W numerze - podr.pl · 26 Tendencje cenowe podstawowych produktów żywnościowych –...

67
W numerze: Wieści z województwa 4 Laureaci konkursów w Dworze Artusa 7 Tradycyjnie smakowało w Poznaniu 9 O nas: Działalność doradcza na ziemi słupskiej 12 Jesienne Targi Ogrodnicze 2011 w Strzelinie Pomorska Izba Rolnicza 15 Dożynki Prezydenckie w Spale 2011 z udziałem samorządu rolniczego 16 Nie tylko zboże zapełnia trzos – wsparcie dla osób chcących odejść z rolnictwa 17 Czas na prywatyzację państwowych gruntów 18 Z myślą o uzdolnionej młodzieży wiejskiej 18 Słupskie Pokopki 2011 19 Pomorska Izba Rolnicza na dożynkach w Ostaszewie 19 Z prac rad powiatowych Pomorskiej Izby Rolniczej Dla wsi i regionu 23 Korzystne zmiany dla młodych rolników 24 Aktualne informacje prawne dla rolnictwa Zarządzanie gospodarstwem rolnym 25 Zdaniem eksperta 26 Tendencje cenowe podstawowych produktów żywnościowych – lipiec/wrzesień 27 Projektowane stawki płatności bezpośrednich za 2011 rok 28 Badania koniunktury w rolnictwie Na polach i łąkach 30 A może pszenice jare siać późną jesienią? 32 Przypominamy – listopad W chlewni i oborze 33 Tucz w oparciu o prosięta z zakupu 34 Nowe oznakowanie materiału kwalifikowanego trzody chlewnej 34 Warto przeczytać 35 Kto ma owce, ten ma co chce 38 Przypominamy – listopad 39 Wykaz hodowców trzody chlewnej... W trosce o środowisko 41 Uwaga! Azbest Z wizytą u rolnika 43 Dobry przykład z Subków 45 Hodowla zachowawcza koników polskich „U Ewy i Artura” 47 Nowe miejsce na Ziemi Doniesienia 49 Małe przetwórstwo w Słowacji, Austrii i Słowenii (cz. II) 51 Warto przeczytać 52 Wymiana doświadczeń... 54 Dożynki w powiecie słupskim 56 VIII Słupskie Pokopki 57 „Rolniczak” – nowoczesna szkoła z tradycją 58 Odświętnie w Bolesławowie W domu i zagrodzie 61 Tajemnice chryzantem 63 Kalendarium prac ogrodniczych – listopad 65 Kotlety, klopsy, pulpety… Oferty Rozrywka dla dorosłych i dla dzieci Raport z rynku Pola opustoszały, dni stają się coraz krótsze, a poranki wi- tają nas przejmującym chłodem i przymrozkami. To wszystko oznacza, że wielkim krokami zbliża się zima. Zanim jednak ta pora roku rozpocznie swoje panowanie, cieszmy się jeszcze urokami jesieni i tym, że mamy trochę więcej czasu niż zwykle, który możemy poświęcić własnym pasjom i zainteresowaniom albo też np. lekturze kolejnego wydania naszego miesięcznika. W listopadowym numerze Państwa uwadze polecam przede wszystkim wywiady zamieszczone w dziale „Z wizytą u rolnika”. Nasi specjaliści przedstawiają w nich trzy bardzo dobre gospodar- stwa, które mimo że zajmują się zupełnie różnymi kierunkami, osiągają świetne wyniki w swojej działalności i nadal rozwijają się. O niezwykłej pasji można na pewno mówić w przypadku bohaterów materiału przygotowanego przez Panią Helenę Arty- szuk. Poznajemy w nim dwa gospodarstwa owczarskie, zrzeszo- ne w Regionalnym Związku Hodowców Owiec i Kóz, i choć hossa w hodowli owiec dawno minęła, one nadal robią wszystko, by owczarstwo na Pomorzu nie zaginęło. Pomorska Izba Rolnicza rozpoczyna realizację ciekawego projektu, skierowanego do osób chcących odejść z rolnictwa. In- formacje na ten temat znajdują się na stronach samorządu rolni- czego. Tu zamieszczone są również wiadomości dotyczące zmian w ustawie o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, którą podpisał Prezydent RP 10 października br. Zarekomendowane tematy to tylko niewielki fragment naszej gazety. W tym numerze poruszamy wiele innych tematów, np. pi- szemy o możliwości siewu odmian jarych pszenicy jesienią, tuczu w oparciu o prosięta z zakupu czy też korzystnych zmianach dla młodych rolników. Tradycyjnie też przygotowaliśmy garść przepi- sów kulinarnych i porad ogrodniczych. (red.)

Transcript of W numerze - podr.pl · 26 Tendencje cenowe podstawowych produktów żywnościowych –...

W numerze:

Wieci z wojewdztwa 4 Laureaci konkursw w Dworze Artusa 7 Tradycyjnie smakowao w Poznaniu 9 O nas: Dziaalno doradcza na ziemi

supskiej 12 Jesienne Targi Ogrodnicze 2011 w Strzelinie

Pomorska Izba Rolnicza 15 Doynki Prezydenckie w Spale 2011 z udziaem samorzdu rolniczego 16 Nie tylko zboe zapenia trzos wsparcie

dla osb chccych odej z rolnictwa 17 Czas na prywatyzacj pastwowych gruntw 18 Z myl o uzdolnionej modziey wiejskiej 18 Supskie Pokopki 2011 19 Pomorska Izba Rolnicza na doynkach

w Ostaszewie 19 Z prac rad powiatowych Pomorskiej Izby

Rolniczej

Dla wsi i regionu 23 Korzystne zmiany dla modych rolnikw 24 Aktualne informacje prawne dla rolnictwa

Zarzdzanie gospodarstwem rolnym 25 Zdaniem eksperta 26 Tendencje cenowe podstawowych produktw ywnociowych lipiec/wrzesie 27 Projektowane stawki patnoci bezporednich za 2011 rok 28 Badania koniunktury w rolnictwie

Na polach i kach 30 A moe pszenice jare sia pn jesieni? 32 Przypominamy listopad

W chlewni i oborze 33 Tucz w oparciu o prosita z zakupu 34 Nowe oznakowanie materiau

kwalifikowanego trzody chlewnej 34 Warto przeczyta 35 Kto ma owce, ten ma co chce 38 Przypominamy listopad 39 Wykaz hodowcw trzody chlewnej...

W trosce o rodowisko 41 Uwaga! Azbest

Z wizyt u rolnika 43 Dobry przykad z Subkw 45 Hodowla zachowawcza konikw polskich

U Ewy i Artura 47 Nowe miejsce na Ziemi

Doniesienia 49 Mae przetwrstwo w Sowacji, Austrii

i Sowenii (cz. II) 51 Warto przeczyta 52 Wymiana dowiadcze... 54 Doynki w powiecie supskim 56 VIII Supskie Pokopki 57 Rolniczak nowoczesna szkoa z tradycj 58 Odwitnie w Bolesawowie

W domu i zagrodzie 61 Tajemnice chryzantem 63 Kalendarium prac ogrodniczych listopad 65 Kotlety, klopsy, pulpety

Oferty

Rozrywka dla dorosych i dla dzieci

Raport z rynku

Pola opustoszay, dni staj si coraz krtsze, a poranki wi-

taj nas przejmujcym chodem i przymrozkami. To wszystko

oznacza, e wielkim krokami zblia si zima. Zanim jednak ta

pora roku rozpocznie swoje panowanie, cieszmy si jeszcze

urokami jesieni i tym, e mamy troch wicej czasu ni zwykle,

ktry moemy powici wasnym pasjom i zainteresowaniom

albo te np. lekturze kolejnego wydania naszego miesicznika.

W listopadowym numerze Pastwa uwadze polecam przede

wszystkim wywiady zamieszczone w dziale Z wizyt u rolnika.

Nasi specjalici przedstawiaj w nich trzy bardzo dobre gospodar-

stwa, ktre mimo e zajmuj si zupenie rnymi kierunkami,

osigaj wietne wyniki w swojej dziaalnoci i nadal rozwijaj si.

O niezwykej pasji mona na pewno mwi w przypadku

bohaterw materiau przygotowanego przez Pani Helen Arty-

szuk. Poznajemy w nim dwa gospodarstwa owczarskie, zrzeszo-

ne w Regionalnym Zwizku Hodowcw Owiec i Kz, i cho hossa

w hodowli owiec dawno mina, one nadal robi wszystko, by

owczarstwo na Pomorzu nie zagino.

Pomorska Izba Rolnicza rozpoczyna realizacj ciekawego

projektu, skierowanego do osb chccych odej z rolnictwa. In-

formacje na ten temat znajduj si na stronach samorzdu rolni-

czego. Tu zamieszczone s rwnie wiadomoci dotyczce zmian

w ustawie o gospodarowaniu nieruchomociami rolnymi Skarbu

Pastwa, ktr podpisa Prezydent RP 10 padziernika br.

Zarekomendowane tematy to tylko niewielki fragment naszej

gazety. W tym numerze poruszamy wiele innych tematw, np. pi-

szemy o moliwoci siewu odmian jarych pszenicy jesieni, tuczu

w oparciu o prosita z zakupu czy te korzystnych zmianach dla

modych rolnikw. Tradycyjnie te przygotowalimy gar przepi-

sw kulinarnych i porad ogrodniczych.

(red.)

Pikna Wie 2011

Pomorski Konkurs Agroturystyczny 2011

LAUREACI KONKURSW W DWORZE ARTUSA

Dobiega koca 18. edycja wojewdzkiego konkursu Pikna Wie 2011 oraz 4. edycja

Pomorskiego Konkursu Agroturystycznego 2011. Uroczyste podsumowanie odbyo si

27 wrzenia w Wielkiej Hali, w Dworze Artusa. Tegorocznemu podsumowaniu towarzyszy-

o przyjcie 19 nowych czonkw do Europejskiej Sieci Regionalnego Dziedzictwa Kulinar-

nego Pomorskie.

Uroczysto swoj obecnoci zaszczycili midzy

innymi Wojewoda Pomorski Pan Roman Zaborowski, Przewodniczcy Sejmiku Wojewdztwa Pomorskiego

Pan Jan Kleinszmidt, pomorscy starostowie i wjtowie oraz wielu przedstawicieli instytucji dziaajcych na rzecz pomorskiej wsi.

Podczas przemwienia otwierajcego gal Mar-szaek Wojewdztwa Pomorskiego Pan Mieczysaw Struk wskaza zrnicowanie kulturowe pomorskiej wsi oraz wysokiej jakoci ywno oferowan przez

jej mieszkacw jako najwaniejsze czynniki stymulu-jce rozwj przedsibiorczoci na obszarach wiej-skich. Zwieczeniem uroczystej gali by koncert mu-zycznie uzdolnionych dzieci i modziey wiejskiej pod kierunkiem oraz przy akompaniamencie Pana Tomasza Stroynowskiego. W gronie wykonawcw znaleli si Patrycja i Magorzata Sonickie, Jan i Witold Stroynow-

scy, Weronika Gajewska oraz Anna Federowicz.

Wystp muzycznie uzdolnionych dzieci (Patrycja i Magorzata Sonickie)

przy akompaniamencie Pana Tomasza Stroynowskiego

Konkurs Pikna Wie przeprowadzony zosta w trzech etapach gminnym, powiatowym, wojewdz-kim oraz w dwch kategoriach Wie oraz Zagroda. Organizatorami Konkursu s Wojewdztwo Pomorskie, Sekretariat Regionalny Krajowej Sieci Obszarw Wiej-skich Wojewdztwa Pomorskiego oraz Pomorski Oro-

dek Doradztwa Rolniczego w Gdasku przy udziale pomorskich gmin i starostw. Gwnym celem konkursu Pikna Wie jest ochrona i poprawa wartoci krajo-brazu przyrodniczego oraz kulturowego wsi.

Laureaci konkursu Pikna Wie 2011 w ka-

tegorii Wie: I miejsce wie Ugoszcz, gmina Studzienice, powiat

bytowski, II miejsce wie Krojanty, gmina Chojnice, powiat chojnicki, III miejsce wie Stara Kocielnica, gmina Mioradz, powiat malborski, wyrnienie wie ebno, gmina Szemud, powiat wejherowski,

wyrnienie wie Borkowo, gmina ukowo, powiat kartuski, wyrnienie wie Pczewo, gmina Skrcz, powiat starogardzki.

Laureaci konkursu Pikna Wie 2011 w ka-tegorii Zagroda: I miejsce Aleksandra Sokoowska, wie Ldowo,

gmina Pruszcz Gdaski, powiat gdaski, II miejsce Joanna i Jacek Tarnowscy, wie Swarze-wo, gmina Puck, powiat pucki, III miejsce Hanna i Benedykt Narloch, wie Nowe Polaszki, gmina Stara Kiszewa, powiat kocierski, wyrnienie Teresa i Bogdan Andrearczyk, wie

Osieczna Wybudowanie, gmina Osieczna, powiat sta-rogardzki, wyrnienie Grayna i Bronisaw Szwaba, wie Osowa Gra, gmina Przodkowo, powiat kartuski.

Na zdjciu m.in. laureat I miejsca w konkursie Pikna Wie 2011 w kategorii Wie

Sotys Ugoszczy Pan Piotr Polak

1.

2.

Marszaek Wojewdztwa Pomorskiego Mieczysaw Struk, Sotys Krojant Eugeniusz Wirkus

Marszaek Wojewdztwa Pomorskiego Mieczysaw Struk, Zastpca Wjta Gminy Skrcz Pani Barbara

Tomczyk i Sotys Pczewa Pani Halina Wika

Przewodniczcy Sejmiku Wojewdztwa Pomorskiego Pan Jan Kleinszmidt, Marszaek Wojewdztwa

Pomorskiego Mieczysaw Struk, Wojewoda Pomorski Pan Roman Zaborowski, Pastwo Sokoowscy

z Ldowa laureaci I miejsca w konkursie Pikna Wie 2011 w kategorii Zagroda, Starosta Powiatu

Gdaskiego Pan Cezary Bieniasz-Krzywiec

Wojewoda Pomorski Pan Roman Zaborowski, Pastwo Hanna i Benedykt Narloch z Nowych Polaszek laureaci II miejsca w konkursie Pikna Wie 2011,

w kategorii Zagroda

Laureaci konkursu Piekna Wie 2011 w kategorii Zagroda

Zgodnie z regulaminem Pomorskiego Konkursu

Agroturystycznego, w konkursie mogy wzi udzia osoby oraz podmioty prowadzce dziaalno rolnicz oraz agroturystyczn na terenie wojewdztwa pomor-

skiego, przy czym usugi noclegowo-ywieniowe mu-siay by wiadczone przez okres nie krtszy ni 1 rok przed dat ogoszenia konkursu. Organizatorem kon-kursu jest Wojewdztwo Pomorskie, a jego gwnym celem jest promocja agroturystyki i turystyki wiejskiej.

Laureaci Pomorskiego Konkursu Agrotury-stycznego 2011 w kategorii Najlepsze gospodar-

stwo agroturystyczne wynajmujce do 5 pokoi: I miejsce Maryla i Jzef Breza Agro Breza, wie Nowe Karpno, powiat kocierski,

II miejsce Dorota Gosz Nad Strumykiem wie Kamienicki Myn, powiat kartuski, III miejsce Alicja Wacholc Lipy, wie Lipy, powiat kocierski,

wyrnienie Roman Joca U Marysi, wie Dbnica Kaszubska, powiat supski, wyrnienie Marian i Wioletta Syldatk Swojskie Klimaty, wie Garczegorze, powiat lborski.

