WSPIERANIE ROZWOJU ZAWODOWEGO OSÓB DOROSŁYCH

W ASPEKCIE WIEDZY I KOMPETENCJI, Z WYKORZYSTANIEM

DOSTĘPNYCH NARZĘDZI ELEKTRONICZNYCH –

NA PRZYKŁADZIE PLATFORMY EPALE.

Maria Idźkowska – Ambasadorka EPALE

„KSZTAŁCENIE STANOWI ZNACZĄCĄ CZĘŚĆ I JEDNOCZEŚNIE DETERMINANTĘ

AKTYWNOŚCI CZŁOWIEKA. NA DZISIEJSZYM RYNKU PRACY JEST KONIECZNYM

WARUNKIEM ADAPTACJI ZAWODOWEJ, ELASTYCZNOŚCI, SKUTECZNOŚCI

I KONKURENCYJNOŚCI. PRZEKONANIA TE ZNAJDUJĄ POTWIERDZENIE ZARÓWNO

W OBSERWACJACH, JAK I JEDNOSTKOWYCH DOŚWIADCZENIACH.”

Edukacja Dorosłych 2014, nr 2 ISSN 1230-929 X, s. 214-225, dr Anna Lubrańska

CEL: EFEKTYWNY ROZWÓJ KADRY ZAWODOWEJ

Na platformie EPALE, Anna Sarnacka-Smith przekonuje, że:

Już dziś masz potencjał do tego, aby być liderem, przy którym zespół będzie chciał dawać z

siebie swoje sto procent (...).

Kluczem jest odnalezienie swoich wartości i wierność im, poznanie swojego potencjału,

docenianie tego, jak bardzo ludzie są różni, i czerpanie z tej różnorodności przy budowaniu

zespołu.

Dzieli się lekcjami, które wyniosła z własnych szefowskich błędów, oraz praktykami,

narzędziami, rozwiązaniami, które pomagają w drodze na szczyt, taki, z którego widać

jeszcze więcej możliwości.

Źródło: https://ec.europa.eu/epale/pl/blog/jak-zmotywowac-pracownikow-do-aktywnego-udzialu-w-szkoleniach

ZDEFINIOWANIE PROBLEMU

Dlaczego zachodzi konieczność wspierania rozwoju zawodowego pracowników?

Jak poszerzać wiedzę pracowników, rozwijać kompetencje i umiejętności niezbędne

do wykonywania pracy na obecnym bądź przyszłym stanowisku?

W jaki sposób najefektywniej korzystać z osiągnieć nowych technologii informacyjno

- komunikacyjnych w obszarach życia: edukacyjnego i zawodowego?

ROZWÓJ ZAWODOWY

Zakres przedmiotowy rozwoju zawodowego wiąże się z potencjałem pracy, który oznacza

pewien zakres możliwości, zdolności, sprawności, tkwiący w ludziach, instytucjach,

rzeczach.

W aspekcie jakościowym obejmuje on takie składniki jak: wiedza teoretyczna,

umiejętności praktyczne, zdolności, zdrowie i motywację, a w aspekcie ilościowym – czas

pracy.

Rozwój zawodowy to wymiar czasu, poświęconego na naukę, jak i później dzięki

zwiększeniu wiedzy zaoszczędzonego oraz wymiar możliwości, zdolności każdego człowieka

do nabywania wiedzy.

KOMPETENCJE

Do najbardziej pożądanych kompetencji należą:

zdolności komunikacyjne

orientacja na osiągnięcia

praca zespołowa

przywództwo

skupienie się na kliencie

elastyczność

stymulowanie rozwoju innych

EDUKACJA DOROSŁYCH W EUROPIE – STAN NA 2016 ROK NA

PODSTAWIE BADAŃ PIAAC (BADANIE KOMPETENCJI OSÓB

DOROSŁYCH)

Jedna na cztery osoby dorosłe w Europie zakończyła edukację na poziomie szkoły średniej – różnice w

poszczególnych krajach i grupach wiekowych są znaczące.

25% osób dorosłych (25-64 lata) w UE – 70 milionów osób – nie ukończyło edukacji formalnej na

poziomie wyższym niż szkoła średnia.

