Własny Dom 10/2012

132
32 U=0,1! tak dobrze ocieplono dom prefabrykowany s. 88 [112] 10/2012 cena 7,99 zł (w tym 8% Vat) BUDOWA i MODERNIZACJA KRONIKA BUDOWY – ETAP 10 schody żelbetowe z drewnianą okładziną: montaż krok po kroku s. 78 mały taras z drewna sosnowego z pergolą s. 110 FANTAZYJNIE ROZRZEŹBIONE DACHY porady architekta s. 104 BRAMY GARAŻOWE I WJAZDOWE ISSN 1509-3042 10 index 353752 KRONIKA BUDOWY – ETAP 10 ISSN 1509 3042 10 index 353 752 naturalne materiały • zdrowa wentylacja • oszczędna eksploatacja PRZYJAZNY NATURZE s. 32 TEMAT MIESIĄCA domek logiczny sesja numeru s. 6 SYSTEMY RYNNOWE dobieramy, montujemy i konserwujemy s. 24 10 /2012 cena 7,99 zł [ 112 ] 1 [ 112 ] 1 RAPORT z RYNKU 10 www.wlasnydom.pl

description

Własny Dom - miesięcznik dla budujących się

Transcript of Własny Dom 10/2012

Page 1: Własny Dom 10/2012

TEMAT M

IESIĄCA

: DOM

PRZYJAZN

Y NATURZE • M

ODERN

IZACJA WEN

TYLACJI • SCHODY DREW

NIAN

E

32 U=0,1! tak dobrze ocieplono dom prefabrykowany s. 88

[112] 10/2012 cena 7,99 zł (w tym 8% Vat)

B U D O W A i M O D E R N I Z A C J A

KRONIKA BUDOWY – ETAP 10schody żelbetowe z drewnianą okładziną: montaż krok po kroku s. 78

mały taras z drewna sosnowego z pergolą s. 110

FANTAZYJNIE ROZRZEŹBIONE DACHY

porady architekta s. 104

BRAMY GARAŻOWE I WJAZDOWE

ISSN 1509-3042 10

i n d e x 3 5 3 7 5 2KRONIKA BUDOWY – ETAP 10 ISSN 1509 3042 10

i n d e x 3 5 3 7 5 2

naturalne materiały • zdrowa wentylacja • oszczędna eksploatacjaPRZYJAZNY NATURZE

s. 32T E M A T M I E S I Ą C A

domek logicznysesja numeru s. 6

SYSTEMY RYNNOWE dobieramy, montujemy i konserwujemy s. 24

10/2012 cena 7,99 zł[112] 1[112] 1

RAPO

RT

z RY

NKU10 2012 w

ww

.wlasnydom

.pl

12012numer specjalny

Zamówienia przyjmujemy: telefonicznie pod numerem 85 743 82 30 pon.–pt., w godz. 800–1600 e-mailem: [email protected] lub na stronie www.sklep.koncept-wydawnictwo.pl Zamawiający pokrywa koszt pobrania pocztowego.

Cena katalogu 9,99 zł

Zamów on-line:www.sklep.koncept-wydawnictwo.pl

okl_IV_I_WD10_12_01.indd 1 13-09-12 9:44:35

Page 2: Własny Dom 10/2012

okl_II_III_WD10_12_01.indd 1 12-09-12 13:47:20

Page 3: Własny Dom 10/2012

9/2012 WŁASNY DOM 1

OD REDAKCJI

W tym numerze przedstawiamy dwa ekologiczne domy. Pierwszy to autorska koncepcja domu wolno stojącego zrealizowana przez architekta dla jego ro-dziny: domek.logiczny (s. 6). Drugi dom powstał w zabudowie bliźniaczej,

a jego ściany osiągnęły rewelacyjny współczynnik przenikania ciepła U=0,106. Oba budyn-ki, choć tak różne, są przykładem rosnącej świadomości ekologicznej Polaków. Coraz częściej jesteśmy zapraszani, my dziennikarze, do domow ocieplonych aż dwudziestocentymetrową warstwą izolacji, wyposażonych w pompy ciepła, kolektory, rekuperator i bardzo ciepłe okna. A jednocześnie bardzo rzadko, by nie powiedzieć, że wcale, słyszymy, by inwestorzy skorzysta-li z jakiegokolwiek programu ułatwiającego finansowanie tego typu rozwiązań. Owszem, jest program ułatwiający zakup kolektorów słonecznych. Ale jest ograniczenie: trzeba koniecznie wziąć kredyt. Tą propozycją nie zainteresują się nie tylko budujący za gotówkę, ale i ci, któ-rzy już wzięli kredyt na budowę całego domu. Nie będą płacić kolejnej prowizji (ten program bardziej wspiera banki niż inwestorów...) i kompletować masy dokumentów. Wciąż braku-je preferencyjnego kredytu po prostu na dom ekologiczny jako kompleksowe rozwiązanie. Jak bardzo nie pomaga się ekoinwestorom, niech świadczą prace nad projektem ustawy o odna-wialnych źródłach energii. Zerową stawkę VAT przyznano jedynie na kotły na biomasę, ale już naj-wyższą (23%) na pompy ciepła, kolektory słoneczne i panele fotowoltaiczne. Zatem z jednej strony kredyt preferencyjny, z drugiej – wysoki VAT. A technologii eko jest oczywiście znacznie więcej – na 45 stronach Tematu Miesiąca „Dom przyjazny naturze” podjęliśmy próbę opisania wielu tego typu pomysłów na budowę, wyposażenie i funkcjonowanie domu. Wiemy z listów i rozmów z czytelnikami, że mimo braku ułatwień i tak będą starali się być ekologiczni. A ponadto polecam pozostałe reportaże budowlane: 10. już odcinek Kroniki Budowy: montaż okładzin drewnianych na schody żelbetowe (s. 78), oraz, dla porównania, montaż całkowicie drewnianych schodów (s. 82) – może to zestawienie ułatwi właściwy wybór. Trzeci reportaż poświęciliśmy sosnowemu tarasowi z pergolą naszej redakcyjnej koleżanki (s. 110). Wszystkie o drewnie, które – pamiętajmy o tym – jest materiałem ekologicznym!

fot. Ł.

Raj

cher

t

zastępca redaktor naczelnejAndrzej Daczkowski

Jeśli chcieliby Państwo podzielić się swoimi doświadczeniami lub sugestiami,

proszę napisać na adres [email protected]

Najciekawsze wypowiedzi nagrodzimy!

cznym!

EKOPolacy zdani na siebie

GORĄCY KONKURSz nagrodamiDo 21 października 2012 r. prześlij na adres [email protected] odpowiedź na pytanie:

W treści podaj swoje imię, nazwisko i nr telefonu. Regulamin konkursu dostępny jest na stronie www.wlasnydom.pl

Czasopismo Własny Dom oraz Kratki.pl prezentują

Nagrodzimy twórców najciekawszych wypowiedzi.I miejsce – biokominek Alpha Satyna o wartości 670 złII miejsce – biokominek Misa Czarna o wartości 350 złII miejsce – biokominek Delta 2 Czarny o wartości 289 zł

ddododododododododododo iiziziziziziziziziz myymymymymymymymyyyy tttttt t t óówówówówówówów rcrcrcrcrcóóówówówówóww nnnn n n jajajajajajajajjjjjj icicicicicicicici kekekekekekekekekekekkawawawawawawawawawawawwwwszszszszszszszszszzszszszzyycycycycycycycycycycycycy hhhhhhhhhhhhhhhh h h wwwywywywywywywywywywywyppopopopoopopo iwiiwiwiwiededededzizizizii...NNNaNaNaNaNaNaNaNaNN grgrgrrgrgrgrgrgrgrgggg oooooooojjjjscscee – – bbbibibibibibibii kkkkkkokokokokokokomomomomomo iiiiiininininin kkkkkekekekkekekk IIII I mimimiejejejej AAlAlAlAlAlAlAlAlAl hhphphphphphpha aa SSaSaSaSaSaatytytytytytytytyyyyyynnnananananananaaaaa oooooooo o ooo wwwwwwwww w wwwwwaaararararararararararararrttttottototototototototototoośśśśścścścścścścścścścścścściiiiiiiiiiii i 6667676767676767676767700000000 0 łzłzłzłzł

Dlaczego chciałbyś mieć biokominek?

s001_WD10_12_wstepniak_AD.indd 1 12-09-12 15:08:48

Page 4: Własny Dom 10/2012

32 Ekologiczny domPrzyjazne dla środowiska mogą być zarówno materiały budowlane, jak i sposób eksploatacji domu. Ekologiczne ogrzewanie – pompa ciepła, solary, wentylacja z rekuperacją, kominek z DGP. Energooszczędne oświetlenie. Drzwi i okna, materiały na ściany, zaprawy, izolacje, elewacje z drewna. Odkurzacz centralny

TEMAT MIESIĄCA

RAPORT z RYNKU118 Bramy garażowe

i wjazdowePrzegląd oferty bram garażowych i wjazdowych. Kilkadziesiąt produktów różnych producentów z opisem najważniejszych parametrów. Ułożone według ceny – od najtańszych do najdroższych

spis treści

31 Nasza prenumerata Wybierz prezent dla siebie!

DOM Z OKŁADKI

45 stron!

fot.

Velu

xfo

t. Hö

rman

n

NOWOŚCI

3 Nowości na rynkuMateriały i technologie wprowadzone na nasz rynek, wydarzenia branżowe

6 domek.logicznyDom arch. Piotra Kuczii nad Jeziorem Łąckim jest ekologiczny, ale i logiczny. To budynek otwarty na słońce, o asymetrycznych, ascetycznych wnętrzach

FOCUS

16 Ściany zewnętrzne dwu- i trójwarstwoweSą droższe, ale mają lepsze parametry i dają większe możliwości udekorowania elewacji. Istotny jest dobór materiału zarówno na warstwę konstrukcyjną, jak i elewacyjną

24 Jak dobrać, zamontować i konserwować systemy rynnoweDobrać należy zarówno materiał (PVC, blacha tytanowo-cynkowa, miedź), kształt rynien (półkolisty, półeliptyczny, prostokątny) jak i ich wymiary i średnice, zależne od powierzchni dachu, który mają odwadniać

KRONIKA BUDOWY ETAP 10

78 Wykańczamy schodyAnia długo szukała wykonawcy, który wykończyłby schody drewnem dokładnie tak, jak sobie tego życzyła. Oświetlenia nie udało się natomiast wykonać zgodnie z wizją inwestorki

Z PRAKTYKI

82 Jak zostały zbudowane drewniane schodyW domu pani Magdy schody wyeksponowano nawet na fasadzie, umieszczając klatkę w ryzalicie. Aby współgrały z każdym wyposażeniem wnętrz, są ażurowe, lekkie i jasne

88 Dlaczego pan Piotr zdecydował się na dom prefabrykowany w zabudowie bliźniaczejInwestor docenił nie tylko szybkość budowy domu w szkielecie drewnianym, ale także jego znakomite właściwości termoizolacyjne. Wraz ze znajomym zdecydował się na zabudowę bliźniaczą

MODERNIZACJE

98 WentylacjaModernizując dom, warto usprawnić wentylację. Modernizacja taka może mieć różny zakres – od montażu nawiewników czy nasad kominowych, aż do pełnej wentylacji mechanicznej z rekuperatorem

ARCHITEKTURA

104 Przepis na oryginalny dachDach ma znaczenie nie tylko estetyczne – jego kształt wpływa też na możliwości aranżacji wnętrz i koszty ogrzewania. Warto realizować śmiałe pomysły – nie bać się dachów o fantazyjnych kształtach

WOKÓŁ DOMU

110 Jak przy domu Justyny został wybudowany mały drewniany tarasPanią Justynę zadziwiła pomysłowość wykonawcy – nawierzchnię tarasu wykonał on z deszczułek używanych do konstruowania więźby dachowej. Najbardziej zaskakująca była jednak... niska cena

94 Projekty domów jednorodzinnych

000_spis.indd 2 13.9.2012 8:41:13

Page 5: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 3

Grzejnik – spiralaPomysł na ten grzejnik o wyjątkowym designie był niesłychanie prosty i dlate-go sprawia on tak wielkie wrażenie. To pojedyncza ru-ra wygięta w spiralę, któ-ra tworzy grzejnik o dyna-micznie wygiętym kształcie, zapewniający przyjemne ciepło. Runtal Spirale zdo-był szereg nagród w mię-dzynarodowych konkursach wzornictwa. Runtal Spirale to ciepło w maksymalnie czystej postaci, grzejnik o fascynującym wyglądzie i dużej wydajnościZaprojektował go Paul Priestman, światowej sławy designer z Londynu, od po-nad 25 lat projektujący dla wielu renomowanych firm.www.technikadesign.pl

Intuicyjne sterowanieNajnowszy manipulator firmy Satel przeznaczony jest do obsługi central alarmowych Versa. Versa-LCDM-WH umożliwia pełną i wygodną obsługę alarmu domowego. Dzięki czytelnym komunikatom tekstowym i intuicyjnemu menu obsługa nawet najbardziej zaawansowanych funkcji centrali nie sprawi użytkownikowi kłopotów. Obudowa wykonana jest z tworzywa o wysokiej jakości, zapewniającego dużą wytrzymałość me-chaniczną i wysokie walory estetyczne przez cały okres użytkowania. Zarówno dobór kolorów poszczególnych elementów produktu, jak i uniwersalność designu sprawiają, że staje się on dodatkowym elementem wykań-czającym wnętrze, niezależnie od stylu, w jakim zostało ono zaprojektowane. www.satel.pl

Dubel to dwa grzejniki Sollarius połączone równolegle we wspólnej obudowie. Jego grubość wynosi 18 cm. Stanowi alternatywę dla stalowych grzejników trójpłytowych. Oprócz standardowych pięciu wysokości: 21,5; 31,5; 39,5; 49,5 oraz 57,5 cm w ofercie firmy są niskie modele do montażu w posadzkach jako grzejniki stojące wzdłuż dużych przeszkleń w miejscach, gdzie nie można zamontować systemu kanałowego lub jest na to za późno.

Przeznaczony jest do ogrze-wania pomiesz-czeń o dużym zapotrzebowa-niu na ciepło oraz dużych przeszkleniach i kubaturze.

Jeden grzejnik z dwóchj ik d ó h

na rynkuNOWE

Najnowszy mWH umożliwiai intuicyjnemu kłopotów. Obuchchchanananicicicznznznąą ą i i wyeleleemememeenentów proczającym wnęt

Nowością na rynku, wprowadzoną przez firmę OknoPlus, jest okno TopTHERMO, którego współczynnik przenikalności cieplnej wynosi Uw=0,6 W/m2K! TopTHERMO posiada izolowaną, wyższą ramę o wysokości 78 mm (a w konse-kwencji wyższą o 10 mm wysokość zabudowy konstrukcji), wzmocnienie z izolacją TopTHERMO, trójszybowy pakiet z gazem kryptonem oraz ciepłą ramkę międzyszybową Swisspacer.Decydując się na zakup nowej stolarki okiennej kierujmy się najlepszymi parametrami, które zapewnią nam kom-fort oraz ciepło na długie lata. Wybierając TopThermo firmy OknoPlus, zyskamy certyfikat profesjonalizmu oraz pełną satysfakcję z wyboru najbardziej energooszczędnego rozwiązania na rynku.www.oknoplus.com.pl

Energooszczędne oknokalnościkonse-

pakiet

om-az

www.regulus.com.pl

s003-4_WD10_12_nowosci.indd 3 12-09-12 13:15:39

Page 6: Własny Dom 10/2012

4 WŁASNY DOM 10/2012

Elektra rozszerza ofertę produktów o nowy przewód i matę grzejną. Przewód TuffTec™ i matę SnowTec®Tuff (skon-

struowaną z przewodu TuffTec™) charakteryzuje wysoka odporność mechaniczna oraz termiczna, dzięki czemu możliwe jest stosowanie ich w miejscach narażonych na trudne warunki instalacji i/lub pracy. Odporność

na bardzo wysoką, chwilową temperaturę ekspozycji (240°C), pozwala na instalację tych przewodów i mat bezpośrednio w asfalcie. Głównym ich zastosowaniem jest ochrona przed śniegiem i lodem po-wierzchni zewnętrznych np. zjazdów do garaży, chodników, a także dachów, rynien i rur spustowych. www.elektra.pl

W asortymencie firmy Jaga znajdziemy m. in. grzejnik-ławeczkę, grzejnik-kolum-nę, grzejnik-barierkę i grzejnik-osłonę wanny. Zastosowanie grzejnika pod wanną ma tę zaletę, że będzie on dodatkowo ją ocieplał, czyniąc kąpiel jeszcze bardziej komfortową. Oferowany jest z wydajnym i oszczędnym wymiennikiem działającym w technologii małej pojemności wodnej (LowH2O). Wysokość grzejnika wynosi 55 cm, a długość 170-190 cm. Z kolei grzejnik, który jest jednocześnie barierką scho-dów, to bardzo wygodne rozwiązanie w domu z poddaszem. W tralkach schodowej barierki zamiast tradycyjnych drewnianych elementów znajduje się konstrukcja grzejna o kształcie drabinki. www.jaga.com.pl

OGIEŃ ZA TRZEMA SZYBAMI

ABY PODJAZD NIE BYŁ ŚLISKI

Ekologiczna pralkaWkład kominkowy Dovre 2575 CBS/3SEC oferuje doskonałe

połączenie wzornictwa i wydajności przy minimalnym wpływie na środowisko. Trzy szyby zapewniają maksymalną widoczność ognia. Nowoczesna, elegancka obudowa wykonana ze stali,

w połączeniu z przeszklenia-mi wkładu daje niepowta-rzalny efekt. Wkład wyko-nany jest z wysokiej jakości żeliwa: to idealny przewod-nik ciepła! Dovre 2575/3SEC może pobierać powietrze do spalania bezpośrednio z ze-wnątrz, co pozwala na jego współdziałanie z systemami wentylacji i sprawia, że spa-lanie jest czyste i bezpiecz-ne. Połączenie do przewodu kominowego ma regulowa-ną wysokość. W komplecie znajduje się również stalowa płyta pod kominek. Cena: 14 599 zł brutto www.dovre.com.pl

OGIEŃ ZA TRZEMSZYBAMI

ABYElektra rozsze

struowanąmożliw

na i mwww

Ciepła wanna

Technologia Water Saver, zastosowana w najnowszej, ła-dowanej od góry, pralce marki Mastercook, gwarantuje najniższe na rynku zużycie wody – średnio zaledwie 33 l w trakcie jednego cyklu. W porównaniu z tradycyjnymi pral-kami o załadunku 6 kg w A klasie pralka Water Saver pozwala zużyć aż 20% mniej wody oraz 30% mniej energii elektrycznej. Do tego posiada także najwyższą klasę efektywności energe-tycznej A+++, 22 programy prania, delikatne otwieranie drzwiczek bębna oraz dotykowy pa-nel sterowania z dużym, czy-telnym wyświetlaczem. Funkcja zapamiętywa-nia najczęściej uży-wanych programów, Memo Active spra-wia, że domowa eko-logia jest prosta i wy-godna.Cena: 2 099 złwww.mastercook.pl

s003-4_WD10_12_nowosci.indd 4 12-09-12 13:16:07

Page 7: Własny Dom 10/2012

oaza designuw 80 sklepów dookoła domu

005_domoteka.indd 5 12.9.2012 9:52:23

Page 8: Własny Dom 10/2012

6 WŁASNY DOM 10/2012

To modelowy dom, odzwierciedlający formą najbardziej aktualne postulaty ekologiczne i energetyczne. O jego koncepcji i realizacji opowiada architekt i właściciel w jednej osobie – arch. Piotr Kuczia

NIEKONWENCJONALNA FORMA BUDYNKU nie jest wynikiem silenia się na oryginalność. Powstała przez zakwestionowanie tradycyjnych, utartych, ale na obecne czasy nie zawsze optymalnych rozwiązań i poszukiwanie nowych, współczesnych odpowiedzi na wymagania, które dziś są odmienne od tych sprzed kilkudziesięciu lat. Żaden element budynku nie jest więc przypadkowy, lecz wynika z logicznych przesłanek. Dlatego nazywam swój dom: „domEK•LOGICZNY” – z naciskiem bardziej na logiczny niż ekologiczny.

Opracowanie: Agnieszka RudominoZdjęcia: Piotr Kuczia, Tomek Pikuła, Łukasz Urbański

006-015_sesja _pszczyna2.indd 6 14.9.2012 11:35:29

Page 9: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 7

dom architekta SESJA NUMERU

Już w czasie studiów na Politechnice Śląskiej intensywnie interesowa-łem się wykorzystaniem energii słońca w architekturze – pod koniec lat 80. było to jeszcze bardzo „egzotyczne” zagadnienie. Jako temat pracy dyplomowej wybrałem „Osiedle domów solarnych” i zdecydowałem się na jego ulokowanie nad Jeziorem Łąckim koło Pszczyny (dyplom ten nominowany był do prestiżowej nagrody im. prof. Henna). Następnie wyjechałem do Niemiec i w parę lat później nadarzyła się okazja nabycia działki – właśnie w tym miejscu, gdzie projektowałem na studiach swoje solarne osiedle. Przyznam, że było to szczęśliwe zrządzenie losu.

Inspirowany swoimi młodzieńczymi wizjami i bogatszy o dekadę prak-tycznych doświadczeń projektowych z Niemiec (kraju, który przoduje na świecie w dziedzinie architektury solarnej i ekologicznej) postanowiłem wybudować własny, modelowy dom, odzwierciedlający swoją formą najbardziej aktualne postulaty ekologiczne i energetyczne.Formalna wizja domu narodziła się w mojej głowie właściwie w czasie jednej długiej, nocnej jazdy z Polski do Niemiec. Rano po przyjeździe naszkicowałem swoją wizję. I choć potem przez wiele miesięcy precy-zowałem poszczególne rozwiązania, bryła domu zachowała w dużym stopniu wygląd, jaki nadałem jej w pierwszym szkicu.

● Koncepcja● Geneza

najważniejszych rozwiązań

● Wnętrza

domek●logiczny

dom z okładki

006-015_sesja _pszczyna2.indd 7 14.9.2012 11:35:47

Page 10: Własny Dom 10/2012

8 WŁASNY DOM 10/2012

SESJA NUMERU dom architekta

RZUTY DOMU

KoncepcjaM oja teza brzmi: „optymalny dom solarny i energooszczędny moż-

liwy jest tylko wtedy, jeżeli wszystkie związane z tym wymaga-nia uwzględni się już na samym początku projektowania – w koncepcji architektonicznej”. Należy przy tym wszystkim brać pod uwagę lokaliza-cję, otoczenie, oczekiwania właściciela i inne aspekty. Wymagania te są bardzo kompleksowe – bez odpowiedniej wiedzy i doświadczenia archi-tekta trudno je objąć. Nawołuję wiec zawsze do budowania wyłącznie z architektem – od pierwszej chwili (nie z powodu korzyści płynących dla architekta, lecz w powodu korzyści dla inwestora!).

dom z okładki

Pow. całkowita domu: ok. 175 m2

Pow. parteru: ok. 125 m2

Arch. PIOTR KUCZIA na co dzień wykonuje koncepcje dużych obiektów użyteczności publicznej, jak np. stadiony piłkarskie (np. 3 dla niemiec-

kiej Bundesligi), szpitale, uczelnie, biurowce itp. dla renomowanych niemieckich biur. Autorskie projekty domów stanowią odskocznię od

tych kompleksowych zagadnień. To dla projektanta ciekawa i poucza-jąca konstelacja – każdy z tych „światów” rządzi się swoimi prawami

i czerpie on z tego inspiracje w obie strony.

Architekt: Piotr KucziaKonstrukcja: Zdzisław Zwierzchowski

Pow. pięter: ok. 50 m2

Pow. działki: ok. 2000 m2

widok na jezioro

widok na jezioro

ogniwa fotowoltaiczne

kolektory słoneczne

szklarnia

gliniana ściana

akumulacyjna

kuchnia

częśćmieszkalna

patio

spiż. gard.kuchniagosp.

łaz.

sypialnia

taras

ELEWACJA ZACHODNIAPRZEKRÓJPRZYZIEMIE

widok na jezioro

pracownia

ogród zimowy

zielony dach

zielony dach

pokój widokowy

łaz.

PIĘTRO PODDASZE ELEWACJA PÓŁNOCNA

widok na jezioro

006-015_sesja _pszczyna2.indd 8 12.9.2012 12:36:38

Page 11: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 9

dom architekta SESJA NUMERUdomy czytelników SESJA NUMERUKOLOROWE DESKI ELEWACJI czerpią kolory z otoczenia domu. Przed rozpoczęciem budowy sfotografowałem kwitnącą na działce roślinność i następnie – po zmieszaniu kolorów w kompu-terze – wybrałem 3 charakterystyczne. Moim zamierzeniem było, aby dom – jak kameleon – wpisywał się w środowisko. Nawiasem mó-wiąc, deski malowałem własnoręcznie, decy-dując o kompozycji i rozmieszczeniu kolorów spontanicznie na budowie. Efekt kolorystyczny jest bardzo intensywny – mimo że na całość zużyłem zaledwie 3 dwulitrowe puszki lakieru... i jedno popołudnie. Po latach drewno elewa-cji nabrało szarej patyny, natomiast grafitowe płytki włókno-cementowe wyglądają jak nowe. Kolorowe paski – przez kontrast z szarzejącym drewnem – wydają się obecnie jeszcze bardziej intensywne (szczególnie w czasie deszczu, kiedy wilgotne deski stają się jeszcze ciemniejsze).

ZIELONY DACH funkcjonuje praktycznie bez pie-lęgnacji – wystarczy plewienie raz w roku.

000-000_sesja _pszczyna2.indd 9 11.9.2012 11:46:52

Page 12: Własny Dom 10/2012

10 WŁASNY DOM 10/2012

SESJA NUMERU dom architekta

ELEWACJA ZACHODNIA. Nieliczne kolorowe deski elewacji parteru maskują go latem wśród kwitnącej zieleni

WNĘTRZE TRZYKONDYGNACYJNEJ WIEŻY (black box). Z góry rozciąga się widok na jezioro

ELEWACJA PÓŁNOCNA. Wertykalna część pokryta jest czarnymi płytkami włóknocementowymi, które nagrzewając się w słońcu, redukują strumień ciepła uciekającego na zewnątrz przez przegrody

N ietypowa (na pierwszy rzut oka nieracjonalna) forma całkowicie opiera się na logicznych argumentach. Bryła budynku jest wyni-

kiem przesłanek wynikających z lokalizacji i otoczenia, chęci maksymal-nego wykorzystania energii słonecznej oraz wymogów funkcjonalnych i upodobań inwestora (także estetycznych). To także próba znaczącego ograniczenia kosztów!Z zewnątrz symetryczna, mieści w sobie asymetryczne obszary funkcjo-nalne – na wzór większości organizmów żywych z osiowo ukształtowa-nym ciałem i asymetrycznie rozłożonymi organami wewnętrznymi.Trójkondygnacyjna część domu – wieża (black box) – stanowi punkt widokowy na malownicze jezioro, z powodu wysokiej roślinności nie-widoczne z przyziemia. Południowe połacie jej dachu są idealne pod panele słoneczne. We wnętrzu wieży wykorzystuje się efekt kominowy do wspierania naturalnej wentylacji latem (ciepłe powietrze ucieka gó-rą, a dołem napływa chłodniejsze – to doskonale reguluje temperaturę w upalne dni). W sezonie grzewczym działa wentylacja mechaniczna z rekuperacją.

Geneza najważniejszych rozwiązań

Wieża została pokryta ciemnymi płytkami włóknocementowymi, które nagrzewają się w słońcu, redukując w ten sposób strumień ciepła ucie-kającego na zewnątrz. Bryła domu uformowana jest tak, że ok. 80% powierzchni przegród zewnętrznych skierowanych jest ku słońcu. Każda z elewacji, od-powiednio do orientacji względem stron świata i związanych z tym faktem oddziaływań zewnętrznych, jest inna. Ale różnice te wynikają także z wewnętrznych podziałów funkcjonalnych i przyjętej zasady mi-

123

1

2 3

000-000_sesja _pszczyna2.indd 10 11.9.2012 11:47:08

Page 13: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 11

dom architekta SESJA NUMERU

ZIELONA LOGIKA PROJEKTOWANIA.

Logicznie nie znaczy tylko racjonalnie,

logika ma tworzyć również piękno

kroklimatycznego strefowania pomieszczeń – od południa znajdują się pomieszczenia mieszkalne, od północy pomocnicze (garderoba, pralnia, wiatrołap itp.).Każde z okien zaprojektowane zostało tak, aby tworzyło „ramę” dla świadomie dobranych widoków na poszczególne wycinki krajobrazu. Proste, dobrze przemyślane detale – np. ukryte rynny, brak kominów itp. (dom ogrzewa kocioł kondensacyjny) – wyróżniają dom spośród otaczającej zabudowy. Sercem domu jest przeszklone patio (szklarnia), które w optymalny sposób doświetla wnętrza i jest ważnym elementem w pasywnym po-zyskiwaniu energii słonecznej. Optymalnie nachylone i niezacienione żadnymi zbędnymi elementami powierzchnie dachów przeznaczone są pod kolektory słoneczne, a w przyszłości także pod ogniwa fotowoltaiczne. Dachy płaskie parterowej części całkowicie pokryte są zielenią niewymagającą pielęgnacji. Do energooszczędności domu przyczyniają się nie tylko bardzo dobrze zaizolowane, pozbawione mostków termicznych przegrody zewnętrzne i całkowicie szczelna konstrukcja, ale także instalacja wentylacji me-chanicznej z odzyskiem ciepła. Gliniane ściany wewnątrz domu służą do akumulowania energii słonecznej i do naturalnej regulacji wilgoci we wnętrzach. W obiekcie nie chodziło o nagromadzenie maksymalnej ilości energooszczędnych rozwiązań lub przyjaznych dla środowiska materiałów, lecz o ich wzajemne współdziałanie w wyważonym pod względem technicznym, ekonomicznym i ekologicznym stosunku oraz wykorzystanie synergii pomiędzy nimi.

ŁĄKA NAD ZBIORNIKIEM ŁĄCKIM KOŁO PSZCZYNY. Najpierw zlokalizowa-ne zostało tu wirtualne osiedle solarne – przedmiot pracy dyplomowej, a po wielu latach zakup działki w tym rejonie umożliwił zrealizowanie mo-delowego domu wykorzystującego w stopniu maksymalnym energię sło-neczną. Lokalizacja na działce zasadniczo wpłynęła na kształt jego bryły

OPTYMALIZACJA GEOMETRYCZNA. To zabieg prowadzący do zmniejszenia zużycia energii, a także kosztów budowy. W porównaniu z konwencjonalnym domem z dwuspadowym dachem i o takiej samej

kubaturze ma o 40% mniej przegród zewnętrznych skierowanych na północ (bez słońca). Inaczej mówiąc: 4/5 powierzchni bryły przez cały

rok są w promieniach słońca

pułapka na słońce

widok na jezioro czarna skrzynka

zielony dach

patio

wieża widokowa

ogniwa fotowoltaiczne

jezioro

dom

zaplecze

ulica

kolektory słoneczne

na zewnątrz: symetria

wewnątrz: asymetria

dom konwencjonalny

prze

grod

y

prze

grod

y ni

eośw

ietlo

ne przegrody aktywne solarnie

33%81%

19%

nieośw

ietlone

dom nad jeziorem

000-000_sesja _pszczyna2.indd 11 11.9.2012 12:48:48

Page 14: Własny Dom 10/2012

12 WŁASNY DOM 10/2012

WnętrzaR edukcja i czystość formy to zasady, którymi zwykle kieruję się

w swoich projektach. Architektura wnętrza ma być tłem – neutralnym, niemęczącym, przyja-znym, ale niezauważalnym. Jasne kolory (biel ścian) potęgują oddzia-ływanie światła słonecznego. Intensywne kolory oraz niepotrzebne elementy zmniejszają przestrzeń i... kosztują.Zamiast zbędnych mebli mam atrakcyjne (precyzyjnie dobrane) wido-ki przez okna, a kiedy świeci słońce – zmienną grę świateł i cieni we wnętrzach (każdego dnia jest przecież trochę inaczej). Te widoki z okien zastępują także obrazy wiszące na ścianach. Aby odpowiednio je „za-komponować”, niektóre okna mają skośne ościeża w ścianie.

dom z okładki

4

5

006-015_sesja _pszczyna2.indd 12 12.9.2012 12:36:54

Page 15: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 13

KĄCIK „KAWOWY” NA ANTRESOLI przesuwna ścianka pozwala na wielo-funkcyjne wykorzystanie otwartej prze-strzeni na piętrze. W tle wbudowana szafa obita tapicerką

BIEL JEST PRZEWAŻAJĄCYM KOLOREM we wnętrzach. Potęguje ona oddziaływanie nielicznych akcentów kolorystycznych w jadalni i otwartej kuchni

KSZTAŁTY I POŁOŻENIE OKIEN zostały precyzyjnie dobrane. Są one „ramami” dla widoków na zewnątrz i w zamierzo-ny sposób oświetlają wnętrze natural-nym światłem

PROSTE I TANIE SCHODY na lekkiej konstrukcji stalowej stanowią funkcjo-nalną „rzeźbę” w centralnym miejscu domu

REDUKCJA DETALI i skoncentrowanie się na koniecznych elementach także w łazience było przewodnią intencją projektową

4

5

6

78

6 7

8

000-000_sesja _pszczyna2.indd 13 11.9.2012 11:47:53

Page 16: Własny Dom 10/2012

14 WŁASNY DOM 10/2012

SESJA NUMERU dom architekta

GLINIANA ŚCIANA dominuje w sypialni. Naturalna, surowa powierzchnia gliny jest przyjemna dla oka i jednocześnie reguluje wilgotność w pomieszczeniu

ŁÓŻKO umieszczone jest w centrum pokoju. Za podświetloną ścianką znajduje się pod-ręczna garderoba

PRZESZKLONE PATIO jest „sercem” domu. Wnętrze i otoczenie domu zlewają się tutaj w jedną całość

91011

Najważniejszym atutem we wnętrzach jest wszechobecne światło na-turalne, którym o każdej porze dnia delektuję się z całą rodziną (nieraz także nocą, kiedy przez przeszklone połacie szklarni można oglądać gwiazdy lub księżyc w pełni). Nawet w pochmurne, deszczowe dni jest tutaj jasno i przyjaźnie – to poprawia samopoczucie i pobudza do aktywności.Dom wewnątrz odczuwa się jako bardzo przestrzenny – dużo większy, niż można się tego spodziewać z zewnątrz. Dlatego też gdybym projek-tował ten dom jeszcze raz, nie byłby taki duży. ■

DOM BYŁ WIELOKROTNIE NAGRADZANY, m.in.:

• 1. nagroda – grand prix w konkursie SARP na najlepszy obiekt architektury na Śląsku (Katowice).

• 1. nagroda – konkurs na najlepszą elewację 2009 (Berlin).• Wyróżnienie – POLISH GREEN BUILDING COUNCIL 2010 (Kraków).• Wyróżnienie – SYSTAIC AWARD 2008 (Berlin).• nominacja do europejskiej nagrody MIES VAN DER ROHE AWARD 2009

(Barcelona). • nominacja do światowej nagrody ZUMTOBEL GROUP AWARD 2009 (Berlin)

– wśród 20 projektów z całego świata.• nominacja do światowej nagrody ARCHI-BAU 2009 (Monachium)

– wśród najlepszych budynków ekologicznych.• HOUSE OF THE YEAR AWARD World Architecture News (Londyn)

– wśród 25 finalistów.• opublikowany w ponad dwudziestu książkach i setkach czasopism

na 5 kontynentach, nadal spotyka się z dużym zainteresowaniem.

9

10

000-000_sesja _pszczyna2.indd 14 11.9.2012 11:48:28

Page 17: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 15

11

000-000_sesja _pszczyna2.indd 15 11.9.2012 11:48:43

Page 18: Własny Dom 10/2012

16 WŁASNY DOM 10/2012

www.isover.plwww.roben.pl www.rockwool.plwww.solbet.plwww.xella.pl

WIĘCEJ INFORMACJI

www.prefabet.com.pl www.termoorganika.com.plwww.thermodom.plwww.wienerberger.plwww.yetico.pl

FOCUS

dwu- i trójwarstwowedowy i montażu też okażą się wyższe niż przy ścianie jednowarstwowej. Skąd więc ciągłe zainteresowanie takim rozwiązaniem? Ściany wielowarstwowe są nie bez przyczyny uzna-wane za najtrwalsze i najcieplejsze. Dla wielu istotne jest także, aby ich dom wyróżniał się ciekawym materiałem na elewacji, co w przy-padku ściany wielowarstwowej jest łatwe do osiągnięcia.

Mimo że z zewnątrz mogą wyglądać niemal jednakowo, różnią się technologią wykonania i konstrukcją. Na jaką się zdecydować? Przegląd różnych rozwiązań, zastosowań i materiałów do ich budowy

Tekst: arch. Justyna Bąbarska

fot.

M. D

ymni

ckiŚciany zewnętrzne

spoiny pionowe kolejnych warstw muszą się mijać

styropian grafitowy ma lepsze parametry

termiczne od zwykłego nawet o 30%

frezowanie płyt ułatwia ich mocowanie,

zwiększając szczelność połączenia

płyty w narożniku muszą zazębiać się jak w zamku błyskawicznym

Ściany wielowarstwowe od dziesięcioleci po-zostają najczęściej stosowanym rozwiąza-niem w polskich domach. Dzieje się tak za sprawą ich dobrej izolacyjności i możliwo-ści kumulowania ciepła przy utrzymywaniu odpowiedniej wilgotności powietrza, co w naszym klimacie stanowi priorytet dla więk-szości budujących.

Niemalejąca popularnośćWykonanie ściany dwu- lub trójwarstwo-wej jest procesem dłuższym i trudniejszym niż w przypadku ściany jednowarstwowej. Wymaga więc większego doświadczenia i cierpliwości. Jest to rozwiązanie z pozoru droższe ze względu na różnorodność i ilość stosowanych w nim materiałów. Koszty bu-

016-022_focus_sciana.indd 16 13.9.2012 10:49:53

Page 19: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 17

ściany FOCUS

Wybór ściany i metody budowaniaDwuwarstwowaSkłada się z warstwy konstrukcyjnej (murowa-nej ściany) i termoizolacji (np. styropianu lub wełny mineralnej), którą wykańcza się najczę-ściej tynkiem cienkowarstwowym, płytkami lub innym materiałem na szkieletowej konstrukcji mocowanej do muru (np. drewnianym rusz-cie). Dzięki zastosowaniu warstwy izolacyjnej grubość ściany nośnej jest mniejsza niż w przy-padku ścian jednowarstwowych. Mniejsze ele-menty ułatwiają pracownikom budowy szybkie i bezproblemowe murowanie.Dodatkowo wykonywanie ściany dwuwar-stwowej można rozłożyć na dwa etapy – murowanie warstwy nośnej w etapie pierw-szym oraz wykonanie ocieplenia i wykończenia w następnym sezonie. Umożliwia to podzielenie kosztów inwestycji na dwie niezależne części.

TrójwarstwowaPoza warstwą konstrukcyjną i termoizolacyjną ma również zewnętrzną licową, murowaną z cegieł warstwę, posadowioną na fundamencie. Uznawana za drogą, przy odpowiednim do-borze materiałów, grubości warstw i metodzie wykonania może okazać się niewiele droższa (a nawet tańsza) od innych rozwiązań.

Uzyskują one niski współczynnik przenikania ciepła U – do 0,3 W/m2K, dzięki czemu przy eksploatacji budynku koszty energii cieplnej są niskie. Dodatkowo ściany te zapewniają bardzo dobrą izolację akustyczną, a także dużą odpor-ność ogniową, są trwałe i solidne.Budynki o wielowarstwowych ścianach ze-wnętrznych można wykańczać na wiele spo-sobów. Dostępność na rynku szerokiego spek-trum materiałów elewacyjnych daje możliwość stworzenia domu unikalnego, w pełni dopaso-wanego do potrzeb i gustu inwestorów.

Ściany wielowarstwowe – dlaczego warto?

◗ Trzy warstwy jednocześnie Pierwszą metodą jest jednoetapowe wzno-szenie wszystkich warstw ściany. Na początku wznosi się ścianę nośną na wysokość około 0,5 m, osadzając w niej jednocześnie kotwy mocu-jące. Elementy ocieplenia mocuje się do war-stwy nośnej przez nakłuwanie ich na wystające z muru kotwy. Należy przy tym zwrócić uwagę na to, aby ocieplenie wystawało ponad mur warstwy nośnej. Dzięki temu przy usuwaniu resztek zaprawy nie będzie ona spadać na płyty ocieplenia. Obecność zaprawy na stykach płyt zmniejszałaby w tych miejscach izolacyjność tej warstwy. Warto zwrócić uwagę na fakt, czy elementy elewacyjne są tej samej wysoko-ści co elementy ściany nośnej (dopuszczalna jest też wielokrotność tej wysokości). Ułatwi to poprawny montaż kotew umiejscowionych w warstwie nośnej i izolacyjnej. Opisany schemat kontynuuje się na całej wyso-kości ściany.

◗ W dwóch etapachDrugą metodą jest wznoszenie ściany dwueta-powo. Polecany jest przy stosowaniu wełny mineralnej oraz materiałów elewacyjnych, które wymagają dokładnego spoinowania (np. cegły

klinkierowej). W etapie pierwszym powstaje cała ściana nośna. Po przykryciu budynku da-chem, który uchroni ściany przed zawilgoce-niem, można rozpocząć etap drugi. Warstwę ociepleniową mocujemy do muru kotwami łącznikowymi z talerzykami dociskowymi. Przy układaniu warstwy elewacji warto pamiętać o zasadzie równych wysokości elementów (sto-sowanej także w metodzie jednoetapowej). Jeśli w ścianie zastosowano szczelinę wentyla-cyjną, należy zwrócić uwagę, aby nie dostały się do niej resztki zaprawy – utrudniałyby bowiem przewietrzanie warstwy ocieplenia.Opisany schemat wykonujemy pasami o wyso-kości około 1 m.

DWUETAPOWE BUDOWANIE ŚCIANY TRÓJWARSTWOWEJ powoduje, że izolacja dzię-ki zadaszeniu nie jest narażona na zamoknięcie (istotne w przypadku wełnu mineralnej)

BUDOWA ŚCIAN WARSTWOWYCH: a) dwuwarstwowa – posiada warstwę konstrukcyjną oraz ter-moizolacyjną – mocowaną do ściany np. metodą lekką mokrą; b) trójwarstwowa – ma dodatkową warstwę licową, najczęściej posadowioną na fundamencie. W przypadku ocieplania wełną pojawia się również pustka powietrzna

fot.

Röbe

n

rys.

A. C

zerw

onka

a) b) Warstwy:1 – konstrukcyjna2 – izolacyjna3 – licowa

12312

016-022_focus_sciana.indd 17 11.9.2012 13:06:35

Page 20: Własny Dom 10/2012

18 WŁASNY DOM 10/2012

FOCUS ściany

Warstwa konstrukcyjna ściany

Przy zakupie bloczków z betonu komórko-wego należy zwrócić uwagę na fakt, że są dostępne w trzech odmianach: GPLM, TLMA i TLMB.Dla bloczków GPLM odchylenia rozmiarów od podanych przez producenta mogą różnić się o 3-5 mm. Odmiana TLMA pozwala na 2 mm tolerancji dla wysokości i szerokości oraz 3 mm dla długości bloczka. Najlepsza klasa TLMB dopuszcza jedynie 1 mm odchylenia od podanego rozmiaru dla wysokości i 1,5 mm dla szerokości i długości bloczka. Murowanie warstwy nośnej przy pomocy be-tonu komórkowego daje możliwość wykona-nia idealnie gładkiej ściany, co redukuje prace wykończeniowe we wnętrzu do minimum.

Beton komórkowy precyzyjnie wykonany

Warstwa nośna ścian wielowarstwowych prze-nosi obciążenie budynku. Jej grubość jest znacz-nie mniejsza niż w ścianach jednowarstwowych (15-30 cm) i wynosi zazwyczaj około 20 cm. Dodatkowo, w celu zapewnienia akumulacji

ciepła we wnętrzu, warto zbudować ją z ele-mentów masywnych: cegieł, pustaków, blocz-ków betonowych. Materiały przeznaczone do budowy ścian nośnych odznaczają się dużą wytrzymałością na ściskanie, ogniotrwałością, a często również dobrą izolacyjnością termiczną i dźwiękową.

Beton komórkowyStosowany jest przede wszystkim przy budo-wie ścian jednowarstwowych ze względu na mały współczynnik przenikania ciepła. Jest to możliwe dzięki jego strukturze – powietrze stanowi 60-85% objętości betonu. Przy ścia-nach wielowarstwowych można zastosować bloczki o mniejszej grubości (18-20 cm), pa-miętając, że termoizolację dopełni warstwa ociepleniowa.

Ceramika zwykłaProdukowana jest w różnych klasach odpor-ności na ściskanie. Do ścian nośnych stosuje się materiały klasy 10, 15 lub 20: cegłę pełnę, produkowaną w wymiarach 65 x 12 x 25 mm; cegłę kratówkę o romboidalnych otworach, dostępną w wysokościach i szerokościach znor-

malizowanych, o wysokości 65- 250 mm; pu-stak MAX o wymiarach 288 x 188 x 188/220 mm. Pustaki mogą mieć płaszczyznę czołową wyprofilowaną na pióro-wpust. Rowkowana powierzchnia boczna elementów murowych zwiększa przyczepność zaprawy.

Ceramika poryzowanaCharakteryzuje się większą termoizolacyjnością cieplną dzięki mikroporom powietrznym po-wstałym w procesie wypalania. Często stoso-wane przy ścianach jednowarstwowych, osią-gają wtedy znaczne grubości. W przypadku ścian dwu- i trójwarstwowych to głównie 25 i 30 cm.

