Wydawca: Fundacja Rozwoju Jastrzębiej Góry · Wydawca: Fundacja Rozwoju Jastrzębiej Góry 84-104...

24.07 - 13.08.2009 r.Nr 2/2009

BEZPŁATNA WAKACYJNA GAZETA INFORMACYJNO-REKLAMOWA 7000 egz.Wydawca: Fundacja Rozwoju Jastrzębiej Góry

Wydawca:

Fundacja Rozwoju

Jastrzębiej Góry

84-104 Jastrzębia Góra,

ul. Droga Rybacka 43

tel. kom. +48 604-057-420,

fax 058 674-92-18

[email protected]

www.frjg.pl

Tabaka i tabakiery „Chcemë le so zażëc”

Tabaka to proszek mielony z liści tytoniu, jej zażywanie było bardzo popularne wśród mężczyzn kaszubskich.

W sklepach czy wiejskich karczmach można było kupić każdy jej gatunek. Występowała w trzech odmianach: żółtej – najła-godniejszej, brązowej, zwanej inaczej bursztynową i czarnej- najostrzejszej. Przetrzymywano ją w przeróżnych tabakierkach, a „niuchanie” gwarantowało utrzymanie zdrowia. Traktowano ją wręcz jako środek leczniczy, nierzadko podawano kobietom i dzieciom. Zażywanie tabaki dozwolone było wszędzie i przy każdej okazji – często podczas transakcji handlowych, a czasem nawet w kościele. Zwyczaj ten choć bardzo stary przetrwał do dziś. Tabakiery wykonuje się z rogów zwierzęcych (prze-ważnie krowich). W celu uzyskania różka do tabaki, krowi róg poddaje się długotrwałej obróbce polegającej na zmiękczaniu przez gotowanie, stopniowym nabijaniu na kliny, spłaszczaniu w imadle. Jest to proces pracochłonny i uciążliwy, dlatego rogar-stwo jest rzemiosłem ginącym.

Zrzeszenie Kaszubsko Pomorskie

Działający w Jastrzębiej Górze Oddział Zrzeszenia Kaszubsko - Pomorskiego w dniu 5 listopada 2007 roku obchodził 6-tą rocznicę powołania. Stara się aktywnie uczestniczyć w życiu mieszkańców, opierając swoją pracę nie tylko na działalności statutowej. Pragnie się trwale wpisać w organizację stałych imprez i uroczystości na forum nie tylko Jastrzębiej Góry, ale też Tupadeł.Od początku istnienia oddziału organizujemy co roku mszę świętą z liturgią w języku kaszubskim dla mieszkańców i licznych gości. Tradycyjnie zapraszamy na spotkania seniorów.Dzięki staraniom członków ZK-P powstał kamień z „Nutami Kaszubskimi” przy Promenadzie Światowida. Wiosną tego roku utworzono zespół kaszubski pieśni i tańca, którego celem będzie szerzenie folkloru naszego regionu.

Lekcja języka kaszubskiego

Mini rozmówki * Zapraszam do środka - Pójce bënë, Rôczã bënë * Wyjdźmy na zewnątrz - Pòjmë bùten * Ładna (brzydka) dzisiaj pogoda - Dzysô je fejné

(lëché) wiodro * Ale dzisiaj wieje - Ale dzysô je wiater * Mówię po kaszubsku - Gôdajã pò kaszëbskù * Mówić po polsku - Gadac pò pòlskù (z wësoka) * Idę na randkę - Jidã na wrëjë * Idziemy na plażę? - Jidzemë na sztrąd? * Nie lubię tego - Jô tegò nie lëdajã * Która godzina?- Jaczi mómë czas? * Ta dziewczyna bardzo mi się podoba - Ta dzéw-

cza baro mie sã widzy * Ona ma ładne oczy - Òna mô snôżé òczë * Gdzie pracujesz? - Gdzeż të robisz? * Co to jest? - Cëż to je? * Do czego to służy? - Do czegò to je? * Nauczyłeś się tego? - Zrozmiôł të to? * Co oglądasz? - Cëż të òbzérôsz? * Jak dojść do dworca PKP? - Jakùż dóńc na banã? * Jak daleko do Gdańska? - Je to dalek do

Gdùńska? * Jestem studentem (rolnikiem, rybakiem) - Jô jem

sztudérą (gbùrã, rëbôkã)

Nazwy miesięcy

styczeń - stëcznikluty - gromicznikmarzec - strumiannikkwiecień - łżëkwiôtmaj - môjczerwiec - czerwińclipiec - lëpińcsierpień - zélnikwrzesień - séwnikpaździernik - rujanlistopad - smùtan (lëstopadnik)grudzień - gòdnik

Od Fundatorów

Rok 2009 jest kolejnym, szóstym już rokiem działalnosci Fundacji Rozwoju Jastrzębiej Góry. Przystąpiliśmy do niego z nowymi nadziejami na efektywną kontynuację naszych przedsięwzięć,

które podjęliśmy w latach ubiegłych. Trudności organizacyjne, prawne oraz personalne, w świetle panującego w gospodarce kryzysu ekonomicznego nie ominęły także naszej organizacji i miały niewątpliwy wpływ na spowolnienie tempa działań Fundacji przy realizowaniu statutowych celów. Największą przeszkodą był i jest nadal brak zatwierdzonego dla Jastrzębiej Góry miejscowego planu przestrzennego zagospodarowania terenu. Trwający już niemal dziesięć lat proces projektowy i legislacyjny w zakresie sporządzania planu skutecznie hamuje nasze wysiłki, mające na celu przygotowanie koncepcyjno-dokumentacyjne kilku inwestycji infrastrukturalnych o kapitalnym znaczeniu dla podniesienia poziomu atrakcyjności Jastrzębiej Góry, jako jednego z wiodących ośrodków turystycznych Polski położonych nad brzegiem Bałtyku. Pomimo trudności kontynuujemy prace nad kompletacją dokumentacji i pozyskiwaniem stosownych zezwoleń na odtworzenie alejki spacerowej na koronie klifu. To nasza sztandarowa inwestycja, na której realizację gromadzimy systematycznie niezbędne środki finansowe. Obecnie oczekujemy na ostateczne postanowienie sądowe oraz pozwolenie na budowę i będziemy przygotowywać dokumentację wykonawczą, dotyczącą I etapu odbudowy alejki, od ulicy Bałtyckiej do granicy wschodniej ośrodka wypoczynkowego „Bałtyk”. Etap drugi (od granicy ośrodka Bałtyk do Promenady Światowida) oczekuje na wydanie warunków zabudowy. Etap III (od Promenady Światowida do Drogi Rybackiej) będzie projektowany po zakończeniu prac zabezpieczających skarpę klifu na tym odcinku.