6,5% populacji dorosłych w UE, tj. 20 milionów, opuściło system edukacji z wykształceniem na

poziomie szkoły podstawowej.

Młodzi dorośli mają znacznie wyższy poziom wykształcenia niż starsi.

Jedna na pięć osób dorosłych ma niski poziom umiejętności czytania, pisania i liczenia, a blisko jedna

na trzy ma bardzo niski poziom lub nie posiada żadnych umiejętności w zakresie TIK.

W 17 krajach UE, które wzięły udział w „Badaniu kompetencji osób dorosłych” (PIAAC), 19,9% i 23,6%

dorosłych posiadało niski poziom umiejętności w zakresie czytania i pisania oraz liczenia.

30% dorosłych w UE ma bardzo niski poziom lub nie posiada żadnych umiejętności w zakresie TIK.

EDUKACJA DOROSŁYCH W EUROPIE – STAN NA 2016 ROK NA

PODSTAWIE BADAŃ PIAAC (BADANIE KOMPETENCJI OSÓB

DOROSŁYCH)

WYKORZYSTANIA NOWYCH TECHNOLOGII INFORMACYJNO -

KOMUNIKACYJNYCH W POLSCE I W UE (2016)

Bezpośredni dostęp do komputera miało 77,1% Polaków, a na obszarach wiejskich prawie 74%.

W dużych miastach - dostęp do komputera posiadało 82% gospodarstw domowych.

Z komputera regularnie korzystało w dużych miastach 74,4%, w miastach mniejszych 64,5%, a na

terenach wiejskich 54,8%.

Dostęp do Internetu w Polsce był niższy średnio o 6% od średniej europejskiej.

Największy wzrost wskaźnika dostępności do Internetu odnotowano na obszarach wiejskich i na terenach

o niskim stopniu zurbanizowania (odpowiednio 15,3% i 12,3%).

WYZWANIA EDUKACJI DOROSŁYCH

Polska w obszarze uczenia się dorosłych - efekty nadal są niższe niż średnia

europejska:

niskie uczestnictwo w uczeniu się;

niesatysfakcjonujące wyniki umiejętności podstawowych – rozumienia

tekstu, rozumowania matematycznego oraz wykorzystywania technologii

informacyjno - komunikacyjnych.

REALIZACJA CELÓW STRATEGII EUROPEJSKICH W OBSZARZE

EDUKACJI, W TYM STRATEGII „EDUKACJA I SZKOLENIA 2020” (ET 2020)

Ramy strategiczne edukacji dorosłych:

Realizacja koncepcji uczenia się przez całe życie i mobilności.

Poprawa jakości i skuteczności kształcenia i szkolenia.

Promowanie równości, spójności społecznej i aktywności obywatelskiej.

Stymulowanie kreatywności i innowacyjności, a także przedsiębiorczości,

na wszystkich poziomach kształcenia i szkolenia.

REALIZACJA CELÓW STRATEGII EUROPEJSKICH

W OBSZARZE EDUKACJI DOROSŁYCH

Projekty sektora ED programu Erasmus+ wspierają:

Angażowanie dorosłych w uczenie się.

Tworzą dla nich dostosowaną do potrzeb ofertę edukacyjną.

Wzrost uczestnictwa w uczeniu się, zwłaszcza dla grup osób z niższymi umiejętnościami/

kompetencjami.

Promują wartości, jak godność ludzka, wolność, demokracja, równość, respektowanie

prawa i praw obywatelskich.

Projekty sektora ED programu Erasmus+ wspierają:

Wspierają uznawanie nabytych umiejętności i kwalifikacji (w tym Europass).

Upowszechnienie i wykorzystanie rezultatów projektów (w tym Platforma Rezultatów Projektów, EPALE).

Otwarty dostęp do materiałów edukacyjnych dokumentów i mediów wyprodukowanych w ramach programu (j.w.)

Międzynarodowy wymiar I wielojęzyczność.

Równe szanse i włączenie - dostęp do programu dla grup z mniejszymi możliwościami i wymagających szczególnego wsparcia.

