszczeniu, w ktrym istnieje moliwo posugiwania si aparatami elektrycznymi, bez gwarancji naleytego ich zabezpieczenia przed poraeniem prdem.

    Sposb wykonania wiczenia

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    12

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) przeanalizowa materia nauczania dotyczcy wiczenia, 2) zapozna si z przedstawionymi charakterystykami materiaw posadzkarskich, 3) wskaza, jakie wymagania powinien spenia materia w pomieszczeniu opisanym

    w wiczeniu, 4) dobra odpowiedni materia, 5) zaprezentowa wykonane wiczenie, 6) uzasadni swj wybr.

    Wyposaenie stanowiska pracy: Prbki materiaw: pytek lastrykowych, pytek skaodrzewnych, pytek kamiennych, cegie klinkierowych, literatura z rozdziau 6. wiczenie 2

    Spord czterech prbek materiaw posadzkarskich wybierz ten, ktry stosuje si w pomieszczeniach reprezentacyjnych.

    Sposb wykonania wiczenia

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) przeanalizowa materia nauczania dotyczcy wiczenia, 2) przeczyta przedstawione charakterystyki materiaw posadzkarskich, 3) zastanowi si, jakie wymagania powinien spenia materia w pomieszczeniu opisanym

    w wiczeniu, 4) wskaza odpowiedni materia, 5) uzasadni swj wybr.

    Wyposaenie stanowiska pracy: Prbki materiaw:

    pytek skaodrzewnych, pytek kamiennych, cegie klinkierowych, pytek terakotowych, literatura z rozdziau 6. wiczenie 3

    Wypisz z literatury, a nastpnie porwnaj waciwoci techniczne 3 wskazanych materiaw posadzkarskich.

    Sposb wykonania wiczenia

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) przeczyta z podrcznika charakterystyki materiaw posadzkarskich, 2) wypisa waciwoci techniczne 3 materiaw posadzkarskich, 3) porwna cechy materiaw posadzkarskich, 4) zaprezentowa wykonane wiczenie.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    13

    Wyposaenie stanowiska pracy: literatura z rozdziau 6, notatnik, przybory do pisania. 4.2.4. Sprawdzian postpw Czy potrafisz: Tak Nie 1) poda inn nazw pytek ceramicznych kamionkowych? 2) wskaza, z jakich ska wykonuje si pytki i pyty kamienne posadzkowe? 3) zdefiniowa, jakimi cechami charakteryzuj si pyty kamienne

    posadzkowe? 4) wymieni materiay, z ktrych produkuje si pytki lastrykowe? 5) wskaza materiay podogowe do wykonania ktrych wykorzystuje si

    cement Sorela? 6) okreli, ktre z posadzek ceglanych maj mniejsz wytrzymao,

    nasikliwo i cieralno? 7) wymieni ksztaty pytek lastrykowych? 8) wyliczy wymagania stawiane pigmentom do barwienia pytek

    lastrykowych? 9) wyliczy skadniki skaodrzewu zmieniajce jego waciwoci techniczne? 10) wymieni materiay stosowane do produkcji skaodrzewu? 11) wymieni pomieszczenia, w ktrych nie naley wykonywa posadzek

    skaodrzewnych? 12) wymieni cechy techniczne, ktrymi charakteryzuj si posadzki z cegie

    klinkierowych?

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    14

    4.3. Podstawowe surowce do produkcji pytek ceramicznych 4.3.1. Materia nauczania

    Pytki i ksztatki ceramiczne kamionkowe, to wyroby produkowane z glin kamionkowych z dodatkiem surowcw schudzajcych, tj. szamotu lub piasku kwarcowego, formowane metod prasowania pod wysokim cinieniem, a nastpnie wypalane w temperaturze 1300oC. Dodawana w tej temperaturze sl kuchenna rozkada si na chlor uchodzcy z gazami i tlenek sodu, ktry osiadajc na kamionce tworzy szkliwo zwane polew soln. 4.3.2. Pytania sprawdzajce

    Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wicze wykonania. 1. Z jakich surowcw produkowane s pytki i ksztatki ceramiczne kamionkowe? 2. W jaki sposb powstaje szkliwo na pytkach? 3. W jakiej temperaturze i pod jakim cinieniem formowane s pytki ceramiczne? 4.3.3. wiczenia wiczenie 1

    Z przedstawionych i opisanych prbek materiaw budowlanych wybierz te, z ktrych produkuje si pytki ceramiczne kamionkowe.

    Sposb wykonania wiczenia

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) przeanalizowa materia nauczania dotyczcy wiczenia, 2) zapozna si z przedstawionymi prbkami materiaw budowlanych, 3) wskaza, jakie materiay niezbdne s do wyprodukowania pytek ceramicznych, 4) opisa wybrane materiay w notatniku, 5) uzasadni swj wybr.

    Wyposaenie stanowiska pracy: prbki materiaw budowlanych, notatnik, przybory do pisania, literatura z rozdziau 6. wiczenie 2

    Po obejrzeniu filmu ukazujcego produkcj pytek ceramicznych, wypisz w zeszycie surowce uywane do produkcji pytek ceramicznych.

    Sposb wykonania wiczenia

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) obejrze uwanie film dydaktyczny Produkcja pytek ceramicznych, 2) zapisa w notatniku surowce uywane do produkcji pytek ceramicznych, 3) zaprezentowa wykonane wiczenie.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    15

    Wyposaenie stanowiska pracy: film dydaktyczny Produkcja pytek ceramicznych, notatnik, przybory do pisania. 4.3.4. Sprawdzian postpw Czy potrafisz: Tak Nie 1) wskaza, z jakich surowcw produkowane s pytki i ksztatki ceramiczne? 2) opisa, w jaki sposb powstaje szkliwo na pytkach? 3) okreli, w jakiej temperaturze wypalane s pytki kamionkowe?

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    16

    4.4. Dokumentacja konstrukcyjna i technologiczna 4.4.1. Materia nauczania

    Z wykonaniem robt podogowych (rwnie i innych robt budowlanych) wi si

    nastpujce dokumenty techniczne: projekty budowlane, zawierajce odpowiednie rysunki i opisy techniczne, normy techniczne, warunki techniczne wykonania i odbioru robt, instrukcje techniczne, przepisy techniczne.

    W projekcie budowlanym powinny by zawarte: przekroje pionowe podg z zaznaczeniem gruboci poszczeglnych warstw oraz rodzaju

    materiaw, wzory ukadu wierzchniej warstwy podogi, rozmieszczenie szczelin dylatacyjnych, wielko i kierunek spadku powierzchni podg oraz rozmieszczenie urzdze

    odwadniajcych (kratek ciekowych), szczegy konstrukcyjne stykw podg z rnych materiaw ze cianami, miejsc

    przejcia rur, mocowania balustrady itp., szczegowe opisy techniczne wykonania podg o szczeglnych wymaganiach

    (np. podg chemoodpornych, elektroprzewodnych). Okrelajc warunki przystpienia do wykonywania podkadw i izolacji, naley wzi

    pod uwag, czy nawierzchnia bdzie wykonana jednoczenie z podkadem, jak np. w podogach lastrykowych, skaodrzwenych, czy te wykonanie nawierzchni bdzie stanowio drugi etap robt, np. nawierzchnie z drewna i tworzyw sztucznych. W pierwszym wypadku naley przystpowa do robt podogowych po wykonaniu innych robt budowlanych, jak tynkarskie, instalacyjne, itp. Oznacza to, e roboty podogowe wykonuje si jako ostatnie.

    Okrelenie terminu rozpoczcia robt podogowych powinno wynika z projektu organizacji budowy, a przebieg ich jest szczegowo okrelony w harmonogramie robt. Warunkiem przystpienia do robt podogowych rwnie jest wyschnicie podoa. Powinno by ono suche. Warunek ten jest szczeglnie istotny w odniesieniu do podg zawierajcych izolacje cieplne lub akustyczne, ktre z reguy nie s odporne na zawilgocenie.

    Wykonanie podkadw i izolacji powinno odbywa si w temperaturze nie niszej ni 50C.

    Dokumentacja technologiczna powinna zawiera: a) podczas wykonywania posadzek z pyt mineralnych: rozplanowanie ukadu pytek, wykonanie poszczeglnych warstw posadzki z zachowaniem okrelonej ich gruboci, ukadanie pytek na zaprawie, wyznaczenie paszczyzny posadzki (poziomej lub z odpowiednimi spadkami), kontrol zachowania rwnoci posadzki i prawidowoci jej paszczyzny. b) podczas wykonywania posadzek monolitycznych (bezspoinowych): wyznaczenie gruboci warstw: podkadowej i wierzchniej oraz paszczyzny (poziomej

    lub ze spadkami), ukadanie materiau posadzki, zagszczenie masy (zaprawy), wyrwnanie powierzchni, wygadzenie powierzchni posadzki.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    17

    4.4.2. Pytania sprawdzajce Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze. 1. Co naley wzi pod uwag okrelajc warunki przystpienia do wykonywania

    podkadw? 2. Jakie roboty budowlane musz by wykonane, aby mona byo przystpi do robt

    podogowych? 3. Z czego wynika cise okrelenie terminu rozpoczcia robt podogowych? 4. Jakie wymagania dotycz podoa pod podogi? 5. Co powinna zawiera dokumentacja technologiczna podczas wykonywania posadzek

    z pyt mineralnych? 6. Co powinna zawiera dokumentacja technologiczna podczas wykonywania posadzek

    monolitycznych? 4.4.3. wiczenia wiczenie 1

    Z przedstawionego projektu budowlanego wypisz warunki przystpienia do robt podogowych.

    Sposb wykonania wiczenia

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) wybra z przedstawionej dokumentacji te elementy, ktre odpowiadaj poleceniu

    z wiczenia, 2) wynotowa wskazane w wiczeniu odpowiedzi na polecenia, 3) zaprezentowa wykonane wiczenie, 4) uzasadni swj wybr.

    Wyposaenie stanowiska pracy: dokumentacja obiektu budowlanego, notatnik, przybory do pisania. wiczenie 2

    Z przedstawionego projektu budowlanego wynotuj wszystkie elementy dotyczce wykonywania robt podogowych.

    Sposb wykonania wiczenia

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) wybra z dokumentacji te elementy, ktre odpowiadaj poleceniu z wiczenia, 2) wynotowa wskazane w wiczeniu odpowiedzi na polecenia, 3) zaprezentowa wykonane wiczenie, 4) uzasadni swj wybr.