Kolejnym zadaniem inwestycyjnym, być może bardziej spektakularnym niż odbudowa alejki spacerowej, jest budowa windy plażowej w rejonie ulicy Bałtyckiej. Forma architektoniczna zaproponowana przez autorów projektu zachwyca swym kształtem, nawiązującym w detalach do morskiego charakteru okolicy jej posadowienia. Wykonane zostały geologiczne badania podłoża podstawy windy. Obecnie trwa etap projektowania konstrukcji obiektu. Mamy nadzieję, na szybkie uzyskanie pozwolenia na budowę, wówczas będziemy aplikować dokumenty w celu pozyskania środków finansowych z funduszy europejskich na jej realizację. Naszym marzeniem byłoby uruchomić windę przed sezonem

t u r y s t y c z n y m w 2011 roku.

Fundacja nadal jest z a i n t e r e s o w a n a p r z y g o t o w a n i e m i realizacją innych zadań inwestycyjnych

o c h a r a k t e r z e infrastrukturalnym, w p i s u j ą c y c h s i ę w p r o g r a m p r z e k s z t a ł c e n i a i m o d e r n i z a c j i m i e j s c o w o ś c i w

kierunku nowoczesnego, nadbałtyckiego kurortu. Posiadamy projekty koncepcyjne budowy regionalnego centrum kulturalnego i informacji turystycznej przy Promenadzie Światowida, zagospodarowania na cele rekreacyjno-sportowe wąwozu w rejonie ulic Puckiej i Drogi Rybackiej oraz koncepcję budowy wyciągu plażowego na przedłużeniu Drogi Rybackiej.

Ostatnio zaangażowaliśmy się w opracowanie systemu ochrony plaży i pasa brzegu morskiego przed działaniami abrazyjnymi morza na odcinku klifu od zachodniego krańca Jastrzębiej Góry do Rozewia oraz związanego z tym problemu odbudowania, utrzymania, a nawet poszerzenia pasa plaży. Jest to jedna z dwóch najważniejszych kwestii (obok stworzenia warunków do wydłużenia okresu sezonu turystycznego) , decydująca o przyszłości miejscowości, o jej konkurencyjności pośród innych polskich miast nadmorskich oraz o poziomie dochodów mieszkańców. Obecnie wykonywane prace zabezpieczające klif i plażę niestety nie dają gwarancji trwałego ustabilizowania szerokości pasa plaży. Należy pilnie szukać innych rozwiązań, dających większe gwarancje stałego zabezpieczenia. Jest to problem przewidziany do rozwiązania w długim okresie czasowym i będzie wymagał bardzo dużych nakładów finansowych. Rolą Fundacji będzie szerokie propagowanie idei zabezpieczenia skarpy klifu i pasa plaży we wszystkich możliwych mediach oraz instytucjach odpowiedzialnych za utrzymanie brzegu morskiego w formie przyjaznej dla środowiska oraz wczasowiczów, odwiedzających Jastrzębią Górę. Chcielibyśmy również aktywnie uczestniczyć w procesie inwestycyjnym, jako organizacja pożytku publicznego z wszelkimi należnymi nam prawami i obowiązkami.

Wymienione powyżej zadania mają długoletni cykl realizacyjny i będą angażować nasze wysiłki jeszcze na wiele najbliższych lat. Nie oznacza to jednak, że zapominamy o sprawach bieżących, wymagających działań krótkotrwałych, szybkich decyzji i zaangażowania znacznie mniejszych środków finansowych.

Będziemy kolejny rok współuczestniczyć przy realizacji IV Międzynarodowego Letniego Festiwalu Muzycznego „Słowo i muzyka u Jezuitów” – imprezie artystycznej, która z roku na rok nabiera coraz większego rozmachu i której poziom w znaczny sposób wpływa na postrzeganie Jastrzębiej Góry jako atrakcyjne miejsce spędzania urlopu nie tylko na kąpielach morskich, plażowaniu i wdychaniu czystego powietrza, lecz również jako miejscowość o dużych ambicjach kulturalnych i artystycznych. Wprawdzie główne zasługi w tej kwestii należą się ojcu proboszczowi Józefowi Łągwie, ale także Fundacja Rozwoju Jastrzębiej Góry dołożyła tu swoją cegiełkę. Ponadto dofinansowaliśmy zakup strojów regionalnych miejscowy, młodzieżowy zespół folklorystyczny oraz wspomogliśmy finansowo kilka innych okolicznościowych imprez lokalnych. Czynnie uczestniczymy w wielu konferencjach i prelekcjach, dotyczących dystrybucji i warunków pozyskiwania funduszy z Unii Europejskiej.

Wszystkie nasze działania zmierzają w kierunku poprawy wizerunku Jastrzębiej Góry, jako atrakcyjnego kurortu i miejsca wypoczynku, które ma bardzo wiele do zaoferowania i w którym przebywanie wzbudza niemało pozytywnych wrażeń i niezapomnianych wspomnień.