Laureaci Pomorskiego Konkursu Agrotury-stycznego 2011 w kategorii Najlepsze gospo-

darstwo agroturystyczne wynajmujce powyej 5 pokoi:

3.

4.

5.

6.

7.

I miejsce - Magdalena i Henryk Kostuchowie Agrotu-rystyka U Chopa, wie Chmielno, powiat kartuski, II miejsce - Barbara i Wodzimierz Przyjemscy Dwo-

rek Amaltea, wie Wadowo, powiat bytowski, III miejsce - Grayna i Jurek Jdruchowie Jdru, wie Sajszewo, powiat wejherowski, wyrnienie - Magorzata Rudziska Orodek Jedziecki Hajduki, wie Chynowie, powiat wejherowski, wyrnienie - Jadwiga Kozaczenko Kaszebsko Checz, wie Maks, powiat kartuski.

Zgromadzona widownia, m.in. Pastwo Henryk i Magdalena Kostuchowie - Agroturystyka U Chopa

w Chmielnie laureaci I miejsca w Pomorskim Konkursie Agroturystycznym w kategoriiNajlepsze

gospodarstwo agroturystyczne wynajmujce powyej 5 pokoi

Wydatki na organizacj konkursw zostay sfinan-sowane ze rodkw Pomocy Technicznej Programu

Rozwoju Obszarw Wiejskich na lata 2007-2013 oraz rodkw wasnych Samorzdu Wojewdztwa.

Wojewdztwo Pomorskie przystpio do Europej-

skiej Sieci Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego w 2008 roku. Obecnie Pomorska Sie liczy 39 czon-kw. Ide jest zacienienie wsppracy midzy produ-centami oraz konsumentami ywnoci wysokiej jako-ci, tradycyjnej, lokalnej i regionalnej.

Wykaz nowych czonkw Europejskiej Sieci Re-gionalnego Dziedzictwa Kulinarnego Pomorskie:

- SPOEM PSS Piekarnia z Kocierzyny, - Spdzielnia Mleczarska ze Skarszew, - Kreatornia Smaku z Gdyni, - Pasieka Dbowa z Dbogrza, - Restauracja Kozi Grd z Pomlewa, - Restauracja Pod Gobnikiem z Nowcina, - Restauracja Kania z Przodkowa,

- Restauracja - Zajazd Ostoja ze Sporysza, - Restauracja - Gociniec pod Rowokoem U Bernac-

kich ze Smodzina, - Restauracja Karczma Pod Wygod z Sumina, - Gospodarstwo rolne Elbiety Szczukowskiej z Ra-

kowca,

- Gospodarstwo ekologiczne Lena Spiarnia z Wan-dzina,

- Gospodarstwo agroturystyczne U Marysi z Dbni-cy Kaszubskiej,

- Gospodarstwo agroturystyczne Jdru ze Sajszewa, - Gospodarstwo agroturystyczne Pod Lipami z Go-

cicina,

- Gospodarstwo agroturystyczne Ola ze Sajszewa, - Gospodarstwo agroturystyczne Gawry z Sasina, - Gospodarstwo agroturystyczne Haliny uc ze Saj-

szewa, - Kwatera agroturystyczna Gociniec u Gieni z Sasina.

Magda Witta

Departament rodowiska i Rolnictwa Urzd Marszakowski Wojewdztwa Pomorskiego

Fot. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 - Sawomir Lewandowski Urzd Marszakowski Wojewdztwa Pomorskiego

Fot. 9 - Ewa Kkol, Restauracja Kozi Grd, Pomlewo

9.

8.

Nowi czonkowie

Europejskiej Sieci Regionalnego

Dziedzictwa Kulinarnego Pomorskie

TRADYCYJNIE SMAKOWAO W POZNANIU

Po raz kolejny wojewdztwo pomorskie uczestniczyo w Targach Smaki Re-

gionw, ktre odbyway si rwnolegle z ekspozycj Polagra Food.

W dniach 11-14 wrzenia do Poznania przyjechali

wytwrcy lokalnej, tradycyjnej i regionalnej ywnoci z wikszoci polskich regionw. Na stoisku wojewdz-twa pomorskiego przedstawilimy walory przyrodni-cze, kulturowe, a przede wszystkim kulinarne krain geograficznych naszego regionu: Pojezierza Kraje-skiego, Pojezierza Kaszubskiego, Pobrzea Batyckie-

go, uaw i Powila.

Na 64-metrowej powierzchni zaprezentowali si:

- Stowarzyszenie Rozwoju Pnocnych Kaszub Nor-da Lokalna Organizacja Turystyczna,

- Fundacja Lokalna Grupa Dziaania Naszyjnik Pnocy, - Kwatera Agroturystyczna U Kaszuba Jacka Mysz-

ka, ktra zarejestrowaa pierwszy w wojewdztwie pomorskim produkt wpisany na List Produktw

Tradycyjnych - kiszk kaszubsk/ciszka kaszbsk, - P.P.H.U. Drobgen Eugeniusz Bojanowski produ-

cent tradycyjnych wyrobw z gsiny: okrasy z gsi, smalcu domowego z gsi, smalcu wiejskiego z gsi, metki z gsi, omasty z gsi, pieczeni kaszubskiej z gsi, pgskw tradycyjnych, przysmaku z kacz-

ki, metki kaszubskiej z indyka, oraz laureaci finau regionalnego XI edycji konkursu Nasze Kulinarne Dziedzictwo: - Stowarzyszenie Kobiet Zgorzaego, - Stowarzyszenie Kocierska Chata, - Gospodarstwo Agroturystyczne U Chopa Magda-

leny i Henryka Kostuchw,

- Gospodarstwo Agroturystyczne U Marysi Romana Jocy z Dbnicy Kaszubskiej.

Swoj ofert przedstawili take czonkowie Sieci Dziedzictwo Kulinarne Pomorskie: - Gospodarstwo Agroturystyczne Gocina oraz - Restauracja hotelu Kozi Grd z Pomlewa.

Nieodcznym elementem poznaskich targw s stoiska regionalne przecigajce si w zachcaniu publicznoci do degustacji lokalnych wyrobw. Po-morska prezentacja, zorganizowana i obsugiwana jak zwykle przez Departament rodowiska i Rolnictwa, przycigna goci targw bogactwem smakw i za-

pachw. Okrasa z gsiny, przetwory z runa lenego,

syropy sosnowe, rane, z czarnego bzu, mid leny z Biernatki, modzowy kuch, rogaliki z winiami, wia-nek debrzeski, plince, uawski olej rzepakowy, kon-fitury z dyni, fenomenalna zupa z bani, rnorodne produkty i przetwory z ryb to jedne ze specjaw, ktrymi wystawcy zapenili stoisko wojewdztwa po-

morskiego. Nie lada atrakcj by pokaz kulinarny z degustacj tradycyjnej kuchni myliwskiej przygo-towany przez pana Przemysawa Formel - wicepre-zesa Stowarzyszenia Kucharzy Polskich Region Po-morski, jednoczenie szefa kuchni restauracji Kozi

Grd. Pomorskie specjay zrobiy wraenie na odwiedza-

jcych. Swoj obecnoci zaszczycili nas Czesaw Elzanowski - Czonek Zarzdu Wojewdztwa Pomor-skiego oraz Radni Sejmiku Wojewdztwa Pomorskie-go z Komisji Rolnictwa, Gospodarki ywnociowej i Rozwoju Obszarw Wiejskich, a take posowie Par-lamentu Europejskiego. Szczeglnym gociem by Minister w Kancelarii Prezydenta Olgierd Dziekoski

odpowiadajcy m.in. za sprawy wsi i rolnictwa.

Tradycyjnie podczas targw odby si krajowy fi-

na konkursu Nasze Kulinarne Dziedzictwo - Smaki Regionw - wsplna inicjatywa urzdw marszakow-skich i Polskiej Izby Produktu Regionalnego i Lokalne-go. Wrczone zostay statuetki Pera. S to presti-

owe nagrody w brany produktw tradycyjnych. Ide konkursu jest poznanie i udokumentowanie polskich regionalnych produktw ywnociowych, a take

przygotowanie producentw do uczestnictwa w sys-temach jakoci ywnoci zarwno na szczeblu krajo-wym, jak i unijnym.

Tegoroczni laureaci z wojewdztwa pomorskiego to: - w kategorii Produkty regionalne - Mirosawa Gawry-

szewska-Grczyska z Sasina (gm. Choczewo) za

ledzia batyckiego po rybacku;

- w kategorii Potrawy regionalne - Agroturystyka U Chopa, Magdalena Kostuch i Magorzata Klimo-wicz z Chmielna za zup z bani (dyni) po chopsku.

Targi Smaki Regionw byy dla naszego regionu

dobr okazj do zaprezentowania bogactwa pomor-skich smakw i wielkiego dziedzictwa kulinarnego, ktre stanowi element tosamoci spoecznoci lo-kalnych. Wojewdztwo pomorskie jest w Polsce na

pierwszym miejscu pod wzgldem liczby produktw zgoszonych na List Produktw Tradycyjnych prowa-dzon przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi we wsppracy z marszakami wojewdztw. Jak przystao na lidera, w Poznaniu nasz region zaprezentowa si imponujco.

Edyta Klasa Departament rodowiska i Rolnictwa

Urzd Marszakowski Wojewdztwa Pomorskiego

O NAS

W ramach cyklu prezentujcego

jednostki organizacyjne

PODR w Gdasku, przedstawiamy

dziaalno i kadr doradcz

Oddziau Pomorskiego Orodka

Doradztwa Rolniczego

w Strzelinie.

Dziaalno doradcza na ziemi supskiej

Orodek Doradztwa Rolniczego w Strzelinie zosta

powoany 1 lipca 1978 r. Swoim zasigiem obejmowa wczesne wojewdztwo supskie.

W pierwszych latach dziaalnoci Orodka prace specjalistw branowych obejmoway gwnie wpro-wadzenie do praktyki rolniczej nowych technologii proponowanych przez placwki naukowo-badawcze i Akademie Rolnicze. Wan rol speniay demonstra-

cje i wdroenia, prowadzone w indywidualnych go-spodarstwach rolnych, pod bezporednim nadzorem specjalistw branowych. Przeomowym rokiem na-szej dziaalnoci by rok 1982, w ktrym zostay prze-jte 82 osoby z Gminnych Sub Rolnych, dziki cze-mu wzrosa ranga Orodka i rozszerzy si zakres zada. Nowa sytuacja stworzya doskonae warunki

do objcia rolnikw staym i fachowym doradztwem. Nowym zadaniem produkcji rolinnej byo wpro-

wadzenie nowoczesnych technologii uprawy zb, rzepaku, ziemniakw oraz upowszechnienia w podo-zmianie wysokobiakowych rolin strczkowych. Na-tomiast w produkcji zwierzcej do gwnych tematw

prac specjalistw branowych naleay nowoczesne technologie produkcji ywca wieprzowego, woowego i mleka, cile powizane z organizacj bazy paszo-wej. Uzupenieniem prac upowszechnieniowych byy

poletka demonstracyjne prowadzone przez specjali-stw branowych.

Rok 1990 to pocztek zmian systemowych w do-radztwie rolniczym. Zmiany te nie ominy Orodka w Strzelinie. Na mocy zarzdzenia Wojewody Sup-skiego z dnia 31 grudnia 1990 roku, w miejsce Woje-wdzkiego Orodka Postpu Rolniczego, powoano Orodek Doradztwa Rolniczego w Strzelinie. Zarz-dzenie spowodowao oddzielenie ODR-u od Zakadu

Produkcyjnego. W zwizku z tym gwnymi zadaniami statutowymi Orodka stao si m.in.:

- wspieranie producentw rolnych w przeksztacaniu

gospodarstw w wysokoefektywne przedsibiorstwa rolne,

- wskazywanie dodatkowych rde dochodu, - dostarczanie aktualnych informacji rynkowych, - doradztwo w zakresie produkcji rolinnej, zwierzcej,

mechanizacji, organizacji produkcji oraz zagadnie prawnych i socjalnych,

- organizacja pozaszkolnej owiaty rolniczej w za-kresie podnoszenia kwalifikacji i umiejtnoci oraz wiedzy kadr rolniczych. Tak wic rola ODR-w koncentrowaa si przede wszystkim na dziaa-niach na rzecz rozwoju wsi i rolnictwa, w tym po-mocy rolnikom i ich rodzinom w rozwizywaniu problemw poprzez realizacj programw dorad-

czych i szkole.

W 1999 roku, kiedy nastpia reforma administra-cyjna kraju, zlikwidowano wojewdztwo supskie, w wyniku czego zostalimy przyczeni do obecnie istniejcego Pomorskiego Orodka Doradztwa Rolni-

czego i stalimy si jego oddziaem. W minionym okresie funkcjonowania Orodka

wan rol speniaa dziaalno szkoleniowo-owiatowa, ktra miaa na celu zdobycie, uzupenie-

nie i poszerzenie wiedzy i umiejtnoci zawodowych pracownikw rolnictwa, producentw rolnych, kadry doradczej oraz modziey zamieszkujcej obszary

wiejskie. Baz do realizacji wszelkich form dziaa owia-

towych by Orodek Szkolenia Kursowego w Karnicz-ce oraz Orodek Szkolenia Modego Rolnika w Saw-nie. W Karniczce odbyway si kursy traktorzystw, kombajnistw, kursy chemizacyjne oraz rne formy doskonalenia zawodowego. Natomiast w Sawnie re-

alizowane byy programy dla modych rolnikw z PR-ami wcznie.

Orodek Szkolenia Kursowego w Karniczce

W ostatnich latach odbiorcami dziaalnoci szkole-

niowej stali si bezrobotni mieszkacy wsi, byli pra-

cownicy PGR i innych gospodarstw rolnych oraz mo-dzie szkolna zrzeszona w klubach 4 H.

Lata dziewidziesite to rwnie czas oywionej wsppracy z zagranic. W tym okresie doradcy brali

udzia w wielu wyjazdach szkoleniowych, m.in. do Fran-cji, Niemiec, Anglii, Stanw Zjednoczonych. W ramach programu Bornholm Batycka Wyspa Ksztacenia, ODR zorganizowa kilkanacie kursw dla kadry doradczej, nauczycieli szk rolniczych, rolnikw. Dobrym przy-kadem wsppracy zagranicznej by polsko-amery-

kaski program doradztwa rolniczego, w ramach kt-rego na terenie naszego Orodka, od czerwca 1994 r., pracowa dwuosobowy zesp doradcw ameryka-skich z Uniwersytetu Illinois.

W chwili obecnej PODR, Oddzia w Strzelinie obej-muje swoim dziaaniem obszar czterech powiatw: bytowskiego, czuchowskiego, lborskiego i supskiego.

Mimo redniej klasy bonitacyjnej gleb, osigamy wysokie wyniki w produkcji zb i rzepaku oraz bar-dzo wysokie plony ziemniakw, przekraczajce nie-rzadko 400 - 500 dt z hektara, ktre s produkowane dla wytwrni frytek Farm Frites.

Liderami w produkcji ziemniakw s gospodar-stwa Pastwa Ewy i Janusza Jwiakw z Zbowa,

Krystyny i Jerzego Raptw z Przytocka, Danuty i Au-gustyna Misiewiczw z Podgr, Anny i Jzefa Gawry-chw z Widzina oraz Urszuli i Andrzeja Wichniarkw z Dobieszewa. Liderem produkcji nasiennej jest go-spodarstwo Bogusawy i Antoniego awrynowiczw.

