Wojciech Górecki Kamil Grzesik Marcin Hałgas Piotr ... · Prawo rzeczowe pytania • kazusy •...

20
Wojciech Górecki Kamil Grzesik Marcin Hałgas Piotr Kostański testy • kazusy • tablice 4. wydanie Prawo rzeczowe

Transcript of Wojciech Górecki Kamil Grzesik Marcin Hałgas Piotr ... · Prawo rzeczowe pytania • kazusy •...

Wojciech GóreckiKamil GrzesikMarcin HałgasPiotr Kostański

testy • kazusy • tablice

4. wydanie

Praworzeczowe

REPETYTORIA C·H·BECK

Prawo rzeczowe

www.ksiegarnia.beck.pl

W sprzedaży:

E. Gniewek (red.)

PRAWO RZECZOWE. SYSTEM PRAWA PRYWATNEGO. TOM 3, wyd. 3System Prawa Prywatnego

E. Gniewek (red.)

PRAWO RZECZOWE. SYSTEM PRAWA PRYWATNEGO. TOM 4, wyd. 3System Prawa Prywatnego

E. Gniewek

PRAWO RZECZOWE, wyd. 9Podręczniki Prawnicze

A. Kawałko, H. Witczak

PRAWO RZECZOWE, wyd. 3Skrypty Becka

A.K. Bieliński, M. Pannert

PRAWO CYWILNE – CZĘŚĆ OGÓLNA. PRAWO RZECZOWE, wyd. 2Wykłady Becka

Praworzeczowe

pytania • kazusy • tablice4. wydanie

rozszerzone i zmienione

dr Wojciech GóreckiAdiunkt w Katedrze Prawa Cywilnego Uniwersytetu Jagiellońskiego

Kamil GrzesikSędzia Sądu Okręgowego w Krakowie

Marcin HałgasSędzia Sądu Rejonowego w Myślenicach

dr Piotr KostańskiAdiunkt w Katedrze Prawa Cywilnego Uniwersytetu Jagiellońskiego

WYDAWNICTWO C.H. BECK

WARSZAWA 2013

Wydawca: Aneta Flisek

© Wydawnictwo C.H. Beck 2013

Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o.ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa

Skład i łamanie: Wydawnictwo C. H. BeckDruk i oprawa: Elpil, Siedlce

ISBN 978-83-255-5231-2

ISBN e-book 978-83-255-5232-9

Poszczególne części opracowali:Pytania:Wojciech Górecki: Rozdział XIIIKamil Grzesik: Rozdziały: VI, VII, IX, XI, XVI(poprawił i zaktualizował Piotr Kostański)Marcin Hałgas: Rozdział I pytania 1–7, Rozdziały II, IV, XII, XIV, XVPiotr Kostański: Rozdział I pytania 8–14, Rozdziały III, V, VIII, XKazusy:Kamil Grzesik: 6–10(poprawił i zaktualizował Piotr Kostański)Marcin Hałgas: 1–5Piotr Kostański: 11–14Tablice:Kamil Grzesik: 10–19, 28–31(poprawił i zaktualizował Piotr Kostański)Marcin Hałgas: 1–2, 7–8, 20, 25–27Piotr Kostański: 3–6, 9, 21–22, 32Wojciech Górecki: 23–24

Spis treści

Wykaz skrótów_______________________________________________________ VIILiteratura_ __________________________________________________________ XIPrzedmowa__________________________________________________________ XV

Część A. PytaniaRozdział I. Ogólne wiadomości o prawie rzeczowym______________________ 1Rozdział II. Modele własności_ _________________________________________ 22Rozdział III. Treść i wykonywanie prawa własności________________________ 31Rozdział IV. Nabycie i utrata prawa własności____________________________ 42Rozdział V. Współwłasność_____________________________________________ 73Rozdział VI. Własność lokali____________________________________________ 88Rozdział VII. Ochrona własności________________________________________ 96Rozdział VIII. Użytkowanie wieczyste___________________________________ 106Rozdział IX. Prawa rzeczowe ograniczone – przepisy ogólne_______________ 113Rozdział X. Użytkowanie______________________________________________ 120Rozdział XI. Służebności_ _____________________________________________ 125Rozdział XII. Spółdzielcze prawo do lokalu______________________________ 137Rozdział XIII. Hipoteka_ ______________________________________________ 145Rozdział XIV. Zastaw_ ________________________________________________ 169Rozdział XV. Posiadanie_______________________________________________ 182Rozdział XVI. Księgi wieczyste_________________________________________ 199