SilikatySą to coraz częściej stosowane cegły i bloczki wapienno-piaskowe, nazywane też „sztucznym kamieniem”. Uzyskują one najwyższą odpor-ność na ściskanie spośród materiałów używa-nych do budowy ścian murowych. Bardzo waż-ną zaletą jest ich dobra izolacyjność akustyczna oraz odporność na wilgoć – dzięki temu zapew-niają ciszę w domu oraz zapobiegają tworzeniu się grzybów i flory bakteryjnej.

WYKONANIE WARSTWY KONSTRUKCYJNEJ rozpoczyna się od narożników. Rozpięta między nimi żyłka wyznacza dokładną linię muru

ŚCIANY Z CERAMIKI ZWYKŁEJ (np. pustaków) wymagają spoinowania zarówno w pionie, jak i w po-ziomie. W przypadku ściany dwuwarstwowej wymagają min. 12 cm ocieplenia. Grubość ściany dwu-warstwowej średnio wyniesie 34 cm, trójwarstwowej nawet 47 cm

fot.

Solb

et

fot.

H. T

omas

iew

icz

żelbetowe nadproża i wieńce

wykonywane są w miarę

wznoszenia murów

016-022_focus_sciana.indd 18 11.9.2012 11:31:40

Page 21: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 19

ściany FOCUS

R E K L A M A

Wykończenie ściany dwuwarstwowejWarstwa elewacyjna ma za zadanie chronić całą ścianę przed uszkodzeniami związanymi z działaniami atmosferycznymi. Jednak głównym jej atutem może okazać się wygląd zewnętrzny, jaki nadaje całemu budynkowi. Możliwości są wręcz nieograniczone. Pozwala na to szeroka gama materiałów, które można stosować w warstwie osłonowej, łącząc je ze sobą.

Tynki cienkowarstwoweNakładane są na siatce z włókna szklanego (metoda lekka mokra) bądź na warstwie pod-kładowej tynku tradycyjnego.◗ Tynki akrylowe są bardzo elastyczne i odporne na uszkodzenia. Dostępne w wielu kolorach. Można dzięki nim uzyskać różnorodne faktury. Ze względu na małą paroprzepusz-czalność stosowane zwykle przy ociepleniu styropianem.◗ Tynki silikonowe są jednym z najdroższych rozwiązań. Pozostają jednak odporne na zmia-nę koloru. ◗ Tynki silikatowe pozwalają w łatwy sposób uzyskać pożądaną fakturę, są także odporne

na zabrudzenia i korozję. Gama kolorystyczna zamyka się jednak w jasnych barwach.

Płytki klinkieroweDają możliwość uzyskania powierzchni klinkie-rowej na elewacji dzięki małej grubości płytki (mały ciężar). Mocowane do ściany na zaprawę klejową, dostępne w wielu barwach – od białej po ciemnografitową. Mogą być matowe lub lakierowane.

Drewno lub sidingJeśli przy budowie ściany zastosowano me-todę lekką suchą, dogodnym rozwiązaniem może być elewacja z drewna. W doborze od-powiedniego materiału powinniśmy kierować się jego wytrzymałością i twardością. Ciekawą fakturę uzyskamy, wybierając drewno z drzew iglastych. Drewno z lasów tropikalnych ma natomiast bogatszą gamę kolorystyczną (należy jednak pamiętać, że podczas eksploatacji kolor drewna może ulec zmianie). Obecnie można ku-pić drewno zaimpregnowane fabrycznie przez producenta.

Niezależnie od metody łączenia desek elewa-cyjnych (na pióro-wpust lub na zakładkę), nie-zbędne jest stworzenie szczeliny dylatacyjnej przy ociepleniu. Tworzymy ją za pomocą łat mo-cowanych na ruszcie warstwy ocieplenia (war-stwę należy zabezpieczyć folią wiatroizolacyj-ną). Na łatach mocujemy deski elewacyjne.

TYNK CIENKOWARSTWOWY to bardzo popularny ro-dzaj wykończenia ściany dwuwarstwowej. Przy intensywnych barwach i dużym nasłonecznieniu warto stosować ela-styczne tynki silikonowe

PŁYTA OCIEPLENIOWA ze specjalnymi prowadnicami umożliwia bardzo dokładne wykonanie spoin oraz szybkie mocowanie płytek klinkierowych

DREWNO NA ELEWACJI może być trwałym rozwiązaniem, gdy zastosuje się egzotyczne gatunki. Wymaga wykonania rusztu, do którego mocowane są panele

fot.

ArtB

rick

fot.

DLH

fot.

Rhei

nzin

k

016-022_focus_sciana.indd 19 11.9.2012 11:32:02

Page 22: Własny Dom 10/2012

20 WŁASNY DOM 10/2012

FOCUS ściany

Trzecia warstwa i jej wykończenie KlinkierElewacje z cegły klinkierowej są najpopular-niejszym rozwiązaniem ścian trójwarstwowych. Prace należy rozpocząć od wymurowania naroż-ników ściany. Następnie można przystąpić do budowania całej ściany. W pierwszej warstwie cegieł położonej na folii uszczelniającej co dru-ga, trzecia fuga powinna pozostać niewypełnio-na. W jej miejsce wstawiamy puszkę izolacyjną. Fugowanie ścian rozpoczynamy po około czterotygodniowej przerwie w pracach.Do murowania klinkieru należy używać odpo-wiedniej zaprawy. Ważne jest aby zachować zalecane przez producenta proporcje wody. Po zakończeniu murowania należy dokładnie

wyczyścić lico ściany oraz fugi. Czynności te są niezbędne, aby na ścianie nie pojawiły się białe zacieki. Warto pamiętać, że cegły z różnych pa-let mogą różnić się odcieniami. Zaleca się więc mieszanie ich tak, aby różnice kolorystyczne nie były widoczne na elewacji.

SilikatyCzęsto można spotkać się również z wyko-nywaniem ostatniej warstwy licowej z cegieł silikatowych. Mogą one być tynkowane lub pozostawione bez wykończenia. Zwykle są w jasnych barwach, o fakturze gładkiej lub przy-pominającej łupany kamień. Zastosowanie ich również może dać ciekawy efekt estetyczny.

Wykończenie tynkiemJeśli ścianę elewacyjną przeznaczamy do tynko-wania, stosujemy cegły modułowe o grubości 8,8 cm lub kształtki silikatowe o grubości 8 cm. Jeśli zastosujemy starannie wykonane murowa-nie z wąskimi spoinami, do otynkowania domu można użyć tynku cienkowarstwowego. Przy znacznej długości ściany (powyżej 12 m) w celu uniknięcia pęknięć warto zastosować elastyczne dylatacje. Do tego celu może po-służyć masa akrylowa. Tynkować można zarów-no tradycyjnie – grubowarstwowym tynkiem mineralnym (jego ciężar nie będzie problemem przy ceglanej powierzchni) – lub stosować tynki cienkowarstwowe.

SILIKATY mają najczęściej białą lub inną jasną, pastelową barwę. Mogą być gładkie lub mieć powierzchnię łupaną o rustykalnym charakterze

WARSTWA LICOWA wykonana z małowymiarowych elementów (cegły, bloczki) daje możliwość formowania fantazyjnych i obłych kształtów ściany

BARWNĄ ELEWACJĘ najprościej jest uzyskać,

stosująć barwiony tynk czy np. farby elewacyjne do tynków. W przypadku ścian trójwarstwowych

można stosować zarówno tynki tradycyjne, jak i cienkowarstwowe

CEGŁY KLINKIEROWE ręcznie formowane to bardzo szlachetny i elegancki materiał. Zróżnicowanie barwy elementów daje ciekawy efekt melanżu

fot.

Silk

a

fot.

Scal

a

fot.

Rhei

nzin

k

fot.

Vand

ersa

nden

016-022_focus_sciana.indd 20 11.9.2012 11:33:08

Page 23: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 21

ściany FOCUS

Ściany trójwarstwowe – na co zwrócić uwagę?Zadaniem warstwy osłonowej jest ochrona przed zmiennymi warunkami atmosferyczny-mi. Aby stosunkowo wiotka ściana elewacyjna mogła przenieść zmienne napory wiatru, nie-zbędne jest jej odpowiednie połączenie z war-stwą nośną. W tym celu stosuje się kotwy – z pozoru nieistotne, w rzeczywistości niezbędne elementy ściany wielowarstwowej.

KotwienieKotwy muszą być wytrzymałe, a jednocześnie elastyczne i odporne na korozję. Nie mogą mieć zbyt dużej średnicy, gdyż byłyby zbyt sztywne, aby kompensować drobne (nieunik-

nione) przemieszczenia warstwy elewacyjnej względem nośnej.Wybór kotew zależy od rodzaju muru i sposobu murowania. Do kotwienia ścian z cegieł lub pustaków na zaprawie tradycyjnej używa się kotew typu „L” o grubości około 4 mm. Do bloczków z betonu komórkowego lub silika-tów na cienkiej zaprawie należy zastosować kotwy typu „PK”, wykonane z płaskowników lub mające płaską końcówkę (0,7 mm). W przypadku dwuetapowego budowania ściany lub gdy wysokości modułów elementów ścian nośnej i elewacyjnej są rozbieżne, stosujemy kotwy do późniejszego montażu – wbijane lub wkręcane.

Puszki wentylacyjneStosuje się je w celu wentylacji szczeliny pomiędzy warstwami ocieplenia i elewacji. Wkładane w miejsca pustych spoin piono-wych w elewacji zapewnią swobodną cyrku-lację powietrza w szczelinie, uniemożliwia-jąc jednocześnie przedostawaniu się do niej owadów. Wykonane z tworzywa sztucznego, nie ulegają korozji.

Godne polecenia są kotwy wykonane ze stali kwasoodpornej lub ocynkowanej. Problematyczne mogą okazać się pręty ze stali zwykłej – mają one małą wytrzymałość oraz mogą być przyczyną rdzawych wykwi-tów na elewacji.Istotnym elementem kotwy jest talerzyk do-ciskowy z kapinosem, wykonany z tworzywa sztucznego. Zapewniają one skraplanie pary wodnej poza warstwą izolacyjną.

Ważne łączniki – dobór kotew

WYKONANIE FUG – aby było precyzyjne, należy pozostawić jednakową ilość miejsca na spoiny. Mogą posłużyć do tego pręty lub listewki metalowe

SZCZELNE OKNO BEZ MOSTKÓW TERMICZNYCH w ścianie trójwarstwowej uzyskuje się, montując je na lini ocieplenia. Warto osadzać je w drew-nianej ramie, która ułatwia montaż i dodatkowo izoluje

KOTWY łączą ze sobą warstwy muru i stabilizują warstwę licową. Ich rozstaw w narożnikach oraz przy otworach okiennych i drzwiowych powinien być zagęszczony. 1 m2 ściany to średnio 5 kotew

rys.

A. C

zerw

onka

fot.

Röbe

nfo

t. At

las

~50 cm

talerzyk dociskowy z kapinosem

pustka powietrzna

rama drewniana

wełna mineralna

016-022_focus_sciana.indd 21 11.9.2012 11:33:24

Page 24: Własny Dom 10/2012

22 WŁASNY DOM 10/2012

FOCUS ściany

Otwory w ścianach czyli jak wykonywać nadproża?DwuwarstwoweW tych ścianach stosuje się nadproża żelbeto-we. Mogą być to belki prefabrykowane lub wy-konywane na budowie. Nadproże opiera się na ścianie nośnej. Jego izolacyjność termiczna nie ma większego znaczenia, gdyż razem ze ścianą nośną jest ono okładane warstwą ocieplenia.

TrójwarstwoweW tym przypadku stosuje się nadproże, które także jest trójwarstwowe. Jego rozwiązanie za-leży od warstwy elewacyjnej.• Jeżeli ściana elewacyjna przeznaczona

jest do otynkowania, stosujemy dwie belki żelbetowe prefabrykowane lub wykonane na budowie w deskowaniu. Pierwsza osa-dzona zostaje na ścianie nośnej, druga – na elewacyjnej. Pomiędzy belkami wykonuje się ocieplenie. Nadproże zewnętrzne tynkuje się wraz ze ścianą elewacyjną.

• Jeśli warstwa elewacyjna wykonywana jest z cegieł klinkierowych, silikatowych lub bloczków elewacyjnych, nadproże ze-wnętrzne także wykonywane jest z tych ma-teriałów. W tym celu stosuje się kątowni-ki stalowe, kratownice, profile czy konsole. Elementy zbrojenia układane są w spoinach pomiędzy elementami nadproża zewnętrzne-go. Umożliwiają one zakotwienie tego nad-proża z żelbetową belką w ścianie nośnej.

Czym ocieplić?Odpowiednia grubość ocie-plenia odpowiada za ter-moizolacyjność domu – naj-

częściej stosuje się 12-16 cm styropianu lub wełny mineralnej.

Ściana dwuwarstwowaZarówno w przypadku styropianu, jak i weł-ny stosuje się metodę lekką mokrą (BSO – bezspoinowy system ociepleń). Polega ona na mocowaniu płyt na zaprawę klejo-wą lub za pomocą łączników z tworzywa. Styropian jest materiałem o małej nasiąkli-wości, stąd w jego przypadku można nie stosować szczeliny wentylacyjnej. Innym sposobem, w którym stosuje się najczęściej wełnę mineralną, jest metoda lekka sucha, polegająca na przytwierdzaniu płyt w wy-pełnieniach np. drewnianego rusztu. W tym przypadku warstwą zewnętrzną (osłonową)

mogą być np. panele drewniane, aluminiowe lub siding.

Ściana trójwarstwowaW tym przypadku styropian układa się dwu-warstwowo, tak aby złącza pionowe i poziome płyt nie pokrywały się ze sobą, co zmniejszałoby izolacyjność przegrody.Przy stosowaniu wełny mineralnej należy pa-miętać o zastosowaniu pustej szczeliny między ociepleniem a elewacją (2-4 cm). Pozwoli to na odparowywanie wilgoci. Szczelina zaczyna się na wysokości około 30 cm nad poziomem tere-nu i kończy pod dachem. W celu zapewnienia cyrkulacji powietrza stosuje się puste spoiny pionowe lub puszki wentylacyjne.

WEŁNA MINERALNA dobrze izoluje akustycznie i jest niepalna. Musi być wentylowana (ściana trójwarstwowa). Przy wykańczaniu tynkiem nie można stosować produktów akrylowych

NADPROŻE BETONOWE wymaga odpowiedniej długości oparcia (min. 9 cm). Gdy jest prefabry-kowane, skraca się czas jego realizacji

PŁYTY STYROPIANOWE w ścianie dwuwarstwo-wej po zamocowaniu należy niezwłocznie przy-

krywać klejem i siatką zbrojącą – promieniowa-nie UV jest dla nich bardzo szkodliwe

fot.

M. D

ymni

cki

fot.

Paro

cfo

t. H.

Tom

asie

wicz

rys.

A. C

zerw

onka

• Gdy ściana elewacyjna wykonana jest z cegły klinkierowej, można zastosować zewnętrzne nadproże w formie belki beto-nowej. Lico belki zewnętrznej wykonuje się wtedy z płytek klinkierowych.

Warto zastosować w ścianie trójwarstwowej. Jest to wysunięcie warstwy elewacyjnej z lica ościeży. Węgarek, osłaniając ościeżnicę okna, zwiększa w tym miejscu izolacyjność cieplną i wzmacnia połączenie okna z ościeżem.

nadproże

warstwa licowa

ocieplenie

rama okienna

Kiedy węgarek?

016-022_focus_sciana.indd 22 11.9.2012 11:34:20

Page 25: Własny Dom 10/2012

numer specjalny

Zamówienia przyjmujemy: telefonicznie pod numerem 85 743 82 30 pon.–pt., w godz. 800–1600 e-mailem: [email protected] lub na stronie www.sklep.koncept-wydawnictwo.pl Zamawiający pokrywa koszt pobrania pocztowego.

Cena katalogu 9,99 złW sprzedaży

023_reklama_KSD_2012.indd 23 13.9.2012 8:46:59

Page 26: Własny Dom 10/2012

24 WŁASNY DOM 10/2012

www.galeco.plpl.prefa.comwww.protec.com.plwww.renomal.com.pl www.rheinzink.pl

WIĘCEJ INFORMACJIwww.royalhurt.plwww.ruukki.plwww.scalaplastics.plwww.struga-rynny.plpl.wavin.com

FOCUS

Jak dobrać, zamontować i konserwować

Mogą być mało widoczne, schowane lub odcinające się na elewacji. Trudność polega na wyborze materiału, wymiarów i zaplanowaniu całego systemu, aby raz prawidłowo wykonany, dobrze funkcjonował przez długie lata

Tekst: Waldemar Stasiak

fot.

Wav

in

systemy rynnowe

denko lewe

hak rynnowy

lej lewy

rura spustowa

P odstawową rolą rynien jest zebranie i odprowadzenie wody z połaci dacho-

wych. Chronią ściany budynku przed ście-kaniem po nich wód opadowych, ale także fundamenty i ściany fundamentowe przed namakaniem. Zapobiegają również brudzeniu się elewacji i gromadzeniu się wody wokoło domu. Dobrze przemyślany i zaprojektowany system odwadniający można także wykorzy-stać np. do gromadzenia i rozsączania wody dla celów gospodarczych. Dzięki coraz więk-szej różnorodności materiałów, kształtów i kolorów może on zarówno niezauważalnie wtapiać się w bryłę budynku, jak i być ele-mentem zdobiącym.Ponieważ montaż rynien jest znaczącą inwe-stycją, warto poświęcić więcej czasu na ich wybór i zaplanowanie prac.

024-030_focus_rynny.indd 24 10.9.2012 14:47:18

Page 27: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 25

odwodnienia FOCUS

Rodzaj i materiał Podstawowymi elementami systemu rynnowe-go są rynny i rury spustowe. Całości dopełniają mało widoczne, ale bardzo istotne elementy mocujące, złączki, kolanka, spusty, rewizje czy osadniki. Wyróżnić można trzy główne typy rynien ze względu na kształt ich przekroju:• półkolisty jest najczęściej spotykany. Ich średnica może wynosić od 50 do nawet 200 mm. Główną zaletą takiego kształtu jest dużą odporność na uszkodzenia mechaniczne oraz łatwość odprowadzania wody;

• półeliptyczny powoduje, że ma ona większą przepustowość. Montowana jest najczęściej na dachach o znacznych powierzchniach;

• trapezowy i prostokątny (rynny skrzynko-we) – najrzadszy, pozwala na większą inte-grację z architekturą budynku.

Metalowe, PVC, a może drewniane?Jeszcze do niedawna najczęściej stosowanym materiałem do produkcji rynien była blacha stalowa ocynkowana. Wykonane z niej rynny były tanie, ale ich montaż (a w szczególności łączenie poprzez lutowanie) był dość praco-chłonny. W porównaniu ze współczesnymi materiałami mniejsza jest ich odporność na korozję, a dodatkowo wymagają regularnej konserwacji.

W przypadku dachów stromych o znacznym kącie nachylenia (np. 30°) oraz na terenach, gdzie występują zwiększone opady śniegu, należy stosować dodatkowo płotki przeciw-śniegowe czy śniegołapy. Pozwolą one unik-nąć niekontrolowanego zsuwania się dużych mas śniegu na chodnik, ale także zapobiegną uszkodzeniu rynien. Mniej skomplikowane, ale równie użyteczne może okazać się zamontowanie w rynnach siatek, sitek i różnego typu koszyczków, zapobiegających gromadzeniu się liści, ga-łęzi czy np. osiedlaniu się ptaków w rurach spustowych.

Ważne dodatki – przed śniegiem i liśćmi

Dużo trwalsze są elementy z blachy ocyn-kowanej powlekanej, lakierowanej lub z blachy tytanowo-cynkowej. Trwałość tych ostatnich to nawet 80 lat; co więcej, praktycznie nie wymagają konserwacji. Największą zaletą rynien stalowych jest ich wytrzymałość mecha-niczna i odporność na wahania temperatury. Dodatkowo produkty powlekane dostępne są w wielu kolorach.Kolejnym rodzajem jest rynna z blachy alu-miniowej. Dla dodatkowego zabezpieczenia są one lakierowane albo pokryte poliestrem lub akrylem. Poszczególne elementy łączy się na nity i uszczelnia klejem do aluminium, a trwałość dobrze przygotowanego i konserwo-wanego systemu rynnowego wynieść może nawet 70 lat. Jednym z najtrwalszych i najlepszych mate-riałów, z którego można wykonać rynny, jest blacha miedziana. Ma ona dużą odporność na korozję i uszkodzenia mechaniczne, a od-powiednio zastosowana może dać ciekawy wizualny efekt na elewacji. Jest to jednak naj-bardziej kosztowne rozwiązanie. Rynien z tego materiału nie można stosować w przypadku dachów krytych blachą aluminiową czy stalową – szybko skorodują.Obecnie najbardziej popularne na rynku są rynny z utwardzonego polichlorku winylu (PVC). Powodem tak dużego zainteresowania

nimi jest, oprócz najniższej ceny, ich odporność na uszkodzenia, łatwość montażu i brak szcze-gólnych wymagań dotyczących konserwacji. Ponadto są one dostępne w wielu kolorach, ale należy pamiętać, że nie będą idealnym rozwią-zaniem na terenach górskich i mroźnych – mają ograniczoną odporność na niskie temperatury. Specyficznym rodzajem są rynny drewniane, robione na zamówienie. Znajdują one zastoso-wanie głównie na budynkach drewnianych lub popularnych ostatnio domach stylizowanych na tradycyjne, krytych np. strzechą.

ZINTEGROWANIE RYNIEN Z BUDYNKIEM można uzyskać zarówno poprzez odpowiedni kształt przekroju rynny, jak i jej kolor. W jednym przypadku brązowa rynna niemal wtapia się w drewniano-klinkierową elewację, w drugim wyznacza linię okapu dachu i lukarn

fot.

L. S

okoł

owsk

a

fot.

H. T

omas

iew

icz

024-030_focus_rynny.indd 25 10.9.2012 14:47:45

Page 28: Własny Dom 10/2012

26 WŁASNY DOM 10/2012

FOCUS odwodnienia

Dobór i rozmieszczenie elementów systemuPodstawową czynnością, którą należy wykonać przed wyborem i zakupem systemu rynnowego, jest obliczenie powierzchni dachu. Zaniedbanie tego fragmentu przygotowań i skupienie się np. tylko na aspekcie wizualnym może skutkować, przy gwałtownych opadach, przelewaniem się wody deszczowej przez wierzch rynny, a w kon-sekwencji zabrudzeniem bądź nawet uszkodze-niem elewacji.

Średnice rynienPowinny być obliczone przez projektanta i po-dane w projekcie domu. Przyjmując odpowiedni przekrój rynny, wylicza się powierzchnię dachu. W przypadku dachu prostego dwuspadowego stosuje się w tym celu odpowiedni wzór:

W przypadku dachów bardziej skomplikowa-nych ilość wody przypadająca na połać będzie zwykle mniejsza niż w przypadku dachu dwu-spadowego.Przy dachach płaskich i nachylonych pod ką-tem mniejszym niż 10° przyjmuje się, że jest ona równa powierzchni dachu. Dokładne tabele oraz kalkulatory orynnowania znaleźć można również na stronach producen-tów i dystrybutorów rynien.Orientacyjnie w przypadku prostych dachów dla połaci o efektywnej powierzchni mniej-szej niż 20 m2 zastosować można rynnę o szerokości 75 mm i rurze spustowej 50 mm. Dla dachu o powierzchni do 60 m2 będzie to odpowiednio 100 i 70 mm, do 100 m2 – 125 i 100 mm, itd. Przy obliczeniach bierze się pod uwagę pewne stałe, np. intensywność opadów na poziomie 75 mm/h oraz umiej-scowienie rury spustowej (na końcu rynny, w środku). Przy planowaniu istotne jest, aby każda po-wierzchnia, z której może spływać woda (np. taras, balkon) miało połączenie z systemem rynnowym lub bezpośrednie odprowadzenie wody.

Rury spustoweIch dobór uzależniony jest od wielu czyn-ników: wielkości i kąta nachylenia połaci dachu, średnicy rynien, ale także kształtu i długości okapu. Przy lokalizowaniu rur spu-stowych istotne okazują się bardzo często względy estetyczne – jeśli nie ma możliwości ich ukrycia, powinny znaleźć się w miejscach, w których nie będą drażniły wizualnie. Aby uzyskać odpowiednią efektywność odbio-ru wody, należy przyjąć, że przy długości rynny nie przekraczającej 12 metrów na jej końcu zamontować można jedną rurę spustową. W przypadku, gdy długość prze-kracza tę wartość, zaleca się montowanie dwóch rur na obu końcach rynny lub zastoso-wanie jednej rury spustowej na środku dłu-gości rynny. Wylot zamontowany centralnie spowoduje zwiększenie wydajności systemu nawet o 90%.

RURY SPUSTOWE ze względów este-tycznych są często niepożądanym ele-mentem na elewacji. Rozwiązaniem może okazać się poprowa-dzenie ich w warstwie ocieplenia ściany zewnętrznej (najlepiej sprawdzi się tu PVC)

EFEKTYWNA POWIERZCHNIA DACHU warunkuje zarówno średnice ry-nien, jak i rur spusto-wych. Im większy kąt nachylenia połaci, tym większe powinny być średnice elemen-tów systemu. Często zamiast jednej rury spustowej o większej średnicy warto zasto-sować dwie mniejsze na dwóch krańcach dachu

fot.

T. Au

gust

ynfo

t. H.

Tom

asie

wic

z

C

B

efektywna powierzchnia dachu [m2] wynosi(C/2 + B) x długość rynny

przebieg rury spustowej w przypadku gdyby nie

znajdowała się w warstwie ocieplenia

024-030_focus_rynny.indd 26 10.9.2012 14:48:04

Page 29: Własny Dom 10/2012

Łatwo znajdziesz,porównaszi właściwie wybierzeszmateriały budowlane

zajrzyj na

internetowy

ściany i dachstolarki otworowej

027_reklama_katalog_internetowy.indd 27 13.9.2012 8:47:55

Page 30: Własny Dom 10/2012

28 WŁASNY DOM 10/2012

FOCUS odwodnienia

Montaż – krok po krokuNajważniejszym etapem powstawania systemu rynnowego jest montaż uchwytów. Poprawne jego wykonanie jest najważniejszym punktem w montażu całego systemu i zapewni bezawa-ryjną eksploatację.

Różnorodność haków i uchwytów (kształtów, profili i materiałów) pozwala na montaż ry-nien na różnych elementach konstrukcji dachu: łatach, krokwiach (z góry, od czoła, z boku), deskach czołowych (okapowych) a nawet na dachówkach czy blachach pokryciowych. Na to, gdzie będą zamontowane, ma wpływ m.in. stan zaawansowania robót, konstrukcja więźby dachowej, rozstaw krokwi i koncepcja architek-toniczna całego budynku.

Rozmieszczenie elementów mocującychW pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na dopuszczalny rozstaw. Zbyt duże odle-głości pomiędzy hakami mogą skutkować zniekształceniem czy nawet uszkodzeniem rynien. Każdy producent sugeruje własne rozwiązania w tej kwestii. W rejonach, gdzie występują duże opady śniegu można przyjąć

Zasady poprawnego wykonania

odległości pomiędzy nimi wynoszące średnio 50 cm, ale nie przekraczające 100 cm (za-leżne głównie od materiału rynny). Ponadto w pobliżu narożników haki powinny być umieszczone gęściej i nie dalej niż 15 cm od końców rynny oraz po obu stronach złączek czy spustów.

RynnyKolejnym ważnym elementem jest nadanie ryn-nom odpowiednich spadków. Jeśli producent nie sugeruje innych wartości, powinny one wynosić ok. 30 mm na 10 m długości (co daje 0,3 % spadku).Rynny powinny wystawać poza zakończenie połaci dachowej mniej więcej połową swej średnicy, ale nie powinny wystawać poza płasz-czyznę, która stanowi przedłużenie dachu. Stanowiłyby wtedy oparcie dla zsuwającego się z dachu śniegu.

HAKI RYNNOWE mocowane są w odpowiednich odległościach (np. 50 cm). Zawsze pojawiają się przy łączeniach, lejach spustowych, narożnikach

MONTAŻ RYNNY rozpoczyna się od mocowania skrajnych haków – 1, 2 (uzyskanie spadku), po czym rozciąga się między nimi żyłkę, wyznacza-jącą położenie kolejnych – 3

ELEMENTY RURY SPUSTOWEJ dobiera się na podstawie szerokości okapu i wysokości ściany. Rozstaw obejm to maksymalnie 2 m

OBEJMY pod okapem powinny być sztywno zamocowane, a kolejne z minimalnymi luzami, umożliwiającymi rozszerzalność termiczną

Montażu rynien nie powin-no wykonywać się, szcze-

gólnie w przypadku rynien PVC, w temperaturach poniżej

5°C. Przygotowane odcinki rynien wsuwa się w zamontowane haki i łączy

w sposób zalecany przez producenta (po za-mocowaniu w hakach rynna powinna mieć możliwość przesuwania się). Montaż rozpo-czyna się zazwyczaj od założenia skrajnego

elementu, np. leja spustowego. Montuje się go na odcinku rynny z wyciętym otworem. Najłatwiejszym sposobem łączenia odcinków systemu są złączki. Przy takich połączeniach musimy pamiętać o znacznikach „koniec ryn-ny” określających miejsce maksymalnego do-sunięcia rynien do środka łącznika. Inaczej rozszerzanie się i kurczenie rynny pod wpły-wem temperatury spowoduje jej uszkodzenie lub nieszczelność.

Rury spustoweMocuje się je do ściany obejmami przytwier-dzanymi na śruby lub wkręty. Obejmy mocuje się zawsze pod złączkami i kielichami, a od-ległość między nimi nie powinna przekraczać 2 m. Jeśli woda ma być odprowadzana do kanalizacji lub do zbiornika na deszczów-kę, to na zakończeniu rury należy zamonto-wać rewizję (czyszczak) lub wpust deszczowy z osadnikiem.

fot.

H. T

omas

iew

icz

spadek1

2

3

024-030_focus_rynny.indd 28 10.9.2012 14:48:17

Page 31: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 29

odwodnienia FOCUS

Konserwacja

BRAK PŁOTKÓW ŚNIEGOWYCH przy znacznym spadku dachu może spowo-dować uszkodzenie połączeń rynien w najwrażliwszych miejscach (np. przy koszu dachu)

fot.

H. T

omas

iew

icz

Tak jak niemal każdy element wystawiony na działanie czynników ze-wnętrznych, tak i rynny wymagają sezonowych zabiegów konserwa-cyjnych.

CzyszczenieJest podstawową czynnością, którą wykonywać należy co najmniej raz w roku (przed zimą, po opadzie liści). Można do tego użyć delikatnych szczotek (stosowanie ostrych narzędzi może spowodować uszkodzenie powłoki ochronnej) lub specjalnych wyciorów oraz wody, najlepiej pod wysokim ciśnieniem. Rynny i inne elementy należy czyścić również wte-dy, gdy założone są na nie siatki ochronne – zatrzymują one jedynie liście, igliwie i inne większe zanieczyszczenia. Czyszczenie to także dobry moment, aby skontrolować i wykryć ewentualne uszkodzenia systemu, zanim zaczną one wpływać na jego trwałość i funkcjonalność.

NaprawyNewralgicznymi miejscami są łączenia poszczególnych elementów, wszel-kie załamania rynien oraz miejsca mocowań haków. Zdeformowane, po-gięte rynny, haki i łączniki należy wymienić na nowe. Czasem drobne przecieki i zarysowania powierzchni można usunąć za pomocą wypełnia-czy i uszczelniaczy (oferowanych także przez producentów). Niektóre z nich można pokrywać warstwą farby, co pozytywnie wpływa na estetykę i trwałość naprawy. W rynnach stalowych plamy rdzy po wcześniejszym oczyszczeniu i odtłuszczeniu zamalowuje się preparatem cynowym, farbą antykorozyjną lub odpowiednimi emaliami (w przypadku blachy powle-kanej poliestrem).Gdy uszkodzenia są bardziej rozległe (w rynnie z PVC), można wykorzy-stać „łatę” z kawałka rynny lub usunąć uszkodzony fragment i zastoso-wać złączkę.

RE

KL

AM

A

024-030_focus_rynny.indd 29 11.9.2012 11:35:33

Page 32: Własny Dom 10/2012

30 WŁASNY DOM 10/2012

FOCUS odwodnienia

Wymiana rynien i rur spustowychZdarzają się sytuacje, kiedy po latach eksplo-atacji lub z powodu niewłaściwego montażu, uszkodzenia rynien i rur spustowych są tak duże, że naprawa poszczególnych elemen-tów okazuje się nieopłacalna. W grę wchodzi

wtedy już tylko wymiana większej części lub całego systemu. Planowanie i montaż ,,od ze-ra” jest dużo prostszym rozwiązaniem, jednak gdy znaczna jego część funkcjonuje prawidło-wo, często bardziej ekonomiczne okazuje się jego częściowe zmodernizowanie.

Nowa rynna w starym systemieW przypadku wymiany rynien należy (jeśli to możliwe) nabyć takie same lub o podobnych parametrach (dopasowane wymiarami, o tym samym sposobie łączenia). Obniży to koszt re-montu, a także uprości i usprawni montaż no-wego orynnowania. Zdarza się, że w domach modernizowanych (głównie przedwojennych) stosowane były trwałe materiały rynhaków. Wymiana ich nie jest wtedy uzasadniona, zwłaszcza gdy nie planuje się większego remontu dachu, a stan rur spustowych jest dobry. Przy ich zakupie należy zmierzyć średnice haków, odległości między nimi oraz dokładne położenie i średnicę rury spustowej.

Dobór hakówGdy konieczna jest również wymiana ha-ków mocujących rynny, należy określić ich rodzaj, który warunkuje sposób mocowania. Najlepiej kupować uchwyty i rynny tego samego producenta – dzięki temu nie utracimy gwarancji. Gdy nie jest planowana wymiana pokrycia, a dach ma krokwie scho-wane np. pod poziomą podbitką, stosuje się haki doczołowe przykręcane do deski czoło-wej okapu. Przy odkrytych krokwiach można stosować również mocowane do ich bocznej powierzchni haki skręcone.Bardzo istotne, aby przy wymianie nie łączyć elementów stalowych i cynkowo-tytanowych z miedzianymi (spowoduje to ich korozję). Dlatego gdy w naszym domu stosowane były dotychczas rynny miedziane i po latach użytkowania rury spustowe nadal nie wy-magają naprawy, warto pomimo większego kosztu dołączyć do nich rynny z tego samego materiału.

Nowa rura spustowaZdecydowanie rzadziej wymieniana, gdyż w porównaniu do rynien jest dużo mniej awaryjna. Nie dochodzi tu tak często do uszkodzeń (nie ma ryzyka zalegania wody, gałęzi czy liści) i poza zabezpieczaniem przed przedostawaniem się i ewentualnym usuwa-niem zanieczyszczeń nie wymaga konserwa-cji. Gdy jednak z różnych przyczyn konieczna jest jej wymiana, najlepiej wykonać montaż do nowych obejm (chyba, że wymieniamy rynnę określonego producenta i dostępne są produkty tego samego typu o tych samych wymiarach). Gdy rynna połączona jest bezpo-średnio z kanalizacją deszczową, konieczne jest zainstalowanie czyszczaka, który zapo-biegnie przedostawaniu się do niej większych elementów.

Przede wszystkim zapobieganieKażda wymiana systemu rynnowego jest spowodowana konkretnymi czynnikami. Najlepszym sposobem na uniknięcie kolejnych napraw i wymian jest zapobieganie przy-szłym uszkodzeniom. Na stromych dachach konieczne są płotki śniegowe a w rynnach siatki i liściołapy. Warto stosować trwałe materiały, które nie popękają i nie zdeformu-ją się z czasem, a przy ich montażu dołożyć szczególnej staranności. Należy również dbać o stan dachu, który również może być poten-cjalnym źródłem uszkodzeń i zanieczyszczeń (mech, kruszący się tynk lukarn i komina czy wypadające dachówki). ■

MIEDZIANE ELEMENTY można wykonywać na placu budowy (z arkuszy blachy) i dopasować do starego systemu. Z czasem materiał ześniedzieje, nie będzie więc widoczna różnica koloru

LIŚCIOŁAPY są prostym sposobem zapobiegania zapychaniu się rur spustowych. Łatwo je zakładać i zdejmować dzięki elastycznej obudowie

fot.

Wav

info

t. H.

Tom

asie

wic

z

Prawo nakłada na nas obowiązek zgłoszenia wymiany rynien w starostwie powiatowym lub urzędzie miasta (na prawach powiatu) na 30 dni przed rozpoczęciem prac. Na oficjalne pozwolenie czekać nie musimy.

Nie zapomnij przed wymianą!

SZUKASZ SYSTEMÓW RYNNOWYCH? katalog.wlasnydom.pl

024-030_focus_rynny.indd 30 10.9.2012 14:48:34

Page 33: Własny Dom 10/2012

PRENUMERATA

INNE PROPOZYCJE PRENUMERATY:• prenumerata roczna (12 wydań) z pakietem 4 wydań specjalnych „Własnego Domu”

w cenie 70 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z wagą łazienkową w cenie 70 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z wyciskaczem do cytrusów w cenie 99 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z kawiarką w cenie 90 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z czujnikiem dymu w cenie 81 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z książką „1000 pomysłów na dom” w cenie 89 zł • prenumerata roczna (12 wydań) podstawowa w cenie 69 zł• prenumerata dwuletnia (24 wydania) podstawowa w cenie 129 zł

Numery archiwalne oraz e-wydania dostępne na www.sklep.koncept-wydawnictwo.pl

Zamówienia można składać pod numerem telefonu 85 743 82 30 lub e-mailem [email protected]

Szczegóły oferty: • oferty są ważne do wyczerpania zapasów • wybrany produkt prześlemy razem z pierwszym zamówionym

egzemplarzem w prenumeracie • w przypadku zamówień opłacanych za pobraniem

zamawiający zapłaci koszty pobrania pocztowego.

z prezentem!Wyjątkowa oferta prenumeraty

Własnego Domuz zestawami prysznicowymi

FERRO do wyboru:

SENO

ogranicznik wypływu wody FerroEcoSave

do baterii natryskowej

perlator FerroAirMix do baterii umywalkowej lub zlewozmywakowej

NERO

BIANCO

ZESTAW 1: prenumerata roczna „Własnego Domu“ + rączka natrysku Seno (z wbudowanym ogranicznikiem)

+ perlator FerroAirMix (2 perlatory w opakowaniu; do baterii umywalkowej lub zlewozmywakowej)

w cenie 89 zł

ZESTAW 2: prenumerata roczna „Własnego Domu“+ rączka natrysku Nero + perlator FerroAirMix

(2 perlatory w opakowaniu; do baterii umywalkowej lub zlewozmywakowej) + ogranicznik wypływu wody FerroEcoSave

(do rączki prysznicowej) w cenie 95 zł

ZESTAW 3: prenumerata roczna „Własnego Domu“ + rączka natrysku Bianco + perlator FerroAirMix

(2 perlatory w opakowaniu; do baterii umywalkowej lub zlewozmywakowej) + ogranicznik wypływu wody FerroEcoSave

(do rączki prysznicowej) w cenie 94 zł

031_pren_WD_prysznice.indd 31 13.9.2012 13:43:44

Page 34: Własny Dom 10/2012

TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEMATERIAŁY BUDOWLANE I OCIEPLENIE

32 WŁASNY DOM 10/2012

1TEMAT MIESIĄCA

MATERIAŁY BUDOWLANE I OCIEPLENIEOd kołyski po grób – który produkt jest ekologiczny? Dom prefabrykowany. Dom z bali. Ocieplenie z makulatury

str. 34

WENTYLACJAWentylacja z rekuperacją. GWC. Ile można zaoszczędzić na rekuperacji? Montaż nawiewników. Rodzaje nawiewników. Rekuperacja zdecentralizowana

str. 40

OGRZEWANIEPompa ciepła. Odwierty do pompy ciepła. Kolektory słoneczne. Wiatraki pionowe. Azymut i kąt nachylenia kolektora słonecznego. Zasobniki multiwalentne. Biomasa. Kominek DGPstr. 46

DOM

1 2 3

solarna energia pasywna (poprzez okna dachowe w sezonie grzewczym)

naturalna wentylacja(efekt kominowy)

naturalna wentylacja(efekt kominowy)

ogniwa fotowoltaiczne (prąd)

zewnętrzne źródło ciepła np. pompa ciepła

odzysk wody deszczowej

kolektory słoneczne(do podgrzewania c.w.u.

i ogrzewania podłogowego)

powietrzno-wodna pompa ciepła(z podłączeniem do kolektorów

słonecznych)

niskotemperaturowe ogrzewanie podłogowe

ażurowa nawierzchnia

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 32 14.9.2012 11:31:37

Page 35: Własny Dom 10/2012

TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEMATERIAŁY BUDOWLANE I OCIEPLENIE

10/2012 WŁASNY DOM 33

1

OKNA I DRZWIKupujemy okna. Solar Factor. Szkła niskoemisyjne. Przede wszystkim bilans cieplny. Dwu- czy trójszybowe zestawy? Ciepły montaż okien. Okno zintegrowane z solarami. Płyta MDF i HDF

str. 60

EKOLOGICZNE WYKOŃCZENIEDrewno w różnych stylach. Deska – 100% drewna. Podłoga z... trawy. Ekologiczne certyfikaty podłogowe. Farby ekologiczne. Jak nakładamy gładź gipsową? Drewniana elewacja

str. 70

UŻYTKOWANIEWybór armatury według klasy ekologicznej. Pod prysznic. Świetlówki ze stylowymi osłonami. Dlaczego odkurzacz centralny jest bardziej ekologiczny niż zwyczajny?

str. 75

4 5 6

Ekologia jest dziś tak modna, że każdy produkt i technologia starają się być ekologiczne. Które z nich wybrać, aby rzeczywiście pomóc naturze i wybudować dom potrzebujący jak najmniej energii? Prezentujemy obszerny poradnik, który krok po kroku – od murowania ścian, poprzez instalacje i wykańczanie, aż po wyposażanie domu – wskaże Wam najlepsze pod tym względem możliwości

Tekst: inż. Rafał Żyła

PRZYJAZNYNATURZE

fot.

Velu

x

prosta bryła domu: dach dwuspadowy

lub pulpitowy

dobrze zaizolowane ściany zewnętrzne

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 33 14.9.2012 11:31:47

Page 36: Własny Dom 10/2012

TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEMATERIAŁY BUDOWLANE I OCIEPLENIE

34 WŁASNY DOM 10/2012

1

Budowę domu zaczynamy od fundamentu i stawiania ścian. Jak rozpoznać, które materiały są ekologiczne? Którą z technologii murowanych wybrać, a może zdecydować się na szkielet drewniany lub bal? Jakimi materiałami izolacyjnymi ocieplić ściany? Czym wykończyć ściany lukarn i okapy?

1

Analiza cyklu eksploatacyjnego (Life-cycle as-sessment – LCA) to proces szacowania wpływu produktu na środowisko przez cały okres je-go eksploatacji, zwiększający efektywne wyko-rzystanie zasobów i zmniejszający obciążenia. Może badać zarówno wpływ samego produktu, jak i wpływ funkcji, jaką dany produkt ma pełnić, na środowisko. LCA jest powszechnie znana pod nazwą „analiza od kołyski po grób”. Głównym celem LCA jest rozpoznanie i pomiar ilościowy ob-ciążeń środowiskowych, takich jak zużycie energii oraz surowców, wytwarzane emisje oraz odpady, a także ocena ewentualnego wpływu tych obciążeń na środowisko oraz możliwych rozwiązań, które pozwoliłyby ten wpływ zmniejszyć.

Inwestor myślący o środowisku (i własnej kieszeni) powinien kupować materiały produ-kowane w najbliższej okolicy, aby ograniczyć transport (i związaną z tym emisję CO2). Ważne jest też, aby były trwałe, wykonane z natural-nych surowców bez szkodliwych domieszek, a w przypadku rozbiórki podlegały recyklingo-wi. Wszystkie te warunki spełniają: lite drewno (klejone już nie), kamień naturalny, cegły klin-kierowe i licowe, dachówki ceramiczne, pory-zowane pustaki, cegła silikatowa (produkowana z piasku, wapna i wody) oraz beton komór-kowy. Innym ekologicznym materiałem, który ostatnio staje się modny, są tynki gliniane. Ich zalety to dobra izolacja cieplna i akustyczna. Podobnie jak tynki gipsowe, pochłaniając i od-dając wilgoć do otoczenia ułatwiają utrzyma-nie odpowiedniego mikroklimatu wewnątrz bu-dynku, co zapobiega rozwojowi pleśni i innych grzybów. Ponadto są to tynki wielokrotnego użytku – po usunięciu ich ze ścian i namocze-niu mogą być wykorzystane ponownie.

Od kołyski po grób – który produkt jest ekologiczny?

OD KOŁYSKI DO KOŁYSKI to jeszcze bardziej zaawansowany system certyfikacyjny produktów.

Chodzi o to, by już na etapie projektowania uwzględniać kolejne

„życia” danego produktu, by nigdy nie trafił na śmietnik

Zaprojektowana przez pracownię 2012 Archi-tecten Willa Welpeloo, zbudowana została w głównej mierze z odpadów rozbiórkowych i fabrycznych. Charakterystyczną cechą willi są proste linie i ograniczone zróżnicowanie materia-łów. Projektanci z 2012 Architecten zadbali o to, aby wszelkie możliwe materiały wykorzystane do budowy domu stanowiły surowce wtórne. Belki, tworzące element konstrukcyjny willi, pochodzą z maszyny do produkcji tekstyliów z pobliskiej fa-bryki. Elewacja budynku powstała z kolei z drew-na ze szpul kablowych, a wiele okien wykonano

z odpadów szkła. Do izolacji ścian zewnętrznych użyto natomiast ścinków polistyrenu pozyskanych od producenta przyczep kempingowych. Odpady produkcyjne wykorzystano także do elementów wykończeniowych willi. Ściany i szafki kuchenne, sprawiające wrażenie śnieżnobiałych, wykonano z nieaktualnych plakatów reklamowych, których kolory odsłaniają się po otwarciu drzwiczek i szu-flad. Oświetlenie halogenowe to światła zawieszo-ne na szkieletach zepsutych parasoli, a wygodna winda przerobiona została z dźwigu, który służył do budowy domu.