Od lewej: Antoni awrynowicz i Dyrektor Oddziau PODR w Strzelinie - Zdzisaw Koodziejski

W produkcji zwierzcej najwiksze znaczenie

w naszym regionie ma produkcja ywca wieprzowego. Do najlepszych hodowcw, wrd rolnikw indywidual-nych, nale: Czesaw Jereczek z Jamna, Marian Ka-szubowski z Mokrzyna, Zenon Hnatiuk, Jarosaw oza

z Rabacina. Naley doda, e na terenie dziaania Od-dziau w Strzelinie prowadzony jest chw zachowawczy wini zotnickiej pstrej. Drugim, pod wzgldem znacze-nia, kierunkiem produkcji zwierzcej jest hodowla by-da mlecznego. Wyrni naleaoby dwie obory - w Bobrownikach i Dochowie. Krowy z tych obr zdo-

bywaj czempionaty na wystawach zwierzt. Specjalici Oddziau w Strzelinie podjli te dziaa-

nia na rzecz ochrony starych sadw przydomowych. Upowszechniaj stare odmiany drzew owocowych

w nowych nasadzeniach. Organizowane s na ten temat konferencje, szkolenia, pokazy.

Rolnicy z naszego regionu bior udzia w corocz-

nie organizowanych konkursach, takich jak: Agroliga, Farmer Roku, Bezpieczne Gospodarstwo Rolne i zaj-muj w nich czoowe lokaty.

Finalici ostatniego konkursu Bezpieczne Gospodarstwo Rolne

Rosnce wymagania rynku oraz dostosowanie si

do zasad Wsplnej Polityki Rolnej obliguje strzeliski

Oddzia do nastpujcych dziaa dla rolnikw i ro-dowisk obszarw wiejskich:

- dostosowania gospodarstw do wymogw wzajemnej zgodnoci,

- propagowanie zasad ochrony rodowiska krajobrazu rolniczego,

- realizacja programw rolnorodowiskowych, - wspieranie i rozwijanie wszelkich dziaa zmierzaj-

cych do aktywizacji producentw rolnych, w celu

tworzenia grup producenckich, - wspieranie dziaa na rzecz poszanowania dziedzic-

twa kulturowego wsi, - promocja odnawialnych rde energii (OZE).

Region supski jest obecnie najwikszym wytwr-c energii odnawialnej pochodzcych z farm wiatro-wych pooonych w gminie Kobylnica oraz biogazowni

znajdujcych si w rejonie czuchowskim.

Farma wiatrowa w gminie Kobylnica

W roku 2011 podjlimy wspprac z Narodow

Agencj Poszanowania Energii. Specjalici naszego Oddziau uczestnicz w programie BioEnergy-Farm dotyczcym odnawialnych rde energii ze szczegl-nym uwzgldnieniem biogazowni rolniczych.

Sztandarow imprez promocyjn Oddziau w Strze-

linie s targi ogrodnicze i rolno-kwiatowe. W pa-dzierniku tego roku odbyy one si ju po raz trzy-dziesty smy. W ramach targw organizowane s wystawy m.in. zwierzt: byda, koni, owiec, trzody chlewnej oraz ptakw ozdobnych i psw rasowych.

Uczestnicy targw chtnie nabywaj materia szkkarski oraz roliny ozdobne do przydomowych ogrdkw czy balkonw.

Opisane wyej dziaania realizowane s przez Dy-rektora Oddziau PODR w Strzelinie oraz zatrudnionych

tu specjalistw.

Dyrektor Oddziau PODR w Strzelinie

in. Zdzisaw Koodziejski

ZESP SPECJALISTW BRANOWYCH

mgr Krystyna Gosik specjalista ds. wiejskiego gospodarstwa domowego i agroturystyki tel. (59) 847 12 81 e-mail: [email protected]

in. Adam Jaboski gwny specjalista ds. mechanizacji produkcji, budownictwa, OZE tel. kom. 797010681 e-mail: [email protected]

mgr in. Katarzyna yskawa specjalista ds. produkcji rolinnej tel. (59) 847 12 81 e-mail: [email protected]

mgr in. Bogdan Nowaczewski gwny specjalista organizacji przedsibiorczoci, grupy producenckie tel. kom. 601395830 e-mail: [email protected]

mgr in. Jan Rozenek gwny specjalista ds. metodyki

doradztwa i szkole, sadownictwo p.o. kierownik Zespou Specjalistw Branowych tel. kom. 797010566 e-mail: [email protected]

Alicja Staciwa specjalista ds. ekonomiki, przedsibiorczoci, dziedzictwa kulinarnego tel. kom. 797010682 e-mail: [email protected]

in. Magorzata Stanisawczuk gwny specjalista ds. ekonomiki i przedsibiorczoci, FADN tel. kom. 607344394 e-mail: [email protected]

in. Lubomir Szramowiak gwny specjalista ds. technologii produkcji zwierzcej, rynku mleka, woowiny i baraniny tel. kom. 609920050 e-mail: [email protected]

mgr in. Barbara Urbaniak specjalista ds. produkcji trzody chlewnej, drobiu i drobnego inwentarza, ekologia tel. kom. 602339912 e-mail: [email protected]

Opracowanie: Katarzyna yskawa, Jan Rozenek, Lubomir Szramowiak

REKLAMA

PPH DOWO WOJCIECH DOBRZYCKI

73-110 Stargard

nawz wapniowo-magnezowy wglanowy dolomit

CaO 30% MgO 17%

nawz wapniowy wglanowy CaO 50% = 90% CaCO3

nawz wapniowy tlenkowy CaO 50% i 60%

tel./fax 91/578 67 33, tel. kom. 601863937

www.dowo.pl

mailto:[email protected]://www.dowo.pl/

PADZIERNIK W POMORSKIM ORODKU DORADZTWA ROLNICZEGO

Jesienne Targi Ogrodnicze 2011

w Strzelinie

W dniach 1 - 2 padziernika br., ju po raz trzy-dziesty smy, odbyy si w Strzelinie Jesienne Targi Ogrodnicze. Do udziau w Targach zgosio si ponad

120 firm. Najliczniejsz grup stanowili producenci drzew i krzeww ozdobnych. Wrd nich wyrniay si stoiska Zenona Walczaka z Kostrzynia Wielkopolskie-go, Gospodarstwa Rolno-Szkkarskiego Chwiram spod Wacza, Gospodarstwa Szkkarskiego Pastwa Szymaskich z Rusinowa, Kwalifikowanej Szkki R

i Drzew Owocowych Pastwa Piechockich z Kostrzynia

Wielkopolskiego, Adama Dargaca z kwicy i Ogro-dw z Bierkowa.

Stoiska targowe

Byy rwnie stoiska z rkodzieem ludowym, z wy-

robami gralskimi i z drewna. Mona byo te naby

rnego rodzaju miody i inne produkty pszczele, a take warzywa i ziemniaki na zaopatrzenie zimowe.

Jak na kadych targach nie zabrako te stoisk jarmarcznych, z artykuami gospodarstwa domowego, odzie i obuwiem. Kady, kto zechcia zrobi sobie

ma przerw w zakupach, mg poywi si ciepym posikiem. Stoiska spoywcze serwoway ciep ka-szank, szaszyka, pierogi, chrupice ziemniaczki, a na deser gofry z owocami i praone orzeszki.

Tradycyjnie, w punkcie doradczym, porad z dziedzi-ny ogrodnictwa udzielali specjalici naszego Oddziau. Tam rwnie mona byo naby fachow literatur.

Swoje produkty promowali take przedstawiciele Banku Gospodarki ywnociowej oraz Banku Za-chodniego.

Targom towarzyszyy liczne imprezy. W sobot o puchar Starosty Supskiego rywalizowali szachici.

W turnieju zwyciyli: Zbigniew Milczarski, Micha Miszczuk, Jerzy Palewicz.

W niedziel, o godzinie 13, odbyo si podsumo-wanie targw oraz wrczenie nagrd i wyrnie dla zwycizcw konkursw.

Strzeliskie targi swoj obecnoci zaszczycili: Czonek Zarzdu Wojewdztwa Pomorskiego - Czesaw Elzanowski, Przewodniczcy Komisji Rolnictwa Sejmiku

Wojewdztwa Pomorskiego - Mirosaw Batruch, Prezes Pomorskiej Izby Rolniczej - Zenon Bistram, Dyrektor Oddziau Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Mo-dernizacji Rolnictwa - Stanisawa Bujanowicz, Zastpca Dyrektora Agencji Rynku Rolnego - Leszek Golasiski, Dyrektor Stacji Dowiadczalnej Oceny Odmian w Kar-niczce - Bolesaw Giczewski, Dyrektor Pomorskiego

Orodka Doradztwa Rolniczego - Jzef Sarnowski, Za-

stpca Dyrektora Pomorskiego Orodka Doradztwa Rolniczego - Krzysztof Pakowski oraz radni gminy i powiatu.

Gocie Jesiennych Targw Ogrodniczych w Strzelinie

W niedziel nastpio rozstrzygnicie konkursu na

produkt i danie tradycyjne pn. Pierogi z okras i nie tylko, skierowanego do pa z k gospody wiejskich. Wyonienie zwyciczyni byo niezwykle trudne, ponie-wa wszystkie uczestniczki przygotoway niezwykle smaczne potrawy.

Ocena pierogw

Komisja, po dugiej naradzie, uznaa, e I miejsce naley przyzna KGW z Wynkwka, drugie miejsce Gospodarstwu Agroturystycznemu U Danusi, nato-miast trzecie KGW z Kluk-okciowe.

Przedstawicielka KGW z Kluk-okciowe odbiera nagrod

Podczas uroczystoci ogoszono rwnie wyniki

konkursw na Hit targowy czyli najlepszy produkt, oraz Najciekawsze stoisko targowe.

Za Hit targowy komisja konkursowa uznaa mid kremowany wystawiony przez Pastwa ao-bowskich z Nowogardu. Puchar w tej kategorii wrczy Prezes Pomorskiej Izby Rolniczej - Zenon Bistram.

Laureatem konkursu na Najciekawsze stoisko targowe zostao Gospodarstwo Ogrodnicze Krystyny i Zbigniewa Kamiskich z ukowa oferujce m.in.

krzewy liciaste i iglaste (szczepione), roliny wrzo-

sowate (wrzosy, wrzoce, azalie) i inne. Puchar laure-atom wrczy Dyrektor PODR - Jzef Sarnowski.

Puchar za Najciekawsze stoisko targowe wrczy Dyrektor PODR Jzef Sarnowski

Na tegorocznych targach moglimy rwnie po-dziwia pikne rasowe gobie wystawione przez ho-dowcw zrzeszonych w rodkowopomorskim Zwizku Hodowcw Gobi Rasowych i Drobnego Inwentarza w Koszalinie, dziki dobrej wsppracy z prezesem zwizku Marianem Jarzbkiem.

Polski Zwizek Kynologiczny, Oddzia w Supsku,

zorganizowa pokaz psw rasowych. W tej wystawie miano najpikniejszego zdoby berneski pies pasterski o imieniu Karina nalecy do Maryli Zapart.

Laureat pokazu psw rasowych

Podczas targw odbya si te wystawa ziemnia-

kw znajdujcych si w polskim Rejestrze Odmian COBORU, a dostarczonych przez SDOO Karniczka. Duym zainteresowaniem cieszya si kolekcja jabek

starych odmian polecanych do sadw przydomowych, wystawiona rwnie przez SDOO Karniczka.

Nastpne Targi, na ktre ju teraz serdecznie za-

praszamy, odbd si 14 i 15 kwietnia 2012 roku.

Alicja Staciwa

DOYNKI PREZYDENCKIE W SPALE 2011 Z UDZIAEM SAMORZDU ROLNICZEGO

W Spale, 25 wrzenia, zgodnie z tradycj zapo-cztkowan w 1927 roku przez Ignacego Mocickiego, odbyy si doynki z udziaem obecnego Prezydenta

RP Bronisawa Komorowskiego. W obchodach wita plonw uczestniczyli rwnie przedstawiciele izb rolni-czych na czele z Wiktorem Szmulewiczem, Prezesem Krajowej Rady Izb Rolniczych. Dziaacze zwizku, wrd nich rwnie przedstawiciele Pomorskiej Izby Rolniczej, przyjechali do Spay ju dzie wczeniej,

aby dyskutowa o przyszoci polskiej wsi w trakcie

konferencji pt. Potencja obszarw wiejskich szans rozwoju, zorganizowanej przez zarzd KRIR wsplnie z Kancelari Prezydenta RP.

Obchody wita dzikczynienia za plony rozpocz-y si w Kaplicy Polowej AK uroczyst Msz wita w intencji rolnikw, ktr celebrowa biskup owicki Andrzej Franciszek Dziuba. Po zakoczeniu naboe-stwa, w trakcie ktrego powicono wiece doynko-

we, Prezydent RP wraz z maonk udali si bryczk na stadion Centralnego Orodka Sportu, gdzie odby-way si gwne ceremonie doynkowe. Tam te sta-

rostowie doynek Anna Lesie i Sawomir Goubo-wicz przekazali prezydentowi bochen chleba upieczo-ny z ziarna pochodzcego z tegorocznych zbiorw, a mieszkacy Moszczynki z gminy Ryki, w wojewdz-twie lubelskim, doynkowy wieniec, ktry okaza si najadniejszy z wszystkich przywiezionych w tym roku

przez rolnikw do Spay.

Bronisaw Komorowski, dzikujc chopom za plo-ny, zwrci uwag, e prawie wszyscy w Polsce s pochodzenia wiejskiego, ale mao kto wie o tym, e coraz wicej Polakw mieszka na wsi. W skali kraju jest to obecnie dwie pite spoeczestwa. Prezydent RP w swoim wystpieniu podkreli, e dziki czonko-

stwu Polski w Unii Europejskiej udao si uzyska wiele dodatkowych funduszy, co wyranie wida w kadej polskiej wsi. Powiedzia te, e dzisiaj nie jest wielk sztuk wyprodukowa ywnoci duo, ale jest wielk sztuk produkowa tak ywno, ktr uda si sprzeda.

Natomiast Wiktor Szmulewicz, Prezes KRIR, w swoim wystpieniu yczy wszystkim rolnikom, aby w caym spoeczestwie docenianie i szacunek pracy

polskiego chopa byy obecne przez cay rok, a nie tylko przy okazji wita takiego, jak doynki. Podzi-kowa te za trud i wysiek, jaki rolnicy wkadaj w swoj prac, za przywizanie do ziemi i uzyskany plon. Przekaza yczenia zrealizowania wszystkich planw, przychylnoci aury, wykorzystania wszystkich

moliwoci wynikajcych z mechanizmw Wsplnej Polityki Rolnej oraz zdrowia i wszelkiej pomylnoci.

WOP

NIE TYLKO ZBOE ZAPENIA TRZOS WSPARCIE DLA OSB CHCCYCH ODEJ Z ROLNICTWA

Projekt pod takim tytuem realizowany jest przez Pomorsk Izb Rolnicz oraz Batyck

Agencj Rozwoju Regionalnego Sp. z o.o., w ramach Programu Operacyjnego Kapita Ludzki

Priorytet VIII Regionalne kadry gospodarki, dziaanie 8.1 Rozwj pracownikw i przedsi-

biorstw w regionie, poddziaanie 8.1.2 Wsparcie procesw adaptacyjnych i modernizacyj-

nych w regionie. Projekt jest wspfinansowany przez Uni Europejsk ze rodkw Euro-

pejskiego Funduszu Spoecznego.