Część B. KazusyKazus1_ _____________________________________________________________ 211Kazus2_ _____________________________________________________________ 217Kazus3_ _____________________________________________________________ 222Kazus4_ _____________________________________________________________ 230Kazus5_ _____________________________________________________________ 237Kazus6_ _____________________________________________________________ 242Kazus7_ _____________________________________________________________ 248

VI Spis treści

Kazus8_ _____________________________________________________________ 253Kazus9_ _____________________________________________________________ 257Kazus10_ ____________________________________________________________ 261Kazus11_ ____________________________________________________________ 264Kazus12_ ____________________________________________________________ 274Kazus13_ ____________________________________________________________ 280Kazus14_ ____________________________________________________________ 283

Część C. TabliceTabl. 1. Prawa rzeczowe (bezwzględne) aprawa względne_ ____________________ 291Tabl. 2. Własność prywatna a własność publiczna_____________________________ 292Tabl. 3. Rodzaje nieruchomości_ __________________________________________ 292Tabl. 4. Część składowa aprzynależność____________________________________ 293Tabl. 5. Rodzaje pożytków_ ______________________________________________ 294Tabl. 6. Immisje________________________________________________________ 294Tabl.7. Nabycie pierwotne anabycie pochodne prawa własności_ _______________ 295Tabl. 8. Porównanie zasiedzenia własności nieruchomości irzeczy ruchomej_ ______ 295Tabl. 9. Podmioty podejmujące poszczególne czynności zarządu rzeczą wspólną_ ___ 296Tabl. 10. Sposoby zarządu nieruchomością wspólną_ __________________________ 296Tabl. 11. Porównanie rodzajów nakładów na rzecz____________________________ 297Tabl.12. Porównanie środków ochrony prawa własności_______________________ 298Tabl. 13. Porównanie sytuacji prawnej posiadacza rzeczy _______________________ 299Tabl. 14. Samoistne aakcesoryjne ograniczone prawa rzeczowe_________________ 300Tabl. 15. Sposoby powstania ograniczonych praw rzeczowych___________________ 300Tabl. 16. Sposoby wygaśnięcia ograniczonych praw rzeczowych_ ________________ 300Tabl. 17. Kolejność zasad pierwszeństwa ograniczonych praw rzeczowych_________ 301Tabl.18. Służebności czynne asłużebności bierne_____________________________ 301Tabl. 19. Służebności gruntowe asłużebności osobiste_________________________ 301Tabl. 20. Porównanie własnościowego prawa do lokalu, lokatorskiego prawa

do lokalu iodrębnej własności lokalu współdzielni mieszkaniowej_____________ 302Tabl. 21. Rodzaje użytkowania____________________________________________ 303Tabl.22. Podstawowe różnice pomiędzy użytkowaniem „kodeksowym”

aużytkowaniem ustanowionym wramach umowy timeshare_________________ 305Tabl. 23. Przedmiot hipoteki______________________________________________ 306Tabl. 24. Rodzaje hipoteki________________________________________________ 307Tabl. 25. Porównanie zastawu zwykłego izastawu rejestrowego_________________ 308Tabl. 26. Porównanie posiadania samoistnego, posiadania zależnego, dzierżenia oraz

władztwa prekaryjnego_______________________________________________ 309Tabl. 27. Porównanie ochrony posesoryjnej ipetytoryjnej_______________________ 310Tabl. 28. Deklaratoryjne akonstytutywne wpisy wksiędze wieczystej_____________ 311Tabl. 29. Tymczasowe aostateczne wpisy wksiędze wieczystej__________________ 311Tabl. 30. Struktura księgi wieczystej________________________________________ 311Tabl. 31. Prawa podlegające ujawnieniu wksiędze wieczystej____________________ 312Tabl. 32. Ważniejsze terminy prawa rzeczowego______________________________ 312

Indeks rzeczowy______________________________________________________ 315

Wykaz skrótów

1. Akty prawne

ABGB _______ Pakiet cesarski z 1.6.1811 r. – Powszechna Księga Ustaw Cywilnych(Allgemeines Bürgerliches Gesetzbuch)

GospNierU ____ ustawaz21.8.1997r.ogospodarcenieruchomościami(tekstjedn.Dz.U.z2010r.Nr102,poz.651zezm.)