DOM Z ODPADÓW

EKOLOGICZNE MATERIAŁY BUDOWLANE

rys.

A. C

zerw

onka

produkcja

użytkowanie

recykling

przetworzenie

SZUKASZ MATERIAŁÓW NA ŚCIANY? katalog.wlasnydom.pl

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 34 13-09-12 11:59:17

Page 37: Własny Dom 10/2012

035_daikin.indd 35 12.9.2012 9:54:13

Page 38: Własny Dom 10/2012

TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEMATERIAŁY BUDOWLANE I OCIEPLENIE

36 WŁASNY DOM 10/2012

1

Szkielet drewniany uznawany jest za technologię ekologiczną z powodu rewelacyjnych parametrów cieplnych i łatwego recyklingu. Jednak mało pro-jektów typowych jest dostępna w tej technologii. Należy więc je przeprojektować.

Przeprojektować tradycyjny dom na dom prefabry-kowany możemy nawet po uzyskaniu pozwolenia na budowę. Dom prefabrykowany ma bowiem takie same parametry jak dom tradycyjny. Dostosowanie dowolnego projektu domu do wymogów technologii

JAK PRZEPROJEKTOWAĆ DOM Z TECHNOLOGII TRADYCYJNEJ NA PREFABRYKOWANĄ?

Jednym z ciekawszych rozwiązań, łączących technologię tradycyjną z nowoczesnymi, są ba-le, których wnętrza wypełnia się materiałem izolacyjnym. Powstałe ściany nie wymagają do-datkowego ciągłego uszczelnienia ścian między balami. Tak właśnie stawia się ściany według Systemu Magnus M-Bal. Tego typu konstrukcje posiadają bardzo korzystny współczynnik prze-nikania ciepła „U” mieszczący się w granicach 0,18-0,24W/m 2K, w zależności od rodzaju bala. Zimą współczynnik ten gwarantuje zmniejszone zapotrzebowanie na energię cieplną potrzebną do ogrzania domu, natomiast latem hamuje przenikanie ciepła do jego wnętrza zapewniając komfortowy chłód w pomieszczeniach.System ten można zastosować do różnych kształtów bali (okrągłych, prostokątnych), ładnie

DOM Z BALIje eksponując, a dom przypomina wówczas trady-cyjną chatę.W innych rozwiązaniach, by zachować obowiązują-cą normę współczynnika ciepła U ściany, należy zastosować izolację na zewnątrz bądź wewnątrz domu. Najczęściej zachowuje się drew-nianą elewację, natomiast ściany wewnątrz wykańcza się płytami g-k. Wówczas wnętrza wyglądają tak samo, jak np. domu mu-rowanego. To propozycja dla tych, których nie przekonuje drewniany wystrój.

hować obowiązująU ściany, należy

z bądź wewnątrz ię drew-

ciany g-k.

prefabrykowanej jest więc jak najbardziej możliwe – wymagane jest jedynie aneksowanie dotych-czasowego pozwolenia. W zależności od etapu rozpoczętej budowy wygląda to nieco inaczej. Zdarza się, że inwestor ma jedynie projekt domu tradycyjnego – wtedy dostosowujemy go do wy-magań, które niesie za sobą technologia prefabry-kowana. Na przeprojektowanie domu tradycyjnego można także zdecydować się wtedy, gdy powstał już fundament bądź parter murowany. Musimy jednak pamiętać o tym, że każdy fundament jest obliczony na inne obciążenia. Gdy fundament jest już wylany, proces przepro-jektowania nie tyczy się już tylko projektu, lecz także miejsca budowy. Zanim na fundamencie po-stawione zostaną energooszczędne ściany, należy wykonać obliczenia statyczne tak, by dostosować rozkład obciążeń domu tradycyjnego do technolo-gii domu prefabrykowanego. Znajomość parame-trów, wskazujących na obciążenie, które narzuca fundament budowli, mają zminimalizować tę różni-cę i pozwolić na przeprojektowanie domu.Gdy dom posiada parter murowany, proces prze-projektowania w większym stopniu uwzględnia pierwotne plany architektoniczne. W takiej sytuacji będziemy bowiem mieli do czynienia z tak zwaną hybrydą – pozostawimy parter murowany, a wyż-sze kondygnacje powstaną ze ścian prefabryko-wanych. Dom taki – powstały z połączenia dwóch technik – zachowuje właściwości energoosz-czędne na tych kondygnacjach, które wzniesione zostały ze ścian prefabrykowanych.

ŚCIANY DOMU PREFABRYKOWANEGO mają bardzo dobre parametry izolacyjności cieplnej

SYSTEM M-BAL – przestrzeń wewnątrz bala wypełniona jest specjalną izolacją, która polepsza parametry cieplne konstrukcji

fot.

Dom

ek

rys.

Mag

nus

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 36 11-09-12 14:10:17

Page 39: Własny Dom 10/2012

RE

KL

AM

A

OCIEPLENIE Z MAKULATURYEkologiczna w produkcji i działaniu jest tzw. wełna celulozowa, produkowana na sucho z makulatury gazetowej z dodatkiem związków boru, które zapew-niają jej odporność na ogień i szkodniki. Proces ten nie wymaga dużo energii, nie zużywa i zanieczyszcza wody. Produkt końcowy wdmuchuje się za po-mocą sprężarki w pustki pozostawione w ścianach trójwarstwowych, stro-pach, między legarami w podłogach z desek, lub też układa na mokro i przy-krywa szalunkiem (zwykle na ścianach o konstrukcji drewnianej). Izolacja ta jest bardzo lekka, przepuszczalna dla powietrza i odporna na zawilgocenia (szybko rozprowadza i odparowuje wilgoć podobnie jak bibuła). Tworzy w przegrodzie trwałą, pozbawioną mostków termicznych, nieosiadającą strukturę, a we wnętrzu korzystny mikroklimat. Polecana zwłaszcza do izolacji poddaszy użytkowych, gdzie zapewnia komfort termiczny nie tylko zimą, ale także latem, podczas upałów i silnego nagrzewania się dachu. Ocieplenie domu jednorodzinnego przeciętnej wielkości trwa 1-2 dni i może być wykonane tuż przed wprowadzeniem się, nie trzeba więc in-westować w izolację na początku budowy.

W JAKI SPOSÓB WŁÓKNA CELULOZOWE IZOLUJĄ?

Wypełniają całkowicie przestrzeń przeznaczoną na izolację, tworząc ciągłą i bezspoinową warstwę, dokładnie otulającą instalacje ukryte w przegrodach. Ponieważ warstwa ta jest niezależna od konstrukcji, nie gro-żą jej uszkodzenia wynikające z naturalnej pracy budynku. Dzięki swojej sprężystej budowie włókna celulozowe nie osiadają i nie tracą przez lata swoich własności. Dodatkową zaletą materiałów sypkich jest brak odpa-dów, których dość dużo pozostaje po przycinaniu do wymaganego wy-miaru mat czy płyt. Plusem jest też to, że włókien celulozowych nie trzeba magazynować, ponieważ ekipa wynajęta do wykonania ocieplenia na ogół przywozi ze sobą odpowiednią ilość materiału. Inwestorów zaintereso-wanych ekologią powinien przekonać do takiego wyboru fakt, że ilość energii elektrycznej potrzebnej do produkcji włókien celulozowych jest

wielokrotnie mniejsza niż zużywanej do wy-tworzenia innych ma-teriałów izolacyjnych.

fot.

Ekofi

ber

fot.

Rote

x

fot.

Ekofi

ber

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 37 12-09-12 12:44:06

Page 40: Własny Dom 10/2012

TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEMATERIAŁY BUDOWLANE I OCIEPLENIE

38 WŁASNY DOM 10/2012

1

Izolacyjność termiczna – bardzo dobrą izo-lacyjność (lambda=ok. 0,04 W/mK) włókna zawdzięczają swojej budowie. Ok. 70% ich objętości stanowi zamknięte, nieruchome po-wietrze, które charakteryzuje się bardzo do-brym współczynnikiem przewodzenia ciepła. Fakt, że powietrze znajdujące się we włóknach jest zamknięte i nasiąkająca woda nie ma możliwości go zastąpić sprawia, że zawilgo-cenie materiału ma niewielki wpływ na jego właściwości termoizolacyjne.Higroskopijność – włókna mają gąbczastą strukturę i porowatą powierzchnię, co po-woduje, że są materiałem higroskopijnym – przyciągają i wiążą wilgoć oraz pozwalają jej na swobodne przemieszczanie się. Duża po-wierzchnia poszczególnych włókien sprawia, że woda bardzo szybko z nich odparowuje. Niezbędne do tego jest oczywiście zapewnie-nie prawidłowej wentylacji warstwy izolującej. Zdolność do szybkiego odparowywania wil-goci znajdującej się w materiale powoduje, że w przegrodach ocieplonych tym materiałem nie ma konieczności stosowania folii paroizo-lacyjnej, co z kolei sprawia, że nie ma potrze-by dodatkowego wentylowania ocieplonych pomieszczeń.

Ekologiczne nawierzchnie powinny być przede wszystkim naturalne oraz pochodzić z lokalnych źródeł, np. z kamieniołomów. Dlatego warto, by inwestorzy z Dolnego Śląska wybierali granit, który wydobywa się w tym województwie. Inne rozwią-zania ekologiczne akcentują modele ażurowe – im więcej zieleni między elementami nawierzchni, tym lepiej. Szczególnym rozwiązaniem są ażurowe kostki betonowe. To zaplanowane połączenie beto-nu z trawnikiem. Trawnik na takiej nawierzchni sta-nowi dominantę, a stabilność zapewniają właśnie kostki. Bez jakichkolwiek dodatkowych zabiegów odprowadzają wodę deszczową, są szybkie i łatwe w układaniu.

PARAMETRY TECHNICZNE CELULOZY Najbardziej zaawansowane pod względem eko-

logii wełny łączą znakomite właściwości izola-cyjne z wielką dbałością o środowisko dzięki wykorzystaniu łatwo dostępnych i odzyskiwal-nych materiałów. Eliminuje to szkodliwe emisje w trakcie produkcji. Wełny te wytwarzane są głównie z piasku oraz pochodzącego z odzysku szkła. Składniki pro-duktu są w ogromnej części (około 95%) po-chodzenia mineralnego. Oprócz piasku w skład wełny wchodzi do 50% szkła pochodzącego z odzysku. Dzięki wykorzystaniu w wysokim stopniu (zazwy-czaj 50%) materiałów pochodzących z odzysku, produkcja wełny pozwala wtórnie przetworzyć dużą ilość odpadów. Na przykład, jedna paleta PureOne zawiera średnio 150 odzyskanych bu-telek szklanych, podczas gdy jedna rolka zawiera około 10 butelek, które zamiast zanieczyszczać środowisko, otrzymują drugie życie z dużą dozą ekologicznej wartości dodanej.

WEŁNY MINERALNE NOWEJ GENERACJI

Naturalne nawierzchnie

EKOLOGICZNA WEŁNA nie powinna pylić podczas układania oraz powinna być bezzapachowa

WEŁNA stosowana jest przede wszystkim w domach prefabrykowanych

GRANIT, jako nawierzchnia naturalna, uznawany jest za ekologiczną. Nadaje się nie tylko na

ścieżki, ale również na schody i tarasy

SZEROKIE PRZEROSTY TRAWY pozwalają na przenikanie do gruntu wód opadowych

fot.

Ursa

fot.

Kron

opol

fot.

H. T

omas

iew

icz

fot.

H. T

omas

iew

icz

fot.

H. To

mas

iew

icz

SZUKASZ MATERIAŁÓW NA ŚCIANY? katalog.wlasnydom.pl

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 38 11-09-12 14:22:52

Page 41: Własny Dom 10/2012

TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEMATERIAŁY BUDOWLANE I OCIEPLENIE

10/2012 WŁASNY DOM 39

1

Plyta MFP jako materiał drewnopochodny, i w związku z tym ekologiczny, ma jeszcze inną dodatkową zaletę. Można ją wykończyć w bar-dzo różny sposób, a jednocześnie upraszcza ona cały proces robót wykończeniowych, gdyż gład-ka powierzchnia płyty nie wymaga dodatkowego, pracochłonnego wyrównywania czy szlifowania, tak jak powierzchnia tynku. Znacznie przyspiesza to prace wykończeniowe we wnętrzach. Dzięki wysokiej adhezyjności płyty MFP można zareko-mendować do zastosowania na jej powierzch-ni następujących rodzajów wykończeń: bejce i lakiery uretanowe i poliuretanowe, ochronno-dekoracyjne oleje do drewna, dekoracyjne ema-lie akrylowe (po zastosowaniu odpowiedniego podkładu), dekoracyjne lakiery akrylowe (po zastosowaniu podkładu jw.), płytki ceramiczne oraz ścienne płytki imitujące kamień.

ŚCIANA Z MFP

NA PŁYCIE MFP można zamontować wykończenie z architektonicznego betonu

LAKIEROWANIE PŁYTY MFP to sposób, by wyeksponować strukturę płyty i uwidocznić rysunek włókien

Lukarny to w wielu budynkach istotny element „piątej elewacji”. Ich ścianki oraz połacie muszą być solidnie ocieplone, tak samo jak reszta dachu. Termoizolację umieszcza się więc między belkami tworzącymi konstrukcję nośną. Równie ważne jest obicie ścianek od zewnątrz. Płyty MFP spraw-dzą się tu bardzo dobrze. Są mocne, odporne na wilgoć, trwałe i gładkie. Szczególnie ważną cechą jest także to, że jedna duża płyta wystarczy na obudowanie jednej ze ścianek bądź jednej z poła-ci. Zamiast wnosić na dach sterty desek, na dole przygotujemy zestaw powtarzalnych elementów do obudowy wszystkich lukarn, które znajdują się na dachu – a tych może być nawet kilkadziesiąt.

MFP DO OBUDOWY LUKARN I WYKOŃCZENIA OKAPÓWSolidna i równa okładzina ścian lukarn znacznie uła-twia ich dalsze wykończenie, np. tynkiem cienkowar-stwowym układanym na podkładzie z siatką zbrojącą. Podczas montażu płyt nie zostaje sporo odpadów, których nie da się później do nicze-go wykorzystać. Dekarze rozsąd-nie dysponujący powierzonym su-rowcem wykorzystają wszystko, co zostanie po docinaniu. Z wąskich, prostokątnych odcinków płyty ła-two zrobić deski okapowe. Jeszcze mniejsze kawałki to z kolei idealny materiał na podbitkę dachową.

tot.

Pfl e

ider

er

tot.

Pfl e

ider

er

GŁADKIE WYKOŃCZENIE połaci na poddaszu ułatwia nakładanie farb, gładzi czy tapet

tot.

Pfl e

ider

er

tot.

Pfl e

ider

er

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 39 11-09-12 14:24:19

Page 42: Własny Dom 10/2012

40 WŁASNY DOM 10/2012

TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEWENTYLACJA

Zaawansowana wentylacja jest obecnie konieczna i niezbędna w domu ekologicznym. Skuteczne zarządzanie świeżym i ogrzanym powietrzem sprawia, że dom jest zdrowy i energooszczędny. Rekuperatory, gruntowe wymienniki ciepła czy nawiewniki to dziś coraz częstsze wyposażenie nowoczesnego domu

2

System wentylacji z rekuperacją to nie tylko energooszczędność. Zapobiega on wielu cho-robom o podłożu alergicznym. Pomieszczenia, w których przebywamy na co dzień, a dokładnie powietrze, którym oddychamy, nie jest wolne od szkodliwych substancji, takich jak pyły, gazy czy drobnoustroje. Centrale wentylacyjne umożliwiają doprowadzenie świeżego powietrza z zewnątrz oraz odprowadzenie powietrza zużytego, przy jednocze-

snym odzyskaniu energii cieplnej. Taka cyrkula-cja możliwa jest dzięki rekuperacji, która polega na ogrzaniu powietrza chłodniejszego powie-trzem cieplejszym, pozyskanym z pomieszczeń. W najlepszych modelach w standardzie otrzy-mamy rekuperator o dużej wydajności, silniki prądu stałego, elektroniczny sterownik z progra-matorem tygodniowym, filtry klasy EU-4 oraz system przeciwzamrożeniowy. Dzięki tworzywo-wemu wymiennikowi krzyżowo-przeciwprądowe-mu centrale osiągają sprawność odzysku ciepła aż do 95%. Co istotne, w tak zaprojektowanym systemie, dzięki całkowitej separacji powietrza od gruntu, nie występują problemy z pleśnią, bak-teriami czy nieprzyjemnymi zapachami.

WENTYLACJA MECHANICZNA umożliwia obieg powietrza z ominięciem okien – mogą być one bardzo szczelne i nie ma potrzeby ich otwierać

WENTYLACJA Z REKUPERACJĄ

rys.

Ele

ktra

Istnieją programy, dzięki którym jesteśmy w stanie teoretycznie wyliczyć, ile energii zaosz-czędzimy dzięki pracy GWC, jednak teoria nie zawsze idzie w parze z praktyką. Wybór GWC ma ścisły związek z rodzajem systemu ogrzewania w naszym domu i jeszcze większy z rodzajem istniejącej wentylacji. Instalowanie urządzenia ma sens w domu z istniejącym systemem wentylacji z odzyskiem ciepła. Koszt takiej instalacji nie jest niski i dla średniej wielkości domu wyma-ga wydania 8-15 tys. zł. Zwrot tych wydatków w głównej mierze będzie uzależniony od komfortu korzystania z naszego domu. Jeżeli chcemy mieszkać w warunkach komfortowych i nasz dom wyposażony jest w szereg energochłonnych klimatyzatorów (lub stanowią one alternatywę dla GWC), zainstalowanie GWC okaże się bardzo do-brym rozwiązaniem. Jeśli natomiast weźmiemy pod uwagę wyłącznie kwestie finansowe, bez uwzględnienia kwestii komfortu, GWC zwróci nam się dopiero po 6-12 latach. Należy jednak pamiętać, iż w odróżnieniu od standardowych klimatyzatorów, GWC zapewnia napływ świeżego powietrza z zewnątrz, a dodatkowo działa także

CZY WARTO W DOMU ZAMONTOWAĆ GRUNTOWY WYMIENNIK CIEPŁA JAKO UZUPEŁNIENIE SYSTEMU WENTYLACYJNEGO?

w zimie, wstępnie ogrzewając pobierane powietrze. Podczas prac budowlanych należy wziąć także pod uwagę fakt, iż GWC wymaga ułożenia w otoczeniu domu ok. 50 m rury, będącej wymiennikiem. Jego

skuteczność działania będzie uzależniona także od materiałów, z których wykonany jest wy-miennik oraz fachowej izolacji termicznej prze-wodów doprowadzających powietrze do domu.

GWC PRZEPONOWE RUROWE – przepływające powietrze nie ma bezpośredniego styku z gruntem, jest od niego oddzielone ścianką kanału, tzw. przeponą

fot.

Reku

pera

tory

.pl

rekuperator

anemostat anemostat

nagrzewnica

czerpnia

SZUKASZ SYSTEMÓW WENTYLACYJNYCH? katalog.wlasnydom.pl

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 40 13-09-12 12:00:19

Page 43: Własny Dom 10/2012

Poleca

Cena katalogu 9,99 złW sprzedaży

Zamówienia przyjmujemy: telefonicznie pod numerem 85 743 82 30 pon.–pt., w godz. 800–1600 e-mailem: [email protected] lub na stronie www.sklep.koncept-wydawnictwo.pl Zamawiający pokrywa koszt pobrania pocztowego.

041_KSG_reklama.indd 41 13.9.2012 8:50:28

Page 44: Własny Dom 10/2012

42 WŁASNY DOM 10/2012

TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEWENTYLACJA 2

W wielu domach jednorodzinnych nadal stosuje się tradycyjną wentylację grawitacyjną. O ile w już istniejących budynkach jest to na swój sposób uzasadnione, to w przypadku nowego budownic-twa jest to jedno z najgorszych rozwiązań. Latem wentylacja jest za mało wydajna, z kolei w okresie zimowym niepotrzebnie ogrzewa się i usuwa przez wentylację całe mnóstwo ciepłego powietrza, a to przecież wymierna strata energii. Dzięki zastoso-waniu systemu z tzw. rekuperatorem można od-zyskać 60-90% ciepła z powietrza wywiewanego. Można w ten sposób zaoszczędzić na ogrzewaniu o ok. 25-40%. A wszystko dzięki temu, że powie-trze będzie wymieniane w odpowiedniej ilości oraz niezależnie od temperatury powietrza zewnętrznego czy siły wiatru. Wysoka sprawność urządzenia pozwala równocześnie na ogrzanie powietrza na-wiewanego z zewnątrz do temperatury zbliżonej do temperatury powietrza wewnętrznego. Dzięki temu nawiewane powietrze nie jest już tak zimne.

Ile możemy zaoszczędzić na odzyskaniu ciepła z wentylacji wewnętrznej?

WYMIENNIK PRZECIWPRĄDOWY rekuperatora zbudowany jest z płyt ułożonych równolegle względem siebie. Powietrze przepływa przez wymiennik w przeciwnych kierunkach

REKUPERATOR powinien być umieszczony w pomieszczeniu gospodarczym lub na strychu (z uwagi na niewielki hałas podczas pracy urządzenia) oraz podłączony do kanalizacji, gdyż skrapla się w nim powietrze

CZERPNIA GWC połączonego z rekuperatorem. Świeże powietrze wstępnie ogrzewa ziemia, a następnie powietrze zużyte w domu

fot.

Dim

plex

fot.

H. T

omas

iew

icz

rys.

Isom

ax

dodatkowa energia cieplna pozyskana z geotermy

dodatkowa energia cieplna pozyskana z geotermy

dynamiczna wymiana temperatury

dopływ powietrza zużytego

odpływ powietrza zużytego

odpływ powietrza zużytego

dopływ powietrza zużytego

dopływ ciepłego powietrza

odpływ ciepłego

powietrza

Odzysk energii ciepła w przeciwprądowym wymienniku ciepła

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 42 11-09-12 14:27:27

Page 45: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 43

Nawiewnik okienny to urządzenie montowane w oknie, które pozwala na stały dopływ powietrza zewnętrznego do pomieszczenia. Montuje się je w górnej części okna, wykonując odpowiedniej wielkości otwory. Każdy nawiew-nik posiada czerpnię montowaną po zewnętrznej stronie oraz część nawiewną, znajdującą się po stronie wewnętrznej. Czerpnia skonstruowana jest tak, aby zabezpieczać budynek przed wni-kaniem deszczu i owadów do jego wnętrza. W przypadku okien z PVC element zewnętrzny montuje się na ościeżnicy okna, a wewnętrzny na skrzydle. W oknach drewnianych obie czę-ści montuje się tylko na skrzydle lub tylko na ościeżnicy.

Należy pamiętać, by sprawdzić, czy wybrana lokalizacja nawiewnika nie spowoduje utrudnień przy otwieraniu okna. Warto też wiedzieć, że na rynku znajdują się także nawiewniki, które można zamontować do okien z roletami ze-wnętrznymi.Wielu producentów okien posiada w swojej ofer-cie wykonanie otworów oraz montaż nawiewni-ków okiennych. Istnieje też możliwość montażu nawiewników na już istniejących oknach. Ważne wtedy jest, aby otwory w oknach wykonywała wyspecjalizowana w tym osoba.

MONTAŻ NAWIEWNIKÓW

RE

KL

AM

A

• Nawiewniki higrosterowane – sterowane au-tomatycznie. Strumień przepływu powietrza jest uzależniony od zawartości pary wodnej (wilgot-ności względnej) wewnątrz pomieszczenia, tzn. od zanieczyszczenia powietrza wynikającego z wykonywania czynności, takich jak pranie, gotowanie, suszenie itp. Czujnikiem sterującym jest taśma poliamidowa, która pod wpływem zmian wilgotności względnej w powietrzu zmie-nia swoją długość, co powoduje większe, bądź mniejsze otwarcie przepustnicy.

RODZAJE NAWIEWNIKÓW

ROZMIARY NAWIEWNIKÓW, czyli wysokość, długość i głębokość, na ogół nie mają większego znaczenia przy montażu na ramie okiennej

STRUMIEŃ POWIETRZA możemy, w zależności od

potrzeb, skierować w różny sposób. Można też nawiewnik

całkowicie zamknąć

rys. Aereco

rys.

Ven

ts

fot. Aereco

• Nawiewniki ciśnieniowe – samoregulują-ce. Ilość dostarczanego powietrza zależy od różnicy ciśnienia na zewnątrz i wewnątrz po-mieszczenia. Dzieje się tak do poziomu różnicy ciśnień, przy którym wydajność nawiewnika osiąga wartość maksymalną. Przy dalszym wzroście skrzydełka odchylają się ograniczając ilość doprowadzanego powietrza.

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 43 11-09-12 14:28:28

Page 46: Własny Dom 10/2012

44 WŁASNY DOM 10/2012

TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEWENTYLACJA 2

Oprócz centralnych systemów wentylacji istnie-ją systemy zdecentralizowane, które – dzięki właśnie decentralizacji – można zainstalować w dowolnym pomieszczeniu bez konieczności wy-konywania kanałów wentylacyjnych, co skutkuje ogromnym zmniejszeniem kosztów wdrożenia, możliwością instalacji urządzenia tylko w wy-branym pomieszczeniu, a także łatwością jego instalacji. System ten pozwala również znacząco obniżyć koszty energii elektrycznej i uzyskać oszczęd-ność miejsca, bo w przeciwieństwie do syste-mów centralnych nie wymaga osobnej przestrzeni do instalacji. Dzięki temu rozwiązanie znakomicie sprawdza się w mieszkaniach, biurach, gabinetach lekarskich itd. Istotną różnicą, o której warto wspomnieć, jest również utrzymanie czystości systemu. Centralna rekuperacja wymaga utrzymywania czystości w kanałach wentylacyjnych. W przypadku systemu centralnego kanały wentylacyjne należy czyścić średnio raz na pół roku. Zajmują się tym specjal-ne firmy, co wiąże się z dodatkowymi kosztami. Czasem zdarza się jednak, że kanały są wykonane z elastycznych, karbowanych rur, np. spiro i w takim wypadku, niestety, nie sposób zadbać o ich czystość. Systemy zdecentralizowane, np. inVENTer®, rów-nież należy czyścić, z tą jednak różnicą, że można zrobić to we własnym zakresie i przy minimalnym wysiłku. Należy tylko – używając przygotowanego do tego celu uchwytu – wyciągnąć filtr i akumulator ciepła, a następnie włożyć obie rzeczy do zmywarki lub umyć samodzielnie.Instalacja inVENTera® umożliwia znaczne oszczęd-ności finansowe i środowiskowe związane z ogrze-waniem budynku. System pozwala odzyskiwać do 91% ciepła z powietrza i – w przeciwieństwie do innych rozwiązań – charakteryzuje się minimalnym zużyciem energii. Na zmniejszenie kosztów środo-wiskowych związanych z wdrożeniem systemu ma również wpływ jego konstrukcja, tj. brak kanałów wentylacyjnych i montaż w ścianach.

Rekuperacja zdecentralizowana

W TRYBIE NAWIEWU świeże powietrze zostaje zassane z zewnątrz, ogrzane przez ceramiczny akumulator ciepła i wprowadzone do pomieszczenia. W trybie wyciągu ciepłe, zużyte powietrze zostaje odessane z pomieszczenia, przy czym ceramiczny akumulator ciepła ogrzewa się przy przepływie powietrza. Wkład w ciągu 70 sekund oddaje ciepło i cykl zaczyna się od nowa

ROZWIĄZANIA REKUPERATORÓW ZDECENTRALIZOWANYCH są łatwe w montażu, a instaluje się je w ścianach zewnętrznych. Konstrukcja sprawia, że charakteryzują się bezawaryjnością i prostotą konserwacji

rys.

/fot.

Inve

nter

Wentylator 1 Wentylator 2

na zewnątrzna zewnątrz w środku

po 70 sekundach wentylator zmienia kierunek pracy

wyciąg

wyciąg

nawiew

nawiew

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 44 11-09-12 14:29:50

Page 47: Własny Dom 10/2012

EXR.HP – HIGRO® i PRESO™ w jednym nawiewniku!Higrosterowany nawiewnik aereco w wersji higrodynamic™ wyposażony w ustawienie przepływu minimalnego jednym ruchem można zmienić w nawiewnik ciśnieniowy z kontrolą strumienia maksymalnego! A wszystko to w estetycznej obudowie monocoque. Efektywność energetyczna HIGRO® i skuteczność działania w obu systemach – gwarantowana.

Nawiewnikdwusystemowy

nowość 2011

www.aereco.com.pl

nawiewnik dwusystemowy

Nowość

045_aereco.indd 45 12.9.2012 10:00:15

Page 48: Własny Dom 10/2012

46 WŁASNY DOM 10/2012

1TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEOGRZEWANIE

Ogrzewanie, ale także i chłodzenie domu to dziś dziedzina, w której rozwiązania ekologiczne są powszechnie znane: pompy ciepła różnych typów, kolektory słoneczne, kominki ogrzewające cały dom – to najlepsze przykłady. Jakie są ich wady i zalety? Jak przygotować inwestycję do montażu takich instalacji?

3

W warunkach polskich przede wszystkim z ziemi. Wykorzystywany jest fakt, że 2,5 metra pod po-wierzchnią temperatura jest stała. Ziemia staje się czymś w rodzaju akumulatora.Czynnik grzewczy przejmuje ciepło od ziemi, a na-stępnie w wyniku sprężania (sprężarka zasilana jest prądem elektrycznym) jego temperatura rośnie na tyle, że jest wystarczająca do ogrzania domu oraz ciepłej wody użytkowej.Na podobnej zasadzie można wykorzystać po-wietrze (które jednak jest o wiele mniej stabilnym żródłem ciepła niż ziemia) oraz cieki wodne – ostat-nie rozwiązanie wymaga odpowiednich warunków geologicznych na działce.

WIERCENIE KOLEKTORA PIONOWEGO. Wymaga to wiertnicy i dużej ilości wody do wypłukiwania ziemi

fot.

A. D

aczk

owsk

i

Skąd pompa czerpie ciepło?

Pompy ciepła potrafią pracować w różnych wa-runkach. Szczególne kontrowersje wzbudza praca z grzałką elektryczną.• Praca ekonomiczna: najbardziej oszczędny tryb podgrzewania wody użytkowej, realizowany tylko i wyłącznie przy wykorzystaniu sprężarki i układu pompy ciepła. W tym trybie grzałka elektryczna nie jest aktywna. Jest to idealny sposób pracy pompy w warunkach występowania relatywnie wysokich temperatur otoczenia (w zakresie: od -7 do 43˚C) i niewielkim zapotrzebowaniu na ciepłą wodę.

• Praca hybrydowa: w tym trybie pracy urządzenie do podgrzewania wody użytkowej może wyko-rzystywać kompresor lub grzałkę elektryczną – w zależności od temperatury zasysanego powietrza i zapotrzebowania na ciepłą wodę. Podstawowym źródłem ciepła jest pompa, natomiast automatyka urządzenia może zadecydować o uruchomieniu grzałki elektrycznej przy warunkach niesprzyja-jących dla pracy samego kompresora. Zakres temperatur otoczenia dla pracy hybrydowej: od -30 do 43˚C.

TRYBY PRACY POMP CIEPŁA

• Praca z grzałką elektryczną: w tym trybie pracy kompresor nie jest aktywny. Ciepła woda jest przygotowywana jedynie przy pomocy wbu-dowanej grzałki elektrycznej. Z uwagi na mniejszą ekonomiczność pracy urządzenia w tym trybie jedynie w połowie zbiornika jest utrzymywana zadana temperatura wody, z kolei jej podgrzewanie przebiega bar-dziej intensywnie niż przy ogrzewaniu w trybie ekonomicznym.

STUDZIENKA ZBIORCZA nitek kolektora poziomego

fot.

H. To

mas

iew

icz

fot.

H. To

mas

iew

icz

SZUKASZ EKOLOGICZNYCH ŹRÓDEŁ CIEPŁA? katalog.wlasnydom.pl

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 46 11-09-12 14:31:21

Page 49: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 47

RE

KL

AM

A

POMPA CIEPŁA POWIETRZE-POWIETRZE, KTÓRA CHŁODZIZimne powietrze, z którego została odebrana energia cieplna w pompie ciepła, może z powodzeniem zostać wykorzystane do chłodzenia pomiesz-czeń w okresie letnim. Specjalnie zaprojektowany trójnik z przepustnicą stanowi rozwiązanie umożliwiające przełączanie kierunku przepływu powietrza, co pozwala na kierowanie zimnego powietrza z pompy do po-mieszczenia w celu jego chłodzenia, lub na zewnątrz, jeśli nie ma takiej potrzeby. Podobnie możemy decydować o wyborze miejsca, z którego ma być zasysane ciepłe powietrze: z zewnątrz budynku, czy z pomieszczenia, do którego został doprowadzony kanał wlotowy.Podobny efekt można otrzymać, wykorzystując zwykły trójnik zamiast trój-nika z przepustnicą, a w pomieszczeniach instalując anemostaty na zakoń-czeniach przewodu wlotowego i wylotowego. Takie rozwiązanie umożliwia dokonywanie regulacji przepływu zasysanego i odprowadzanego powietrza. W takiej konfiguracji pompa ciepła, oprócz przygotowywania ciepłej wody użytkowej, również może pełnić funkcję prostej klimatyzacji, chłodząc po-mieszczenia przy pomocy powietrza, które i tak przy normalnej pracy pompy musiałoby zostać odprowadzone poza budynek. Bardzo ważnym elementem jest usytuowanie zasysu i wydechu powietrza pompy. Czerpnia i wyrzutnia powinny być ulokowane na innych ścianach, w sposób uniemożliwiający „podsysanie” do czerpni powietrza schłodzonego.

POMPA CIEPŁA POWIETRZE- POWIETRZE umiejscowiona jest na zewnątrz. Takie urzadzenie musi posiadać solidną i estetyczną obudowę

fot.

Vies

sman

nry

s. A

. Cze

rwon

ka/Im

mer

gas

TRÓJNIK Z PRZEPUSTNICĄ umożliwia przełączanie kierunku przepływu powietrza, co pozwala na kierowanie zimnego powietrza z pompy do pomieszczenia w celu jego chłodzenia (lub na zewnątrz, jeśli nie ma takiej potrzeby)

pompa ciepła

skrzynie rozprężne

zasysanie ciepłego powietrza

odprowadzanie chłodnego powietrza

trójnik z przepustnicą

trójnik z przepustnicą

anemostaty

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 47 12-09-12 12:45:34

Page 50: Własny Dom 10/2012

48 WŁASNY DOM 10/2012

3TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEOGRZEWANIE

Pompa ciepła na potrzeby wody użytkowej pracuje nieznacznie mniej efektywnie niż przy pracy na potrzeby niskoparametrowego centralnego ogrze-wania, ale w dalszym ciągu jest to bardzo ekono-miczny sposób na ciepłą wodę. Analiza kosztów wykazuje, że pompa ciepła pozwala zmniejszyć koszt podgrzewania wody o 300% w porównaniu do kosztów podgrzewania energią elektryczną, o 30% w przypadku wykorzystywania do tego celu gazu lub nawet o 100% w przypadku oleju opałowego.Szczególnie interesującym sposobem użycia pompy ciepła do podgrzewania ciepłej wody użytkowej jest pompa wykorzystująca, jako dol-ne źródło, powietrze wentylacyjne. Korzyść jest w tym przypadku podwójna – oprócz poprawienia komfortu użytkowania pomieszczenia poprzez wy-prowadzenie z niego zużytego powietrza odzysku-jemy, traconą przy wentylacji grawitacyjnej, ener-gię i wykorzystujemy ją do podgrzania wody.

CZY WARTO POMPĄ CIEPŁA PODGRZEWAĆ WODĘ (C.W.U.)?

Odwierty powinno się wykonywać w temperatu-rach dodatnich, dlatego zwykle prace prowadzone są pomiędzy marcem a listopadem. W przypadku nowych obiektów najlepiej rozpo-cząć je jeszcze przed wylaniem fundamentów. Co prawda można zrobić to w dowolnym momencie, jednak ze względu na duże gabaryty wykorzy-stywanych w tym celu urządzeń w późniejszych etapach budowy jest to utrudnione. Wiertnica najczęściej ulokowana jest na samochodzie cię-żarowym. Można też spotkać mniejsze maszyny przymoco-wane do przyczep o wielkości auta osobowego, ale ich wydajność jest niższa, w związku z czym są rzadziej wykorzystywane.

Kiedy rozpocząć prace przy odwiertach?

Prace wiertnicze na potrzeby źródła dolnego wy-konywane są przez specjalistyczne firmy. Warto korzystać z usług renomowanych przedsiębiorstw z długoletnim doświadczeniem, ponieważ wszel-kie błędy będą miały niekorzystny wpływ na efektywność instalacji grzewczej, a ich ewentu-alne usunięcie jest wyjątkowo problematyczne.

NA CO ZWRÓCIĆ UWAGĘ WYBIERAJĄC WYKONAWCĘ?

Wybierając wykonawcę, powinniśmy dowiedzieć się, czy zapewnia wszystkie niezbędne świadczenia, takie jak projekt geologiczny czy dokumentacja wy-konawcza. Są na rynku firmy, które rezygnują z nich, by obniżyć cenę usługi, co może znacząco odbić się na jakości wykonania. Warto też zapytać o szczegó-ły dotyczące gwarancji na wykonane źródło dolne.

Wykonawca na podstawie dokumentacji po-winien zarekomendować nam głębokość oraz liczbę odwiertów, które dostosowuje się do mocy wybranej pompy. Pamiętajmy, że jeden głęboki otwór zapewnia znacznie stabilniejszy odzysk niż kilka płytszych dających łącznie tę samą głębokość.

WYMIENNIK PIONOWY to odpowiednio skonfigurowany, zamknięty układ przewodów rurowych w formie sond, zaaplikowany na odpowiednią głębokość w odwiercie

POMPA CIEPŁA OGRZEWAJĄCA WODĘ może być urządzeniem kompaktowym i mieć wbudowany zasobnik ciepłej wody

fot.

Junk

ers

fot.

Nate

o

fot.

SXC.

hu

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 48 11-09-12 14:34:08

Page 51: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 49

3TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZE

OGRZEWANIE

R E K L A M A

Połączenie technologii gruntowych pomp ciepła (typu solanka-woda) z kolektorami słonecznymi pozwala w uzasadnionych przypadkach znacz-nie zwiększyć efektywność systemu grzewczego. W większości układów solarnych stosowanych do podgrzewania wody użytkowej sprawność nie przekracza wartości 30-35%. Integracja z dolny-mi źródłami ciepła pozwala podwoić ich wydaj-ność. W typowych polskich warunkach jednost-kowy uzysk energii solarnej rzadko przekracza

300-350 kWh/m2. W przypadku zastosowania tech-nologii hybrydowej jest możliwe osiągnięcie war-tości 600-650 kWh/m2, co oznacza sprawność systemu na poziomie ponad 60%.

Kolektory słoneczne a pompy ciepła

Sposób, w jaki będą wykonywane odwierty, uzależniony jest od rodzaju podłoża. W stan-dardowych warunkach prace odbywają się metodą płuczkową. Urobek, czyli pozostałości ziemi, który powstaje w trakcie wiercenie są wypłukiwane wodą i przenoszone do otwo-ru płuczkowego. Do wykonanych odwiertów opuszcza się sondy geotermalne. Najlepiej, jeżeli wykorzysta się do tego ich własny ciężar, co minimalizuje ryzyko uszkodzenia. Urządzenie następnie mocuje się np. za pomo-cą obsypki kwarcowej.Rury polietylenowe są układane podwójnie, w kształcie litery „U”, co zapewnia większą niezawodność połączeń. Na zakończenie wy-konuje się próbę ciśnieniową, która pozwala zweryfikować, czy wszystko zostało właściwie wykonane.

PRZEBIEG PRAC WIERTNICZYCH

ZINTEGROWANE SYSTEMY pompa-kolektor słoneczny wykorzystują duże, wolno stojące zasobniki wody

KOLEKTORY PŁASKIE najczęściej współpracują z pompą ciepła. Mają wysoką wydajność latem, a pompa w tym okresie może zostać wyłączona

KOLEKTORY PŁASKIE najczęściej współpracują

fot.

Junk

ers

fot.

Junk

ers

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 49 12-09-12 12:47:14

Page 52: Własny Dom 10/2012

50 WŁASNY DOM 10/2012

3TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEOGRZEWANIE

W zależności od ukształtowania terenu w nie-których regionach Polski można odnotować nawet do 250 wietrznych dni w roku. Takie wa-runki sprzyjają wykorzystaniu potencjału turbin wiatrowych, które, dzięki prostej budowie oraz cichej i efektywnej pracy, nadają się do zain-stalowania w terenie zabudowanym. Ponieważ wiatraki pionowe nie wymagają stosowania wysokich masztów, można je montować bez-pośrednio na dachach budynków. Co istotne, turbiny wiatrowe skutecznie eliminują potrzebę stosowania drogich akumulatorów i często zawodnej przetwornicy. Pozyskanie zgroma-dzonej w powietrzu energii umożliwia grzałka na prąd stały, podłączona bezpośrednio do kontrolera. Jest to najbardziej optymalne roz-wiązanie, które pozwala w 100% wykorzystać wytworzoną przez wiatrak energię. Biorąc pod uwagę brak kosztów przy jej pobraniu, jeste-śmy w stanie w znacznym stopniu ograniczyć wydatki na energię. W przypadku instalacji służących do zasilania odbiorników domowych można zastosować zsynchronizowanie pracy turbin wiatrowych z fotoogniwami. Wdrożenie tej instalacji jest proste i wymaga jedynie za-pewnienia niewielkiej ilości prądu zasilającego pompę. Potrzeba go nie więcej niż zużywa zwykła żarówka.

Kąt nachylenia kolektora słonecznego jest to kąt pomiędzy płaszczyzną poziomą a płaszczyzną ko-lektora. Kolektor odbiera największą ilość ener-gii, gdy promienie słoneczne padają prostopadle do płaszczyzny absorbera w kolektorze. Słońce w ciągu roku zmienia swoją wysokość na horyzon-cie od około 14° w grudniu do około 60° w czerw-cu. Z tej informacji wynika, że kąt nachylenia ko-lektora powinien zawierać się między 25°-30°(lato)

WIATRAKI PIONOWE Kąt nachylenia zależy od funkcji kolektora

AZYMUT KOLEKTORA

Ukierunkowanie kolektora względem stron świata (azymut) jest to kąt infor-mujący o odchyleniu płaszczyzny ko-lektora od kierunku południowego. Kolektory powinny być skie-rowane na południe, choć odchylenie do 20° ma niewielki wpływ na efektywność pracy instalacji w miesiącach letnich. W prakty-ce dopuszcza się ich odchylenie nawet do 45° na wschód lub za-chód, co jednak wiąże się ze zmniejszeniem uzysków ener-getycznych o ok. 10%.

do 50°-60° (zima) i być zmienny w zależności od pory roku. W praktyce przyjmuje się jedną wartość kąta. W Polsce optymalny kąt nachylenia kolektora zawarty jest w granicach od 30 do 45°, przy czym dla instalacji wykorzystywanych w okresie letnim (np. do podgrzewania wody basenowej) zaleca się niższe wartości kąta, a dla instalacji całorocz-nych (np. wspomagających instalację centralnego ogrzewania) zaleca się wyższe wartości kąta.

fot.

Gast

rom

etal

rys.

A. C

zerw

onka

rys.

A. C

zerw

onka

OPTYMALNY KĄT NACHYLENIA kolektorów zapewnią nam stelaże, które można montować zarówno na dachu płaskim, jak i spadzistym

OPTYMALNY KĄT NACHYLENIA KOLEKTORA w poszczególnych miesiącach. Widać wyraźnie, że od kwietnia do września jest inny niż od października do marca

kąt n

achy

leni

a

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 50 11-09-12 14:49:28

Page 53: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 51

3TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZE

OGRZEWANIE

CZY KOLEKTORY PŁASKIEMOŻNA MOCOWAĆ W POZIOMIE?

Tak, ale najpierw o typach. W kolektorach płaskich typu harfa system rur miedzianych wykonany jest w formie harfy dzielonej (przepływ bezpośredni U-rurka). Specjalnie zaprojektowany system harfowego układu rur zapewniających odbiór ciepła oraz zastosowanie dodatkowej izolacji bocz-nej i szyby pryzmatycznej pozwoliły na uzyskanie wysokiej sprawności optycznej.W kolektorach płaskich typu meander zastosowany został specjalny, wysokowydajny system rur miedzianych. W kolektorze pod powierzchnią absorbera znajdują się tylko trzy rury miedziane: dwie rury zbiorcze (dolna i górna), połączone ze sobą jedną rurą ułożoną meandrycznie pod po-wierzchnią absorbera „jak wijąca się rzeka”. Tych kolektorów w poziomie montować nie można. Natomiast meander poziomy jest odpowie-dzią na zapotrzebowanie na kolektory, które możemy umieścić na dachu poziomo. Konstrukcja tego kolektora jest taka sama jak kolektora pionowego, z taką rożnicą, że przyłączenia dokonuje się na krótszych bokach kolektora. Taki układ pozwala umieścić kolektory na połaciach szerokich w stosunku do kierunku nasłonecznienia.

