Badanie panelowe z udziałem MŚP na temat informacji niefinansowych

Informacje ogólne dotyczące dyrektywy w sprawie sprawozdawczości niefinansowej

Dyrektywa w sprawi e sprawozdawczości niefinansowej zawiera wymóg, aby niektóre duże przedsiębiorstwa włączały do swoich rocznych sprawozdań publicznych oświadczenie na temat informacji niefinansowych.

W dyrektywie w sprawie sprawozdawczości niefinansowej określono cztery kwestie dotyczące zrównoważonego rozwoju:

środowisko, kwestie społeczne i pracownicze, prawa człowieka oraz łapownictwo i korupcję.

W odniesieniu do tych kwestii dyrektywa nakłada na przedsiębiorstwa wymóg ujawniania informacji na temat ich modelu biznesowego, polityk (w tym procesów należytej staranności), wyników, ryzyka i zarządzania ryzykiem oraz kluczowych wskaźników wyników związanych z działalnością. Dyrektywa nie wprowadza natomiast ani nie wymaga zastosowania standardu lub ram sprawozdawczości niefinansowej; nie zawiera też szczegółowych wymogów dotyczących ujawniania informacji, takich jak wykaz wskaźników dla poszczególnych sektorów.

Obecna sytuacja

Zapotrzebowanie użytkowników, w szczególności środowiska inwestorów, na informacje niefinansowe rośnie bardzo szybko i znacząco. Wzrost zapotrzebowania na szerszy zakres informacji od spółek, w których dokonano inwestycji, jest napędzany częściowo przez inwestorów, którzy muszą lepiej zrozumieć ryzyko finansowe wynikające z bieżących kryzysów związanych ze zrównoważonym rozwojem, a częściowo przez większy udział produktów finansowych, których celem jest aktywne rozwiązywania problemów środowiskowych i społecznych. Ponadto banki i inne instytucje sektora finansowego są w coraz większym stopniu zobowiązane na mocy prawa do przekazywania określonych informacji na temat wpływu ich inwestycji na społeczeństwo i środowisko.

Informacje niefinansowe ujawniane obecnie przez przedsiębiorstwa nie odpowiadają w wystarczającym stopniu potrzebom docelowych użytkowników. W szczególności informacje takie nie są wystarczająco porównywalne, wiarygodne ani kompletne. Ponadto, podejmując decyzję o tym,

jakie informacje niefinansowe należy zgłaszać, a także w jaki sposób i komu, przedsiębiorstwa mają do czynienia z niepewnością i złożonością.

Z tych powodów Komisja Europejska przygotuje wniosek dotyczący zmiany dyrektywy w sprawie sprawozdawczości niefinansowej. Celem niniejszego kwestionariusza jest zebranie opinii MŚP na ten temat.

Kto powinien przekazywać dane dotyczące kwestii środowiskowych i społecznych

Dyrektywa w sprawie sprawozdawczości niefinansowej ma obecnie zastosowanie do dużych jednostek interesu publicznego zatrudniających ponad 500 pracowników. W praktyce oznacza to duże spółki, których papiery wartościowe są notowane na rynkach regulowanych w UE, duże banki (niezależnie od tego, czy są notowane na giełdzie) oraz duże towarzystwa ubezpieczeniowe (niezależnie od tego, czy są notowane na giełdzie), pod warunkiem że zatrudniają ponad 500 pracowników.

W dyrektywie o rachunkowości „duże” jednostki zdefiniowano jako te, które przekraczają co najmniej dwa z trzech następujących kryteriów:

a) suma bilansowa: 20 000 000 EUR;b) przychody netto ze sprzedaży: 40 000 000 EUR;c) średnia liczba zatrudnionych w roku obrotowym: 250.

Dania i Szwecja podjęły decyzję o obniżeniu progu do 250 pracowników, uwzględniając w ten sposób wszystkie duże jednostki interesu publicznego.