Fundacja Rozwoju Jastrzębiej GóryOrganizacja Pożytku Publicznego

NON PROFIT KRS 0000169543NIP: 587-15-59-486 REGON: 192935629ul. Droga Rybacka 43, 84-104 Jastrzębia Góra

tel. kom. +48 604-057-420, fax. tel. (058) [email protected] www.frjg.pl

„CO MOŻE MORZE” cz .I

Dlaczego ludzie na całym świecie tak chętnie spędzają urlopy, wakacje, weekendy nad brzegiem oceanu, morza, rzeki, jeziora, czyli ogólnie nad wodą ?Co skłania ich do przemierzania niekiedy wieluset kilometrów w celu zanurzenia się , kąpieli , pływania, poleżenia na plaży,po-oddychania czystym powietrzem lub po prostu, spacerowania wzdłuż linii brzegowej ? Współcześni naukowcy potwierdzają tezę starożytnych,że morze to poczatek życia na ziemi, to ko-lebka biosfery, to środowisko, w którym się rodzimy. Zatem, czy ów atawizm wywołuje w nas poczucie, iż przebywając w pobliżu wody, morza, czujemy się dobrze, uspokajamy nadwątlone stre-sami nerwy, wyciszamy się, regenujemy siły do dalszych zmagań z codziennością ? Z pewnością jest to ważna przyczyna naszych wędrówek po zdrowie nad wodę , nad morze, ale jest jeszcze kilka innych, o których zaraz opowiemy.Thalassoterapia, czyli leczenie morzem - termin ten robi we współczesnym, cywilizowanym świecie zawrotną wręcz karierę. Thalassa, czyli morze jest słowem pochodzenia kreteńskiego. Słowo to, stało się podstawą nazwy szczególnego rodzaju te-rapii, obejmującej wszelkiego rodzaju zabiegi, czynności i me-dykamenty ściśle związane z naturalnymi właściwościami oraz składnikami zawartymi w wodzie morskiej lub atmosferze wokół jego brzegów. Thalassoterapię rozpropagował w drugiej poło-wie XIX wieku francuski lekarz Joseph de la Bonnardiere, lecz sama idea lecznictwa morzem funkcjonowała już conajmiej sto lat wcześniej. Od tego też czasu zaczęły powstawać w różnych miejscowościach nadmorskich specjalne ośrodki, oferujące róż-nego typu zabiegi i metody , mające poprawiać stan zdrowia kuracjuszy. Opiszmy zatem kilka z nich.

Kapiele w wodzie morskiej: Woda morska jest bardzo bogata w sole mineralne i mikro-elementy, które wspomagają procesy odbudowy naskórka, pobudzają przemianę materii w komórkach skóry i regulują gospodarkę wodna organizmu.Kapiel w wodzie morskiej ma zbawienny wpływ na oczyszczanie naszej skóry z wielu osa-dzajacych się na jej powierzchni niekorzystnych związków mi-neralnych, pochodzących bądż z kosmetyków lub z przemiany materii oraz mikroorganizmów pasożytniczych.Kąpiel w słonym środowisku w bardzo efektywny sposób pobudza krążenie krwi oraz pomaga się nam odprężyć. Jedynie osoby z otwartymi ra-nami i stanami zapalnymi skóry nie powinny stosować kąpieli morskich. Woda morska , oczywiście w zależności od morza lub oceanu z którego pochodzi posiada w swym składzie różną licz-bę rozpuszczonych naturalnych minerałów i mikroelementów. Jest to rodzaj wspaniale zaopatrzonej naturalnej apteki, przygo-towanej do hojnego rozdawania w formie darów tego, co ma w sobie najcenniejszego. Korzystajmy więc z okazji i zażywajmy kąpieli jak najczęściej.

Jod: Jod jest pierwiastkiem z grupy fluorowców, bardzo mało rozpo-wszechnionym w przyrodzie. Często kojarzony jest z morzem, gdyż jego stosunkowo większe ilości występują w wodzie mor-skiej. Spotykany jest także w złożach solankowych oraz śladowo występuje w niektórych produktach spożywczych, zwłaszcza pochodzących z wód i gleb rejonów przymorskich. Wprawdzie dorosły człowiek potrzebuje dziennie zaledwie około 200 µg jodu, a w ciągu całego życia zużywa go zaledwie kilka gramów, to jednak znaczenie jodu dla metabolizmu człowieka jest abso-lutnie niezbędne. Niedostatek jodu u człowieka dorosłego może zahamować funkcje wielu narządów i procesów życiowych organizmu, upośledzić funkcje rozrodcze u kobiet, utrudnić utrzymanie ciąży, może też stać się przyczyną wrodzonego kre-tynizmu młodego pokolenia.

U dzieci może zmniejszyć zdolność uczenia się, spowolnić wzrost i rozwój fizyczny. Najwięcej jodu w ciele człowieka występuje w tarczycy, która ma zdolność gromadzenia tego pierwiast-ka. Bez jodu niemożliwa jest produkcja hormonów tarczycy: tyroksyny i trójodotyrominy, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania nieomal wszystkich komórek organizmu ludzkiego. Zawartość jodu w przykładowych produktach spożywczych jest nastepująca: flądra - 190 µg/100 g, dorsz - 120 µg/100 g, łosoś bałtycki - 130 µg/100 g, łosoś norweski - 70 µg/100g, kawior - 130 µg/100 g, sardynki - 100 µg/100 g, tuńczyk - 53 µg/100 gram, wino białe - 70 µg/100 g, wino czerwone - 50 µg/100 g, soki owocowe - 30 µg/100 g, ser biały - 40 µg/100 g, jajko - 10 µg/100 g, marchew - 60 µg/100 g. Współczesne technologie pozwalają w sposób sztuczny nasycać jodem niektóre produkty, np. sól czy mąkę. Jest to w pewnym stopniu metoda uzupełniania obecności tego pierwiastka w organizmie ludzkim, lecz nic nie zastąpi naturalnej metody pozyskiwania tego niezwykle cenne-go mikroelementu. Tą metodą jest inhalacja organizmu poprzez przebywanie w możliwie najbliższej odległości od brzegu mor-skiego. Silne wiatry i falowanie wspomagają wytrącanie jodu z wody morskiej do atmosfery. W różnych rejonach globu ziem-skiego morza i oceany mają różny stopień nasycenia atmosfery jodem. Generalnie można powiedzieć, że im bliżej równika jest go mniej , natomiast rejony oceanów i mórz położonych bliżej biegunów mają go zdecydowanie więcej. Bałtyk należy do mórz o bardzo bogatym stopniu nasycenia jodem, a już na przykład w Morzu Śródziemnym jest go o wiele mniej. Największe stęże-nie jodu w powietrzu występuje podczas sztormowej pogody. Na polskim wybrzeżu Bałtyku szczególnie duże nasycenie jodem występuje w czasie trwania sztormowej pogody i wiatrów wiejących z kierunków od Nord-West (północno-zachodnich), poprzez Nord (północnych) do Nord- East (północno-wschod-nich). Wiejący wiatr wytrąca z silnie rozfalowanej powierzchni wody jod, kierując go w stronę pasa brzegowego. Jeśli wiatr napotyka przeszkodę w postaci wzniesień brzegowych i klifu stopień nasycenia powietrza jodem w strefie brzegowej jest jeszcze większy i dlatego szczególnie korzystne jest spacerowa-nie właśnie w tym czasie po plaży i w bezpośrednim sąsiedztwie brzegu morskiego aby czerpać ten uzdrawiający pierwiastek w sposób najbardziej skuteczny.Czy wiecie już gdzie i kiedy najkorzystniej przyjeżdżać na urlop lub na wakacje ?