KC __________ KodekscywilnyKCaustr. _____ Kodekscywilnyaustriacki–ustawaz1.6.1811r.zezm.KH __________ Kodeks handlowyKM __________ ustawa z 18.9.2001 r. – Kodeks morski (tekst jedn. Dz.U. z2009 r.

Nr217,poz.1689zezm.)KonstytucjaRP ustawa z 2.4.1997 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U.

Nr78,poz.483zezm.izesprost.)KPC _________ KodekspostępowaniacywilnegoKRO _________ KodeksrodzinnyiopiekuńczyKSH _________ KodeksspółekhandlowychKWU ________ ustawaz6.7.1982r.oksięgachwieczystychihipotece(tekstjedn.Dz.U.

z2001r.Nr124,poz.1361zezm.)NabNierCU ___ ustawaz24.6.1920r.onabywaniunieruchomościprzezcudzoziemców

(tekstjedn.Dz.U.z2004r.Nr167,poz.1758zezm.)OchrZwU _____ ustawa z 21.8.1997 r. o ochronie zwierząt (tekst jedn.Dz.U. z2003 r.

Nr106,poz.1002zezm.)OrdPodU _____ ustawaz29.8.1997r.–Ordynacjapodatkowa(tekstjedn.Dz.U.z2012r.

poz.749zezm.)PlZagPrzU ____ ustawaz27.3.2003r.oplanowaniuizagospodarowaniuprzestrzennym

(tekstjedn.Dz.U.z2012r.poz.647zezm.)PrBank _______ ustawa z 29.8.1997 r. – Prawo bankowe (tekst jedn. Dz.U. z2012 r.

poz.1376zezm.)PrNot ________ ustawaz14.2.1991r.–Prawoonotariacie(tekst jedn.Dz.U.z2008r.

Nr189,poz.1158zezm.)PrPrzew ______ ustawaz15.11.1984r.–Prawoprzewozowe(tekstjedn.Dz.U.z2012r.

poz.1173zezm.)PWKC _______ ustawaz23.4.1964r.–PrzepisywprowadzająceKodekscywilny(Dz.U.

Nr16,poz.94zezm.)

Wykaz skrótówVIII

SpółdzMieszkU _ ustawa z 15.12.2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn.Dz.U.z2003r.Nr119,poz.1116zezm.)

WłLokU ______ ustawa z 24.6.1994 r. o własności lokali (tekst jedn. Dz.U. z2000 r.Nr80,poz.903zezm.)

ZastRejU _____ ustawaz6.12.1996r.ozastawierejestrowymirejestrzezastawów(tekstjedn.Dz.U.z2009r.Nr67,poz.569zezm.)

2. Czasopisma

Biul.MS ______ BiuletynMinisterstwaSprawiedliwościBiul.SN ______ BiuletynSąduNajwyższegoDPP _________ DemokratycznyPrzeglądPrawniczyDz.U. ________ DziennikUstawGP ___________ Gazeta PrawnaKPP _________ KwartalnikPrawaPrywatnegoMoP _________ MonitorPrawniczyNP ___________ Nowe PrawoNPN _________ NowyPrzeglądNotarialnyONSA ________ OrzecznictwoNaczelnegoSąduAdministracyjnegoOSA _________ OrzecznictwoSąduApelacyjnegoOSN _________ OrzecznictwoSąduNajwyższego(poprzednio:ZbiórOrzeczeńSąduNaj-

wyższego,orzeczeniaIzbyCywilnej–do1952r.,od1953r.do1961r.–OrzecznictwoSąduNajwyższego,w1962r.–IzbyCywilnej,od1963r.do1981r.–IzbyCywilnejorazIzbyPracyiUbezpieczeńSpołecznych,od1982r.do1989r.–IzbyCywilnejiAdministracyjnejorazIzbyPra-cyiUbezpieczeńSpołecznych,od1990r.do1994r.IzbyCywilnejorazIzbyAdministracyjnej,Pracy iUbezpieczeńSpołecznych,od1994r.–IzbyCywilnej)