To zbiorniki buforowe z wbudowanym zasob-nikiem ciepłej wody użytkowej i wężownicą do kolektorów słonecznych. Z części buforo-wej wyprowadzono osiem kroćców przyłą-czeniowych. Taka ilość króćców pozwala na jednoczesne zasilanie zasobnika buforowego z rożnych źródeł ciepła, odbiór ciepła przez instalację centralnego ogrzewania lub ciepłą wodę użytkową oraz na akumulację nadwyżek ciepła.

ZASOBNIKI MULTIWALENTNE

R E K L A M A

fot.

Wie

nerb

erge

r

fot.

Velu

x

PRZY NIEWYSOKIEJ POŁACI DACHU montaż kolektorów w pionie jest utrudniony. Można je wtedy zamontować w poziomie, pod warunkiem, że układ rurek będzie do tego przystosowany

ZBIORNIKI MULTIWALENTNE często stosuje się w kombinowanych układach c.o., w których występuje kilka źródeł ciepła, np. kocioł na paliwo stałe + system solarny

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 51 11-09-12 14:55:27

Page 54: Własny Dom 10/2012

52 WŁASNY DOM 10/2012

3TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEOGRZEWANIE

Warto zainwestować w budowę systemu komin-kowego DGP (dystrybucja gorącego powietrza), ponieważ nie jest to związane z bardzo dużym kosztem, a przyniesie nam wymierne efekty i szybko się zrekompensuje. Koszt elementów i montażu systemu DGP stanowi zwykle nie wię-cej niż 20% kosztu budowy kominka z zamkniętą komorą spalania (z wkładem kominkowym). Pamiętajmy, iż tylko kominki posiadające wkład kominkowy pozwolą na budowę systemu DGP – tylko one mają odpowiednio dużą sprawność (przeciętnie około 70%, przy około 20% w przy-padku kominków z otwartym paleniskiem).System kominkowy opiera się na trzech ukła-dach: Układ nawiewu świeżego powietrza do komin-ka. Ma on za zadanie doprowadzać powietrza z zewnątrz do komory spalania, jak również dokoprowadzać do „podmieszania” powietrza ogrzewanego. Układ dystrybucji gorącego powietrza, grawi-tacyjny lub wymuszony. System przewodów, kształtek i osprzętu pozwalający na dostarczenie ogrzanego przez kominek (w sposób konwek-cyjny) powietrza do różnych, nawet odległych od kominka pomieszczeń. Może być to układ działający w sposób naturalny (grawitacyjny wypór powietrza) lub wymuszony (za pomocą wentylatora).Układ odprowadzania spalin z kominka. Układ pozwalający na bezpieczne wyprowadzenie nie-bezpiecznych dla zdrowia i życia produktów spa-lania drewna na zewnątrz budynku. Zbudowany z wysokogatunkowej stali kwasoodpornej, za-pewnia odporność na temperaturę i kwaśne

fot.

Cerr

ad

związki znajdujące się w spalinach. Poprzez za-stosowanie radiatora przewody odprowadzające spaliny z kominka mogą być również dodatkowym źródłem ogrzewania powietrza w systemie DGP.Dodatkowo dla poprawy i stabilizacji ciągu komino-wego (a tym samym bezpieczeństwa użytkowania) może być zakończony nasadą kominową.

To przede wszystkim drewno – jest tanie i emituje do atmosfery nieznaczne ilości zanieczyszczeń. Warto brać pod uwagę aspekt ekologiczny – drewno jest paliwem odnawialnym. Niestety, opał zajmuje dużo miejsca, a składowanie powinno odbywać się w zadaszonym, przewiewnym miej-scu, aby było w nim jak najmniej wilgoci. Oprócz drewna w kawałkach, kotły zasilane są również drewnem w postaci rozdrobnionej (zrębków, ścinków, wiórów, trocin, pyłu drzew-nego) oraz „kompaktowej” (brykietów, peletów). Słoma i biopaliwa z roślin niezdrewniałych są wykorzystywane w postaci sprasowanych kostek

BIOMASA

i balotów, sieczki oraz brykietów i peletów. Kotły spalające biomasę są specjalnie skonstruowane pod kątem wykorzystania tego nietypowego paliwa. Jeśli spalają paliwo rozdrobnione, to ich palniki nie nadają się do spalania porąbanego drewna. Mogą natomiast być wyposażone w urządzenia umożli-wiające automatyzację procesu spalania.

fot.

Vies

sman

n

KOMINEK DYSTRYBUUJĄCY CIEPŁE POWIETRZE

DO SPALANIA PELLETÓW, TROCIN ORAZ ZRĘBKÓW, a także groszku służą tzw. kotły

retortowe. Są one w pełni zautomatyzowane

KOMINEK OGRZEWAJĄCY CAŁY DOM z zewnątrz wygląda tak jak pozostałe kominki,

ogrzewające tylko jedno pomieszczenie. Warto jednak w salonie przeznaczyć na

drewno nieco więcej miejsca, by zapasy uzupełniać np. tylko w weekendy

SZUKASZ KOMINKÓW? katalog.wlasnydom.pl

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 52 11-09-12 15:03:56

Page 55: Własny Dom 10/2012

053_kratki.indd 53 12.9.2012 10:02:32

Page 56: Własny Dom 10/2012

54 WŁASNY DOM 10/2012

1TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEOGRZEWANIE

Mimo, iż system jest prosty w działaniu, posia-da pewne wymagania, które są wyższe aniżeli w przypadku układów wymuszonych – bardzo ważna jest tutaj kwestia właściwej filtracji gorą-cego powietrza. Charakterystyczną cechą tego typu układów jest bardzo wysoka temperatura nawiewu (z kratki lub anemostatu), co jest po-wodowane niewielką odległością nawiewów od paleniska oraz małą prędkością przepływu po-wietrza, które przez to bardzo mocno ogrzewa się od wkładu kominkowego. Wysoka tempera-tura przy braku właściwej filtracji może powodo-wać bardzo niekorzystne dla zdrowia zjawisko przypalania (pirolizy) kurzu. Z tego też wzglę-du system ten jest coraz rzadziej stosowany i niezalecany.

UWAGA NA FILTRACJĘ CIEPŁEGO POWIETRZA!

Ogrzewanie kominkowe to system mogący sku-tecznie ogrzać powierzchnię maksymalnie do 150 m2. Nawet różne systemy kaskadowe, używanie dwóch wentylatorów, dodatkowych wentylatorów kanałowych itp. nie pomogą wiele. Lepiej więc wy-chodzić z założenia, że warto skutecznie dogrzać kilka pomieszczeń, niż nieefektywnie wszystkie. Można przyjąć, w przypadku budowy systemów wymuszonych, że odległość od wentylatora do najdalszego wylotu nie powinna przekraczać 10 m. W przypadku systemów grawitacyjnych sku-tecznie można dogrzać pomieszczenia oddalone o około 4-5 m od kominka. Trudno jednoznacz-nie określić jaka powierzchnia jest możliwa do ogrzania, bo zależy to od konkretnej instalacji (np. instalacje ogrzewające parter oraz pomiesz-czenia na piętrze mogą być większe, w przelicze-niu na powierzchnię ogrzewaną, niż instalacje na jednym poziomie).Ograniczenia te powodowane są naturą ogrzewa-nia powietrznego – czyli koniecznością doprowa-dzenia ogrzanego przez wkład kominkowy powie-trza do pomieszczeń w budynku. Musi ono więc mieć na tyle dużą prędkość, by pokonać odległość od wentylatora do wylotu (pokonać opory przepły-wu rur i kształtek). Powietrze nie może przy tym za bardzo się ochłodzić, a na dodatek nie może powodować nadmiernego hałasu.

Zasady projektowania DGP

Instalacja ta może też być zbudowana w wersji minimum: całkowicie niezależna od elektrycz-ności i ogrzewająca najbliższe pomieszczenia. Ogień w kominku rozgrzewa wkład kominkowy, który dzięki swojej konstrukcji bardzo wydajnie przekazuje swoje ciepło. Powietrze do ogrzewa-nia napływa poprzez specjalny kanał nawiewny, poprzez szczelinę między obudową a wkładem kominkowym lub przez kratki w okapie komin-ka. Ogrzane przez gorący wkład kominkowy i rurę spalinową powietrze unosi się natural-nym wyporem termicznym ku górze lub za pomocą wentylatora jest zasysane i transpor-towane poprzez kanały i kształtki systemu DGP do różnych pomieszczeń w budynku.

PROSTY I MAŁY SYSTEM DYSTRYBUCJI GORĄCEGO POWIETRZA

Należy pamiętać, aby wszystkie przewody rozprowadzające były możliwie jak najkrótsze (maks. do 3 m), w miarę równej długości i dobrze izolowane. Powietrze nie może być rozprowadzane do zbyt wielu pomieszczeń. Zastosowane ela-styczne rury aluminiowe powinny mieć ni-skie opory przepływu i posiadać maksymalną temperaturę pracy 250°C. Taki układ dystry-bucji ciepłego powietrza nie wymaga dużych nakładów finansowych, jest w pełni niezależny i niezawodny, ale nie pozwala na ogrzewanie większych powierzchni oraz na sterowanie jego wydajnością i skutecznością.

3

fot.G

roup

Arc

h

DO KOMINKA powietrze doprowadzane jest specjalną rurą. Przed zabudową zostaną zamontowane rury DGP, które rozprowadzą podgrzane powietrze do innych pomieszczeń

Jeśli chcemy, aby system działał skutecznie, by nie było szumów, by wszystkie pomiesz-czenia nagrzewały się równie szybko (do czego potrzebna jest regulacja strumienia powietrza) i by nie było śladów kurzu przy nawiewach (kwestia szczelnego łączenia elementów i zastosowanie filtrów) – lepiej powierzyć instalację na przykład tym, którzy będą wykonywali u nas kominek. Wtedy od-powiednio przygotują okap kominka, zapew-nią doprowadzenie świeżego powietrza itp. Częstym błędem jest niewłaściwy dobór mocy kominka. Należy wykonać to iden-tycznie jak w przypadku kotła gazowego czy węglowego. Bardzo ważne jest optymalne dopasowanie systemu do powierzchni na-szego domu, o czym już pisaliśmy powyżej – możliwości powierzchniowe ogrzewania kominkowego są ograniczone, z drugiej zaś strony budowa potężnego wkładu kominko-wego do ogrzania małego domu może skoń-czyć się sauną. Na koniec warto podkreślić, iż bardzo waż-nym aspektem jest używanie właściwego paliwa. Dobrze wysuszone drewno drzew liściastych (o wilgotności nie przekraczającej 15%) jest gwarantem długotrwałej i bezawa-ryjnej pracy kominka, zapewnia również sta-bilizację uzyskiwanej mocy grzewczej.

NAJCZĘŚCIEJ POPEŁNIANE BŁĘDY

fot.

Grou

p Ar

ch

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 54 11-09-12 15:04:20

Page 57: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 55

TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEOGRZEWANIE 3

Systemy wymuszone dają dużo większe moż-liwości w porównaniu do układów grawitacyj-nych, ale są bardziej skomplikowane i przez to droższe w instalacji. Eksploatacja tego rodzaju systemu wiąże się także z większymi kosztami- z racji poboru prądu przez aparat nawiewny czy elementy sterujące. Wszystkie wydatki zostaną jednak szybko zrekompensowane – ogrzejemy spore powierzchnie za niewielkie pieniądze i to przez wiele lat…Sercem systemu jest aparat nawiewny, zasy-sający gorące powietrza ogrzane przez wkład kominkowy i tłoczący je do wszystkich od-nóg systemu. Rury łączące klapę kominka z aparatem nawiewnym powinny mieć możliwie maksymalne przekroje i minimalną długość. Należy pamiętać, iż aparatu nawiewnego nie można obudowywać ani izolować (musi mieć on możliwość pobierania powietrza do chło-dzenia silnika).

ROZBUDOWANE SYSTEMY ZASILANE PRĄDEM

Najkorzystniejsza dla człowieka temperatura to 19-20°C przy wilgotności powietrza 40-60%. Dla tzw. komfortu cieplnego bardzo ważna jest również temperatura powierzchni ścian i podłogi. Im mniej różni się ona od tempera-tury powietrza, tym czujemy się lepiej, a przy tym wystarcza nam niższa temperatura, aby odczuć że jest przyjemnie ciepło. Stwierdzono ponadto, że dla naszego krążenia i dobrego samopoczucia jest lepiej, gdy mamy ciepło w nogi i nieco chłodniej w okolicach głowy. Z tego punktu widzenia ogrzewanie podłogowe jest najzdrowsze.Ważne jest natomiast przestrzeganie zale-canej temperatury podłogi, różnej dla róż-nych pomieszczeń. W pokojach, w których przebywamy w dzień, zalecana tempera-tura podłogi nie powinna być wyższa niż 26-29°C. W łazienkach i pasach przyokien-

Czy ogrzewanie podłogowe jest zdrowe?

R E K L A M A

nych może być nieco wyższa (29-33°C). Z kolei w sypialniach i tam, gdzie na podłodze często przebywają małe dzieci, temperatura powinna być o 2-3°C niższa. Szczegółowe dane na ten temat powinny być zawar te w projekcie.Przy ogrzewaniu elektrycznym wiele osób obawia się oddziaływania pola magnetyczne-go. Aby ograniczyć jego wpływ stosuje się specjalne skompensowane kable dwużyłowe. Trzeba też pamiętać, że źródłem pól magne-tycznych i elektrycznych jest każde urządze-nie gospodarstwa domowego zasilane energią elektryczną. W Unii Europejskiej i w Polsce obowiązują przepisy określające dopuszczalne wartości indukcji magnetycznej w obiektach mieszkalnych, które muszą być uwzględnio-ne przy projektowaniu instalacji elektrycznej budynku.

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 55 12-09-12 15:00:01

Page 58: Własny Dom 10/2012

56 WŁASNY DOM 10/2012

1TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEOGRZEWANIE3

Nie ma to większego znaczenia. Wkłady żeliwne wyglądają masywniej, mają grube ścianki (do 1 cm) i tradycyjne, często proste, ornamenty kre-ślone grubą kreską. Duża masa sprawia, że odru-chowo sądzimy, że są znacznie trwalsze od stalo-wych, charakteryzujących się cieńszymi ściankami i delikatniejszym wzornictwem. Niestety, i stalowy, i żeliwny może się łatwo rozszczelnić czy też pęknąć pod wpływem wysokiej temperatury, jeśli będzie złej jakości. Zatem bardziej patrzmy na markę i wa-runki gwarancji niż roztrząsajmy problem: stalowy czy żeliwny. Jednak rodzaj wkładu ma duży wpływ na wy-gląd kominka. Tradycyjny, czasem surowy wygląd wkładu żeliwnego zdecydowanie lepiej pasuje do kominków rustykalnych, a stalowy, ze swą deli-katnością i fantazyjnością oraz wypolerowanymi elementami do kominka nowoczesnego.

Raczej tak. Tradycyjny, czyli taki, którego palenisko nie znajduje się za szybą (czy do-kładniej mówiąc – w kasecie lub wkładzie kominowym), wybierany jest coraz rzadziej z wielu względów. Doprowadzenie powietrze. Kominek otwar-ty podczas palenia zasysa powietrze całym otworem paleniska z pomieszczenia, w któ-rym się znajduje. Dzisiejsze pomieszczenia są jednak bardzo szczelne, a zapotrzebowanie na powietrze takiego kominka jest bardzo duże. Dlatego też została określona jako 1:60 do 1:70 powierzchni pomieszczenia. Mimo to przy szczelnym domu kominek może „wy-ssać” powietrze np. z salonu. Z tego powodu zalecany jest obecnie do dużych i wysokich pomieszczeń o bardzo dużej kubaturze. Niska efektywność grzania. Zapewnia je-dynie ciepło punktowe. Większość energii ucieka kominem. Praktycznie niemożliwe jest sterowanie.Bezpieczeństwo. Nawet w najlepiej wyko-nanym tradycyjnym kominku mamy do czy-nienia z otwartym ogniem, który musi być kontrolowany przez osoby dorosłe. Dlaczego więc bierzemy go pod uwagę? Umożliwia najlepszą obserwację ognia, jest źródłem naturalnych trzasków palącego drew-na. Daje ciepło tym, którzy siedzą wokół niego w głębokich fotelach. Jest odpowiedni dla osób, dla których liczy się bardziej tradycja niż trendy związane z ekologią i efektywnym wykorzystaniem naturalnych źródeł ciepła i posiadających duże pomieszczenia.

Na odseparowaniu obudowy wkładu od paleniska. W tradycyjnych wkładach jednopłaszczowych palenisko i obudowa stanowią jeden element. W rozwiązaniach dwupłaszczowych korpus jest na ogół stalowy, a palenisko wykonane z płyt żeliw-nych. W efekcie wykorzystuje się walory obydwu materiałów: stali jako łatwiejszej do kształtowania fantazyjnych i lekkich obudów oraz żeliwa jak materiału świetnie akumulującego ciepło. Płyty żeliwne są luźno połączone z obudową, mogą więc swobodnie się rozszerzać i przyjmować na siebie cały impet żaru. Gdy zostaną zużyte (pęk-ną), łatwo można je wymienić.

NA CZYM POLEGA PRZEWAGA KOMINKÓW DWUPŁASZCZOWYCH?

Który z wkładów jest lepszy? Żeliwny czy stalowy?

CZY KOMINEK OTWARTY TO PRZEŻYTEK?

WKŁADY stalowe (1) wyposażane są często w dodatkową masę akumulacyjną. Wkłady żeliwne (2) natomiast posiadają radiatory (ożebrowanie), ułatwiające oddawanie ciepła

ODSEPAROWANIE OBUDOWY OD PALENISKA to główna zaleta kominków dwupłaszczowych.

Środkową część można łatwo i wielokrotnie wymieniać

fot.

Aust

rofl a

mm

fot.

Prak

tiker

fot.

Kope

rfam

1

2

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 56 11-09-12 15:05:53

Page 59: Własny Dom 10/2012

Twój ulubiony miesięcznik dostępny także w wersjach

ELEKTRONICZNYCH!

„Własny Dom” od teraz również elektroniczny! Możesz go czytać kiedy i gdzie zechcesz w wersjach na komputery z systemem Windows oraz na iPada. Dostępne są zarówno pojedyncze wydania, jak i prenumerata, a każde wydanie przechowywane jest w Twojej własnej bibliotece. Po ściągnięciu połączenie internetowe nie jest konieczne.

Aby kupić „Własny Dom” wejdź na www.e-kiosk.pl/wlasny_domPojedynczy numer już od 4,90 zł

057_WD_e-wydania.indd 57 13.9.2012 8:51:25

Page 60: Własny Dom 10/2012

58 WŁASNY DOM 10/2012

3TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEOGRZEWANIE

Podłogówka jest zdrowa, ale czy jest wystarcza-jąco wydajna? Moc ogrzewania podłogowego zależy od gęstości i sposobu ułożenia elementów grzejnych (rur lub przewodów elektrycznych). Odpowiednio zaprojektowane, może zastąpić tra-dycyjne grzejniki w całym budynku.

CZY PODŁOGÓWKA JEST WYSTARCZAJĄCO WYDAJNA?

Konwekcja polega na przenoszeniu energii cieplnej w wyniku pionowego ruchu gazu, cieczy lub ciała stałego, np. piasku. W urządzeniach konwekcyj-nych chłodne powietrze napływające z pomiesz-czenia czy od okna opływa grzejnik lub przepływa przez niego w kierunku z dołu do góry i ogrzewa się od jego elementów. Zwiększenie temperatury powoduje zmniejszenie gęstości powietrza, a to z kolei sprawia, że unosi się ono do góry. Na tej za-sadzie działają głównie grzejniki konwektorowe, ale po części również płytowe, członowe i podłogowe. W najprostszych urządzeniach zachodzi konwek-cja swobodna, czyli wywołana wyłącznie różnicą w gęstości chłodnego i ciepłego powietrza.Promieniowaniem nazywamy przekazywanie cie-pła przez urządzenie grzewcze w postaci fali elek-tromagnetycznej. Falę tę częściowo pochłaniają, a częściowo odbijają przeszkody znajdujące się na jej drodze. Oznacza to, że ludzie, ściany, podłoga i meble mają wyższą temperaturę od powietrza, które ogrzewa się od nich pośrednio. Osoba znaj-dująca się w zasięgu działania grzejnika promieniu-jącego odczuwa ciepło dużo szybciej niż znajdują-ca się w sąsiedztwie grzejnika konwekcyjnego. Na tej zasadzie opiera się działanie np. promienników podczerwieni. Jednak, teoretycznie przynajmniej, wszystkie ciała stałe, których temperatura jest wyż-sza od zera, emitują fale elektromagnetyczne, więc praktycznie każdy grzejnik działa na zasadzie pro-mieniowania. Nawet grzejnik konwektorowy oddaje minimalną część ciepła przez promieniowanie. Grzejniki, których głównym sposobem oddawania ciepła jest promieniowanie, mają dużo większą zdolność do akumulowania ciepła od urządzeń konwekcyjnych. Dobrze sprawdzają się one w bu-dynkach i pomieszczeniach, w których spędzamy dużo czasu. Grzejniki te mają na ogół dużo większe gabaryty od urządzeń konwekcyjnych obsługują-cych takie samo pomieszczenie. Spowodowane jest to ich mniejszą wydajnością.• Grzejniki płytowe. Promieniowanie: do 35%, Konwekcja: od 65%. Prawidłowy rozkład tempe-ratury w pomieszczeniu ogrzewanym grzejnikami

Konwekcja oraz promieniowanie a właściwy rozkład temperatury

Ponieważ temperatura grzejnika, jakim jest podłoga, jest stosunkowo niska, system ten może dobrze funkcjonować tylko w domach odpowiednio zaizolo-wanych (dotyczy to ścian, dachu, podłóg na gruncie i okien). Bez zachowania tego warunku przy niskich temperaturach na zewnątrz trudno byłoby uzyskać

płytowymi może być zapewniony tylko wtedy, gdy źródła ciepła umieszczone zostaną w najzimniej-szych miejscach, czyli przy ścianach zewnętrz-nych pod oknami. W innym przypadku pomiędzy przestrzenią przy grzejniku (umieszczonym przy ścianie wewnętrznej) a bezpośrednią okolicą okien będzie zbyt duża różnica temperatur, co spowoduje brak kom-fortu cieplnego. Tego typu grzejniki sprawiają, że powietrze ogrzane przez grzejnik przemieszcza się pionowo wzdłuż ściany, następnie pod sufitem do przeciwległej ściany, gdzie ochłodzone opada ku do-łowi i wraca pod grzejnik. Powoduje to, że nad podło-gą powietrze jest chłodniejsze niż na wysokości głowy. • Grzejniki członowe. Promieniowanie: 25-70%, konwekcja: 30-75%. Grzejniki członowe zbudo-wane są z jednakowych elementów nazywanych członami lub żeberkami, wykonanych z żeliwa, alu-minium lub stali. Żeliwne grzejniki członowe cha-rakteryzują się dużą pojemnością wody i niewielką przewodnością ciepła, co powoduje, że mają dużą zdolność do akumulowania ciepła (niewielka moż-liwość regulacji). Aluminiowe grzejniki członowe często mają wyprofilowane wyloty powietrza, co sprawia, że znacząco wzrasta udział procentowy ciepła oddawanego przez konwekcję i pozwala na odpowiednie ukierunkowanie strumienia go-rącego powietrza. Charakteryzują się niewielką pojemnością wody i dużą przewodnością ciepła. Zalecane są do instalacji niskotemperaturowych typu zamkniętego, sprawdzają się jednak również w instalacjach otwartych zasilanych kotłem na paliwo stałe. Grzejniki rurowe. Promieniowanie: ok. 70%, kon-wekcja: ok. 30%. Grzejniki rurowe produkowane są głównie jako wielofunkcyjne łazienkowe grzejniki ozdobne. Wykonywane są one ze stali, miedzi lub aluminium. Charakteryzują się niewielką pojem-

nością wodną, co powoduje, że sprawdzają się w instalacjach wyposażonych w automatykę. Mają na ogół postać wężownicy lub drabinki, dostępne są jednak również bardzo oryginalne rozwiązania np. grzejnik w kształcie gitary. Mogą być wyposa-żone w dodatkową grzałkę elektryczną.• Konwektory. Promieniowanie: bliskie zeru, kon-wekcja: prawie 100%. Już ich nazwa wskazuje na to, w jaki sposób ogrzewają pomieszczenie. Powietrze, które po ogrzaniu wydostaje się z grzejnika, unosi się do góry (i podobnie jak w przypadku poprzed-nich grzejników) przepływa pod sufitem, by schło-dzone wrócić nad podłogą. Plusem jest to, że powietrze przy grzejnikach konwekcyjnych nie jest przegrzane, ponieważ wy-miennik lub wymienniki znajdujące się w obudowie oddają ciepło powietrzu i bardzo nieznacznie na-grzewają sama obudowę.

odpowiednią temperaturę powietrza w pomiesz-czeniach. W przypadku ogrzewania wodnego zależnie od rodzaju źródła ciepła należy zastoso-wać specjalny układ mieszający lub wymiennik ciepła, gdyż temperatury, przy których pracuje większość kotłów i podłogówka, są różne.

fot.

Vera

noGRZEJNIKI warto dobierać nie tylko ze względu na wygląd, kształt czy wielkość, ale także na sposób przenoszenia energii: konwekcyjny bądź oparty na promieniowaniu

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 58 11-09-12 15:06:18

Page 61: Własny Dom 10/2012

Pakiet 12 wydań archiwalnych z roku 2011

tylko 39 zł

Zamów na www.sklep.koncept-wydawnictwo.pltel. 85 743 82 30

Zamów na www.sklep.koncept-wydawnictwo.plDostępne również pojedyncze e-wydania

e-prenumerata Własnego Domu TANIEJ! oszczędzasz czas i pieniądze, bez dodatkowych kosztów wysyłki, natychmiastowy dostęp do najnowszych wydań

059_reklama_archiwalne_WD.indd 59 13.9.2012 8:52:21

Page 62: Własny Dom 10/2012

60 WŁASNY DOM 10/2012

1TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEOKNA I DRZWI

fot.

Glob

al-T

ech

Ekologiczna stolarka otworowa potrafi nie tylko być bardzo dobrą izolacją, ale selektywnie przepuszczać promienie słoneczne z zewnątrz, a zatrzymywać promieniowanie cieplne, emitowane przez grzejniki

4

Przy wyborze okien do domów wysoko energoosz-czędnych należy mieć na uwadze przede wszyst-kim ich parametry techniczne. Kierujemy się tutaj głównie współczynnikiem Uw okna. Informuje on nas o przenikaniu ciepła przez całe okno, a nie tylko przez samą szybę. Określa wielkość straty ciepła z wewnątrz na zewnątrz. Mówiąc prościej: im mniejszy jest współczynnik Uw, tym lepiej, gdyż mniejsza jest utrata ciepła. Najlepiej, gdy nie przekracza on 0,8 W/m 2K. Należy zawsze dopy-tać sprzedawcę, czy współczynnik dotyczy tylko szyby, czy całego okna, bo może to być bardzo duża różnica.

Ostrożnie z zakupem okna!

Przepuszczalność energii słonecznej to para-metr pokazujący, jaka część promieniowania słonecznego padającego pod kątem zbliżonym do 90o przepuszczana jest przez przeszklenie do wnętrza pomieszczenia. Współczynnik cał-kowitej przepuszczalności energii „g” podawany jest zawsze jako wartość % lub ułamek dzie-siętny. Im wyższa jest % lub dziesiętna wartość całkowitego współczynnika przepuszczalności energii „g”, tym większe są pasywne zyski energii przenikającej przez szybę do wnętrza pomieszczenia. Według tego współczynnika już niebawem będą etykietowane okna (Dyrektywa 2010/30/EU). Klasyfikacja literowa od A do G obrazowana ko-lorami od ciemnozielonego do czerwonego – na

fot.

Sokółk

a

WSPÓŁCZYNNIK CAŁKOWITEJ PRZEPUSZCZALNOŚCI ENERGII SŁONECZNEJ „G”wzór tej stosowanej w sprzęcie AGD – odpowiada oszczędnościom energii i jej kosztom dla użytkow-nika. Najbardziej efektywną jest klasa A, oznaczana kolorem zielonym. Odpowiednie etykiety z efektyw-nością energetyczną są już obecne m.in. w Wielkiej Brytanii, Finlandii, Danii, Czechach i na Słowacji. Wszędzie tam do obliczenia odpowiedniej klasy energetycznej okna bierze się pod uwagę całkowitą przepuszczalność energii Solar Factor g (zyski cie-pła) oraz współczynnik przenikania Ug (straty).

Jest jeszcze jedna pułapka – okno referencyjne. Musimy bardzo precyzyjnie i wnikliwie czytać oferty stolarki, bo niestety dla efektów marketin-gowych często prezentowane są nie do końca rze-telne wyliczenia. Przykładowo, w Europie do celów porównawczych uwzględnia się parametry okna referencyjnego (1230 mm x 1480 mm). Podawanie współczynnika samej szyby lub okna o większych wymiarach czy np. okna z roletą może potencjalne-go klienta wprowadzić w błąd.

WSPÓŁCZYNNIK PRZENIKANIA CIEPŁA okna powinien dotyczyć ramy oraz szyby. Ma wówczas

oznaczenie Uw – tylko taki należy brać pod uwagę

PRZY DUŻYCH PRZESZKLENIACH

dobór odpowiedniego współczynnika

przepuszczalności energii „g”jest coraz

ważniejszy

ROLETY w znaczący sposób mogą zmniejszyć straty wynikające z ucieczki ciepła przez okno

Przykładowo, szyby wyposażone w nisko-emisyjne powłoki mogą mieć współczynnik Ug=0,7 W/m2K. Przy współczynniku Solar Factor g=0,62 i współczynniku TL=0,73 (współczynnik przepuszczalności światła szkła) pozwalają one na optymalne wykorzystanie energii słonecznej, dzięki czemu można za-oszczędzić na konwencjonalnych systemach grzewczych oraz na wykorzystaniu energii elek-trycznej w celu doświetlania pomieszczeń.

fot.

Röbe

n

fot.

Velu

x

SZUKASZ STOLARKI OTWOROWEJ? katalog.wlasnydom.pl

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 60 11-09-12 15:08:06

Page 63: Własny Dom 10/2012

061_oknoplus.indd 61 12.9.2012 10:08:15

Page 64: Własny Dom 10/2012

62 WŁASNY DOM 10/2012

TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEOKNA I DRZWI4

Okna w najbardziej oszczędzających energię budynkach pasywnych powinny mieć całkowity współczynnik przenikania ciepła U nie wyższy niż 0,8 W(m2K) oraz przenikania energii słonecznej przez okna g powyżej 50%. Uzyskuje się to, sto-sując szyby zespolone ze szkła niskoemisyjnego o współczynniku przenikania ciepła U od 1,1 do 1,75 W/(m2K). Wariant najprostszy to zestaw dwuszybowy – jedna tafla ze szkła float, druga ze szkła ni-skoemisyjnego odbijającego promienie cieplne do wnętrza pomieszczenia. Przestrzeń między szybami wypełniona jest powietrzem lub gazem (najczęściej argonem). Obecnie za skuteczniejsze uważa się jednak zestawy trójszybowe. Im mniejszy jest udział powierzchni ram w oknie, tym niższy jest współ-czynnik przenikania ciepła okien. Każdy dodatko-wy podział okna zmniejsza powierzchnię prze-szklenia, a jednocześnie powoduje powstawanie dodatkowych mostków cieplnych na połączeniu szyby z ramą.

DWU- CZY TRÓJSZYBOWE ZESTAWY?

SZKŁO NISKOEMISYJNE można również zintegrować z taflami akustycznymi, chroniącymi od hałasu, który należy traktować jako ekologiczne zanieczyszczenie

SZKŁO NISKOEMISYJNE pokryte jest z jednej strony warstwą selektywną dla różnych

długości fali. Warstwa ta nie ma wpływu na promieniowanie słoneczne, to znaczy, że

pozwala, aby światło widzialne i promieniowanie cieplne pochodzące od słońca przeniknęły przez

nią jak przez zwykłe szkło

fot.

Röbe

n

SZKŁA NISKOEMISYJNE

Instalując w oknach nowoczesne, energooszczęd-ne szyby zespolone ze szkłem niskoemisyjnym możemy znacząco zredukować utratę uciekającego przez nie ciepła. Są to jedno- lub dwukomorowe zestawy szybowe o podwyższonej izolacyjności cieplnej, wykonane przy użyciu szkła niskoemi-syjnego. Oprócz zmniejszenia strat ciepła, umoż-liwiają one dodatkowo bierne pozyskiwanie ener-gii słonecznej. Szkło niskoemisyjne pokryte jest niewidoczną dla oka powłoką, która przepuszcza do budynku wysokotemperaturowe (krótkofalowe) promieniowanie słoneczne, a jednocześnie zatrzy-muje niskotemperaturowe (długofalowe) promie-niowanie cieplne, emitowane przez grzejniki i inne obiekty znajdujące się pomieszczeniu. W efekcie ich zastosowania koszty ogrzewania domu mogą się zmniejszyć nawet o 20%.

fot.

A. G

órsk

i

rys.

Rot

o

Pianka izolacyjna jest naturalną kontynuacją rozszerzającą i unowocześniającą okna drew-niano-aluminiowe. Bez niej okna drewniano-aluminiowe nie mogłyby osiągać tak świetnych parametrów cieplnych. Główną zaletą pianek izolacyjnych jest ich przewodność cieplna, wynosząca ok. 0,03 W/m2k. Jest to materiał znacznie cieplejszy od drewna, który stanowi barierę oddzielającą drewno od zimnej zewnętrznej nakładki aluminiowej. Pianka dzięki swoim właściwościom pomaga osiągnąć doskonałą izolacyjność cieplną ramy, która w najlepszych oknach dochodzi nawet do ok. 0,6 W/m2k, a średnio wynosi ona ok. 0,8 – 0,9 W/m2k. Większość okien, gdzie zastosowano, którąś z pianek izolacyjnych to okna przeznaczone do budynków niskoenergetycznych, a niektóre z nich mogą być stosowane do budownictwa pasywnego. Niewątpliwie systemy drewniano-aluminiowe to jedne z najnowocześniejszych rozwiązań dostępnych obecnie na rynku.

◗ Okna drewniano aluminiowe: na ile pianka izolacyjna (w części aluminiowej) poprawia parametry cieplne ramy?

NASZ EKSPERTDariusz Olszewski

INTERNORM

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 62 13-09-12 11:03:53

Page 65: Własny Dom 10/2012

1

Jeszcze nie tak dawno dla szyby zespolonej trudno było uzyskać współczynnik na poziomie 2 W/m2K, zaś dziś standardem jest war-tość 1,0 W/m2K, a nawet mniejsza. Obecnie izolacja termiczna jest już nie celem samym w sobie, lecz elementem składowym bilansu energetycznego budynku (bilans energetyczny to różnica pomiędzy stratami i zyskami ciepła). W przypadku okien kluczowe w bilansie są jeszcze współczynniki Solar Factor g – współczynnik całkowitej przepuszczalności energii słonecznej, oraz TL– współczynnik prze-puszczalności światła. Im wyższe wartości osiągają współczynniki Solar Factor g i TL, tym bilans energetyczny jest bardziej korzystny, osiągając nawet wartości dodatnie.

R E K L A M A

PRZEDE WSZYSTKIM BILANS, NIE SAMA IZOLACJA!

SKIEROWANIE DUŻYCH PRZESZKLEŃ w stronę słońca może tak znacząco poprawić bilans cieplny domu, że wiązać to będzie się

z pozyskiwaniem energii z zewnątrz, a nie z jej utratą. Aby uzyskać taki efekt, należy zastosować specjalne szkło

fot.

Röbe

n

fot.

Qui

ckst

ep

studioOKNA IDEALNE DLA INDYWIDUALISTÓW

• Okno zespolone skonstruowane z drewna, pianki termoizolacyjnej, zewnętrznej nakładki aluminiowej oraz zintegrowanej z oknem żaluzji wewnętrznej

• Nowoczesna stylistyka od wewnątrz, z kanciastym wykończeniem skrzydła, a od zewnątrz VETRO Design – skrzydło zbudowane w całości ze szkła

• Profi l o grubości 85 mm• Najlepsza izolacyjność cieplna Uw do 0,63W/m2K• Izolacyjność akustyczna w standardzie 43 dB – z odpowiednią szybą

45 dB• Zintegrowana osłona przeciwsłoneczna w postaci żaluzji lub plisy,

mieszcząca się między szybami, napędzana energią słoneczną pozyskaną przez moduł fotowoltaiczny wbudowany w okno

• Cztery funkcje ochronne: cieplna, dźwiękowa, przeciwsłoneczna i przed niechcianym wzrokiem

• Na życzenie w wersji certyfi kowanej przez Instytut Budownictwa Pasywnego (PHI Darmstadt)

OKNA ZESPOLONE DREWNIANO-ALUMINIOWE HV 240 VARION 4 VETRO Design

www.internorm.pl 801 88 99 87

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 63 12-09-12 15:04:44

Page 66: Własny Dom 10/2012

64 WŁASNY DOM 10/2012

4TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEOKNA I DRZWI

Ciepły montaż to trwałe, a przede wszystkim skuteczne uszczelnienie miejsc, gdzie osadzane są okna. W procesie tym stosuje się całą gamę produktów. Oprócz tradycyjnej pianki montażowej używane są także takie materiały termoizolacyj-ne, jak folie oraz taśmy uszczelniające czy taśmy paroszczelne i paroprzepuszczalne. Pamiętajmy jednak, że nawet profesjonalne produkty nie przy-niosą oczekiwanego skutku, jeśli rama okna nie będzie prawidłowo umieszczona w przekroju otwo-ru ściany. Specjaliści od ciepłego montażu zwracają szcze-gólną uwagę na jak najdokładniejszą izolację miej-sca styku okna z murem. Działanie to ma na celu wyeliminowanie tzw. mostków termicznych, czyli punktów charakteryzujących się słabymi właściwo-ściami termoizolacyjnymi, które mogą doprowadzić do przemarzania, a także zawilgocenia pomiesz-czeń, w których występują.

DO MONTAŻU OKNA POŁACIOWEGO niezbędny jest kołnierz uszczelniający, który odprowadza wodę opadową poza obręb okna. Dobiera się go do rozmiaru okna oraz rodzaju pokrycia dachowego, a także ułożenia względem siebie okien na dachu

TERMORAMKA – jej atutami są doskonała izolacyjność, nieprzepuszczalność gazów i wyjątkowo trwałe zespolenie ze szkłem

SKRZYNKI ROLETY MONTOWANE POD NADPROŻEM powinny być ocieplone grubą warstwą styropianu

Ciepły montaż okien

fot.

Velu

x

fot.

Okn

opla

st

fot.

Fila

r

DUŻE PRZESZKLENIA NA PODDASZU: ZESTAWY OKIENNE I OKNA PANORAMICZNEOtwierają wnętrze na piękne widoki, dają dużo światła, ułatwiają wietrzenie. Wadą może być przegrzewanie pomieszczeń w słoneczne dni i wysokie (podnoszące koszt budowy) wy-magania co do termoizolacji i wytrzymałości. Wymagają sterowania automatycznego (najle-piej z czujnikiem deszczu) i stosowania osłon zewnętrznych (rolety, markizy).Efekt dużego przeszklenia można uzyskać, tworząc zestaw kilku okien połaciowych, po-większając typowe okna o nieotwieralne (lub uchylne) przedłużenia montowane od dołu lub u góry albo montując okna bliźniacze z krokwią pomocniczą (przypominające okno pionowe ze słupkiem) lub panoramiczne o zwiększonej po-wierzchni (np. Azuro firmy Roto o wymiarach 2,60 m x 1,70 m) otwierane przez rozsuwanie poszczególnych części skrzydeł, które chowają się do zamontowanej w połaci dachu kasety. Szyby zewnętrzne muszą mieć zwiększoną wy-trzymałość na odkształcenia i rozbicie (szkło hartowane i klejone) oraz powłokę samoczysz-czącą. Ze względu na oszczędność energii zale-cany jest w nich pakiet trzyszybowy, niskoemi-syjny, wypełniony kryptonem.

fot.

Velu

x

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 64 11-09-12 15:10:27

Page 67: Własny Dom 10/2012

065_deceuninck.indd 65 12.9.2012 14:28:07

Page 68: Własny Dom 10/2012

66 WŁASNY DOM 10/2012

4TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEOKNA I DRZWI

DRZWI Z LITEGO DREWNA

Drzwi wykonane z drewna mają tę zaletę, że łatwo je konserwować, uzupełnić ubytki czy nawet ponownie pomalować. Najbardziej po-żądane przez kupujących są drzwi wykonane z litego drewna, przy produkcji których po-wstają niewielkie ilości odpadów. Odpady te przeznaczane są do wytworzenia ekologicz-nej energii cieplnej w zakładowej kotłowni, zatem można uznać, że produkcja odbywa się w sposób bezodpadowy, co jest rzadkością.

MDF i HDF czemu są ekologiczne?

DRZWI Z LITEGO DREWNA to przede wszystkim naturalne piękno nie do podrobienia przez żadne okleiny

DRZWI POKRYTE PŁYTĄ MDF zbudowane są z kilku warstw: blachy wzmacniającej, izolacji i ramiaka z drewna

Bo MDF i HDF oznaczają produkt drewnopochod-ny, powstający w wyniku sprasowania włókien drzewnych z dodatkiem spajających i utwardza-jących, w wysokiej temperaturze i pod dużym ciśnieniem. Płyta wykonana z włókien drzewnych o średniej gęstości oznaczona jest jako MDF. Natomiast termin HDF oznacza płyty z włókien drzewnych charakteryzujących się dużą twardo-ścią i podwyższoną gęstością. Jest to alternatywa dla sklejki drewnianej. To produkt ekologiczny z kilku powodów. Wykonany jest z naturalnych ma-teriałów, które łatwo ulegają recyklingowi. Ścinki drewna rozciera się na włókna i zaprawia żywicą. Następnie cięte są na arkusze, które prasuje się w wysokiej temperaturze i pod dużym ciśnie-niem. Ponadto doskonale sprawdzają się także jako izolator akustyczny, dzięki czemu chronią pomieszczenie przed nadmiernym hałasem. Ma to duże znaczenie, zwłaszcza gdy dotyczy drzwi wewnętrznych.

POCHODZENIE MA ZNACZENIE Racjonalne korzystanie z zasobów leśnych to konieczny waru-nek dla zachowania równowagi całych ekosystemów. Oprócz rodzaju materiału, z którego drzwi są wykonane, warto zain-teresować się także jego pochodzeniem. Firmy produkujące drewniane okna lub drzwi powinny posiadać certyfikat FSC, przyznany przez niezależną, międzynarodową organizację Forest Stewardship Council. Zrzesza ona instytucje, firmy i organiza-cje, które przestrzegają zasad ekologii w procesach produkcji i angażują się w ochronę przyrody oraz praw ludności związanej z obszarami leśnymi.

Do podgrzania ciepłej wody potrzeba ok. 1/3 całkowitego zużycia energii w domu. Mniej wię-cej tyle energii mogą dostarczyć zamontowane na dachu kolektory słoneczne. Można je instalo-wać na dachach o nachyleniu 15-90°. Najlepszą wydajność osiągają jednak na niezacienionym dachu o kącie nachylenia 30-60° w kierunku południowym. W przypadku budowy nowego domu można w optymalny sposób zaplanować orientację i kąt nachylenia połaci dachowej oraz rozmieszczenie kolektorów. Instaluje się je tak samo jak okna do

rys. Interdoor

fot.

Drew

no-R

ex

OKNA ZINTEGROWANE Z KOLEKTORAMI SŁONECZNYMI

poddaszy, bezpośrednio na drewnianych łatach, przy użyciu standardowych kołnierzy uszczelnia-jących. Najlepiej skorzystać z ofer ty tego samego producenta, który dostarczy komplet wszystkich niezbędnych elementów montażowych. Gwarantuje to szczelne połączenie z dachem i umożliwia łą-czenie w zestawy z oknami (producenci oferują kolektory dopasowane rozmiarem i wykończeniem do typowych modeli okien). Instalacji kolektorów słonecznych na dachu powinien dokonać dekarz.Zestaw komponuje się tak, by szerokość kolektora była taka sama jak szerokość okna zainstalowa-

nego nad lub pod nim, a wysokość – jak okna zainstalowanego obok. Jeśli kolektory mają być zainstalowane nad oknami, warto przewidzieć miejsce (i odpowiednio szerszy kołnierz), aby między kolektorem a oknem zmieściła się kaseta rolety zewnętrznej.Gdy kolektory mają być połączone w zestaw z oknami na istniejącym dachu, konieczna jest wymiana kołnierzy uszczelniających. Samych okien nie trzeba demontować, nie powoduje to więc zniszczeń we wnętrzu.

blachapłyta MDF z frezem dekoracyjnym

płyta termoizolacyjna całkowicie wypełniająca skrzydło ramiak z płyty MDF

z doklejką z drewna iglastego

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 66 11-09-12 15:13:16

Page 69: Własny Dom 10/2012

067_velux.indd 67 12.9.2012 10:11:37

Page 70: Własny Dom 10/2012

68 WŁASNY DOM 10/2012

Drzwi drewniane wewnętrzne mogą być oklejana różnymi materiałami, ukrywającymi ich nienajład-niejszą część konstrukcyjną, a podnoszącą walory estetyczne, a także odporność na uszkodzenia oraz trwałość zarówno materiału, jak i koloru. Materiały sztuczne, czyli laminaty, to okleiny imitujące na ogół strukturę drewna. Dzięki takiemu rozwiązaniu można idealnie powtórzyć ten sam wzór: drzwi niczym się różnić nie będą.Folia drewnopodobna. To ładna okleina, ale mało odporna na działanie czynników atmosferycznych, dlatego jest stosowana w stolarce wewnątrz domu.Okleina CPL. Cechuje się dużą odpornością i dla-tego jest wykorzystywana do oklejania drzwi ze-wnętrznych lub narażonych na uszkodzenia.Okleina Decor. To kompromisowe rozwiązanie mię-dzy okleiną CPL a folią drewnopodobną. Stosuje się ją głównie na drzwi wewnętrzne w mieszkaniach czy domach. Bardzo dobrze imituje naturalne drewno. O wiele bardziej szlachetnymi materiałami są okła-dziny naturalne, ale i one – w większości przypad-ków – nakładane są jako cienka (jednak bardzo odporna) warstwa na skrzydło drzwi. Jest jedna różnica. Okleiny syntetyczne idealnie powtarzają wzór, deseń, okleiny drewniane – mogą się znacznie różnić. Wówczas stolarka np. drzwiowa w jednym domu może różnić się układem sęków, kolorem – zachowuje bowiem naturalny kolor.Fornir. Zwany także czasem „okleiną naturalną”. Wykonuje się go z płatów drewna o dość znacznej grubości, bo aż kilka milimetrów (co w zupełności wystarcza do zabezpieczenia drzwi). Potrafi świet-nie zachować naturalną strukturę pnia drzewa, z którego taki płat został ściągnięty. Aby go jeszcze dodatkowo zabezpieczyć, pokrywa się go wiele razy lakierem UV. Zapobiega to utracie koloru przez drewno pod wpływem słońca i innych czynników atmosferycznych.Obłóg. Luksusowa wersja forniru. Jest grubszy i odporniejszy na uszkodzenia. Wykonany (tak jak fornir) z naturalnego drewna. W Polsce rzadziej stosowany.