REALIZACJA CELÓW STRATEGII EUROPEJSKICH

W OBSZARZE EDUKACJI DOROSŁYCH

DIAGNOZA POTRZEB, ASPIRACJI, CELÓW KADRY ZAWODOWEJ

Rozwój kadr obejmuje wszystkie działania podejmowane w organizacji, których zadaniem

jest wspieranie i realizacja procesu doskonalenia kwalifikacji i motywacji pracowników.

Proces ten ma na celu wyposażenie ich potencjału zawodowego we właściwości

niezbędne do wykonywania obecnych i przyszłych zadań. W efekcie przyczynia się on do

osiągnięcia celów przedsiębiorstwa i indywidualnych celów pracownika.

Diagnoza sprowadza się do: identyfikacji cech, potrzeb, aspiracji, celów kadry,

przekazywania informacji o perspektywach i warunkach ich spełnienia w ramach firmy,

wreszcie do wzajemnego dostosowania oczekiwań.

Szybka diagnoza stylu zachowania i uczenia się - Anna Sarnacka-Smith, Ambasadorka EPALE

DOBRY PLAN DZIAŁANIA – TO PODSTAWA W OSIĄGNIĘCIU CELU ZAWODOWEGO

Wielu ludzi marzy o dobrej pracy, karierze, bezpieczeństwie finansowym. Niektórzy z nich

urealniają swoje marzenia, ale tylko część z nich osiąga swój zamierzony cel. Dlaczego?

Brakuje im szczęścia, motywacji, a może odpowiedniego przygotowania? Jedno jest pewne

opracowanie dobrego planu działania to podstawa!

Planowanie polega na wytyczaniu celów i określaniu sposobów ich osiągania. Warto

skorzystać w tym zakresie z porad doradcy zawodowego, który pomaga sprecyzować cele,

priorytety zawodowe i zaplanować rozwój kariery.

Nabycie umiejętności wyznaczania celów i dążenia do ich realizacji stanowi jeden

z podstawowych czynników mających wpływ na osiągnięcie satysfakcji zawodowej.

JAK ZMOTYWOWAĆ KADRĘ DO AKTYWNEGO UDZIAŁU

W SZKOLENIACH?

Przegląd 6 wewnętrznych motywacji:

Wewnętrzny spokój (ang. Inner Awareness/Spiritual) – dążenie do spokoju, harmonii, działania w zgodzie

ze swoimi wartościami.

Solidarność (ang. Social/Humanitarian) – pragnienie pomocy innym.

Wpływ (ang. Power/Political) – potrzeba wpływania na innych.

Ekonomia (ang. Economic/Tangible) – dążenie do osiągania mierzalnych efektów, w tym finansowych.

Artyzm (ang. Artistic/Innovative) – pragnienie wyrażania siebie, swojej kreatywności, indywidualizmu.

Wiedza (ang. Knowledge/Proficiency) – potrzeba uczenia się, poznawania nowych rzeczy, rozumienia.

Jak zmotywować pracowników do aktywnego udziału w szkoleniach, Anna Sarnacka-Smith, Ambasadorka EPALE

JAK POSZCZEGÓLNE MOTYWACJE PRZEKŁADAJĄ SIĘ NA

OCZEKIWANIA PRACOWNIKÓW W MIEJSCU PRACY I NA CO WARTO

POŁOŻYĆ NACISK W KOMUNIKACJI, ABY CHCIELI Z ZAANGAŻOWANIEM UCZESTNICZYĆ W SZKOLENIACH?

Znajomość wewnętrznych motywacji pomaga stworzyć takie warunki pracownikom, w

których będą mogli czuć się spełnieni. Kiedy jakaś osoba zajmuje się czymś, co jest jej

pasją, co jest spójne z tym, co jest dla niej ważne, będzie widoczne pozytywne

nastawienie.

I odwrotnie, jeśli ktoś zajmuje się czymś, co jest w sprzeczności z jego postawą, otoczenie

zauważy niską motywację, brak zaangażowania, w tym do udziału w szkoleniu i czerpania z

tego, co miało ze sobą przynieść.

METODY WSPARCIA W PROCESIE DOSKONALENIA ZAWODOWEGO

Formy i metody doskonalenia pracowników powinny być dostosowane do potrzeb

konkretnej grupy pracowników, indywidualnego pracownika oraz skali działań i przyjętych

w firmie rozwiązań organizacyjnych.