Kwalifikacji uczestnikw i uczestniczek do projektu dokona specjalnie do tego celu powoany Zesp Rekru-tacyjny, w skad ktrego wchodzi bdzie odpowiedzial-ny za dany teren koordynator lokalny, specjalista ds. szkole, doradca zawodowy oraz koordynator projektu.

Okres realizacji projektu: 1 wrzenia 2011 roku 30 czerwca 2013 roku.

Celem oglnym projektu jest wsparcie w procesie odchodzenia z rolnictwa osb zamieszkujcych obszary wiejskie. Dziaania w projekcie s realizowane przez 4 biura terenowe, ktre swoim zasigiem obejmuj

cae wojewdztwo pomorskie, podzielone na 4 obszary. W ramach projektu odbd si zajcia z doradcami zawodowymi, pozwalajce na okrelenie predyspozy-cji zawodowych oraz opracowanie Indywidualnego Planu Dziaania, po ktrym uczestnicy skierowani bd na odpowiedni dla siebie kurs zawodowy.

Dla 10 osb doradcy zawodowi przeprowadz do-datkowo 8 godzin warsztatu aktywizacji zawodowej, ktry pozwoli uwiadomi uczestnikom ich wasn war-to, oraz 8 godzin zaj podzielonych na zajcia dla

osb zdiagnozowanych jako przedsibiorcze oraz dla osb chccych podj zatrudnienie. Tematy realizowane

z pierwsz grup to rozeznanie rynku i biznesplan, na-tomiast druga grupa zapozna si z elementami poszuki-wania pracodawcy, analiz moliwoci zatrudnienia w danej brany, pisaniem dokumentw aplikacyjnych.

Po zakoczeniu tego etapu, kada z osb bdzie uczestniczya w szkoleniach zawodowych, dobranych

w trakcie doradztwa i zaproponowanych przez projek-todawc po analizie zapotrzebowania na rynku pracy. Bd to: wiza i stylizacja paznokcia, kosmetyk/czka, projektowanie terenw zielonych, bukieciarstwo, opiekun/ka osb starszych i kucharz/ka, operator wzka widowego, operator koparko-adowarki, prawo

jazdy kat. C i E z uprawnieniami przewozu osb i rze-czy, brukarz.

Zajcia w projekcie bd odbyway si w grupach od 1 do 10 osb (cznie 75 na jeden orodek tere-nowy w cigu 20 miesicy). Pod koniec realizacji pro-jektu uczestnicy wezm udzia w konferencji podsu-mowujcej i upowszechniajcej rezultaty projektu,

tak aby jak najszerzej wypromowa osignicia oraz zwikszy wiedz uczestnikw projektu i ich otoczenia na temat lokalnego i unijnego rynku pracy.

JJ

CZAS NA PRYWATYZACJ PASTWOWYCH GRUNTW

Suy maj temu przede wszystkim wyczenia z duych

obszarowo (od 429 ha) dzierawio-nych nieruchomoci 30% powierzch-ni uytkw rolnych bdcych

przedmiotem dzierawy, a nastp-nie ich sprzeda rolnikom indywidu-alnym, w celu powikszenia gospo-darstw rodzinnych.

Jak udao si nam dowiedzie, Agencja Nieruchomoci Rolnych otrzymaa ustawow moliwo

rozkadania rolnikowi indywidual-nemu spaty nalenoci za zaku-pion nieruchomo na roczne lub proczne raty, na okres do 15 lat, pod warunkiem, e jeszcze przed zawarciem umowy wpaci on co najmniej 10% ceny nieruchomoci

i przedoy zabezpieczenie spaty kwoty rozoonej na raty.

W ocenie ANR, dziki nowym przepisom zostanie wyczone z dzierawy (jeli dzierawcy si zgodz i wszyscy bd zaintere-

sowani) ok. 130 150 tys. ha, w skali caego kraju. S to dane szacunkowe uwzgldniajce stan dzieraw na dzie 31 grudnia 2010 r. Wtedy w dzierawie byo 1,59 mln ha.

Jak informuje Biuro Prasowe

ANR, najwicej gruntw zostanie wyczonych tam, gdzie Agencja ma najwikszy dzierawiony zasb. Liderami bd wojewdztwa: za-

chodniopomorskie (ok. 30 tys. ha), wielkopolskie (ok. 28 tys. ha),

dolnolskie (ok. 19 tys. ha), warmisko-mazurskie (ok. 16 tys. ha)

i opolskie (ok. 15 tys. ha). Natomiast powierzchniowo

najmniej wycze byoby w woje-wdztwach: witokrzyskim (ok. 150

ha), maopolskim (200 ha), mazo-wieckim i podlaskim (po 500 ha).

Z kolei do redniakw nale:

pomorskie (12 500 ha), kujawsko-pomorskie (11 000 ha), lubuskie (9000 ha), lubelskie (2500 ha), lskie (1000 ha), dzkie i podkar-packie (po 800 ha).

Decyzje o terminie wycze bd uwzgldniay m.in. zaanga-

owanie dzierawcw w programy unijne w tym rolnorodowiskowe. ANR nie bdzie dokonywaa wy-cze w gospodarstwach uczestni-czcych w takich programach do czasu ich zakoczenia.

Ustawa ucila definicj rolni-kw indywidualnych tak, aby w przyszoci rzeczywicie to oni mogli korzysta z oferty do nich kierowanej na organizowanych przetargach ograniczonych (5-letni meldunek, samodzielne wykony-

wanie prac w gospodarstwie itd.). Inne wane uregulowania to

przede wszystkim moliwo wyko-rzystania przez ANR danych Agencji

Restrukturyzacji i Modernizacji Rol-nictwa (m.in. ewidencji wnioskw o przyznanie patnoci bezpored-nich) oraz naoenie na bezumow-nych uytkownikw (uytkujcych pastwowe grunty bez stosownej umowy z Agencj ocenia si, e

obecnie bezumownie uytkowanych jest ok. 20 tys. ha pastwowych gruntw na terenie caej Polski) obowizku zapaty na rzecz Agencji 5-krotnoci czynszu, ktry byby naleny od tej nieruchomoci, gdy-

by bya ona przedmiotem umowy dzierawy po przeprowadzeniu przetargu.

Nowa ustawa daje Agencji mo-liwo zakupu lub budowy lokali mieszkalnych, w celu zaspokojenia potrzeb osb, gwnie byych pra-

cownikw pastwowych gospo-darstw rolnych, ktrzy obecnie mieszkaj w obiektach zabytko-wych (dworach i paacach). Po-zwoli to na wyprowadzenie tych rodzin z obiektw zabytkowych, a nastpnie wystawienie dworw

i paacw na sprzeda na wolnym rynku. Dziki temu w wielu przypad-kach bdzie mona zachowa bardzo cenne obiekty zabytkowe i dodatko-wo z ich sprzeday odprowadzi rodki do budetu pastwa.

W celu szerszego upowszech-niania informacji o sprzeday nie-ruchomoci z ZWRSP, Agencja

Nieruchomoci Rolnych bdzie miaa obowizek publikacji wyka-zw w siedzibach izb rolniczych na terenie caego kraju.

W poniedziaek 10 padziernika br. Prezydent RP pod-

pisa ustaw o gospodarowaniu nieruchomociami rolnymi

Skarbu Pastwa. Znowelizowana ustawa przyspieszy pro-

ces prywatyzacji pastwowych gruntw z korzyci dla

gospodarstw rodzinnych.

Z MYL O UZDOLNIONEJ MODZIEY WIEJSKIEJ

Na pocztku padziernika 710 studentw pierw-szego roku, w tym 233 pochodzcych z rodzin pope-geerowskich, otrzymao stypendia w ramach X edycji Programu Stypendiw Pomostowych. Stypendium w wysokoci 5 tys. z, bdzie wypacane w 10 miesicz-nych ratach - od padziernika 2011 r. do lipca 2012 r.

W dotychczasowych dziesiciu edycjach fundatorzy

przyznali 14 026 stypendiw o cznej wartoci ponad 55 mln z. 7205 stypendiw dostaa modzie pocho-dzca z rodzin popegeerowskich.

Program Stypendiw Pomostowych dla studentw pierwszego roku zainicjowano w 2002 r. By on odpo-wiedzi na istotny problem spoeczny, jakim bya dysproporcja w dostpie do studiw midzy modzie mieszkajc na wsi, szczeglnie na terenach popege-

erowskich i w maych miastach, a modzie z duych miast. Celem programu jest uatwienie uzdolnionej modziey podjcia decyzji o kontynuacji nauki na stacjonarnych studiach magisterskich, realizowanych w trybie jednolitym lub dwustopniowym, w polskich pastwowych uczelniach, poprzez stworzenie moli-woci uzyskania stypendium na pierwszy rok studiw.

Od pocztku organizatorem i operatorem progra-mu jest Fundacja Edukacyjna Przedsibiorczoci z odzi. Jego inicjatorami i w pocztkowej fazie gw-

nymi fundatorami byy: Polsko-Amerykaska Funda-cja Wolnoci, Narodowy Bank Polski oraz Agencja Nieruchomoci Rolnych. Obecnie w programie uczest-niczy ok. 100 fundatorw, wrd nich znane fundacje i organizacje poytku publicznego.

Agencja Nieruchomoci Rolnych od powstania programu aktywnie uczestniczy w jego realizacji. Do koca 2004 r. sfinansowaa stypendia prawie 2 tysi-

com studentw. Od 2005 r. uczestniczy w programie jedynie w ramach wsppracy organizacyjnej i promo-cyjnej. Jednak organizatorzy zgodnie podkrelaj, e jest to pomoc bardzo wartociowa, wprost nieoceniona.

Aby dosta stypendium, maturzyci musz spe-nia nastpujce kryteria:

by dziemi byych pracownikw pastwowych przedsibiorstw gospodarki rolnej (za byych pra-cownikw ppgr uznaje si osoby, ktre byy zatrud-

nione w tych przedsibiorstwach na podstawie umo-wy o prac przez okres co najmniej 3 lat),

mieszka na terenach wiejskich lub w miastach do 20 tys. mieszkacw,

pochodzi z rodzin znajdujcych si w trudnej sytu-acji materialnej, tj. o dochodzie rodziny w przeli-

czeniu na osob lub dochodzie osoby uczcej si nie wyszym ni 922 z netto lub 1054 z, gdy czon-kiem rodziny jest dziecko legitymujce si orzecze-niem o umiarkowanym lub znacznym stopniu nie-penosprawnoci,

osign na egzaminie maturalnym liczb punktw nie nisz ni 90, obliczon zgodnie z algorytmem

liczenia punktw, zamieszczonym w zaczniku nr 1

do regulaminu.

Program Stypendiw Pomostowych jest jedynym pozarzdowym programem stypendialnym w Polsce realizowanym na tak du skal. Oprcz modziey ze rodowisk popegeerowskich, o stypendia mog te

ubiega si uczestnicy finaw olimpiad przedmioto-wych, wychowankowie rodzin zastpczych oraz pla-cwek opiekuczo-wychowawczych, a take laureaci konkursu Dyplom Marze, posiadajcy rekomenda-cje lokalnych organizacji pozarzdowych.

SUPSKIE POKOPKI 2011

Na terenie Stacji Dowiadczalnej Oceny Odmian w Karniczce, gmina Damnica

ju po raz smy odbyo si Powiatowe wito Ziemniaka, czyli Supskie Pokopki. Dopisaa zarwno pogoda jak i gocie, na ktrych czekao szereg atrakcji. Mogli, midzy innymi, posmakowa ziemniaczanych potraw, przygotowanych przez koa gospody wiejskich, uczestniczy w konkursie smaenia plackw kartoflanych czy te zrobi ziemniaczane zapasy na zim.

Gociem specjalnym imprezy by Paolo Cozza, znany z TVP Woch mieszkajcy

od 16 lat w Polsce, ktry opowiada o znaczeniu ziemniaka w kuchni woskiej. Zgodnie ju z kilkuletni tradycja najlepsi producenci ziemniakw z powiatu supskiego

zostali nagrodzeni przez starost supskiego Supsk Bursztynow Bulw. W tym roku trofea te zdobyli: Sylwia Kubelewicz, Maria i Bogdan Piskuowie i Andrzej Misiewicz.

ZM, WOP

POMORSKA IZBA ROLNICZA NA DOYNKACH W OSTASZEWIE

W dniu 24 wrzenia br., Pomorska Izba Rolnicza, Oddzia Nowy Dwr Gdaski, wzia

czynny udzia w Gminno-Powiatowych Doynkach w Ostaszewie.

W rozstawionym namiocie promocyjnym udzielali-

my informacji na tematy kursw i szkole dla rolni-kw, informowalimy o biecych aktach prawnych dotyczcych rolnictwa oraz dyskutowalimy o aktual-

nym stanie polskiego rolnictwa. Rozdawalimy bez-

patnie pras rolnicz m.in. Wiadomoci Rolnicze i Pomorskie Wieci Rolnicze. Bralimy udzia w pra-cach komisji oceniajcej wiece doynkowe i stoiska promujce soectwa powiatu nowodworskiego.

AB

Z PRAC RAD POWIATOWYCH POMORSKIEJ IZBY ROLNICZEJ

W dniu 18 padziernika odbyo si posiedze-

nia Rady Powiatowej Pomorskiej Izby Rolni-czej Powiatu Gdaskiego.

W posiedzeniu udzia wzili: - czonkowie Rady,

- Pani Marzena Sobczak Zastpca Dyrektora Zarzdu

Melioracji i Urzdze Wodnych Wojewdztwa Pomor-skiego,

- Pan Piotr Jeliski Powiatowy Lekarz Weterynarii oraz Pani Ewa Oro Inspektor Weterynarii w Gdasku,

- Pani Teresa Janiszewska i Kamil Wojtowicz przed-stawiciele BG w Gdasku,

- Pan Lech Kolaska czonek Zarzdu PIR.

W trakcie spotkania omwiono nastpujce

tematy: - planowane w najbliszych latach prace inwestycyj-

ne i remontowe na urzdzeniach melioracyjnych znajdujcych si na terenie powiatu gdaskiego;

- wymogi, jakie musz spenia osoby utrzymujce zwierzta lub produkujce pasze;

- dziaalno Zarzdu PIR.

Wnioski z posiedzenia Rady: 1) Naley co najmniej dwukrotnie kosi wszystkie

way przeciwpowodziowe, co utrudni przebywanie i erowanie na nich bobrw.

2) Podj dziaania w celu likwidacji lub przynajmniej zmniejszenia populacji bobrw z terenw zagroo-

nych powodzi. Bobry mona wyapa i przenie w inne rejony Polski, ktre nie s zagroone po-wodzi.

3) Doprowadzi do wyczyszczenia roww melioracyj-nych bdcych wasnoci Skarbu Pastwa, a nie-bdcych w zasobie WZM i UW.

4) Rozpowszechni informacj o kursach, szkoleniach

organizowanych przez Pomorsk Izb Rolnicz.

5) Do organizowanych kursw florystyki i bukieciar-stwa, wczy elementy wystroju stoisk i wykony-wania wiecw doynkowych.

6) Przygotowa informacj o moliwoci zakupu grun-tu przez rolnikw od ANR, w konsekwencji zmiany ustawy o gospodarowaniu nieruchomociami rol-

nymi Skarbu Pastwa oraz maych dziaek.