Powyższe zalety przebywania i odpoczynku na wybrzeżu morskim nie wyczerpują całości zagadnienia. O kolejnych napiszemy w następnym, trzecim numerze Vademecum

POWIAT PUCKIWitamy na Nordzie

Powiat pucki ma wiele cech, które wyróżniają go spośród

innych powiatów w Polsce, lecz najważniejsze są dwie: morze i Kaszubi. Obie się wzajemnie przenikają, bowiem bez morza nie byłoby Kaszubów, a bez Kaszubów nie miałaby Rzeczpospolita swojego okna na świat. Kilkanaście wieków trwania tej grupy etnicznej nad Wielkim i Małym Morzem, nad Bałtykiem i Zatoką Pucką, odcisnęło trwałe piętno w historii powiatu puckiego. Język, kultura, zwyczaje i obrzędy ukształtowane pod silnym wpływem morza pozostają dumą mieszkańców ziemi puckiej. Przywiązanie do kulturowego dziedzictwa idzie w parze z otwartością autochtonicznej społeczności na osiadłych w powiecie puckim przybyszów z różnych stron Polski i Europy, co sprzyja dynamicznemu rozwojowi gospodarczemu regionu. Północne granice morskie powiatu puckiego wyznacza linia brzegowa Bałtyku od Helu po Białogórę, ale także płytkie i ciepłe wody Zatoki Puckiej od wschodu. Od południa i południowego zachodu naturalną granicę stanowią knieje Puszczy Darzlubskiej, wody Jeziora Żarnowieckiego i wzgórza morenowe. Cały ten obszar swym kulturowym, przyrodniczym i historycznym bogactwem przyciąga turystów z kraju i z za granicy. O znacznym potencjale turystycznym powiatu puckiego decydują między innymi unikatowe walory przyrodnicze i krajobrazowe regionu. Plaża, której długość na obszarze powiatu wynosi 128 km, stanowi 25% całej linii brzegowej Polski. Najbardziej nordowy, czyli na północ wysunięty - jak mawiają Kaszubi – powiat Rzeczypospolitej znajduje się na Pobrzeżu Kaszubskim, a swoje ukształtowanie charakteryzujące się licznymi kępami oddzielonymi od siebie pradolinami rzek i dawnymi zatokami morskimi zawdzięcza ostatniemu zlodowaceniu. Te odosobnione wzgórza, obok 34-kilometrowej Mierzei Helskiej i Ryfu Mew, stanowią najznamienitszą cechę krajobrazu, który zachwyca nie tylko licznie przyjeżdżających turystów. Wielkim bogactwem tego regionu są ruchome wydmy w okolicach Białogóry oraz wysokie i strome fragmenty wybrzeża klifowego na skraju Kępy Puckiej i Swarzewskiej, z największym w tym rejonie klifem chłapowskim o wysokości 40 metrów, usytuowanym pomiędzy Władysławowem i Rozewiem. Historycznym centrum regionu jest Puck. Jego dzieje sięgają wczesnego średniowiecza, o czym świadczy zatopiony w wodach zatoki port handlowy z VII wieku po narodzeniu Chrystusa. Do dziś miasto to pozostaje mekką dla żeglarzy. Porty w Helu, Jastarni i Władysławowie są dogodnie położone dla jachtów żeglujących do Danii, Niemiec, krajów skandynawskich i nadbałtyckich. Sieć żeglarskich przystani zwanych pierścieniem Zatoki Puckiej łączy na lądzie ścieżka rowerowa biegnąca z Helu do Pucka, a w przyszłości także do Gdyni. Hitem ostatnich sezonów stały się regularnie kursujące od maja do września tramwaje wodne z Gdyni do Helu i Jastarni. Połączenie kolejowe pozwalają dotrzeć do wszystkich miast powiatu puckiego nawet z najbardziej odległych zakątków Polski. Poszczególne miejscowości na terenie gmin posiadają dobre połączenia autobusowe z aglomeracją Trójmiejską. Dziedzictwo Kaszubów na co dzień wyraża się m.in. w języku, tańcu, obrzędach i sztuce ludowej. Przed wiekami granica występowania języka kaszubskiego przebiegała od dolnego brzegu Wisły, przez Jezioro Wdzydze, jezioro Swornegacie, rzekę Gwdę i docierała aż do Odry. Obecnie językiem tym posługują się mieszkańcy niewielkiego terytorium, w tym społeczność powiatu puckiego. W ostatnim czasie kaszubszczyzna przeżywa prawdziwy renesans i dzięki uporowi jej użytkowników ciągle się wzbogaca. Przykładem tego może być Radio Kaszëbë nadające ze studia we Władysławowie oraz dwujęzyczne nazwy

miejscowości i ulic. Odwiedzając te tereny można usłyszeć w sklepie, na ulicy czy w restauracjach rozmowy, które dla gości spoza północnych krańców Polski są niezrozumiałe, ale fascynują i dodają uroku tej ziemi. Ważnym elementem kultury jest kuchnia, o charakterze której decyduje od wieków bliskość morza. Ryby smażone, wędzone, marynowane i przyrządzane na wiele jeszcze innych sposobów to prawdziwa wizytówka ziemi puckiej i wyzwanie dla smakoszy. O tradycjach regionu można się dowiedzieć więcej odwiedzając m.in. Muzeum Ziemi Puckiej im. Floriana Ceynowy w Pucku, Muzeum Rybołówstwa w Helu czy Chatę Rybacką w Jastarni. Popularyzują je liczne festyny i imprezy. Wśród tych, które na stałe wpisały się do letniego kalendarza trzeba wymienić Kaszëbsczi bôtë pod żôglama w Chałupach, Dni Węgorza w Jastarni, Rybacki Odpust św. Piotra i Pawła w Pucku i towarzysząca mu pielgrzymka łodziowa, Odpust św. Anny w Żarnowcu i Festyn Kaszubski w Rewie. Norda od stuleci czerpie korzyści ze swego nadmorskiego położenia. Zatoka Pucka, będąca naturalnym bogactwem regionu, nadal pozostaje ważnym źródłem utrzymania żyjących nad nią rybaków, ale przyciąga też miłośników sportów wodnych. W okresie od maja do końca września to prawdziwy raj dla uprawiających żeglarstwo, pływanie, windsurfing i kitesurfing. Amatorzy ciszy znajdą swoje miejsce w nadmorskich lasach sosnowych i prastarej puszczy, a miłośnicy aktywnego wypoczynku nie powinni narzekać na brak naturalnych atrakcji i odpowiedniej, wciąż rozwijającej się infrastruktury. Zabytki architektury, szlacheckie dworki, malownicze wsie i pełne uroku małe porty rybackie oraz miasteczka zachęcają do miłego i ciekawego spędzenia wolnego czasu w powiecie puckim.