    Wyposaenie stanowiska pracy: dokumentacja obiektu budowlanego, notatnik, przybory do pisania.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    18

    4.4.4. Sprawdzian postpw Czy potrafisz: Tak Nie 1) opisa zawarto projektu budowlanego na wykonywanie robt podogowych? 2) okreli zawarto dokumentacji technologicznej na wykonywanie posadzek z pyt mineralnych? 3) okreli zawarto dokumentacji technologicznej na wykonywanie posadzek monolitycznych? 4) opisa warunki przystpienia do wykonywania podkadw? 5) wskaza roboty budowlane, ktre musz by wykonane, aby mona byo przystpi do robt podogowych? 6) okreli termin rozpoczcia robt podogowych? 7) wymieni wymagania dotyczce podoy pod podogi?

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    19

    4.5. Zasady wyznaczania poziomu powierzchni i spadkw powierzchni

    4.5.1. Materia nauczania

    Pierwsz czynnoci przed przystpieniem do wykonywania podkadw jest ustalenie pooenia grnej powierzchni posadzki na wysokoci ustalonej w projekcie. Dotyczy to kadego pomieszczenia lokalu, w ktrym maj by wykonane podogi.

    Pooenie poziomu posadzek w pomieszczeniach ustala si w stosunku do poziomu o znanej wg projektu rzdnej. W celu przeniesienia rzdnej oznaczonego poziomu, np. podestu schodw, do pomieszcze lokalu naley na cianie klatki schodowej odmierzy od poziomu podestu wysoko rwn 100 cm i zaznaczy j kresk poziom. Do niej przykada si rurk szklan poziomnicy wowej (rys. 1) tak, aby poziom wody pokrywa si z kresk.

    Rys. 1. Poziomnica wowa (niwelator wodny)

    1 rurka szklana, 2 poziom wody, 3 w gumowy dugoci 10 20 m, 4 korek [5, s. 55]

    Po ustabilizowaniu si poziomu wody w poziomnicy jej poziom w drugiej rurce zaznacza si kresk na cianie (rys. 2).

    Rys. 2. Przenoszenie punktu wysokociowego poziomnic wow 1 poziom wody w rurce, 2 kreska metrowa na klatce schodowej, 3 poziom wody w drugiej rurce

    wyznaczajcy pooenie kreski metrowej w pomieszczeniu, 4 poziom grnej powierzchni posadzki [5, s. 56]

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    20

    Jest to kreska metrowa, ktra w robotach podogowych stanowi punkt wysokociowy do okrelenia poziomu powierzchni podkadu i posadzki.

    Poziomnica wowa skada si z dwch rurek szklanych osadzonych na obu kocach dugiego wa gumowego. Po wypenieniu wa wod, na znanej z fizyki zasadzie naczy poczonych, poziom wody widoczny w obu rurkach, niezalenie od odlegoci midzy nimi, bdzie wyznacza paszczyzn poziom w naszym przypadku pooon na wysokoci 1 m od poziomu przyszej posadzki. Majc kresk metrow jako stay punkt wysokociowy oraz znajc grubo posadzki, mona ustali pooenie grnej powierzchni podkadu, a znajc czn grubo konstrukcji podogi sprawdzi, czy poziom podoa jest waciwy.

    Rzdn wysokoci podestu schodw mona przenie do wntrza lokalu rwnie za pomoc aty i poziomnicy.

    Punkty wysokociowe czyli repery, okrelajce poziom posadzki lub podkadu, mog by rwnie wyznaczone za pomoc niwelatora.

    Rys. 3. Poziomowanie pytek reperw na posadzce: a) poziomej, b), c) ze spadkiem; 1 poziomnica, 2 ata,

    3 pytka reper, 4 podkadka, 5 powierzchnia podogi, 6 ata z wyrobionym spadkiem [5, s. 228]

    Poziom posadzki ustala si przez odmierzenie odpowiedniego odcinka od kreski metrowej, bdcej punktem wysokociowym (reperem) podniesionego o 100 cm poziomu podestu schodowego. W miejscu odmierzenia osadza si tymczasowo na zaprawie pytk -reper poziomu posadzki. Opierajc na niej at z poziomnic osadza si (tymczasowo) nastpne pytki repery przez wciskanie pytki w plastyczn zapraw, a poziomica wykae poziome pooenie aty (rys. 3a).

    W podobny sposb mona przenie rzdn poziomu podestu do wntrza lokalu. Jeeli poziom posadzki ma by niszy od poziomu podestu, naley na pytk reper pooy dodatkowo podkadk gruboci rwnej danej rnicy poziomw. W celu wyznaczenia poziomu paszczyzny posadzki w pomieszczeniu zakada si sie pytek reperw w odlegoci co ok. 2 m, aby ustawiajc na nich dwumetrow at mona byo sprawdzi prawidowo ukadania pytek.

    Jeeli posadzka ma wykazywa spadek, to reper pooony w kierunku spadku obnia si odpowiednio w stosunku do paszczyzny poziomej przez pooenie na nim odpowiedniej podkadki pod at (rys. 3b). Grubo tej podkadki powinna wynika z wielkoci spadku i dugoci aty. Przy spadku wynoszcym 1,5% grubo jej bdzie rwna 1,5 cm na 1 m, a wic przy acie dwumetrowej naley pooy pod jeden koniec aty podkadk gruboci 3cm. Do wyznaczenia paszczyzny spadku posadzki mona take uywa specjalnych at

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    21

    o ksztacie zwajcym (rys. 3c), ktre po spoziomowaniu wyznacz okrelony spadek posadzki.

    Wymagany spadek posadzki w pomieszczeniu jest okrelony na rysunku roboczym. Zazwyczaj spadki te wynosz 13% i zale od charakteru uytkowego pomieszcze i wynikajcych std iloci cieczy oraz prdkoci, z jak powinna spywa z posadzki do wpustu podogowego.

    Spadek posadzki (s) moe by wyraony w procentach oraz jako stosunek wysokoci wzniesienia (h) do dugoci posadzki (l), np. przy wzniesieniu 1,5 cm na dugoci 100 cm spadek wyraa si stosunkiem 1,5 :100 co w przeliczeniu na procent wynosi:

    s = 1,5 x 100 : 100 = 1,5%

    Poszczeglne warstwy wchodzce w skad konstrukcji podogi powinny wykazywa

    moliwie jednakow grubo. Niedopuszczalne jest np. wyrwnanie nieprawidowoci paszczyzny podoa przez pogrubianie w pewnych miejscach podkadu, gdy pknicia bd nieuniknione. Jeeli powierzchnia podoa nie stanowi paszczyzny poziomej lub wykazuje wiksze miejscowe nierwnoci, to naley wykona warstw wyrwnawcz z zaprawy lub polimerozaprawy cementowej o stosunku objtociowym cementu do piasku 1:3 do 1:4, ktr nakada si na podoe betonowe lub strop warstw gruboci ok. 2 cm. Nakadanie tej warstwy powinno odbywa si za pomoc listew kierunkowych (drewnianych lub metalowych) majcych grubo danej warstwy wyrwnawczej. Listwy trzeba spoziomowa poziomnic. Zaprawa powinna by wyrwnana at i zatarta pack. 4.5.2. Pytania sprawdzajce Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze. 1. Jaka czynno poprzedza przystpienie do wykonywania podkadu pod podog? 2. Jakie urzdzenia s pomocne przy wyznaczaniu poziomu powierzchni posadzki? 3. W jaki sposb zaznaczamy punkt wysokociowy posadzki? 4. Jak jest zbudowana poziomnica wowa? 5. Co to jest reper? 6. W jaki sposb wykonujemy przeniesienie punktu wysokociowego za pomoc niwelatora

    wodnego? 7. W jaki sposb wyznaczamy poziom powierzchni posadzki? 8. W jakich jednostkach wyraony jest spadek posadzki? 9. W jaki sposb wyznaczamy spadek powierzchni posadzki? 4.5.3. wiczenia wiczenie 1

    Oblicz, ile procent wyniesie spadek przy wzniesieniu 1,5 cm na dugoci 200 cm.

    Sposb wykonania wiczenia

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) przeanalizowa tre zadania, 2) wykona obliczenia, 3) zaprezentowa wynik wiczenia.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    22

    Wyposaenie stanowiska pracy: notatnik, owek, kalkulator. wiczenie 2

    Wyznacz jednoprocentowy spadek powierzchni posadzki w pomieszczeniu pralni o wymiarach: 4,50 m x 3,60 m w kierunku kratki ciekowej umieszczonej na rodku posadzki. Obliczenia wykonaj z dokadnoci do 2 mm.

    Sposb wykonania wiczenia

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) przeanalizowa tre zadania, 2) wykona pomocniczy rysunek, 3) wykona obliczenia, 4) zaprezentowa wynik wiczenia.

    Wyposaenie stanowiska pracy: notatnik, linijka, owek, kalkulator. wiczenie 3

    Wyznacz reper (punkt wysokociowy) posadzki, oznacz jego pooenie i okrel znaczenie tego punktu.

    Sposb wykonania wiczenia

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) przeanalizowa literatur z rozdziau 6 dotyczc sposobw wyznaczenia punktu

    wysokociowego posadzki, 2) zaplanowa wykonanie zadania, 3) pobra stosowne narzdzia i materiay pomocnicze, 4) wykona wiczenie, 5) okreli znaczenie tego punktu, 6) zaprezentowa swoj prac.

    Wyposaenie stanowiska pracy: literatura dotyczca wykonania zadania z rozdziau 6, poziomnica wodna, ata, owek, poziomnica, pytki, tama miernicza, zaprawa.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    23

    4.5.4. Sprawdzian postpw Czy potrafisz: Tak Nie 1) opisa czynno poprzedzajc wykonanie podkadu pod posadzk? 2) wyliczy urzdzenia pomocne przy wyznaczaniu poziomu powierzchni

    posadzki? 3) wymieni jednostki, w jakich wyraony jest spadek posadzki? 4) wyznaczy punkt wysokociowy posadzki? 5) omwi budow poziomnicy wowej? 6) opisa wyznaczanie repera? 7) przenie punkt wysokociowy za pomoc niwelatora wodnego? 8) wyznaczy poziom powierzchni posadzki? 9) wyznaczy spadek powierzchni posadzki?