Okleiny drzwi drewnianych: naturalne czy sztuczne

DRZWI FORNIROWANE – czyli okleinowane. Fornir to naturalna okleina, która bardzo dobrze imituje drewno

KASETONOWE DRZWI ZEWNĘTRZNE z litego drewna

z przeszkleniem witrażowym

DRZWI WYKOŃCZONE OBŁOGIEM, czyli grubszą

wersją forniru

fot.

Gerd

a

fot.

Drew

nore

x

4TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEOKNA I DRZWI

fot.

DRE

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 68 11-09-12 15:16:10

Page 71: Własny Dom 10/2012

069_chapel.indd 69 12.9.2012 10:12:30

Page 72: Własny Dom 10/2012

70 WŁASNY DOM 10/2012

1TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEEKOLOGICZNE WYKOŃCZENIE DOMU

To najwyższej klasy podłoga wykonana w 100% z naturalnego drewna, niepoddanego proce-som modyfikacji. Zapewnia doskonałą izolację termiczną i akustyczną, jest wytrzymała na od-kształcenia oraz na uszkodzenia mechaniczne. Dzięki higroskopijności drewna posiada zdol-ność naturalnej regulacji mikroklimatu wnętrza, w którym jest zainstalowana. Wszystkie składni-ki użyte przy jej produkcji spełniają lub spełniać powinny najostrzejsze normy ekologiczne. Zbudowana jest na ogół z kilku warstw. W za-leżności od producenta stosowane są różne rozwiązania, przykładowo: trzy warstwy natu-ralnego drewna i aż siedem warstw ochronnych lakieru:1. Dwie warstwy lakieru nawierzchniowego

utwardzonego promieniami UV (lakier cera-miczny)

2. Trzy warstwy akrylowego lakieru podkłado-wego utwardzonego promieniami UV

3. Szpachla akrylowa utwardzana promieniami UV

4. Warstwa gruntująca utwardzana promieniami UV

5. Warstwa licowa (gr. 3,5 mm), drewno krajo-we i egzotyczne

DESKA – 100% DREWNA

Panuje dobra moda na stosowanie ekologicznych materiałów. Drewno jako naturalny materiał ociepla i uszlachetnia wnętrze. Stosuje się je pod różnymi postaciami niemalże we wszystkich stylach i wnętrzach

Drewno posiada szerokie zastosowanie zarówno w architekturze, jak i w wystroju wnętrz. Naturalne różnice barw i usłojenia oraz szerokie możliwości obróbki sprawiają, że doskonale odnajduje się w różnorodnych aranżacjach. W stylu skandynawskim występuje w surowej i prostej postaci. Zarówno podłoga, jak i meble są olejowane na biały kolor i pozbawione nadmiernych zdobień. We wnętrzu rustykalnym zachowuje swoją naturalną barwę, za to przyjmuje dużo bardziej dekoracyjne formy. Styl orientalny to z kolei przewaga egzotycznych gatunków drewna w ciemnych lub wiśniowych odcieniach, lakierowanych na wysoki połysk. W no-woczesnej, modernistycznej odsłonie eksponowany jest jego surowy charakter, a łączy się je na zasadzie kontrastu z chłodem metalu, kamienia lub betonu.

Drewno w różnych stylach

6. Warstwa środkowa poprzeczna (gr. 8 mm), drewno iglaste

7. Warstwa dolna (gr. 3,5 mm), drewno iglasteWażne, by warstwy były połączone ekologiczną spoiną klejową. Warstwy dolna i środkowa zbudo-wane są z drewna iglastego mają grubość odpo-wiednio 3,5 mm i 8 mm, natomiast licową tworzy szlachetne drewno o grubości 3,5 mm. Warstwa dekoracyjna wyrobu jest wyszlifowana i może być siedmiokrotnie pokryta lakierem UV (w różnych opcjach połysku), olejowana z zachowaniem natu-ralnej barwy drewna lub podbarwieniem na biało. Po latach użytkowania można ją poddać renowacji poprzez szlifowanie i na przykład po-wtórne lakierowanie.

W DESCE środkowa część składa się z taniego drewna, np. sosnowego. Natomiast warstwa wykończeniowa to szlachetne drewno, np. dąb

DESKA JEDNOLAMELOWA – bez podziału lica na

widoczne rzędy lamelek (przypominająca

wyglądem deski lite)

CIEMNOBRĄZOWA PODŁOGA nadaje pomieszczeniu nieco nobliwego charakteru, który warto podkreślić równie stylowym wyposażeniem

fot.

Dąb

Rene

sans

owy

rys. Barlinek

fot.

Quick

step

5

warstwa licowa deski

SZUKASZ MATERIAŁÓW WYKOŃCZENIOWYCH? katalog.wlasnydom.pl

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 70 11-09-12 15:17:54

Page 73: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 71

5TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZE

EKOLOGICZNE WYKOŃCZENIE DOMU

Bambus jest gatunkiem szybko rosnącej tra-wy. Surowiec powstaje z jej zdrewniałej łodygi. Ekologiczność bambusa wynika z faktu, że po ścięciu szybko wypuszcza nowe pędy i odrasta nawet do 50 cm na dobę. Pozwala to wykorzysty-wać go do produkcji desek bez równoczesnego zmniejszenia globalnych zasobów cennego su-rowca. Bambus cechuje się niezwykłą twardością. Dzięki nowoczesnej technologii produkcji osiąga

PODŁOGA BAMBUSOWA Z TYGRYSIM

DESENIEM, którego nie można uzyskać

w podłogach z drewna

PODŁOGA BAMBUSOWA może

również do złudzenia przypominać typową

deskę, jedno, dwu- lub trójlamelową

PODŁOGA Z... TRAWY EKOLOGICZNE CERTYFIKATY PODŁOGOWEEMAS (ang. Eco Management and Audit Scheme) jest unijnym instrumentem wprowadzonym w życie rozporządze-niem Parlamentu Europejskiego i Rady Europy, który ma na celu zachęcenie różnych organizacji do ciągłego dosko-nalenia efektów działalności środowisko-wej. Głównym założeniem tego systemu jest wyróżnienie tych organizacji, które wychodzą poza zakres minimalnej zgod-ności z przepisami i systematycznie dążą do osiągania jak najlepszych wyników prowadzonych działań, korzystnych dla środowiska naturalnego.Certyfikat ISO 14001 potwierdza wdro-żenie w zakładach produkcyjnych produ-centa podłóg systemu zarządzania śro-dowiskowego. ISO 14001 jest między-narodowym standardem, który określa zasady nadzoru nad działaniami, które mają wpływ na środowisko, czyli m.in. wykorzystanie zasobów naturalnych, uty-lizację odpadów przemysłowych, zużycie energii itd.Świadectwo M1 nadawane jest przez fińską fundację RTS – Finnish Building Information Foundation. Otrzymują je ma-teriały, które pomyślnie przeszły badania laboratoryjne i spełniają najwyższe skan-dynawskie normy w zakresie emisji szko-dliwych związków chemicznych. Podłogi drewniane sprawdza się pod względem zawartości związków organicznych, for-maldehydu, amoniaku oraz substancji rakotwórczych. Zespół eksper tów ocenia ponadto poziom emisji zapachów.

R E K L A M A

się materiał o niezwykłej wytrzymałości, stabilności i dużej odporności na ścieranie. Dodatkowo bam-busowa podłoga ma ciekawą strukturę i barwę, które świetnie współgrają z nowoczesną aranżacją wnętrz. Na rynku są dostępne przede wszystkim deski w kolorze naturalnym (jasno-żółtawym) oraz karbonizowane – brązowawo-karmelowe. Główne atuty podłóg z bambusa to oryginalny wygląd, duża funkcjonalność i niewielki koszt

fot.

Kopp

fot.

Kopp

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 71 12-09-12 13:09:26

Page 74: Własny Dom 10/2012

72 WŁASNY DOM 10/2012

TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEEKOLOGICZNE WYKOŃCZENIE DOMU5

FARBY NATURALNE Szansą są bez wątpienia emulsje wytwarzane z naturalnych składników. Przykładem mogą być produkty bazujące na oleju lnianym oraz rozpuszczalniki wykorzystujące sok z cytru-sów. Dostępne są także farby na bazie wapna czy białka mleka, czyli kazeiny. Do nich doda-wane są również naturalne pigmenty. Możemy się spodziewać, że za kilka lat będą produktem powszechnie dostępnym w sprzedaży.

Bardzo istotny parametr farb, który powinny brać pod uwagę szczególnie osoby, które mają małe dzieci, oraz alergicy, to zawartość szkodliwych substancji. Tak naprawdę zawierają je wszystkie farby, również te z atestami Towarzystwa Alergologicznego czy specjalne farby ekologiczne. W jednych jest ich po prostu mniej, a w innych więcej, ale farby nigdy nie są zupełnie nieszkodliwe. Najpopularniejszymi farbami ekologicz-nymi są farby wodorozcieńczalne. Ich główny rozpuszczalnik to woda, która stanowi około 80% farby. Dzięki temu zmniejsza się emisja szkodliwych rozpuszczalników organicznych do pomieszczenia. Można je podzielić na trzy grupy. Hight Solids charakteryzują się dużą zawartością składników stałych i niższą o połowę emisją rozpuszczalników w porównaniu z far-bami tradycyjnymi. Mimo to wciąż zawierają dość dużo (10-40%) rozpuszczalników organicznych.Grupa druga to emulsje wodorozcieńczalne, w których zawartość szkodliwych roz-puszczalników zwykle nie przekracza 35%.Do grupy trzeciej należą farby proszkowe, składające się w 100% ze sproszkowanej żywicy. Ich zaletą jest całkowite wyeliminowanie rozpuszczalników. Stosując je, chro-nimy środowisko, bo zwiększona emisja lotnych związków organicznych do atmosfe-ry powoduje powiększanie się dziury ozonowej. Większość producentów deklaruje, że ich farby są zgodne z obowiązującymi za-ostrzonymi normami, a ponadto zostały oznakowane specjalnym logo (zielony liść symbolizujący produkt bezpieczny dla ludzi i środowiska).

Farby ekologiczne

FARBY EKOLOGICZNE mogą mieć intensywne i trwałe kolory – stosuje się w nich nowe, przyjazne naturze koloranty. Wzmacniają one

intensywność koloru, poprawiają parametry techniczne wykończenia, a przy tym nie zawierają lotnych związków organicznych

fot.

Beck

ers

fot. Śn

ieżk

afo

t. Ti

kuril

la

Obecnie na rynku dostępnych jest wiele rodzajów gładzi szpachlowej. Różnią się między sobą ceną, parametrami wytrzymałościowymi oraz rodzajem spoiwa. Jednym z podstawowych kryteriów, na któ-re zwracamy szczególną uwagę przy zakupie gładzi szpachlowej jest to, czy po jej zastosowaniu na ścianach naszego domu my i nasze pociechy będziemy w pełni bezpieczni. Czy położony materiał nie będzie szkodliwy dla naszego zdrowia i nie spowoduje, że nasz komfort życia wymiernie się pogorszy. Dlatego też myśląc o produkcie ekologicznym, powinniśmy skupić się na tych produktach, które oparte są na naturalnym surowcu, jakim jest gips lub jego pochodne. Dzięki jego naturalnym właściwościom przyjmowania i oddawania wilgoci wyraźnie poprawia się mikroklimat naszego mieszkania, przez co czujemy się zdrowiej. Kolejnym elementem, na który powinniśmy zwrócić uwagę, jest posiadanie przez produkt aktualnego atestu higienicznego, który jest wydawany w oparciu jego skład. Jeśli pozostałe su-rowce są tak dobrane, aby nie stanowiły zagrożenia dla naszego zdrowia, produkt otrzymuje zezwolenie do stosowania wewnątrz pomieszczeń.

◗ Jak rozpoznać, że gładź szpachlowa jest ekologiczna?

NASZ EKSPERTAdam Kamianowski

Fast

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 72 11-09-12 15:18:58

Page 75: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 73

1

RE

KL

AM

A

Przede wszystkim należy przygotować podłoże. Zanieczyszczenia w posta-ci kurzu i pyłu można usunąć szczotką. Jednak wszystkie zatłuszczenia i resztki starej farby musimy usunąć papierem ściernym lub szczotką stalo-wą. Całą gipsowaną powierzchnię, niezależnie czy jest to cała ściana, czy małe ubytki, należy zagruntować. Dzięki temu położona gładź nie będzie pękać po wyschnięciu. Przygotowując masę, korzystajmy z proporcji podanych przez producenta. Składniki, czyli suchą mieszankę i wodę, mieszamy ręcznie lub mecha-nicznie (np. mieszadłem montowanym do wiertarki) w wiadrze lub kaście. Masę mieszamy do momentu, w którym będzie jednolita. Pamiętajmy, że gips szybko wchłania wodę, przez co przygotowaną masę powinniśmy zużyć w przeciągu godziny. Masę nakłada się od dołu do góry ściany, używając do tego 40 cm pacy metalowej. Używamy do tego ruchów prostych, dość długich trzymając pacę pod kątem. Efekt końcowy uzyskujemy dopiero po wygładzeniu wyschniętej już gładzi papierem ściernym. Grubość jednej warstwy nie powinna przekraczać 5 mm.

JAK NAKŁADAMY GŁADŹ GIPSOWĄ?

DO NAKŁADANIA GŁADZI używamy narzędzi ze stali nierdzewnej (paca, szpachla), ponieważ produkty gipsowe powodują korozję metali

fot.

Gips

arfo

t. At

las

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 73 11-09-12 15:20:56

Page 76: Własny Dom 10/2012

74 WŁASNY DOM 10/2012

5TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEEKOLOGICZNE WYKOŃCZENIE DOMU

Należy wykonać paletę o bokach lub średnicy ok. 120-130 cm, zbitą z okorowanych okrągla-ków o średnicy 10-12 cm lub z kantówek. Boki platformy należy zabezpieczyć, by nie zsuwały się gałązki i inny materiał, z którego ptaki bu-dują gniazdo. Najlepiej nabić na nią z góry rant z okrąglaków – tak jak pokazano na rysunku. Na palecie dobrze jest opleść trochę gałązek i narzucić darni lub siana – taki zabieg pomoże

KRAWĘDZIE ELEWACJI drewnianej (szczyty, narożniki) powinny być zabezpieczone np.

tytanowo-cynkowymi listwami

DREWNO, z którego zbudowane są słupy np. zacienionego tarasu, nie powinno się bezpośrednio stykać z betonem lub ziemią – należy zastosować specjalne dystanse

KONSTRUKCJA NA GNIAZDO BOCIANIE

Najtrwalsze jest drewno cedrowe i modrzewio-we, które nie wymaga malowania i impregno-wania przeciw korozji biologicznej. Najczęściej stosowane są świerk i sosna, które dzięki dużej zawar tości żywic również są trwałe i odporne na wilgoć, jednak bezwzględnie wymagają malowa-nia. Najlepiej używać impregnatów podkładowych i barwiących, które głęboko wnikają w drewno i mają zwykle pięcioletnią gwarancję zachowania skuteczności i koloru (lakiery i farby tylko 2-3 lata). Na elewacje nadaje się drewno o wilgotności 15-18%. Żywotność drewna zależy od naturalnej odporności na grzyby (kl. 1-5, kl. 1 – najbardziej odporne) i owady (kl. D, S, SH, kl. D – najwyż-sza).Deski elewacyjne muszą być czterostronnie stru-gane, co zwiększa ich ognioodporność i chroni przed korozją biologiczną. Mimo deklarowa-nej odporności na wilgoć (kl.4 – 15-20 lat) zaleca się, aby elewacja drewniana nie mia-ła bezpośredniego kontaktu z gruntem (cokół betonowy lub klinkierowy o wys. 30-50 cm). Dach powinien mieć szeroki okap, chroniący ściany przed deszczem. Na zawilgocenie i po-

Trwała elewacja drewniana

w przywabieniu ptaków. Platformę można umieścić na drzewie lub specjalnym słupie na wysokości co najmniej 5-6 metrów.

PALETA GNIAZDA BOCIANIEGO musi mieć średnicę ok. 120-130 cm i być zbita z okorowanych okrąglaków

GNIAZDO na szczycie dachu musi być przymocowane do odpowiedniego stelaża

fot.

Atla

s

rys.

Atla

s

rastanie glonami narażone są zwłaszcza ściany północne i pozostające stale w cieniu, dlatego w bezpośredniej bliskości domu nie powinno być gęstej roślinności.Najpopularniejsze są mocowane na rusztach ele-wacje wykonane z desek (tzw. oblicówka drew-niana), chociaż możliwe jest także pokrycie ścian gontem. Między elewacją a warstwą ocieplenia musi się znaleźć folia wiatrochronna.

fot.

A. D

aczk

owsk

i

fot.

A. D

aczk

owsk

i

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 74 11-09-12 15:23:08

Page 77: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 75

Woda, światło czy skuteczne czyszczenie domu również mogą się wpisać w ekologiczny styl życia domowników. Właśnie na dobre żegnamy się z żarówką, którą zastępują inne źródła światła. Za niedługi czas armatura będzie miała podobne klasy jak AGD. Coraz częściej dom jest odkurzany przez system odkurzacza centralnego, wyrzucający zanieczyszczone powietrze na zewnątrz

Wybierając sprzęt AGD, większość z nas kieruje się klasą energetyczną, jaką posiada urządzenie. Prawie każdy z nas wie, że klasa A++ to najbar-dziej ekonomiczny sprzęt. Czas zacząć zwracać uwagę na klasyfikację także przy wyborze innych materiałów do naszego domu, np. armatury. Np. najbardziej ekologiczne baterie mają klasę Z. Polskie i unijne normy określają klasyfikację dla większości produktów. W przypadku baterii do łazienek i kuchni klasyfikacja dotyczy m.in. prze-pływu wody na sekundę. Najbardziej ekologiczna armatura to ta oznaczona literką „Z”. Taka bateria zużywa nie więcej niż 0,15 l na sekundę, czyli 9 l na minutę. Tak ekologiczny poziom zużycia wo-dy zapewniają baterie bezdotykowe oraz modele jednouchwytowe ze specjalnymi eko-przyciskami i eko-blokadami. Nowoczesne baterie oznaczone klasą „Z” są w Polsce nowością i jeszcze niewielu producentów może się pochwalić posiadaniem ekologicznego modelu wśród swoich produktów.

Wybór armatury według klasy ekologicznej

W przypadku kranów montowanych przy wan-nie przepływ wody nie może być tak niski jak w umywalce. Dlatego wybierając armaturę pod prysznic czy do wanny, powinniśmy kupić tę oznaczoną klasą B, C lub nawet D. Takie baterie charakteryzują się przepływem nie mniejszym niż 0,42 l na sekundę, co oznacza, że w ciągu

POD PRYSZNIC minuty przez kran przepłynie 25 litrów wody. Nasza kąpiel powinna być więc gotowa w maksymalnie 6-8 minut. Codzienne napełnianie wanny jest jednak mało ekologiczne, a dodatkowo w przypadku rodzi-ny dużo kosztuje w skali miesiąca. Stąd od wielu lat promowana jest zamiana kąpieli na szybki prysznic. Natrysk, mimo baterii o dużym przepływie, też

Armatura klasy „A”, charakteryzuje się już mniej-szą oszczędnością. Tu przepływ wody plasuje się na poziomie nie większym niż 0,25 l na sekundę. Mając taką baterię, w ciągu minuty zużyjemy więc 15 litrów wody. Taki poziom ma większość kranów jednouchwytowych. Jednak i tu możemy dodatkowo oszczędzić, gdyż są dostępne krany np. z eko-przyciskami.

ILE WODY WYPŁYWA Z KRANU?

EMAS (ang. Eco Management and Audit S* Bateria bezdotykowa – 5 l/min, klasa „Z”• Bateria wyposażona w eko-przycisk – 8 l/min, klasa „Z”• Bateria jednouchwytowa – 12 l/min, klasa „A”• Bateria z dwoma kurkami – 42 l/min, klasa „D”10-minutowy prysznic pod normalnym stru-mieniem wody pochłania 4 kWh energii, czyli tyle samo, co praca lodówki przez 8 dni.

TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEUŻYTKOWANIE

może być bardziej eko. W prysznicowych zesta-wach znajdziemy m.in. serię, w której w główce prysznica znajduje się specjalny eko-przycisk. W prosty sposób, jednym kliknięciem, ogranicza zużycie wody o połowę. Gdy więc nie potrzebuje-my silnego strumienia w czasie kąpieli, wystarczy jeden ruch ręką i już oszczędzamy.

WYBIERAJĄC ARMATURĘ POD PRYSZNIC czy do wanny powinniśmy kupić tę oznaczoną klasą: „B”, „C” lub nawet „D”. Wyższa ekologiczna klasa może nie zapewnić wystarczająco komfortowego przepływu wody

W PRZYPADKU BATERII najbardziej ekologiczna armatura to ta oznaczona literką „Z”

fot.

Oras

fot.

Oras

6

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 75 11-09-12 15:24:16

Page 78: Własny Dom 10/2012

76 WŁASNY DOM 10/2012

TEMAT MIESIĄCA | DOM PRZYJAZNY NATURZEUŻYTKOWANIE

Przede wszystkim dlatego, że obieg powietrza jest następujący: zasysane powietrze jest wyrzucane na zewnątrz domu, a nie wewnątrz, jak ma to miejsce w przypadku typowego przenośnego od-kurzacza. Ta różnica decyduje o jakości powietrza w domu. Dzięki większej sile ssącej odkurzacz centralny skutecznie usuwa roztocza, których od-chody są silnym alergenem. Dokładniej usuwa też wszelkie zanieczyszczenia. Po drugie, jednostka centralna umieszczona jest w pomieszczeniu gospodarczym (np. w garażu). W efekcie praca silnika odkurzacza jest w pomiesz-czeniach mieszkalnych niesłyszalna – pamiętajmy, że hałas to też rodzaj zanieczyszczenia, który obni-ża komfort życia.Odkurzacza takiego nie trzeba przenosić, co ma szczególne znaczenie dla osób starszych lub z pro-blemami związanymi np. z kręgosłupem.Nie ma też niebezpieczeństwa, że w rurach i w ścianach będą gromadzić się roztocza i inne mikroorganizmy, ponieważ prędkość przepływu powietrza w rurach w prawidłowo zaprojektowanej instalacji przekracza 100 km/h, co uniemożliwia przyklejenie się zanieczyszczeń i mikroorganizmów do bardzo gładkich ścian przewodów instalacyj-nych. Ponadto gniazda ssawne stanowią szczel-ną barierę między pomieszczeniami mieszkalnymi a instalacją. Częściej niż w modelach tradycyjnych zamiast jednorazowych worków na śmieci stoso-wany jest łatwy do oczyszczenia pojemnik.

Dlaczego odkurzacz centralny jest bardziej ekologiczny niż zwykły

Wiele osób miało sceptyczne podejście do no-wej technologii oświetlenia energooszczędnego, które wynikało z określonej estetyki świetlówki. Teraz, dzięki nowoczesnym osłonom, może-my otrzymać oczekiwany wygląd tradycyjnej lub eleganckiej żarówki, który będzie idealnie komponował się z kształtem i stylistyką lampy, zastępując klosz czy abażur. Obecnie dostępne są np. modele kuliste – przywodzące na myśl tradycyjne duże i mniejsze żarówki, owalne oraz bardziej nowoczesne, przypominające re-flektorki, pozwalające na zastosowanie osłonki jako ozdoby lampy. Okazałe żyrandole wraz z osłonami (np. w kształcie świecy) stworzą spójną stylistykę oświetlenia.Obecnie na rynku dostępne są świetlówki ener-gooszczędne wraz z designerskimi osłonami. Osłony mogą mieć różnorodny kształt – od form kulistych, owalnych i w kształcie płomienia

świecy, aż po nowoczesne modele stylizowane na minimalistyczne lampki reflektorkowe. Dzięki nim imponujące żyrandole czy modernistyczne kinkiety rozbłysną ekologicznym światłem w nowocze-snej oprawie. Zmiana osłonek na świetlówkach sprawia, że każda lampa może wyglądać inaczej w zależności, którą z nich wybierzemy. Osłonki to produkty wielokrotnego zastosowania, co oznacza, że nałożone na kolejne świetlówki będą służyły przez długie lata.

ŚWIETLÓWKI Z OSŁONAMI – STYL W ENERGOOSZCZĘDNOŚCI

tnego zastosowania, co oznacza, kolejne świetlówki będą służyły

fot.

Lirio

WSPÓŁCZESNE ŚWIETLÓWKI energooszczędne mogą mieć obecnie dowolne kształty i pasować do bardzo różnych osłon czy żyrandoli

ODKURZACZ CENTRALNY – dostępne są także końcówki do precyzyjnego odkurzania mebli, szczelin między nimi, grzejników oraz np. klawiatury komputera, a także zestawy ssawek przeznaczone do sprzątania samochodu

WYPOSAŻENIE DODATKOWE SYSTEMU centralnego odkurzania stanowią separatory (sadzy i płynów). Umożliwiają czyszczenie kominka z sadzy, zbieranie wody lub mycie dużych powierzchni podłogi na mokro

fot.

Beam

fot.

Vario

vac

6

s032-76_WD10_12_TM_ekologiczny.indd 76 13-09-12 11:04:35

Page 79: Własny Dom 10/2012

077_beam.indd 77 12.9.2012 14:50:56

Page 80: Własny Dom 10/2012

KRONIKA BUDOWY etap 10

78 WŁASNY DOM 10/2012

Schody dywanowe

KRONIKA BUDOWY

Opisywana budowa trwa już trzeci rok. Po ponad 2 latach

betonowe schody doczekały się swojego wykończenia. arch. R. Rutkowski: Są to wygod-ne schody dwubiegowe ze spo-cznikiem. Konstrukcyjnie żelbetowe – wylano je na etapie stanu suro-wego, podczas murowania ścian. Na poziomie parteru oparte są na specjalnym małym fundamencie. Z kolei spocznik opiera się o nośne ściany boczne. Całość kończy się na żelbetowym podciągu, ukry-tym w grubości stropu gęstożebro-wego na piętrze. Pomiędzy tymi

3 elementami znajdują dwa pochyłe biegi schodowe z wyprofilowanymi stopniami. Wszystko jest jed-nym elementem żelbetowym.

InspiracjeAnia: Miałam szczęście, ponieważ jeszcze na po-czątku budowy trafiłam na politechnice na targi książki technicznej, a tam na stoisko z najlepszymi pismami architektonicznymi świata. Sprzedawano tam egzemplarze archiwalne, sprzed ok. 2-3 lat, w cenie 5 zł za sztukę. Kupiłam ich sporo, w tym topowe czasopisma, dla mnie bardzo inspirujące. Jedno z nich prezentowało najbardziej uznane trendy w designie w 2010 roku. I tam właśnie były te schody, dokładnie takie, jak chciałam – forma czysta i prosta.

Dozowanie prywatnościarch. R. Rutkowski: Przed wybraniem typu i lokalizacji schodów war-to zadać sobie pytanie, jak rodzina będzie na co dzień funkcjonować w domu i jak ta decyzja wpłynie na prywatność mieszkańców, a także gości. Wiele osób myśli o schodach jako o elemencie dekoracyjnym, sporo w nie inwestuje i umieszcza centralnie w salonie. Intymności jest wtedy mniej: każdy wchodzący na piętro przechodzi przez strefę

ETAP

10

Teks

t: A.

Rud

omin

o Z

djęc

ia i il

ustra

cje: A

. Rud

omin

o, a

rchi

wum

rr-a

Schody żelbetowe wykończone drewnem:• pomysł, projekt• montaż stopni drewnianych

s078-81_WD10_12_kronika10.indd 78 12-09-12 13:18:41

Page 81: Własny Dom 10/2012

pokoju dziennego. Można też schody odizolować od strefy dziennej. Ja tak mam w swoim domu i dla mnie to jest rozwiązanie optymalne. Ania również chciała mieć schody wydzielone i wizyta u mnie jeszcze ją w tym przekonaniu utwierdziła. W kreowaniu intymności poszła na-wet o krok dalej i zdecydowała się na osobne salon i kuchnię, aby do-rastająca trójka dzieci mogła ze swoimi gośćmi korzystać swobodnie z kuchni, nie naruszając spokoju rodziców przebywających w salonie.Schody są wydzielone masywnymi ścianami, które pełnią również funkcję konstrukcyjną. Ścianka pomiędzy biegami jest pełna (nie ażu-rowa) i wysoka – wznosi się aż do wysokości balustrady na pierwszym piętrze, co dość mocno zamyka przestrzeń wokół schodów. Od strony kuchni przestrzeń pod schodami zaplanowano jako małą podręczną spiżarnię. Dodatkowo pod spocznikiem na półpiętrze, z powodu zlo-kalizowania na piętrze sauny, znalazło się miejsce na sporą szafę.Ania: Od początku wiedziałam, że schody w naszym nowym domu muszą być schowane, małe i tylko po to, żeby wejść i zejść! W obec-nym domu mamy schody rozłożyste, wiszące i... kurzące się. Takich już nie chcemy! Obejrzałam schody w domu architekta i bardzo mi się spodobały. To było to. Niewielkie i wygodne.

Wykończenie schodówPowstało ono w myśl opisywanej w ostatnim odcinku zasady stoso-wania jednorodnych materiałów wykończeniowych w całym domu (Własny Dom 9/2012, odc. 9, Podłogi i ściany).arch. R. Rutkowski: Główna idea dotyczy ograniczania rodzajów materałów używanych do wykańczania wnętrz, by uzyskać we wszyst-kich pomieszczeniach jednolity kolor i nastrój. Początkowo Ania miała pomysł, by schody i korytarz na górze pokryć ciepłą i miękką wykładziną, jednak z czasem wizja ta się zmieniła. Podczas rozmów o formie schodów sugerowałem inwestorom, by sto-sować język architektoniczny charakterystyczny dla projektu budynku – prosty, bez wypustów i załamań. By podobnie jak bryła domu, która składa się z ponakładanych na siebie kostek, schody miały budowę: czoło-stopień, czoło-stopień, bez wystających kapinosów, co proponowali pierwsi stolarze. Ania: Zależało nam, by schody zostały pokryte drewnem – tak, jakby po prostu rozłożono na nich wykładzinę. Wszyscy stolarze prezentowali nam zdjęcia bardzo róż-nych wykończeń, jednak zdecydowanie nie były to nasze typy. O naszych dywanowych stale słyszeliśmy, że „się nie da”, że mopem będę brudzić ściany itp. W końcu, chcąc nie chcąc, zdecydowaliśmy się na tradycyjnie wykończone schody.

OświetlenieSchody nie mają „własnego” okna, jednak na dole i na piętrze wycho-dzą na wprost okien z pustaków szklanych, które doświetlają je w ciągu dnia.

10/2012 WŁASNY DOM 79

etap 10 KRONIKA BUDOWY

OŚW

IETL

ENIE

I DO

CIN

ANIE

STO

PNI

LAMPKI LEDOWE z możliwością regulowania kąta padania światła na stopnice

MIEJSCE NA REFLEKTORKI niestety trzeba było wykuć!

y ęzdjęcia bardzo róż-

niełyszitp

dyc

e nie były to nasze zeliśmy, że „się nie p. W końcu, chcąc cyjnie wykończone

przekrój przez stopień – zaznaczono elementy, z których każdy z nich jest sklejony

gotowe stopnie, (16 szt.) każdy osobno

s078-81_WD10_12_kronika10.indd 79 13-09-12 12:02:45

Page 82: Własny Dom 10/2012

KRONIKA BUDOWY etap 10

80 WŁASNY DOM 10/2012

Ania: Gdy schody zostały już wylane z betonu, zdałam sobie sprawę, że jednak bardzo przyda się ich dodatkowe sztuczne oświetlenie. Stolarz proponował nam oświetlenie w dolnej części poręczy lub kapinosa, ale tak naprawdę marzyła mi się listwa świetlna w ścianie (ledowe paski lub linia świetlówkowa). Jednak elektryk nie chciał się z tym zmierzyć. Dzwoniłam i wypytywałam przez 2 miesiące w

różnych miejscach. W końcu się poddałam. Na pocieszenie będziemy mieli niebieski pasek ledowy na elewacji! Ale o tym innym razem. Pozostały nam więc lampki LED z możliwością wyboru kąta oświetlenia, czyli skierowania światła na stopnice (choć bar-dzo mi się nie podobały) – zapytałam architekta, czy się zgo-dzi na ich montaż z jednej strony schodów, nisko.arch. R. Rutkowski: Odpowiedziałem, że jeżeli będą one rozłożone równomiernie i zgodnie z rytmem schodów, to dla mnie ten pomysł jest w porządku.

Poszukiwania wykonawcyAnia: Najpierw umówiłam się ze stolarzem z Wrocławia (ad-res z internetu), zwiedziłam jego pracownię, wszystko ustali-liśmy, a potem czekałam na kontakt miesiąc... I uznałam, że to zły znak. Wznowiłam poszukiwania, znalazłam stolarza w Ostroszowicach (Stolarstwo Schody). Pojechaliśmy zobaczyć warsztat, od razu nam się spodobało – mała rodzinna firma. KOSZT! Negocjowaliśmy ceny ze względu na 2 zamówienia

(również do firmy) i dostaliśmy korzystny rabat. Podpisaliśmy umowę, zapłaciłam zaliczkę 5 tys. zł na drewno i czekaliśmy.W tym czasie odwiedzili mnie znajomi architekci, pokazałam im na zdjęciu nasze wymarzone schody, a oni podburzyli mnie, że trzeba walczyć o to, co mi się podoba! Z nowymi siłami napisałam (odręcznie!) list do stolarza, z którym już miałam podpisaną umowę i zapłacony zadatek, że jednak

WIDOK ZE SCHODÓW W DÓŁ. W głębi zobaczyć można wnękę na szafę na buty

MO

NTA

Ż: K

AŻDY

STO

PIEŃ

OSO

BNO

NA PIĘTRZE. Ściany wieńczące schody wykończono tym samym drewnem co poręcze i okładzinę stopni

NAJPIERW PIANKA MONTAŻOWA NA BETON, a potem trochę cierpliwości, by delikatnie wsunąć idealnie docięty do wymiaru ściany stopień

80 WŁASNY DOM 10/2012

pianka montażowa

wnęka

86,5 1 cm+–

s078-81_WD10_12_kronika10.indd 80 13-09-12 12:03:49

Page 83: Własny Dom 10/2012

bardzo zależy mi na estetyce schodów dywano-wych i bardzo go proszę, by takie nam wykonał lub rozwiązał umowę. Dołączyłam też zdjęcie z magazynu i wysłałam poleconym. Zapadła ci-sza. Kiedy nadszedł zapisany w umowie termin wykonania, zadzwoniłam i zapytałam, a pan Wojciech powiedział: Tak, będzie tak, jak pani sobie życzy!

Prace ruszają!W. Antkowiak: Drewno zostało delikatnie wy-bielone pod kolor podłogi. Otrzymaliśmy od in-westorów na wzór jeden panel, z którego mieli już częściowo ułożoną podłogę w domu.Zakład stolarski prowadzę już od ponad 20 lat, wykonujemy schody i tylko schody: proste, spocznikowe, zabiegowe, gięte na konstrukcje betonowe, stalowe i samonośne. Schody dy-wanowe wykonywałem po raz pierwszy. Moim zdaniem są to mało wygodne, proste schody, bez kapinosów (czyli lekko wystających elemen-tów stopnia, dzięki którym może on być szerszy i wygodniejszy). Jest to nowoczesny wzór, droż-szy, bo bardziej pracochłonny. Każdy ze stopni wykonuje się wraz z przytwierdzonym na stałe podstopniem. Do tego domu trzeba było zrobić 16 takich stopni oraz spocznik.

Etapy montażuW. Antkowiak: Najpierw wymierzyliśmy dokładnie betonowe schody, a potem robiliśmy w zakładzie stopnie (według wymiarów brutto, czyli z naddatkiem). Wykonane zostały z tarcicy – suro-wej deski suszonej nieimpregnowanej. Każdy stopień składa się z ok. 8 litych dębowych elementów – klejonych w prasie, następ-nie frezowanych, szlifowanych, wyoblanych i wyposażanych w pióro-wpust (do łączenia z kolejnymi segmentami). Następnie, już na miejscu, dopasowywaliśmy je przez 2 dni do ścian, które nie są zbyt równoległe – różnica wynosi ok. 1 cm! To było najtrudniejsze, najbardziej mozolne. Przywieźliśmy na miejsce cały zestaw narzę-dzi, w tym pilarkę tarczową i za pomocą przykładnicy liniowej do-cinaliśmy każdy stopień według potrzeb. Po przycięciu na wymiar stopnie przyklejaliśmy do betonu pianką montażową, a stopień do następnego podstopnia klejem. Podczas montażu trzeba było zachować ostrożność, gdyż wszystkie elementy były uprzednio wybielone i polakierowane. Zaraz po przyklejeniu można było po nich chodzić.Ania: Trochę obawialiśmy się też wnoszenia mebli na górę, bo schody są dość wąskie. Zostały już jednak wypróbowane i udało się – dzięki temu, że są wysokie. KOSZT! Za całość wykończenia (robociznę i materiały) zapłaciliśmy ok. 12 tys. zł.

pomieszczenie gospodarcze

salonkuchnia komunikacja pokój gościnny

strefa wejścia

taras

PARTER

sypialnia rodziców

pokój dzieckapokój dziecka

pokójdziecka

sauna

gard.

łazienka

łazienka

korytarz dł. 17 m (dodatkowa izolacja akustyczna)

pralnia

Dom wolno stojącypow. całej działki: 1 158 m2

pow. części działki z domem: 510 m2

pow. całkowita domu: 220 m2

PIĘTRO

N

TAKI BĘDZIE NASZ DOMprojekt domu i wnętrz:

Roman Rutkowski Architekci: Roman Rutkowski, Piotr Guliński

ODCIN

KACH

W POPRZEDNICHETAP 1 Własny Dom 1/2012• Historia kupowania działki i tworzenia projektu

ETAP 2 Własny Dom 2/2012• Prace geodety, geologa, ławy i ściany fundamentowe

ETAP 3 Własny Dom 3/2012• Budowa ścian z silikatów, nadciągi, nadproża

ETAP 4 Własny Dom 4/2012• Stropy: gęstożebrowy i rectobeton, dach płaski

ETAP 5 Własny Dom 5/2012• Duże przeszklenia, pustaki szklane, drzwi wejściowe

i do kotłowni

ETAP 6 Własny Dom 6/2012• Elewacje: płytki włóknocementowe, modrzewiowe deski

ETAP 7 Własny Dom 7/2012• Instalacje: wod.-kan., wentylacja z rekuperacją i GWC,

elektryczna, gazowa oraz odgromowa

ETAP 8 Własny Dom 8/2012• Wentylacja mechaniczna z rekuperacją oraz GWC – gruntowym

wymiennikiem ciepła

ETAP 9 Własny Dom 9/2012• Podłogi i ściany. Gładzie oraz malowanie ścian. Deski, płytki

i wykładzina na podłodze

chnhnhnnnininiiiaa komunikacja pokóójójójój j jgościnnnnnnnynynynyny

strstrtrrreeeefefefaefaefaefa wejśc

popopooookokkkój ziieeeecececcckcka

dsauna

łazienkaa

7 m (doodadatdatatkokowkowa izolacja akustycznanaa))

pralnia

pp

schody

schody

w następnym odcinku: DRZWI WEWNĘTRZNE I ZABUDOWA SZAF WNĘKOWYCH

s078-81_WD10_12_kronika10.indd 81 12-09-12 13:20:37

Page 84: Własny Dom 10/2012

82 WŁASNY DOM 10/2012

drewniane schodyKiedy chce się zamieszkać w niepoznanym jeszcze otoczeniu, dobrze jest zatrudnić przy budowie domu jak najwięcej fachowców z okolicy – przekonuje Magda, dla której schody zrobił świeżo poznany sąsiad

Jak zostały zbudowane

Tekst: arch. Beata StobieckaZdjęcia: Hanna Tomasiewicz-Aleksy

Z PRAKTYKI stolarka

082-086_praktyka_schody.indd 82 10.9.2012 14:10:12

Page 85: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 83

stolarka Z PRAKTYKI

W szystko zaczęło się od drzwi. Stolarz z miejscowości, w której Magda zbudowała swój dom, wykonywał już kilka prac u

jej przyjaciół. Chwalony i polecany przez nich, przez Magdę został zaangażowany do wykonania wszystkich, czyli kilkunastu skrzydeł drzwi z ościeżnicami. Na parterze zrobił je z dębiny, a na poddaszu z sosny wybarwionej na mahoń. Drzwi się spodobały, nie było też żadnych problemów z wykonawcą, właścicielka postanowiła więc zaryzykować i zlecić mu kolejne zadanie.

Jedna zamiast dwóch klatek schodowych W projekcie domu były dwie klatki schodowe. Główna, usytuowana w specjalnie wydzielonym ryzalicie w sąsiedztwie strefy wejścio-wej, druga – „robocza” – za kuchnią, w części gospodarczej domu. Budynek ma kształt litery L, w której każde z ramion ma ponad 10 m długości. Stąd konieczność komunikacji pionowej – schodami, popro-wadzonymi w dwóch skrzydłach. Okazało się jednak, że to logiczne rozwiązanie nie do końca jest praktyczne. Druga klatka miała być otwarta, niewydzielona drzwiami ani na parterze, ani na poddaszu. A kończyła się bezpośrednio w dużym pomieszczeniu rekreacyjno-sportowym, w którym gospodarze chcieli organizować dla przyjaciół i maratony na stacjonarnych rowerach, i projekcje filmowe, i w razie potrzeby dodatkową zbiorową sypialnię. Nie chcieli więc narażać gości na hałasy z kotłowni i zapachy z kuchni.

1 DOM MAGDY Z WYRAŹNIE

WYSUNIĘTYM RYZALITEM, przeznaczo-nym na klatkę schodową.

Ryzalit wykończony jest „deskami” firmy Euronit,

naśladującymi drewno, w kolorze bladoniebie-

skim. Duże okno ma trans-parentne szklenie, dające

dużo światła dziennego na spoczniku schodów

2 JEDNE Z DRZWI WEWNĘTRZNYCH wykonanych z litego dębowego drewna przez pana Piotra na parterze domu. Jest ich 6 sztuk, a na podda-szu – 10, ale są z drewna sosnowego, wybarwionego na mahoń. Po uda-nej przygodzie z drzwiami stolarz dostał zlecenie na schody

3-4 W CZASIE BUDOWY PODDASZA, w klatce schodowej stało rusztowa-nie i teleskopowa drabina, umożliwiająca wejście na górną kondygnację. Schody pojawiły się na samym końcu etapu wykańczania wnętrz

1 2

3

4

082-086_praktyka_schody.indd 83 10.9.2012 14:12:07

Page 86: Własny Dom 10/2012

84 WŁASNY DOM 10/2012

Z PRAKTYKI stolarka

– W końcu z drugich schodów zrezygnowaliśmy – mówi Magda. – Może kiedyś, jak już będziemy mieć kłopoty z chodzeniem do gó-ry i na dół, w miejscu dla nich przeznaczonym zbudujemy niedużą windę?

Schody, które zdobią elewacjęZbudowano więc tylko główną klatkę schodową. Jej miejsce jest bardzo wyraźnie zaznaczone nie tylko na planie domu, ale i na ele-wacji wejściowej. To zasadniczy element dekoracyjny długiej fasady.

Wysunięty przed lico ściany ryzalit nie chowa się pod czapą dachu kryjącego dom, ale zwieńczony jest osobnym, dwu-spadowym daszkiem. Na froncie wykute jest ogromne okno, doświetlające całą wnękę na schody i jeszcze sporą część salonu. W zamyśle okno miało być wypełnione witrażem lub kolorowym szkłem fusingowym. Prawdopodobnie pozosta-nie jednak szklenie transparentne – takie daje dużo więcej światła i dobry widok na wejściowy podjazd oraz okoliczne łąki i lasy.

Dwubiegowe, ażuroweZanim więc miejscowy stolarz, pan Piotr Kredziński, zabrał się do schodów, Magda zastanawiała się nad ich charakterem. – Od początku chciałam, żeby były jak najprostsze i w miarę „dyskret-ne”, nienarzucające swoją formą określonego stylu innym elemen-tom wnętrza – wyjaśnia. – Miały być neutralne, pasujące do różnych wariantów aranżacyjnych.

