Wykład dla rodziców wirtualny czy realny w jakim świecie żyje twoje dziecko

Wirtualny czy realny - w jakim świecie żyje Twoje

dziecko? Dr Anna Szczepaniak, psycholog, psychoterapeuta, Ośrodek ReGeneRacja

2

Korzystanie z Internetu przez młodzież - „ cyfrowi tubylcy?

Jedną z grup intensywnie korzystających z Internetu są dzieci i młodzież. 98% dzieci w Polsce w wieku 9-16 lat korzysta z Internetu przynajmniej raz w tygodniu.

W grupie wiekowej 7-14 najpopularniejsze serwisy to: portale YouTube, Facebook, Onet, Interia oraz NK.

Różnica między młodym a starszym pokoleniem polega nie tylko na intensywności korzystania z sieci, ale przede wszystkim na tym, że młodzi wychowali się już w towarzystwie nowych mediów, podczas gdy ich rodzice uczyli się obsługi tych technologii w starszym wieku.

Wirtualny czy realny - w jakim świecie żyje Twoje dziecko?

3

Nieodłączny element życia (nie tylko)

młodych ludzi, niezbędny do nauki

i komunikacji.

Z badań CBOS wykonanych na

zlecenie Funduszu Rozwiązywania

Problemów Hazardowych, już ponad

100 tys. Polaków jest uzależnionych

od Internetu, a kolejnych 750 tys. jest

na to poważnie narażonych. Problem

najczęściej dotyka osób młodych (90

proc. ma mniej niż 34 lata). Dzieci

zaczynają korzystać z Internetu

i komputera coraz wcześniej.

Średnio, gdy mają około dziewięciu

lat.


4

Uzależnienie od Internetu - kryteria

1. Dominacja – najważniejsza czynność w życiu. Zaabsorbowanie emocjonalne i myślowe.

2. Zmiana nastroju – występuje gdy użytkownik korzysta z Internetu po to, aby poprawić sobie nastrój lub zapomnieć o problemach.

3. Zwiększona tolerancja – proces zwiększonego zapotrzebowania na korzystanie z Internetu.

4. Zespół abstynencyjny – ograniczenie lub brak możliwości korzystania z Internetu powoduje nieprzyjemne stany psychiczne tj: rozdrażnienie, niepokój.

5. Konflikt – pomiędzy użytkownikiem a jego otoczeniem, a innymi typami aktywności.

6. Nawroty – intensywne, niekontrolowane korzystanie z Internetu pojawiające się po okresach ograniczonego lub kontrolowanego użytkowania.


5

Symptomy nadużywania Internetu wśród dzieci w wieku 11-16lat

w Polsce (2010, N=805)


6

Nadużywanie Internetu – obszary aktywności

GRY INTERNETOWE – gry online. Większość z nich umożliwia grę tysięcy

użytkowników jednocześnie w czasie rzeczywistym (tzw. gry MMO Massive

Multiplayer Online Games). Wokół konkretnych gier tworzą się wspólnoty graczy,

którzy komunikują się ze sobą w trakcie gry i poza nią. Czynnik ryzyka: aby

osiągnąć dobre wyniki, należy poświęcić im bardzo dużo czasu. Zaniedbanie gry,

może skutkować dużym spadkiem uczestnika w rankingach, plus presja swoich

drużyn (Blinka i Sahel 2011).

PORTALE SPOŁECZNOŚCIOWE I KOMUNIKATORY – komunikacja online.

Zagrożone są osoby, które z różnych przyczyn mają trudności z komunikacją

„twarzą w twarz” - np.. introwertyczne, neurotyczne, z niskim poczuciem własnej

wartości (Kuss i Griffiths 2011).

PORNOGRAFIA I CYBERSEKS – Aktywność seksualna w Internecie może być

atrakcyjna ze względu na dostępność, dużą anonimowość i łatwość ucieczki lub

zerwanie kontaktu


7

Czynniki ryzyka i przyczyny nadużywania Internetu

unikowe strategie radzenie sobie ze stresem ( osoba unika

w ten sposób konfrontacji z rzeczywistością, która ją przerasta

(np. problemów rodzinnych, wejścia w nowe, wrogie

środowisko);

samotność;

niepowodzenia szkolne;

odrzucenie przez grupę rówieśniczą;

konflikty rodzinne, nieobecność rodziców.