Starostwo Powiatowe w PuckuUl. Orzeszkowej 5

84-100 Puck

Kontakt:tel. (0 58) 673 42 02, fax (0 58) 673 41 91

e-mail: [email protected]

http://bip.starostwo.puck.pl

Stowarzyszenie Rozwoju Północnych Kaszub „NORDA” Ul. Stefańskiego 584-120 Jastarnia

Kontakt:tel. (0 58) 675 20 97 fax (0 58) 675 23 40

e-mail: [email protected]

WYDANIA GAZETKI VADEMECUM W ROKU 2009 ZOSTAŁY DOFINANSOWANE Z BUDŻETU POWIATU PUCKIEGO

MUZEA I WYSTAWY

Muzeum Latarnictwa w Rozewiu Latarnia Morska tel. 058 674 95 42Filia Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku.

Muzeum Przyrodnicze NadmorskiegoParku KrajobrazowegoWładysławowo, ul. Morska 6, tel. 058 674 06 85

Centrum Pamięci Gen. Józefa HalleraI Błękitnej ArmiiWładysławowo, ul. Ks. Merkleina 1tel. 058 674 07 95

Izba Pamięci PortuWładysławowo, teren portutel. 058 674 00 66

Wystawa Rękodzieła KaszubskiegoWładysławowo, ul. Hallera 19

MIEJSCENA TWOJĄREKLAMĘ

Msze Święte

Kościół Parafialny ul. Piastowska 14

- w dni powszednie: 7.30, 19.00

- w niedziele i święta: 7.00, 8.00, 9.30, 11.00,

17.00, 19.30, 21.00

(adoracja Najświętszego Sakramentu w dni powszednie 15.00-18.45)

Kaplica Sióstr Nazaretanek, ul. Kaszubska 9

- w dni powszednie: 18.00

- w niedziele i święta: 12.00

Kaplica cmentarna w Tupadłach

- w niedziele: 9.00

Kaplica polowa w Rozewiu

- w niedziele: 19.00

SŁOWO I MUZYKA U JEZUITÓW

W uroczej, nadmorskiej miejscowości organizujmy spotkania muzyczne.W 2008 roku zostały zbudowane

75 głosowe piszczałkowe organy mechaniczne. Nowy instrument organowy w kościele

pw. św Ignacego Loyoli w Jastrzębiej Górze jest dedykowany Profesorowi Krzysztofowi Pendereckiemu

na Jego 75 urodziny.

W tym roku zaplanowanych jest aż 30 koncertów i recitali z udziałem artystów takich jak Prof. Krzysztof

Pendereckim, Edytą Geppert, Teresą Żylis-Garą i innych wspaniałymi występów artystów i muzyków.

Serdecznie, zapraszamy do uczestnictwa w koncertach.

Wszystkich naszych Darczyńców wpisujemy do Księgi Fundatorów Organów. Pierwszą „swoją” piszczałkę w montowanych jastrzębiogórskich organach ustawił Maestro Krzysztof Penderecki 6 sierpnia 2007 roku.

22.07 Roman Gryń - trąbka, Jaroslav Tuma /Czechy/ - organy

23.07 Prezentacja organów - koncert uczestników kursu organowego

24.07 Józef Serafin - organy /Warszawa/

25.07 Ogród Wyobraźni - Rodzina Zalewskich z Brańska

29.07 Andrezj Harden - klarnet, Franz Hauk /Niremcy/ - organy


31.07 Yihua Li /Chiny/ - organy

2.08 Festyn Kaszubski - Parafialna Dęta Orkiestra Młodzieżowa Łódź - Andrzejów

5.08 Natalia Trawkina, Mikołaj Paweł /Ukraina/ Angelo Castaldo /Włochy/ - organy


7.08 Karol Lipieński-Brańka - skrzypce /Wrocław/ Ewa Fatama Brańka - organy /Sopot/

12.08 Pierre Pincemaille /Francja/ - organy


14.08 Marek Kudlicki - organy /Wiedeń/ Rafał kowalski - tenor /Poznań/

16.08 TERESA ZYLIS-GARA i młodzi SOLIŚCI

19.08 TERESA ŻYLIS-GARA Koncert uczestników Kursu Mistrzowskiego Hanna Dys - organy


21.08 Dawid Rzepka - organy /Kraków/

28.08 Paweł Batko - organy /Kraków/

IV MIĘDZYNARODOWY LETNI FESTIWAL MUZYCZNYJASTRZĘBIA GÓRA 2009

W KOŚCIELE PW. ŚW. IGNACEGO LOYOLI lipiec - sierpień 2009 - godz. 20.00

1.07 Roman Perucki - organy Orkiestra Polskiej Filharmonii Bałtyckiej im F. Chopina w Gdańsku Koncert Josepha Haydna z okazji 200 rocznicy śmierci kompozytora Muzyka organowa Bartholdiego Munsterchor ST. Aegidien Barunschweig; prow. Bernhard Schneider


3.07 Sergiej Tcheropanow - organy /Rosja-Niemcy/ Magdalena Molendowska - sopran /Kosakowo-Gdańsk/

8.07 KRZYSZTOF PENDERECKI - dyrygent PchK Schola Cantorum Gedanensis pod. dyr. Jana Łukaszewskiego Wiesław Ochman - tenor, Renata Dobosz - sopran; Roman Perucki - organy