7 KOLEJNY ETAP – zamontowane oba biegi schodów. Stopnie zabezpieczone są folią, nie ma jeszcze balustrady

5-6 OTYNKOWANE WNĘTRZE KLATKI SCHODOWEJ czeka na położenie posadzki na obu kondygnacjach. Dopiero wtedy będzie można do-kładnie zmierzyć wysokość pomiędzy nimi i zaprojek-tować liczbę i wysokość stopni

5 6

7

082-086_praktyka_schody.indd 84 10.9.2012 14:14:25

Page 87: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 85

stolarka Z PRAKTYKI

Pan Piotr odczytał intencje właścicielki i zrobił schody ażurowe, bez podstopnic, lekkie i jasne. Mają dwa biegi, połączone spocznikiem. Stopnie mocowane są do dwóch belek biegnących z parteru na spocznik i ze spocznika na podest poddasza. Sprawia to wrażenie, jakby schody wisiały w po-wietrzu.

Dębowa konstrukcja i wykończenieJedynym materiałem użytym przy budo-wie schodów było drewno dębowe. Pan Piotr uważa, że najlepiej prezentują się sprzęty i meble wykonane z jednego gatunku materiału. To samo do-tyczy schodów – można było, oczywiście, zastosować metal (np. na balustradę) albo kamień (na stopnie). To wciąż byłaby ta sama kon-wencja prostoty, ale już nie byłoby tej czystości stylu i lekkości, jaką daje jasna barwa drewna. Połączeń prawie nie widać, a te widoczne, np. na słupkach balustrady, zasłonięte są drewnianymi zaślepkami.

2h+s = 62÷65Schody są bardzo wygodne, nikt nie ma kłopotów z ich pokonaniem, a wchodziło już na poddasze kilka pokoleń od najmłodszych dwulat-ków po osoby 80-letnie. Stopnie mają wysokość 17 cm, jest ich 18 sztuk, po 9 w każdym biegu. Ich wymiary zostały obliczone na pod-stawie wzoru 2h+s=62÷65, który określa wzajemne relacje między wysokością i głębokością (szerokością) stopnia. Ponieważ wysokość kondygnacji wynosi 3 m, stopni musiało być aż tyle. W domach o standardowej wysokości parteru (2,5 m) wystarczy ich o kilka mniej. Szerokość stopnia ma ok. 30 cm, ale nie zawsze tyle samo cm z jego szerokości jest nadwieszone nad kolejnym, niższym. Również tralki balustrady nie zawsze trafiają w te same miejsca na stopniu – co drugi stopień ma zakotwione na przemian 1 lub 2 tralki. Takie zaburzenie nie przeszkadza, wręcz przeciwnie, nadaje balustradzie urozmaicony rytm i pozwala utrzymać stałą odległość pomiędzy wszystkimi elementami.

Prostokąty i kwadratySchody zbudowane są z drewnianych prostopadłościanów o prze-krojach prostokątnych lub kwadratowych. Nie ma żadnego profilu okrągłego czy mocno wyoblonego. Nie znaczy to jednak, że wszystko tu jest kanciaste, że krawędzie stopni, słupków czy tralek balustrady i poręczy są ostre i nieprzyjemne w dotyku. One są delikatnie stę-pione, wygubione w sposób zauważalny dopiero z bardzo bliskiej odległości. Z daleka dominuje linia prosta, a rysunek poziomych „wi-szących” stopni zrównoważony jest rytmem pionowych składowych balustrady. Grubość stopnia jest mniej więcej taka, jak szerokość tral-ki. Z kolei jej długość zbliżona jest do szerokości poręczy. Wymiary się powtarzają, dzięki czemu cała konstrukcja i jej wykończenie stanowi poukładaną, spójną kompozycję.

8-10 GOTOWE SCHODY Z ZAMONTOWANĄ BALUSTRADĄ, opartą na 4 słupkach – 2 z nich stoją na podeście poddasza, trzeci na spoczniku. Tralki balustrady wypadają na przemian – po 1 lub 2 na stopniu

8

9

10

082-086_praktyka_schody.indd 85 13.9.2012 12:04:34

Page 88: Własny Dom 10/2012

86 WŁASNY DOM 10/2012

Z PRAKTYKI stolarka

Pierwszy stopień szerszyWszystkie stopnie są takie same, z wyjątkiem pierwszego, który jest szer-szy i ma zaokrąglony brzeg od strony lica. Jest też dłuższy od pozostałych – na nim został zamontowany pierwszy z czterech słupków balustrady. Takie oderwanie słupka od podłoża i podniesienie go na wysokość 17 cm dodaje lekkości całej konstrukcji. Słupek ma przekrój kwadratowy i wyso-kość ok. 115 cm, czyli 5 cm więcej niż balustrada (tralki nakryte poręczą). Gdyby stał na posadzce parteru, musiałby „wyprzedzać” pierwszy stopień i cały bieg zająłby więcej miejsca. A zaprojektowany był jako zlicowany z sąsiednią ścianą. – Ustawienie słupka na szerszym i dłuższym pierwszym stopniu to po-mysł wykonawcy – wspomina Magda. – Zaakceptowaliśmy wszystkie rozwiązania szczegółów już po zamontowaniu schodów. Nie były one konsultowane w fazie projektowej. Pan Piotr mógł się wykazać inwencją, daliśmy mu tzw. wolną rękę. Dzięki temu wszystko w schodach jest spój-ne i sensownie poprowadzone, od dołu do góry.

Balustrada nie tylko na schodachPoręcz jest zamontowana jedynie na balustradzie schodów. Magda zrezy-gnowała z umieszczenia jej duplikatu na ścianie klatki schodowej. – Po schodach wchodzi lub schodzi najczęściej tylko 1 osoba, nie ma więc potrzeby montowania poręczy z obu stron biegu – wyjaśnia właści-cielka. – Biała ściana przecięta skośną linią drewnianego pochwytu nie wyglądałaby dobrze. Za to pan Piotr zabezpieczył balustradą okno na klatce schodowej. Jest ono, co prawda, zamontowane w warstwie ocieplenia ściany i prawie zli-cowane z jej zewnętrzną warstwą wykończeniową. Ma w związku z tym głęboki parapet (wykonany również z drewna dębowego) i prawdopodo-bieństwo wpadnięcia na szybę jest znikome. Jednak dwa poziome ele-menty (górny – poręcz i dolny – tralka), mocowane do bocznych słupków,

dają gwarancję komfortu i możliwość wygodnego oparcia się przy wyglądaniu przez okno na dziedziniec domu.

Jak najlepiej poznać sąsiadów?– Zatrudniając ich przy budowie nowego domu – odpo-wiada Magda i tłumaczy, że jest to sprawdzony sposób na nawiązanie przyjaznych stosunków z ludźmi, miesz-kającymi od kilkudziesięciu lat w tym miejscu. – Każdy nowy dom jest „intruzem” w okolicy. Jeśli wykorzystasz miejscowych fachowców do prac przy jego powstawaniu, nie będzie to dla nich obcy, niechciany twór, ale dobrze rozpoznany obiekt. Szybciej cię zaakceptują, będą pomoc-ni w razie jakiejkolwiek awarii, staną się – na równi z tobą – współodpowiedzialni za dobry stan instalacji, dachu, czy – jak pan Piotr – drzwi i schodów. ■

11-12 NAJNIŻEJ POŁOŻONY SŁUPEK ustawiony jest na pierw-szym, poszerzonym stopniu. Wszystkie ele-menty schodów i balu-strady mają przekroje prostokątne. Wykonane są z drewna dębowego, zaimpregnowanego i polakierowanego bez-barwnie

11

12

13

13 CHWILOWO POD SCHODAMI STOJĄ ROWERY WŁAŚCICIELI, ale wkrótce zostaną przeniesione do wykań-czanego garażu. Pod spocznikiem będzie pusto i zawsze czysto – obiecuje właścicielka

SZUKASZ SCHODÓW? katalog.wlasnydom.pl

082-086_praktyka_schody.indd 86 10.9.2012 14:16:55

Page 89: Własny Dom 10/2012

087_brukietowicz.indd 87 12.9.2012 10:13:17

Page 90: Własny Dom 10/2012

88 WŁASNY DOM 10/2012

dachówka ceramiczna dociąża więźbę

dachową

drewno na elewacji – modrzew syberyjskiodporny na warunki

atmosferyczne

pergola, pod którą w przyszłości znajdzie się taras

współczynnik U ściany zewnętrznej 0,106 W/m2K

w wykuszu mieści się pozbawiona okien garderoba

biały tynk akrylowy zakrywa drewnianą konstrukcję ściany

dom prefabrykowany w zabudowie bliźniaczej

Inwestor zdecydował się na dom prefabrykowany w szkielecie drewnianym z uwagi na szybkość budowy i energooszczędność gotowego budynku

Dlaczego pan Piotr zdecydował się na

Tekst: Marek MisiakZdjęcia: Hanna Tomasiewicz-Aleksy

Z PRAKTYKI dom prefabrykowany

fot.

arch

iwum

Inw

esto

ra

088-093_praktyka_dom prefabrykowany.indd 88 10.9.2012 14:21:20

Page 91: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 89

dom prefabrykowany Z PRAKTYKI

1

tynk mineralny

płyta steico protect 80 mm

płyta fermacell 12 mm

wypełnienie izolacją cieplną z wełny drzew-nej steico flex 200 mm

wypełnienie kon-strukcji drewnia-nej 30x50 wełną seico flex 8

płyta OSB 12 mmpłyta fermacell 12,5 mm

60x200 mm kon-strukcja nośna z czterostronnie struganego, ko-morowo suszone-go drewna

folia paroszczelna

30x50 mm kon-strukcja drewniana (ruszt) + dystanse 30 mm

rys.

A. C

zerw

onka

Budynki prefabrykowane w szkielecie drewnianym wielu osobom wciąż kojarzą się z tzw. domami kanadyjskimi. Początkowo wy-

kwalifikowani cieśle stawiali domy w konstrukcji szkieletowej na pla-cu budowy, wytwarzając wszystkie elementy na miejscu. Stwierdzono jednak dość szybko, że dla podwyższenia jakości i uniknięcia kłopo-tów związanych z produkcją niektórych elementów dopiero na placu budowy (znaczny wpływ warunków atmosferycznych na proces mon-tażu, zanim konstrukcja zostanie zamknięta) oraz umożliwienia użycia coraz nowocześniejszych maszyn do obróbki drewna (nie można ich przewozić na plac budowy) należy produkować elementy w hali, a montaż na budowie ograniczyć do kilku dni.Współczesne drewniane domy prefabrykowane mają znakomite para-metry izolacji cieplnej, a ich trwałość oceniana jest nawet na 100 lat lub więcej.

Dlaczego prefabrykowany?– Projektowanie domu prefabrykowanego jeśli chodzi o kształtowa-nie bryły i przestrzeni nie różni się niczym od projektowania domu murowanego – mówi arch. Grzegorz Kłopocki z pracowni Meta4a Architekci, który zaprojektował dom pana Piotra.– W tej technologii jesteśmy w stanie zrealizować każdy dom – dekla-ruje Sławomir Perliński z firmy Domek, która wybudowała ten dom. – Jedyne ograniczenie może stanowić długość elementów drewnia-nych. Czasem stosować trzeba większą liczbę podparć elementów konstrukcyjnych, np. stropów, niż w technologii tradycyjnej.– Dużo czasu spędziliśmy nad samym projektem – opowiada pan Piotr. – Mówiliśmy podczas spotkań architektowi o wszystkich na-szych wymaganiach – że chcemy mieć przeszklony salon, odrębne po-mieszczenie na pralnię i dużą garderobę. Od początku chcieliśmy też, by był to dom energooszczędny. A dom w tej technologii jest bardzo szczelny, gdyż dużą część grubości ściany stanowi izolacja.– Domy prefabrykowane w technologii szkieletu drewnianego są tańsze w utrzymaniu o 30-40%, gdyż uzyskana izolacyj-ność cieplna ścian jest o właśnie 30-40% większa – deklaruje Sławomir Perliński.Właśnie z uwagi na wspomnianą szczelność domy w tej techno-logii wymagają zastosowania wentylacji mechanicznej z rekupe-racją zamiast zwykłej grawitacyjnej, której wydajność mogłaby się okazać zbyt niska. Wentylaja grawitacyjna bazuje bowiem na nieszczelności domu i w domach energooszczędnych nie jest stosowana.Zaletą domów prefabrykowanych jest również precyzja wykonania – elementy domu produkowane są w warunkach pozwalających na ścisłą kontrolę ich parametrów. Konstrukcja nośna ścian tego domu wykonana jest z suszonego i czterostronnie struganego drewna konstrukcyjnego KVH. Z obu stron otaczają ją warstwy izolacji z wełny mineralnej obłożonej płytami OSB i Fermacell. Elewacje budynku mogą być wykańczane na różne spo-soby – widać to na domu pana Piotra. Znajdziemy tu zarówno tynk, drewno, jak i klinkier.

1 SCHEMAT BUDOWY ściany domu prefabrykowa-nego w technologii szkieletu drewnianego. Duża część grubości ściany to warstwy izolacyjne. Stąd biorą się wysokie parametry termo-izolacyjne takich ścian

2 SALON MA DUŻE OKNA, umieszczone dość nietypowo, bo od połu-dnia i zachodu. Technologia domu prefabrykowanego w szkielecie drew-nianym nie ogranicza możliwości stosowania dużych przeszkleń

3 ELEWACJE wykończono drewnem (modrzewiem syberyjskim) i klin-kierem. Zastosowano aluminiowe, malowane proszkowo parapety, tynk żywiczny na cokole i tytano-cynkowe rynny

2

3

okno narożne daje panoramiczny widok

kaseta rolety ukryta pod drewnem

088-093_praktyka_dom prefabrykowany.indd 89 13.9.2012 11:59:19

Page 92: Własny Dom 10/2012

90 WŁASNY DOM 10/2012

Z PRAKTYKI dom prefabrykowany

Prefabrykowany bliźniak– Razem z przyjacielem kupiliśmy działki położone obok siebie – opowiada inwestor. – Wybraliśmy dwa połączone ze sobą domy z uwagi na szczupłość miejsca na obu działkach. Dom jest w nie wpasowany „na styk”. Od ścian zewnętrznych do granicy działki jest z każdej strony tylko 4 m, czyli wymagane przez przepisy minimum. Gdybyśmy na tak małych działkach chcieli postawić dwa osobne domy, wyszłyby one malutkie. A tak garaże stykają się ze sobą ścianami i dzięki temu nasze domy mogą mieć większą powierzchnię.Niestety, podczas projektowania pojawił się problem. Inwestorzy nie byli w stanie dojść do porozumienia co do kształtu stylistycz-nego domów. Pan Piotr chciał mieć dom bardziej klasyczny, ze spadzistym dachem i elewacją obłożoną drewnem. Jego przyjaciel stawiał na architekturę modernistyczną – dom z płaskim dachem, wykończony od zewnątrz tynkiem, drewnem i płytami euronitu. Udało się dopasować do siebie elewacje, a w konsekwencji domy też nie gryzą się ze sobą. – W obliczu braku porozumienia między inwestorami postanowi-łem patrzeć na ten dom jako na jedną bryłę, a nie próbować na siłę połączyć dwa różne stylistycznie domy – wyjaśnia arch. Grzegorz Kłopocki. – Dom z płaskim dachem ma być czymś w rodzaju klamry wpiętej w ten klasyczny, gdyż to dom pana Piotra jest jako pierwszy widoczny od strony drogi.

Dlaczego inwestor był tak zdecydowany na spadzisty dach?– Wydaje mi się on i ładniejszy, i praktyczniejszy – deklaruje in-westor, – Nie chcemy, żeby śnieg zalegał na dachu. Dzięki temu mamy też strych, który wprawdzie nie jest użytkowy, ale może-my go używać jako schowka, i to naprawdę obszernego (40 m2).

4 PŁYTA FUNDAMENTOWA Z WIDOCZNYM OGRZEWANIEM PODŁOGOWYM PARTERU. Ten etap prac wymagał dodatniej tempera-tury. Widać przepusty instalacji, które mają wychodzić z podłogi

5-7 WYBRANE ETAPY POWSTAWANIA DOMU. Montażu ścian i elementów stropu dokonano przy pomocy dźwigu (na ścianie widać położone już w hali klinkierowe wykończenie). Stojące ściany jeszcze przed zakryciem płytami Fermacell ujawniają swoją budowę

4

5

6 7 strop prefabrykowany

fot.

arch

iwum

Inw

esto

rafo

t. ar

chiw

um In

wes

tora

fot.

arch

iwum

Inw

esto

ra

fot.

arch

iwum

Inw

esto

ra

088-093_praktyka_dom prefabrykowany.indd 90 13.9.2012 11:56:40

Page 93: Własny Dom 10/2012

W przyszłości chyba zaizoluję termicznie strych, bo w letnie dni jest tam straszny upał. Spadzisty dach nie ogranicza też w żaden sposób możliwości aran-żacji wnętrza domu. Na piętrze skosy w ogóle nie przeszkadzają – zaczynają się na tyle wysoko (1,5 m), że można podejść prawie do samej ściany, ustawiać meble itp.– Sposób konstruowania więźby dachowej zależy od tego, jakie są możliwości – mówi Sławomir Perliński. – Najczęściej robimy więk-sze panele o rozmiarach takich, żeby weszły na samochód, np. 2,5 x 8 m. Docinamy wszystkie elementy bardzo precyzyjnie w hali i na miejscu pozostaje je tylko zmontować i ułożyć dachówki. Montaż ułatwia ponumerowanie poszczególnych elementów. Ostateczną decyzję o metodzie konstruowania więźby podejmuje konstruktor. Staramy się też jak najwięcej zrobić w hali, bo wynajęcie robotni-ków na plac budowy po prostu kosztuje i podraża całą operację. Na dachu tego domu położyliśmy dachówkę ceramiczną. Standardowo stosujemy dachówkę betonową barwioną w masie, różnych firm, ale tylko renomowanych. Dom prefabrykowany kojarzy się raczej z prostą bryłą. Tymczasem inwestorzy zdecydowali się na pewne jej rozrzeźbienie – od strony ulicy ze ściany wychodzi drewniana pergola, wspierająca się na klinkierowym murze. – Pergola sięga do granicy działki – wyjaśnia arch. Grzegorz Kłopocki. – Jest to przejaw traktowania działki jako całości. Aranżowana jest całą przestrzeń, nie tylko dom. Będzie tam taras – jakby kolejny pokój blisko strefy jadalnej i kuchennej – można tam spożywać posiłki. Optycznie powiększa to też dom i psychologicz-nie poszerza przestrzeń, którą mają do dyspozycji użytkownicy.Architekt namawiał inwestorów na dom bez okapów – taki dom byłby też nieco tańszy. Był to dla nich jednak element na tyle ważny dla stylistyki domu, że zdecydowali się na okapy mimo to, a archi-tekt zaakceptował ich decyzję.

Najpierw płytaNajważniejszą zaletą domów prefabrykowanych jest tempo ich powstawania. – Inwestor zgłasza się do nas z projektem – tłumaczy Sławomir Perliński. – Gdy dojdziemy do porozumienia, po stronie inwestora jest załatwienie pozwolenia na budowę. Gdy takie pozwolenie jest, możemy rozpocząć prace. Jedna ekipa wylewa na działce żelbe-tową płytę fundamentową, druga produkuje w hali elementy domu według projektu. Czas prefabrykacji w hali to 5-10 dni roboczych, zależnie od stopnia skomplikowania budynku oraz zakresu prefabrykacji.Tylko pierwszy etap budowy – wylanie płyty fundamentowej – musi być wykonany w sprzyjających warunkach atmosferycznych. Następnie należy odczekać 28 dni przed rozpoczęciem jakich-kolwiek prac – taki termin podają producenci betonu jako czas jego całkowitego zastygnięcia. Dom jest stawiany na płycie, a nie na ławach fundamentowych z trzech powodów.

RE

KL

AM

A

Dopuszczone sta-tycznie

Klejona spoina

SPRAWDZONA

JAKOŚĆ

TESTOWANE PRODUKTY

088-093_praktyka_dom prefabrykowany.indd 91 10.9.2012 14:27:32

Page 94: Własny Dom 10/2012

92 WŁASNY DOM 10/2012

Z PRAKTYKI dom prefabrykowany

Po pierwsze, czas – płytę fundamentową wykonuje się po prostu szybciej niż ławy. Po drugie, jest to tańsze. Po trzecie zaś, budynki tak posadowione stawiać można również na terenach mniej stabil-nych geologicznie (np. we Włoszech domy tego typu buduje się w rejonach aktywnych sejsmicznie).– Żelbetowa płyta fundamentowa pracuje równomiernie pod całym budynkiem, zmniejszając tym samym nierównomierne osiadanie budynku, które może mieć miejsce przy zastosowaniu klasycznych ław fundamentowych – wyjaśnia Sławomir Perliński. – Po 28 dniach można mieć całkowitą pewność, że płyta fundamentowa ma odpo-wiednie parametry. Dom prefabrykowany można postawić napraw-dę szybko, ale akurat tego czasu nie da się przyspieszyć. A w tym czasie można pozałatwiać różne formalności.

Budowa w tempiePo wylaniu płyty fundamentowej prace gwałtownie przyspieszają.– Zdecydowanie zachęciło mnie tempo powstawania domu prefabrykowanego – tłumaczy inwestor. – Konstrukcja mojego domu powstała w ciągu 4 dni (od 24 do 27 stycznia). Codziennie przyjeżdżała jedna ciężarówka. Sam proces budowy był dla mnie na tyle ciekawy, że przez pierwsze 4 dni miałem urlop i oglądałem pra-ce. Stan deweloperski został osiągnięty w połowie maja. Dom prefabrykowany może być budowany również w zimie.– Możemy postawić go na wcześniej wykonanej płycie fundamento-wej o każdej porze roku – mówi Sławomir Perliński. – Tak planujemy prace, aby płyty fundamentowe pod budynki, które będą stawiane w zimie, przygotować odpowiednio wcześniej, gdy warunki pogodowe są sprzyjające. Potem nie ma już żadnych prac mokrych – wszystkie elementy domu są skręcane. Zdecydowanie dłużej trwa robienie instalacji wewnątrz. – Jeśli inwestorowi zależy na czasie, możemy sfinalizować wszystkie prace wykończeniowe w ciągu 4-5 tygodni – zapewnia Sławomir Perliński. – W tym czasie dom wykładamy na zewnątrz i od środka płytami Fermacell lub g-k, tynkujemy, montujemy wszelkie instalacje i układamy pokrycie dachowe.

Czekając na wykończenieFirma doprowadza budynek do stanu deweloperskiego, poszerzone-go o wybrane dodatkowe elementy. W przypadku domu pana Piotra są to m. in. elektrycznie sterowane rolety w oknach i rekuperator. – Rozplanowanie i ułożenie instalacji zostało ustalone szczegó-łowo z inwestorem na etapie wykonywania projektu instalacji, a następnie zrealizowane zgodnie z tymi ustaleniami przez wy-konawcę na budowie – wyjaśnia Sławomir Perliński. – Tego typu projekty mogą być wykonane przez naszą firmę, w tym domu bazo-waliśmy jednak na projekcie wykonanym przez inną firmę. W całym domu jest łącznie 300 punktów oświetlenia – włączniki, gniazdka, kontakty.W pomieszczeniu gospodarczym zamontowano już przyłącze do od-kurzacza centralnego i wyrzutnię powietrza na zewnątrz. Gotowe są

8 DOM WEWNĄTRZ jest już przy-gotowany do prac wykończeniowych. Przyłącza elektryczne wystarczy pod-piąć do odpowiednich urządzeń

0 MIEJSCE NA KOMINEK. Zainstalowano już zarówno komin, jak i przewód zapew-niający dopływ powietrza do kominka. Wystarczy te-raz wstawić sam kominek. Będzie on miał kształt litery L i otaczał widoczny załom ściany

10 OGRZEWANIE PODŁOGOWE zostało położone w całym domu (także na piętrze). Sterowane jest z szafki rozdzielacza oraz sterow-nikami w pomieszczeniach

8

10

9fo

t. ar

chiw

um In

wes

tora

088-093_praktyka_dom prefabrykowany.indd 92 13.9.2012 11:57:22

Page 95: Własny Dom 10/2012

SCHWABENHAUS renomowana firma niemiecka z ponad 40-letnim stażem

od 2005 roku oferuje domy z gotowych elementów, o wysokiej jakości

i standardzie energetycznym także w Polsce.

Budując dom SCHWABENHAUS zapewniamy : krótki czas budowy – w stanie surowym zamkniętym – 4-5 dni,

„pod klucz” – 12 tygodni

najnowszą technikę dostępną na rynku – pompa ciepła, rekuperator,

baterie fotowoltaiczne

stosujemy wyłącznie materiały i urządzenia renomowanych firm niemieckich

Domy SCHWABENHAUS : są przyjazne dla środowiska – nie emitują CO2

są wysoce energooszczędne – U= 0,14 W/m²K

zapewniają zdrowe i komfortowe mieszkanie – Das Biohaus

BUDUJEMY DOMY ENERGOOSZCZĘDNE NA DZIAŁCE INWESTORA

SCHWABENHAUS – Polska Sp. z o.o.

ul. Jagodowa 11 · Sady, 62-080 Tarnowo Podgórne

Tel. (61) 896 50 78 · [email protected]

www.schwabenhaus.pl

NE RA

Szybkość i dokładność

Z punktu widzenia inwestora dom prefabrykowany ma same zalety – zbudowany został szybko, posiada bardzo dobre parametry izolacyjności cieplnej, a jednocze-śnie powstał według indywidualnego projektu i zaspokaja potrzeby właśnie tej rodziny. Uwagę zwraca precyzyjne zaplanowanie wszystkich instalacji już na etapie projektu – opłaca się przemyśleć wcześniej nawet drobne szczegóły. Dzięki temu można później szybciej się wprowadzić – prace wykończeniowe przebiegają sprawniej.

Marek Misiak

OKIEM REDAKTORA

też przyłącza dla stacji uzdatniania wody i jednofunkcyjnego pieca gazowego z zasobnikiem. W całym domu położono ogrzewanie podłogowe wodne.– Taki typ ogrzewania jest typowy dla domów energooszczędnych, ponieważ jest to niskotemperaturowe źródło ciepła – tłumaczy in-westor. – W każdym pokoju będzie sterownik, ale ogrzewanie tego typu ma dużą bezwładność, więc nie zamierzamy nim manipulować. Dodatkowo w łazienkach będą elektryczne grzejniki – nie chcieliśmy podnosić temperatury w całej instalacji tylko ze względu na łazienki.Odpowiednie rozmieszczenie rur ogrzewania podłogowego wy-magało rozplanowania mebli w poszczególnych pomieszczeniach. Inwestorzy ustalili, gdzie będą stały łóżka i inne większe meble – i w tamtych miejscach nie ma podłogówki.

KOSZT! Ile to kosztowało?– Przy użyciu tej technologii jesteśmy w stanie zbudować dom o naprawdę wysokich parametrach energooszczędności za przystępną cenę (a domy pasywne są przecież bardzo drogie w budowie, choć tanie w eksploatacji) – mówi arch. Grzegorz Kłopocki. – Inwestorzy mieli określony budżet. Chcieliśmy zrobić trochę bardziej energoosz-czędną ścianę, ale wychodziła ona za drogo.Inwestorzy podzielili wydatki na pięć etapów – niewielką zaliczkę na początku, 3 raty po 30% całej kwoty i ostatnie 10% na końcu. Łącznie wyniosły one 575 tys. zł za wszystkie prace (razem z instalacjami, re-kuperatorem, oknami i roletami). Są to koszty porównywalne z ceną domu murowanego o podobnej wielkości i parametrach. ■

RE

KL

AM

A

088-093_praktyka_dom prefabrykowany.indd 93 10.9.2012 14:28:48

Page 96: Własny Dom 10/2012

94 WŁASNY DOM 10/2012

Przestronny i utrzymany w nowoczesnej stylistyce dom par-terowy dla wieloosobowej rodziny. Prosty, o bardzo funk-cjonalnym rozmieszczeniu pomieszczeń. Część dzienna to centralnie usytuowany, obszerny pokój dzienny z wyjściemna częściowo zadaszony taras. Pokój dzienny częściowo połączony jest z wygodną kuchnią poprzez atrakcyjnie usytuowaną dużą jadalnię. Z kuchni przejście do spiżar-ni. Wszystkie pomieszczenia bardzo dobrze doświetlone. W pokoju dziennym centralnie usytuowany kominek, umoż-liwiający zastosowanie (dodatkowo) systemu ogrzewania ciepłym powietrzem. Niewątpliwą ozdobą pokoju dzienne-go jest bardzo obszerne okno z dwoma wyjściami na taras. Z przestronnego, wygodnego hallu przejście do części noc-nej – trzech bardzo ustawnych pokoi oraz dużej łazienki.

Atut tego domku to nie tylko funkcjonalne rozwiązanie wnętrza, ale także możliwość zaadaptowania poddasza (ok. 62m2). Dom idealny na działkę na wsi czy w mieście, dosko-nale wpasowuje się w każdy krajobraz. Dzięki rozłożystej bryle będzie się okazale prezentował na każdej działce. Bryła domu jest prosta i zwarta, co zapewnia niższe koszty i szybszy czas realizacji. Warto dodać, że obszerne pomiesz-czenie gospodarcze umożliwia zmianę sposobu ogrzewania na paliwo stałe, a także jest wygodnym przejściem z części mieszkalnej do garażu.Dom w ramach adaptacji projektu można podpiwniczyć. Można też uzyskać bezpłatną zgodę na wprowadzenie indywidualnych zmian. Alex dostępny jest także w wersji lustrzanego odbicia. ■

ALEX

PROJEKT NUMERUPROJEKT NUMERU

*Kosztorys został przygotowany przez firmę KOBUD – D. Strojecki

Ce na 1 m2 1 990 zł

R E A L I Z A C J I ( N E T T O ) * KOSZTY

Prosta bryła i nowoczesna stylistyka

arch

. Paw

eł P

iątk

a

• stan surowy zamknięty: 146 794 zł

• stan wykończeniowy: 230 679 zł

s094-95_WD10_12_PN_5_alex.indd 94 12-09-12 11:01:59

Page 97: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 95

wiatrołap4,2 m2

garaż24,5 m2

pom. gosp./kotłownia

8,3 m2

pokój/gabinet11,2 m2

pokój12,6 m2

pokój13,0 m2

przedpokój5,5 m2

pokój dziennyz jadalnią33,6 m2

kuchnia+ spiżarka

13,2 m2

hol13,3 m2

łazienka7,4 m2

w.c.1,9 m2

ELEWACJA TYLNA: dwa wyjścia na taras z pokoju dziennego

elewacja bocznaelewacja frontowa

PARTER115,9 m2

elewacja tylna elewacja boczna

PA R A M E T R Y• pow. użytkowa: 115,9 m2

+ kotłownia 8,3 m2

+ garaż 24,5 m2

+ ew. poddasze do adaptacji 62 m2

• pow. zabudowy: 200,60 m2

• kubatura: 335,3 m3

• wysokość do kalenicy: 7 m • kąt nachylenia dachu: 25°• powierzchnia dachu: 264,7 m2

• wysokość pomieszczeń: 2,8 m• wymiary domu: 18,3 x 13,1 m• minimalne wymiary działki:

25,2 x 21,1 m

P R O P O Z Y C J E M A T E R I A ŁÓ W• fundamenty: żelbetowe, • ściany zewnętrzne: ściany

dwuwarstwowe beton komórkowy + styropian (24+15 cm)

• ściany wewnętrzne: nośne – bloczki z bet. komórkowego,działowe – bloczki z bet. komórkowego lub lekkie ścianki z płyt g-k

• strop: teriva• elewacje: kamień cięty, płytki

klinkierowe• pokrycie dachu: dachówka

betonowa

Metryka projektu

Sugerowana lokalizacja względem stron świata

N

Pracownia Projektowa DOM NA PIĄTKĘal. Wiśniowa 3353-137 Wrocławtel/fax. 71 363 58 75tel. kom. 604 674 840

e-mail: [email protected]

4 m 3 m18,3 m

25,2 m

4 m

4 m

13,1

m

21,1

m

s094-95_WD10_12_PN_5_alex.indd 95 12-09-12 11:02:39

Page 98: Własny Dom 10/2012

96 WŁASNY DOM 10/2012

Przestrzeń wnętrza rozplanowana została wokół centralnie usytuowanego salonu, otwartego do ogrodu szerokim przeszkleniem całej ściany i części połaci dachu. Konstrukcja dachu, zaprojektowana z drewnianych dźwigarów, pozwa-la na otwarcie całej powierzchni pomieszczenia do pełnej wysokości wnętrza domu. Salon z posadzką obniżoną w stosunku do pozostałych pomieszczeń podzielono na dwie strefy funkcjonalne: pierwszą, z wygodnym miejscem do siedzenia przed TV i drugą, z kominkiem wkompono-wanym w kamienną ścianę oddzielającą część jadalną z kuchnią. Duża weranda ze stołem i murowanym grillem dostępna z poziomu jadalni stanowi jej letnią alternatywę. Część nocna została wydzielona ze wspólnej, otwartej

przestrzeni zamkniętym holem, z którego dostępne są: dwa pokoje sypialne, pokój kąpielowy, duża garderoba i sypialnia małżeńska wyposażona we własną garderobę i łazienkę. Mały gabinet usytuowany po drodze do strefy sypialnej, ale dostępny z przestrzeni otwartej, może pełnić tez funkcję pokoju gościnnego. W strefie wejścia zaprojektowana została wygodna szat-nia, pomieszczenie gospodarcze, przejście do garażu i mała łazienka gościnna. Projekt jest dostępny w lustrzanym odbiciu i z przykładową aranżacją wnętrz. ■

S9 parterowy z dużą werandą i tarasami

arch

. Syl

wia

Strz

elec

ka

PROJEKT NUMERUPROJEKT NUMERU

• stan surowy zamknięty: 300 000 zł

• stan wykończeniowy: 820 000 zł

*Kosztorys został przygotowany przez Pracownię Projektową S&O

Ce na 1 m2 2 600 zł

R E A L I Z A C J I ( N E T T O ) * KOSZTY

Dom wygodny, przestronny i otwarty do ogrodu

s096-97_WD10_12_PN_so.indd 96 13-09-12 11:54:32

Page 99: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 97

TRZY STREFY – jadalna, wypoczynkowa i weranda – tworzą jedną całość

elewacja boczna

elewacja frontowa

elewacja ogrodowa

elewacja boczna

Metryka projektu

Projekty Sylwii Strzeleckiejul. Drawska 5, 02-202 Warszawa

tel. 0 607 05 75 07, (22) 658 25 65

www.projektysylwiistrzeleckiej.pl e-mail: [email protected]

PA R A M E T R Y• powierzchnia użytkowa:

314,79 m2

• powierzchnia zabudowy: 427,13 m2

• powierzchnia całkowita: 376,21 m2

• wysokość budynku: 6,65 m• kubatura brutto: 1022,24 m3

• kąt nachylenia dachu: 30°• powierzchnia dachu: 546,52 m2

• wysokość pomieszczeń: 2,9 m, 3,20 m, 4,66 m

• wymiary domu: 25,94x24,84 m • minimalne wymiary działki:

33,94 x 31,84m

P R O P O Z Y C J E M A T E R I A ŁÓ W• fundamenty: ławy wylewane, ściany

murowane z bloczków betonowych• ściany zewnętrzne:

dwuwarstwowe, gr. 39,0 cm• strop: bez stropu• elewacje: tynkowane, częściowo

wykończone okładziną kamienną • pokrycie dachu: dachówka

ceramiczna

S&Owww.soprojekt.pl

NSugerowana lokalizacja względem stron świata

4 m 4 m25,94 m

4 m

24,8

4 m

31,8

4 m

33,94 m

3 m

garaż40,09 m2

gabinet14,31 m2

łazienka14,94 m2

łazienka15,82 m2

sypialnia21,50 m2

pokój18,57 m2

przedpokój12,60 m2

salon62,15 m2

hol13,31 m2 spiżarnia

9,39 m2

kuchnia17 m2

pokój17,54 m2

gard.3,92 m2

szatnia6,32 m2

kotłownia11,51 m2

gard.6,15 m2

łazienka4,94 m2

jadalnia24,69 m2

weranda

PARTER314,79 m2

s096-97_WD10_12_PN_so.indd 97 13-09-12 11:55:21

Page 100: Własny Dom 10/2012

MODERNIZACJA

A by jedna osoba odczuwała komfort w pomieszczeniu, potrzebuje nawet 20 m3

świeżego powietrza na godzinę. Niedostateczna wentylacja może powodować m. in. niedotle-nienie, uczucie zmęczenia, duszności czy ogól-ne złe samopoczucie. Następstwem zbyt małej cyrkulacji powietrza jest wzrost wilgotności w pomieszczeniach – przyczyna powstawania pleśni oraz grzybów, które mogą być również czynnikiem wywołującym alergie.

Usprawnienie działania wentylacji

Wentylacja nawiewno-wywiewna z rekuperacją

Gruntowy wymiennik ciepła

98 WŁASNY DOM 10/2012

wentylacja Naturalnie – grawitacyjnieCzęsto w przypadku modernizowanych do-mów można spotkać się ze stwierdzeniem, że budynek nie posiada wentylacji. Jest to jednak błędne stwierdzenie. Każdy właściwie zaprojek-towany dom posiada naturalną grawitacyjną wentylację, która wymaga zapewnienia odpo-wiedniego nawiewu, skutecznego wywiewu i swobodnego przepływu powietrza między pomieszczeniami.

Tekst: Waldemar Stasiak

Sygnały do działania:•grzyb lub pleśń w nadprożach

okiennych, pod parapetem, za meblami•parowanie szyb w oknach•skraplanie pary wodnej na ścianach

i przedmiotach•odwrócenie ciągu wentylacyjnego

(nawiewanie powietrza przez kratki wentylacyjne np. w kuchni, łazience)

fot.

Finc

omfo

rt

musi być umożliwiony swobodny dostęp do

centrali wentylacyjnej (rekuperatora)

przewody zaizolowane termicznie i akustycznie

tłumiki akustyczne na kanałach z czerpni

i nawiewu do pomieszczeń

s098-102_WD10_12_modenizacja_wentylacja.indd 98 12-09-12 11:04:02

Page 101: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 99

instalacje MODERNIZACJA

Usprawnienie działania wentylacjigrawitacyjna, mechaniczna prosta

W większości modernizowanych domów po wymianie okien na ,,cieplejsze”, bardziej szczel-ne okazywało się, że do pomieszczeń dostaje się niewystarczająca ilość świeżego powietrza. Podobnie w nowych domach – technologia budowania wyklucza nieszczelności, dlatego wentylacja grawitacyjna nie działa prawidłowo. Konieczne jest wtedy usprawnienie istniejącej wentylacji lub zainstalowanie mechanicznej.

Więcej świeżego powietrzaŚwietnie sprawdzającym się i często koniecz-nym rozwiązaniem jest montaż nawiewni-ków, które polepszają wymianę powietrza. Montuje się je najczęściej w górnej części okien, w roletach zewnętrznych lub w pobliżu sufitu ścian zewnętrznych. Do wyboru są nawiewniki o stałej lub regulowanej przepustowości. Te drugie ustawiane mogą być ręcznie lub dzia-

łać automatycznie – w zależności od różnicy ciśnień, wilgotności wewnątrz czy temperatury zewnętrznej.

Nasady kominowe – by zwiększyć wywiewPoprawiają one ciąg grawitacyjny, a dzięki temu, że turbina nasady obraca się zawsze w tę samą stronę, bez względu na kierunek i siłę

CYRKULACJA POWIETRZA WEWNĄTRZ DOMU jest możliwa dzięki jego swobodnemu przepły-wowi. Między podłogą a drzwiami powinny być szczeliny, a w łazienkach otwory wentylacyjne

rys.

A. C

zerw

onka

Największą jej zaletą jest prosty sposób działa-nia, oparty na różnicy temperatur – cieplejsze powietrze unosi się do góry i przewodami wentylacyjnymi przedostaje się na zewnątrz, a chłodne drobnymi nieszczelnościami w ścia-nach i stolarce okiennej napływa na jego miej-sce z zewnątrz. Jest to także największa wada systemu – na wydajność i skuteczność ukła-du duży wpływ mają warunki atmosferyczne. Problematyczne jest również określenie i usta-bilizowanie bilansu cieplnego budynku.

Główne zasadyPrzed rozpoczęciem prac należy mieć świado-mość istnienia podstawowych zasad i ograni-czeń związanych z wentylacją pomieszczeń:– w pomieszczeniach z urządzeniami z otwartą komorą spalania (np. kominki z otwartym paleniskiem) zakazane jest stoso-wanie wentylatorów wyciągowych. Ich pra-

ca może doprowadzić do odwrócenia ciągu w kanałach spalinowych – przy nieodpowied-niej ilości nawiewanego powietrza wytworzyć się może podciśnienie. – nawiewy zapewniające dopływ świeżego powietrza z zewnątrz powinno się umieszczać w tzw. pomieszczeniach czystych – pokojach dziennych i sypialniach.– wywiewy lokalizuje się w pomieszczeniach, w których powstaje najwięcej pary wodnej, dwutlenku węgla, zapachów i innych zanie-czyszczeń, a więc w kuchni, łazience, toalecie i we wszelkich pomieszczeniach bez okien. By jednak instalacja mogła prawidłowo funkcjo-nować, należy zapewnić swobodny przepływ powietrza między pomieszczeniami. Można w tym celu podciąć drzwi wewnętrzne, by pomię-dzy ich dolną krawędzią a podłogą powstała szczelina, lub wykonać otwory w skrzydłach drzwi.

WTŁACZANIE POWIETRZA odbywa się wentyla-torami nadmuchowymi. Jego nadmiar uchodzi li-stwami okiennymi lub otworami wentylacyjnymi

NAWIEW I WYWIEW odbywa się grawitacyjnie. Przy złych warunkach atmosferycznych automa-tycznie włącza się nasada kominowa

WENTYLATORY WYCIĄGOWE powodują podci-śnienie, zasysające powietrze nieszczelnościa-mi, otworami wentylacyjnymi lub nawiewnikami

WENTYLACJA NAWIEWNA

nadciśnienie podciśnienie

WENTYLACJA WYWIEWNA WENTYLACJA HYBRYDOWA

fot.

H. T

omas

iew

icz

s098-102_WD10_12_modenizacja_wentylacja.indd 99 12-09-12 11:05:16

Page 102: Własny Dom 10/2012

100 WŁASNY DOM 10/2012

MODERNIZACJA instalacje

Wentylacja nawiewno-wywiewna z rekuperacją

Pozwala na pełną kontrolę ilości wymienianego powietrza oraz zdalne sterowanie i programo-wanie, a dzięki możliwości wyboru miejsca czerpania – nawiewania czystego i świeżego powietrza. Ponieważ nie będzie konieczności otwierania okien, wyeliminujemy kurz, owady, przeciągi czy hałas z ulicy. Jako system aktywny, wentylacja taka działa niezależnie od pogody i temperatury oraz nie wymaga budowania osobnych przewodów wentylacyjnych (komino-wych). Rekuperacja, czyli system odzyskiwania ciepła, dzięki oszczędności energii potrzebnej do eksploatacji w dużym stopniu rekompensuje koszt zakupu urządzeń i jej wykonania.

Zasada działaniaSercem systemu jest jednostka centralna (re-kuperator) tłocząca świeże powietrze do po-mieszczeń i odprowadzająca ,,zużyte” na ze-wnątrz. Układ składa się z wentylatorów, prze-wodów wentylacyjnych z kształtkami, filtrów powietrza, regulatora obrotów oraz zakończeń przewodów doprowadzających i odprowadza-jących powietrze – anemostatów, kratek wen-tylacyjnych (najlepiej regulowanych). Należy pamiętać, że warunkiem sprawnego działania systemu jest jego fachowe zaprojektowanie i montaż, a sama instalacja powinna być zgod-na z obowiązującymi przepisami.

wiatru, zapobiegają cofaniu się powietrza czy spalin w kominie. W przypadku nasad z silnikiem elektrycznym dodatkowo można sterować pracą turbiny, a tym samym również regulować wydajność całego układu. Takie rozwiązanie powoduje, że powstaje układ hybrydowy, łączący wentylację grawitacyj-ną z wywiewną – jest to najłatwiejszy spo-sób efektywnego usprawnienia systemu.

Wentylacja mechaniczna nawiewna i wywiewna W wentylacji nawiewnej powietrze wtłacza-ne jest do pomieszczeń za pomocą urządzeń, które uprzednio je oczyszczają i nagrzewa-ją/ochładzają. Jest to dość kosztowne pod względem eksploatacyjnym rozwiązanie, czę-sto stosowane w budynkach użyteczności pu-blicznej (np. lokalach gastronomicznych). Działa na zasadzie podciśnienia, które po-wstaje poprzez nadmuchiwanie powietrza. Jego nadmiar zwykle odprowadzany jest sys-temem listw okiennych (odwrotność nawiew-ników).Wentylacja wywiewna dzięki wy-twarzanemu podciśnieniu zasysa świeże powietrze (np. nawiewnika-mi), które przechodząc przez kolejne

pomieszczenia, za pomocą wentylatorów zo-staje usunięte za zewnątrz. W obu przypadkach dość trudna okazuje się kontrola ilości dostarczanego i odprowa-dzanego powietrza, kłopotliwe jest również zbilansowanie cieplne domu. Instalacja jest zdecydowanie mniej skomplikowana od wen-tylacji nawiewno-wywiewnej. Jej stosowanie jest uzasadnione przy małych, modernizowa-nych domach, gdzie kosztowność systemu z rekuperacją czy jej wymagania instalacyjne przemawiają za prostszym rozwiązaniem.

NASADY KOMINOWE zwiększają wymianę po-wietrza i zapobiegają odwróceniu ciągu np. przy dużych podmuchach wiatru czy wysokiej tempe-raturze zewnętrznej

NAWIEWNIKI dostarczają powietrze, nie powo-dując przeciągów. Nadają się również do już za-montowanych czy wyposażonych w rolety okien

WENTYLACJA NAWIEWNO-WYWIEWNA jest stosowana w dobrze zaizolowanych i szczelnych domach. Rekuperator tłoczy i odprowadza powie-trze, odzyskując ciepło z pomieszczeń

rys.

