Wisawa Szymborska

Autor: Agnieszka Wjtowicz kl. II hWisawa Szymborska

Wisawa SzymborskaWisawa Szymborska (ur.2 lipca1923naProwencie, zm.1 lutego2012wKrakowie) -polskapoetka,eseistka,krytyk literacki,tumaczka,felietonistka; czonkini zaoycielka Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, czonkiniPolskiej Akademii Umiejtnoci, laureatkaNagrody Nobla w dziedzinie literatury(1996). Szymborska debiutowaa na amach Dziennika Polskiego wierszemSzukam sowaw 1945.

Wisawa Szymborska bya crkWincentego Szymborskiego. Bya kobiet dowcipn, z ogromnym poczuciem humoru, dystansem do siebie i wiata. Uwielbiaa oglda walki Gooty, zachwycaa si filmami Woody'ego Allena, Felliniego i lubia pisa limeryki lec w ku.

Nauka Od roku 1924 rodzina Szymborskich mieszkaa w Toruniu, nastpnie od 1929 lub 1931 w Krakowie przy ul. Radziwiowskiej; Wisawa uczszczaa tam pocztkowo do Szkoy Powszechnej im. Jzefy Joteyko przy ul. Podwale 6, nastpnie, od wrzenia 1935 r., do Gimnazjum Sistr Urszulanek przy ul. Starowilnej 3-5.Po wybuchu II wojny wiatowej kontynuowaa nauk na tajnych kompletach. W 1946 r. rozpocza studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagielloskim, nastpnie przeniosa si na socjologi. Nie ukoczya jednak studiw ze wzgldu na trudn sytuacj materialn.

RodzinaWisawa Szymborska po raz pierwszy wysza za m w kwietniu 1948 za poet i publicyst Adama Wodka. Nowoecy zamieszkali w legendarnym Domu Literata przy ul. Krupniczej. Jednak z Adamem Wodkiem rozwioda si w roku 1954.

Od roku 1969 bya zwizana z pisarzem Kornelem Filipowiczem a do jego mierci w 1990 roku. Pary tej nigdy nie czy jednak nigdy zwizek maeski. Nie mieszkali te razem. Szymborska nie miaa dzieci.

Adam WodekAdam Wodek bra udzia wkampanii wrzeniowej w 1939 jako ochotnik. W czasieokupacjidziaa w podziemiu kulturalnym, w latach 19431945 by redaktorem Biblioteki Poetyckiej. W kwietniu 1948 oeni si zWisaw Szymborsk. Maestwo skoczyo si rozwodem w 1954, jednak utrzymywali ze sob przyjazne stosunki. Poeta zosta pochowany naCmentarzu Rakowickim.

Kornel FilipowiczFilipowicz Kornel(1913-1990), polski prozaik. Jako student biologii na Uniwersytecie Jagielloskim by dziaaczem lewicowych organizacji ZMS i MOPR. Wspredaktor miesicznikaNasz Wyraz.

W okresieokupacji, po ucieczce z niemieckiej niewoli pracowa w kamienioomach w Zagnasku pod Kielcami 1940-1943. Wsppracowa z konspiracyjn grup lewicow Polska Ludowa w Krakowie.

TwrczoSzymborska uchodzi za jedn z najwybitniejszych postaci w parnasie polskich poetw. Szczeglna warto jej poezji zostaa podkrelona przez przyznanie jej w 1996 r. Nagrody Nobla.

Wiersze Szymborskiej uchodz za proste, ale jednoczenie przesiknite gbokim intelektualizmem. Poetka nie sili si na grnolotny jzyk, nawizuje bezporedni kontakt z czytelnikiem. Jednoczenie porusza jednak sprawy wane, filozoficzne, refleksje zwizane z egzystencj czowieka i jego miejscem w wiecie.

Charakterystyczn postaw podmiotu lirycznego wierszy noblistki jest postawa zadziwienia si wiatem, zadawania naiwnych, prostych pyta, poruszania spraw, ktre wydaj si ju dawno rozpatrzone. Najwaniejsze dzieaZbiory wierszy: -Dlatego yjemy (1952), -Pytania zadawane sobie (1954), -Woanie do Yeti (1957), -Sl (1962), -Sto pociech (1967), -Wszelki wypadek (1972), -Wielka liczba (1976), -Ludzie na mocie (1986), -Koniec i pocztek (1993), -Lektury nadobowizkowe (1973).