Przedsiębiorstwa objęte zakresem dyrektywy w sprawie sprawozdawczości niefinansowej muszą zgłaszać istotne informacje dotyczące swojego łańcucha dostaw. W związku z tym, nawet jeśli MŚP nie są bezpośrednio objęte zakresem dyrektywy w sprawie sprawozdawczości niefinansowej, niektóre z nich mogą być zobowiązane do przekazywania pewnych informacji niefinansowych dużym przedsiębiorstwom, którym dostarczają towary lub usługi.

Ponadto banki i inne instytucje finansowe coraz częściej zwracają się do swoich klientów biznesowych, w tym do MŚP, o pewne informacje dotyczące kwestii społecznych i środowiskowych. Począwszy od 2021 r. fundusze inwestycyjne, banki i towarzystwa ubezpieczeniowe oraz doradcy finansowi będą musieli składać sprawozdania na temat sposobu inwestowania prywatnych środków

finansowych z punktu widzenia ich skutków pod względem ochrony środowiska, polityki społecznej i ładu korporacyjnego. Może to mieć wpływ na poziom inwestycji w przedsiębiorstwa, które nie ujawniają takich informacji. W związku z tym przedsiębiorstwa, które chciałyby przyciągnąć kapitał, będą musiały wziąć pod uwagę podawanie informacji dotyczących kwestii środowiskowych i społecznych. Z drugiej strony pojawią się nowe możliwości dla przedsiębiorstw, które mają zrównoważone modele biznesowe i otwarcie przedstawiają skutki swojej działalności w zakresie kwestii środowiskowych i społecznych.

Cel niniejszego kwestionariusza

Uzyskane od Państwa informacje pomogą Komisji Europejskiej ocenić skutki wymogów prawnych nałożonych na duże przedsiębiorstwa i ich łańcuch dostaw. Państwa uwagi pomogą Komisji Europejskiej w oszacowaniu kosztów udzielenia przez MŚP odpowiedzi na zapytania o informacje dotyczące kwestii społecznych i środowiskowych, zadawane przez duże przedsiębiorstwa, którym MŚP dostarczają towary lub usługi, a także na zapytania od instytucji finansowych. Komisja Europejska wykorzysta zebrane informacje przy rozważaniu ewentualnych zmian wymogów sprawozdawczości w zakresie kwestii społecznych i środowiskowych zawartych w dyrektywie w sprawie sprawozdawczości niefinansowej.

Pytania dotyczące respondenta

Pytania dotyczące respondentów:

Pytanie 1

Kraj – siedziba główna lub kraj, w którym prowadzą Państwo główną część swojej działalności: _________________________________

Pytanie 2

Proszę podać informacje na temat średniej liczby zatrudnionych, przychodów netto ze sprzedaży oraz sumy bilansowej Państwa firmy.

Proszę wybrać zakres (podane zakresy pochodzą z dyrektywy o rachunkowości):

a) średnia liczba zatrudnionych w roku budżetowym:a. do 10b. 11–50c. 51-250d. ponad 250

b) przychody netto ze sprzedaży:a. do 700 000 EURb. 700 001–8 000 000 EURc. 8 000 001–40 000 000 EURd. ponad 40 000 000 EUR

c) zestawienie bilansowe ogółem:a. do 350 000 EURb. 350 001–4 000 000 EURc. 4 000 001–20 000 000 EURd. ponad 20 000 000 EUR

Pytanie 3

Czy Państwa firma jest notowana na rynku regulowanym (np. na giełdzie)?

a. Tak

b. NiePytanie 4 Proszę wybrać obszar swojej działalności:

Kody NACE – dziedzina gospodarki X

A Rolnictwo, leśnictwo i rybactwo

B Przemysł wydobywczy

C Przetwórstwo przemysłowe

D Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i powietrze do układów klimatyzacyjnych

E Systemy zaopatrzenia w wodę Gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją

F Budownictwo

G Handel hurtowy i detaliczny Naprawa pojazdów samochodowych i motocykli

H Transport i gospodarka magazynowa

I Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi

J Informacja i komunikacja

K Działalność finansowa i ubezpieczeniowa

L Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości

M Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna

N Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca

O Administracja publiczna i obrona narodowa Obowiązkowe ubezpieczenie społeczne

P Edukacja

Q Opieka zdrowotna i pomoc społeczna

R Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją

S Pozostała działalność usługowa

T Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników Gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby

Pytania na temat informacji dotyczących kwestii społecznych i środowiskowych

Pytanie 5

Proszę zauważyć, że pytanie to dotyczy gromadzenia informacji dotyczących kwestii społecznych i środowiskowych, a nie ich zgłaszania w formie sprawozdania lub publikowania.

Niektóre przedsiębiorstwa gromadzą informacje dotyczące swojej działalności pod względem kwestii społecznych i środowiskowych. Robią tak, ponieważ jest to użyteczne w zarządzaniu przedsiębiorstwem, dlatego że są do tego zobowiązane na mocy prawa, bądź dlatego, że informacji tych żądają ich klienci lub partnerzy handlowi.

Czy Państwa firma gromadzi dane dotyczące:

a. swojego zużycia energii Tak Nieb. swojej emisji dwutlenku węgla Tak Niec. swojego zużycia wody Tak Nied. swojego zużycia innych zasobów Tak Nie e. wytworzonych przez siebie odpadów Tak Nief. wygenerowanego przez siebie zanieczyszczenia Tak Nieg. procentowego udziału kobiet i mężczyzn wśród swojego personelu

Tak Nieh. różnicy w wynagrodzeniu między mężczyznami a kobietami Tak Niei. szkoleń pracowników Tak Niej. wypadków lub zwolnień chorobowych Tak Niek. inne Tak Niel. Jeżeli wybrali Państwo odpowiedź „inne”, proszę doprecyzować:

Pytanie 6

Niektóre przedsiębiorstwa udostępniają informacje na temat kwestii społecznych i środowiskowych na swoich stronach internetowych. Może to mieć formę tekstu na stronie internetowej lub umieszczonego na takiej stronie linka do bardziej szczegółowego sprawozdania lub oświadczenia przedsiębiorstwa. Które z poniższych stwierdzeń najlepiej opisuje Państwa firmę?

a. Na naszej stronie internetowej nie zamieszczamy żadnych odniesień do naszych polityk i wyników w odniesieniu do kwestii społecznych i środowiskowych.

b. Na naszej stronie internetowej zamieszczamy ogólne oświadczenie na temat naszego zaangażowania w kwestie społeczne i środowiskowe, ale nie publikujemy żadnych szczegółowych informacji.

c. Publikujemy niektóre szczegółowe informacje dotyczące naszej działalności pod względem kwestii społecznych i środowiskowych (mogą one mieć formę sprawozdania lub szczegółowego oświadczenia).

d. Nasza firma nie ma strony internetowej.

Pytanie 7

Niektóre przedsiębiorstwa udostępniają informacje dotyczące swojej działalności za pośrednictwem mediów społecznościowych. Jak często Państwa przedsiębiorstwo udostępnia informacje dotyczące kwestii społecznych i środowiskowych za pośrednictwem mediów społecznościowych?

a. Nigdyb. Czasamic. Często

Pytanie 8

Czy Państwa firma regularnie dostarcza towary lub świadczy usługi bezpośrednio na rzecz większej firmy (przedsiębiorstwa zatrudniającego więcej niż ok. 250 pracowników)?

a. Takb. Nie

Pytanie 9

Czy Państwa firma została poproszona o podanie informacji dotyczących kwestii społecznych i środowiskowych:

przez bank przy negocjowaniu pożyczki Tak Nie

przez zakład ubezpieczeń Tak Nie

przez jakąkolwiek inną instytucję finansową przy negocjowaniu finansowania zewnętrznegoTak Nie

przez przedsiębiorstwo, na rzecz którego świadczą Państwo usługi lub dostarczają towary Tak Nie

przez administrację publiczną przy ubieganiu się o środki publiczne lub gwarancje Tak Nie

przez organizację pozarządową (np. w ramach kampanii na rzecz środowiska) Tak Nie