A. C

zerw

onka

Czy nawiewniki to konieczność?

W budynkach wybudowanych po roku 2009, zgodnie z nowym zapisem w rozporządzeniu w sprawie warunków technicznych, montaż nawiewników jest obowiązkowy w pomiesz-czeniach z wentylacją grawitacyjną lub wen-tylacją mechaniczną wywiewną, a wydajność nawiewnika powinna wynosić w ich wypadku odpowiednio 20-50 m³/h i 15-30 m³/h.

fot.

Darc

o

fot.

Aere

co

fot.

Darc

o

s098-102_WD10_12_modenizacja_wentylacja.indd 100 12-09-12 11:06:25

Page 103: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 101

instalacje MODERNIZACJA

LOKALIZACJA URZĄDZEŃ SYSTEMU. Najlepiej jeśli są to pomieszczenia, w których ewentualny hałas nie będzie uciążliwy (np. garaż, pomiesz-czenia gospodarcze, poddasze nieużytkowe). Ważne, aby cały rok panowały tam dodatnie temperatury, a w lecie nie dochodziło do prze-grzewania

CZERPNIA POWIETRZA może znajdować się w ścianie budynku lub na dachu. Korzystne jest lo-kowanie jej na pn. elewacji – ściana nie będzie się nadmiernie nagrzewała. Zachowana musi być odpowiednia odległość od wyrzutni, a czer-pane powietrze nie może być zanieczyszczone

ANEMOSTATY dobiera się na pod-stawie parametrów systemu (wy-datku, prędkości wypływu). Mogą być nawiewne (w salonach, poko-jach dziennych, sypialniach) lub wywiewne – w łazienkach, kuch-niach, spiżarniach itp.

Projekt na miaręInstalatorzy przy ustalaniu parametrów syste-mu posługują się powierzchnią pomieszczeń, ich kubaturą i liczbą przebywających w nich osób. Zawsze jednak warto weryfikować obliczenia, uwzględniając czasowe przeby-wanie mieszkańców w pomieszczeniu (np. w domach o dużej powierzchni), aby za-projektowana instalacja była jak najbardziej ekonomiczna. Zbyt duża wymiana powietrza nie tylko może nie dać odczuwalnej różnicy w komforcie, ale także podroży eksploatację.

Montaż instalacji Najprościej jest go przeprowadzić w nowym domu – najłatwiej wtedy ukryć przewody wentylacyjne, zaplanować optymalne miejsce dla czerpni (zasysanie powietrza z zewnątrz) i wyrzutni oraz swobodnie ulokować centralę systemu. W przypadku modernizacji wen-

tylacji w istniejącym budynku należy liczyć się z koniecznością prac budowlanych – przekuwania ścian lub stropów oraz mon-tażu kratek w pomieszczeniach. Gdy do położenia przewodów wentylacyjnych nie bę-dzie można wykorzystać wolnych przestrzeni ponad podwieszanym sufitem czy pod pod-łogą, warto zastosować lekkie obudowy (np. w technologii g-k) na ścianach pod sufitem.

Cechy systemuIstotą funkcjonowania wentylacji z rekupe-racją jest usuwanie powietrza zużytego i do-starczanie świeżego, które przechodząc przez wymiennik ciepła (krzyżowy, wydajniejszy przeciwprądowy czy entalpiczny, zapewniają-cy także powrót części wilgoci do powietrza nawiewanego) ogrzewane jest ciepłem usu-wanego powietrza. Daje to przede wszystkim zmniejszone straty ciepła, a także wysoki

komfort dzięki szybkiemu usuwaniu nadmiaru wilgoci (bez przesuszania), dwutlenku węgla oraz nieprzyjemnych zapachów.

Efektywnie i funkcjonalnieZe względu na specyfikę działania oraz zało-żenia użytkowe istnieje konieczność szczegól-nie starannego doboru urządzeń i stosowania materiałów o lepszych parametrach – izo-lowanych przewodów wentylacyjnych przy-gotowanych także pod kątem izolacji prze-ciwwilgociowej (łącznie z odprowadzeniem skroplonej wody z wymiennika). By działanie systemu przynosiło efekty w postaci zmniej-szenia kosztów ogrzewania, szczególnie bio-rąc pod uwagę cenę zakupu rekuperatora, budynek musi być jak najbliższy koncepcji domu pasywnego. Powinien się on charak-teryzować jak najniższym zużyciem energii podczas eksploatacji.

zaizolowane termicznie połacie dachu

anemostat (wywiewnik)

fot.

Pro-

Vent

fot.

Reku

pera

tory

.pl

fot.

Reku

pera

tory

.pl

s098-102_WD10_12_modenizacja_wentylacja.indd 101 12-09-12 11:06:45

Page 104: Własny Dom 10/2012

102 WŁASNY DOM 10/2012

MODERNIZACJA instalacje

CZERPNIA POWIETRZA jest jedynym widocznym elementem systemu GWC. Powinna chronić przed zanieczyszczeniami, owadami i szkodni-kami. Może mieć wbudowany dodatkowy filtr oczyszczający

WYMIENNIK PRZEPONOWY to sys-tem rur prowadzonych na głębo-kości 1,5-2,0 m. Dzięki stałej tem-peraturze gruntu latem dostarcza ochłodzone, a zimą ogrzane w stosunku do temperatury ze-wnętrznej powietrze

REKUPERATORY współpracujące z GWC muszą być wyposażone w by-pass (w lecie chłodne

powietrze nie jest dogrzewane). Moc jednost-ki dobiera się na podstawie budowy systemu

(długości, średnic rur i ich oporów)

Gruntowy wymiennik ciepła

Montaż instalacji z wymiennikiem ciepła to tak-że świetny moment, by rozpatrzyć możliwość wykonania GWC, czyli gruntowego wymien-nika ciepła. Wykorzystuje on stałą tempera-turę gruntu wynoszącą ok. 8°C (od głębokości ok. 1,5 m). Dzięki poborowi powietrza przez umieszczone pod ziemią kolektory latem jest ono schłodzone o nawet kilkanaście stopni, a zimą podgrzane w porównaniu z temperaturą zewnętrzną o nawet dwadzieścia. Dzięki temu strumień powietrza zasilającego rekuperatory nie powoduje (nawet przy siarczystych mro-zach) zamarzania wymiennika. Minusami systemu są koszty zakupu i monta-żu. Uzasadnione jest zastosowanie go zwłasz-cza w budynkach zbliżonych koncepcją do domów pasywnych lub po termomodernizacji, a więc też już energooszczędnych.Nowoczesne rekuperatory posiadają By-pass, czyli specjalnie zaprojektowane obejście, umożliwiające pobór zimniejszego powietrza bezpośrednio do pomieszczeń bez przejścia przez wymiennik, co przydatne jest np. latem, a najlepsze efekty przynosi właśnie po podłą-czeniu do GWC.

Rodzaje wymiennikówZe względu na budowę, wymienniki możemy podzielić na: ◗ przeponowe (rurowe), w których po-wietrze przepływa zakopanym pod ziemią przewodem, ◗ bezprzeponowe, gdy przepływa przez odpowiednio przygotowane warstwy gruntu, mając z nimi bezpośredni kontakt. Wymiennik przeponowy wykonuje się zwy-kle z cienkościennych rur PVC, lepiej niż zwykłe przewodzących temperaturę i wyściełanych warstwą antybakteryjną. Rury, o średnicy rzę-du 200-250 mm i sumarycznej długości 35-50 m, układa się z małym spadkiem (dla odpro-wadzenia wody) na głębokości przynajmniej 1,5 m poniżej poziomu terenu.Wymiennik bezprzeponowy, np. żwirowy, to wykop o długości 3-4 m, w którym żwir lub specjalny wymiennik płytowy nakrywa się z góry izolacyjną warstwą styropianu. Izolacja ta powoduje, że mimo głębokości nieprze-kraczającej metra temperatura utrzymuje się jak na poziomie kilku metrów pod ziemią. Do wymiennika podłącza się rury wlotu/wylotu powietrza, a następnie zasypuje go.

Porównanie systemówW przypadku GWC należy wyprowadzić nie-zależną czerpnię zewnętrzną dla okresu przej-ściowego (wiosna, jesień) i zamontować odpo-wiednie przepustnice umożliwiające odłącza-nie konkretnych odcinków. Takiego rozwiąza-nia nie wymaga za to wymiennik gruntowy, w którym zamiast złoża żwirowego czy rury PVC stosuje się rurkę (2-4 cm średnicy) wypełnioną glikolem. Jej długość dochodzić może do 250 m, a cyrkulacja wymuszana jest przez pom-pę. Wymiennik glikol-powietrze, zapewniający przekazanie energii, znajduje się przy wlocie powietrza do centrali.Niestety, niezależnie od wersji GWC, istnieje konieczność przeprowadzenia prac ziemnych, co często, choćby ze względu na wielkość działki (wymagana jest odpowiednia długość rur), rodzaj gruntu czy wysoki poziom wód gruntowych, może być niewykonalne.

fot.

Reku

pera

tory

.pl

fot.

Reku

pera

tory

.pl

fot.

Conc

epta

ir

SZUKASZ SYSTEMÓW WENTYLACYJNYCH? katalog.wlasnydom.pl

s098-102_WD10_12_modenizacja_wentylacja.indd 102 12-09-12 11:07:11

Page 105: Własny Dom 10/2012

103_uniwersal.indd 103 12.9.2012 10:14:59

Page 106: Własny Dom 10/2012

104 WŁASNY DOM 10/2012

oryginalny dachprzepis na

ARCHITEKTURA

D ach to jeden z najważniejszych elemen-tów domu, zarówno ze względu na

swoje zadanie, jak i stronę wizualną. Chroni wnętrza domu przed wpływem warunków atmosferycznych i ucieczką ciepła, dlatego mu-si być szczelny, trwały i dobrze zaizolowany. Jednocześnie w zdecydowany sposób wpływa na odbiór estetyczny całej bryły. Jego forma to więc często jedna z pierwszych kwestii, nad którą zastanawiają się inwestorzy.– Jeśli ktoś planuje budowę niewielkiego, pro-stego domu o standardowym dachu, a jedno-cześnie chce „wtopić się w tłum”, nie chce się wyróżniać, najprostszym rozwiązaniem może okazać się sięgnięcie po katalog z projektami typowymi – mówi arch. Dagmara Obłuska. – Jeśli jednak dom ma nas wyrażać, ma być

idealnie dopasowany nie tylko do działki, ale także przyszłych mieszkańców, trzeba rozważyć drogę projektowania indywidualnego. Oczekiwania co do dachu warto sprecyzować jeszcze przed zakupem działki. Nie wszędzie bowiem będziemy w stanie zrealizować naszą wizję, zwłaszcza jeśli odchodzi ona od sztam-powych pomysłów. – W decyzji o warunkach zabudowy lub planie miejscowym często pojawiają się restrykcyjne zapisy dotyczące dachu – przestrzega projek-tantka. – Mogą nie tylko dokładnie określać wysokość kalenicy lub kąt nachylenia połaci, ale nawet kolor czy rodzaj materiału. Bywa więc, że jedynym sposobem na zrobienie oryginalnego dachu jest... poszukanie innej działki.

NASZ EKSPERT

Tekst: Sylwia Makowska-Rzatkiewicz

• dach stromy czy płaski?

• fantazyjny• dach a bryła• dach a wnętrza• okna połaciowe czy lukarny?

• stylistyka

arch. Dagmara ObłuskaVillanette Autorska Pracownia Architektury

Pracuje jako architekt od 1989 r., zdobyła praktykę zawodową w biurach zagranicznych. Obecnie prowadzi własną pracownię i projektuje domy, wnętrza i ogrody. Skłania się ku niekonwencjonalnym rozwiązaniom i odważnym pomysłom

www.villanette.pl

fot.

T. Au

gust

yn, p

roj.

arch

. D. O

błus

ka, V

illan

ette

104-109_WD10_12_arch_dach.indd 104 13.9.2012 8:57:13

Page 107: Własny Dom 10/2012

dach ARCHITEKTURA

10/2012 WŁASNY DOM 105

Stromy czy płaski?

Dlaczego warto zrobić fantazyjny dach

To jeden z pierwszych dylematów, przed jakim stają ludzie planujący swój przyszły dom. – W naszym kraju w zdecydowany sposób przeważają dachy spadziste – stwierdza arch. Dagmara Obłuska. – Dach płaski najczęściej kojarzony jest ze ściśle określonym, moderni-stycznym stylem domu. Ugruntowana pozycja dachów skośnych w naszym klimacie to jednak nie tylko kwestia estetyki. Warto przyjrzeć się tradycyjnej architekturze regionu, w którym zamierzamy wybudować nasz dom. Np. dachy

Budowane obecnie domy często niewiele się od siebie różnią. Efekt monotonności jest szczegól-nie widoczny na osiedlach budowanych przez deweloperów, gdzie kilkadziesiąt domów usta-wionych w równych rzędach wybudowanych jest według jednego projektu. Nasz ekspert przekonuje jednak, że nie warto ulegać takiej schematyczności.– Domy, tak jak ludzie, powinny być różne – tłu-maczy. – Jestem przekonana, że każdy z nas ma naturalną potrzebę dążenia do oryginalności. Trzeba ją realizować również budując dom, któ-ry powinien stanowić naszą wizytówkę.Dach, jako element dobrze widoczny, pozwala na kształtowanie wizerunku budynku zgodnie z gustem i preferencjami właścicieli. Oczywiście nietypowe rozwiązania wymagają od architekta kreatywności i wyobraźni, a od wykonawców wysokich kwalifikacji i doświadczenia.

DOMY W GÓRACH muszą być dostosowane do trudnych warunków atmosferycznych. Stąd strome dachy ułatwiające, zsuwanie się śniegu

PŁASKI DACH to jeden z typowych elementów domu nawiązującego do modernizmu. Piętrowy budynek ma dwie pełne kondygnacje

OPŁYWOWE KSZTAŁTY DACHU decydują o niepowtarzalnym charakterze tego niezwykłego budynku, doskonale wykorzystującego naturalne nierówności terenu

proj

. arc

h. D

. Obł

uska

, Vill

anet

te

fot.

T. Au

gust

yn,

proj

. arc

h. Ł

. Gro

dzick

i, M

. Wow

rzec

zka

fot.

A. G

órsk

i, pr

oj. Wło

darc

zyk&

Wło

darc

zyk

góralskich chat nie wyglądają tak przypadko-wo. Na stromych połaciach nie zalega śnieg, łatwiej też zapewnić szczelność pokrycia. Dachy płaskie są popularne w Grecji czy Egipcie, gdzie opady są znacznie mniejsze niż u nas. Projektantka podkreśla też, że jest zwolenniczką dachów skośnych również z uwagi na wnętrza.– Dach płaski zmusza nas do wykorzystania (i ogrzewania!) całej powierzchni górnej kondy-gnacji – stwierdza. – Natomiast odpowiednio kształtując skosy, możemy ograniczyć tę prze-

strzeń do tej, która będzie rzeczywiście wyko-rzystywana. Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że rozrzeźbienie dachu niesie ze sobą zmniejszenie kubatury, a co za tym idzie – od-czuwalne oszczędności w trakcie użytkowania domu. Przy okazji wytwarza się różnorodność na dachu, która ożywia bryłę budynku i nadaje mu rys niepowtarzalności.Widoczna płaszczyzna dachu daje więc możli-wość wykorzystania jej do osiągania ciekawych efektów estetycznych.

104-109_WD10_12_arch_dach.indd 105 10.9.2012 12:22:09

Page 108: Własny Dom 10/2012

ARCHITEKTURA dach

106 WŁASNY DOM 10/2012

PŁYNNA LINIA OKAPÓW

Dom jak rzeźba

DOBR

Y PR

ZYKŁ

AD

fot.

Foto

med

ia, p

roje

kt a

rch.

D. O

błus

ka, V

illan

ette

Obok tego domu trudno przejść obojętnie. Już z daleka widać, że niemal w każdym elemencie napotykamy na zaprzeczenie stereotypowego myślenia o budowaniu. Okazuje się, że odrobina odwagi ze strony inwestorów i po-mysłowość architekta mogą zaowocować nie tylko ciekawą pod względem estetycznym, ale również naprawdę wygodną i zapewniającą komfort archi-tekturą.Ściśle określone: wysokość kalenicy i kąt nachylenia połaci dachowej prze-sądziły o wyborze domu z poddaszem użytkowym. Aby uniknąć ciasnych pomieszczeń z uciążliwymi skosami, które często stają się zmorą poddaszy, zaprojektowano rozbudowany dach z licznymi lukarnami.– Taki rozrzeźbiony dach pozwala na uzyskanie dużej powierzchni użyt-kowej bez konieczności znacznego zwiększania kubatury – wyjaśnia autorka projektu, arch. Dagmara Obłuska. – Podnosimy wówczas dach w konkretnie wybranym miejscu. To rozwiązanie jest korzystne ze względów funkcjonalnych, ale posiada też walory estetyczne.Zróżnicowana pod względem wysokości linia połaci dachowej dodaje domo-wi oryginalności. Płynnie wygięte okapy trudno jednak byłoby wykończyć tradycyjną blachą. Dlatego deska okapowa, za którą sprytnie ukryto rynny, wyłożona została struktonitem. Z oryginalną linią dachu doskonale korespondują nietypowe okna. Duże przeszklenia przybrały fantazyjne formy, podobnie jak okapy – delikatnie zaokrąglone. Szczególnie uwagę przykuwa przeszklony, wysoki na dwie kondygnacje wykusz od strony ogrodowej, przez który wpada do salonu mnóstwo światła.

Rozrzeźbiona bryła przykryta została dynamicznym, wyrazistym dachem, któremu „smaku„ dodają fantazyjne lukarny

104-109_WD10_12_arch_dach.indd 106 10.9.2012 12:22:47

Page 109: Własny Dom 10/2012

dach ARCHITEKTURA

10/2012 WŁASNY DOM 107

Dach a bryła budynkuOstateczny kształt dachu w dużej mierze jest wynikową bryły budynku. Dach musi dokładnie przykryć dom, a rolą architekta jest ukształtowa-nie go tak, aby jednocześnie przybrał on este-tyczną formę. Oczywiście na jednakowej bryle dach może być rozwiązany w różny sposób.Najłatwiej jest przekryć dom na rzucie pro-stokąta. Wystarczy wówczas zastosować dach dwuspadowy. Forma dachu komplikuje się wraz z rozrzeźbieniem bryły. Im budynek jest bardziej rozczłonkowany, tym jego dach będzie przybie-rał bardziej rozbudowaną formę.– Staram się projektować tak, aby przy całej różnorodności dachu wszystkie jego połacie były nachylone pod tym samym kątem – podkreśla arch. Dagmara Obłuska. – To wprowadza har-monię i sprawia, że staje się spójny. Unikam w ten sposób wrażenia przypadkowości.

JEDNOPRZESTRZENNA CZĘŚĆ DZIENNA na parterze posiada wyraźne strefowanie dzięki roz-rzeźbionej bryle. Załamania zostały złagodzone przez zaokrąglone narożniki oraz okapy dachu

POŁAĆ DACHU SCHODZĄCA NIEMAL DO

PODŁOGI sy-pialni na pod-

daszu sprawdzi się tylko w po-

mieszczeniu od-powiednio du-żym. Wówczas

będziemy mogli swobodnie się

po nim poru-szać

WYSOKOŚĆ ŚCIANKI

KOLANKOWEJ powinna być dostosowana

do wzrostu mieszkańców.

W pokoju dzie-cięcym nawet

przestrzeń pod skosem może

być wykorzysty-wana

Dach a wnętrza domuW domach z poddaszem użytkowym komfort korzystania z pomieszczeń na górnej kondygna-cji w dużym stopniu zależy od ukształtowania dachu. Spadzisty dach przekłada się na mniej lub bardziej wcinające się we wnętrza skosy. Jeśli nie będą dobrze przemyślane, mogą bar-dzo utrudnić życie mieszkańcom.– Projektując dom, zawsze w pierwszej kolejno-ści zastanawiam się nad tym, jak mają wyglądać wnętrza – podkreśla arch. Dagmara Obłuska. – Dopiero do nich dostosowuję przykrywający je dach. Funkcjonalność jest na pierwszym miejscu, choć oczywiście trzeba pogodzić ją z estetyką.Architektka zdradza, że kluczem do precyzyj-nego kształtowania wnętrza jest regulowanie wysokości ścianki kolankowej. – Nie ma czegoś takiego, jak jedna optymalna wysokość ścianki kolankowej – przekonuje. – W każdym przypadku trzeba na to spojrzeć indywidualnie. Co więcej, staram się namówić inwestorów do niekonwencjonalnego myślenia i przełamać stereotyp, że musi być ona równa w całym domu. Warto jej wysokość dostosować do konkretnej funkcji, jaką będzie pełnił dany fragment wnętrza.

fot.

A. M

arec

ik, p

roj.

Arch

ipel

agfo

t. T.

Augu

styn

, pro

jekt

arc

h. D

. Obł

uska

, Vill

anet

te

parter:174,60 m2

garaż35,2 m2

kotłownia5,7 m2

kuchnia17,4 m2

jadalnia17,2 m2

hall10,9 m2

gabinet17,0 m2

łazienka9,6 m2

pralnia6,5 m2

2,8 m2

pokój dzienny39,7 m2

przeds.3,5 m2

saunnann3,7 mmmm2

gard.ga5,65 m2

proj

ekt a

rch.

D. O

błus

ka, V

illan

ette

104-109_WD10_12_arch_dach.indd 107 13.9.2012 10:52:24

Page 110: Własny Dom 10/2012

ARCHITEKTURA dach

108 WŁASNY DOM 10/2012

Okna połaciowe czy lukarny?W bezpośredniej korelacji z dachem istnieć powinny okna górnej kondygnacji. Mają one kluczowe znaczenie dla doświetlenia wnętrz, za-pewniają widok na zewnątrz, ale także mogą w wyraźny sposób wpłynąć na estetykę dachu. Nie mogą więc być rozmieszczone przypadkowo.– Jeśli zależy nam przede wszystkim na wpusz-czeniu do wnętrza jak największej ilości promie-ni słonecznych, zadanie to doskonale spełnią

Pamiętać należy, że określona stylistyka budynku narzucać będzie pewne rozwiązania odnośnie dachu. Inne dachy mają domy stylizowane na polskie dworki, inne podmiejskie rezydencje, a jeszcze inne – domy utrzymane w stylu rusty-kalnym. Dotyczy to zarówno samej formy, jak też materiałów pokryciowych, wykończenia czy kolorystyki.– Czasami jednak warto przełamywać stereoty-py – zachęca arch. Dagmara Obłuska. – Marzy mi się znalezienie inwestora na tyle odważnego, by zdecydował się na wybudowanie nowocze-snego domu z dużymi przeszkleniami pokry-tego... strzechą. Takie nowatorskie podejście może przynieść naprawdę ciekawe rezultaty. W swoich projektach nie naśladuję konkretnego stylu, stawiam na oryginalność. Wychodzę z założenia, że przyjazne człowiekowi są płynne linie występujące w przyrodzie i to one stają się najczęściej motywem przewodnim. ■

OKNA POŁACIOWE, choć bardziej neutralne wizualnie niż lukarna, również mogą stanowić ozdobę dachu. Zgrupowane liczne prze-szklenia w połaci dachowej wyznaczają swoisty rytm

MALOWNICZE LUKARNY na elewacji frontowej umieszczone są symetrycznie po dwóch stronach wysuniętego przedsionka z drzwiami frontowymi. Doskonale wpisują się w sty-listykę tego odrestaurowanego domu

fot.

L. S

okoł

owsk

a

fot.

Velu

x

fot.

T. Au

gust

yn. p

roj.

arch

. B. K

azim

iers

ka-K

orsa

k

okna połaciowe – podpowiada arch. Dagmara Obłuska. – Alternatywą dla nich są okna pio-nowe umieszczone w lukarnie. Oprócz światła zyskujemy wówczas dodatkową przestrzeń i większą możliwość kontaktu z otoczeniem. Co więcej, lukarna właściwie wpisana w dach sta-nie się jego ozdobą.Projektantka podkreśla jednak, że nigdy nie projektuje lukarn nie mających uzasadnienie-

nia funkcjonalnego. Takie elementy to zawsze dodatkowa komplikacja w budowie dachu, któ-ra podnosi koszt inwestycji. Owszem, lukarny mogą zdobić, ale ich nadmiar może oszpecić najpiękniejszy dom.– Istnieją inne sposoby na urozmaicenie połaci dachowej – dodaje. – Oryginalny efekt można osiągnąć na przykład stosując różnokolorowe pokrycie dachowe.

Dach dostosowany do stylu domu

104-109_WD10_12_arch_dach.indd 108 13.9.2012 11:53:00

Page 111: Własny Dom 10/2012

płytki włóknocementowe

www.scaladachy.pl zaprojektuj swój dach

lekkośćdesign

gwarancja

duży wybórekologia

109_scala.indd 109 13.9.2012 8:53:28

Page 112: Własny Dom 10/2012

110 WŁASNY DOM 10/2012

Z PRAKTYKI taras

mały drewnniany

tarasDom jest jednym z kilkunastu „bliźniaków”, wybudowanych

systemem deweloperskim w atrakcyjnym podmiejskim osiedlu. Justyna nie brała więc bezpośredniego udziału w jego powstaniu, „odebrała” gotowe mieszkanie w czerwcu ubiegłego roku – i zajęła się jego wykończeniem. Równocześnie zaczęła projektować teren wo-kół domu. Za nim, od wschodu, znajduje się ogródek – ok. 120 m2. Niedużo, ale dla właścicielki i jej córki Zosi wystarcza. Obie panie są amatorkami sadzenia i pielęgnacji roślin. Bardzo lubią rabaty kwiato-we, rododendrony i pnącza. Justyna zrobiła więc szczegółowy projekt nasadzeń. Przewidziała też miejsce na taras, będący przedłużeniem salonu połączonego z jadalnią i kuchnią. Aby to wszystko zmieściło się na niedużej powierzchni, taras nie mógł mieć więcej niż 7 m2.

Ekonomiczne i efektowne rozwiązanie do małego ogrodu – od projektu, przez realizację, po wnioski z rocznej eksploatacji

Tekst: Beata Stobiecka Zdjęcia: Hanna Tomasiewicz-Aleksy

Jak przy domu Justyny został wybudowany

110-116_WD02_2012_z_praktyki_taras.indd 110 10.9.2012 14:32:31

Page 113: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 111

taras Z PRAKTYKI

30cm

0cm

60cm

60cm

45cm

120c

m

glicyniachińska

milin amerykański

TARAS1,2m

11,6 m

4m

6m

win

oroś

l

PERGOLA

róże rabata kwiatowo-ziołowa

win

oblu

szcz

funk

ie

iglaki

jaśminowieclilakweigela kompostownik

różaneczniki

wrzosy

hort

ensj

e

1 PROJEKT ZAGOSPODAROWANIA OGRÓDKA, wykonany przez Justynę. Taras zbudowany został w czerwcu, na kolejny rok zaplanowana jest budowa drugiej pergoli przy oknie sypialni

4 TARAS Z PERGOLĄ to proste, typowe rozwiązanie, które wystarczy wykonać zgodnie ze sztuką ciesielską

Drewniany z pergolą– Zawsze chciałam mieć ogród i taras przy domu, ale nie miałam konkretnego pomysłu, jak miałby on wyglądać. Jedynym pewnym elementem było ażurowe zadaszenie – pergola z wijącymi się pnącza-mi – opowiada inwestorka. – U sąsiadów widziałam taras betonowy, wyłożony jasnymi płytkami. Bardzo mi się podobał, ale koszt jego wy-budowania był dla mnie za wysoki. Postanowiłam poszukać tańszego rozwiązania.Duża firma budująca tarasy drewniane wyceniła zadanie na 5 tys. zł. To było jeszcze więcej niż u sąsiadów! Niezrażona tym Justyna znalazła w internecie kontakt z firmą stolarską pana Adama Fiśkiewicza. Wysłała mailem informację o powierzchni tarasu i pergoli. Po szybkiej kalkulacji usłyszała: 1100 zł, czyli dwukrotnie mniej, niż zapłacili znajo-mi i prawie pięciokrotnie mniej niż chciała renomowana stolarnia! Cena obejmowała materiały, transport i robociznę.

Wykonanie zgodne ze sztuką Justyna była zachwycona. W internecie poszukała zdjęcia odpowia-dającego jej drewnianego tarasu podobnej wielkości, z pergolą. Wykonawca przyjechał na spotkanie do nowego domu, obejrzał teren i zaproponował konkretne rozwiązanie konstrukcyjne. Wspólnie ustalili wszystkie szczegóły.

2 WIZUALIZACJA CZĘŚCI OGRODOWEJ DOMU. Tak deweloper wyobrażał sobie aranżację tego ogrodu

2

1

3

4 3 DREWNIANA RAMA to konstrukcja pod nawierzchnię tarasu. Trzy słupy to elementy nośne pergoli i punktu oparcia dla ramy

rys.

Inw

esto

rka

rys.

Vie

nna

Deve

lopm

ent S

p. z

o.o

.

N

110-116_WD02_2012_z_praktyki_taras.indd 111 10.9.2012 14:32:56

Page 114: Własny Dom 10/2012

112 WŁASNY DOM 10/2012

Z PRAKTYKI taras

– Pan Adam pokazał też na komputerze zdjęcia swoich realizacji – wspomina Justyna. – Od razu zorientowałam się, że nie jest no-wicjuszem, ma za sobą kilkanaście lat pracy w branży i kilkadziesiąt udanych realizacji.Dokładny projekt nie był potrzebny. Wykonawca zrobił pomiary i na ich podstawie szkic. Przekroje elementów dobrał „z głowy” – taras z pergolą to typowe rozwiązanie, które wystarczy zrealizo-wać zgodnie ze sztuką ciesielską.

KOSZT! Niedoszacowana wycenaPan Adam na miejscu szybko zorientował się, że wycenił prace trochę za nisko. Nie uwzględnił kilku elementów, zbyt pochopnie szacując zakres zobowiązania. – Gdybym nie pospieszył się z kalkulacją i spokojnie wyliczył wszystkie materiały i robociznę, koszt całości wyniósłby nie 1100 zł, ale ok. 2,5 tys. zł – wspomina z uśmiechem. – Ale słowo się rze-kło i nie chciałem zmieniać wstępnych warunków finansowych.Umówili się na „za tydzień” – w tym czasie stolarz kupił drewno i przygotował (wg wcześniejszego obmiaru) elementy nośne.

Wykop i roboty ziemneZanim pan Adam zaczął montować konstrukcję tarasu, powinny być wykonane roboty ziemne, czyli zdjęta warstwa humusu i nasypany tłuczeń, w celu wzmocnienia gruntu i poprawienia przepuszczal-ności wody. U Justyny nie udało się w odpowiedniej kolejności „zgrać’ terminów przyjścia stolarza i panów od prac gruntowych. W efekcie najpierw zamontowana została konstrukcja tarasu,

a dopiero później wybrana w jej obrębie ziemia. W sumie jednak wszystko dobrze się skończy-ło – kiedy panowie sypali tłuczeń, pan Adam przycinał deski na nawierzchnię. Front robót był tak ustalony, że nikt nikomu nie przeszka-dzał i całe przedsięwzięcie zakończyło się po 2 dniach pracy.

7-8 SPOD TARASU ZOSTAŁA USUNIĘTA WARSTWA HUMUSU. W to miejsce nasypano kilka warstw tłucznia, który wzmacnia grunt i poprawia przepuszczalność podłoża. Powinno to być zrobione przed montażem konstrukcji tarasu i pergoli

8

7

tłuczeń nasypywanyw obrębie konstrukcji tarasu

5-6 PROBLEMY KONSTRUKCYJNE. Ponieważ wokół całego domu zrobiona jest opaska odwadniająca wypełniona żwirem, wykonawca nie mógł wbić kotew w ziemię tuż przy domu. Rozwiązaniem było podparcie konstrukcji (ramy) o betonowy krawężnik opaski

5 ścianadrzwi tarasowe

próg zabez-pieczony płytkami gresowymi. Z nim styka-ją się deski

rama drzwi i deski są na tej samej wysokości

humus

tłuczeń

rama konstrukcyjna

nawierzchnia tarasu – deski

żwir

piasek

betonowy krawężnik

opaska wokół domu

6

110-116_WD02_2012_z_praktyki_taras.indd 112 13.9.2012 10:47:53

Page 115: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 113

taras Z PRAKTYKI

Pod tarasem – drewniana ramaTaras ma wymiary 3,5x2 m i położony jest wzdłuż dużego przeszklenia oddzielającego salon od ogródka. Jego konstrukcję stanowi rama zbita z krawędziaków sosnowych o wym. 10x10 cm. Rama nie została poło-żona na ziemi, ale podwieszona do 3 słupów, stanowiących podpory pergoli. – Dla drewna najbardziej niebezpieczna jest ciągła wilgoć – tłumaczy pan Adam. – Kontakt z ziemią mógłby spowodować atak grzybów i pleśni, a w rezultacie gnicie belek. Dlatego są one zamontowane w dystansie od podłoża, na słupach. Słupy mają przekrój kwadratowy 8x8 cm i wysokość ok. 2,2 m. Wbite są w ziemię na głębokość ok. 0,5 m, a z ramą połączone za pomocą tzw. stalowej podstawy.

Na słupach – pergola...czyli 2 murłaty i 6 krokwi. Jedna murłata leży na słupach, druga przy-twierdzona jest do muru, na wysokości nadproża nad otworem tara-sowym. Na nich, w spadku ok. 30%, leżą krokwie. Wszystkie elementy są z drewna sosnowego.– Krokwie z murłatami połączone są na zacięcia ciesielskie, wzmoc-nione śrubami wkręcanymi od góry – wyjaśnia wykonawca. – Są to wprawdzie śruby do mocowania ościeżnic, ale ja stosuję je do łączenia innych elementów z drewna, gdyż łatwo wkręcają się w materiał i do-brze „trzymają” złącze. Cały taras jest skręcony takimi łącznikami.Na krokwiach nie ma żadnego zadaszenia. W niedalekiej przyszłości będzie się tam piął milin amerykański i glicynia chińska, które już zo-stały przez Justynę posadzone przy słupach.

KOSZT! Nawierzchnia z łat więźby dachowejTypowa deska na nawierzchnię tarasu ma przekrój prostokąta o wym. ~ 3x12 cm i jest ryflowana. Można je zamówić w cenie ok. 60 zł/m2.Pan Adam znalazł jednak tańsze wyjście. Kupił deszczułki, które stan-dardowo są elementami więźby dachowej. Służą do „trzymania” da-chówek (jako łaty lub kontrłaty).

11

9

10

9-11 KRAWĘDZIAKI, Z KTÓRYCH ZBUDOWANA JEST KONSTRUKCJA TARASU I PERGOLI, zostały przywiezione na budowę przycięte, oheblowane i zaimpregnowane. Pan Adam, wykonawca, na miejscu łączył elementy za pomocą nacięć ciesielskich i śrub, używanych standardowo do montażu ościeżnic okiennych

POŁĄCZENIE PERGOLI ZE ŚCIANĄ

ściana z bloczków

silikatowych

izolacja– styropian

13 cmmurłata

śruba

krokiewpergoli

słupek

krokiew

murłata

110-116_WD02_2012_z_praktyki_taras.indd 113 10.9.2012 14:35:36

Page 116: Własny Dom 10/2012

114 WŁASNY DOM 10/2012

Z PRAKTYKI taras

– Są tak samo wytrzymałe, a tańsze. Mają trochę mniejszy przekrój – 6x4 cm, ale na niedużej powierzchni tarasu ładniej komponują się od szerokich desek – przekonuje pan Adam. Rzeczywiście, nawierzchnia wydaje się dzięki takim gabarytom elementów nieco większa.

Na drewnie kilka warstw drewnochronuDeszczułki montowane na nawierzchni były, jak wszystkie pozosta-łe elementy, przygotowane przez wykonawcę w warsztacie – przy-cinane na wymiar, potem heblowane i frezowane z dwóch stron, a na koniec pomalowane drewnochronem, czyli impregnatem w odpowiednim kolorze. – Po próbnym ułożeniu drewna na tarasie widać każdą, nawet najmniejszą różnicę w długości elementów – tłumaczy wykonaw-ca. – Takie wystające „zęby” – nawet półcentymetrowe różnice – docinam już na budowie. Krawędziaki i deszczułki przywożę już 2 razy zaimpregnowane. Ale nawierzchnię po zamontowaniu maluję drewnochronem po raz trzeci, dla większej trwałości. Tak przygotowana nawierzchnia przetrwa kilka sezonów bez kon-serwacji, potem trzeba będzie ją znów pomalować. Przy prawidło-wej pielęgnacji pan Adam daje gwarancję na minimum 15 lat.

Południow0-wschodnia ekspozycjaTaras usytuowany jest z tyłu domu, od południowego wschodu. Nie jest to zbyt popularna ekspozycja, inwestorzy z reguły chcą go mieć skierowanego na południowy zachód. Justyna jest jed-nak bardzo zadowolona. W lipcu mogła już jeść na nim śniadania i wypoczywać po pracy.– Takie usytuowanie, niby niekorzystne, jest bardzo praktyczne dla osób, które prawie cały dzień są poza domem – tłumaczy. – W letnie poranki jadamy śniadanie na zalanym słońcem, ale jeszcze nie za gorącym tarasie. Wieczorem, po powrocie z pracy,

12-13 DESZCZUŁKI PRZEZNACZONE NA NAWIERZCHNIĘ TARASU stosowane są najczęściej jako łaty w więźbach dachowych. Są węższe od tradycyjnych desek tarasowych i (dlatego) nie muszą być ryflowane. Są też od nich dużo tańsze. Pan Adam poleca je na małe, niedrogie tarasy

14-15 DOCINANIE ELEMENTÓW na miejscu jest zawsze konieczne, pomimo tego, że trafiają na budowę już w odpowiednim wymiarze. Nawet bardzo małe różnice w długości deszczułek (ok. 0,5 cm) są widoczne po ułożeniu ich jedna przy drugiej

12

SZUKASZ MATERIAŁÓW NA TARAS? katalog.wlasnydom.pl

13

14

15

nawierzchnia tarasu z deszczułek sosnowych

110-116_WD02_2012_z_praktyki_taras.indd 114 10.9.2012 14:36:26

Page 117: Własny Dom 10/2012

115_dyrup.indd 115 12.9.2012 10:42:32

Page 118: Własny Dom 10/2012

116 WŁASNY DOM 10/2012

Z PRAKTYKI taras

16-17 JUSTYNA I ZOSIA ZDECYDOWAŁY SIĘ USTAWIĆ CHOINKĘ NA TARASIE. Nie zabiera miejsca w pokoju, a jest widoczna z każdego jego miejsca. Nie usycha zbyt szybko, czasami pokrywa się śniegiem, a wieczorami pięknie błyszczy lampkami w ciemnym ogrodzie

16

17

18 18 OGRÓD PO ROKU OD ZAŁOŻENIA. Rododendrony i hortensje przeżyły pierwszą zimę. Po słupach tarasu pnie się jak szalony milin amerykański. W pierwszym roku jeszcze nie zakwitł, ale i tak właścicielka jest zachwycona tempem wzrostu rośliny. Po drugiej stronie na słupie glicynia chińska nieśmiało puszcza młode pędy

odporna na śnieg nawierzchnia zaimpregnowana drewnochronem 3 razy

możemy poleżeć na leżakach na tarasie w cieniu. W wolne dni, kiedy więcej czasu spędza się w domu, życie towarzyskie przenosi się na taras, na którym do godz. 14 jest słońce. Obiad jemy już w przyjemnym cieniu!

„Czynny” przez cały rokWłaścicielka korzysta z tarasu nie tylko w lecie. Ostatnią długa i ciepłą jesień służył za miejsce spotkań i biesiadowania z rodziną i przyjaciółmi. W zimie stanęła na nim choinka. Dzięki dużemu przeszkleniu, oddzielają-cemu pokój dzienny od ogrodu, taras jest dobrze widoczny i nawet przy zamkniętych drzwiach stanowi jego kontynuację. – Pomysł postawienia choinki na tarasie, a nie we wnętrzu pojawił się gdy nasz mały kotek zaczął wspinać się po firankach i kwiatach donicz-kowych – mówi Justyna. – Poza tym prawdziwa choinka, mimo że jest wspaniałą dekoracja domu, zabiera dużo miejsca i szybko opada w cie-płym pomieszczeniu. Na tarasie może stać dłużej, ma warunki zbliżone do naturalnych. Co prawda nie daje wnętrzu wspaniałego zapachu, ale za szybą jest może nawet bardziej tajemnicza.Na wiosnę pani domu planuje kolejne nasadzenia przed tarasem. Chce otoczyć go ze wszystkich stron wspaniałą zielenią.

Co mi się podoba, a co bym zmieniła?– Wszystko jest bardzo dobrze wykonane – chwali właścicielka. – Najbardziej podoba mi się pomysł pana Adama na wyrównanie po-ziomu nawierzchni tarasu z ramą szklanych drzwi przesuwnych. Po ich otwarciu nie ma żadnego uskoku, stopnia ani progu. Taras ma za to de-likatne nachylenie na zewnątrz, od domu w kierunku ogrodu. Nie grozi nam więc zalanie. Tym bardziej, że przerwy między deszczułkami są dość szerokie i woda swobodnie spływa na grunt. I to jedynie bym zmieniła – szpary są za duże, mają szerokość ok. 1 cm. Pod taras wciąż wpadają łyżeczki do kawy, zapalniczki, itp. Po sezonie powinnam rozkręcić wszyst-ko i pozbierać stracone przedmioty!

110-116_WD02_2012_z_praktyki_taras.indd 116 13.9.2012 11:51:04

Page 119: Własny Dom 10/2012

Zamówienia przyjmujemy: telefonicznie pod numerem 85 743 82 30 pon.–pt., w godz. 800–1600; e-mail: [email protected] lub na stronie www.sklep.koncept-wydawnictwo.pl. Zamawiający pokrywa koszt pobrania pocztowego.

Polecamy

| magazyny | katalogi projektów domów

| katalogi produktowe

| prenumerata | egzemplarze | e-wydania

tylk

o 9,

99 zł Katalog

Wykończenie Domui Ogrodunumer specjalny

tylk

o 9,

99 zł

AKCE

SORI

A

ISSN 1509-3042 01

ALUZ

JE I

ROLE

TY

index 256706 CENA 9,99 z (w tym 8% Vat)

stolarki otworowej

[06] 1/2012

KATALOGN U M E R S P E C J A L N Y

OKNA DRZWI BRAMY GARA OWE BRAMY WJAZDOWE ALUZJE i ROLETY AKCESORIA

BRAM

Y GA

RAOW

EDR

ZWI

OKNA

Poradnik inwestora wyja nienie parametrów technicznych najwa niejsze kryteria wyboru

ISSN 1509-3042 01

200 PREZENTACJI PRODUKTÓWz cenami i opisami

Katalog Stolarki Otworowejnumer specjalny

tylk

o 98

zł Świat Rezydencji Wnętrz Ogrodówmiesięcznik prenumerata roczna 10 wydań

ŚŚty

lko

12,90

złł

PARTEROWE I Z PODDASZEM

KATALOG NOWOŚĆ!NOWOŚĆ!numer specjalny 1/2012

ISS

N 1

64

4-0

37

4

ISSN 1644-0374 INDEX 277444 cena: 12,90 zł (w tym 23% VAT)

POKRYCIA DACHOWE NA LATA

OKNA ŚCIENNE I DACHOWE

CIEPŁA ŚCIANA, PODŁOGA I DACH

PROJEKTÓW101

poddaszePEŁNE SŁOŃCA

parter Z CHARAKTEREM

Domy Parterowei z Poddaszemnumer specjalnyty

lko

14,90

złłłłł Katalog Małych Domówpółrocznik

tylk

o 9,

99 zł Katalog

SystemyGrzewczenumer specjalny

tylk

o 14

,90 złłłł

NR 2/2012 ISSN 1644-0374 INDEX 373826 cena: 14,90 zł (w tym 23% VAT)

ISS

N 1

64

4-0

37

4

prezentacje

architektonicznychz 27 pracowni249 projektów

przegląd materiałów budowlanych

poradnikprzegląd kostki brukowej

– 30 najnowszych propozycjiokna dachowe

energooszczędna ściana jednowarstwowa

nowości

NR 2/2012 ISSN 1644-0374 INDEX 373826 cena: 14,90 zł (w tym 23% VAT)

p rojek tów249

ENERGIAze słońca

– OGNIWA FOTOWOLTAICZNE

OKNA w rozmiarze

XXL

Najciekawsze Projektypółrocznik

tylk

o 9,

99 zł Katalog

Ściany i Dachnumer specjalny

117_wydawnicza_z_pania.indd 117 13.9.2012 9:06:35

Page 120: Własny Dom 10/2012

RAPORT Z RYNKU podłoga

BRAMYGARAŻOWE i WJAZDOWES trefa wjazdu w domu jednorodzinnym,

bardzo często stanowiąca część strefy wej-ściowej budynku, to obszar, który powinien być swoistą wizytówką domu, elementem pod-kreślającym reprezentacyjny charakter wejścia a zarazem spełniającym bardzo ważną funkcję ochrony samochodu i zabezpieczenia posesji. Choć samochód nie jest niezastąpionym środ-kiem transportu, codzienne dojazdy do pracy, częste wyjazdy i podróże powodują, że korzysta-nie z niego na stałe wpisuje się w nasz styl życia. Zatem coraz bardziej popularne jest dążenie do powiększania strefy wjazdu. Niezależność człon-ków rodziny i ich różne potrzeby przyczyniają się

wyjaśnienie najważniejszych parametrów:• rodzaj• materiał• wykończenie, kolor• wymiary• współczynnik U płyty

lub wbudowanej bramy

• zabezpieczenia

prezentacja produktów:• bramy garażowe• bramy wjazdowe

do tego, że posiadanie jednego samochodu oka-zuje się niewystarczające, zwłaszcza gdy buduje się dom poza miastem.