OSP _________ OrzecznictwoSądówPolskich(od1990r.)OSPiKA ______ OrzecznictwoSądówPolskich iKomisjiArbitrażowych (od1957r.do

1989 r.)PGiH ________ PrawoGospodarczeiHandlowePiP __________ PaństwoiPrawoPN __________ PrzeglądNotarialnyPPH _________ PrzeglądPrawaHandlowegoPr. Gosp. ______ PrawoGospodarczePS ___________ PrzeglądSądowyRPEiS ________ RuchPrawniczy,EkonomicznyiSocjologicznyTPP __________ TransformacjePrawaPrywatnego

3. Inne skróty

art. __________ artykułb. ____________ były(-a,-e)

IX

nast. _________ następny(-a,-e)niepubl. _______ niepublikowanynp. ___________ naprzykładNr ___________ numerNSA _________ NaczelnySądAdministracyjnypor. __________ porównajpost. _________ postanowieniepoz. __________ pozycjar. ____________ roks. ____________ stronaSN __________ SądNajwyższytekstjedn. _____ tekstjednolityuchw. SN(7) ___ uchwałaSąduNajwyższegowskładzie7sędziówust. __________ ustępw zw. ________ wzwiązkuwyr.__________ wyrokz. ____________ zeszytzd. ___________ zdanieze sprost. _____ zesprostowaniemzm. __________ zmianazob. __________ zobacz

Wykaz skrótów

Literatura

I. Wybrane komentarze

A. Doliwa, Prawo rzeczowe, Warszawa 2010E. Gniewek,Kodekscywilny.Księgadruga.Własnośćiinneprawarzeczowe.Komentarz,

Kraków2001E. Gniewek(red.),Kodekscywilny,t.I,Komentarzdoartykułów1–534,Warszawa2004E. Gniewek(red.),Kodekscywilny.Komentarz,Warszawa2010K. Pietrzykowski(red.),Kodekscywilny,t.I,Komentarz,Warszawa2008Z. Resich, J. Ignatowicz, J. Pietrzykowski, J. I. Bielski(red.),Kodekscywilny.Komentarz,

t. I, Warszawa 1972S. Rudnicki,Ustawaoksięgachwieczystych ihipotece.Przepisyopostępowaniuwspra-

wachwieczystoksięgowych.Komentarz,wyd.3,Warszawa2004S. Rudnicki,KomentarzdoKodeksucywilnego.KsięgaDruga.Własnośćiinneprawarze-

czowe,wyd.7,Warszawa2006

II. Wybrane podręczniki i opracowania systemowe

G. Bieniek, S. Dmowski, G. Rudnicki, S. Rudnicki,Prawoobrotunieruchomościami,wyd.4,Warszawa 2000

A. Doliwa, Prawo rzeczowe, Warszawa 2006T. Dybowski(red.),Systemprawaprywatnego,t.3,Praworzeczowe,Warszawa2007M. Gintowt, S. Rudnicki,Problematykaprawnanieruchomości,Warszawa1990E. Gniewek(red.),SystemPrawaPrywatnego,t.4,Praworzeczowe,Warszawa2007E. Gniewek,Praworzeczowe,wyd.7,Warszawa2008J. Ignatowicz,Systemprawacywilnego.Prawowłasnościiinneprawarzeczowe,Ossoline-

um1977J. Ignatowicz, K. Stefaniuk, Prawo rzeczowe, Warszawa 2003Z. K. Nowakowski, Prawo rzeczowe, Warszawa 1980J. S. Piątowski, B. Kordasiewicz,Prawospadkowe,wyd.5,Warszawa2002J. Pisuliński(red.),Kazusyzprawacywilnegozrozwiązaniami,Warszawa1997M. Rozwadowska-Herrmann,Kodekscywilny,Warszawa2004T. Smyczyński,Praworodzinneiopiekuńcze,wyd.3,Warszawa2001J. Wasilkowski,Zarysprawarzeczowego,Warszawa1963

