Władysław Broniewski

19

description

Władysław Broniewski. „Nie wiem co to poezja nie wiem, po co i na co, wiem, że czasami ludzie czytają wiersze i płaczą”. „Niesforny komunista, zawsze beztroski romantyk”. Urodził się 17 grudnia 1897 roku w Płocku, zmarł 10 lutego 1962 roku w Warszawie. - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Władysław Broniewski

Page 1: Władysław  Broniewski
Page 2: Władysław  Broniewski

Urodził się 17 grudnia 1897 roku w Płocku, zmarł 10 lutego 1962 roku w Warszawie.

Pochodził z rodziny inteligenckiej o żywych tradycjach patriotycznych. Dzieciństwo i młodość spędził w rodzinnym mieście. W szkole średniej pod pseudonimem „Orlik” działał w organizacjach niepodległościowych, należał do Związku Strzeleckiego. Redagował nawet pisemko młodzieży niepodległościowej „Młodzi idą”, zamieszczając w nim swoje wiersze.

Współczesny wygląd domu Broniewskiego

Page 3: Władysław  Broniewski

W czasie pierwszej wojny świtowej opuścił VII klasę gimnazjum, by zaciągnąć się do Legionów. Brał udział w walkach frontowych m.in. na Wołyniu. Został wkrótce internowany do obozu w Szczypiornie, gdyż odmówił złożenia przysięgi na wierność Austrii.

Page 4: Władysław  Broniewski

Po zwolnieniu rozpoczął studia humanistyczne na Uniwersytecie Warszawskim, ale wkrótce potem, jako przekonany zwolennik Piłsudskiego zaciągnął się do wojska i brał udział w wojnie polsko – radzieckiej. „Władysław Orlik – Broniewski, później niesforny komunista, zawsze beztroski romantyk, otrzymał w Legionach stopień porucznika i dowodził własnym plutonem”.

Uniwersytet Warszawski

Page 5: Władysław  Broniewski

W 1921 r. opuścił wojsko w randze kapitana. Ten okres w znacznej mierze zaważył na kształtowaniu się poglądów Broniewskiego, co znalazło odbicie w późniejszej twórczości. Podczas studiów uniwersyteckich zbliżył się do kręgów lewicowych, wstąpił do Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej. Tam styka się z twórcami i działaczami kulturalnymi kręgu komunistycznego. W roku 1925 Broniewski wspólnie z Stanisławem Ryszardem Standem i Witoldem Wandurskim wydają pierwszy biuletyn poetycki pt. „Trzy sławy” – był to zarazem pierwszy w Polsce manifest poetów proletariackich.

Page 6: Władysław  Broniewski

W tym samym roku wydał swój pierwszy tom poezji „Wiatraki”. Broniewski – ideowy komunista. Nigdy nie należał do Komunistycznej Partii Polski, ale brał udział w wielu akcjach przez nią prowadzanych i ponosił wszelkie konsekwencje, jakie spotykały działaczy. W r.1931 władze odebrały prawo ukazywania się „Miesięcznikowi Literackiemu”, z którym współpracował, a redakcja została aresztowana. Bezpośrednią przyczyną tych represji była publikacja listu otwartego, protestującego przeciw stosowaniu w Łucku tortur wobec więźniów politycznych. W więzieniu Broniewski spędził dwa miesiące. W 1934r. przebywał kilka tygodni w ZSRR.

Page 7: Władysław  Broniewski

Gdy wybuchła II wojna, poeta jako ochotnik zgłosił się do obrony kraju. Poszukując swej jednostki, znalazł się we Lwowie, przejętym wówczas przez władze radzieckie. Włączył się w życie kulturalne miasta. Niestety, wskutek prowokacji został oskarżony o bliskie związki z władzami sanacyjnymi oraz o nacjonalizm, a następnie osadzony przez władze sowieckie w więzieniu. Przebywał tam od początku 1940r. do września 1941. „Długi pobyt we lwowskim więzieniu na Zamarstynowie ostudził rewolucyjny zapał, włożył mu w usta słowa pełne gniewu i goryczy jak mówią wiersze z tego czasu, bardzo osobiste i ściśle związane z życiową biografią artysty. (…)

Ulica we Lwowie.