8

Nadużywanie Internetu koreluje z:

depresją;

introwersją, neurotyzmem, nadmierną wrażliwością,

nieśmiałością;

współwystępowaniem innych nałogów;

niską samooceną, przeżywaniem niepewności, niskim

poczuciem sprawstwa;

negatywną strategią radzenia sobie ze stresem.


9

Co powinno zwrócić uwagę rodziców i opiekunów w trakcie korzystania

z internetu przez dziecko?

Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu. Dziecko może mieć problem z oderwaniem się od komputera lub nie radzić sobie z ograniczeniem czasu spędzanego w sieci.

Rozdrażnienie spowodowane przerwaniem korzystania z sieci. Może pojawić się również rozgoryczenie lub gorsze samopoczucie, objawy te ustępują z chwilą powrotu do Internetu.

Brak przerw w korzystaniu z sieci, który wiąże się z zaniedbywaniem podstawowych potrzeb fizjologicznych.

Brak kontroli nad czasem spędzanym w sieci – dziecko nie jest w stanie powiedzieć, ile czasu spędziło przed komputerem

Odczuwanie przymusu korzystania z Internetu

Zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań i kontaktów z ludźmi na rzecz Internetu.

Korzystanie z sieci nawet wtedy, gdy nie jest już interesująca.

Korzystanie z Internetu pomimo że odbija się to szkodliwie na innych sferach życia (kosztem snu, spóźniania się do szkoły, nieprzygotowywanie się do szkoły)

Kłótnie z członkami rodziny związane z nadużywaniem Internetu


10

Co może zrobić rodzic, gdy dziecko ma problem z nadużywaniem

Internetu?

Nazwać jego problem. Porozmawiać z dzieckiem i powiedzieć mu co niepokojącego widzi w jego zachowaniu.

Zdiagnozować sytuacje trudne, w których dziecko „sięga” po Internet – wspólnie z dzieckiem poszukajcie alternatywy (działań, które sprawiają równie dużo przyjemności lub w podobny sposób pomagają odreagować negatywne emocje).

Ustalić harmonogram dnia – zrównoważyć czas dziecka spędzany w sieci i poza nią.

Ustalić zasady i etapy ograniczania korzystania z sieci. Warto wraz z dzieckiem omówić stopniowe ograniczenie czasu przed monitorem.

Nagradzać sukcesy w ograniczeniu czasu spędzonego w Internecie.

Odłączyć Internet lub komputer, gdy dziecko korzysta z niego w sposób, który zagraża jego zdrowiu i/lub życiu (powoduje np. zaniedbywanie podstawowych potrzeb fizjologicznych, uniemożliwia funkcjonowanie w codziennym życiu).

Wyjaśnić dziecku przyczyny tych ograniczeń i/lub odłączenia Internetu. Rozmowy o tym co się dzieje i dlaczego, są niezwykle istotne. Dziecko będzie czuło się bezpieczniej, gdy pozna nasze intencje.

Kontakt z profesjonalistą

Helpline.org.pl 800 100 100


11

Nadużywanie Internetu współwystępuje z:

Depresją lub obniżonym nastrojem;

Chorobami somatycznymi (np. przewlekłe bóle, astma, wysypki, alergie);

Zaburzeniami lękowymi i fobiami (np.. fobia społeczna) – osoba szuka ratunku w komputerze, bo kontakty poprzez sieć generują mniej lęku, wirtualny jest bardziej kontrolowany np.. niepowodzenia w grze mogą zostać rozwiązane uruchomieniem nowego życia, niewygodna sytuacje na portalu społecznościowym rozwiąże usuniecie posta, niezręczną rozmowę – wyjście z czatu);

Skrajnie niska samoocena – w wirtualnym świecie osoba taka może doświadczać siebie „w innej wersji”, co może przynosić satysfakcje, ale jednocześnie utrwalać schemat unikania kontaktów twarzą w twarz na rzecz kontaktów przez sieć;

Niskie kompetencje społeczne – podobnie jak w przypadku zaburzeń lękowych, nadmierna aktywność w sieci może być próbą rozwiązania problemu, w konsekwencji jednak utrwalać problem;

Ciężka sytuacja rodzinna – np.. konflikt między rodzicami, przemoc, uzależnienie od alkoholu w rodzinie. Komputer może jawić się jako jedyne bezpieczne miejsce ucieczki od tego, co rozgrywa się za plecami.


