Wprowadzenie do Rehabilitacjirehabilitacja.wum.edu.pl/sites/rehabilitacja.wum.edu.pl/files/... ·...

Wprowadzenie do Rehabilitacji

Anna Lach-Gruba

PRZYWRACANIE SPRAWNOŚCI=REHABILITACJA

➔ Rehabilitacja (łac.re-znów,na nowo,przeciw;habilis-sprawny,należyty,stosowny) jest składową rozwoju socjalnego kraju.

➔ Rehabilitacja oznacza zespół działań ,którego celem jest

przywrócenie lub kształtowanie u człowieka niepełnosprawnego utraconych optymalnych funkcji biologicznych, rodzinnych i społecznych

➔ Twórcami współczesnego, polskiego modelu rehabilitacji byli Profesorowie Wiktor Dega z Poznania i Marian Weiss z Konstancina.

POLSKA SZKOLA REHABILITACJI

Prof. dr hab. Wiktor Dega (1896-1995)

Prof. dr hab. Marian Weiss (1921-1981)


● Powszechność

● Ciągłość ● Wczesne rozpoczęcie

● Kompleksowość


Powszechność ● dostępna każdemu, kto jej potrzebuje. ● wszystkie dyscypliny medyczne.

POLSKA SZKOŁA REHABILITACJI

Ciągłość

● powinna być ciągła i nieprzerwana.

● pozostaje w ścisłym związku z rehabilitacją społeczną (socjalną) i zawodową.

● Obejmuje ona osoby w trakcie leczenia szpitalnego, przejmuje ich w opiekę ambulatoryjną ,domową w oddziale dziennym ... Jest też czasem edukacji rodziny w zakresie procesu usprawniania w warunkach domowych. Bliscy osób niepełnosprawnych stają się kontynuatorami procesu rehabilitacji.

Chcąc zachować ciągłość rehabilitacji osoby niepełnosprawnej, musimy w

odpowiednim czasie przygotować jej rodzinę (osoby bliskie) do roli jej kontynuatorów. Nieodzownym warunkiem realizacji procesu rehabilitacji w warunkach domowych jest akceptacja niepełnosprawności chorego przez osoby najbliższe.

Ważne jest zaakceptowanie tej niepełnosprawności, najpierw przez osoby

bliskie (rodzinę), a później przez samego chorego. W ciągłości rehabilitacji ważne jest, aby działania z zakresu rehabilitacji medycznej, zawodowej i społecznej prowadzone były w sposób harmonijny i uzupełniający się, stanowiąc spójną, jednorodną całość. Warto zauważyć, że tak widziana rehabilitacja realizuje zasadę leczenia człowieka, a nie tylko choroby


Wczesność wczesne rozpoczęcie procesu rehabilitacji już w trakcie leczenia podstawowego, prowadzi do skrócenia czasu leczenia i poprawy jego wyników. Rehabilitacja powinna rozpocząć się już w pierwszych dniach choroby lub po przebytym urazie. Wcześnie zapoczątkowana rehabilitacja prowadzi do szybszego powrotu utraconych funkcji chorego lub wykształce-nia takich mechanizmów kompensacyjnych, które utraconą funkcję organi-zmu zastąpią lub uzupełnią. Ważnym elementem wczesnej rehabilitacji jest takie sterowanie mechanizmami kompensacyjnymi, by wydobywać z nich tylko pożądane efekty i niwelować ujemne skutki. Wcześnie podjęte leczenie usprawniające u pacjentów będących w stanie ciężkim, zmniejsza liczbę groźnych powikłań i następstw długotrwałego unieruchomienia.


Kompleksowość ● Integracja osób niepełnosprawnych ze społeczeństwem. ● Profilaktyka w różnych dysfunkcjach oraz działania aktywizujące

osoby niepełnosprawne.