W innych przypadkach?* Tak Nie

* Proszę sprecyzować, jaki to przypadek:

Pytanie 10

Jeśli wybrali Państwo odpowiedź „tak” w odniesieniu do co najmniej jednej z opcji, o których mowa w pytaniu 9, lub jeśli udostępniają Państwo informacje na temat swojej działalności (np. na stronie internetowej), proszę oszacować całkowity czas, miesięcznie, jaki pracownicy przedsiębiorstwa poświęcają na udzielenie odpowiedzi na zapytania. Proszę uwzględnić w swoich obliczeniach czas, jaki pracownicy spędzają na zbieraniu informacji dotyczących kwestii społecznych i środowiskowych oraz (w stosownych przypadkach) na przygotowywaniu sprawozdania lub innych dokumentów zawierających informacje na temat kwestii społecznych i środowiskowych.

Proszę wyrazić swoją odpowiedź jako liczbę osobodni miesięcznie.

Na przykład:

Jeden pracownik przeznacza 0,2 dnia roboczego w miesiącu. Odpowiedź = 0,2 osobodnia miesięcznie.

Każdy z dwóch pracowników przeznacza około 0,5 dnia roboczego w miesiącu. Odpowiedź = 2 pracowników x 0,5 dni = 1 osobodzień miesięcznie.

Jeden pracownik przeznacza 0,25 dnia roboczego w miesiącu, a dwóch pracowników – po 0,1 dnia roboczego w miesiącu. Odpowiedź = 1 pracownik x 0,25 + 2 pracowników x 0,1 dnia w miesiącu = 0,45 osobodnia miesięcznie.

Odpowiedzi – proszę wybrać:

a. Mniej niż 0,1 osobodnia miesięcznie.b. 0,1–0,25 osobodnia miesięcznie.c. 0,26–0,5 osobodnia miesięcznie.d. 0,6–1 osobodnia miesięcznie.e. 1–2 osobodni miesięcznie.f. 2–5 osobodni miesięcznie.g. Ponad 5 osobodni miesięcznie.

Pytanie 11

Czy Państwa firma kiedykolwiek zwraca się do swoich partnerów handlowych, w szczególności dostawców, o udzielenie Państwu informacji dotyczących kwestii społecznych i środowiskowych?

a. Takb. Niec. Nie wiem

Pytanie 12

Pojawiły się sugestie, że uproszczony standard sprawozdawczości mógłby pomóc MŚP w przygotowywaniu odpowiedzi na pytania dotyczące kwestii społecznych i środowiskowych ze strony partnerów biznesowych, banków czy innych podmiotów. Pomysł polegałby na tym, że MŚP mogłyby przygotowywać jeden zestaw informacji dotyczących kwestii społecznych i środowiskowych, a nie odpowiadać na różne zapytania dotyczące nieco innych informacji.

Które z poniższych stwierdzeń najlepiej opisuje preferencje Państwa firmy?

a. Nie ma potrzeby stosowania standardu sprawozdawczości, zwiększyłoby to tylko obciążenie administracyjne.

b. Z zadowoleniem przyjęlibyśmy opracowanie uproszczonego standardu dotyczącego zgłaszania informacji dotyczących kwestii społecznych i środowiskowych, który mógłby być stosowany na zasadzie dobrowolności.

c. Z zadowoleniem przyjęlibyśmy opracowanie uproszczonego standardu dotyczącego zgłaszania informacji dotyczących kwestii społecznych i środowiskowych, który byłyby obowiązkowy dla naszej firmy i przedsiębiorstw o podobnej wielkości.

Pytanie 13

Proszę przedstawić wszelkie uwagi na temat udostępniania lub zgłaszania informacji dotyczących Państwa firmy pod kątem kwestii społecznych i środowiskowych: