Wykład 2 ANTYGENY
description
Transcript of Wykład 2 ANTYGENY
1
Wykład 2
ANTYGENY
Wykład 2
ANTYGENY
2
ANTYGENYANTYGENY
1. Wiązanie antygen – przeciwciało
2. Struktura antygenów
3. Przetwarzanie i prezentacja antygenu
4. Cząsteczka MHC: struktura i skład
5. Rozpoznanie antygenu przez limfocyty B i T
3
RODZAJE ANTYGENÓW UCZESTNICZĄCYCH W PATOGENEZIE LUB DOSTĘPNYCH JAKO
CELE TERAPEUTYCZNE
RODZAJE ANTYGENÓW UCZESTNICZĄCYCH W PATOGENEZIE LUB DOSTĘPNYCH JAKO
CELE TERAPEUTYCZNE
• Antygeny drobnoustrojów• Antygeny grupowe krwinek• Alloantygeny transplantacyjne• Alergeny• Autoantygeny• Antygeny nowotworowe• Superantygeny• białka szoku cieplnego
4
ANTYGENY ROZPOZNAWANE PRZEZ LIMFOCYTY B
ANTYGENY ROZPOZNAWANE PRZEZ LIMFOCYTY B
• Antygeny posiadają epitopy które mogą wiązać się z miejscem wiążącym antygen przeciwciał
• Antygeny (hapteny) mogą mieć niemal każdą strukturę chemiczną
• Antygeny natywnych białek są zwykle nieciągłymi fragmentami aminokwasów na powierzchni komórki
• Antygeny jako immunogeny muszą zawierać epitopy nośnikowe dla pobudzenia limfocytów Th
5
GŁÓWNY KOMPLEKS ZGODNOŚCI TKANKOWEJ (MHC)
• Znajduje się na krótkim ramieniu chromosomu 6• Obejmuje 3 regiony: klasę 1a (loci A,B,C),
klasę Ib (loci E,F,G),klasę II (loci DR,DQ,DP)klasę III (loci genów kodujących C, TNF, HSP)
• Geny klas Ia i II są wysoce polimorficzne w przeciwieństwie do genów klas 1b i III,
• Polimorfizm oznacza obecność licznych alleli, tzn. genów kodujących różne antygeny MHC, znajdujących się w tym samym locus
6
ANTYGENY GŁÓWNEGO KOMPLEKSU ZGODNOŚCI TKANKOWEJ (MHC)
• Są to antygeny powierzchniowe, obecne na wszystkich komórkach (klasa 1a) i na komórkach układu immunologicznego (kom. prezentujące antygen-APC, limfocyty B, aktywow. limfocytyT,
monocyty/makrofagi)• Są celem w reakcji odrzutu• Są dziedziczone od obu rodziców w haplotypach• Ich ekspresja na komórkach jest ko-dominująca
7
PRZETWARZANIE I PREZENTACJA ANTYGENU Z UDZIAŁEM MHC KLASY I
PRZETWARZANIE I PREZENTACJA ANTYGENU Z UDZIAŁEM MHC KLASY I
• Peptydy prezentowane na większości typów komórek są pochodzenia endogennego,
• Peptydy prezentowane przez profesjonalne APC mogą być pobierane drogą endocytozy,
• Peptydy są trawione w proteasomach potem przenoszone do siateczki endoplazmatycznej z udziałem transportera (TAP),
• Peptydy są wiązane dwoma końcami z rowkiem wiążącym antygen
• Antygeny prezentowane przez MHC I są rozpoznawane przez limfocyty T-CD8+.
8
PRZETWARZANIE I PREZENTACJA ANTYGENU Z UDZIAŁEM MHC KLASY II
PRZETWARZANIE I PREZENTACJA ANTYGENU Z UDZIAŁEM MHC KLASY II
• cząsteczki MHC II są obecne głównie na profesjonalnych APC (kom. dendrytycznych, makrofagach i limfocytach B),
• Peptydy prezentowane przez profesjonalne APC pochodzą głównie z endocytozy z udziałem receptora,
• Peptydy prezentowane przez MHC II mogą wystawać po obydwu stronach rowka wiążącego antygen,
• Antygeny prezentowane przez MHC II są rozpoznawane przez limfocyty T-CD4+
9
CECHY WIĄZANIA PEPTYDU Z CZĄSTECZKĄ MHC
• Wiele różnych peptydów może wiązać się z tą samą cząsteczką MHC
• Cząsteczka MHC prezentuje związany peptyd stosunkowo długo (dni)
• Tylko cząsteczki MHC prezentujące peptydy wykazują ekspresję dla kontaktu z limfocytami T
• Cząsteczki MHC wiążą tylko peptydy a nie inne substancje chemiczne
10
WŁAŚCIWOŚCI SUPERANTYGENÓWWŁAŚCIWOŚCI SUPERANTYGENÓW
• Są prezentowane i rozpoznawane bez wstępnego przetwarzania,
• Łączą się z TCR i MHC w innym miejscu niż rowek wiążący antygen,
• Rozpoznanie antygenu przez TCR bez restrykcji MHC
• Stymulują zarówno limfocyty CD4 jak i CD8 drogą zależną od MHC II
• Stymulują limfocyty T głównie za pośrednictwem łańcucha V-TCR
11
SUPERANTYGENY SĄ CZYNNIKAMI ETIOLOGICZNYMI / PATOGENNYMI W:SUPERANTYGENY SĄ CZYNNIKAMI
ETIOLOGICZNYMI / PATOGENNYMI W:
• Gronkowcowych zatruciach pokarmowych• Zespole gronkowcowego wstrząsu toksycznego• Zespół gronkowcowego złuszczania skóry
(Staphylococcal scalded skin syndrome)• Zespole paciorkowcowego wstrząsu
toksycznego• Wysypce w szkarlatynie• Chorobie Kawasaki (prawdopodobne), • Łuszczycy liściastej (prawdopodobne).
12
BIAŁKA SZOKU CIEPLNEGO (STRESU CIEPLNEGO)
BIAŁKA SZOKU CIEPLNEGO (STRESU CIEPLNEGO)
• Obecne we wszystkich prokariotycznych i eukariotycznych komórkach,
• Są istotne w procesie syntezy, składania i trasportu innych cząsteczek,
• Komórki znajdujące się w stresie wykazują podwyższoną ekspresję tych białek,
• Ich sekwencja aminokwasowa jest bardzo stała, tak więc bakteryjne białka szoku cieplnego są podobne do ludzkich
• Paradoksalnie wydają się być antygenami docelowymi („TARGET ANTIGENS”) w odpowiedzi obronnej organizmu przed wieloma infekcjami
13
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