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    24

    4.6. Posadzki z pytek i ksztatek ceramicznych kamionkowych 4.6.1. Materia nauczania

    Posadzki z pytek i ksztatek ceramicznych kamionkowych nazywane s potocznie posadzkami z terakoty. Powszechnie s stosowane w pomieszczeniach sanitarnych we wszystkich rodzajach budownictwa, w pomieszczeniach wymagajcych czstego zmywania wod oraz w pomieszczeniach, gdzie wystpuje znaczny ruch pieszy. Przykady ksztatw i wzorw ukadania pytek ilustruje rys. 4.

    Rys. 4. Przykady wzorw posadzek z pytek ceramicznych kamionkowych [5, s. 235]

    Pytki i ksztatki podogowe kamionkowe S powszechnie znane pod nazw pytek terakotowych. Pytki o wymiarach 50 x 50 mm

    i mniejsze dostarcza si naklejone na papier; nazywa si je pytkami mozaikowymi. Pytki i ksztatki podogowe ceramiczne dzieli si na:

    typy: w zalenoci od cech technicznych tworzywa rozrnia si pytki i ksztatki specjalne (s) i zwyke (z); te ostatnie s przeznaczone do stosowania w budownictwie oglnym;

    rodzaje: w zalenoci od ksztatu powierzchni uytkowej rozrnia si pytki lub ksztatki paskie (p) i profilowane (pro);

    gatunki: w zalenoci od jakoci pytek i ksztatek rozrnia si dwa gatunki I i II; pytki mozaikowe nie s dzielone na gatunki. Rne profile i wymiary pytek i ksztatek z terakoty zilustrowano na rys. 5.

    Pytki kamionkowe kwasoodporne Pytki kamionkowe stosuje si do wykonywania okadzin i posadzek kwasoodpornych

    oraz wykadania basenw, zbiornikw, itp. Pytki i ksztatki kamionkowe naley dobra wedug oznacze na rysunkach roboczych, zawierajcych okrelenie wymiarw pytek, barwy, rodzajw ich powierzchni (paska czy profilowana), typu i gatunku.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    25

    Rys. 5. Pytki i ksztatki podogowe ceramiczne (terakotowe) [5, s. 237]

    Pytki i ksztatki podogowe kamionkowe mrozoodporne cignione Rodzaje produkowanych pytek i ksztatek przedstawione s na rys. 6. Pytki posadzkowo

    cienne (PP) mog by jednobarwne, wielobarwne, nieszkliwione, szkliwione. Pytki i ksztatki kamionkowe mrozoodporne cignione stosuje si w miejscach naraonych na dziaanie mrozu: posadzki w chodniach, na tarasach, w tunelach, pomieszczeniach gospodarczych, magazynowych, handlowych.

    Rys. 6. Pytki kamionkowe mrozoodporne cignione okadzinowe i posadzkowe. Zestawienie typw ksztat i wymiary. W zmniejszeniu podano pytki uzupeniajce o zaokrglonych brzegach (zaznaczone grub

    lini) [5, s. 238]

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    26

    Zaprawy do mocowania pytek Do mocowania pytek podogowych ceramicznych kamionkowych stosuje si zapraw cementow 1:3.

    Kleje do pytek Do przyklejania pytek kamionkowych stosuje si specjalne fabrycznie produkowane

    suche mieszanki klejw (np.: zaprawa klejowa Atlas, Ceresit). Zaprawy do wypeniania spoin Do wypeniania spoin stosuje si fabrycznie wytwarzane suche mieszanki, ktre zarabia

    si wod na budowie. Zaprawy mog by biae lub kolorowe wedug katalogu producenta.

    Narzdzia i sprzt Podstawowe wyposaenie posadzkarza do wykonywania posadzki z pytek

    kamionkowych to: kielnie, szpachle, packi stalowe, packi drewniane, aty zgarniajce i zagszczajce, listwy, poziomnice, motki, sznur do odbijania linii, szlifierki tarczowe do przecinania pytek, sprzt do transportu zapraw, wiadra do wody.

    Rozplanowanie ukadu pytek Dokadne rozplanowanie pytek przed ich ukadaniem jest niezbdne przede wszystkim

    dlatego, e bardzo rzadko wymiary pomieszczenia s wielokrotnoci wymiaru pytki; powoduje to konieczno stosowania pytek czstkowych (obcinanych). Ponadto ukad pytek w pomieszczeniu nie moe by - ze wzgldw estetycznych - przypadkowy.

    Od posadzkarza wymaga si uwzgldniania nastpujcych podstawowych zasad ukadu pytek: pytki czstkowe ukada si w miejscach najmniej widocznych, najlepiej

    za symetrycznie w stosunku do osi pomieszczenia, szerokoci pytki czstkowej nie powinna by mniejsza ni poowa pytki, w obrbie drzwi wejciowych do pomieszczenia naley ukada cae pytki; wyjtkowo

    tylko dopuszcza si pytki o niewielkim zweniu. Poniewa ukadanie posadzki rozpoczyna si zazwyczaj od ciany

    zewntrznej albo od rodka pomieszczenia i prowadzi w kierunku drzwi wejciowych, gdzie jest wymagane regularne i czyste zakoczenie posadzki, rozplanowujc ukad pytek naley bardzo dokadnie ustali pooenie pytki, od ktrej rozpocznie si ukadanie.

    Pierwszymi czynnociami przed przystpieniem do rozplanowania pytek s dokadne pomiary dugoci i szerokoci pola posadzki oraz sprawdzenie prostoktnoci bokw ktownic (rys. 7a) lub przymiarem z podziak. Odmierza si w tym celu, zgodnie z twierdzeniem Pitagorasa boki trjkta o proporcji 3:4:5 (rys. 7b). Prostoktno pola posadzki mona rwnie sprawdzi, dokadnie mierzc obie przektne. Jeeli pole jest prostoktne, to obie przektne maj t sam dugo.

    Podstaw rozplanowania ukadu pytek jest okrelenie liczby caych pytek w rzdzie i szeroko ewentualnych pytek czstkowych. Ukad pytek moe by prosty lub skony (pod ktem 45o w stosunku do osi pomieszczenia). Aby ustali liczb pytek w rzdzie oraz liczb rzdw a take szeroko pytek czstkowych, naley wymiary pola posadzki podzieli przez modu podziau, ktry stanowi: w ukadzie prostym wymiary boku pytki + szeroko jednej spoiny, np.: pytka 150

    mm, spoina 2 mm, modu podziau 152 mm; w ukadzie skonym dugo przektnej pytki oraz spoiny; dugo t, bdc

    moduem podziau, oblicza si zgodnie z twierdzeniem Pitagorasa mnoc sum dugoci boku i szeroko jednej spoiny przez liczb 1,41, np.: pytka 150 mm, spoina 2 mm, modu 152 mm x 1,41 = 214 mm.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    27

    Rys. 7. Wykorzystanie twierdzenia Pitagorasa do rozplanowania ukadu pytek:

    a) wystawianie prostopadej ktownic z desek tworzc trjkt prostoktny o proporcji 3:4:5; b) sprawdzanie kta prostego przez odmierzanie odcinkw wedug proporcji 3:4:5; c) obliczenie dugoci przektnej pytki

    kwadratowej [5, s. 225]

    Posadzki, ktre s bezporednio czone z cokoami za pomoc wbudowanej ksztatki zaokrglajcej naroa lub projektowane z fryzem, wymagaj bardzo dokadnego rozplanowania. Naley przy tym bra pod uwag, e przy koniecznoci cisego dopasowania posadzki z obu stron liczba spoin jest o jeden wiksza od liczby pytek; przy cisym pasowaniu tylko z jednej strony liczba spoin rwna si liczbie pytek, a przy braku koniecznoci cisego pasowania (np.: przy cokoach nakadanych rysunek 8) liczba spoin jest o jeden mniejsza od liczby pytek.

    Niej podano przykad obliczenia i rozplanowania posadzki z pytek 300 x 300 mm, ze spoinami szerokoci 3 mm, z nakadanym cokoem, w ukadzie prostym w pomieszczeniu o wymiarach 2900 x 3570 mm (rysunek 9a).

    Liczba pytek w rzdzie: 2900 mm : 303 mm = 9 pytek + 173 mm 173 mm : 2 = 86,5 mm Poniewa szeroko ta jest mniejsza od poowy pytki, naley kosztem jednej caej pytki zwikszy obie pytki czstkowe: 303 mm + 86,5 mm + 86,5 mm = 476 mm : 2 = 238 mm

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    28

    Rys. 8. Przykady podg wodoszczelnych z izolacj ciepln i nawierzchni: a) z wykadziny z PVC, b) z pytek

    kamionkowych 1 wykadzina z PCW, 2 warstwa wygadzajca i klej, 3 podkad, 4 izolacja wodoszczelna, 5 izolacja

    akustyczna, 6 strop, 7 pytki kamionkowe, 8 zaprawa cementowa, 9 warstwa podkadu tworzca spadek, 10 izolacja przeciwdwikowa [5, s. 42]

    Rzd pytek bdzie si skada z 8 caych pytek i dwch pytek czstkowych szerokoci 238 mm. Liczba rzdw pytek: 3570 mm : 303 = 11 rzdw + 237 mm. Posadzka bdzie si skada z 11 rzdw caych pytek i rzdu czstkowych pytek szerokoci 237mm. W obrbie drzwi powinien by rzd caych pytek, dlatego pytki czstkowe naley umieci po stronie przeciwnej.

    Podobnie przeprowadza si obliczenia rozplanowania posadzki z pytek w ukadzie skonym, ktre mog by projektowane z fryzem (rys. 9b) lub bez fryzu. Okrelajc liczb pytek w rzdzie i liczb rzdw, stosuje si dugo przektnej jako modu podziau. W przykadzie przedstawionym na rysunku 9b (pytki 300 x 300 mm i spoiny 3 mm) modu ten wyniesie: 303 mm x 1,41 = 427 mm.

    W ukadzie skonym bez fryzu naley ustali o pomieszczenia prostopad do ciany

    z drzwiami wejciowymi i projektowa ukad symetryczny pytek, zachowujc zasad stosowania caych pytek w obrbie drzwi.

    Wykonywanie posadzki

    Przed przystpieniem do robt posadzkarskich naley sprawdzi stan powierzchni podkadu tzn. czy jest dokadnie oczyszczona i zwilona wod. W pomieszczeniach, gdzie wykonuje si posadzki temperatura powietrza powinna wynosi nie mniej ni 5oC.