Podstawową (najczęściej stosowaną) formą doskonalenia jest szkolenie - „obejmuje ono

bowiem realizowane w organizacji procesy uczenia, ukierunkowane na uzupełnianie

posiadanych kwalifikacji o nowe elementy wiedzy, umiejętności, cech osobowych i

zachowań.”

METODY DOSKONALENIA ZAWODOWEGO

Metody „on-the-job” – związane bezpośrednio z miejscem pracy, mają tę zaletę,

że ułatwiają bezpośrednie poznanie wymagań związanych ze stanowiskiem pracy.

Metody symulacyjne, polegające ogólnie na tworzeniu warunków i sytuacji

szkoleniowych zbliżonych do rzeczywistych. Umożliwiają kreowanie sytuacji nowych,

mniej rutynowych, pozwalających np. na kształtowanie postaw proinnowacyjnych,

określonego typu komunikacji itd.

Metodami doskonalenia są tzw. grupy metod „off-the-job”, czyli niezwiązane

bezpośrednio z miejscem pracy. Należą do nich metody treningowe. Ich wspólną

cechą jest uczenie się przez przeżywanie. Kształtują one różne cechy osobowości

(postawy) i umiejętności, dotyczące wrażliwości, interakcji i komunikowania się.

5 POWODÓW, DLA KTÓRYCH WARTO DZIELIĆ SIĘ WIEDZĄ Z INNYMI

Jeśli firma chce dobrze funkcjonować, to ważne jest, by pracownicy wymieniali się ze sobą

zdobytą wiedzą.

Dlaczego warto dzielić się wiedzą z innymi?

Lepsza współpraca i szybsze wykonanie zadania.

Lepsza atmosfera w pracy.

Można zostać managerem.

Można poszerzyć wiedzę w rewanżu.

Można się zrealizować.

Źródło: http://www.prowadzefirme.pl

JAK DZIELIĆ SIĘ WIEDZĄ?

Kiedy uznamy, że warto dzielić się wiedzą należy stosować się do kilku zasad, aby było to

skuteczne:

Nie można udzielać informacji w sposób protekcjonalny.

Zawsze trzeba wychodzić z propozycją życzliwego rozwiązania czyjegoś problemu bez

próby ośmieszenia czyjejś niewiedzy.

Należy cierpliwie odpowiadać na pytania, które są zadawane.

Dobrym pomysłem jest szkolenie większej grupki osób, dzięki czemu będą oni mogli

udzielać sobie nawzajem informacji zawartych w przeprowadzanym szkoleniu.

Innym sposobem jest przygotowanie dokumentów poradników, do których zawsze

będzie można sięgnąć, gdy zajdzie taka potrzeba.

CO ZROBIĆ, ABY INNI CHCIELI SIĘ PRZY NAS UCZYĆ?

Co jest potrzebne, aby dorosłym chciało się uczyć?

Aby ludzie mieli w sobie chęć rozwoju, niezbędna jest nieodparta chęć stawania się lepszym w tym, co robimy, osiągania więcej, pragnienia zdobycia znaczących wyników na rynku, dawania innym tego, co w nas najlepsze, w tym lepsze od konkurencji.

To jest spójne z przyjęciem postawy liderskiej, której dotyczy choćby książka „Everest lidera”. To pragnienie jest naszym wewnętrznym głosem, który zachęca nas do tego, aby sięgnąć po kolejną książkę czy po dodatkowe zajęcia z osobą, która osiągnęła już to, co jeszcze jest przed nami.

Co zrobić aby inni chcieli się przy nas uczyć? Anna Sarnacka-Smith, Ambasadorka EPALE

CZY POZIOM MOTYWACJI DO UCZENIA SIĘ MA ZWIĄZEK Z

WIEKIEM?

W młodszym wieku fakt uczenia się wynika zwykle z przymusu. W przypadku dzieci jak i nastolatków nie spotyka się zbyt często, aby inicjatywa nauki wychodziła od nich, a raczej jest ona spowodowana oczekiwaniami, które mają względem nich nauczyciele oraz rodzice.

Osoby starsze, dojrzalsze, które zabierają się za naukę nowego języka obcego czy konkretnej umiejętności, mają tej motywacji w sobie więcej i jasno postawiony cel, wiedzą, po co to robią, co chcą osiągnąć. Zwykle wynikają z tej potrzeby lepsze efekty.