RW

* * * * *

7 padziernika, w sali posiedze Urzdu Gmi-

ny Rzeczenica, odbyo si posiedzenie Rady Powiatowej Pomorskiej Izby Rolniczej Powia-tu Czuchowskiego.

Dyskutowano o aktualnych przepisach i proble-

mach weterynaryjnych w trakcie kontroli w gospodar-stwach rolnych, jak rwnie zapoznano si z aktual-nymi dziaaniami ARiMR. Natomiast Robert Michalski, Dyrektor Oddziau BG w Czuchowie, przedstawi produkty i usugi dla rolnictwa.

W trakcie obrad, ktre prowadzi Leszek ozowic-

ki, Przewodniczcy Rady Powiatowej PIR Powiatu Czuchowskiego, delegatka PIR z gminy Debrzno zgo-sia problem ze zwrotem kosztw dojazdu do rolnikw uczestniczcych w pracach komisji do szacowania szkd owieckich.

G, WOP

W siedzibie Urzdu Gminy Somonino,

6 padziernika obradowaa Rada Powia-

towa PIR Powiatu Kartuskiego. Wrd goci, oprcz rolnikw z powiatu kar-

tuskiego, znaleli si m.in.: Bogdan apa, Wice-starosta Powiatu Kartuskiego, Marian Kryszewski, Wjt Gminy Somonino, Jolanta Soliwoda, Dyrek-

tor Wydziau Geodezji Starostwa Powiatowego w Kartuzach, Radosaw Szatkowski, Dyrektor OT Agencji Rynku Rolnego w Gdyni, Jerzy Romanow-ski z Agencji Nieruchomoci Rolnych w Gdasku oraz Marcin Wsiora, Kierownik Biura Powiatowe-go ARiMR w Kartuzach. Dyskutowano na temat

sprzeday gruntw w powiecie kartuskim i aktu-alnego stanu ewidencji gruntw. Radosaw Szat-kowski przedstawi aktualne informacje dotyczce rynku mleka, zb i wieprzowiny, a Marcin Wsio-ra biece dziaania PROW 2007-2013.

Czonkowie rady powiatowej PIR jednogo-

nie przyjli uchwa o wystpieniu z wnioskiem

o niezmienianie w planie zagospodarowania przestrzennego oraz w studium zagospodarowa-nia przestrzennego gminy Somonino przezna-

czenia dziaek 3, 5, 15 w obrbie Borcz i pozostawienie

ich rolnymi.

AZ, WOP

* * * * * O aktualnych przepisach i problemach we-

terynaryjnych w trakcie kontroli w gospo-darstwach rolnych dyskutowano 11 pa-dziernika w gminnym Orodku Kultury

w Konarzynach podczas posiedzenia Rady Powiatowej Pomorskiej Izby Rolniczej Po-wiatu Chojnickiego. Rolnicy, uczestniczcy w obradach, zapoznali

si rwnie z aktualnymi dziaaniami ARiMR. Na-

tomiast firmy utylizacyjne przedstawiy swoj ofer-t skierowan do producentw trzody chlewnej

i byda. W posiedzeniu, oprcz delegatw PIR,

uczestniczyli take: Jacek Warsiski - Wjt Gminy Konarzyny, Beata Wika-Czarnocka - czonek za-rzdu Pomorskiej Izby Rolniczej oraz pracownicy Pastwowej Inspekcji Weterynaryjnej w Chojni-cach, ARiMR oraz firm Farmutil HS S.A. ze mi-

owa i Rakarnia Skup Zwierzt Padych oraz Odpadw Poprodukcyjnych z Lipienic.

G, WOP

W dniu 20 padziernika br., w uawskim

Parku Historycznym w Nowym Dworze

Gdaskim, odbyo si posiedzenie Rady Powiatowej Pomorskiej Izby Rolniczej

Powiatu Nowodworskiego. W spotkaniu licznie uczestniczyli zaproszeni

gocie, w tym m.in.: Wicestarosta Nowodworski - Marcin Gowacki, Czonek Zarzdu PIR Stani-saw Anders, Dyrektor Zarzdu PIR Jarosaw Jelinek, Dyrektor Zarzdu Drg Powiatowych

Andrzej Szymaski, Kierownik Sekcji Gospodaro-wania Zasobem i Nadzoru Wacicielskiego ANR - Ryszard Drzewiecki, Kierownik ARiMR OT Nowy Dwr Gdaski Barbara Ogrodowska, Kierownik BP ODR w Nowym Dworze Gdaskim Anna Ga-lewska, przedstawiciele BG, urzdw gmin oraz sotysi z terenu powiatu.

Jako pierwszemu gos oddano Panu Ryszar-dowi Drzewieckiemu, ktry przekaza informacje

na temat restrukturyzacji Gospodarstwa Rolnego Wybicko i szczegowo omwi biec sytuacj informujc, e wyczono do sprzeday dla miej-scowych rolnikw powierzchni ok. 85 ha, tj. dziaki nr 81 o pow. 26,5178 ha, nr 105/31

o pow. 29,7422 ha, pooone w obrbie Dworek, oraz wydzielone z dziaki nr 134/4, obrb Dwo-rek, o pow. ok. 15 ha i nr 107/4, obrb Nied-wiedzica, o pow. ok. 14 ha. Wymienione dziaki zostan przeznaczone do sprzeday po zbiorach w 2012 roku. Zainteresowani rolnicy indywidual-

nie rozmawiali z Panem Drzewieckim w tej spra-wie oraz mogli zapozna si z ich rozmieszcze-niem na przedoonych mapach.

Kolejn osob, ktra zabraa gos, by Pan wicestarosta, ktry omwi stan drg w powiecie

nowodworskim, w aspekcie przygotowa do nadchodzcej zimy, oraz przedstawi plany na

przysze lata w zakresie ich modernizacji. Wspomnia rwnie, e powiat nowodworski zoy wnioski na inwestycje drogowe na odcin-kach: Ostaszewo Gniazdowo, Palczewo D-browa, uawki Bronowo, Jazowa Kpki. Przedstawiciele samorzdu rolniczego zwrcili uwag wicestarosty na biece problemy komu-

nikacyjne w powiecie. Ich wnioski zostay odno-towane, a wicestarosta zapowiedzia ich wnikli-we rozwaenie.

Nastpnie gos w dyskusji zabra Pan Jaro-saw Jelinek, ktry zapowiedzia realizacj projek-tu pn. Nie tylko zboe zapenia trzos wsparcie

dla osb chccych odej z rolnictwa, realizowa-nego w ramach Programu Operacyjnego Kapita

Ludzki Priorytet VIII Regionalne kadry gospo-darki, dziaanie 8.1 Rozwj pracownikw i przedsibiorstw w regionie, poddziaanie 8.1.2 Wsparcie procesw adaptacyjnych i moderniza-cyjnych w regionie. Poinformowa zebranych, e

projekt przewiduje realizacj 300 szkole zawo-dowych dla rolnikw i ich domownikw. Warun-kiem uczestnictwa w projekcie jest m.in. ubez-pieczenie w KRUS oraz wola odejcia od dziaal-noci rolniczej. Jako przykadowe szkolenia wy-mieni: operator koparko-adowarki, prawo jazdy kategorii C i E, plus kwalifikacje na przewz osb

i towarw, wiza oraz stylizacja paznokci, florystyka i in-ne, jeli tak wol wyka potencjalni beneficjenci.

Jako ostatni gos zabra Pan Marcin Markowski przedstawiciel Banku BG, ktry przedstawi krtk pre-

zentacj banku oraz zaprezentowa jego ofert. Spotkanie zakoczya Pani Ryszarda Krgy Przewod-

niczca Rady Powiatowej, dzikujc wszystkim uczestnikom za liczne przybycie i czynne uczestnictwo w posiedzeniu rady.

AB

KORZYSTNE ZMIANY DLA MODYCH ROLNIKW

Ukazao si nowe rozporzdze-

nie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi

z dnia 27 wrzenia 2011 r. zmienia-jce rozporzdzenie w sprawie szczegowych warunkw i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach dziaania Uatwianie startu modym rolnikom, objtego Programem Rozwoju Obszarw

Wiejskich na lata 2007-2013 (Dz.U. nr 209, poz. 1247). Nowe przepisy obowizuj od 3 padziernika br. Zgodnie z nimi osoby, ktre uzyska-y pomoc w ramach ww. dziaania, zwan potocznie premi dla mo-dego rolnika, s zobowizane do

podlegania ubezpieczeniu w KRUS, z mocy ustawy i w penym zakre-

sie jako rolnik, przez okres 1 roku od dnia wypaty pomocy. Do tej pory wymagany okres ubezpiecze-nia w KRUS wynosi 3 lata od daty

wypaty premii. Zmiana dotyczy wszystkich beneficjentw dziaania Uatwianie startu modym rolni-kom, ktrzy uzyskali t pomoc ze rodkw PROW 20072013 (tzn.

w ramach naborw wnioskw

w latach: 2008, 2009, 2010 i 2011)

i zgodnie z wydanymi przez ARiMR decyzjami byli zobowizani do 3-let-niego podlegania ubezpieczeniu spoecznemu rolnikw.

Wprowadzona zmiana z pew-noci ucieszy wielu modych rol-nikw, ktrzy teraz bd mogli

podj dodatkow prac zarobko-w poza rolnictwem po upywie 12 miesicy od dnia otrzymania pomocy. Dotychczasowy wymg 3-letniego ubezpieczenia w KRUS uniemoliwia im np. podjcie w tym czasie dziaalnoci pozarolniczej,

ktra mogaby poprawi ich sytu-acj dochodow. Przypomn, e

osoba prowadzca pozarolnicz dziaalno gospodarcz moe po-zosta patnikiem KRUS, pod wa-runkiem wczeniejszego 3-letniego

podlegania temu ubezpieczeniu spoecznemu. W innym przypadku zaoenie przez rolnika nawet ma-ej firmy jest zwizane z koniecz-noci ubezpieczenia si w ZUS, co

w praktyce oznacza znaczny wzrost

kwoty paconych skadek na ubez-pieczenie spoeczne.

Oddziay Regionalne ARiMR, w cigu 60 dni od dnia wejcia w ycie zmiany rozporzdzenia, poinformuj pisemnie o zmianie przepisw wszystkie osoby, ktre

uzyskay premi dla modych rolni-kw. Beneficjenci, ktrym w dniu wejcia w ycie nowych przepisw

(tj. 3 padziernika br.) upyn od dnia wypaty pomocy okres co naj-mniej 12 miesicy podlegania ubez-pieczeniu spoecznemu rolnikw

z mocy ustawy i w penym zakresie jako rolnik, powinny zoy w Agen-cji odpowiednie zawiadczenie z KRUS, w terminie 90 dni od otrzymania powyszej informacji z Oddziau Regionalnego ARiMR.

Wymg podlegania ubezpie-czeniu w KRUS nie jest jedynym zobowizaniem, ktre musz wy-peni osoby korzystajce ze wsparcia w formie premii dla mo-dych rolnikw. Pozostae zobowi-

zania pozostaj bez zmian. Dla

przypomnienia s to: - samodzielne prowadzenie go-

spodarstwa objtego pomoc przez okres co najmniej 5 lat od dnia wypaty premii,

- uzupenienie wyksztacenia rol-niczego w cigu 3 lat od otrzy-

mania decyzji o przyznaniu po-mocy (w przypadku braku od-powiednich kwalifikacji zawo-dowych w chwili ubiegania si o pomoc),

- realizacja zaoe biznesplanu,

skadanego jako zacznik do wniosku o pomoc,

- wykorzystanie co najmniej 70%

kwoty premii na cele zwizane z rozwojem gospodarstwa, zgod-nie z przedoonym biznesplanem,

- dostosowanie gospodarstwa do

standardw w zakresie higieny, ochrony rodowiska i warunkw utrzymania zwierzt w cigu 3 lat od rozpoczcia prowadze-nia dziaalnoci rolniczej (o ile gospodarstwo nie speniao tych wymogw w chwili przejcia

przez modego rolnika).

Wesza w ycie kolejna nowelizacja przepisw do-

tyczcych warunkw udzielania pomocy w ramach

dziaania Uatwianie startu modym rolnikom, obj-

tego PROW 2007-2013. Skrceniu uleg wymagany

okres podlegania ubezpieczeniu w KRUS beneficjen-

tw tej pomocy.

Niedotrzymanie podjtych zo-bowiza moe skutkowa zwro-tem caoci lub czci pomocy.

Do tej pory wnioski o pomoc w ramach Uatwiania startu mo-dym rolnikom zoyo ponad

29 tys. osb. Ostatni nabr odby si w terminie od 26 kwietnia do 24 czerwca br. Ogem w caym

kraju przyjto 8 600 wnioskw, w tym 361 w wojewdztwie po-morskim. Limit rodkw dostp-

nych w tym naborze dla naszego wojewdztwa pozwoli na wypat 333 premii dla modych rolnikw.

Ewa Szymaska

AKTUALNE INFORMACJE PRAWNE DLA ROLNICTWA

Akt Prawny Dotyczy Istotne informacje

Ustawa z dnia 28 lipca 2011 r.

Dz.U. nr 205/2011

poz. 1202

Zmiany ustawy o wspieraniu rozwoju obszarw wiejskich z udziaem rodkw

Europejskiego Funduszu Rolnego

na rzecz Rozwoju Obszarw Wiejskich oraz o zmianie niektrych innych ustaw

Data ogoszenia:

29 wrzenia 2011 r. Data wejcia w ycie: 13 padziernika 2011 r.

Rozporzdzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi

z dnia 27 sierpnia 2011 r. Dz.U. nr 209/2011

poz. 1247

Zmiany rozporzdzenia w sprawie

szczegowych warunkw i trybu

przyznawania pomocy finansowej w ramach dziaania Uatwianie startu

modym rolnikom objtego Programem Rozwoju Obszarw Wiejskich na lata

2007-2013

Data ogoszenia: 3 padziernika 2011 r.

Data wejcia w ycie: z dniem ogoszenia.

Rozporzdzenie Ministra rodowiska

z dnia 9 wrzenia 2011 r. Dz.U. nr 210/2011

poz. 1260

Listy rolin i zwierzt gatunkw obcych, ktre w przypadku uwolnienia

do rodowiska przyrodniczego mog zagrozi gatunkom rodzimym lub

siedliskom przyrodniczym

Data ogoszenia:

4 padziernika 2011 r. Data wejcia w ycie: po upywie 6 miesicy od dnia ogoszenia.

Na podstawie dostpnych materiaw opracowaa Joanna Wonica

IZBA ZBOOWO-PASZOWA

oraz

POMORSKI ORODEK DORADZTWA ROLNICZEGO W GDASKU

ODDZIA W STARYM POLU

zapraszaj producentw rolnych na szkolenie na temat:

Nowoczesne metody uprawy zb, w szczeglnoci na cele konsumpcyjne

ktre odbdzie si 9 listopada (roda) 2011 r.

w Pomorskim Orodku Doradztwa Rolniczego, Oddzia w Starym Polu, w sali prof. St. Laskowskiego.

Rozpoczcie szkolenia - godz. 10.00.

W programie:

- uprawa i agrotechnika zb,

- klasyfikacja odmian ziarna zb pod wzgldem jakoci i kierunku wykorzystania w przetwrstwie,

- bezpieczne przechowywanie ziarna zb.

Uczestnikw szkolenia zapraszamy na obiad.

Szkolenie jest finansowane ze rodkw

Funduszu Promocji Ziarna Zb i Przetworw Zboowych

Serdecznie zapraszamy!