LiteraturaXII

J. Winiarz, J. Gajda,Praworodzinne,wyd.2,Warszawa2001H. Witczak, A. Kawałko, Prawo rzeczowe, Warszawa 2004A. Wolter, J. Ignatowicz, K. Stefaniuk,Prawocywilne,zarysczęściogólnej,wyd.3,Warsza-

wa 2001S. Wójcik,Podstawyprawacywilnego.Prawospadkowe,Warszawa2002

III. Wybrane opracowania monograficzne, artykuły i glosy

S. Breyer,Przeniesieniewłasnościnieruchomości,Warszawa1966W. Czachórski,Czynnościprawneprzyczynowe ioderwanewpolskimprawiecywilnym,

Warszawa 1952W. Czachórski, Pojęcie i treść posiadania według obowiązującego prawa rzeczowego,

NP 1957, Nr 5W. Czachórski, Glosa do uchwały SN(7) z 7.1.1967 r., III CZP 32/66,OSP 1969,Nr 5,

poz. 97B. Dobrzański, Glosa do uchwały SN(7) z 7.1.1967 r., III CZP 32/66,OSP 1969,Nr 5,

poz. 97E. Drozd,Przeniesieniewłasnościnieruchomości,Warszawa–Kraków1974E. Drozd,Numerusclaususprawrzeczowych,(w:)Problemykodyfikacyjneprawacywilne-

go(studiairozprawy).KsięgapamiątkowakuczciProfesoraZbigniewaRadwańskiego,S. Sołtysiński(red.),Poznań1990

T. Dybowski,Ochronawłasnościwpolskimprawiecywilnym(reivindicatio,actionegato-ria), Warszawa 1967

K. Gandor,Prawapodmiotowe tymczasowe.Ekspektatywa,Wrocław–Warszawa–Kraków1968

A. Gola,Współwłasność,Warszawa1987J. Górecki,Przeniesieniewłasnościrzeczyruchomej,Wrocław1950J. Ignatowicz,Ochronaposiadania,Warszawa1963J. Ignatowicz, Przemiany prawa własności w świetle przepisów Kodeksu cywilnego,

SC1969,t.XIII–XIVA. Karnicka-Kawczyńska, J. Kawczyński,Współwłasnośćjakoszczególnaformawłasności,

Problematykaiwzorypism,Warszawa2000M. Kępiński,GlosadouchwałySN(7)z7.1.1967r.,IIICZP32/66,NP1970,Nr2A. Klein,Elementystosunkuprawnegoprawarzeczowego,Wrocław1976P. Kostański,Zniesieniewspółwłasnościnieruchomościwdrodzeumowy,Kraków2004A. Kubas,Rozszerzonaskutecznośćwierzytelności,SC1969,t.XIII–XIVA. Kubas,Budowanacudzymgruncie,Warszawa1972A. Kubas,Ograniczenieochronyposesoryjnejmiędzywspółposiadaczami,Pal.1972,Nr7–8A. Kunicki,Zasiedzeniewprawiepolskim,Warszawa1964A. Kunicki,Domniemaniawprawierzeczowym,Warszawa1969J. Pisuliński,Hipotekakaucyjna,Kraków2002

XIII

S. Płaza,HistoriaprawawPolscenatleporównawczym,cz.3,Okresmiędzywojenny,Kra-ków2001

K. Przybyłowski,Podstawowezagadnieniazzakresuochronyposiadania,Lwów1929K. Przybyłowski, Dobra wiara w polskim prawie cywilnym (ogólne uwagi o pojęciu),

SC1970,t.XVS. Rudnicki,Sąsiedztwonieruchomości.Problematykaprawna,Kraków1998S. Rudnicki,Hipotekajakozabezpieczeniewierzytelności,wyd.2,Warszawa2006A. Stelmachowski,Istotaifunkcjeposiadania,Warszawa1958B. Swaczyna,Umownezniesieniewspółwłasnościnieruchomości,Warszawa2004A. Szpunar,Nabyciewłasnościruchomościodnieuprawnionego,Kraków1998A. Szpunar,Opierwotnymipochodnymnabyciuprawapodmiotowego,Rej.1999,z.8G. Tracz,Aktualnośćgeneralnejzasadykauzalnościczynnościprawnychprzysparzających

wprawiepolskim,KPP1997,z.3J. Wasilkowski,Pojęciewłasnościwewspółczesnymprawiepolskim,Warszawa1972A. Wąsiewicz,Powstanie,istotaizniesieniewspółwłasnościułamkowej,Poznań1965S. Wójcik,Czyposiadaniejestdziedziczne,[w:]Księgapamiątkowadlauczczeniapracyna-