TUTORING – RELIKT PRZESZŁOŚCI CZY NOWY WYMIAR EDUKACJI?

Czy spotkałaś/eś się w swojej pracy zawodowej, działalności społecznej czy też w

rozwoju osobistym lub naukowym z metodą tutoringu? W moim przypadku inspirację do

podjęcia rozważań nad ową metodą była lektura opracowania naukowego „Tutoring.

Teoria, praktyka, studia przypadków” pod redakcją Piotra Czekierdy, Bartosza Fingas i

Marcina Szala.

Tutoring – relikt przeszłości czy nowy wymiar edukacji, Edyty Długoń, Ambasadorka EPALE

W CZYM TKWI SIŁA TUTORINGU?

Fundamentem tej metody jest relacja dwóch osób, oparta na zaufaniu zbudowanym ze sobą w trakcie pracy.

Tutoring wpisuje się w tradycję edukacyjną sięgającą niemalże jej początków.

Tutor (z łaciny – opiekun) to ktoś, kto potrafi pokierować rozwojem ucznia lub studenta, pracownika - trafnie rozpoznać potencjał człowieka, z którym pracuje, wspólnie wyznaczyć ścieżkę rozwoju naukowego, osobistego i społecznego, uważnie podchodzić do wyników jego prac, zmotywować do długotrwałej współpracy i znajdować w niej obopólną radość.

Tutor daje to, czego zwykle nie mogą zapewnić masowe systemy edukacji: uważność na konkretnego podopiecznego i możliwość dostosowania ścieżki edukacyjnej do jego specyficznej sytuacji.

NA CZYM DOKŁADNIE METODA TA POLEGA?

Tutoring polega na regularnych spotkaniach z uczniem / studentem (tutorialach), w ramach których podopieczni samodzielnie przygotowują zadania, które są następnie omawiane z tutorem.

Tutoring może być także znakomitą metodą do prowadzenia seminariów oraz sposobem przygotowywania kadry naukowej, zawodowej, a w kontekście szkolnym - metodą rozwijającą talenty i zainteresowania uczniów, pomagającą odnaleźć im swoją ścieżkę rozwoju osobistego i edukacyjnego.

Tutorzy ucząc sztuki samodzielnego myślenia, budowania opinii opartej na wiedzy i publicznej ich obrony, tworzą grono wyjątkowych edukatorów, liderów czy społeczników, świadomych swej misji i korzystających z nowoczesnych narzędzi pracy.

JAKIE KORZYŚCI NIESIE ZE SOBĄ METODA TUTORING?

Wśród korzyści i atutów tutoringu wymienić trzeba:

zapewnia integralny – obejmujący wiedzę i postawy – rozwój ucznia / studenta, pracownika;

jest niezwykle skuteczną metodą w procesie rozwoju talentów i budowania mocnych stron;

dzięki bliskiej relacji ucznia i tutora oraz inspirującym narzędziom pracy, tutoring przynosi znakomite efekty dydaktyczne i wychowawcze;

tutorzy posiadają umiejętność motywowania pracowników, studentów i uczniów do samodzielnej pracy;

przywraca osobowy wymiar edukacji, tworzy naturalną przestrzeń do ekspresji osobowości wykładowcy i studenta, stwarza okazje do podzielenia się osobistymi zaletami i zarażenia pasjami;

PROGRAMY UE W CELU ZWIĘKSZENIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH W ZAKRESIE TIK

Program Infrastruktura i Środowisko. Priorytetami tego programu są: gospodarka niskoemisyjna, ochrona środowiska, rozwój infrastruktury technicznej kraju i bezpieczeństwo energetyczne.

Program Inteligentny Rozwój, finansujący badania, rozwój i innowacje. Dzięki niemu, wsparcie m.in. na wspólne prowadzenie przedsięwzięć badawczo-rozwojowych uzyskają naukowcy i przedsiębiorcy. „Od pomysłu do rynku” - to główne założenie tego programu - wsparcie powstawania innowacji.