Page 8: Władysław  Broniewski

„Tułacza armia”, tekst wydrukowany w Orle Białym nr.21 1943 r. i nigdy potem nie włączony do zbiorków Broniewskiego (za jego życia)demonstruje, jakimi zasługami żołnierz polski zdobywał należne mu prawo moralnego osądu innych, za którymi stała siła i przemoc, triumfujące w tej wojnie, i jak miało się liczą racje pokrzywdzonych. Jeśli Łagier i Sybir były szkołą bycia żołnierzem, to także i w tym sensie, że uczyły, jak pogodzić się z przegraną. (J.Święch)

Page 9: Władysław  Broniewski

„Tam na Uchocie, na Soświerośnie sosna przy sośnie,drzewa piękne, masztowe wyrosły.Myśmy ostrym toporemRozprawiali się z borem.Nie dla Polski: dla Rosji…dla Rosji…Dobywaliśmy węgielPod polarnym aż kręgiemLub spławialiśmy las na Pieczarze,I rzucała nas dolaNa bezdroża na pola, W tundrę, tajgę, za góry, za morze…”

Page 10: Władysław  Broniewski

Dla poety walka z Hitlerowskimi Niemcami była nakazem chwili, więc wstąpił do organizującej się armii polskiej formującej się w ZSRR. Wraz z wojskiem przybył do Syrii, Palestyny, a pod koniec wojny do Anglii. Pobyt na Bliskim Wschodzie był okresem ciężkiej próby poety, coraz częściej napadały go złe nastroje, rozterki, niepokoje, aż skończyło się na ataku depresji i braku równowagi psychicznej.

Page 11: Władysław  Broniewski

Po zakończeniu wojny Broniewski wrócił do kraju i bacznie śledził dokonujące się przemiany zarówno społeczne, jak i ideologiczne. Jego wiersze z tego okresu obejmują problematykę walki rewolucyjnej, twórczej pracy i odbudowy. Prowadził dość ożywioną korespondencję ze starym przyjacielem Julianem Tuwimem, który podobnie jak wcześniej Broniewski był na uchodźstwie na Zachodzie.

Julian Tuwim

Page 12: Władysław  Broniewski

Wysokie zaangażowanie poezji w sprawy przemian społecznych, ideologicznych z czasem schodzą na drugi plan, a na czoło wysuwają się utwory o tematyce bardzo osobistej, związane przede wszystkim z tragicznymi przeżyciami. Pierwszym była śmierć żony – Marii Zarębińskiej, więźniarki obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, której straszliwe warunki obozowe w znacznym stopniu nadszarpnęły zdrowie.

Z Marysią Zarębińską (1946 - rok ich ślubu)

Page 13: Władysław  Broniewski

Drugim bolesnym ciosem dla poety, a przede wszystkim – ojca, była śmierć ukochanej córki Anki, której poświęcił cykl wierszy zatytułowanych jej imieniem.

Z Anką i psem.

Page 14: Władysław  Broniewski

W tym okresie pojawiają się też utwory o tematyce dotąd traktowanej marginesowo – zachwyt nad pięknem polskiego krajobrazu („Mazowsze”).

Page 15: Władysław  Broniewski

Ostatnie lata Broniewskiego zdominowane zostały w jego twórczości przez problematykę rozrachunku z życiem, starzenia się i umierania.

„Starzeję się jak płocki dąb, silny podobnie, z czasie i losem ząb za ząb”

Page 16: Władysław  Broniewski

Broniewski zajmował się również tłumaczeniem. Jego dorobek przekładowy stanowią przede wszystkim dzieła rosyjskich klasyków: Dostojewskiego, Gigola, Andrijewa, B.Pilniaka, Szołochowa, Tołostoha, Jesienna, Majakowskiego. Za swoją działalność literacką dwukrotnie został nagrodzony nagroda państwową I stopnia (1950 i 1955), nagroda Pen Clubu oraz otrzymał Order Budowniczych Polski Ludowej.

Page 17: Władysław  Broniewski

Poeta zmarł po ciężkiej chorobie nowotworowej krtani. Został pochowany na cmentarzu na Powązkach. W Warszawie, w domu, w którym mieszkał poeta przez ostanie lata życia, utworzono obecnie jego muzeum.

Page 18: Władysław  Broniewski

W Płocku znajduje się pomnik poety. Do dziś istnieje dom, w którym poeta się urodził i spędził wczesną młodość, ostał się również dąb – ukochane drzewo Broniewskiego – rosnący przy domu od strony Wisły. Jedna z grup poetyckich działająca w mieście nosi nazwę „Pod dębem”.

Dąb Broniewskiego kiedyś …

… i dziś.

Płocki pomnik poety

Page 19: Władysław  Broniewski

KONIEC Dziękujemy za obejrzenie naszej prezentacji

Autorzy: Agata Mokiejwska Mateusz Jarzyński Piotr Wysocki kl. III b Gimnazjum nr 6 w

Płockuim. prof. Władysława Szafera

Praca wykonana na podstawie materiałów zamieszczonych w książce „O poetach i pisarzach inaczej”.