Zdaniem eksperta

GUS poda dochd z hektara przeliczeniowego za rok 2010. Wynis on 189,8 z za hek-

tar miesicznie, czyli 2278 z w skali roku. W wietle danych z bada dochodowoci gospo-

darstw rolnych PL FADN mona by si zastanawia, czy w dalszym cigu tak liczony dochd

ma sens i przedstawia rzeczywisty obraz dochodowoci gospodarstw. Wyniki rachunkowoci

pokazuj bowiem, e dochd z ha na podobnym poziomie uzyskuj jedynie gospodarstwa

due pow. 16 ESU wielkoci ekonomicznej. Przekadajc to na powierzchni gospodarstwa

ponad 40-hektarowe. Poniewa wskanik podawany przez GUS suy do oblicze dochodu

na osob w rodzinie, w przypadku ubiegania si o wiadczenia rodzinne, wydaje si, e nie

daje on waciwego obrazu dochodowoci przewaajcej liczby rodzin rolniczych.

Nie posiadamy jeszcze ostatecznych wynikw bada dochodowoci gospodarstw rol-

nych wg FADN w 2010 r., ale ostatni raport IRG wskazuje na stan niepewnoci rolnikw

co do dalszego rozwoju koniunktury w rolnictwie, przejawiajcej si m.in. ostronoci

w zwikszaniu nakadw na rodki obrotowe i planowaniu przedsiwzi inwestycyjnych. Myl, e w dzisiejszych

niepewnych gospodarczo czasach ostrono powinna by w cenie. Lepiej czasem zastanowi si i poczeka na

wykrystalizowanie si sytuacji, ni z hurraoptymizmem wpakowa si w kopoty. Czsto bowiem decyzje podejmo-

wane zbyt pochopnie nie do, e nie prowadz do rozwizania starych problemw, to dodatkowo stwarzaj nowe.

I nie chodzi tutaj tylko o decyzje podejmowane w skali mikro-, ale take w makroskali. Pamitamy jeszcze dyskusje

o koniecznoci alternatywnego zagospodarowania produktw rolnych, gdy w myl analiz mielimy do czynienia

z ogromnymi nadwykami. W efekcie szybkiego rozwoju produkcji biopaliw np. w USA area uprawy kukurydzy na

biopaliwa (etanol) zwikszy si z 6% w 2001 r. do ok. 40% obecnie. Wzrost cen na zboa i oleje rolinne ma swoje

rdo w dynamicznym rozwoju biopaliw. Pamita take trzeba, e dopki surowce rolne byy tylko i wycznie

produktem ywnociowym, dopty ich ceny zaleay przede wszystkim od urodzaju, bowiem przyrost zuycia by

raczej przewidywalny. Od kiedy jednak stay si paliwem, podlegaj znacznie dynamiczniejszym zmianom wynika-

jcym przede wszystkim z giedowych dziaa spekulacyjnych. Mona oczywicie powiedzie, e wraz ze wzrostem

cen wzrastaj dochody rolnikw, ale to nie jest caa prawda. Badania wskazuj, e dynamika wzrostu cen rodkw

do produkcji jest wysza. Zatem, to nie rolnicy s gwnym beneficjentem tej sytuacji. Dodatkowo, drosza ywno

raczej nie zachca do wzrostu konsumpcji. Powysze rozwaania dotycz bogatej Europy i Ameryki. W Afryce kon-

kurencyjne wykorzystanie surowcw rolnych na cele nieywnociowe skutkuje godem.

Wzorem lat ubiegych Pomorski Orodek Doradztwa Rolniczego w Gdasku oraz Wojewdztwo Pomorskie,

Sekretariat Regionalny Krajowej Sieci Obszarw Wiejskich dla Wojewdztwa Pomorskiego organizuj Woje-wdzk Olimpiad Modych Producentw Rolnych, ktra jak co roku cieszy si ogromnym zainteresowa-

niem modych producentw rolnych. Jej celem jest rozwijanie twrczych zainteresowa wrd modych rolni-

kw, rozbudzanie ambicji dalszego doskonalenia zawodowego, popularyzacja osigni w rolnictwie, podniesie-nie rangi zawodu rolnika oraz integracja modych producentw rolnych.

Eliminacje powiatowe odbd si 25 listopada br. o godz. 10.00 w kadym powiecie woj. pomorskiego. Regulamin i szczegowe informacje znajd Pastwo na stronie www.podr.pl oraz w Biurach Powiatowych ODR.

Uroczysty fina odbdzie si 12 grudnia 2011 r. w Sali im. Lecha Bdkowskiego Urzdu Marszakowskiego

w Gdasku, ul. Okopowa 21/27.

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarw Wiejskich: Europa inwestujca w obszary wiejskie.

dr in. Daniel Roszak

TENDENCJE CENOWE PODSTAWOWYCH PRODUKTW YWNOCIOWYCH LIPIEC/WRZESIE

RYNEK ZB Zainteresowanie zakupem ziarna z tegorocznych

zbiorw przez podmioty skupujce jest bardzo due. Jako zebranego ziarna w 2011 r. jest gorsza ni rok

wczeniej. Nawracajce opady deszczu powodoway straty w uprawach (wyleganie zb oraz porost ziar-na). Opady uniemoliwiay przeprowadzenie chemicz-nej ochrony plantacji, co sprzyjao rozwojowi chorb grzybowych. Zboe czsto wymagao dosuszenia, zwaszcza zebrane w kocowej fazie niw. Ziarno z tegorocznych zbiorw ma gorsze parametry bioche-

miczne - informuje Agencja Rynku Rolnego.

Cena pszenicy konsumpcyjnej w okresie od lipca

do wrzenia spada o ponad 100 z/t. W III dekadzie wrzenia ksztatowaa si na poziomie ponad 810 z/t. Spadek cen zb to efekt wikszej poday ziarna z nowych zbiorw (zarwno krajowego, jak i z importu).

Za yto konsumpcyjne w krajowym skupie w lipcu pacono przecitnie 755 z/t, natomiast pod koniec wrzenia cena ta wzrosa o 50 z na tonie.

Po czterotygodniowym spadku, w lipcu 2011 r. cena jczmienia paszowego nieznacznie wzrosa - do 718 z/t, by we wrzeniu osign poziom 670-690 z/t. Przecitna cena skupu kukurydzy ksztatowaa si na poziomie 963 z/t w lipcu, we wrzeniu za ponad 1020 z/t.

Towar wg ZSRIR (MRiRW)

Cena w z/t (bez VAT)

07.2011 r. 09.2011 r.

w skupie

pszenica konsumpcyjna

920 812

yto konsumpcyjne 755 805

jczmie paszowy 718 679

kukurydza 963 1022

na targowiskach

pszenica 1023 881

yto 752 720

W trzeciej dekadzie lipca 2011 r., na krajowych giedach towarowych, odnotowano dalszy spadek cen zb wynikajcy z wikszej poday ziarna z nowych zbiorw (zarwno krajowego, jak i z importu).

Z danych Ministerstwa Rolnictwa wynika, e ceny pszenicy konsumpcyjnej, w analizowanym okresie, byy wysze o 14% ni w roku ubiegym. Niewystar-czajca poda yta konsumpcyjnego sprzyjaa wzro-stowi cen. Na przeomie sierpnia i wrzenia za zboe to pacono przecitnie 805 z/t.

Z danych Ministerstwa Rolnictwa wynika, i od

poowy sierpnia, wraz z osabieniem si zotego, kon-kurencyjno polskich zb na rynku wsplnotowym stopniowo ronie. Jeszcze w poowie lipca rednia cena pszenicy konsumpcyjnej w kraju, wyraona w EUR,

bya o blisko 20% wysza od przecitnej ceny paco-nej za ton zboa w UE. Wedug najnowszych danych

Komisji Europejskiej, w pierwszej poowie wrzenia br. cena ta bya nisza o 5% od redniej w UE wyno-szcej 193 EUR/t.

Dane opublikowane przez Ministerstwo Rolnictwa wskazuj rwnie, i w analizowanym okresie rednia cena jczmienia paszowego w Polsce i w Czechach bya najnisza we Wsplnocie i wynosia 159 EUR/t wobec

redniej unijnej 183 EUR/t. ROLINY OLEISTE

Rzepak na pocztku lipca biecego roku, w woje-wdztwie pomorskim, sprzedawano w cenie 1875 z/t (bez VAT). Natomiast w drugiej poowie wrzenia cena ta ksztatowaa si na poziomie 1930 z/t. Jest to efekt

midzy innymi niskich zbiorw w krajach, w ktrych rolina ta ma bardzo wane znaczenie w produkcji rolnej. Nisze zbiory rzepaku w biecym sezonie, nie tylko w Polsce, a take w UE, ktra jest najwikszym globalnym producentem i konsumentem rzepaku na wiecie, stanowi czynnik wpywajcy za utrzyma-

niem wysokich cen skupu surowca. W kraju ceny do-datkowo wspiera stosunkowo saby zoty. W efekcie ceny rzepaku byy wysze o blisko 50% w stosunku do analogicznego okresu 2010 roku.

RYNEK MLEKA

Bardzo prawdopodobne, i w IV kwartale br. ceny

skupu mleka bd nadal do stabilne i to pomimo pogorszenia sytuacji na wiatowym rynku zbytu prze-tworw mleczarskich, gdzie od kwietnia br. przewaa-j spadkowe tendencje cen. Droenie surowca moe

by w tym wypadku stymulowane przede wszystkim osabieniem zotego i w zwizku z tym rosncymi moliwociami eksportu polskich towarw poza grani-

ce kraju, ale te stopniowym wyhamowaniem wzro-stowych tendencji w skupie mleka. W sierpniu br. mleczarnie skupiy 796,8 mln l mleka, tj. o okoo 1% mniej w stosunku do lipca br. i o ponad 1% wicej ni rok temu. Warto przy tym pamita, i jeszcze w I p-roczu br. wzrost w stosunku do 2010 r. siga 2 - 3%.

Ogem w przecigu pierwszych omiu miesicy br. skupiono 6030,1 mln l surowca, tj. o ponad 2% wi-cej ni w analizowanym okresie roku ubiegego.

Cena mleka surowego w makroregionie zachod-nim, obejmujcym wojewdztwo pomorskie, kszta-towaa si na poziomie 1,20 z/l mleka.

RYNEK MISA

Wysokie ceny importowe oraz mniejsza poda ryn-kowa stymuluj dalszy wzrost cen ywca wieprzowego. Wedug danych Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW, we wrzeniu za 1 kg yw-ca wieprzowego w kraju przecitnie pacono 5,00 z.

Jednoczenie ywiec ten by droszy ni przed rokiem o 19%.

Popyt zagraniczny nadal wpywa na wzrost krajo-

wych cen byda. W analizowanym okresie ywiec wo-owy rednio w kraju skupowano po 6,00 z/kg. W odniesieniu do notowania sprzed miesica byo to o 3,5% wicej.

W analizowanym miesicu za kurczta brojlery pacono w Polsce przecitnie 4,00 z/kg. Cena ta bya o 3% wysza ni w miesicu sierpniu oraz o 17%

wysza ni przed rokiem. W tym czasie za indyki uzy-skiwano 5,75 z/kg. W odniesieniu do notowa sprzed roku indyki byy o 16% drosze.

W miesicu wrzeniu na krajowych targowiskach za 1 prosi pacono rednio 100 - 130 z. Cena ta bya o 2% wysza ni przed miesicem oraz o 30% wysza ni rok wczeniej.

Wedug prognoz ekspertw, produkcja trzody w Polsce ma si obnia w drugiej poowie biecego

roku. W pierwszej poowie przyszego roku spadki maj by ju znaczce. W pierwszym kwartale pro-dukcja ma by o 9%, a w drugim kwartale o 10% nisza ni rok wczeniej.

Tadeusz Plichta

PROJEKTOWANE STAWKI PATNOCI BEZPOREDNICH ZA 2011 ROK

Znany jest ju kurs wymiany PLN/EUR,

po ktrym przeliczane bd stawki patno-

ci bezporednich za 2011 r. Zgodnie z obowizujcymi przepisami terminem

operacyjnym dla kursu wymiany jest data okrelona w art. 45, ust. 2 rozporzdzenia (WE) nr 1290/2005, a wic ostatni kurs wymiany walut ustalony przez Europejski Bank Centralny przed dniem 1 padzierni-ka roku, dla ktrego pomoc zostaa przyznana.

W przypadku kampanii 2011 r. by to dzie 30 wrze-nia 2011 r., a kurs okrelony na ten dzie przez Europejski Bank Centralny wynosi 4,4050 PLN/EUR.

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi przygotowa ju projekty stosownych rozporzdze w sprawie stawek poszczeglnych patnoci, ktre zakadaj okrelenie

stawek patnoci na maksymalnym dopuszczalnym poziomie, tj.: Jednolita Patno Obszarowa (JPO) 710,57 PLN/ha,

uzupeniajca patno podstawowa - do powierzchni

innych rolin i do powierzchni gruntw ornych, na ktrych nie jest prowadzona uprawa rolin 274,21 PLN/ha,

patno uzupeniajca do powierzchni uprawy chmie-lu, do ktrej przyznano patno uzupeniajc do powierzchni uprawy chmielu za 2006 r. (patno nie-zwizana z produkcj) - 1 476,08 PLN/ha,

patno do powierzchni rolin przeznaczonych na pasz, uprawianych na trwaych uytkach zielonych (patno zwierzca) 396,14 PLN/ha,

oddzielna patno z tytuu owocw i warzyw (pat-no do pomidorw) 173,33 PLN/ton,

przejciowa patno z tytuu owocw mikkich 1 762 PLN/ha (cznie cz unijna i krajowa),

patno cukrowa 55,60 PLN/ton,

patno do krw 410,03 PLN/szt.,

patno do owiec 102,69 PLN/szt.,

specjalna patno obszarowa do powierzchni uprawy rolin strczkowych i motylkowatych drob-nonasiennych 219,19 PLN/ha.

Naley jednak podkreli, e ostateczne wyso-

koci stawek, ktre zostan wykorzystane przez Agencj Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa do naliczania patnoci rolnikom, bd znane po za-koczeniu procesu legislacyjnego, tj. po opubli-kowaniu stosownych rozporzdze. Do tego czasu podane wartoci stanowi jedynie stawki proponowa-ne przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Ponadto wymaga zaznaczenia, e stosownie do art. 29, ust. 2 rozporzdzenia Rady (WE) nr 73/2009, wypata patnoci bdzie nastpowaa w okresie od

1 grudnia 2011 r. do 30 czerwca 2012 r.

rdo: www.minrol.gov.pl

http://www.minrol.gov.pl/pol/Ministerstwo/Biuro-Prasowe/Informacje-Prasowe/Projektowane-stawki-platnosci-bezposrednich-za-2011-r##http://www.minrol.gov.pl/

Instytut Rozwoju Gospodarczego Szkoy Gwnej

Handlowej od 1993 r. prowadzi ankietowe, kwartalne

badania koniunktury w rolnictwie. Wyniki bada pozwa-laj na podzia caego okresu po transformacji ustrojo-wej na kilka wyranie odrniajcych si okresw: I - obejmujcy lata od 1993 r. do jesieni 1996 r. - to

okres powolnej poprawy koniunktury, po zaamaniu z lat 1990-1992. Autorzy wskazuj, e wedug

Rocznika Statystycznego GUS 1993 dochody realne gospodarstw indywidualnych stanowiy w 1992 r. 42,6% stanu z 1980 r. i 75,1% stanu z 1990 r. Cha-rakterystyczn cech bada w I okresie byy wysze wartoci wskanika przychodw pieninych od wskanika zaufania rolnikw. Autorzy bada tuma-

cz te wyniki przedueniem braku zaufania rolni-kw z okresu 1990-1992 r., ktre wystpowao mimo realnej poprawy w przychodach pieninych. Wzrastay one wskutek poprawiajcej si relacji

cen na korzy produktw rolnych w efekcie wzro-stu popytu konsumpcyjnego.