Ordery, odznaczenia i nagrody

Wisawa Szymborska otrzymaa wiele wyrnie m.in.:-Order Ora Biaego(2011), -Zoty Medal Zasuony Kulturze Gloria Artis(2005),-Honorowe Obywatelstwo Stoecznego Krlewskiego Miasta Krakowa(1997)-Nagroda Literacka Miast Partnerskich Torunia i Getyngi im. Samuela Bogumia Lindego (1996)-Tytu:Czowiek Roku tygodnika Wprost(1996)-Nagroda Nobla w dziedzinie literatury (1996)-Doktor Honoris CausaUniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu ( 27 lutego 1995- jedyny doktorat honorowy, ktry przyja poetka)-Nagroda Kocielskich(1990)-Dziecica Nagroda SERCA za pomoc dla widnickich dzieci.

Order Ora BiaegoNagroda NoblaW 1996 roku Komitet Noblowski, przyznajcNagrod Noblaw dziedzinie literatury, w uzasadnieniu nagrody napisa: za poezj, ktra z ironiczn precyzj pozwala historycznemu i biologicznemu kontekstowi ukaza si we fragmentach ludzkiej rzeczywistoci.

Polska Akcja Humanitarna

Dla Polskiej Akcji Humanitarnej Wisawa Szymborska nie bya tylko wielk poetk, ale rwnie wielkim spoecznikiem. Bardzo czsto wspieraa ich dziaania.

Regularnie przekazywaa na ich aukcje swoje wyklejanki-kolae. W 2008 roku zgodzia si, aby cay dochd ze sprzeday ksiki autorstwa Ryszarda Matuszewskiego "Wisawy Szymborskiej dary przyjani i dowcipu" zosta przekazany na rzecz Polskiej Akcji Humanitarnej.

Karta-wyklejanka, ktr W. Szymborska przygotowaa na rzecz Kampanii Wodnej. Fot. Archiwum PAH.Wystawa w Krakowie1lutego 2013 roku, w pierwsz rocznic mierci Wisawy Szymborskiej, w Muzeum Narodowym zostaa otwarta wystawa Szuflada Szymborskiej. Wystawa jest rodzajem scenografii, trjwymiarowego kolau, w ktrym przedmioty nalece do Poetki zderzone s z cytatami z twrczoci, fotografiami osb, rzeczy i miejsc. Szuflady, pudeka, schowki, regay, z jakich skada si ekspozycja, wzbudzaj ciekawo, zachcaj do szukania, odkrywania, poznawania. Zawieraj rzeczy kolekcjonowane przez Szymborsk maski, stare widokwki, pamitki i kurioza, ktre dostawaa od przyjaci.

Ciekawym przedmiotem w Szufladzie jest zaprojektowana przez Noblistk komoda, w ktrej przechowywaa m.in. fotografie. Komoda na wystawie jest ukryta za drzwiami i mona j oglda tylko przez wizjer.

Cytaty Wisawy Szymborskiej

Tyle wiemy o sobie, ile nas sprawdzono.

Mona nie kocha Ci - i y, ale nie mona owocowa.

Mio szczliwa. Czy to jest normalne, czy to powane, czy to poyteczne co wiat ma z dwojga ludzi, ktrzy nie widz wiata?

Czytanie ksiek to najpikniejsza zabawa, jak sobie ludzko wymylia.

wiat jest tak wielki, e wszystko jest szczegem.Podobno w przemwieniu pierwsze zdanie jest zawsze najtrudniejsze. A wic mam je ju poza sob...rda-http://www.se.pl/wydarzenia/kraj/wislawa-szymborska-rodzina-maz-adam-wlodek-partner-zyciowy-kornel-filipowicz_225299.html-http://pl.wikipedia.org/wiki/-http://portalwiedzy.onet.pl/-http://szymborska.klp.pl/-http://www.pah.org.pl/nasze-dzialania/218/681/zegnamy_wielka_poetke_i_spolecznika-http://www.plotek.pl/plotek/51,79592,11088216.html?i=1Piosenka: Czesaw Niemen - Dziwny jest ten wiat http://www.youtube.com/watch?v=gzACDJCfQvs

Czeslaw NiemenDziwny Jest Ten Swiat, track 71967Other216254.92Czeslaw NiemenDziwny Jest Ten Swiat, track 71967Other216254.92