Slajd 1

WYBUCHY WULKANW

1Jak zbudowany jest wulkan?

2Na czym polega zjawisko erupcji wulkanu?Erupcja (inaczej wybuch wulkanu)- zjawisko wydostawania si na powierzchni Ziemi lub do atmosfery jakiegokolwiek materiau wulkanicznego (piroklastycznego, skalnego), np.: bomby wulkaniczne, dymy i popioy wulkaniczne, lapille (lapilli)- kamyki magma gazy pary

Erupcja wulkanu Mount Redoubt na Alasce3UWAGA ZARAZ BDZIE ERUPCJA!Symptomy zapowiadajce erupcj: zmiany poziomu i chemizmu wd podziemnych, nasilenie emisji gazw i ciepa, chmura gazw ksztatu pinii (sosna), intensywny deszcz popiow, emisje pary, wzrost aktywnoci sejsmicznej (trzsienie ziemi w okolicy) ciemno, rozwietlana przez byskawice, drobne zmiany rzeby 6powierzchni ziemi , itp.

4Zdjcia erupcji

5JAK ZABIJAJ WULKANY, czyli Niebezpieczestwa, ktre niesie erupcja POARY! TSUNAMI! TRZSIENIA ZIEMI! spywy piroklastyczne (tzw. gorejce chmury)- mieszanina gorcych gazw, popiou imateriau piroklastycznego (skalnego) lahary (spywy bota)- skadaj si z przesiknitego wod materiau wulkanicznego powstaj toksyczne gazy (w tym silnie rcy kwas solny) moliwo poparzenia si law o bardzo wysokiej temperaturze

6Jak si chroni?Przygotuj si na najgorsze!

Dowiedz si, jaki rodzaj erupcji jest prawdopodobny. Zaopatrz si w potrzebne rzeczy (przechowuj co najmniej trzydniowy zapas ywnoci i wody w podrcznym ekwipunku)Sporzd lub/i dowiedz si jak wyglda plan drg ewakuacyjnych

Suchaj w radiu lub telewizji porad i tego, i kiedy nastpi wybuch!

Gdy dochodzi do erupcji wulkanu, natychmiast musisz ustali, czy jeste w niebezpieczestwie a take dowiedzie si, co dzieje si wok Ciebie.

7Jak si chroni?

Jeli usyszysz rozkaz o ewakuacji, natychmiast opu teren, nie zwlekaj!

Unikaj wdychania trujcych gazw!

w budynku Czasem najbezpieczniejszym miejscem moe by budynek. Zamknij wszystkie okna i drzwi, aby zabezpieczy si przed popioem i trujcym gazem.

8Jak si chroni?

na zewntrz (w przypadku ewakuacji) Musisz oddycha przez respirator, maski, lub wilgotne kawaki materiau. Sprbuj oddali si od wulkanu,tak szybko jak to moliwe. Nie zatrzymuj si na nisko pooonych terenach.

W przypadku oparze, urazw, zatrucia gazem, itp., natychmiast udaj si do punktu pomocy medycznej

9

Fragment rejestracji sejsmicznej

GPS- system ostrzegania przed erupcjGwne sposoby ochrony ludnoci przed zjawiskiem erupcji wulkanicznej:

monitoring sejsmiczny, akustyczny, termiczny i geochemiczny, monitoring satelitarny wybuchw wulkanw, komputerowe modelowanie dynamiki i termodynamiki procesw wulkanicznych,dla osiedli znajdujcych si w pobliu wulkanw s opracowywane szczegowe plany ewakuacyjne, rozwj systemw ostrzegania,powoywanie i szkolenie specjalnych sub ratowniczych, edukacja mieszkacw zagroonych obszarw,zapory i kanay, ktre maj ukierunkowa przemieszczanie si produktw erupcji

Jak si chroni inni ?

10Przykra historia

11

Smutne fakty, m.in.:

Na skutek erupcji szczelinowej Laki w 1783 roku na Islandii umaro 10 000 ludzi oraz poowa wyspiarskiego byda. Kolosalna erupcja wulkanu Tambora na indonezyjskiej wyspie Sumbawa 15 kwietnia 1815 roku umiercia 10 000 ludzi, dalsze 70 000 umaro potem na skutek godu i zarazy, gdy popi wulkaniczny zniszczy uprawy. Spyw piroklastyczny z wulkanu Mount Pelee na karaibskiej wyspie Martynika w cigu minuty zrwna z ziemi miasto Saint Pierre zabijajc 30 000 osb. W tym samym roku, czyli w 1902 na innej karaibskiej wyspie Saint Vincent wulkan La Soufriere umierci 2000 ludzi. W 1919 roku jawajski wulkan Kelut zabi 5110 ludzi. Erupcja wulkanu Lamington (Papua Nowa Gwinea) 26 stycznia 1951 roku przyczynia si do zniszczenia kilku wiosek i mierci okoo 4000 osb.

12Wielkie erupcje wulkaniczneToba 73 000 4000 lat temuSantorini (dawniej: Thira) ok. 1450 r. p.n.e. (Grecja)Wezuwiusz 24 sierpnia 79 r. (Wochy)Huaynaputina 19 lutego 1600 r. (Peru) Orizaba 26 grudnia 1687 r. (Meksyk) Tambora 10 kwietnia 1815 r. (Indonezja)Krakatau 27 sierpnia 1883 r. (Indonezja)Montagne Pele 8 maja 1902 r. (Martynika-Francja)Etna 1946 r. (Wochy)Mount St. Helens 18 maja 1980 r. (st. Waszyngton, USA)- zdjcie obokPinatubo czerwiec 1991 r. (Filipiny)Soufrire Hills 1995 r. (Montserrat-Wielka Br.)Eyjafjallajkull 15 kwietnia 2010 r. (Islandia)

13Korzyci wynikajce z erupcjiurodzajno gleb powulkanicznych (popi uynia gleb),wykorzystanie bardzo wysokich temperatur przez elektrownie pewnego rodzaju atrakcja turystyczna (obszary wulkaniczne, gejzery)powstawanie nowych obszarw ldowych (zwaszcza wysp np.: Islandia, Hawaje, Wyspy Kanaryjskie) powstawanie ska i mineraw uytecznych dla czowieka (bazalt, siarka) na obszarach wulkanicznych wystpuj rda termalne i wody mineralne, wykorzystywane do celw leczniczych, spoywczych i energetycznych

14Co ma wulkan do tsunami?Tsunami tofala oceaniczna, wywoana wanie m.in. wybuchemwulkanu, dlatego bardzo czsto tsunami powstaje po wybuchu wulkanu

15

RDAwww.google.pl

www.wikipedia.pl

www.portalwiedzy.onet.pl/130187,,,,najbardziej_znane_erupcje_wulkanow,haslo.html

www.bartkrawczyk.natemat.pl/11493,jak-zabijaja-wulkany

www.koniec-swiata.org/jak-przetrwac-wybuch-wulkanu/

www.geografia_liceum.republika.pl/wulkan.html

www.katalogi.pl/174375-obszary-wulkaniczne-sposoby-ochrony-ludnosci-przed-wulkanami.html

16Dzikuj za obejrzenie prezentacji Jakub Tokarz Klasa 3c Publiczne Gimnazjum nr 1 w Guchoazach Kwiecie 2014

17