10.07 Anita Pyrek - organy /Kraków/

11.07 Edyta Geppert - recital, Krzysztof Herdzin - akompaniament

14.07 Symcha Keller - Pieśni i Psalmy

15.07 Vadim Brodski - skrzypce, Mattias Janz - organy


17.07 A. VIVALDI - CZTERY PORY ROKU Andrzej Ładomirski - skrzypce /Wrocław/ Les Saisons Ensemble Michał Kaleta - organy /Gdynia/

Puck

Pogotowie ratunkoweul. 1 Maja 13, tel. 058 673 48 28 058 673 27 81Szpitalul. 1 Maja 13, tel. 058 673 20 71

BANKI

Bank Spółdzielczy w KrokowejWładysławowo, ul. 1000-lecia P.P. 48

Bank Spółdzielczy w PuckuWładysławowo, ul. Gen. Hallera 19Bank Millennium Władysławowo, ul. Sportowa 1

Bank Przemysłowo- Handlowy PBKWładysławowo, ul. Gen. Hallera 22

BANKOMATY Ostrowo Bank Spółdzielczy w Krokowej ul. Zabytkowa 1

Jastrzębia Góraul. Słowackiego 7 i Promenada Światowida, Pole namiotowe Lisi Jar

WładysławowoBank Millennium ul. Sportowa 1, ul. Gen. Hallera 19

Bank Przemysłowo Handlowy PBK ul. Hallera 22

Bank PKO BP S.A.ul. Żeromskiego 1 a

Bank Spółdzielczy w KrokowejWładysławowo, ul. 1000-lecia P.P. 48 i Hallera 3

KarwiaBank Spółdzielczy w Krokowejul. 12 Marca 64

WAŻNE TELEFONY

Jastrzębia Góra

Informacja TurystycznaFundacja Rozwoju Jastrzębiej Góryczynna w godzinach 10.00 - 19.00

Promenada Światowida - budynek koło fontannytel./fax 058 674 97 84

Informacja Turystycznaprzy Towarzystwie Miłośników JGul. Królewska 2, tel. 058 674 96 83

Poczta ul. Królewska 2, tel. 058 674 91 03

Przychodnia „TOP-MED”ul. Kaszubska 18, tel. 058 674 94 22

Straż Pożarnatel. 058 674 95 72 lub 998

Władysławowo

Policjaul. Towarowa 1, tel. 058 674 01 97 lub 997, 112

Urząd Miastaul. Gen. Hallera 19, tel. 058 674 54 15

Biuro Promocji Miastaul. Gen. Hallera 19, tel. 058 674 05 22

Straż Granicznaul. Morska 1, tel. 058 674 08 44

Kapitanat Portuul. Hryniewieckiego, tel. 058 674 04 86

Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwatel. 058 674 05 42

PKP Władysławowoul. Towarowa, tel. 058 673 22 21

PKS Władysławowoul Towarowa, tel. 058 673 27 13

Stacje paliwul. Starowiejska, tel. 058 674 06 42ul. Gdańska, tel. 058 674 35 66

GASTRONOMIA Victor - kameralna restauracja z tarasem widokowym na morze. J. Góra, ul. Bałtycka 33, tel. 058 674 95 74

Słoneczna - jadłodajnia. J. Góra, ul. Derdowskiego 7 tel. 0 602 48 77 36

Wędzarnia - drink bar, ryby wędzone i smażone (czynne 24h)J. Góra, Promenada Światowida

Grillownia Kebab - czynny 24 h, mięso z grilla, drink bar, ryby smażone i grillowaneJ. Góra, Promenada Światowida

Jadłodajnia „Wojciech”- śniadania (bufet szwedzki) 8.00-10.00, obiady 13.00-18.00 J.Góra, ul. Widokowa1 (róg Wiejskiej) tel. 058 674 93 26

La Siesta Hotel - restauracjaJ.Góra, ul. Droga Rybacka 58tel. 058 674 91 97 www.lasiesta.pl

NOCLEGIO.W. Arkadia - Aura - wczasy z żywieniem optymalnymJ. Góra, ul. Bałtycka 15tel. 058 674 80 47, tel. kom. 0 510 478 150www.aura.jastrzebiagora.pl

Willa „Bryza” - pobyty wczasoweJ. Góra, ul. Topolowa 20, www.radtke.com.pltel. 058 674 95 08, tel. kom. 0 600 467 584

Dom Wczasowy „Hanka” - wczasy, pobytyJ. Góra, ul. Derdowskiego 25tel. 058 674 95 26

Dom wczasowy „ Krystyna” - wczasy, weekendy, szkoleniaJ.Góra, ul. Wrzosowa 13tel. 058 674 92 36, tel. kom. 0 510 478 150www.krystyna.jastrzebiagora.pl

Willa „U Franciszka” - wczasy, pobytyJ. Góra, ul. Rutkowskiego 8, tel. kom. 0 602 320 477tel. 058 674 95 25 www.ufranciszka.wczasy.net.pl

La Siesta Hotel - spa, sauna, komfortowe pokojeJ.Góra, ul. Droga Rybacka 58tel. 058 674 91 97 www.lasiesta.pl

„PRZY PLAŻY” - Dom Wczasowy, wczasy, kolonie, zielone szkołyJ. Góra, ul. Bałtycka 19, tel. 058 674 91 74, tel./fax: 058 674 92 64 www.przyplazy.wpt.pl

MOTORYZACJA

Parkingi strzeżone 24h, J. Góra, ul. Rozewska 16/18, ul. Rozewska 24, tel. 0 503 018 649

Mechanika pojazdowa autoholowanie całodobowo, J. Góra, ul. Pucka 5a, tel. 0 602 852 731

Auto Service Jeka - naprawa, holowanie, blacharka, wulkanizacja. J. Góra, ul. Kuracyjna 16 (za DW Hutnik), tel. 058 774 44 80, 0 503 114 301

SKLEPY

Cukiernia, sklep spożywczo-monopolowy.J. Góra, ul. Droga Rybacka 43tel. 058 674 92 18

Sklep spożywczo-przemysłowy „MILENA”J. Góra, ul. Topolowa 5tel. 058 774 44 72

SPORT I REKREACJA Wypożyczalnia rowerów górskich (Posiłki domowe) tel. 0 602 452 022 J. Góra, OW Romet, ul. Górna 4tel. 058 674 91 99