    Znaczenie dla sprawnego i prawidowego wykonania posadzki ma ustalenie pooenia pierwszych pytek.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    29

    Rys. 9. Rozplanowanie pytek: a) w ukadzie prostym symetrycznym w stosunku do osi pomieszczenia, b) w ukadzie skonym symetrycznym w stosunku do dwch osi pomieszczenia z zastosowaniem fryzu

    (wymiary w cm) 1 o pomieszczenia, 2 przymiar z podziaem wedug wielkoci pytek, 3 pas kierunkowy, 4 pytka reper, 5 pytka czstkowa, 6 fryz [5, s. 227]

    W tym celu zgodnie z rysunkiem rozplanowania pytek naley odznaczy

    na podkadzie pooenie: obydwu osi pomieszczenia, jeeli ukad pytek ma by symetryczny, przebiegu dwch krzyujcych si linii spoin w miejscu, gdzie ma nastpi pocztek

    ukadania pytek. Pooenie osi lub linii spoin ustala si przez nacignicie cienkiego sznura midzy

    stalowymi gwodziami wbitymi w podkad w odmierzonych punktach, zgodnie z planem ukadu pytek. Linie te mona rwnie ustali przez odbicie nacignitym sznurem. Lini prostopad do linii odbitej mona wystawi w wyznaczonym punkcie korzystajc z zasady podanej na rys. 7.

    Jeeli cok wykonuje si z ksztatek cokoowych, wklsej i naronikowej, to fakt ten uwzgldnia si przy rozplanowaniu pytek.

    Ukadanie pytek na zaprawie Ukadanie pytek na zaprawie mona wykona kilkoma sposobami:

    a) Pierwszy sposb polega na mocowaniu kadej pytki przez wcinicie jej w plastyczn zapraw i doprowadzenie do takiego pooenia jej powierzchni, aby wsplnie z innymi pytkami tworzya jednolit paszczyzn posadzki. Przy ukadaniu mona zaleci mocowanie, w pewnych odstpach, pasw kierunkowych prostopadych do pierwszego rzdu pytek uoonego prostoliniowo (np. przez zastosowanie pomocniczej listwy uatwiajcej take wykonanie). Schemat ukadania pytek przedstawiony jest na rys. 10.

    b) Drugi sposb polega na dokadnym wyrwnaniu zaprawy uoonej midzy listwami,

    w sposb podany na rys.11 i uoeniu na niej pytek. W ten sposb posadzk ukada si kawakami o powierzchni ok. 1 m2.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    30

    Rys. 10. Ukadanie pytek midzy pasami kierunkowymi z siatk kontroln pytek reperw

    1 pas kierunkowy, 2 pytka [5, s. 242]

    Rys. 11. Wyrwnanie warstwy zaprawy: a) schemat wykonania czynnoci, b) ksztat aty zgarniajcej

    z wyciciami na kocach: 1 listwy prowadzce, 2 ata, 3 zaprawa rozprowadzana pack, 4 powierzchnia zaprawy po zgarniciu jej nadmiaru at [5, s. 232]

    Proces wykonawczy skada si z nastpujcych czynnoci: uoenie, spoziomowanie i zamocowanie listew prowadzcych w rozstawie ok. 1 m; naniesienie zaprawy cementowej 1:3 o konsystencji plastycznej i dokadne

    rozprowadzenie jej z ugniataniem pack midzy listwami na dugoci ok. 1 m; wyrwnanie powierzchni warstwy zaprawy za pomoc aty zgarniajcej (rys. 11b)

    z wyciciami na kocach o gbokoci rwnej gruboci pytki minus 3 mm; usunicie aty od strony ciany i staranne wypenienie jej miejsca zapraw za pomoc

    kielni, z jednoczesnym wyrwnaniem powierzchni; poprszenie powierzchni zaprawy suchym cementem; ukadanie pytek (uprzednio na kilka godzin zanurzonych w wodzie) z zachowaniem

    rwnych spoin midzy nimi za pomoc wkadek o odpowiedniej gruboci (np. krzyykw dystansowych z polistyrenu, drewienek, gwodzi); powierzchnia pytek bdzie znajdowa si o 3 mm wyej od powierzchni listwy (rys. 12a); usunicie wkadek po uoeniu partii pytek;

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    31

    wgniecenie pytek w zapraw przez delikatne ostukiwanie klockiem drewnianym (rysunek 12b i 12c), tak aby ich powierzchnia zrwnaa si z powierzchni listwy; kontrola prawidowoci powierzchni at (rys. 3).

    Rys. 12. Schemat kocowych faz ukadania pytek ceramicznych na wyrwnanej warstwie zaprawy: a) pooenie pytek bezporednio po uoeniu na zaprawie (wystaj w stosunku do listwy ok. 3 mm),

    b) dociskanie pytek do zaprawy delikatnymi uderzeniami klockiem drewna, c) kontrola prawidowoci powierzchni 1 - listwa prowadzca, 2 pytka ceramiczna, 3 warstwa wyrwnanej zaprawy, 4 podkad,

    5 ata kontrola [5, s. 243] Po wykonaniu tych czynnoci przystpuje si do ukadania nastpnego fragmentu posadzki o powierzchni ok. 1 m2, z zachowaniem dalszych kolejnych czynnoci. Po wykonaniu caego pasa montuje si kolejn listw i rozpoczyna ukadanie kolejnego fragmentu posadzki.

    Delikatne uderzenia po powierzchni uoonych pytek maj wane znaczenie technologiczne. Powoduj one bowiem zagszczenie zaprawy, a jednoczenie wypynicie wody zarobowej na powierzchni zaprawy, co przyczynia si do lepszego uwodnienia warstewki naprszonego cementu i poczenia pytki z zapraw.

    Ukadajc pytki, naley pamita o jednakowej szerokoci spoin, ktre nie powinny by wsze ni 2 mm; spoiny bowiem powinny by szczelnie wypenione zapraw, co w razie spoin wszych jest praktycznie trudne do wykonania, a w konsekwencji powoduje nieszczelno posadzki. b) Trzeci sposb ukadania pytek dotyczy pytek mozaikowych naklejanych na arkusze papieru. Ukada si je na lekko stwardniaej warstwie cementowej, stosujc bezporednio pod pytki cienk warstewk rzadkiej zaprawy cementowej 1:3 z drobnoziarnistym piaskiem. Proces wykonawczy skada si z nastpujcych czynnoci: uoenie warstwy zaprawy cementowej 1:3 o gruboci 2 cm, z zastosowaniem listew , po lekkim stwardnieniu zaprawy nanosi si stopniowo, na powierzchni o wielkoci

    odpowiadajcej kilku arkuszom pytek, rzadk zapraw cementow, rozprowadza si szpachl rwnomiernie i nakada arkusze pytek papierem do gry; midzy arkuszami pytek naley zachowa taki sam odstp, jaki jest midzy poszczeglnymi pytkami (stosujc odpowiedniej gruboci wkadki dystansowe);

    lekkimi uderzeniami packi drewnianej (lub klocka jak na rys. 12b) wciska si arkusz pytek rwnomiernie w warstewk zaprawy, ktra czciowo wypenia spoiny midzy pytkami;

    po zwizaniu zaprawy papier zwila si gbk i po spcznieniu kleju odspaja od pytek.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    32

    Kocow czynnoci we wszystkich sposobach ukadania pytek jest dokadne wypenienie spoin rzadk zapraw cementow 1:2 lub 1:1 z drobnoziarnistym piaskiem i wcieranie jej w spoiny za pomoc szpachli gumowej.

    Nadmiar zaprawy usuwa si, a powierzchni posadzki czyci trocinami. Po zwizaniu zaprawy w spoinach posadzk zmywa si wod z detergentem i wyciera do sucha. W celu usunicia zmatowienia posadzki resztkami wapna mona j przetrze 5-procentowym roztworem kwasu solnego, a nastpnie spuka czyst wod i wytrze.

    Posadzka powinna by utrzymana w stanie wilgotnym przez ok. 10 dni od wykonania. c) Czwarty sposb wykonywania posadzek to ukadanie pytek na warstwie kleju. Przy tym sposobie wykonania wane jest aby podkad betonowy by rwny, mocny i suchy, a jego powierzchnia zatarta na gadko. Fabrycznie produkowany klej do ukadania pytek w postaci suchej mieszanki zarabia si wod, wedug proporcji i przepisu podanego przez producenta.

    Klej nanosi si na fragment powierzchni szpachl zbkowan, dbajc o to by warstwa bya nakadana rwnomiernie. Jednorazowo powinno si nanosi klej na taki fragment powierzchni, aby zdy z uoeniem pytek zanim klej nie straci zdolnoci zwilania powierzchni pytki. Pytki naley wciska w warstw kleju z delikatnym przesuniciem pytki po jego powierzchni, ale bez wciskania kleju w spoiny. Jednakow szeroko spoin zapewniaj specjalne wkadki z polistyrenu (w ksztacie krzyyka), ktre tymczasowo umieszcza si w skrzyowaniach spoin midzy pytkami. Prawidowo uoenia pytek w paszczynie sprawdza si natychmiast po uoeniu pytki, kiedy plastyczno kleju umoliwia jeszcze zmian pooenia pytki. W przypadku koniecznoci korekty wadliwego uoenia pytki, naley zeskroba stwardniay klej i naoy now jego warstw.

    Po przyklejeniu pytek w caym pomieszczeniu, naley wyczy je dla ruchu na co najmniej 24 h. Po wyschniciu kleju naley usun wkadki dystansowe ze spoin i wypeni je specjaln mas do spoinowania posadzek z pytek ceramicznych. 4.6.2. Pytania sprawdzajce

    Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze. 1. W jakich pomieszczeniach stosuje si posadzki z pytek i ksztatek ceramicznych

    kamionkowych? 2. W jakiej postaci s dostarczane pytki na budow; od czego to zaley? 3. Gdzie stosujemy pytki kamionkowe mrozoodporne? 4. Kiedy stosujemy pytki kamionkowe kwasoodporne? 5. Jakich klejw uywamy do mocowania pytek kamionkowych? 6. Jakich zapraw uywamy do wypeniania spoin midzy pytkami kamionkowymi? 7. Jakie znasz zasady ukadu pytek w pomieszczeniu? 8. Skd rozpoczyna si i w ktr stron prowadzi si ukadanie pytek posadzki? 9. Jakie czynnoci naley wykona przed przystpieniem do rozplanowania pytek? 10. Jakie znasz ukady pytek w pomieszczeniu? 11. Jakie czynnoci naley wykona przed przystpieniem do robt posadzkarskich? 12. W jaki sposb ustala si pooenie pierwszych pytek w posadzce? 13. Jakie znasz sposoby ukadania pytek na zaprawie? 14. W jaki sposb ukada si pytki mozaikowe na zaprawie? 15. W jaki sposb ukada si pytki na warstwie kleju?

