Wprowadzenie do narzędzi Wprowadzenie do narzędzi CATCAT

W 1993 roku większość tłumaczy na świecie posługiwała się edytorami tekstu.

W 2003 roku do edytorów tekstu dołączyły narzędzia CAT

Czym są CAT-yCzym są CAT-y Pod terminem narzędzia CAT (Computer Aided

Translation Tools) kryją się poniższe funkcje:

TM – Translation Memory (pamięć tłumaczeniowa, baza) TM – Terminology management (zarządzanie

terminologią, bazy terminologiczne) L10N – Localisation (lokalizacja)

TM – translation memoryTM – translation memoryBaza zapisanych tłumaczeń, do której

program CAT odwołuje się podczas tłumaczenia, podpowiadając przekład.

Tworzona w trakcie tłumaczenia lub z gotowych tłumaczeń.

TM składa się z segmentów, zwykle zdań lub dłuższych fraz oryginału i przypisanych do nich tłumaczeń.

TM – translation memoryTM – translation memory W trakcie tłumaczenia narzędzie CAT dzieli

tekst źródłowy na segmenty i wyświetla propozycje tłumaczenia na podstawie danych z pamięci TM.

Każda propozycja jest oznaczona współczynnikiem dopasowania (match). Współczynnik dopasowania może wynieść od 0% do 100%.

TM – translation memoryTM – translation memory No match (0%) oznacza, że dany segment jest

całkowicie nowy i należy go przetłumaczyć i dodać do bazy.

Fuzzy match (ok. 60 – 99 %) oznacza, że w pamięci znajduje się podobny segment i można go skopiować, ale należy dokładnie sprawdzić i dostosować tłumaczenie.

100% match oznacza, że w bazie znajduje się identyczne tłumaczenie, dzięki czemu danego segmentu nie trzeba ponownie tłumaczyć.

Terminology managementTerminology management Narzędzia CAT umożliwiają również

zarządzanie terminologią. Poszczególni klienci posiadają często własne wymagania i standardy terminologiczne, nawet gdy teksty dotyczą tej samej dziedziny. Baza terminologiczna umożliwia zachowanie spójności terminologicznej dla danego klienta czy serii zleceń.

Bazy terminologiczneBazy terminologiczne Narzędzia CAT posiadają zwykle wbudowane

aplikacje słownikowe, za pomocą których można tworzyć bazy terminologiczne i korzystać z nich w trakcie tłumaczenia

Bazy terminologiczne służą zapewnianiu spójności terminologicznej i eliminują konieczność ręcznego wyszukiwania zapisanych terminów.

Tworzenie bazy Tworzenie bazy terminologicznejterminologicznej

Bazy terminologiczne tworzy się na dwa sposoby:

dodając terminy i ich ekwiwalenty w trakcie tłumaczenia

importując terminy i ich ekwiwalenty z glosariusza utworzonego w innym programie (Notatnik, MsExcel, inne bazy)

Interfejs narzędzi CATInterfejs narzędzi CAT Ze względu na interfejs użytkownika

narzędzia CAT można podzielić na dwa rodzaje:

wykorzystujące interfejs edytorów tekstuposiadające niezależny interfejs

użytkownika

CAT + Ms WORDCAT + Ms WORD

Narzędzia CAT pierwszego typu umożliwiają tłumaczenie bezpośrednio w programie Ms Word za pomocą dodatkowych opcji i przycisków, które przy instalacji narzędzia CAT wbudowują się w edytor tekstu (np. Wordfast, Trados).

Niezależne edytoryNiezależne edytory Narzędzia CAT posiadające niezależne

edytory (np. Trados Tag Editor, Deja Vu X, SDLX) umożliwiają otwarcie plików różnych formatów i wykonanie ich tłumaczenia, a następnie eksport tłumaczenia do oryginalnego formatu.

Zalety narzędzi CATZalety narzędzi CATbrak konieczności tłumaczenia tych samych

segmentów dwa razy pamięćprzyspieszenie procesu tłumaczenia dzięki

propozycjom segmentów podobnych pamięć

łatwiejsze zachowanie spójności terminologicznej i stylistycznej bazy terminologiczne, pamięć

Zalety narzędzi CATZalety narzędzi CAT Oryginał i tłumaczenie w jednym miejscu! Gdy korzystamy z narzędzia CAT, oryginał i tłumaczenie

znajdują się na jednym ekranie (jedno pod drugim lub obok siebie), co zapewnia:

wygodę: nie musimy już podglądać oryginału z kartki lub osobnego dokumentu

oszczędność czasu: nie musimy już co chwilę szukać miejsca w oryginalnym dokumencie, na którym poprzednio skończyliśmy

dokładność: przy dłuższym tekście bez narzędzia CAT łatwo jest pominąć pojedyncze zdanie lub cały akapit. Narzędzie CAT prawie że uniemożliwia takie pomyłki.

Ewa B. Nawrocka Zakład Badań Nad Przekładem i Komunikacją Międzykulturową

Zalety narzędzi CATZalety narzędzi CATMożliwość zachowania oryginalnego

formatowania w przetłumaczonym pliku tłumaczenie nie tylko dokumentów formatu *.doc czy *.txt, ale

plików w formatach *.html, *.xml, *.ppt i wielu innych jeden z priorytetów w tłumaczeniach specjalistycznych ochrona znaczników formatowania wygoda: możliwość skoncentrowania się się na samym tekście