Wypożyczalnia rowerów J. Góra, DW „Zew Morza”, ul. Pucka 4, tel. 058 674 96 69

Fitness (aerobik, pilates, gimnastyka) J. Góra, „Balt-Tur”, ul. Wesoła 6, tel. 058 674 97 01-03

Wędkarstwo morskie, płetwonurkowanie WŁA-65 Marian Leszek Wiśniewski, tel. 058 674 23 15

15. Zespół trzech willi rodziny gen. Rozwadowskiego – szefa sztabu armii polskiej, wsławionego zwycięstwem w bitwie z armią radziecką, znana pod nazwą „Cudu nad Wisłą” (ul. Klonowa 14, 17)

16. Zespół urbanistyczny ulicy Bałtyckiej – zespół willi i pen-sjonatów w stylu modernistycznym z pierwszej połowy XX wieku. Własność rodzin: Osmołowskich, Iwaszkiewiczów, Makomaskich, Kuncewiczów.

17. Dworek „Mewa” – wybudowany przez J. Osmołowskiego dom podarowany pierwszej żonie marszałka J. Piłsudskiego – obecnie na terenie ośrodka „Bałtyk”. Wewnątrz dworku Izba Pamięci J. Piłsudskiego.

18. Willa „Nadmorska” – obecnie pensjonat i restauracja „Victor” (ul. Bałtycka) – słynne miejsce pobytu bohemy artystycznej przedwojennej Polski. Z balkonu budynku śpiewał m.in. Jan Kiepura.

19. Pensjonat „Zew Morza” (ulica Pucka) przykład budownictwa letniskowego.

20. Wąwóz polodowcowy „Strondowy Jar” pomiędzy ulicami Pucką i Drogą Rybacką. Porośnięty pięknymi okazami ja-łowców, żarnowców i pomorskich buków kępiastych. Z najwyższego wzniesienia ściany wąwozu rozciąga się wspaniała panorama na łąki przymorskie Bielawa, Wzgórza Żarnowieckie i lasy Puszczy Darżlubskiej.

21. Kościół pw. św. Ignacego Loyoli (ul. Piastowska) zbudowany w eklektycznym stylu w latach 80-tych budynek kościel-ny. Miejsce koncertów organowych i letniego festiwalu muzycznego.

22. Zespół willi i domów wypoczynkowych na terenie wschod-niej dzielnicy Jastrzębiej Góry, zwanej „Jasnym Wybrzeżem” – przykład budownictwa międzywojennego w stylu mo-dernistycznym. m.in. wille: „Bratek”, „Kujawianka”, „Barbara”, „Jaskółka”, „Orlik”, „Krysia”, „Orzeszek”, „Jasna”, „Fala”, „Morskie Oko”.

23. „Pensjonat Kaszubski” – obecnie Dom Wypoczynkowy „Kaszubski” (ul. Rutkowskiego 2) wybudowany przez Augu-styna Krukowskiego, wykonawcę wielu domów na „Jasnym Wybrzeżu”. W okresie II wojny światowej siedziba placówki

„Hitlerjugend”. W piwnicach domu w okresie wojny ukry-

wali się młodzi Kaszubi, uciekający od obowiązkowej służ-

by wojskowej w Wehrmachcie.

24. Północno-zachodnia rubież ulic Pomorskiej i Spacerowej

– miejsce widokowe z panoramą Rozewia i Jastrzębiej Góry

oraz Bałtyku.

Miejsca, które warto zobaczyć

Turysto, oto lista interesujących obiektów i terenów, które powinieneś odwiedzić: 1. Klifowy brzeg morski z plażą.

Północna krawędź Kępy Swarzewskiej – pleistoceńska for-macja geologiczna, w postaci wypiętrzenia piaskowo-ila-stego o wysokości około 30 m npm. Malownicze urwisko, ze śladami abrazji morskiej, niszczącej podnóże skarpy.

2. Umocnienie brzegu morskiego - budowla hydrotechniczna, zapobiegająca procesom abrazyjnym w postaci wysokiej sztucznie usypanej wielopoziomowej skarpy i siatkowo-ka-miennych gabionów.

3. Zespół latarni morskich w Rozewiu. Dwie wieże latarnicze. Jedna z roku 1875 jest nie-

czynna, natomiast starsza z 1823 roku, podwyższona w 1910 i 1978 działa do dzisiaj. Urządzono tu taras wido-kowy, muzeum latarnictwa morskiego oraz izbę pamięci Stefana Żeromskiego.

4. Rezerwat buków w Rozewiu.5. Wąwóz polodowcowy „Lisi Jar” – 350 m długości wąwóz

na wysokości ośrodka „Jurysta”. Od ulicy Rozewskiej do mo-rza z okazami starodrzewu bukowego, paproci i bluszczu na zboczach.

6. Obelisk przy wejściu do wąwozu „Lisi Jar”, upamiętniający lądowanie floty króla Zygmunta III Wazy na brzegu morza w roku 1598.

7. Willa „Rossetówka” – położona na klifie willa hrabiego A. de Rosset – jednego z pierwszych budowniczych Jastrzębiej Góry – obecnie na terenie ośrodka „Delfin”.

8. Ulica Rozewska – dawniej zwana „Bulwarem nadmorskim” wybudowana w latach 1928–31. Brukowana szosa pomię-dzy Wielką Wsią (obecnie Władysławowo) a Jastrzębią Górą. Przykład wizjonerskiej postawy budowniczych Jastrzębiej Góry, której gabaryty i trwałość do dziś konkurują ze współ-czesnymi drogami.

9. Obelisk „Gwiazda Północy”, upamiętniający najbar-dziej na północ wysunięty punkt terytorium Polski (w lesie, przy koronie klifu, na końcu ulicy Norwida).

10. „Promenada Światowida” – główny deptak Jastrzębiej Góry w centrum miejscowości z licznymi punktami handlowymi, rozrywkowymi, fontanną, sceną koncertową. Niegdyś za-kończenie promenady stanowiła winda plażowa.

11. „Bulwar Nadmorski” – ścieżka spacerowa wzdłuż krawędzi klifu, na zachód od promenady – najlepsze miejsce obser-wacji urokliwych zachodów słońca.