12

TERAPIA

Niezbędny jest udział rodziców!!!

Praca z rodzicami winna poprzedzać prace z dzieckiem.

Samo dostarczenie dziecka na terapie nic nie da.

Potrzebna jest modyfikacja metod wychowawczych


13

„Tak jak nie dajemy dziecku alkoholu, bo to mu szkodzi, tak nie sadzajmy go od małego przed ekranem!

Przedwczesny i nadmierny kontakt z mediami elektronicznymi, zmienia strukturę mózgu dziecka. Dzieci potrzebują spokoju, wolnego tempa, obecności i uwagi rodziców, zrozumienia siebie i świata oraz samodzielnych doświadczeń, a nie ciągłych podniet. Od samego oglądania meczu nikt jeszcze nie stał się dobrym piłkarzem! Próbujemy wykpić się od wychowania, przerzucamy je na podwykonawców, na elektroniczną niańkę. Chcemy też naszym dzieciom wszystko przyspieszać, udostępniać i uatrakcyjniać – może po to, by nie zawracały nam głowy? W efekcie mają umysły przemęczone nadmiarem informacji i sztuczną stymulacją, coraz mniej rozumieją, szybko się nudzą.”

„Każdy głupi może wiedzieć. Sztuką jest rozumieć.” – A.Einstein.

Źródło: „Wysokie obcasy” – fragmenty wywiadu Anny Sańczuk z Ireną Koźmińską, szefową fundacji ABCXXI – Cała Polska Czyta Dzieciom


14

Osoby, które nie radzą sobie z kontrolowaniem czasu jaki spędzają w sieci mają zmiany w istocie białej mózgu. To część układu nerwowego odpowiadająca m.in. za kontrolowanie emocji i podejmowanie decyzji.

Autorami pracy opublikowanej w magazynie "Plos One" są chińscy badacze z Akademii Naukowej w Wuhan. Wykonali skany mózgu 35 kobiet i mężczyzn w wieku 14 - 21 lat, z czego 17 osób zdiagnozowanych zostało wcześniej jako uzależnione od Internetu.

Badanie skanerem wykazało zmiany w strukturze części mózgu odpowiadających m.in. za samokontrolę, emocje i zdolność do podejmowania decyzji - zniszczenia połączeń włókien nerwowych.


15

Dziecko i komputer - 10 przykazań

Po pierwsze: Ograniczenia Nie czekaj z ustaleniem ograniczeń czasu spędzanego przez dziecko przed komputerem, bo im dłużej z tym zwlekasz, tym trudniej będzie te zasady wprowadzić. Najlepiej od najmłodszych lat ustal dzienny limit czasowy, na przykład do godziny dziennie dwa razy w tygodniu dla trzylatka, i zwiększaj go wraz z wiekiem pociechy.

Po drugie: Konsekwencja Zasady to jedno, a przestrzeganie ich, to drugie – szczególnie biorąc pod uwagę upór dzieci – ale bez konsekwencji żadne reguły i ograniczenia nie mają sensu. Warto pomyśleć wcześniej nad ciekawym zajęciem, które pozwoli skierować uwagę dziecka na coś innego i ułatwi rozstanie z komputerem po upływie wyznaczonego czasu. Naturalnie czasem – na przykład, gdy dziecko jest chore – możesz pozwolić mu na więcej, zaznacz jednak, że to wyjątkowa sytuacja.