II trwajcy od jesieni 1996 do wiosny 1999 r. - to

okres gwatownej dekoniunktury, objawiajcej si pogorszeniem sytuacji ekonomicznej gospodarstw rolnych, w sposb gbszy ni spadek oglnego wskanika PKB. Poziom dekoniunktury najgbszy by w styczniu 1999 r.

III trwajcy od 1999 do 2007 r. - to okres po-prawy koniunktury z zaznaczonymi jednak okresa-

mi jej pogarszania. Ciekaw obserwacj jest, no-towana od 2002 r., wysza warto wskanikw zaufania w porwnaniu ze wskanikami przycho-dw pieninych. Autorzy raportu wycigaj std wniosek, e rolnicy biorcy udzia w badaniach oczekiwali ju w 2002 r. pozytywnych efektw ak-

cesji Polski do UE. Badania z 2004 r. wskazay, e

spodziewana poprawa koniunktury faktycznie miaa

miejsce. W efekcie wzrostu eksportu znaczco

wzrosy ceny skupu produktw rolnych. Spowodo-

wao to jednak jednoczenie siln dynamik wzro-stu cen rodkw do produkcji rolnej. Relacje po-midzy cenami produktw rolnych a cenami rod-kw do produkcji rolnej powtrnie stay si nieko-rzystne. W II poowie 2006 r. mielimy do czynie-nia z drastycznym spadkiem opacalnoci chowu

trzody chlewnej, do ktrego przyczyni si z jednej strony wzrost cen pasz spowodowany nieurodza-jem, a z drugiej bardzo niskie ceny skupu.

IV od I kw. 2008 r. do stycznia 2009 r. W bada-niach zanotowano gwatowne zaamanie koniunktu-ry. Wskanik przychodw pieninych w 2008 r.

przyjmowa bardzo niekorzystne, gboko ujemne wartoci wskazujce na zaamanie przychodw pie-ninych gospodarstw rolnych po 2007 r. Odbio si to w sposb oczywisty na wartociach wskanika

zaufania rolnikw. Wskanik ten przez cay 2009 r. by na niskim poziomie, co oznaczao brak wiary rolnikw w szybk popraw sytuacji ekonomicznej

gospodarstw. V od koca 2009 r. Jestemy na etapie powolnej

odbudowy rosncego trendu przed tym zaama-niem. Badania z roku 2010 wskazyway na znacz-c popraw koniunktury w rolnictwie. Tendencja ta utrzymuje si take w 2011 r.

Wyniki badania z lipca 2011 r. Raport z wynikw bada przedstawia analizy

w zakresie opinii rolnikw dotyczcych ksztatowania si przychodw pieninych (wskanik wyrwnanych przychodw pieninych) oraz perspektyw dalszego gospodarowania (wskanik zaufania rolnikw) dla

piciu grup obszarowych, czterech grup wiekowych

oraz trzech grup rolnikw o rnym wyksztaceniu.

Tabela 1. Warto wskanikw koniunktury

Wyszczeglnienie 2009 2010 2011

IV VII X I IV VII X I IV VII

Wyrwnane przychody pienine -28 -13 -17 -24 -17 -8 -8 -16 -14 -6

Wskanik zaufania rolnikw -10 -3 -16 -4 -4 0 -3 -3 -3 0

Oglny wskanik koniunktury -22 -10 -17 -17 -13 -5 -6 -11 -11 -4

BADANIA KONIUNKTURY W ROLNICTWIE

Jak wynika z tabeli, wartoci analizowanych wskanikw, w porwnywalnych okresach kolejnych lat, ulegaj poprawie. Poprawa ta jest znaczca w roku 2010 w porwnaniu do roku 2009, jednak bardzo niewielka przy porwnaniu roku 2011 z 2010.

Tabela 2. Wskaniki koniunktury w grupach obszarowych gospodarstw - lipiec 2011 r.

Uytki rolne w ha

Liczba gospodarstw

Wskaniki

przychodw pieninych

zaufania oglny

koniunktury

do 3 ha 30 -16 -10 -14

3 - 7 123 -27 -29 -28

7 - 15 443 -13 -11 -12

15 - 20 942 -5 -1 -4

50 i wicej 315 0 +16 +5

Ogem 1853 -6 0 -4

Tabela 3.

Wskaniki koniunktury wg wieku rolnikw - lipiec 2011 r.

Wiek rolnikw w latach

Liczba gospodarstw

Wskaniki:

przychodw pieninych

zaufania oglny

koniunktury

do 30 137 -4 +13 +2

31-45 827 -6 +3 -3

46-60 829 -6 -3 -5

60 i wicej 57 -22 -15 -20

Ogem 1850 -6 0 -4

Tabela 4.

Wskaniki koniunktury wedug wyksztacenia rolnikw - lipiec 2011 r.

Wyksztacenie rolnikw

Liczba rolnikw

Wskaniki

przychodw pieninych

zaufania oglny

koniunktury

Podstawowe 705 -11 -8 -10

rednie 921 -4 +3 -2

Wysze 222 -2 +15 +3

Ogem 1848 -6 0 -4

Jak wskazuj wyniki bada, lepsz sytuacj fi-

nansow maj rolnicy modsi, lepiej wyksztaceni i posiadajcy wiksze gospodarstwa. Znacznie lepiej oceniaj oni take dalsze perspektywy dla swoich gospodarstw.

IRG przeprowadza take analizy opinii rolnikw na nastpujce tematy: - stan oszczdnoci,

- kredyty i kredytowanie, - zakup obrotowych rodkw produkcji (nawozw

mineralnych, pasz treciwych i rodkw ochrony rolin),

- inwestycje.

Porwnanie wynikw analiz dotyczcych powy-szych zagadnie, z okresu od lipca 2010 r. do lipca 2011 r., z uwzgldnieniem wielkoci obszarowej go-spodarstw, wskazuje, e:

1. W zakresie oszczdnoci we wszystkich grupach obszarowych wystpoway niedobory gotwki. Naj-lepsza sytuacja w tym zakresie bya jednak w gospodarstwach najwikszych pow. 50 ha.

2. Ponad 60% gospodarstw maych do 7 ha, bior-cych udzia w badaniach, nie posiada adnego za-duenia. W grupie powyej 50 ha takich gospo-

darstw jest tylko 15%. Taka struktura braku za-

duenia wystpuje w badaniach od duszego cza-su, stanowic obraz obaw rolnikw przed zaciga-niem kredytw. Gospodarstwa najwiksze chtniej wykorzystuj kredyty, w celu realizacji inwestycji prorozwojowych, wiksza jest take wrd waci-cieli tych gospodarstw wiedza na temat dostpno-ci kredytw preferencyjnych.

3. Zauwaalna jest wyrana korelacja pomidzy obsza-rem gospodarstwa, a procentem gospodarstw reali-

zujcych inwestycje w zakresie maszyn. W przypad-ku inwestycji budowlanych, korelacja taka jest ju mao widoczna. Generalnie aktywno inwestycyj-

na rolnikw w roku 2011 w porwnaniu do 2010 nie ulega zasadniczej zmianie.

4. Badania wskazuj na stabilizacj poziomu zakupu rodkw obrotowych na poziomie roku ubiegego, co moe wiadczy o niepewnoci rolnikw co do dalszego ksztatowania si opacalnoci produkcji.

Na podstawie opracowania IRG Szkoy Gwnej Handlowej

Koniunktura w rolnictwie III kwarta 2011

przygotowa Daniel Roszak

A MOE PSZENICE JARE SIA PN JESIENI?

Na uawach wiele gospodarstw

zajmuje si produkcj towarow pszenicy, rzepaku oraz burakw

cukrowych. To wanie burak cu-krowy jest dla pszenicy jednym z moliwych przedplonw. Nierzad-ko wic rolnicy staj przed dylema-

tem - jak pszenic po nim wysia: form ozim czy moe jar?

Spord wszystkich rolin zboowych, pszenica ma najwik-sze wymagania odnonie przed-plonu. Pszenic ozim powinno uprawia si w zasadzie po strcz-

kowych, oleistych czy te po wczenie schodzcych okopowych, np. ziemniakach.

Buraki mog by zbierane w rnych dekadach padziernika, a nawet w listopadzie. Gdy zbir

przypada w pierwszej dekadzie

padziernika, pod pszenic wystar-czy wykona ork siewn, tzw. razwk oraz zagci gleb za pomoc zestaww kruszco-wyrwnujcych. W kadym przy-padku ork siewn naley tu

przed wysiewem nasion doprawi za pomoc brony lub agregatu uprawowego. Doskona metod czenia uprawy przedsiewnej i siewu jest zastosowanie agregatu uprawowo-siewnego, ktry wyrw-nuje powierzchni, kruszy bryy

i za pomoc wau strunowego za-gszcza gleb w miejscu umiesz-

czania nasion. W przypadku, gdy zdecyduje-

my si na siew pszenicy ozimej w pniejszym okresie, to po zbio-rze burakw dobrym kombajnem

samobienym, istnieje rwnie moliwo zaniechania orki i przy-stpienia do szybkiego siewu agre-gatem uprawowo-siewnym.

Zalecany termin siewu pszeni-cy na uawach ma do szeroki

zakres (okoo miesica). Optymalny

koczy si 30 wrzenia, z dopusz-

czalnym opnieniem do 5 pa-dziernika. Kady termin siewu po

5 padziernika wie si z ryzykiem uzyskania niszych plonw pszenicy ozimej. Std producenci zb staj przed alternatyw, czy sia w p-

niejszym terminie pszenic ozim, czy moe z siewem poczeka do wiosny. Wybr moe by trudny.

Liczne dowiadczenia przepro-wadzone przez nauk i praktyk rolnicz wykazay, e pno posiana pszenica ozima czciej daje wysze

plony ni jara posiana wczesna wiosn. Wie si to z ukadem czynnikw pogodowych wiosn. Sucha wiosna nie sprzyja dobremu wykrzewieniu pszenicy jarej, wa-ciwej obsadzie rolin na m2, co w

kocowym efekcie skutkuje niszym

plonowaniem. Pszenic ozim sian w pnych terminach, po burakach cukrowych, naley z kolei wysiewa gciej, w celu uzyskania wikszej obsady rolin. Wiksza obsada ro-lin nie w peni zrekompensuje brak

odpowiedniego rozkrzewienia, ale przyczyni si do wyszego plonowa-

nia. Natomiast na glebach zwi-zych, wilgotna wiosna utrudnia wykonanie siewu w optymalnym terminie, a spniony siew pszeni-cy jarej skutkuje obnieniem plo-

nowania. Prawidowa ilo wysiewu po-

winna zapewni waciw obsad rolin po wschodach. Na glebach kompleksu pszennego bardzo do-brego i pszennego dobrego, przy

technologii rednio intensywnej,

norma wysiewu w szt. ziaren/m2 ksztatuje si w granicach 400 450 szt./m2. Jednak w przypadku bardzo opnionych terminw siewu roliny mog nie osign fazy krzewienia. Przy skrconej, jesiennej wegetacji roliny wy-

ksztac zaledwie 2 3 licie i nie maj moliwoci wyksztacenia pdw bocznych. Std w miar opniania siewu naley zwiksza norm wysiewu o okoo 50 zia-ren/m2 na kady tydzie opnie-

nia, w stosunku do daty uznanej za termin optymalny. Mylne jest przekonanie, e wiosn wszystko

si wyrwna po zastosowaniu zwikszonej dawki nawozw azo-towych. Jesienne krzewienie zaw-sze jest bardziej efektywne ni

wiosenne. Wytworzone jesieni pdy boczne s silniejsze i stwa-rzaj moliwoci uzyskania dorod-niejszych kosw. Proces stymula-cji wiosennego dokrzewienia psze-

Duy udzia zb w strukturze zasieww w rejonie

uaw powoduje, e pod pszenic ozim brakuje do-

brych przedplonw. Coraz czciej rolnicy uprawiaj

j po burakach cukrowych, co wie si z opnie-

niem siewu.

nicy ozimej poprzez podwyszone nawoenie azotem daje efekty

tylko wwczas, gdy zawizki p-dw bocznych zostay wyksztaco-ne jesieni. Jeeli dba boczne w caoci s tworzone dopiero wiosn, to s one zazwyczaj sab-sze i bardziej wraliwe na wiosen-ne niedobory wody i nie s w sta-

nie wytworzy wasnego systemu korzeniowego, ktry winien za-pewni im dobre zaopatrzenie w skadniki pokarmowe. Wszystkie any pszenicy wysianej w opnio-nych terminach s sabiej rozkrze-wione i w efekcie roliny s bar-

dziej podatne na czynniki stresowe zwizane z niedoborem wody czy skadnikw pokarmowych. To de-

cyduje o sabszym wyrwnaniu anu i w efekcie o niszym i gorszej jakoci plonie, w porwnaniu do

pszenicy ozimej zasianej w termi-nie optymalnym. Dla przypomnie-nia podam, e na temat wpywu terminu siewu oraz gstoci siewu na plonowanie pszenicy ozimej pisaem ju we wrzeniowym nu-merze naszego miesicznika.

Na podejmowan przez rolni-kw decyzj wpyw ma rwnie pogoda panujca jesieni. Pne siewy wi si zazwyczaj ze spad-kiem plonu, chocia zdarzaj si wyjtki. Zaley to przede wszystkim od warunkw pogodowych. Szko-

dliwy wpyw opnionego siewu

jest najsilniejszy podczas krtkiej i chodnej jesieni, a najmniejszy, gdy

jesie jest duga i ciepa. Poza tym, gdy warunki wilgotnociowe nie pozwalaj na waciw upraw gle-by (jest zbyt mokro lub zbyt sucho), lepiej jest zrezygnowa z siewu pszenicy ozimej jesieni i poczeka do wiosny, wysiewajc pszenic

jar. Jednake, w ostatnich latach

coraz czciej praktykuje si wy-siew odmian zb jarych pn jesieni. W obu tych terminach przechodz rozwj generatywny, wytwarzajc kosy i ziarno.

W zwizku z tym chciabym Pastwu przedstawi i pokrtce przeanalizowa wyniki wybranych

dowiadcze z pszenic ozim i jar przeprowadzonych przez SDOO w Karniczce, w wojewdz-

twie pomorskim, w ramach Pore-jestrowego Dowiadczalnictwa Od-mianowego i Rolniczego (PDOiR) w latach 2010 - 2011.

Dowiadczenia te dotyczyy po-rwnania plonowania odmian zb jarych i pszenicy ozimej wysianych

w terminie opnionym dla pszenicy ozimej (tabela).

W drugim roku prowadzonego dowiadczenia, pszenice wysiano 24 listopada 2010 r. Dowiadcze-nie prowadzono na wyszym po-ziomie agrotechniki (zwikszone

nawoenie azotem - 150 kg N/ha,

zwalczanie chwastw oraz chorb grzybowych, stosowanie regulato-

rw wzrostu), w czterech powtrze-niach, na glebie klasy III a. Pszenice zebrano 17 sierpnia 2011 r.