ukowejKazimierzaPrzybyłowskiego,Kraków–Warszawa1964S. Wójcik,Windykacyjnaochronawłasnościwpolskimprawiecywilnym,Kraków1965K. Zaradkiewicz,Numerusapertus abstrakcyjnychczynnościprawnychwpolskimprawie

cywilnym?,KPP1999,z.2

Literatura

Przedmowa

PrzekazywanedorąkCzytelnikaopracowaniestanowisystematyczneomówieniepod-stawowych zagadnień prawa rzeczowego. Składa się z trzech części:w pierwszej,mają-cejpostaćodpowiedzinapytania,koncentrujemysięnaposzczególnychinstytucjachpra-warzeczowego.Wdrugiejwformiekazusówzpropozycjamiichrozwiązaństaraliśmysięprzedstawićzagadnieniamająceznaczenienietylkodydaktyczne,alerównieżpraktyczne.Całośćuzupełniajątabele,podsumowująceiwsposóbobrazowyprzedstawiającewybraneproblemyprawarzeczowego.

Niniejszeopracowanieniezastępujepodręcznika,spełniaonobowieminnąfunkcję,sta-nowirepetytoriumwiedzyzzakresuprawarzeczowego,maułatwićpowtarzanie jużopa-nowanegomateriału,wskazaćpewnekwestieowiększymznaczeniu,awczęścikazusowejprzedstawićpropozycjemodelowegorozwiązywaniaproblemówprawnych.Przedewszyst-kim,wzamyśleautorów,opracowanietomasłużyćpomocąwtrakcienauczaniaprzedmio-tuPrawocywilne, dlatego adresowane jestwpierwszej kolejności do studentów studiówprawniczych,ekonomicznychorazadministracyjnych.Wtymzakresieprzyopracowywa-niuposzczególnychzagadnieńautorzykierowalisięrównieżwłasnymdoświadczeniemdy-daktycznym z prowadzonych zajęć na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz w KrakowskiejAkademii im.A.Frycza-Modrzewskiego.Książkatamożeponadtosłużyćaplikantomsę-dziowskim,adwokackim,radcowskimczynotarialnymjakopomocwpowtarzaniumateria-łuzzakresuprawarzeczowegoprzedegzaminemzprawacywilnego.

OpracowanietomazazadanieprzedewszystkimpomócCzytelnikowiwzrozumieniuiusystematyzowaniupodstawowych instytucjiprawa rzeczowego,dlategocelowoograni-czyliśmy zakres cytowanego orzecznictwa oraz wskazówek bibliograficznych, odsyłającCzytelnikawtymzakresiedopodstawowychpublikacjizopisywanychzagadnień.Wopra-cowaniuuwzględnionyzostałstanprawnydo31.1.2013r.

Kraków, maj 2013 r. Autorzy

W. Górecki, K. Grzesik, M. Hałgas, P. Kostański,Praworzeczowe,RepetytoriaC.H.Beck

Część A. Pytania

Rozdział I. Ogólne wiadomości o prawie rzeczowym

Pytanie 1. Czym różni się podmiotowe prawo rzeczowe od przedmiotowego pra-wa rzeczowego? Wskaż podstawowe cechy konstrukcyjne stosunków prawno-rzeczowych i podmiotowych praw rzeczowych.

Termin „prawo” nie jest jednoznaczny –mówiąc o „prawie”,możnamieć namyśli zespół norm prawnych albo uprawnienia (kompleks uprawnień). Pierw-szezewskazanychwyżejznaczeńterminu„prawo”określane jest jakoznaczenieprzedmiotowe, drugie – podmiotowe.Obydwa pojęcia pozostają ze sobąw ścis-łymzwiązku–normaprawna(prawoprzedmiotowe)regulujepotencjalnystosunekprawny,któregojednymzelementówjestkompleksuprawnień(prawopodmioto-we).Tradycyjnieuważasię,żepraworzeczowewznaczeniuprzedmiotowymre-gulujecywilnoprawneformykorzystaniazrzeczy,mającychpostaćmajątkowychprawpodmiotowychbezwzględnych.Ze stwierdzenia, żeprzedmiotempraw rze-czowychsąrzeczy,wynikatylkotyle,żenieistniejede lege lata prawo rzeczowe, któregoprzedmiotemniemogłabybyćrzecz,mogąnatomiastwkonkretnychsto-sunkach funkcjonowaćwobrocie prawaustanowionenaprawachpodmiotowych(np.użytkowanienaprawie,hipotekanawłasnościowymspółdzielczymprawiedolokalumieszkalnego).