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    33

    4.6.3. wiczenia wiczenie 1

    Dobierz narzdzia i sprzt do wykonania posadzki z pytek ceramicznych (ukadanych na zaprawie cementowej bez przewidywanych spadkw) w pomieszczeniu azienki.

    Sposb wykonania wiczenia

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) przeanalizowa tre polecenia, 2) wybra z zestawu narzdzi te, ktre s niezbdne do wykonania posadzki z pytek

    ceramicznych ukadanych na zaprawie cementowej, 3) wybra sprzt niezbdny do wykonania posadzki z pytek ceramicznych ukadanych

    na zaprawie cementowej, 4) zaprezentowa wykonane wiczenie.

    Wyposaenie stanowiska pracy: kielnia, szpachla, packa stalowa i drewniana, ata zgarniajca i zagszczajca, listwy i poziomnice, motek, sznur do odbijania linii, szlifierka tarczowa, sprzt do transportu zapraw, wiadra do wody. wiczenie 2

    Oblicz liczb pytek terakotowych o wymiarach 30 x 30 cm, z ktrych bdzie uoona posadzka w azience o wymiarach 2,10 x 1,60 m z uwzgldnieniem 15% ubytku.

    Sposb wykonania wiczenia

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) przeanalizowa tre polecenia, 2) obliczy liczb pytek w rzdzie, 3) obliczy liczb rzdw pytek, 4) obliczy liczb pytek, 5) obliczy liczb pytek z uwzgldnieniem 15% ubytku, 6) obliczy cakowit liczb pytek, 7) zaprezentowa wykonane wiczenie.

    Wyposaenie stanowiska pracy: notatnik, przybory do pisania, kalkulator. wiczenie 3

    U wzory posadzek z pytek ceramicznych kamionkowych o ksztatach: kwadratowym, prostoktnym i gorsecikw.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    34

    Sposb wykonania wiczenia

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) przeanalizowa materia nauczania dotyczcy zasad ukadania i rozplanowania pytek

    w pomieszczeniu, 2) zorganizowa stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp, 3) pobra pytki, 4) uoy pytki, 5) uporzdkowa i zlikwidowa stanowisko pracy, 6) zaprezentowa wykonane wiczenie.

    Wyposaenie stanowiska pracy: literatura z rozdziau 6, zestaw pytek o ksztatach kwadratowych, zestaw pytek o ksztatach prostoktnych, zestaw pytek o ksztatach gorsecikw. wiczenie 4

    Dobierz pytki terakotowe z zestawu: 50 sztuk I i II gatunku, wedug kryterium wymiarw i odcieni barw.

    Sposb wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie, powiniene:

    1) zapozna si z kryteriami doboru pytek terakotowych, 2) dobra pytki wedug kryteriw, 3) zaprezentowa wykonane wiczenie.

    Wyposaenie stanowiska pracy: zestaw pytek I i II gatunku, kryteria doboru pytek terakotowych. 4.6.4. Sprawdzian postpw Czy potrafisz: Tak Nie 1) wymieni pomieszczenia, w ktrych stosuje si posadzki

    z pytek i ksztatek ceramicznych kamionkowych? 2) okreli warunki stosowania pytek kamionkowych mrozoodpornych? 3) okreli warunki stosowania pytek kamionkowych kwasoodpornych? 4) wskaza kleje uywane do mocowania pytek kamionkowych? 5) opisa zaprawy uywane do wypeniania spoin midzy pytkami

    kamionkowymi? 6) dobra pytki wedug gatunkw, wymiarw i barw? 7) rozplanowa ukad pytek w pomieszczeniu? 8) posuy si narzdziami i sprztem do wykonywania pytek? 9) opisa sposoby ukadania pytek na zaprawie? 10) wymieni zasady ukadu pytek w pomieszczeniu? 11) wykona posadzki z pytek i ksztatek ceramicznych kamionkowych? 12) uoy pytki na zaprawach tradycyjnych i gotowych zaprawach? 13) uoy pytki na warstwie kleju?

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    35

    4.7. Posadzki z pytek i pyt kamiennych 4.7.1. Materia nauczania

    Posadzki z pytek kamiennych stosuje si najczciej w budynkach uytecznoci publicznej oraz w pomieszczeniach przemysowych. Posadzki te maj due walory dekoracyjne. S odporne na zawilgocenie i cieranie.

    Pyty i pytki posadzkowe z kamienia naturalnego wyrabia si z granitw, sjenitw, marmurw, wapieni zbitych, dolomitw i piaskowcw. Rozrnia si pytki i pyty na posadzki wewntrzne i zewntrzne w zalenoci od rodzaju skay z ktrej zostay wykonane. Produkowane pytki i pyty mog mie ksztat: kwadratu o wymiarach 100 x 100 do 800 x 800 mm, prostokta o wymiarach 100 x 150 do 800 x 1200 mm, trjkta rwnobocznego o wymiarach przyprostoktnych od 100 do 800 mm, wielobokw wedug indywidualnych projektw szczegowych.

    Oprcz pyt kamiennych o ksztacie regularnym, ciekawe z punktu widzenia dekoracyjnego s okruchy pyt kamiennych o przypadkowych ksztatach i rnych barwach. Mona z nich ukada posadzki w nieregularne desenie, na wzr wizania cyklopowego murw kamiennych.

    Grubo pytek i pyt kamiennych wynosi od 20 do 200 mm zalenie od wymiarw i rodzaju kamienia.

    Powierzchnia licowa pyt moe mie faktur upan, groszkowan, pomieniow, piowan, szlifowan, ppolerowan i polerowan. Powierzchnia spodnia pyt ma faktur piowan. Krawdzie powinny by ostre i proste.

    Pytki i pyty z marmurw oraz z wapieni zbitych ukada si na zaprawach: gipsowo-wapiennej 1 : 0,5 : 2 do 1 : 1 : 3, cementowo-wapiennej 1 : 1 : 6, cementowej 1 : 4 do 1 : 5 (na biaym cemencie). Dobre wyniki zapewnia rwnie stosowanie zaprawy cementowo-wapiennej z wapniem hydraulicznym do robt wewntrznych - 1 : 1 :6,5 albo 0,5 : 1 : 7,5 i do robt zewntrznych - 1 : 1 : 5.

    Do pyt z marmurw biaych stosuje si zaprawy z wapna hydraulicznego 1 : 3 do 1 : 5. Pod inne pyty kamienne stosuje si zapraw cementowo-wapienn 1 : 2 : 10 lub cementowo-wapienn z wapnem hydraulicznym 1 : 1 : 3 do 1 : 2 : 6. W posadzkach naraonych na stae zawilgocenie stosujemy zapraw cementow 1 : 3 zarabian mlekiem wapiennym.

    Posadzki z pytek i pyt kamiennych ukada si wedug zasad omwionych w rozdziale 4.6.1 oraz metod wciskania w plastyczn zapraw. Spoiny posadzek z kamienia powinny by prostoliniowe a ich szerokoci powinny by nastpujce: w posadzkach wewntrznych 2 mm, w posadzkach zewntrznych: z pyt szlifowanych 3mm, z pyt o fakturze piowanej lub

    groszkowanej 5 mm, a z pyt o fakturze grotowanej lub upanej, ukadanych na piasku 10 mm. Spoinowanie mona rozpocz nie wczeniej, ni po 48 godzinach od uoenia posadzki.

    Rzadk zapraw wylewa si na spoiny i wciska w nie szpachl gumow, ruchem wzdu przektnej pyt. Nastpnie posypuje si such mieszank tej samej zaprawy i wgniata w spoiny. Resztk zaprawy niezwocznie si usuwa, przecierajc posadzk trocinami.

    Do spoinowania posadzek z pyt granitowych stosuje si zapraw cementowo-wapienn 1 : 0,5 : 4,5, do posadzek z innych pyt zapraw cementow 1 : 3 do 1 : 4 z piaskiem drobnoziarnistym. Biae pyty kamienne spoinuje si zapraw z biaego cementu portlandzkiego.

    Pyty dostarcza si bez opakowania uoone na rb, powierzchniami obrobionymi do siebie; pyty powinny mie przekadki z tektury lub papieru.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    36

    4.7.2. Pytania sprawdzajce

    Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze. 1. W jakich pomieszczeniach stosujemy posadzki z pytek kamiennych? 2. Jakimi cechami technicznymi charakteryzuj si pytki kamienne? 3. Z jakich ska wyrabia si pytki kamienne? 4. Jakie ksztaty maj pyty i pytki kamienne? 5. Jak faktur licow mog mie pyty kamienne? 6. Na jakiej zaprawie ukada si pyty i pytki z marmurw oraz wapieni zbitych? 7. Na jakiej zaprawie ukada si pyty i pytki z marmurw biaych? 8. Jakiej szerokoci spoiny wykonuje si w posadzkach zewntrznych? 9. Jakiej szerokoci spoiny wykonuje si w posadzkach wewntrznych? 10. Jakie rodzaje zapraw stosuje si do spoinowania posadzek? 11. W jaki sposb wykonuje si spoinowanie posadzek z pytek kamiennych? 12. Po jakim czasie od wykonania posadzki moemy wykona jej spoinowanie? 4.7.3. wiczenia wiczenie 1

    Podjazd dla wzkw dziecicych o kcie nachylenia 300, dugoci 10 m i szerokoci 1 m, oboony zosta pytkami kamiennymi o wymiarach 100 x 100 mm. Oblicz, ile pytek zakupiono do zrealizowania tego przedsiwzicia (bez uwzgldnienia szerokoci spoiny).

    Sposb wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie, powiniene:

    1) przeanalizowa tre polecenia, 2) obliczy liczb pytek w rzdzie, 3) obliczy liczb rzdw pytek, 4) obliczy cakowit liczb pytek, 5) zaprezentowa wykonane wiczenie.