● W Polsce ukształtował się model rehabilitacji, który zakładał uwzględnienie wszystkich potrzeb chorego w procesie rehabilitacyjnym . Kompleksowy model rehabilitacji łączy rehabilitację medyczną, społeczną, psychologiczną, zawodową . Podział ten ma znaczenie jedynie metodyczne, gdyż w praktyce rehabilitacja jest procesem ciągłym, a poszczególne jej etapy nakładają się i uzupełniają

REHABILITACJA

● REHABILITACJA MEDYCZNA(LECZNICZA)

● REHABILITACJA SPOŁECZNA

● REHABILITACJA ZAWODOWA

Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych z dn 27 sierpnia

1997r(Dz.U.Nr123,poz 776 z póżn.zm)

Podstawowe etapy rehabilitacji według WHO

Żródło WHO

Rehabilitacja osób niepełnosprawnych oznacza zespół działań (organizacyjnych,leczniczych,psychologicznych,technicznych,szkoleniowy

ch,edukacyjnych ,społecznych) zmierzających do osiągnięcia, przy współudziale tych osób ,możliwie najwyższego poziomu ich

funkcjonowania ,jakości życia i integracji społecznej

● Proces leczenia, który umożliwia zmniejszenia fizycznych i psychicznych następstw choroby .Powinna wzmacniać proces leczniczy, głównie przez aktywność ruchową i psychiczną.

● Rehabilitacja lecznicza ma na celu przywrócenie pełnej lub możliwej do osiągnięcia sprawności fizycznej i psychicznej, zdolności do pracy oraz poprawę jakości życia.

REHABILITACJA MEDYCZNA(LECZNICZA)

REHABILITACJA MEDYCZNA (LECZNICZA)

Do form pomocy osobom niepełnosprawnym w ramach rehabilitacji leczniczej zalicza się:

• Likwidację barier

• Uzyskanie przedmiotów ortopedycznych

• Uzyskanie sprzętu rehabilitacyjnego

http://www.pcpr.info/

REHABILITACJA SPOŁECZNA

● Proces ,który zmierza do przywrócenia samodzielności społecznej osobie ,która jest jej pozbawiona i znajduje się poza nawiasem normalnego życia społecznego.

● Celem jest umożliwienie osobom niepełnosprawnym uczestnictwa w życiu społecznym. Każdy członek społeczności ma prawo korzystać ze zdobyczy jakie to społeczeństwo wypracowało.


● Edukacja osób zdrowych w zakresie koniecznym dla zrozumienia potrzeb niepełnosprawnych i akceptacji ich jako normalnych pełnosprawnych członków społeczeństwa

● Proces ten musi objąć rodziny niepełnosprawnych by jako pierwsze zaakceptowały osobę niepełnosprawną w domu i stworzyły mu korzystne warunki życia w rodzinie.


● Podstawą jest proces integracji sprawnych i niepełnosprawnych

● W architekturze integracja polega na konstruowaniu form architektonicznych i urbanistycznych mając na uwadze dostępność dla osób niepełnosprawnych


Formy rehabilitacji społecznej ● warsztaty terapii zajęciowej ● turnusy rehabilitacyjne ● zespoły ćwiczeń fizycznych,usprawniających

psychoruchowo,rekreacyjnych i sportowych oraz innych zespołach aktywności społecznej

WARSZTATY TERAPII ZAJĘCIOWEJ

Są to zajęcia fizyczne i umysłowe, które mają na celu poprawienie sprawności fizycznej, psychicznej, a także społecznej osób

przewlekle chorych.

Terapeuci wraz z opiekunami organizują różnego rodzaju zajęcia, mające na celu urozmaicenie życia niepełnosprawnych.


WARSZTATY TERAPII ZAJĘCIOWEJ

Formy terapii zajęciowej: ● Muzykoterapia

● Kinezyterapia

● Argoterapia

W ramach terapii zajęciowej

dla osób niepełnosprawnych organizowane są różnego rodzaju imprezy, ogniska, wycieczki, czy pikniki.


Turnusy rehabilitacyjne

Zajęcia mają na celu organizację aktywnego wypoczynku osób niepełnosprawnych połączonego z usprawnianiem ruchowym,

edukacyjnym, psychologicznym. Mają na celu wyrobienie zaradności, pobudzanie i rozwijanie

sprawności i poprawę sprawności ogólnej niepełnosprawnych.

Organizowane są przez: Ministra Pracy i Polityki Socjalnej Władze Samorządu lokalnego instytucje pozarządowe

REHABILITACJA ZAWODOWA

Zajmuje się przywróceniem zdolności do aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych.

Możliwość zarobkowania, twórczego działania jest naturalną

potrzebą człowieka.

Praca staje się główną determinantą jakości życia.

Z kolei poprawa jakości życia sprzyja doskonaleniu jakości pracy.