Praworzeczowewznaczeniupodmiotowymjestzatemtworzoneprzezzespółnormprawnychregulującychtreść,powstanie,zmianę,ustanieiochronępodmioto-wychprawrzeczowych.

Pyt. 1

Część A. Pytania2

W. Górecki, K. Grzesik, M. Hałgas, P. Kostański,Praworzeczowe,RepetytoriaC.H.Beck

Wszystkieprawarzeczowemającharakterprawmajątkowych,bowiemnormyprawne tworzą jewceluochronyekonomicznego interesupodmiotówuprawnio-nych.

Podstawowe,zaliczanebezsporniedoprawarzeczowegostosunkiprawneorazprawapodmiotowecharakteryzująsięnastępującymicechami,definiowanymiprzezelementy,którenależyuznaćzazasadniczedlaichkonstrukcjiiwyróżnienia:1) własność –zart.140KC,określającegotreśćprawawłasności,wywieśćmożna

podstawowąnormęzakazującąinnymosobomingerowaniawkorzystaniezrzeczyprzezwłaściciela(wolnośćwłaścicielakorzystaniazrzeczy).Uszczegółowiająctakogólniezarysowanąsferęmożnościpostępowaniaprzezwłaścicielazrzeczą,należywskazaćna jegouprawnieniedopobieraniapożytkówz rzeczy, jejpo-siadaniaorazrozporządzania.Innepodmiotyprawacywilnegomająobowiązeknieingerowaniawsferępostępowaniadozwolonegowłaścicielowi;

2) użytkowanie wieczyste – stosowniedoart.233KCwgranicachokreślonychprzez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddaniegruntuSkarbuPaństwalubgruntunależącegodojednosteksamorząduterytorial-negobądźichzwiązkówwużytkowaniewieczyste,użytkownikmożekorzystaćzgruntuzwyłączenieminnychosób.Wtychsamychgranicachużytkownikwie-czystymożeswoimprawemrozporządzać.Ukształtowanietreściprawaużytko-waniawieczystegozbliżonejestzatemdotreściprawawłasności,różnisięodniej jednaktym,żezakressferymożnościpostępowaniazrzecząwokreślonysposóbograniczaużytkownikowiwieczystemutakżeumowaooddaniugruntuw użytkowaniewieczyste.Wskazać także należy, iż prawo użytkowaniawie-czystegozostałoukształtowanejakoprawoterminowe,przepisyprawaregulu-ją także szczegółowowzajemne prawa i obowiązki użytkownikawieczystegoiwłaścicielagruntu.Elementówtychpróżnobyszukaćwregulacjiodnoszącejsiędoprawawłasności;

3) użytkowanie – jest to ograniczone prawo rzeczowe, którego treść polega naobciążeniurzeczyuprawnieniemdojejużywaniaidopobieraniajejpożytków(art.252KC).Prawoużytkowaniakorzystaztakiejsamejochronyjakwłasność(por.art.251KC),możnawyprowadzićstądnormęadresowanądonieokreślo-negokręguadresatówzakazującąkażdemuingerowaniawużywanierzeczyorazpobieraniejejpożytkówprzezużytkownika.Zdrugiejjednakstronydostosunkuprawnegoużytkowanianależytakżezespółstosunkówprawnychpomiędzyużyt-kownikiemawłaścicielemrzeczy.Wustawiez16.9.2011r.otimeshare(Dz.U.Nr230,poz.1370)ustawodawcaprzewidział, żewumowie timesharemożnaustanowićnarzeczkonsumentaprawoużytkowania,doktóregoniestosujesięszereguprzepisówKodeksucywilnego–por.art.20ustawyotimeshare.Przezumowętimeshareustawodawcanakazujerozumiećumowę,napodstawiektórejkonsument, odpłatnie, nabywaprawodokorzystania,wokresachwskazanychw umowie, z co najmniej jednegomiejsca zakwaterowania, zawartą na okresdłuższyniż rok (art.2ust.1ustawyo timeshare).Wskazanaustawazastąpiła