    Wyposaenie stanowiska pracy: notatnik, przybory do pisania, kalkulator. wiczenie 2

    Wykonaj spoinowanie posadzki z pytek kamiennych granitowych o powierzchni 1 m2.

    Sposb wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie, powiniene:

    1) zorganizowa stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp, 2) zapozna si z instrukcj wykonywania spoinowania pytek kamiennych, 3) dobra narzdzia, 4) przygotowa zapraw, 5) wykona spoinowanie, 6) uporzdkowa i zlikwidowa stanowisko pracy, 7) zaprezentowa wykonane wiczenie.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    37

    Wyposaenie stanowiska pracy: cement, wapno, piasek, woda, trociny, szpachla gumowa, mieszado, pojemnik na wod, pojemnik na zapraw, pojemnik na suche skadniki, szufelka do odmierzania suchych skadnikw. wiczenie 3

    Na podstawie filmu dydaktycznego dotyczcego ukadania posadzki z pytek kamiennych zanotuj w zeszycie przedmiotowym: nazwy ska, z ktrych wykonuje si posadzki, wypisz czynnoci technologiczne wykonywania posadzek kamiennych.

    Sposb wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie, powiniene:

    1) obejrze film dydaktyczny Ukadanie posadzki z pytek kamiennych, 2) zapisa nazwy ska, z ktrych wykonuje si posadzki, 3) zapisa czynnoci technologiczne wykonywania posadzek kamiennych, 4) zaprezentowa wykonane wiczenie.

    Wyposaenie stanowiska pracy: film dydaktyczny Ukadanie posadzek z pytek kamiennych, notatnik, przybory do pisania. 4.7.4. Sprawdzian postpw Czy potrafisz: Tak Nie 1) wymieni pomieszczenia, w ktrych stosujemy posadzki

    z pytek kamiennych? 2) rozpozna rodzaj oraz pochodzenie ska, z ktrych wyrabia

    si pyty i pytki? 3) omwi ksztaty pyt i pytek kamiennych? 4) przygotowa zaprawy do mocowania odpowiednich rodzajw

    pyt kamiennych? 5) stosowa rne techniki ukadania pyt kamiennych? 6) okreli, jakiej szerokoci spoiny wykonuje si w posadzkach

    zewntrznych? 7) okreli, po jakim czasie od wykonania posadzki moemy wykona

    jej spoinowanie? 8) wykona spoinowanie posadzek kamiennych? 9) przygotowa zaprawy do spoinowania posadzek? 10) posuy si narzdziami do wykonywania posadzek kamiennych?

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    38

    4.8. Posadzki z pytek lastrykowych 4.8.1. Materia nauczania

    Szlachetn odmian posadzek betonowych s posadzki lastrykowe. Due walory

    estetyczne uzyskuje si dziki wprowadzeniu do mieszanki betonowej specjalnie dobranych kamiennych grysw kolorowych, pigmentw, biaego cementu oraz zastosowaniu szlifowania.

    Posadzki lastrykowe s zblione charakterystyk techniczno-uytkow do omwionych posadzek kamiennych.

    Posadzki lastrykowe wykonuje si bezporednio na budowie jako bezspoinowe lub z pytek prefabrykowanych.

    Pytki mog by kwadratowe, prostoktne lub wieloktne. Najmniejszy wymiar boku wynosi 100 mm. Wymiar dugoci pytek jest wielokrotnoci 50 mm. Grubo pytek powinna wynosi nie mniej ni 0,07 dugoci pytki a grubo warstwy lastrykowej po oszlifowaniu nie powinna by mniejsza ni 6 mm.

    Powierzchnia licowa pytek moe by szlifowana lub polerowana, wskutek czego uwydatnia si na niej uziarnienie i naturalna barwa grysw. Rozrnia si trzy rodzaje pytek: z cementu szarego (S), z cementu biaego (B) oraz barwionego (K).

    Pytki lastrykowe ukada si za pomoc takich samych narzdzi, jak pytki ceramiczne kamionkowe.

    Wykonanie posadzki z pytek lastrykowych odbywa si wedug zasad obowizujcych przy ukadaniu pytek ceramicznych kamionkowych. 4.8.2. Pytania sprawdzajce Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze. 1. Z jakich skadnikw wykonuje si masy lastrykowe? 2. Jakie znasz rodzaje posadzek lastrykowych? 3. Z ilu warstw skadaj si pytki lastrykowe? 4. Jak moe by wykoczona powierzchnia licowa pytek lastrykowych? 5. Jakie ksztaty mog mie pytki lastrykowe? 6. Jakie wymiary maj pytki lastrykowe? 7. W jaki sposb mocuje si pytki lastrykowe do podoa? 4.8.3. wiczenia wiczenie 1

    Dobierz narzdzia i sprzt do wykonania posadzki, z pytek lastrykowych (ukadanych na zaprawie cementowej, ze spadkiem 1,5%) w pomieszczeniu pralni.

    Sposb wykonania wiczenia

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) zapozna si z instrukcj ukadania pytek na zaprawie, 2) wybra z zestawu narzdzi te, ktre s niezbdne do wykonania posadzki z pytek

    lastrykowych ukadanych na zaprawie cementowej, 3) wybra sprzt niezbdny do wykonania posadzki z pytek lastrykowych ukadanych

    na zaprawie cementowej, 4) zaprezentowa wykonane wiczenie.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    39

    Wyposaenie stanowiska pracy: kielnia, szpachla, packa stalowa i drewniana, ata zgarniajca i zagszczajca, listwy i poziomnice, motek, sznur do odbijania linii, szlifierka tarczowa, sprzt do transportu zapraw, wiadra do wody, literatura z rozdziau 6. wiczenie 2

    Oblicz liczb pytek lastrykowych o wymiarach 20 x 20 x 2,5 cm, z ktrych bdzie uoona posadzka w suszarni o wymiarach 4,20 x 3,60 m, z uwzgldnieniem 1% spadku powierzchni w jednym kierunku.

    Sposb wykonania wiczenia

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) przeanalizowa tre polecenia, 2) obliczy liczb pytek w rzdzie, 3) obliczy liczb rzdw, 4) obliczy liczb pytek uwzgldniajc spadek posadzki, 5) zaprezentowa wykonane wiczenie.

    Wyposaenie stanowiska pracy: notatnik, przybory do pisania, kalkulator.

    wiczenie 3

    U wzory posadzek z pytek lastrykowych o ksztatach: kwadratowym, prostoktnym i szecioktnym.

    Sposb wykonania wiczenia

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) zapozna si z zasadami ukadania, rozplanowania pytek w pomieszczeniu, 2) pobra pytki, 3) uoy pytki, 4) zaprezentowa wykonane wiczenie.

    Wyposaenie stanowiska pracy: zestaw pytek o ksztatach kwadratowych, zestaw pytek o ksztatach prostoktnych, zestaw pytek o ksztatach szecioktw, literatura z rozdziau 6.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    40

    4.8.4. Sprawdzian postpw Czy potrafisz: Tak Nie 1) uoy wzory posadzek lastrykowych w zalenoci od ksztatu pytek? 2) opisa sposoby mocowania pytek lastrykowych do podoa? 3) posuy si narzdziami do wykonania posadzki z pytek lastrykowych? 4) wykona posadzki z pytek lastrykowych? 5) zastosowa rne techniki ukadania pytek lastrykowych? 6) wykona wykoczenie powierzchni licowej pytek lastrykowych? 7) obliczy liczb pytek lastrykowych na dan powierzchni?

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    41

    4.9. Posadzki z pytek skaodrzewnych

    4.9.1. Materia nauczania

    Posadzki skaodrzewne, nazywane s popularnie ksylolitowymi. S to posadzki stosunkowo trwae i tanie, wymagaj jednak od posadzkarza bardzo fachowego i sumiennego wykonania oraz troskliwego pielgnowania.

    Posadzki te mona wykonywa jako bezspoinowe albo jako ukadane z pytek. Pytki skaodrzewne produkowane s metod prasowania jako jednowarstwowe

    o wymiarach 200 x 200 x 20 mm. Naley je przechowywa w suchych pomieszczeniach. Pytki pakuje si w skrzynki o zawartoci 25 sztuk.

    Wykonanie posadzki z pytek skaodrzewnych. Pytki ukada si na zaprawie cementowej, na masie skaodrzewnej uywanej

    do wykonania podkadw lub na lepiku asfaltowym. Ukadanie pytek nie odbiega w swoich zasadach od ukadania pytek ceramicznych.

    4.9.2. Pytania sprawdzajce Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze. 1. Jak brzmi inna nazwa pytek skaodrzewnych? 2. Jakie cechy charakteryzuj posadzki z pytek skaodrzewnych? 3. Jakie znasz rodzaje posadzek z masy skaodrzewnej? 4. Na jakim podkadzie ukada si pytki skaodrzewne? 5. W jakich warunkach naley przechowywa pytki skaodrzewne? 6. Jakie narzdzia s niezbdne do wykonywania posadzek z pytek skaodrzewnych? 4.9.3. wiczenia wiczenie 1

    Pytki skaodrzewne do transportu pakuje si w skrzynki o zawartoci 25 sztuk. Na wykonanie posadzki obliczono, e potrzebne jest 635 pytek. Oblicz, ile trzeba zamwi skrzynek z pytkami do zrealizowania tego przedziwzicia.

    Sposb wykonania wiczenia

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) przeanalizowa tre zadania, 2) obliczy, w ilu skrzynkach mieci si 635 pytek, 3) poda ile skrzynek trzeba zamwi, 4) zaprezentowa wykonane wiczenie.

    Wyposaenie stanowiska pracy: notatnik, przybory do pisania, kalkulator.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    42

    wiczenie 2 Dobierz narzdzia i sprzt do wykonania posadzki z pytek skaodrzewnych

    w pomieszczeniu gospodarczym. Zaoono, e posadzka zostanie uoona na masie skaodrzewnej bez przewidywanych spadkw.

    Sposb wykonania wiczenia

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) wybra z zestawu narzdzi te, ktre s niezbdne do wykonania posadzki z pytek

    skaodrzewnych ukadanych na masie skaodrzewnej, 2) wybra sprzt niezbdny do wykonania posadzki z pytek skaodrzewnych ukadanych

    na masie skaodrzewnej, 3) zaprezentowa wykonane wiczenie.

