Dr n. med. Jerzy PejczSzpital im. Świętej Jadwigi Śląskiej w

Trzebnicy

Czym jesteś bardziej aktywny, tym bardziej aktywny możesz być.

The more active you are, the more active you can be.

Szybki wzrost [szybciej rośnie dolna część ciła]

Dojrzewanie [dziewczynki 10 r.ż.; chłopcy 11 r.ż.]

ok. 9 roku życia rośnie gotowość do wykonywania bardziej skomplikowanych zadań

Elastyczność Siła Wytrzymałość

Dziecko szybko osiąga zdolności dorosłego w utrzymywaniu równowagi, koordynacji i kontroli postawy ciała

Przyśpieszenie rozwoju emocjonalnego. Rola samooceny w życiu dziecka

W wieku 6-9 lat jeszcze słaba podzielność uwagi i problemy ze zrozumieniem złożonych instrukcji.

Stopniowy rozwój koordynacji oko-ręka.

Każde dziecko jest inne i ma swój własny wzór wzrastania oraz różny czas osiągania poszczególnych poziomów sprawności fizycznych.

Dzieci mają problem ze zrównoważeniem wysokiej energii ze spokojną aktywnością

Badania North Caroline University Cooperative Extension.

Złe wzory rodzinne

Nieprawidłowe żywienie

Siedzący tryb życia [telewizja, komputer]

Niska aktywność fizyczna

OtyłośćNadciśnienieOsteoporoza

Choroby cywilizacyjne

Zwiększona wydolność układu krążenia

Ochrona przed nadciśnieniem

Ochrona przed miażdżycą [wzrost st. HDL]

Większa masa kostna i gęstość kości

Utrzymanie elastyczności

Rozwój mięśni – zabezpieczenie stawów

Utrzymanie właściwej masy ciała

Kontrola stresu [bóle napięciowe]

Ćwiczenia złożone i gry zespołowe:

Umiejętność przewidywania,

Zdolność planowania

Ignorowanie „szumów”

Umiejętność przegrywania i wygrywaia

Ćwiczenia fizyczne

Zwiększają przemianę materii

Zmniejszają apetyt

Poprawiają stan psychiczny – czynnik antydepresyjny

Aktywność fizyczna to nie tylko redukcja masy ciała [zresztą niewielka], ale przede wszystkim wpływ na wiele mechanizmów prozdrowotnych.

Koszt energetyczny ćwiczeń aerobowych trwających 30-40 min u dzieci 10-11-letnich to wydatek zaledwie 200-250 kcal.

Zwiększa wrażliwość tkanek na insulinę

Może prowadzić nawet do remisji cukrzycy typu 2

Zwiększa wydolność fizyczną

Zwiększa spontaniczną aktywność dziecka

Dziecko nabiera zręczności

Podnosi samoocenę

w Polsce ok. 10%

częściej w środowisku miejskim niż wiejskim

częściej u dziewczynek niż u chłopców

może przetrwać do wieku dorosłego u 50-75% osób

Duża waga urodzeniowa

Mała waga urodzeniowa

Otyli rodzice

◦ Ryzyko otyłości 2x większe.

Genotyp „zbieraczy energii” wykształcony w filogenezie.

Organizm ludzki nie zdążył dostosować się do obfitości jedzenia – nawyki pozostały.

Choroby o genetycznym podłożu, w przebiegu których dochodzi do otyłości są bardzo rzadkie.

Fast food Soki Słodycze Napoje energetyzujące

Dużo tłuszczu, prostych cukrów, sodu Mało błonnika i mikroelementów

Spadek aktywności fizycznej Telewizja, gry komputerowe, wideo, telefon

1 godzina TV więcej tygodniowo = 2% większe zagrożenie otyłością

Nadciśnienie Cukrzyca typ 2 Zaburzenia układu ruchu

◦ Bóle pleców, stawów, nóg, skręcenia i zwichnięcia.

Bezdech senny◦ Chrapanie, zaburzenia snu, senność dzienna,

moczenie nocne i dzienne. Choroby psychiczne Kamica woreczka żółciowego

Zespół metaboliczny: otyłość brzuszna, spadek HDL, nietolerancja glukozy, wzrost trójglicerydów i cholesterolu, insulinooporność.

Zespół metaboliczny zwiększa znacznie ryzyko chorób sercowo-naczyniowych [z 4% do 30%]

Niealkoholowa tłuszczowa marskość wątroby

Powikłania psychiczne

niska samoocena

poczucie nieatrakcyjności

odrzucanie przez grupę rówieśników

BMI kg/m2 [ocena na siatce centylowej]

Inne metody są za drogie, wymagają specjalistycznego sprzętu lub brakuje norm u dzieci

nieprawidłowe żywienie

zmniejszony wydatek energetyczny

Otyłość jest chorobą przewlekłą jak astma, cukrzyca itp.

Dotyczy najczęściej całej rodziny i wymaga zmiany przyzwyczajeń i nawyków.

◦Tryb życia◦Dieta

◦Wysiłek fizyczny

Rodzinie potrzebne jest:

Obiektywna informacja

Unikanie postawy oceniającej

Pomoc w wyborze środków

Wysiłek fizyczny

Rodzinie potrzebne jest:

Obiektywna informacja

Unikanie postawy oceniającej

Pomoc w wyborze środków

Ćwiczenia powinny angażować duże grupy mięśniowe.

Powinny odbywać się systematycznie najlepiej o tej samej porze.

Zalecane są ćwiczenia wytrzymałościowe o średniej i małej aktywności.

Najlepszą metodą mierzącą intensywność i tolerancję ćwiczeń jest mierzenie tętna.

Dla 10 – 19-latków dopuszczalne tętno: 130 – 160/min.

Dziennie 45 – 60min. z przerwami.

Na wolnym powietrzu◦ Równocześnie ćwiczenia oddechowe◦ Brak dostępu do przekąsek

W wodzie◦ Dzieci otyłe czują się w wodzie lepiej i fizycznie i

psychicznie

Ćwiczenia fizyczne powinny sprawiać radość

Pływanie Koszykówka Siatkówka Piłka nożna Rower Łyżwy Marsze Biegi i truchty

Rodzice powinni ćwiczyć z dziećmi, chociaż chodzić na wspólne spacery

W szkole przynajmniej 3 x w tygodniu

Pieszo do szkoły

Nie zwalniać z zajęć wychowania fizycznego!

Rola obciążenia kończyn dolnych

Wysiłek po posiłku

Wysiłek po wysiłku

Dziecko powinno poznać jak największą liczbę zajęć sportowych, żeby mogło wybrać najprzyjemniejszą formę aktywności fizycznej.

Dzieci aktywne fizycznie są zdolne do większej koncentracji i samoświadomości, lepiej śpią.

Dzieci aktywne są bardziej szczęśliwe i mają wyższą samoocenę [endorfiny]

Aktywność fizyczna jest jedną z najwazniejszych cech rozwoju dziecka.

Dzieci aktywnych fizycznie rodziców są same bardziej aktywne.

Cała nasza praca jest mało istotna, jeżeli nie zmienimy nawyków rodzinnych