Lokalizacja garażuZauważyć można dwa różne podejścia do roz-wiązywania strefy parkowania. Najczęstszym jest umieszczanie garażu w budynku – na parterze lub w części podziemnej. Może być to podyktowane niewielkimi rozmiarami dział-ki (zwłaszcza w dużym mieście), dodatkowy-mi funkcjami pomocniczymi garażu (kotłow-nia, składzik, pomieszczenie gospodarcze) lub (najczęściej) wygodą korzystania (wysiadanie

RAPORT Z RYNKU

PRODUKTYparametry i ceny

32

118 WŁASNY DOM 10/2012

fot.

Hör

man

n

Tekst: arch. Anna CzerwonkaOpracowanie prezentacji produktów na podstawie

danych od firm: Sylwia Makowska-Rzatkiewicz

118-119_raport_wstep.indd 118 11.9.2012 11:38:01

Page 121: Własny Dom 10/2012

z samochodu do ogrzewanego pomieszczenia chroniącego przed śniegiem, deszczem czy wia-trem). Z ekologicznego punktu widzenia miejsce parkowania samochodu, ze względu na poja-wiające się spaliny, korzystnie jest planować w oddzielnych, wolno stojących lub ,,dostawio-nych” do bryły domu garażach.

Podjazd na miaręW projekcie zagospodarowania terenu uwzględ-nia się położenie wejść i wjazdów na posesję oraz sposób ich otwierania. Współpracując z ar-chitektem podczas tworzenia koncepcji domu, warto rozmawiać o tym, jakie mamy oczeki-wania. Czy zależy nam na dużym podjeździe, gdzie łatwiej wykonywać manewry lub gdzie można zaparkować dodatkowy samochód? Jest to istotne, jeśli kilka razy w ciągu dnia prze-mieszczamy się, nie wjeżdżając do garażu, bądź gdy często jesteśmy odwiedzani przez rodzinę i znajomych. Aby wykonać większy podjazd, można np. o kilka metrów odsunąć dom od granicy działki. Jeśli nie ma takiej moż-liwości (np. w planie miejscowym pojawia się obowiązująca linia zabudowy, na któ-rej musi stanąć frontowa ściana budynku), rozwiązaniem okazać się może poszerzenie podjazdu (dla jednego samochodu jest to powierzchnia ok. 2,5 x 6 m).

Pełne czy ażuroweProjektując bramę wjazdową, musimy zastano-wić się nad formą i stylem całego ogrodzenia. Niezależnie od tego czy chcemy, aby miało ono charakter bariery wizualnej, czy otwierało dom i ogród na otoczenie, jest zawsze elementem większej koncepcji. Często gdy dom znajduje się w pobliżu ruchliwej ulicy, a jego odległość od granicy działki jest niewielka, zależy nam, aby oddzielić się od wzroku przechodniów, hałasu i zanieczyszczeń. Warto wtedy zastanowić się nad pełnym ogrodzeniem, dającym poczucie prywatności. Lekkie, ażurowe ogrodzenie (a za-tem często także i brama) to z kolei świetny sposób na wyeksponowanie ogrodu i bryły domu. Wjeżdżając na posesję mamy wgląd na podjazd, zanim jeszcze otworzymy bramę. Może mieć to duże znaczenie, zwłaszcza gdy na podjeździe mogą przebywać małe dzieci lub gdy posiadamy czworonożnych domowników.

◗ RODZAJ Zarówno w przypadku bram garażowych, jak i wjazdowych rodzaj zależny jest od sposobu otwierania. Brama rozwierna, nawiązująca do tradycyjnych, dwuskrzydłowych wrót, wymaga najwięcej miejsca przed garażem. Jednocześnie daje najwięcej możliwości zaplanowania wnę-trza (przestrzeń pod sufitem garażu można wykorzystać na podwieszenie roweru, zestawu wędkarskiego czy deski surfingowej). Nie ma również problemu z umieszczeniem górnego oświetlenia. Takie same korzyści daje zastoso-wanie bramy garażowej rolowanej. Tu jednak ze względu na rozmiar skrzyni, w której chowa się brama, wymagana jest odpowiednia wysokość nadproża. Bramy uchylne i segmentowe gór-ne poruszają się po odpowiedniej konstrukcji szyn jezdnych umieszczanych pod sufitem. Dodatkowo te drugie umożliwiają zatrzymanie się samochodu bezpośrednio przed nią. Bramy wjazdowe mogą otwierać się, podobnie jak garażowe, rozwiernie (jedno- albo dwuskrzy-dłowo) lub przesuwnie. Rozwierne warto sto-sować, gdy podjazd jest długi, przesuwne, zaś gdy ma znaczną szerokość, a po stronie działki przewidzi się odpowiednio długi, nieprzysłonięty fragment ogrodzenia.

◗ MATERIAŁBramy garażowe wykonywane są z elementów metalowych (blacha stalowa, aluminium). Mogą mieć wypełnienie np. z pianki bezfreonowej lub poliuretanowej, która pełni funkcję izolacyjną (ter-miczną, akustyczną). Bramy wjazdowe wykonuje się najczęściej z tego samego materiału, co przę-sła ogrodzenia. Często są to ażurowe konstrukcje z profili stalowych lub drewna. Przy klasycyzują-cych domach i rezydencjach mogą pojawić się stylowe bramy żeliwne lub kute żelazne. ◗ WYKOŃCZENIE, KOLORIch wybór jest uzależniony od osiągnięcia pożą-danego efektu estetycznego. Brama garażowa stalowa i aluminiowa może być lakierowana, barwiona lub o naturalnym kolorze materiału. Często stosowane są również okleiny: jednolite bądź imitujące rysunek drewna, które mogą być gładkie, perforowane lub kasetonowane. Najlepiej jeśli brama koresponduje materiałem

ze stolarką otworową domu. Celowym zabiegiem może być także wtapianie bramy w płaszczyznę ściany. Przy dużych jej rozmiarach, aby nie była wizualnie przytłaczająca, warto zastanowić się nad optycznymi podziałami (pionowymi, skośny-mi). Bramy wjazdowe powinny nawiązywać do form ogrodzenia, być powieleniem przęsła bądź przypominać furtkę wejściową.

◗ WYMIARY Każdy producent oferuje indywidualne wymiary bram garażowych. Aby uniknąć wykonywania bramy na zamówienie, należy dobrać ją jeszcze na etapie projektu (koniecznie przed rozpoczę-ciem prac murarskich). Wymiary (wys., szer.) liczone są w świetle muru. Przed montażem ko-nieczne jest również podanie wysokości nadpro-ża oraz szerokości przestrzeni bocznej (od kra-wędzi otworu do płaszczyzny ściany wewnętrz-nej). Przy dużych rozpiętościach (większych od 3 m) trudne może okazać się zamontowanie bramy uchylnej. Najlepiej sprawdzą się w tym przypadku bramy segmentowe górne i bocz-ne. Te z kolei, powieszone na szynie wzdłuż wewnętrznej ściany garażu, mają najmniejsze wymagania dotyczące wymiarów pomieszczenia (głównie wysokości) i długości podjazdu.

◗ WSPÓŁCZYNNIK U PŁYTY/WBUDOWANEJ BRAMYWspółczynnik przenikania ciepła przez przegrodę dotyczy bramy garażowej i ma znaczenie przy garażu ogrzewanym lub gdy jest on częścią do-mu. Im jego wartość jest niższa, tym mniej cie-pła „ucieka” z budynku. Jest to szczególnie waż-ne w domach energooszczędnych i pasywnych. Zwykle U bramy jest większe niż samej płyty, ze względu na większe przewodzenie ciepła na ob-wodzie bramy (w miejscu jej mocowania).

◗ ZABEZPIECZENIAPojawiają się zwłaszcza tam, gdzie brama ma automatyczne sterowanie, chroniące domow-ników i samochód przed możliwymi urazami i uszkodzeniami. Zamontowanie blokad, fotoko-mórek, rygli i wyłączników przeciążeniowych za-pobiegnie niekontrolowanemu opadnięciu bramy czy przytrzaśnięciu.

WYJAŚNIENIE PARAMETRÓW OPISANYCH W PREZENTACJACH PRODUKTÓW

Podajemy orientacyjne ceny netto. Produkty uszeregowane wg cen od najtańszych do najdroższych w ramach danej kategorii

prezentacje 32 produktów

118-119_raport_wstep.indd 119 11.9.2012 11:38:22

Page 122: Własny Dom 10/2012

Producent: HörmannRodzaj: uchylnaMateriał: rama - blacha stalowa, płytaz wypełnieniem stalowym lub drewnia-nymWykoñczenie: stal - lakier lub okleina,drewno - kilka rodzajów frezowañWymiary (szer.x wys.): 2375 x2125 mmAutomatyka: napêd ProMaticZabezpieczenia: przed przytrza¶niêciempalców i opadniêciem płytyKolory: paleta RAL, 2 drewnopodobnelub naturalne drewnoGwarancja: 10 lat - brama

1 GARA¯OWA N 80

CENA (netto): 1238 zł* *cena od; bez napêdu

Producent: BEDITOMRodzaj: segmentowaMateriał: płaszcz ze stali ocynkowanej,wypełnienie - pianka poliuretanowa bezfreonuWykoñczenie: malowanie lub okleinaWymiary (szer.x wys.): 2400 x2000 mmWspółczynnik U płyty: 0,51 W/m2KWspółczynnik U wbud. bramy: 1,51 W/m2KAutomatyka: napêd Lift MasterZabezpieczenia: przed opadniêciem bra-my w przypadku pêkniêcia linek i sprê¿ynKolory: biały, inne za dopłat±Gwarancja: 2 lata

3 GARA¯OWA AMSTERDAM

CENA (netto): 1710 zł* *bez napêdu; z napêdem - 2159 zł

Producent: HörmannRodzaj: segmentowaMateriał: rama i płaszcz - blacha stalo-wa, wypełnienie - pianka poliuretanowaWykoñczenie: 4 rodzaje powierzchniWymiary (szer.x wys.): 2500 x2125 mmWspółczynnik U płyty: 0,9 W/m2KWspółczynnik U wbud. bramy: 1,3 W/m2KAutomatyka: napêd ProMatic lub SupraMaticZabezpieczenia: przed przytrza¶niêciempalców i opadniêciem płytyKolory: paleta RAL, okleina drewnopodob-na lub Titan MetalicGwarancja: 10 lat - brama

5 GARA¯OWA LPU 40

CENA (netto): 2610 zł* *cena od; bez napêdu

Producent: NormstahlRodzaj: segmentowaMateriał: blacha stalowaWykoñczenie: 5 rodzajów przetłoczeñ;panele pokryte podwójn± warstw± farbypiecowej lub oklein±Wymiary (szer.x wys.): 2500 x2000 mmWspółczynnik U wbud. bramy: 1,21 W/m2KAutomatyka: Magic 600Zabezpieczenia: przed przytrza¶niêciempalców, automat z f. rozpoznawania przeszkodyKolory: 7 z palety RAL lub 3 drewnopo-dobneGwarancja: 10 lat

7 GARA¯OWA AUTOMATYCZNA BRAMA SATIN

CENA (netto): 3450 zł* *cena od; z napêdem

Producent: BEDITOMRodzaj: segmentowaMateriał: płaszcz ze stali ocynkowanej,wypełnienie - pianka poliuretanowa bezfreonuWykoñczenie: malowanie lub okleinaWymiary (szer.x wys.): 2400 x2000 mmWspółczynnik U płyty: 0,51 W/m2KWspółczynnik U wbud. bramy: 1,51 W/m2KAutomatyka: napêd Lift MasterZabezpieczenia: przed opadniêciem bra-my w przypadku pêkniêcia linek i sprê¿ynKolory: biały, br±zowy, inne za dopłat±Gwarancja: 2 lata

2 GARA¯OWA IZOLINE

CENA (netto): 1549 zł* *bez napêdu; z napêdem - 1949 zł

Producent: VERDOORRodzaj: segmentowaMateriał: rama - stal ocynkowana, alumi-nium, płaszcz - blacha stalowa ocynkowa-na, wypełnienie - pianka poliuretanowaWykoñczenie: zewn. - powłoka poliestro-wa lub malowanie (smooth lub woodgra-in); wewn. - malowanie (stucco)Wymiary (szer.x wys.): maks.6000 x5000 mmWspółczynnik U płyty: 0,51 W/m2KAutomatyka: FAAC lub dowolnyKolory: 56 wzorów; za dopłat± - dowolnyRALGwarancja: 5 lat

4 GARA¯OWA VERDOOR BAUHAUS, VERDOOR ARTDECO

CENA (netto): 2264 zł* *2400x1830 mm

Producent: HörmannRodzaj: segmentowaMateriał: rama i płaszcz - blacha stalo-wa, wypełnienie - pianka poliuretanowaWykoñczenie: lakier lub okleinaWymiary (szer.x wys.): 2500 x2125 mmWspółczynnik U płyty: 1,36 W/m2KWspółczynnik U wbud. bramy: 1,8 W/m2KAutomatyka: napêd ProMaticZabezpieczenia: przed przytrza¶niêciempalców i opadniêciem płytyKolory: biały, br±zowy, białe aluminium,2 drewnopodobne lub Titan MetalicGwarancja: 5 lat - napêd, 10 lat - brama

6 GARA¯OWA RENOMATIC

CENA (netto): 2690 zł* *cena od; z napêdem

Producent: HörmannRodzaj: segmentowa bocznaMateriał: rama i płaszcz - blacha stalo-wa, wypełnienie - pianka poliuretanowaWykoñczenie: Woodgrain i Silkgrain lubokleina DecograinWymiary (szer.x wys.): 2000 x2000 mmWspółczynnik U płyty: 0,9 W/m2KWspółczynnik U wbud. bramy: 1,9 W/m2KAutomatyka: napêd ProMatic lub SupraMaticZabezpieczenia: przed przytrza¶niêciempalców, automat. mechanizm przeci±¿eniowyKolory: 8 do wyboru lub drewnopodobnyGwarancja: 10 lat - brama

8 GARA¯OWA HST

CENA (netto): 3500 zł* *cena od; bez napêdu

CMYK WD 10/12 - bramy; strona: 120

(2012-09-11 11:54:42)

Page 123: Własny Dom 10/2012

Producent: DK-PROFRodzaj: segmentowaMateriał: listwa dolna aluminiowa, górna- stalowa, panel gr. 40 mm pokrytyblachą ocynkowaną gr. 0,5 mmWykończenie: farba lub okleinaWymiary (szer.x wys.): 2400 x2000 mmWspółczynnik U płyty: 0,59 W/m2KWspółczynnik U wbud. bramy: 1,6 W/m2KAutomatyka: Somfy, MarantecZabezpieczenia: wyłącznik przeciążenio-wy Kolory: złoty dąbGwarancja: 2 lata

9 GARAŻOWA DK-STGP

CENA (netto): 3764 zł

Producent: DK-PROFRodzaj: segmentowaMateriał: listwa dolna aluminiowa, górna- stalowa, panel gr. 40 mm pokrytyblachą ocynkowaną gr. 0,5 mmWykończenie: farba lub okleinaWymiary (szer.x wys.): 2400 x2000 mmWspółczynnik U płyty: 0,59 W/m2KWspółczynnik U wbud. bramy: 1,6 W/m2KAutomatyka: Somfy, MarantecZabezpieczenia: wyłącznik przeciążenio-wy Kolory: orzechGwarancja: 2 lata

10 GARAŻOWA DK-LHFGP

CENA (netto): 3864 zł

Producent: NormstahlRodzaj: segmentowaMateriał: blacha stalowaWykończenie: 5 rodzajów przetłoczeń;panele pokryte podwójną warstwą farbypiecowej lub okleinąWymiary (szer.x wys.): 2375 x2000 mmAutomatyka: Magic 1000Zabezpieczenia: kl. antywłamaniowościWK2, automat z f. rozpoznawania przeszkodyKolory: 7 z palety RAL lub 3 drewnopo-dobneGwarancja: 10 latCechy szczególne: pionowa uszczelka

11 GARAŻOWA AUTOMATYCZNA BRAMA SECURA

CENA (netto): 4010 zł* *cena od; z napędem

Producent: DK-PROFRodzaj: segmentowaMateriał: listwa dolna aluminiowa, górna- stalowa, panel gr. 40 mm pokrytyblachą ocynkowaną gr. 0,5 mmWykończenie: farba lub okleinaWymiary (szer.x wys.): 2400 x2000 mmWspółczynnik U płyty: 0,59 W/m2KWspółczynnik U wbud. bramy: 1,6 W/m2KAutomatyka: Somfy, MarantecZabezpieczenia: wyłącznik przeciążenio-wy Kolory: szary antracytGwarancja: 2 lata

12 GARAŻOWA DK-LHRGP

CENA (netto): 4071 zł

RE

KL

AM

A

121_hormann.indd 121 13.9.2012 9:00:30

Page 124: Własny Dom 10/2012

Producent: WI¦NIOWSKIRodzaj: segmentowaMateriał: rama i płaszcz - stal ocynkowa-na, wypełnienie - pianka poliuretanowabezfreonowaWykoñczenie: farba poliestrowa lub deko-ryWymiary (szer.x wys.): 5000 x2125 mmWspółczynnik U wbud. bramy: 1,07 W/m2KAutomatyka: Optimum 600 lub 600 TZabezpieczenia: w przypadku pêkniêcia linkilub sprê¿yny, przed przytrza¶niêciem palcówGwarancja: 2 lata

13 GARA¯OWA UNIPRO

CENA (netto): 5160 zł

Producent: DK-PROFRodzaj: segmentowaMateriał: listwa dolna aluminiowa, górna- stalowa, panel gr. 40 mm pokrytyblach± ocynkowan± gr. 0,5 mmWykoñczenie: farba lub okleinaWymiary (szer.x wys.): 5000 x2000 mmWspółczynnik U płyty: 0,59 W/m2KWspółczynnik U wbud. bramy: 1,6 W/m2KAutomatyka: Somfy, MarantecZabezpieczenia: w przypadku pêkniêcia linkilub sprê¿yny, wył±cznik przeci±¿eniowyKolory: br±zGwarancja: 2 lata

15 GARA¯OWA DK-LHFWPP

CENA (netto): 6514 zł

Producent: DK-PROFRodzaj: segmentowaMateriał: listwa dolna aluminiowa, górna- stalowa, panel gr. 40 mm pokrytyblach± ocynkowan± gr. 0,5 mmWykoñczenie: farba lub okleinaWymiary (szer.x wys.): 5000 x2000 mmWspółczynnik U płyty: 0,59 W/m2KWspółczynnik U wbud. bramy: 1,6 W/m2KAutomatyka: Somfy, MarantecZabezpieczenia: w przypadku pêkniêcia linkilub sprê¿yny, wył±cznik przeci±¿eniowyKolory: orzechGwarancja: 2 lata

17 GARA¯OWA DK-LHRWPP

CENA (netto): 6721 zł

Producent: KrispolRodzaj: segmentowaMateriał: rama i płaszcz z blachy stalo-wej, wypełnienie - pianka poliuretanowaWykoñczenie: pow. Woodgrain lub Slick(gładka), lakierowana lub okleinowanaWymiary (szer.x wys.): 2500 x2125 mmWspółczynnik U płyty: 0,55 W/m2KWspółczynnik U wbud. bramy: 1,23 W/m2KAutomatyka: Nice, Somfy, MarantecZabezpieczenia: przed opadniêciem,przed przytrza¶niêciem palcówKolory: 210 z palety RAL lub 2 okleinyGwarancja: 5 lat (przy regular. serwisie)

19 GARA¯OWA MAESTRO

CENA : * *wycena indywidualna

Producent: DK-PROFRodzaj: segmentowaMateriał: łuki prowadnic stalowe, listwadolna aluminiowa, panel gr. 40 mm pokry-ty blach± ocynkowan± gr. 0,5 mmWykoñczenie: farba lub okleinaWymiary (szer.x wys.): 5000 x2000 mmWspółczynnik U płyty: 0,59 W/m2KWspółczynnik U wbud. bramy: 1,6 W/m2KAutomatyka: Somfy, MarantecZabezpieczenia: w przypadku pêkniêcia linkilub sprê¿yny, wył±cznik przeci±¿eniowy Kolory: złoty d±bGwarancja: 2 lata

14 GARA¯OWA DK-STPP

CENA (netto): 6179 zł

Producent: HörmannRodzaj: rolowanaMateriał: rama i płaszcz - aluminium,wypełnienie - pianka poliuretanowaWykoñczenie: lakier lub okleinaWymiary (szer.x wys.): 2250 x2000 mmAutomatyka: napêd RollMaticZabezpieczenia: przed podwa¿eniem, przy-trza¶niêciem palców i opadniêciem płytyKolory: biały, rubinowy, granatowostalowy,ciemnozielony, szary, br±zowy, czarny,białe aluminium lub 2 drewnopodobneGwarancja: 5 lat - napêd, 10 lat - bramaCechy szczególne: drzwi boczne (opcja)

16 GARA¯OWA ROLLMATIC

CENA (netto): 6531 zł* *cena od; z napêdem

Producent: KrispolRodzaj: segmentowaMateriał: rama i płaszcz z blachy stalo-wej, wypełnienie - pianka poliuretanowaWykoñczenie: pow. Slick (gładka) lubWoodgrain, lakierowana lub okleinowanaWymiary (szer.x wys.): 2500 x2125 mmWspółczynnik U płyty: 0,55 W/m2KWspółczynnik U wbud. bramy: 1,23 W/m2KAutomatyka: Nice, Somfy, MarantecZabezpieczenia: przed opadniêciem,przed przytrza¶niêciem palcówKolory: 210 z palety RAL lub 44 okleinyGwarancja: 5 lat (przy regular. serwisie)

18 GARA¯OWA MISTRAL

CENA : * *wycena indywidualna

Producent: KrispolRodzaj: rolowanaMateriał: profile i płaszcz - aluminium,wypełnienie - pianka poliuretanowaWykoñczenie: okleinaWymiary (szer.x wys.): 1500 x1000 mm(wymiary minimalne)Współczynnik U płyty: 2,1 W/m2KAutomatyka: napêd rurowyZabezpieczenia: hamulec bezp.Kolory: biały, ciemnobr±zowy, srebrny, ja-snoszary, jasnobe¿owy, teak, br±zowy,złoty d±b, mahoñ, wi¶nia, orzechGwarancja: 5 lat (przy regular. serwisie)

20 GARA¯OWA LEVANTE

CENA : * *wycena indywidualna

CMYK WD 10/12 - bramy; strona: 122

(2012-09-11 15:36:14)

Page 125: Własny Dom 10/2012

Producent: LegipolDystrybutor: Legi PolskaRodzaj: rozwieralna, 2- lub 3-skrzydłowaMateriał: stal cynkowana ogniowo lubgalwanicznieWykończenie: ocynk + malowanie prosz-koweWymiary (szer.x wys.): 2000–6000 x1000–2400 mmElementy systemu: brama, słupek RRV,klamkaAutomatyka: takKolory: paleta RAL lub srebrnyGwarancja: 5 latCechy szczególne: krata lub profile

21 WJAZDOWA LEGI VARIO S

CENA (netto): 1500 zł* *cena od

Producent: BetafenceRodzaj: dwuskrzydłowaMateriał: rama stalowa ocynkowanaWykończenie: ocynk lub ocynk + malo-wanie proszkoweWymiary (szer.x wys.): 3000 x1200–2000 mmElementy systemu: brama dwuskrzydłowa,słupy + zamek cylindryczny, zawiasy, rygielAutomatyka: na zamówienieKolory: ocynk, zielony, antracytowy, an-tracytowy metalizowany, biały, szary,czarny, niebieski, inne na zamówienieGwarancja: 2 lataCechy szczególne: uniwersalny charakter

22 WJAZDOWA SKRZYDŁOWA EGIDA

CENA (netto): 1736–2676 zł* *wypełnienie Nyloforem 3D, bez napędu

Producent: LegipolDystrybutor: Legi PolskaRodzaj: rozwieralna, 2- lub 3-skrzydłowaMateriał: stal cynkowana ogniowoWykończenie: ocynk ogniowy + malowa-nie proszkoweWymiary (szer.x wys.): 2000–6000 x1000–2400 mmElementy systemu: brama, słupy bramo-we, klamkaAutomatyka: na życzenieKolory: paleta RAL lub srebrnyGwarancja: 5 latCechy szczególne: wypełnienie - standar-dowa krata lub panel ozdobny

23 WJAZDOWA LEGI KLASSIK

CENA (netto): 2100 zł* *cena od

Producent: BetafenceRodzaj: przesuwnaMateriał: rama stalowa ocynkowanaWykończenie: ocynk lub ocynk +powłoka poliestrowaWymiary (szer.x wys.): 3500 x1200–2000 mmElementy systemu: brama, słupy + pi-lot, fotokomórki, lampa ostrzegawczaAutomatyka: napęd elektrycznyKolory: ocynk, zielony, antracytowy, an-tracytowy metalizowany, biały, czarny,niebieski, inne na zamówienieGwarancja: 2 lataCechy szczególne: uniwersalny charakter

24 WJAZDOWA SAMONOŚNA PRZESUWNA EGIDA

CENA (netto): 2215–5071 zł* *wypełnienie Nyloforem 3D, bez napędu

RE

KL

AM

A

123_satel.indd 123 11.9.2012 15:53:48

Page 126: Własny Dom 10/2012

Producent: XcelRodzaj: dwuskrzydłowaMateriał: rama i wypełnienie - profile za-mkniête staloweWymiary (szer.x wys.): 3000/4000/5000 x 864–1779 mmElementy systemu: 2 skrzydła, zawiasyregulowaneAutomatyka: napêd elektromechanicznyZabezpieczenia: zamek hakowyz wkładk± patentow±, rygielKolory: paleta RALGwarancja: 10 lat

25 WJAZDOWA INNOVATION LITE STYL STOWE

CENA (netto): 2600 zł

Producent: XcelRodzaj: przesuwnaMateriał: rama i wypełnienie - profile za-mkniête staloweWymiary (szer.x wys.): 4000/5000/6000 x 816–1731 mmElementy systemu: 1 skrzydło, listwazêbata, komplet wózków jezdnychAutomatyka: napêd elektromechanicznyZabezpieczenia: zamek hakowyz wkładk± patentow±Kolory: paleta RALGwarancja: 10 lat

27 WJAZDOWA INNOVATION LITE STYL VAIL

CENA (netto): 4600 zł

Producent: LegipolDystrybutor: Legi PolskaRodzaj: przesuwnaMateriał: stal cynkowana ogniowoWykoñczenie: ocynk + malowanie prosz-koweWymiary (szer.x wys.): 3000–8000 x1000–2400 mmElementy systemu: brama z wypełnie-niem z kraty lub pionowych profiliAutomatyka: dowolny systemZabezpieczenia: mo¿liwo¶æ wyposa¿eniaw system bezpieczeñstwa ASO SafetyKolory: paleta RAL lub srebrnyGwarancja: 5 lat

29 WJAZDOWA BRAMA PRZESUWNA SAMONO¦NA LEGI

CENA (netto): 5000 zł* *cena od

Producent: BetafenceRodzaj: przesuwnaMateriał: rama stalowa ocynkowanaWykoñczenie: ocynk, warstwa epoksydo-wa, powłoka poliestrowaWymiary (szer.x wys.): 3000–14000 x1200–2400 mmElementy systemu: skrzydło bramy, bel-ka dolna, słup prowadz±cyAutomatyka: napêd elektrycznyZabezpieczenia: zewn. regulowany za-mekKolory: na zamówienie wszystkie z RALGwarancja: 2 lataCechy szczególne: solidna konstrukcja

31 WJAZDOWA PRZESUWNA NA SZYNIE ROBUSTA

CENA (netto): 7539–9496 zł* *z automatyk±

Producent: XcelRodzaj: dwuskrzydłowaMateriał: rama i wypełnienie - profile za-mkniête (aluminium/stal)Wymiary (szer.x wys.): 3000/4000 x1100–1980 mmElementy systemu: 2 skrzydła, zawiasyregulowaneAutomatyka: napêd elektromechanicznyZabezpieczenia: zamek hakowyz wkładk± patentow±, rygielKolory: paleta RALGwarancja: 10 lat

26 WJAZDOWA ARETE HORIZON

CENA (netto): 3400 zł

Producent: XcelRodzaj: przesuwnaMateriał: rama i wypełnienie - profile za-mkniête staloweWymiary (szer.x wys.): 4000/5000/6000 x 816–1731 mmElementy systemu: 1 skrzydło, listwazêbata, komplet wózków jezdnychAutomatyka: napêd elektromechanicznyZabezpieczenia: zamek hakowyz wkładk± patentow±Kolory: paleta RALGwarancja: 10 lat

28 WJAZDOWA INNOVATION LITE STYL STOWE

CENA (netto): 4600 zł

Producent: XcelRodzaj: przesuwnaMateriał: rama i wypełnienie - profile za-mkniête (aluminium/stal)Wymiary (szer.x wys.): 4000/5000 x1100–1980 mmElementy systemu: 1 skrzydło, listwazêbata, komplet wózków jezdnychAutomatyka: napêd elektromechanicznyZabezpieczenia: zamek hakowyz wkładk± patentow±Kolory: paleta RALGwarancja: 10 lat

30 WJAZDOWA ARETE HORIZON

CENA (netto): 5200 zł

Producent: BetafenceRodzaj: przesuwnaMateriał: rama stalowa ocynkowanaWykoñczenie: ocynk, warstwa epoksydo-wa, powłoka poliestrowaWymiary (szer.x wys.): 3000–5000 x1000–2400 mmElementy systemu: skrzydło bramy, słupprowadz±cy i koñcowy, rolki, zamekAutomatyka: BekamaticZabezpieczenia: na zamówienie m.in.czytnik kart, zamek szyfrowy, wideofonKolory: na zamówienie wszystkie z RALGwarancja: 2 lataCechy szczególne: solidna konstrukcja

32 WJAZDOWA SAMONO¦NA PRZESUWNA ROBUSTA BEKAMATIC

CENA (netto): 10849–15439 zł* *z automatyk±

CMYK WD 10/12 - bramy; strona: 124

(2012-09-11 15:35:26)

Page 127: Własny Dom 10/2012

125_gerda.indd 125 12.9.2012 10:18:46

Page 128: Własny Dom 10/2012

126 WŁASNY DOM 10/2012

TECHNOLOGIE BUDOWANIA

IZODOM 2000 POLSKA

SYSTEM BUDOWY DOMÓW PASYWNYCH

PRODUCENT:Izodom 2000 Polska Sp. z o.o.

ul. Ceramiczna 2,98-220 Zduńska Wolatel. 43 823 4188

[email protected], www.izodom.pl

Jak niedrogo zbudować dowolny budynek w standardzie pasywnym?

Znana od 20 lat fi rma Izodom wprowadza na rynek kompletny system budowlany dla domów pasyw-nych. Nareszcie możemy za rozsądną cenę wybu-dować dom i cieszyć się kosztami energii grzewczej rzędu kilkuset złotych rocznie. Bez mostków termicz-nych, z idealnie ciągłą, grubą warstwą termoizolacji – od fundamentu aż po dach.

Płyta fundamentowaPłyta fundamentowa to 25 cm zbrojonego betonu, wylanego w szalunku wykonanym z najtwardszego na rynku, wodoodpornego tworzywa izolacyjnego – Periporu (BASF). Grubość izolacji to 25 cm. Specjal-ne łączenia pozwalają uniknąć mostków termicznych, a współczynnik przenikania ciepła to Uo=0,13 W/m2K.Sześć kształtek znajdujących się w systemie pozwa-la w kilka godzin zbudować szalunek i wypełnić go betonem. Płytę zbroimy tradycyjnie lub zbrojeniem rozproszonym.

Korzyści:• całkowity czas budowy stanu zerowego budynku

to 3-5 dni roboczych,• idealna ochrona termiczna i przeciwwilgociowa

(standard domu pasywnego),• możliwość posadowienia budynku na nieno-śnych gruntach, przy wysokim poziomie wód gruntowych, na terenach, gdzie występują szko-dy górnicze.

DachyNowością jest system izolacji nakrokwiowej. Duże płyty o grubości 25 cm zapewniają izolację na po-ziomie Uo=0,13 W/m2K, czyli tak, jak w domu pa-sywnym. Przemyślane połączenie izolacji dachu z izolacją ścian i hakowy system łączenia płyt ze sobą pozwalają budować bez narażania się na po-wstanie mostków termicznych. Wybierz pokrycie dachu, a my pomożemy dobrać odpowiedni rodzaj płyty izolacyjnej.

Korzyści:• bardzo dobra, wodoodporna izolacja o grubości

25 cm, • kilka rodzajów płyt daje możliwość pokrycia dachu dachówką, blachą, papą lub innymi,• zupełny brak mostków termicznych,• zmniejszenie ilości warstw na dachu (instalacja

bezpośrednio na łatach),• pokrycie bezpośrednio na izolacji,• specjalny system drenażowy gwarantujący odprowadzenie wilgoci.

Jako jedyni w Polsce posiadamy bogatą bibliotekę materiałów dla projektantów. Dzięki temu profesjo-nalnie pomożemy Ci zaprojektować lub przeprojekto-wać wymarzony dom. Chętnie wskażemy lokalnego wykonawcę lub przeszkolimy dowolną fi rmę wyko-nawczą. Poproś nas o bezpłatną wycenę Twojego domu oraz o pomoc w pracach projektowych. Do-łącz do ponad 17 000 zadowolonych Klientów! Na hasło „Własny Dom” uzyskasz specjalny rabat!

Ciepłe ścianyJak budujemy energooszczędne ściany? Z pustaków szalunkowych Izodom „budujemy” wszystkie – we-wnętrzne, zewnętrzne i działowe. Kilku pracowników w 4-5 dni ułoży szalunek do wysokości kondygnacji. Ścian nie zbroimy. Po ich podparciu, w 3-4 h wypeł-niamy je betonem podawanym pompą, aż do 3 m – w tym tkwi tajemnica niskiego kosztu budowy. Tylko bardzo twarde elementy o specjalnej konstrukcji wy-trzymują tak szybkie tempo prac. Trwałość konstruk-cji gwarantuje nam monolityczna ściana betonowa o grubości 15 cm, a niespotykaną energooszczęd-ność zapewnia 30 cm Neoporu, najlepszego izolu-jącego tworzywa piankowego. Dla domów pasyw-nych mamy elementy o współczynniku przenikania ciepła U=0,10 W/m2K przy jedynie 45 cm grubości. Sprawdź, jak grubą i kosztowną ścianę murowaną musiałbyś zbudować, aby dorównać naszej przegro-dzie. Dla domów energooszczędnych mamy tańsze elementy o grubości 35 cm i U=0,15 W/m2K.

Korzyści:• możliwość zastosowania do każdego projektu

budowlanego,• trwałość i energooszczędność konstrukcji przy

zupełnym braku mostków termicznych,• brak zapraw, klejów, klamer oraz niepotrzebnego

zbrojenia (co zmniejsza koszty materiałowe),• wielkość elementów (0,5 m2) oraz betonowanie

pompą niesamowicie przyspiesza prace budow-lane.

s116_WD2_12_SF_Izodom.indd 126 12.9.2012 9:03:14

Page 129: Własny Dom 10/2012

10/2012 WŁASNY DOM 127

WENTYLACJA

GLOBAL-TECH

GRUNTOWE WYMIENNIKI CIEPŁA GEOHEAT

P.H.U. GLOBAL-TECHul. Dworcowa 11A, 42-520 Dąbrowa Górnicza

tel. 32 264 86 86, 696 065 202www.globaltech.com.pl, [email protected]

DLACZEGO GWC? Ponieważ natura nie wystawi ci rachunku za ogrzewanie i chłodzenie.

OPISMając na uwadze zagrożenia jakie występują, gdy GWC montowany jest na terenie okresowo pod-mokłym lub tam, gdzie występuje wysoki poziom wód gruntowych, oraz idąc naprzeciw najwyższym wymaganiom wprowadziliśmy nowy system ruro-wego powietrznego gruntowego wymiennika ciepła GEOHEAT. System ten polega na wykorzystaniu rur polietyle-nowych PE 100 z powłoką antybakteryjną i anty-grzybiczną, łączonych poprzez kształtki zgrzewane elektrooporowo (lub tam, gdzie jest taka potrzeba zgrzewane doczołowo).Rozwiązanie takie od wielu lat stosowane jest z powo-dzeniem w gazownictwie, a więc tam, gdzie szczel-ność rurociągu musi z tytułu bezpieczeństwa być zapewniona w 100%.Ogromną zaletą polietylenu PE 100 przy wykorzysta-niu do GWC jest to, że w stosunku do PVC i polipro-pylenu przy tych samych grubościach rur posiada on wielokrotnie lepszą przewodność cieplną. Przewod-ność cieplna PVC wynosi 0,16 [W/mK], polipropy-lenu 0,22 [W/mK], przewodność cieplna polietylenu 0,50 [W/mK] .Potwierdzeniem zalet PE 100 jest to, że w skali całego świata przy budowie nowych sieci instalacyjnych uży-wa się ponad 90% rur PE 100.

ZALETY SYSTEMU GEOHEAT■ Najlepszy odzysk ciepła i chłodu w porównaniu

do innych rurowych GWC. Wykorzystanie poliety-lenu o wysokim współczynniku przewodzenia do produkcji rur oraz wprowadzenia małych średnic tj. dn 110 i 160, pozwoliło na uzyskanie lepszych parametrów pracy.

■ Gwarancja 30 lat. Gwarantowana 100% szczel-ność GWC wykonanego zgodnie z opracowaną ,,Technologią montażu i wykonania rurowego gruntowego wymiennika ciepła GEOHEAT”.

■ Z uwagi na zastosowanie średnic dn 110 i dn 160 możliwość budowy GWC na bardzo małej prze-strzeni zewnętrznej lub pod obiektem. Możliwość wykonania GWC pod obiektami o zabudowie sze-regowej. Możliwość bezpiecznego montażu GWC pod płytą fundamentową. Rury dn 110 posiadają wytrzymałość SN 11.

■ Montaż wyłącznie przez fi rmy przeszkolone w za-kresie prawidłowego doboru oraz zgrzewania elektrooporowego i doczołowego według ,,Tech-nologii montażu i wykonania rurowego grunto-wego wymiennika ciepła GEOHEAT”. Eliminuje to wykonywanie GWC przez przypadkowe fi rmy typu „złote rączki”. Montaż przez fi rmę przeszkoloną gwarantuje prawidłowy dobór oraz wykonanie i pracę systemu.

■ Doskonała długoterminowa wytrzymałość PE 100.

■ Bezpieczna technologia połączeń (zgrzewanie). Elastyczność rur PE 100 i ich zgrzewanych po-łączeń znakomicie sprawdza się w warunkach znacznego obciążenia np. ruchem kołowym.

■ PRODUKT PRZYJAZNY DLA ŚRODOWISKA.

SZUKAMY PRZEDSTAWICIELI ORAZ FIRM INSTALACYJNYCH DO MONTAŻU GWC GEOHEAT

127_globaltech.indd 127 11.9.2012 11:39:15

Page 130: Własny Dom 10/2012

PONA

DTOKRONIKA BUDOWY ETAP 11

• Drzwi wewnętrzne i szafyFOCUS• Wełna mineralna• Fundament płytowy

Z PRAKTYKI• Podbitka dachowa• Pompa ciepła

MODERNIZACJA• Doświetlenie poddasza

ARCHITEKTURA• Działka i projekt

WOKÓŁ DOMU• Oświetlenie zewnętrzne

WŁASNY DOM Z KONCEPTEM Projekty, Budowa, Eksploatacja, Modernizacjamiesięcznik • nr 10 (112)/2012 • październikISSN 1509-3042 • INDEX 353752

DZIAŁ PRENUMERATY: tel. 85/743 82 [email protected]

WYDAWCAKoncept Sp. z o.o., ul. Watykańska 13, 15-638 Białystoktel. 85/743 82 10, fax 85/653 90 03Dyrektor Wydawnictwa: Krzysztof Grabek, [email protected] REDAKCJI I BIURA HANDLOWEGOul. Bacciarellego 54, 51-649 Wrocławtel. 71/348 22 14, fax 71/347 83 [email protected] PR: [email protected] Naczelna: Agnieszka Rudomino, [email protected]ępca Redaktor Naczelnej: Andrzej Daczkowski,[email protected]:Sylwia Makowska-Rzatkiewicz,[email protected] [email protected] Czerwonka, [email protected]: Marek MisiakProjekt graficzny, przygotowanie do druku:Jolanta [email protected] Wolniewicz-Borkowska, [email protected]: Anna [email protected] współpracownicy:Iwona Engel, Dorota Krupińska, Łukasz Rajchert, Hanna Tomasiewicz-Aleksy, Barbara Trznadel-Kluz, Rafał ŻyłaDyrektor Handlowy Grupy Wydawniczej:Paweł Jasiński, [email protected]: tel. 71/348 38 09Sylwia Baran, [email protected] [email protected] Haciuk, [email protected] [email protected] [email protected] projektów do druku:Andrzej Muszyński, [email protected] Jagielski, [email protected]Ł DYSTRYBUCJI: Wojciech Dobrowolski (dyrektor), [email protected] Romaniuk, [email protected]ĘCIA NA OKŁADCET. Pikuła, T. Augustyndruk Techgraf© Copyright by konceptRe dak cja nie zwra ca nie za mó wio nych ma te ria-łów oraz za strze ga so bie pra wo do ich skra ca nia w przy pad ku pu bli ka cji. Wszyst kie ma te ria ły są ob ję te pra wem au tor skim. Prze druk w ja-kiej kol wiek for mie bez wcześniej szej pi sem nej zgo dy Dy rek to ra Wy daw nic twa jest za bro nio-ny. Wszel kie przed sta wio ne pro jek ty pod le ga ją ochro nie pra wa au tor skie go i na le żą do osób wy mie nio nych przy każ dym z nich. Pra wa au tor-skie do opra co wa nia pla stycz ne go czasopisma na le żą wy łącz nie do wy daw cy. Po wie la nie i wy-ko rzy sty wa nie w ja ki kol wiek spo sób bez zgo dy wy daw cy jest za bro nio ne. Sprze daż bez u mow na nu me rów bie żą cych i ar chi wal nych jest za bro-nio na. Dzia ła nie wbrew po wyż sze mu za ka zo wi skut ku je od po wie dzial no ścią praw ną. Wy daw ca nie po no si od po wie dzial no ści za treść re klam i ma pra wo od mó wić pu bli ka cji bez po da nia przy czy ny. Czasopismo ni niej sze nie sta no wi ofer ty w ro zu mie niu pra wa i jest pu bli ko wa ne je dy nie dla ce lów in for ma cyj nych.

następnynumer11/2012

w sprzedażyod 22 października

WKuteDKkrADul.tttelredinfo

ikaaaa

TEMAT MIESIĄCARemont kuchni i łazienkiArmatura sanitarna i ceramika łazienkowa. Wanny, umywalki i kabiny prysznicowe. Odpowiednia wentylacja, ogrzewanie i instalacja elektryczna. Drzwi i okna. Chemia budowlana w pomieszczeniach mokrych

RAPORT z RYNKUKominkiPrzegląd oferty producentów kominków. Przejrzysta prezentacja ułatwi dokonanie wyboru

DOM z OKŁADKIUdana metamorfozaKiedy właściciele kilka lat temu wybudowali tę parterówkę, sami zajęli się urządzaniem wnętrz. Po jakimś czasie zorientowali się, że dom, choć wygodny, nie jest przytulny. Postanowili więc skorzystać z pomocy dekoratorki wnętrz i zmienili go w prawdziwie rodzinne, ciepłe i przyjazne miejsce, w którym chętnie spędzają czas

fot.

Bosc

h

fot.

Bru

nner

fot. Ł.

Raj

cher

t

128_zapowiedzi.indd 128 13.9.2012 11:48:44

Page 131: Własny Dom 10/2012

okl_II_III_WD10_12_01.indd 1 12-09-12 13:47:20

Page 132: Własny Dom 10/2012

TEMAT M

IESIĄCA

: DOM

PRZYJAZN

Y NATURZE • M

ODERN

IZACJA WEN

TYLACJI • SCHODY DREW

NIAN

E

32 U=0,1! tak dobrze ocieplono dom prefabrykowany s. 88

[112] 10/2012 cena 7,99 zł (w tym 8% Vat)

B U D O W A i M O D E R N I Z A C J A

KRONIKA BUDOWY – ETAP 10schody żelbetowe z drewnianą okładziną: montaż krok po kroku s. 78

mały taras z drewna sosnowego z pergolą s. 110

FANTAZYJNIE ROZRZEŹBIONE DACHY

porady architekta s. 104

BRAMY GARAŻOWE I WJAZDOWE

ISSN 1509-3042 10

i n d e x 3 5 3 7 5 2KRONIKA BUDOWY – ETAP 10 ISSN 1509 3042 10

i n d e x 3 5 3 7 5 2

naturalne materiały • zdrowa wentylacja • oszczędna eksploatacjaPRZYJAZNY NATURZE

s. 32T E M A T M I E S I Ą C A

domek logicznysesja numeru s. 6

SYSTEMY RYNNOWE dobieramy, montujemy i konserwujemy s. 24

10/2012 cena 7,99 zł[112] 1[112] 1

RAPO

RT

z RY

NKU10 2012 w

ww

.wlasnydom

.pl

12012numer specjalny

Zamówienia przyjmujemy: telefonicznie pod numerem 85 743 82 30 pon.–pt., w godz. 800–1600 e-mailem: [email protected] lub na stronie www.sklep.koncept-wydawnictwo.pl Zamawiający pokrywa koszt pobrania pocztowego.

Cena katalogu 9,99 zł

Zamów on-line:www.sklep.koncept-wydawnictwo.pl

okl_IV_I_WD10_12_01.indd 1 13-09-12 9:44:35