    Wyposaenie stanowiska pracy: kielnia, szpachla, packa stalowa i drewniana, listwy kierunkowe i aty, ubijak drewniany, grabie stalowe, gstociomierz Baumego, szlifierka tarczowa, wiadra, skrzynie do mieszania masy skaodrzewnej, beczka drewniana do przygotowania roztworu chlorku magnezu. 4.9.4. Sprawdzian postpw Czy potrafisz: Tak Nie 1) rozrnia posadzki z masy skaodrzewnej? 2) opisa sposb przechowywania posadzek skaodrzewnych? 3) posuy si narzdziami do wykonywania posadzek skaodrzewnych? 4) posuy si sprzt do wykonywania posadzek skaodrzewnych? 5) rozplanowa ukad pytek skaodrzewnych w pomieszczeniu? 6) wykona posadzki z pytek skaodrzewnych? 7) wypeni spoiny miedzy pytkami?

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    43

    4.10. Posadzki z cegie klinkierowych i zwykych 4.10.1. Materia nauczania

    Do wykonywania posadzek uywa si: cegy budowlanej klinkierowej, cegy budowlanej penej i klinkieru drogowego, Rodzaj i klas cegy podaje si na rysunkach roboczych, poniewa wybr materiau zaley od przyszych warunkw uytkowania pomieszcze.

    Rozwizania konstrukcji podg z cegie przedstawia rys. 13. Najczciej stosuje si dwa rozwizania rnice si midzy sob sposobem ukadania: na zaprawie lub na piasku.

    Rys. 13. Posadzka z klinkieru lub cegy: a) c) na podou betonowym, d) piaskowym

    1 klinkier, 2 zaprawa cementowa 1:5, 3 zaprawa cementowo wapienna 1:1:6, 4 beton, 5 ubity grunt, 6 piasek [5, s. 260]

    Ukad cegie w zalenoci do przewidywanego kierunku ruchu po posadzce pokazany

    jest na rys. 14.

    Rys. 14. Sposb ukadania posadzek klinkierowych zalenie od kierunku przewidywanego ruchu po posadzce

    oznaczonego strzak [5, s. 260]

    Posadzk z cegie klinkierowych lub cegie budowlanych mona wykonywa na stropach, na podoach betonowych lecych na gruncie lub na podkadzie z piasku. Strop i podoe betonowe na gruncie powinny mie rwn powierzchni, ktra w zalenoci od projektu moe by pozioma lub pochya (jeeli s przewidziane spadki podogi).

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    44

    Posadzka wykonana na podkadzie z piasku wymaga uprzedniego wyrwnania i zagszczenia gruntu. Podobnie jak w razie wykonywania podoa betonowego.

    Do ukadania posadzek z cegie uywa si sprztu i narzdzi takich jak w robotach murarskich czyli: kielni, opaty, naczynia do zapraw.

    Na podou betonowym zmoczonym wod ukada si warstw zaprawy cementowo wapiennej 1:1:6 gruboci 2 cm.

    Klinkier drogowy lub ceg klinkierow budowlan mona ukada na rb (rys. 13a, c, d) lub na pask (rys. 13b). Przy ukadaniu na rb poszczeglne cegy przymurowuje si na tej samej zaprawie, jednak tak, aby nie wypeniaa ona cakowicie spoin. Zalewa si je od gry zapraw cementow 1:5.

    Ukadajc ceg na pask, pozostawia si puste spoiny pionowe gruboci ok. 8 mm, ktre nastpnie zalewa si od gry zapraw cementow 1:5.

    Zamiast ukadania na zaprawie mona stosowa przekadk z piasku gruboci ok. 2 cm. Na powierzchni stropu lub podoa betonowego daje si wwczas warstw piasku i na niej ukada si ceg klinkierow na rb (rys. 13c). Przekadka piaskowa umoliwia uzyskanie rwnej powierzchni posadzki, niezalenie od rnicy wymiarw poszczeglnych cegie (odchyek wymiarw). Spoiny zalewa si od gry zapraw cementow.

    Jeeli posadzka nie bdzie naraona na znaczny ruch lub due obcienie, to zamiast podoa betonowego na gruncie mona wykona podoe w postaci warstwy piasku gruboci 1020 cm, uoonej na wyrwnanym i zagszczonym gruncie (rys. 13d).

    Podobnie wykonuje si posadzki z cegy budowlanej penej, ukadajc j przewanie na rb z zachowaniem spoin gruboci ok. 8 mm, ktre zalewa si zapraw cementowo wapienn 1:1:6. Posadzki z cegie po wykonaniu zmywa si wod i przeciera trocinami. 4.10.2. Pytania sprawdzajce Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze. 1. Jakie wymagania stawiane s podoom pod posadzki z cegie klinkierowej i zwykej? 2. Jakie znasz narzdzia i sprzt do wykonywania posadzek z cegie? 3. Na jakim podou mona wykonywa posadzki z cegie budowlanych i klinkierowych? 4. Jakie s sposoby ukadania cegie w posadzce? 5. Jakie czynnoci naley wykona ukadajc ceg na pask w posadzce? 6. Jakie czynnoci naley wykona ukadajc ceg na rb w posadzce? 7. W jaki sposb ukada si ceg na przekadce z piasku? 4.10.3. wiczenia wiczenie 1

    Na zaprezentowanym, na planszy schemacie, s pokazane rne sposoby ukadania posadzek klinkierowych. Zaznacz strzakami kierunek przewidywanego ruchu po tej posadzce.

    Sposb wykonania wiczenia

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) przeanalizowa zaprezentowane na planszy schematy uoenia posadzek klinkierowych, 2) zaznaczy na pokazanych schematach uoenia posadzek strzakami kierunek

    przewidywanego ruchu, 3) zaprezentowa wykonane wiczenie.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    45

    Wyposaenie stanowiska pracy: plansze ze schematami uoenia posadzek, flamaster.

    wiczenie 2

    Wymie materiay oraz narzdzia i sprzt niezbdne do uoenia posadzki z cegy klinkierowej na podou piaskowym.

    Sposb wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie, powiniene:

    1) zapozna si z instrukcj wykonania posadzki z cegie klinkierowych na rnych podoach,

    2) wypisa w notatniku materiay, narzdzia i sprzt zawarte w poleceniu wiczenia, 3) zaprezentowa wykonane zadanie.

    Wyposaenie stanowiska pracy: instrukcja wykonania posadzki z cegie klinkierowych na rnych podoach, notatnik, przybory do pisania, literatura z rozdziau 6.

    4.10.4. Sprawdzian postpw Czy potrafisz: Tak Nie 1) dobra sposoby ukadania cegie zalenie od przewidywanego kierunku ruchu? 2) wymieni wymagania, jakie stawiane s podoom pod posadzki z cegie klinkierowej i zwykej? 3) posuy si narzdziami i sprztem do wykonywania posadzek z cegie? 4) stosowa rne techniki ukadania cegie? 5) przygotowa podoe pod posadzk z cegie budowlanych i klinkierowych? 6) uoy cegy na przekadce z piasku? 7) uzupeni spoiny i wykoczy powierzchni posadzki z cegie?

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    46

    4.11. Elementy wykoczeniowe posadzek 4.11.1. Materia nauczania

    Wykoczenie robt podogowych polega na przykryciu dylatacji posadzki listwami lub cokoami, ktre stanowi rwnie ochron ciany przed zabrudzeniem.

    Do wykoczenia posadzek z pytek kamionkowych ceramicznych przy cianach stosuje si specjalne ksztatki cokoowe oraz cokoy z pytek kwadratowych 150 x 150 x 13 mm. Rozwizanie cokou przedstawione jest na rys. 15. Cok ten jest zwizany konstrukcyjnie z posadzk, co zapewnia jej szczelno na styku posadzki ze cianami. Zaokrglenie wszystkich wklsych naroy midzy posadzk a cokoem uatwia utrzymanie posadzek w czystoci. Jeeli w projekcie przewidziano wykoczenie posadzki cokoem z zastosowaniem ksztatek cokoowych, to cok wykonuje si jednoczenie z ukadaniem posadzki. Bardziej prymitywnym wykoczeniem posadzki jest uoenie wzdu cian na zaprawie paska z pytek ceramicznych bez ksztatw zaokrglonych (rys. 8b).

    Rys. 15. Ukad pytek cokou z zastosowaniem ksztatek ceramicznych kamionkowych: a) rzut, b) przekrj I-I, c) przekrj II-II 1 pytka kwadratowa 150 x 150 x 13 mm, 2,3 ksztatki cokoowe naronikowe, 4 zaprawa

    cementowa, 5 ciana, 6 podkad, 7 pytka okadzinowa, 8 kit trwale plastyczny [5, s. 246]

    Elementami wykoczeniowymi posadzek z pyt kamiennych s cokoy. Przy cianach posadzki wykacza si pytkami cokoowymi polerowanymi granitowymi, sjenitowymi, marmurowymi lub z wapienia twardego, wysokoci 70, 100 i 150 mm, dugoci 250 mm oraz gruboci 20 lub 30 mm. Cokoy wykonuje si take z pytek stosowanych na posadzk.

    Wykoczenie posadzki z pytek lastrykowych polega na uoeniu przy cianach

    cokolikw z pytek prefabrykowanych lastrykowych lub ceramicznych.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    47

    Na rys. 16 przedstawiono przykady wykoczenia podogi, zapewniajce naleyte dziaanie dylatacji lub obrzenych izolacji przeciwdwikowych. Podane przykady ilustruj rwnie rodzaje uywanych listew podogowych: listwy z drewna (rysunek 16a i b), cokoy z drewna (rysunek 16c), cokolik z pytek terakotowych, lastrykowych, kamiennych itp.(rysunek 8b).

    Rys. 16. Przykady wykoczenia podg przy cianach [5, s. 51]

    Do elementw wykoczeniowych posadzek zaliczamy rwnie listwy aluminiowe i z tworzyw sztucznych maskujce poczenie rnych materiaw podogowych.

    Czsto w paszczynie podogi stykaj si posadzki z rnych materiaw, np. lastryko i wykadzina z tworzyw sztucznych, wykadzina i deszczuki. Na rys. 17a przedstawiono przykad poczenia parkietu mozaikowego z lastrykiem, rozdzielonych wkadk dylatacyjn z PVC, a na rys. 17c przykad poczenia wykadziny z tworzyw sztucznych z lastrykiem, ktrego krawd chroni ktownik stalowy, aluminiowy lub mosiny.