● uzyskanie i utrzymanie odpowiedniego zatrudnienia i awansu zawodowego.

● przystosowanie stanowisk pracy ● tworzenie warunków pracy chronionej,a w szczególnie trudnych

sytuacjach stworzenie warunków do pracy chałupniczej


Każda osoba z niepełnosprawnością rejestruje się jako bezrobotna lub poszukująca pracy ma prawo do korzystania z ustawy o promocji

zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z 20.04.2004r (Dz,u 2009 Nr6,poz33)

Usługi te obejmują: pośrednictwo pracy, poradnictwo zawodowe i informację zawodowa, pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy oraz

organizację szkoleń.


Rolą jej jest zrealizowanie poprzez naukę zawodu możliwego do wykonania przy istniejącej dysfunkcji osoby niepełnosprawnej.

Może to być preorientacja zawodowa, czy kształcenie dzieci i młodzieży od podstaw pracy zawodowej

PFRON

Wspieranie indywidualnych osób niepełnosprawnych ● poprzez udzielanie dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej,

rolniczej lub wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej, refundację składek na ubezpieczenia społeczne dla osób prowadzących działalność gospodarczą, niepełnosprawnych rolników oraz rolników zobowiązanych do opłacania składek za niepełnosprawnego domownika,

● dofinansowanie: likwidacji barier architektonicznych w komunikowaniu się i technicznych, zakupu sprzętu rehabilitacyjnego, przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych oraz turnusów rehabilitacyjnych,

● finansowanie aktywnych instrumentów rynku pracy dla osób zarejestrowanych jako bezrobotne lub poszukujące pracy (szkolenia, staże, itp.),

● programy PFRON

https://www.pfron.org.pl/

PFRON

● Podstawową misją Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych jest wspieranie rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz aktywizacji osób niepełnosprawnych.

● Aktywizację, jako główny cel działalności Funduszu, odzwierciedlają zasady programów PFRON, stanowiące uzupełnienie działań realizowanych w ramach zadań ustawowych Funduszu.

● Odbiorcami pomocy z PFRON są pracodawcy, organizacje pozarządowe oraz osoby indywidualne.


PFRON ● dla indywidualnych osób niepełnosprawnych udzielają przede

wszystkim powiaty. Wnioski o dofinansowanie przyjmują i rozpatrują powiatowe centra pomocy rodzinie (PCPR). W powiatach rodzice dzieci niepełnosprawnych mogą uzyskać dofinansowanie m.in. do:

➔ uczestnictwa osób niepełnosprawnych i opiekunów w turnusach rehabilitacyjnych,

➔ likwidacji barier: architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych,

➔ zakupu sprzętu rehabilitacyjnego, przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych (przyznawanych osobom niepełnosprawnym na podstawie przepisów NFZ),

➔ usług tłumacza migowego lub tłumacza-przewodnika.


PFRON

● ze środków PFRON dziecku i jego rodziców są organizacje pozarządowe (fundacje, stowarzyszenia), które realizują różne projekty na rzecz osób niepełnosprawnych, w tym dzieci.

● organizacjach prowadzona jest m.in. rehabilitacja ciągła osób niepełnosprawnych w różnego typu placówkach, grupowe i indywidualne zajęcia, rozwijające umiejętności niezbędne do sprawnego komunikowania się, usprawniające i wspierające funkcjonowanie dzieci z autyzmem i z niepełnosprawnością intelektualną w różnych środowiskach.


PFRON

● Poradnictwa, np. psychologicznego, społeczno-prawnego. PFRON finansuje też szkolenia, kursy i warsztaty dla członków rodzin osób niepełnosprawnych i opiekunów a także szkolenia dla tłumaczy języka migowego oraz tłumaczy-przewodników.

● Organizowane są lokalne, regionalne i ogólnopolskie imprezy kulturalne, sportowe, turystyczne i rekreacyjne z udziałem osób niepełnosprawnych. Opracowywane lub wydawane są publikacje i wydawnictwa (np. pismem Braille’a lub w tekście łatwym do czytania).

● Dla osób niewidomych i z dysfunkcją ruchową Fundusz finansuje zakup, szkolenie i utrzymanie w trakcie szkolenia psów przewodników.