Analizujc krtko powysze wyniki, naley stwierdzi, i rni-ce w plonowaniu badanych odmian zb najbardziej widoczne s

w 2010 roku. W roku tym odnoto-wano wysze plony pszenic jarych, w porwnaniu do wzorca pszenic ozimych. Kada z badanych od-mian pszenic jarych uzyskaa rw-nie wyszy plon ziarna od najwy-ej plonujcej pszenicy ozimej, tj.

odmiany Muszelka (67,4 dt/ha). W 2011 roku, spord bada-

nych 8 odmian pszenic, najwyej

plonoway kolejno: Muszelka (81,3 dt/ha), Koksa (75,0 dt/ha), Bogatka (73,5 dt/ha), Cytra i

Monsun (71,4 dt/ha). Jedynie odmiana Tybalt uzyskaa niszy plon ni plon wzorca pszenic ozimych, ale wyej plonowaa od Figury i Tonacji.

Z dwuletnich bada wynika, e

odmiany Koksa i Monsun s naj-bardziej przydatne do takiego siewu.

Podsumowujc, uzyskane wy-niki dowiadcze mog zachca do siewu wybranych odmian zb jarych po pno zbieranych bura-

kach cukrowych czy kukurydzy na ziarno. Nad takim siewem naley si jednak zastanowi. Za siewem pszenic jarych pn jesieni, mo-e przemawia rwnie fakt, i s to odmiany w przewadze jakociowe.

Z pewnoci 2 lata bada to za mao, aby taki siew zaleca do powszechnej praktyki. Dowiad-czenie to jednak planuje si nadal prowadzi.

Wyniki dowiadcze dowodz, e moliwy jest siew zb odmian

jarych pn jesieni, ale producen-ci decydujcy si na tego typu upraw ponosz ryzyko. Uprawa

taka moe skoczy si niepowo-dzeniem, w przypadku pnej zimy z dugotrwaymi okresami niskich temperatur, zwaszcza przy braku

okrywy nienej.

Na podstawie wynikw dowiadcze PDOiR

SDOO w Karniczce opracowa

Sebastian Zwierz

Tabela.

Pszenica ozima, pszenica jara, pszenyto jare - opniony termin siewu.

Plon ziarna odmian (% wzorca) w Karniczce (2011 r.)

Lp. Odmiana Plon ziarna (% wzorca)

2010 2011 rednia

Wzorzec, dt z ha 64,16 70,72 67,41

Odmiany pszenicy ozimej

1. Tonacja 98 93 95

2. Bogatka 94 104 99

3. Figura 103 88 95

4. Muszelka 105 115 110

Odmiany pszenicy jarej

5. Cytra 109 101 105

6. Tybalt 107 99 103

7. Koksa 111 106 109

8. Monsun 113 101 107

Odmiany pszenyta jarego

9. Matejko 112 107 109

10. Milkaro 127 100 113

Liczba dowiadcze

1 1 2

Wzorzec: 2010, 2011 r. Tonacja, Bogatka, Figura, Muszelka.

Przypominamy * Przypominamy * Przypominamy * Przypominamy * Przypominamy

LISTOPAD

Jesienne prace agrotechniczne: Jeszcze pn jesieni mona zwalcza miot zboow i inne chwasty dwulicienne w zasiewach zb

ozimych. Zabieg herbicydowy wykonany jesieni, przy optymalnych warunkach pogodowych, umoliwia skuteczne zwalczenie tych chwastw.

Pamitajmy, e wjazd na pole cikim sprztem rolniczym w warunkach zbyt duego uwilgotnienia gleby, powoduje niszczenie struktury gleby oraz tworzenie si gbokich kolein.

Som po zbiorze kukurydzy na ziarno naley koniecznie poci talerzwk i wymiesza z gleb. Na polach obsianych oziminami, w miejscach obnienia terenu, czsto obserwuje si stagnujc wod po

opadach deszczu. Naley j odprowadzi poprzez wykonanie szpadlem tzw. przegonw (rowkw odpro-wadzajcych wod) w kierunku roww. Takie zabiegi pielgnacyjne poprawi warunki powietrzno-wodne w glebie i stworz lepsze warunki wzrostu i rozwoju ozimin. Wykonanie przegonw jesieni pozwoli odpro-wadzi rwnie nadmiar wody w okresie wczesnowiosennym, zapobiegajc tym samym wymakaniu rolin oraz umoliwi szybsze obsychanie pola w miejscach nadmiernie uwilgotnionych. Jednoczenie zaleca si usunicie z roww dziko rosncych krzakw, ktre czsto utrudniaj prace maszyn i sprztu rolniczego na

polu.

Do koca listopada zakoczy wywz nawozw organicznych. Pamitajmy, e na glebach cikich obornik naley przyora pycej - na gboko 15 cm, a na lejszych do 20 cm. W przypadku gbokiej orki powy-ej 25 cm, pug powinien by wyposaony w przedpuek, umoliwiajcy umieszczenie obornika w rodko-wej czci odwracanej skiby.

Zakoczy orki przedzimowe, ktre naley wykonywa na gboko 25 - 30 cm pod okopowe oraz pycej, na gboko 20 - 25 cm, pod inne roliny jare wczesnego siewu.

Pamitajmy o zastosowaniu, przed wykonaniem orki przedzimowej, przedsiewnego nawoenia mineralne-

go fosforowo-potasowego w stanowiskach pod wczenie wysiewane roliny jare.

Rzepak: Oceniajc plantacj rzepaku warto pamita, e przed ustaniem wegetacji jesiennej bardzo dobrze rozwini-

te roliny rzepaku maj 8 lici w rozecie, dobrze rozwinite 6 - 7 lici, a dostatecznie rozwinite 5 - 6 li-ci. Gdy roliny wytworz 3 - 4 licie stan ich okrelamy jako saby, a 2 - 3 licie - zy.

Przypomnijmy, e odporno rzepaku na niskie temperatury zaley w duej mierze nie tylko od warun-

kw rodowiska, ale take od caoksztatu zabiegw agrotechnicznych, umoliwiajcych rolinom wytwo-rzenie przed zim dobrze rozwinitej rozety, skadajcej si z 8 lici i z krtkiej, niewiele wystajcej po-

nad ziemi, odygi (pk wierzchokowy 3 - 4 cm nad ziemi), ktrej grubo u nasady nie powinna by mniejsza ni 0,5 cm. Roliny o takim pokroju wykazuj najwiksz tolerancj na mrz, wahania tempe-ratury, inicjuj du liczb zawizkw kwiatowych, a wiosn, po ruszeniu wegetacji, cechuj si dobrym wigorem.

Buraki cukrowe: Orka przedzimowa jest ostatnim zabiegiem uprawowym w okresie jesiennym. Orka ta musi by gbo-

ka (30 cm), poniewa przy zbyt pytkiej korzenie rozwidlaj si i plony s niskie. Nie naley jednak wydobywa na powierzchni roli martwicy. Dlatego te na glebach o pytszej warstwie uprawnej (20 - 24 cm) zaleca si ora z pogbiaczem (30 - 35 cm) lub stosowa gboszowanie w okresie wczeniejszym.

Naley unika orki zbyt silnie wyskibionej, skiby powinny tworzy powierzchni bardziej wyrwnan, bez

bruzd i zwaw. Zapewnia to rwnomierne warunki wilgotnociowe grnej warstwy gleby w okr


PROJEKTOWANE SIECI I URZ ELEKTROENERGETYCZNE · 2 opis techniczny do projektu budowlanego uzbrojenie terenu podkarpackiego parku naukowo-technologicznego strefa s1-3 – jasionka

PROJEKTOWANE SIECI I URZ ELEKTROENERGETYCZNE · 2 opis techniczny do projektu budowlanego uzbrojenie terenu podkarpackiego parku naukowo-technologicznego strefa s1-3 – jasionka

Zasady higieny w produkcji i transporcie artykułów żywnościowych

Zasady higieny w produkcji i transporcie artykułów żywnościowych

w szkole - Strona główna - Gimnazjum nr 81 - Warszawa ... · żywnościowych podyktowaną sezonowością, możliwościami finansowymi ale także organizacyjno – technicznymi.

w szkole - Strona główna - Gimnazjum nr 81 - Warszawa ... · żywnościowych podyktowaną sezonowością, możliwościami finansowymi ale także organizacyjno – technicznymi.

JAK PRAWIDŁOWO OZNAKOWAĆ I ROZPOZNAĆ ...podr.pl/wp-content/uploads/2017/07/JAK-PRAWIDŁOWO...Nie zapominajmy o tym, że na etykiecie ekologicznego produktu żywnościowego powinny

JAK PRAWIDŁOWO OZNAKOWAĆ I ROZPOZNAĆ ...podr.pl/wp-content/uploads/2017/07/JAK-PRAWIDŁOWO...Nie zapominajmy o tym, że na etykiecie ekologicznego produktu żywnościowego powinny

Jak korzystać z wiedzy analityków rynków rolnych Banku BGŻ?podr.pl/wp-content/uploads/2014/11/3.-AnalizyBGZ_rynek.pdf · Banku BGŻ Klienci Banku BGŻ mogą bezpłatnie otrzymać

Jak korzystać z wiedzy analityków rynków rolnych Banku BGŻ?podr.pl/wp-content/uploads/2014/11/3.-AnalizyBGZ_rynek.pdf · Banku BGŻ Klienci Banku BGŻ mogą bezpłatnie otrzymać

Analiza biogazu w pomorskim - podr.pl · Analiza potencjalnych możliwości produkcji biogazu w województwie pomorskim z wykorzystaniem m.in. biomasy glonów i roślin wodno-błotnych

Analiza biogazu w pomorskim - podr.pl · Analiza potencjalnych możliwości produkcji biogazu w województwie pomorskim z wykorzystaniem m.in. biomasy glonów i roślin wodno-błotnych

ZASADY REALIZACJI DZIAŁANIA „ROLNICTWO ...podr.pl/wp-content/uploads/2019/03/ZASADY-REALIZACJI...ZASADY REALIZACJI DZIAŁANIA „ROLNICTWO EKOLOGICZNE” W PROW 2014-2020 Od 2015

ZASADY REALIZACJI DZIAŁANIA „ROLNICTWO ...podr.pl/wp-content/uploads/2019/03/ZASADY-REALIZACJI...ZASADY REALIZACJI DZIAŁANIA „ROLNICTWO EKOLOGICZNE” W PROW 2014-2020 Od 2015

Raport - podr.pl

Raport - podr.pl

Porównanie jakości artykułów żywnościowych oferowanych na ... · bez GMO, polskie mleko, 100% naturalne składniki), a w niemieckim tylko (bez GMO, alpejskie mleko, 100% naturalne

Porównanie jakości artykułów żywnościowych oferowanych na ... · bez GMO, polskie mleko, 100% naturalne składniki), a w niemieckim tylko (bez GMO, alpejskie mleko, 100% naturalne

Modele i kierunki rozwoju - PIB · 2020. 9. 12. · Kierunki rozwoju – Modele SCOR i GSCF . Żywnościowe łańcuchy dostaw Podsumowanie i wnioski Specyfika żywnościowych łańcuchów

Modele i kierunki rozwoju - PIB · 2020. 9. 12. · Kierunki rozwoju – Modele SCOR i GSCF . Żywnościowe łańcuchy dostaw Podsumowanie i wnioski Specyfika żywnościowych łańcuchów

Możliwości wykorzystania roślin strączkowych w ...podr.pl/wp-content/uploads/2014/11/Możliwości-wykorzystania-roślin... · tych danych z przebiegiem pogody. W realizowanym

Możliwości wykorzystania roślin strączkowych w ...podr.pl/wp-content/uploads/2014/11/Możliwości-wykorzystania-roślin... · tych danych z przebiegiem pogody. W realizowanym

Projektowane zmiany w kształceniu zawodowym i ustawicznym

Projektowane zmiany w kształceniu zawodowym i ustawicznym

PROJEKTOWANE ZMIANY W USTAWIE O WYROBACH …s-p-b.pl/upload/pdf/Zak10_04_ZmianyWUstawieOWyrBud.pdf · USTAWA O WYROBACH BUDOWLANYCH OKREŚLA: •Zasady wprowadzania do obrotu wyrobów

PROJEKTOWANE ZMIANY W USTAWIE O WYROBACH …s-p-b.pl/upload/pdf/Zak10_04_ZmianyWUstawieOWyrBud.pdf · USTAWA O WYROBACH BUDOWLANYCH OKREŚLA: •Zasady wprowadzania do obrotu wyrobów

Model zakupu produktów żywnościowych opatrzonych ...agro.icm.edu.pl/agro/element/bwmeta1.element.agro-4c11fe...sce w 2012 roku, w 5 placówkach handlowych, gdzie zaobserwowano w

Model zakupu produktów żywnościowych opatrzonych ...agro.icm.edu.pl/agro/element/bwmeta1.element.agro-4c11fe...sce w 2012 roku, w 5 placówkach handlowych, gdzie zaobserwowano w

Rachunkowość rolna jako innowacyjne narzędzie zarządzania ...podr.pl/wp-content/uploads/2014/11/2.-Rachunkowość-rolna-FADN... · 1. Jak jest? •Jaki jest kierunek produkcji

Rachunkowość rolna jako innowacyjne narzędzie zarządzania ...podr.pl/wp-content/uploads/2014/11/2.-Rachunkowość-rolna-FADN... · 1. Jak jest? •Jaki jest kierunek produkcji

Czy warto być - spotkaniawarszawskie.pl · nie dotyczące wyczerpywania się zaso-bów naturalnych. ... roku rynek produktów żywnościowych pochodzących z upraw ekologicznych

Czy warto być - spotkaniawarszawskie.pl · nie dotyczące wyczerpywania się zaso-bów naturalnych. ... roku rynek produktów żywnościowych pochodzących z upraw ekologicznych

DOCHODOWOŚĆ USŁUG AGROTURYSTYCZNYCH W … · produktów agroturystycznych czy usług, tj. zakup pościeli, środków czystości, pro-duktów żywnościowych, wyposażenia pokoi.

DOCHODOWOŚĆ USŁUG AGROTURYSTYCZNYCH W … · produktów agroturystycznych czy usług, tj. zakup pościeli, środków czystości, pro-duktów żywnościowych, wyposażenia pokoi.

Przedsięwzięcie współfinansowane ze środków Unii ...podr.pl/wp-content/uploads/2014/11/1-prezentacja...kujawsko-pomorskie 9 213,60 6 718,00 łódzkie 2 706,00 3 004,00 lubuskie

Przedsięwzięcie współfinansowane ze środków Unii ...podr.pl/wp-content/uploads/2014/11/1-prezentacja...kujawsko-pomorskie 9 213,60 6 718,00 łódzkie 2 706,00 3 004,00 lubuskie

APARAT CYFROWYdownload.nikonimglib.com/archive1/Cmylx00erXWP01cHIdY32xJA0j… · Aparaty cyfrowe Nikon COOLPIX są projektowane zgodnie z najwyższymi standardami i zawierają złożone

APARAT CYFROWYdownload.nikonimglib.com/archive1/Cmylx00erXWP01cHIdY32xJA0j… · Aparaty cyfrowe Nikon COOLPIX są projektowane zgodnie z najwyższymi standardami i zawierają złożone

PR833 issued 3rd May 2012 - Copper in Architecture · Web viewprojektów infrastrukturalnych jest centrum komunikacyjne w Lahti, Finlandia, projektowane przez JKMM Architects. Jurorzy

PR833 issued 3rd May 2012 - Copper in Architecture · Web viewprojektów infrastrukturalnych jest centrum komunikacyjne w Lahti, Finlandia, projektowane przez JKMM Architects. Jurorzy