Pyt. 1

3

W. Górecki, K. Grzesik, M. Hałgas, P. Kostański,Praworzeczowe,RepetytoriaC.H.Beck

ustawęz13.7.2000r.oochronienabywcówprawakorzystaniazbudynku lubpomieszczeniamieszkalnegowoznaczonymczasiewkażdymrokuorazozmia-nie ustaw Kodeks cywilny, Kodeks wykroczeń i ustawy o księgach wieczy-stychihipotece(Dz.U.Nr74,poz.855zezm.),uchylonyzostałtakżeprzepisart. 2701KC,dotychczasstanowiącypodstawędoukształtowaniaprawokorzy-staniazbudynkulubpomieszczeniamieszkalnegowoznaczonymczasiewkaż-dymrokuzobowiązkiemzapłatyprzedsiębiorcy ryczałtowegowynagrodzenia(tzw. timesharing),jakoprawarzeczowego–wszczególnościużytkowania;

4) służebności –sątoograniczoneprawarzeczowe,którychtreść(art.285§1KC)polegana tym, żeuprawnionymożekorzystaćwoznaczonymzakresie znie-ruchomościobciążonej (służebnościczynne),każdypodmiotprawacywilnegomaobowiązek respektować toprawo,ponadtopomiędzyuprawnionymakaż-doczesnymwłaścicielemnieruchomościobciążonejzachodzicałyszeregszcze-gółowychstosunkówskładającychsiędodatkowonatreśćomawianegoprawa.Opróczsłużebnościczynnychwyróżnićmożnasłużebnościbierne,którychtreśćpolega na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczonywmożnościdokonywaniawstosunkudoniejokreślonychdziałańbądźteżnatym,żewłaścicielowinieruchomościobciążonejniewolnowykonywaćokreś-lonychuprawnień,któremuwzględemnieruchomościwładnącejprzysługująnapodstawieprzepisówotreściiwykonywaniuwłasności(art.285§1KC);

5) prawa rzeczowe ograniczone w stosunkach spółdzielczych – najogólniejrzeczujmując,wskazaćnależynawłasnościowespółdzielczeprawodo lokalumieszkalnego,spółdzielczeprawodo lokaluużytkowegoorazprawododomujednorodzinnegow spółdzielnimieszkaniowej.Szczegółowoprawa te zostanąomówionewdalszej części,w tymmiejscuwskazaćnależy, iżwszystkie onecharakteryzująsięprawemdowładaniaprzezpodmiotuprawnionyokreślonymlokalem,wtymdorozporządzanianim,obowiązkiempowstrzymaniasięprzezwłaścicielawingerowaniewtowładztwo,koniecznościąposzanowaniategopra-waprzezwszystkiepodmiotyprawacywilnego;

6) zastaw–stosowniedoart.306§1KCmożnarzeczruchomąobciążyćprawem,namocyktóregowierzycielbędziemógłdochodzićzaspokojeniazrzeczybezwzględunato,czyjąstałasięwłasnościąizpierwszeństwemprzedwierzyciela-miosobistymiwłaścicielarzeczy,wyjąwszytych,którymzmocyustawyprzy-sługuje pierwszeństwo szczególne.Ustanowienie prawa zastawu dokonuje sięwceluzabezpieczeniaoznaczonejwierzytelności.Takżewramachtegoograni-czonegoprawarzeczowegomożnawyróżnićdwarodzajestosunków–wiążącyuprawnionego(zastawnika)zcałąresztąpodmiotówprawacywilnegoipolega-jącynazakazieingerowaniawto,żezastawnikzaspokajaswojąwierzytelnośćzrzeczyzpierwszeństwemprzedinnymipodmiotamiorazstosunekwiążącyza-stawnikazwłaścicielemrzeczy(zastawcą).Ponadtowskazaćnależy,żestosunekprawnyzastawuzwiązanyjestzwierzytelnością,którązabezpiecza;

Rozdział I. Ogólne wiadomości o prawie rzeczowym

Pyt. 1