PFRON

● rekompensatę pracodawcom chronionego i otwartego rynku pracy podwyższonych kosztów związanych z zatrudnianiem osób niepełnosprawnych (dofinansowanie do wynagrodzeń),

● refundację pracodawcom kosztów przystosowania, adaptacji i wyposażenia miejsc pracy osób niepełnosprawnych,

● dofinansowanie tworzenia i funkcjonowania warsztatów terapii zajęciowej oraz zakładów aktywności zawodowej,

● zlecanie organizacjom pozarządowym i fundacjom realizacji zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych,

● współfinansowanie projektów systemowych realizowanych ze środków pomocowych Unii Europejskiej


PFRON

● pomoc dla indywidualnych osób niepełnosprawnych

● przede wszystkim za pośrednictwem powiatów, ● wsparcie działań organizacji pozarządowych na rzecz osób

niepełnosprawnych, ● finansowanie specjalistycznych placówek, takich jak Warsztaty

Terapii Zajęciowej, ● przedsięwzięć z zakresu ekonomii społecznej, np. Zakłady

Aktywności Zawodowej


KOMPENSACJA

Kompensacją nazywamy proces,który wyzwala naturalne możliwości zastępcze,jakie istnieją w każdym organizmie żywym. Jest to zdolność

do całkowitego ,lub częściowego wyrównania skutków działania czynników szkodliwych. Kompensacja dotyczyć może zaburzeń

dynamicznych,statycznych,czynnościowych oraz statyczno-dynamicznych. Ze zjawiskiem kompensacji łączy się zjawisko

adaptacji.

ADAPTACJA

Adaptacja-umiejętność dostosowania się człowieka do warunków socjalnych, stanu morfologicznego, który trzeba przyjąć za utrwalony. Adaptacja umożliwia przystosowanie się do zmniejszonej sprawności

ważnych narządów w następstwie choroby lub urazu.

Proces adaptacyjny powinien prowadzić do samodzielności życiowej, zarówno w czynnościach życia codziennego, czynnościach

zawodowych, społecznych i rodzinnych. Odpowiednio sterowana i wykorzystana adaptacja umożliwia optymalizację wyniku

końcowego. Adaptacji czyli przystosowaniu podlega sfera duchowa, umyslaowa i organiczna człowieka.

ADAPTACJA

ICF Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonalności

ICF należy do zbioru komplementarnych względem siebie klasyfikacji dotyczących zdrowia i czynników z nim związanych, zaakceptowanych przez WHO i polecanych do stosowania we wszystkich krajach świata.

Poza nią, do zbioru tego należy jeszcze ICD (International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems) – najstarsza (powstała w 1900 r., aktualnie stosowana od 1990 r.

w wersji 10 rewizji, jako ICD 10).

Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania. Nr II/2013(7) Anna Wilmowska-Pietruszyńska, Dionizy Bilski


ICF nie jest klasyfikacją ludzi, natomiast jest klasyfikacją cech charakterystycznych stanu zdrowia człowieka w kontekście jego

indywidualnej sytuacji życiowej oraz wpływów otaczającego środowiska. Wskazane jest łączne stosowanie ICD-10 i ICF

Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania. Nr II/2013(7) Anna Wilmowska-Pietruszyńska, Dionizy Bilski

Źródło: Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia


ICD 10 i ICF częściowo się ze sobą pokrywają. Obydwie te klasyfikacje rozpoczynają się od układów ciała ludzkiego. Pojęcie 'upośledzenie'

dotyczy struktury ciała i jego funkcji ,i zazwyczaj stanowi część 'procesu chorobowego' a zatem stosowana jest również do systemu ICD10.Jednak w systemie ICD10'upośledzenie' traktowane jest jako

element,który tworzy”chorobę”,podczas gdy ICF 'upośledzenie' traktuje jako problem funkcjonowania i struktury ciała powiązany z

rożnymi stanami chorobowymi.

ICF

Dwie osoby cierpiące na tę samą chorobę mogą charakteryzować się dwoma odmiennymi stanami funkcjonowania ,a dwie osoby o tym

samym stanie funkcjonowania niekoniecznie cierpią na tę samą chorobę

Wprowadzenie do Rehabilitacjirehabilitacja.wum.edu.pl/sites/rehabilitacja.wum.edu.pl/files/... ·...

Documents

Transcript of Wprowadzenie do Rehabilitacjirehabilitacja.wum.edu.pl/sites/rehabilitacja.wum.edu.pl/files/... ·...