Program Wiedza Edukacja Rozwój - aktywizacja zawodowa osób młodych poniżej 30 roku życia pozostających bez zatrudnienia, wsparcie szkolnictwa wyższego, rozwój innowacji społecznych, mobilności i współpracy ponadnarodowej i reformy polityk publicznych w obszarach zatrudnienia, włączenia społecznego, edukacji, zdrowia i dobrego rządzenia.

Program Polska Cyfrowa - zwiększenie dostępności do Internetu, stworzenie przyjaznej dla obywatela e-administracji, która umożliwi załatwianie wielu spraw za pośrednictwem komputera oraz upowszechnienie w społeczeństwie wiedzy i umiejętności korzystania z komputerów.

PROGRAMY UE W CELU ZWIĘKSZENIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH W ZAKRESIE TIK

NOWY EUROPEJSKI PROGRAM NA RZECZ UMIEJĘTNOŚCI

THE NEW SKILLS AGENDA (czerwiec 2016)

Kluczowy cel: poprawa umiejętności podstawowych u osób dorosłych w Europie 70 mln

Europejczyków nie posiada wystarczających umiejętności czytania i pisania, a jeszcze więcej

osób nie umie rozumować matematycznie i ma niskie umiejętności cyfrowe.

Realizuje takie cele jak m. in.:

gwarancja umiejętności,

przegląd europejskich ram kwalifikacji,

koalicja na rzecz umiejętności cyfrowych i zatrudnienia,

działania na rzecz współpracy sektorowej,

inicjatywa dotycząca monitorowania informacji o dalszych losach absolwentów,

analiza i wymiana najlepszych praktyk.

ZWIĘKSZANIE UCZESTNICTWA DOROSŁYCH W UCZENIU SIĘ PRZEZ

CAŁE ŻYCIE POPRZEZ ZAPEWNIENIE ŁATWO DOSTĘPNEGO I

KOMPLEKSOWEGO PORADNICTWA ORAZ NARZĘDZI W ZAKRESIE

EDUKACJI I SZKOLEŃ

W Internecie znajduje się wiele portali edukacyjnych, które oferują dostęp do baz wiedzy z danej

dziedziny nauki, sprofilowanych pod kątem określonej grupy użytkowników, szkolenia, kursy kończące się

certyfikatem.

Internet to medium, które umożliwia samodoskonalenie poprzez bardzo szeroką ofertę kursów z zakresu

doskonalenia zawodowego. Korzystanie z nowoczesnych technologii ma wiele zalet zwłaszcza w procesie

samodokształcania.

Formą nowoczesnych technologii służących przekazywaniu wiedzy i podnoszeniu kwalifikacji są np.

konferencje internetowe czy studia prowadzone przez Internet. W Polsce istnieją instytucje, które

podjęły tego typu inicjatywy edukacyjne, m.in. Polski Uniwersytet Wirtualny. Oferta studiów adresowana

jest do tych, którzy chcą połączyć zdobywanie nowych kwalifikacji z pracą zawodową.

Internet jako metoda podnoszenia kwalifikacji zawodowych, Sylwia Morzyniec

WSPARCIE POPRZEZ PLATFORMĘ EPALE

dostęp do aktualnych informacji dotyczących realizacji projektów

możliwość omawiania wspólnych kwestii w ramach zamkniętej grup

wymiana dobrych praktyk

możliwość konsultacji z NA

PODSUMOWANIE

W pracy z osobami dorosłymi należy stosować szczególny sposób postępowania formułuje

kilka zasad pracy z grupą, reguł motywowania uczącej się grupy:

1.Koncentrowanie uwagi uczestników.

2.Wzmacnianie i budowa poczucia pewności siebie uczestników, nie dopuszczając do naruszenia

poczucia własnej wartości, obniżenia samooceny jednostki.

3.Omawianie stosowanych metod nauczania.

4.Wydobywanie, podkreślanie i opieranie się na wiedzy i doświadczeniu uczestników.

5.Błędy należy interpretować jako cenne odkrycia dla procesu wiedzy.

6.Należy podkreślać współodpowiedzialność uczestników za proces uczenia się.

Facebook - EPALE Polska – uczenie się dorosłych

https://www.facebook.com/epalepolska

ZAPRASZAMY NA PLATFORMĘ

EPALE

https://ec.europa.eu/epale/pl