12. Dom „Kaszubka” (róg Spacerowej i Królewskiej) – pierwszy dom wybudowany w Jastrzębiej Górze w roku 1921, nawią-zujący stylem i zdobieniami do tradycji kaszubskiej.

13. Dom Winkenhagena – obecnie kaplica i siedziba sióstr Na-zaretanek przy ulicy Kaszubskiej.

14. Willa „Bajka” inaczej zwana „Grzybkiem” oraz willa „Fantazja” obecnie „Faleza”, pensjonat „Irena” - to przykłady budownic-twa przedwojennego, miejsce pobytów wczasowych pre-zydenta Mościckiego, przedstawicieli sanacyjnych rządów, sejmu i wysokich rangą urzędników państwowych w latach 30-tych XX wieku.

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

1 • Gdańsk - Żuraw

/ The Crane

2 • Pomnik Poległych Stoczniow

ców / M

onument to the Fallen Shipyard W

orkers3 • G

dańsk - Katedra O

liwska / O

liwa C

athedral4 • Sopot - K

rzywy D

omek / C

rooked Town-house

5 • Sopot - Molo / The Pier

6 • Gdynia - Żaglow

iec Dar Pom

orza / Sailing Ship „Dar Pom

orza”7 • H

el - Latarnia / Lighthouse8 • Jastarnia - Latarnia / Lighthouse9 • Sław

utówko - Pałac / The Palace

10 • Wejherow

o - Kalw

aria / Calvary

11 • Rzucew

o - Zamek / C

astle12 • M

echowo - G

roty Mechow

skie / The Mechow

o Grottoes

13 • Rozew

ie - Latarnia / Lighthouse 14 • K

rokowa - Zam

ek / Castle

15 • Gniew

ino - Kaszubskie O

ko / Kashubian Eye

16 • Salino - Dw

ór / Manor H

ouse

17 • Sasino - Pałac / The Palace18 • Stilo - Latarnia / Lighthouse19 • Ł

eba - Wydm

y / Dunes

20 • Czołpino - Latarnia / Lighthouse

21 • Kluki - Skansen / M

useum22 U

stka - Latarnia / Lighthouse23 • Sw

ołowo - K

raina w K

ratę / A C

hequered Land24 • Słupsk - K

ompleks Zam

kowy / The C

astle Com

plex25 • G

ałąźniaM

ała - Elektrownia / Pow

er Station26 • K

ołczygłowy

27 • Bytów

- Zamek / C

astle28 • W

ęsiory - Kam

ienne Kręgi / Stone C

ircles29 • L

ębork - Ratusz / C

ity Hall

30 • Sierakowice - O

łtarz Papieski / The Pope’s Altar

31 • Szymbark - D

om N

a Głow

ie / Topsy-turvy Cottage

32 • Kościerzyna - Skansen / M

useum33 • W

ieżyca - Wieża W

idokowa / V

iewpoint Tow

er34 • K

artuzy - Kolegiata / C

ollegiate35 • Tokary - G

olf Club

36 • Sierra Golf C

lub37 • L

eźno - Pałac / The Palace38 • G

dańsk - Westerplatte / W

esterplatte39 • Postołow

o - Golf C

lub40 • Tczew

- Mosty Tczew

skie / The Tczew B

ridges41 • Trutnow

y - Dom

y Podcieniowe / A

rcaded Houses

42 • Gdańsk - Tw

ierdza Wisłoujście / The W

isłoujście Fortress43 • Jantar - B

ursztyn - Złoto Północy / Am

ber - The Gold O

f The North

44 • Żuławska K

olej Wąskotorow

a / The Żuławska N

arrow-gauge R

ailway

45 • Now

y Dw

ór Gdański - M

uzeum Żuław

skie / Museum

Of Żuław

y46 • K

rynica Morska - Latarnia / Lighthouse

47 • Malbork - Zam

ek / Castle

48 • Sztum - Zam

ek / Castle

49 • Waplew

o - Pałac / The Palace50 • G

niew - Zam

ek / Castle

51 • Kw

idzyn - Zamek / C

astle52 • Pelplin - K

atedra / Cathedral

53 • Wirty - A

rboretrum / The D

endrological Gardens

54 • Odry - K

amienne K

ręgi / Stone Circles

55 • Wdzydze K

iszewskie - Skansen / M

useum

56 • Leśno - K

amienne K

ręgi / Stone Circles

57 • Jezioro Charzykow

skie / Charzykow

skie Lake58 • C

hojnice - Ratusz / C

ity Hall

59 • Starzno60 • C

złuchów - Zam

ek / Castle

61 • Miastko - R

ajd Samochodów

Terenowych „M

agam Trophy”

/ Magam

Trophy” Rally

62 • Poraj - Galeria R

zeźb / Gallery O

f Sculptures 63 • B

ędomin - M

uzeum H

ymnu

/ The Museum

Of The N

ational Anthem

64 • Przyw

idz - Wyciąg N

arciarski / Ski Lift65 • Fokarium

/ The Seal Aquarium

66 • Ogrody Frank / Frank G

ardens67 • Jastrzębia G

óra - Promenada Św

iatłowida / The Św

iatowid’s Prom

enade68 • Szlak H

istorii Militarnej G

miny Jastarnia

/ The Route of Jastarnia C

omm

une Military H

istory69 • R

ezerwat K

ąty Rybackie / Kąty Rybackie R

eserve70 • M

uzeum Zalew

u Wiślanego / Zalew

Wiślany M

useum71 • G

ołubie - Ogrody / G

ardens72 • K

raina Rum

mela / R

umm

el’s Land

��

�

�

�

��

��

��

��

��

�

��

��

��

www.poznaj3miasto.pl

60

5956

58

5754

5553

52

50

51

4948

47

45

41

4039

33

32

27

25

26

46

44

43

4237

36

35

34

31

30

29

28

2423 22

21 2019

18

17

16

1514

13

1211

109

8

7

654

32

138

61

62

63

64

65

66

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

�� 6767

67

6767��

��

��

��

��

��

��

�

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

68

�69

702871

72

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

Wydawca: Fundacja Rozwoju Jastrzębiej Góry · Wydawca: Fundacja Rozwoju Jastrzębiej Góry 84-104...

Documents

Transcript of Wydawca: Fundacja Rozwoju Jastrzębiej Góry · Wydawca: Fundacja Rozwoju Jastrzębiej Góry 84-104...