Współpraca JST w Polscestan i potrzeby

Andrzej PorawskiDyrektor Biura Związku Miast Polskich

Współpraca w sektorze publicznym Ma miejsce na konkretnym terytorium.Ma na celu:-definiowanie i osiąganie wspólnych celów;-rozwiązywanie problemów uznanych za wspólne;-wspólne wykonywanie zadań. Uczestniczą w niej różni partnerzy, czasem także spoza sektora. Odbywa się w różnych formach prawnych. Najczęściej ma miejsce montaż finansowy z różnych źródeł zasilania finansowego. Znane są przykłady dobrej współpracy bez struktur formalnych, choć są one najtrudniejsze.

Formy współpracy• Związki międzygminne i międzypowiatowe

(celowe)• Porozumienia międzygminne i między różnymi

kategoriami JST (zadaniowe) • Stowarzyszenia gmin i powiatów• Spółki prawa handlowego• Inne formy: - konsorcja, - klastry, - inne sieci współpracy dobrowolnej (umowy)

Związki międzygminne i międzypowiatowe• Forma wspólnej realizacji zadania (zadań), wprowa-

dzona w 1990 roku, możliwa także dla powiatów• Brak możliwości związków gminno-powiatowych• Przystosowane do wspólnej realizacji zadań z

zakresu kompetencji ustawowych• Sztywne i trudne w zarządzaniu• Dziś mamy zarejestrowanych ponad 100 związków

międzygminnych i dwa powiatowe• Nieliczne z nich mają charakter wielozadaniowy

(pro-rozwojowy)• Górnośląski Związek Metropolitalny Silesia;

Związek Celowy Gmin MG 6; Region Płocki; Region Kutnowski

Porozumienia między JST• Początkowo forma realizacji zadania kilku gmin

przez jedną z nich, na podstawie porozumienia; alternatywna dla związku celowego (częste na sieciach infrastruktury liniowej)

• Potem rozszerzona na realizację zadań różnych JST przez inne (powierzenie zadania → ↓ ↑)

• Dziś możliwe różne formy porozumień dla wspólnej realizacji uzgodnionych przedsięwzięć (umowy);

• Kalisz – Ostrów; Gorzów• Brak rejestru tych form współpracy

Spółki prawa handlowego• Ustawa o gospodarce komunalnej różnicuje JST

pod tym względem (bezzasadnie)• Najczęściej powoływane w celu wspólnej

realizacji za-dań w efektywnej, pozbawionej wad związków, formie

• Są też spółki prorozwojowe (lotniska regionalne, ARAW)

• Statystyka (2010):- 2058 spółek z o. o. (nowe: 159 = 93 + 66) [2009: 1933 = 1702 (41) + 231 (44)]- 373 spółki akcyjne (nowe: 30 = 8 + 22)

[2009: 180 = 97 + 83]

Stowarzyszenia JST• Metropolitalne (Gdańsk, Poznań, Szczecin, Zielona

Góra, Koszalin, Bydgoszcz, Warszawa, Rzeszów)• Terytorialne prorozwojowe („Olza”)

Inne formy współpracy• Nieformalne sieci metropolitalne (aglomeracyjne)

- Gdynia (NORDA), Kielce, Olsztyn, Opole, Tarnów• Konsorcja

- Bielsko-Biała• Klastry

- Klaster Łódzki• Lokalne grupy działania (ustawa o wspieraniu rozwoju

obszarów wiejskich; stowarzyszenia; ponad 330)• Lokalne organizacje turystyczne (ustawa o POT;

stowarzyszenia; 133)• Inne – in statu nascendi…

Potrzeby• Związki wielozadaniowe (prorozwojowe), bardziej

elastyczne i co najmniej gminno-powiatowe• „Związki” aglomeracyjne („zespoły współpracy

teryto-rialnej”) [projekt prezydencki]• Struktury metropolitalne (sub-regiony/powiaty?)była już ustawa (nowelizacja ustawy

warszawskiej 2001) – Warszawski Zespół Miejski; nie podpisał prezydent RP

• Spółki – ujednolicić sytuację prawną JST• Ustawa o polityce rozwoju → rozwój lokalny• Modele: włoski, niemiecki, francuski