    Rys. 17. Przykady pocze rnych nawierzchni: a), b) z przedzieleniem wkadk dylatacyjn, c) z zastosowaniem ktownika stalowego chronicego krawd nawierzchni betonowej [5, s. 52]

    4.11.2. Pytania sprawdzajce Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze. 1. Jakie s elementy wykoczeniowe posadzek z pytek kamionkowych ceramicznych? 2. Co jest elementem wykoczeniowym posadzki kamiennej? 3. Jakie znasz przykady wykoczenia posadzki z pytek lastrykowych? 4. Od czego zaley dobr elementw wykoczenia posadzek? 5. Jakie stosujemy elementy maskujce poczenia posadzek z rnych materiaw? 6. Z jakich materiaw wykonujemy wkadki dylatacyjne w podogach?

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    48

    4.11.3. wiczenia wiczenie 1

    W pomieszczeniu o wymiarach 4,50 x 5,20 m naley wykona cok wykaczajcy posadzk, z pytek kwadratowych cokoowych, ceramicznych o wymiarach 150 x 150 x 13 mm wykaczajcy posadzk. Oblicz, ile pytek naley zamwi do wykonania tego zadania. Uwzgldnij 15% zapas materiau na ewentualne ubytki (zakadamy, e pytki cokoowe ukadane s w naronikach pod ktem prostym).

    Sposb wykonania wiczenia

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) przeanalizowa tre zadania, 2) obliczy liczb pytek niezbdn do wykonania cokou na cianie dugoci 4,50 m, 3) obliczy liczb pytek niezbdn do wykonania cokou na cianie dugoci 5,20 m, 4) obliczy liczb pytek niezbdn do wykonania cokou na cianach, 5) uwzgldni w obliczeniach 15% zapas, 6) obliczy cakowit liczb pytek niezbdn do wykonania cokou na cianie, 7) zaprezentowa wykonane wiczenie.

    Wyposaenie stanowiska pracy: notatnik, przybory do pisania, kalkulator. wiczenie 2

    Na wykonanie 100 m cokolika z pytek klinkierowych o wysokoci 12 cm potrzebne jest 12,3 m2 pytek. Oblicz, ile musisz zakupi pytek na wykonanie 250 m cokolika z takich samych pytek?

    Sposb wykonania wiczenia

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) przeanalizowa tre zadania, 2) obliczy liczb pytek niezbdn do wykonania cokolika o dugoci 250 m, 3) zaprezentowa wykonane wiczenie.

    Wyposaenie stanowiska pracy: notatnik, przybory do pisania, kalkulator. wiczenie 3

    Oblicz ile bdziesz potrzebowa pytek cokoowych o dugoci 20 cm i wysokoci 6 cm na wykonanie cokolika o dugoci 11,20 m.

    Sposb wykonania wiczenia

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    49

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) przeanalizowa tre zadania, 2) obliczy liczb pytek niezbdn do wykonania cokolika o dugoci 11,20 m, 3) zaprezentowa wykonane wiczenie.

    Wyposaenie stanowiska pracy: notatnik, przybory do pisania, kalkulator. 4.11.4 Sprawdzian postpw Czy potrafisz: Tak Nie 1) wykoczy posadzki z pytek kamionkowych ceramicznych przy cianach? 2) wykoczy posadzki z pyt kamiennych? 3) wykoczy posadzki z pytek lastrykowych? 4) obliczy ilo pytek na wykonanie cokou? 5) wykona poczenia posadzek o rnych nawierzchniach? 6) opisa, w jakim celu stosujemy elementy maskujce posadzek? 7) wykona dylatacj posadzek?

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    50

    4.12. Materiay pomocnicze i wykoczeniowe 4.12.1. Materia nauczania

    Materiay pomocnicze i wykoczeniowe to przede wszystkim te, ktre s stosowane do wykonywania spoin, ich wypeniania oraz nadania podogom estetycznego wygldu. Niezbdnym elementem pomocniczym s wkadki dystansowe z tworzywa sztucznego w postaci krzyykw, ktre dystansuj odlegoci midzy pytkami i pozwalaj na zachowanie spoin o jednakowej szerokoci.

    W robotach posadzkarskich stosuje si masy akrylowe do wykoczenia cokow w miejscu gdzie cz si ze cian. Jest to masa plastyczna, ktra umoliwia estetyczne wykoczenie cokou.

    Kocow czynnoci we wszystkich sposobach ukadania pytek podogowych kamionkowych ukadanych na zaprawie cementowej jest dokadne wypenienie spoin rzadk zaprawa cementow 1:2 lub 1:1, marki co najmniej 16 z drobnoziarnistym piaskiem. Zapraw wciera si w spoiny przy pomocy gumowej szpachli. Po zwizaniu zaprawy w spoinach posadzk zmywa si wod z detergentem i wyciera do sucha. W celu usunicia zmatowienia posadzki resztkami wapna mona ja przetrze 5% roztworem kwasu solnego, spuka czyst wod i wytrze do sucha. Do spoinowania posadzek z pytek kamionkowych chemoodpornych naley stosowa odpowiedni kit.

    Jeeli pytki ukadane s na warstwie kleju, to po uoeniu naley zamkn pomieszczenie na co najmniej 24 godziny, a po wyschniciu kleju usun wkadki dystansowe ze spoin i wypeni je specjaln mas do spoinowania posadzek z pytek ceramicznych.

    Do spoinowania posadzki kamiennej naley uywa rnych zapraw w zalenoci od skay z jakiej wykonano posadzk. Do spoinowania posadzek z pyt granitowych stosuje si zapraw cementowo-wapienn 1:0,5:4,5, do posadzek z innych pyt zapraw cementow 1:31:4 z piaskiem drobnoziarnistym. Biae pyty kamienne spoinuje si zapraw z biaego cementu portlandzkiego.

    Powierzchni posadzki skaodrzewnej po stwardnieniu, tj. po 34 dniach cyklinuje si, zwilajc j w czasie cyklinowania roztworem chlorku magnezu o steniu 132 Be. Gotow posadzk, po stwardnieniu i wyschniciu skaodrzewu, nasyca si podgrzanym olejem lnianym, a nastpnie past woskowo terpentynow.

    Posadzki z cegie zwykych i klinkierowych wykonywane s w miejscach naraonych na rne natenie ruchu, na dziaanie rnego rodowiska dlatego do spoinowania uywa si rnych zapraw. Do spoinowania posadzek z cegy klinkierowej ukadanych na podkadzie z piasku naley stosowa zapraw cementow marki 12. Posadzki z cegie ukadane na zaprawie cementowej powinny by spoinowane zapraw cementow marki 16 a posadzki z cegy budowlanej penej ukadanej na rb zapraw cementowo-wapienn 1:1:6. 4.12.2. Pytania sprawdzajce Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze. 1. Do czego su wkadki dystansowe z tworzyw sztucznych? 2. W jakim celu stosujemy masy akrylowe ? 3. Jakie materiay stosuje si do wykoczenia posadzki z pytek kamionkowych

    ceramicznych? 4. Jak zapraw stosuje si do spoinowania posadzek z pytek kamionkowych

    ceramicznych?

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    51

    5. Kiedy do spoinowania posadzek uywamy kitw? 6. Jakiej zaprawy uywa si do spoinowania posadzek z pytek kamiennych? 7. Od czego zaley dobr zaprawy w spoinie posadzki kamiennej? 8. W jaki sposb wykacza si posadzk z pytek skaodrzewnych? 9. Jakiej zaprawy uywa si do spoinowania posadzek z cegie klinkierowych? 4.12.3. wiczenia wiczenie 1

    Oblicz, ile wynosi naleno za uoenie 120 m2 posadzki z pytek terakotowych, jeeli koszt wykonania 1m2 posadzki wynosi 20,40 z. Oblicz, ile zarobiby za wykonanie tej samej pracy gdyby pracowa w dzie witeczny (za prac w dzie witeczny przysuguje 100% dodatek).

    Sposb wykonania wiczenia

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) przeanalizowa tre zadania, 2) obliczy, koszt wykonania caej posadzki, 3) uwzgldni w obliczeniach 100% dodatek, 4) poda koszt wykonania posadzki w dzie witeczny, 5) zaprezentowa wykonane obliczenia.

    Wyposaenie stanowiska pracy:

    notatnik, kalkulator, przybory do pisania. wiczenie 2

    Z przedstawionych materiaw wybierz te, ktre s potrzebne do wykoczenia powierzchni posadzki skaodrzewnej.

    Sposb wykonania wiczenia

    Aby wykona wiczenie, powiniene: 1) wybra z przedstawionych materiaw te, ktre potrzebne s do wykoczenia powierzchni

    posadzki skaodrzewnej, 2) zapisa wybrane materiay w notatniku, 3) zaprezentowa wykonane wiczenie.

    Wyposaenie stanowiska pracy:

    roztwr chlorku magnezu, olej lniany, pasta woskowo terpentynowa, zaprawa cementowo-wapienna, 5% kwas solny, masa akrylowa, notatnik, przybory do pisania.

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    52

    4.12.4. Sprawdzian postpw Czy potrafisz: Tak Nie 1) wskaza skay, z ktrych wykonujemy pytki cokoowe do wykaczania posadzek kamiennych? 2) zastosowa wkadki dystansowe? 3) przygotowa materiay do spoinowania posadzki z pytek kamionkowych ceramicznych? 4) wykona spoinowanie posadzki z pytek kamionkowych? 5) przygotowa materiay do spoinowania posadzki z cegy klinkierowej? 6) zastosowa masy akrylowe? 7) przygotowa zapraw cementow do spoinowania posadzki z pytek kamiennych? 8) wykoczy posadzk z pytek skaodrzewnych?

  • Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

    53

    4.13. Zasady, sposoby i techniki konserwacji posadzek 4.13.1. Materia nauczania

    Kad posadzk, aby zachowaa swj estetyczny wygld i nadawaa niepowtarzalny

    charakter pomieszczeniom naley poddawa zabiegom konserwacyjnym. Zabiegi te rni si w zalenoci od materiau, z jakiego wykonana zostaa posadzka.

    Posadzka z pytek kamionkowych nie wymaga konserwacji. Czyci si j wod z mydem, przecierajc szczotk, po czym wyciera do sucha.

    Posadzki z pyt kamiennych nie wymagaj konserwacji. Czyc