Po trzecie: Pora ma znaczenie Korzystanie z komputera nie powinno być najważniejszą czynnością dnia ani dezorganizować życia rodziny. Niedopuszczalnym jest, by dziecko na przykład rezygnowało ze wspólnych posiłków, odrabiania lekcji czy innych aktywności na rzecz ślęczenia przed monitorem.


16

Po czwarte: razem ciekawiej Korzystajcie z programów edukacyjnych i gier umożliwiających wspólna zabawę, dyskutujcie, wymieniajcie uwagi na temat tego, co dzieje się na ekranie monitora – to zdecydowanie jest ciekawsze i bardziej wartościowe.

Po piąte: postaw na aktywny odbiór Odpowiednio wykorzystywany komputer może przynieść dziecku i jego opiekunom wiele korzyści. Dostępne na rynku multimedialne gry edukacyjne, nie tylko są w pełni bezpieczne i sprawdzone przez ekspertów, ale też zaciekawiają dziecko, uczą przez zabawę. Taka alternatywa z pewnością uczyni z komputera narzędzie przyjazne edukacji, potrafiące zachęcić nawet najbardziej opornych i wybrednych uczniów do zgłębiania nowych treści.

Po szóste: komputer to nie namiastka Nie może być namiastką opieki rodziców, nauki czy wspólnej zabawy. Niech komputer nie będzie sposobem na uspokojenie czy pocieszenie dziecka, w tym nikt ani nic nie wyręczy ciebie.


17

Po siódme: Jak będziesz grzeczna/grzeczny to… Nie przekupuj, nie używaj komputera jako nagrody ani nie zabraniaj korzystania z niego za karę – wszystko to powoduje, że staje się on jeszcze bardziej pożądany przez dziecko, utrwala przekonanie, że jest czymś szczególnie atrakcyjnym.

Po ósme: Wybiórczość i kontrola Najpierw sprawdź to, co włączasz dziecku, nie pozwalaj, by dziecko samo decydowało o tym, co ogląda, w co gra. Wybieraj odpowiednie gry i programy sprawdzone przez ekspertów.

Po dziewiąte: Dawaj dobry przykład Jeśli nie rozstajesz się z laptopem nawet podczas obiadu, nie dziw się, że tak trudno ci odciągnąć dziecko sprzed ekranu komputera.

Po dziesiąte: Osłabiaj negatywne skutki Jeśli jednak jesteś rodzicem dziecka, które spędza przed monitorem zdecydowanie za dużo czasu – nie załamuj rąk! Postaraj się organizować ciekawe zajęcia odwracające uwagę od komputera i angażujące całą rodzinę; przekazuj wartości, dyskutując o złych i dobrych stronach korzystania z multimediów. Poza tym nie zapominaj o stymulowaniu zdolności twórczych i umysłowych dziecka, a przede wszystkim zaspokajaj jego potrzeby uczuciowe.

18

Komputerów używamy dziś wszędzie

– coraz częściej także w szkołach,

by usprawnić i przyspieszyć wiele

procesów – dlatego nie ma sensu

zabraniać dzieciom korzystania

z nich. Dziecko przed komputerem

nie musi od razu oznaczać

straconego czasu, ogłupiających gier

czy godzin spędzonych

bezproduktywnie w Internecie.

Komputer może być doskonałym

narzędziem do nauki, rozwijania

zdolności i poszerzania horyzontów –

wszystko zależy od nas!

Kontakt

ul. Mydlarska 4

30-703 Kraków

Biura

ul. Wiśniowa 36 m. 2

02-520 Warszawa

ul. Iwana Pawłowa 1/1

53-604 Wrocław

ul. Kościuszki 31a/8

10-503 Olsztyn

[email protected]

www.uniwersytetdzieci.pl

Dziękuję!

OŚRODEK

ReGeneRacjazajmujesiępsychoterapiąipomocąpsychologicznądladzieci,młodzieżyiichrodzicówJesteśmyrekomendowaniprzezLABORATORIUMPSYCHOEDUKACJI

Wykład dla rodziców wirtualny czy realny w jakim świecie żyje twoje dziecko

Education

Transcript of Wykład dla rodziców wirtualny czy realny w jakim świecie żyje twoje dziecko