Vitaacademica - Uniwersytet Papieski Jana Pawła IIold.upjp2.edu.pl/Vita_new/vita_62.pdf ·...

nr 2 (62) / 2011 marzec-kwiecień

VitaacademicaBiuletyn informacyjny uniwersytetu PaPieskiego jana Pawła ii w krakowie

ISSN 1842-2244

Spotkanie z astronautą

Miedzynarodowe Sympozjum w Centrum Resurrectionis

Wyjazd naukowy do Syrii

Erasmus

Redakcja składa wszystkim Czytelnikom życzenia radosnych i błogosławionych

Świąt Wielkanocnych.

Niech odrodzona w ich czasie wiara, nadzieja i miłość

na zawsze wypełni Wasze serca.

„Surrexit Christus, spes mea!”Tak, Chrystus zmartwychwstał,

a wraz z Nim zmartwychwstała nasza nadzieja. Alleluja!

Jan Paweł II

vita-2011-2-okladka.indd 1 2011-04-14 09:25:01

VitaacademicaBiuletyn Informacyjny

Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła IIw Krakowie

Redakcjaul. Kanonicza 9, 31-002 Kraków

tel./faks 12 370 86 06e-mail: [email protected]

Redaktor prowadzący Krzysztof Mleczko, Monika Wiertek

Opracowanie graficzneMarta Widlarz

KorektaMonika Kucab

Fotografie na okładceMarta Krzanowska, Łukasz Kurek,

Krzysztof Mleczko, ks. Marcin Wróbel

Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych oraz zastrzega sobie prawo do skrótów i redakcyjnego opracowania

tekstów przyjętych do druku.

Numer zamknięto 3 kwietnia 2011 roku.Nakład 500 egz.

Spis treści

z życia UczelniCzłowiek nie z tej ziemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3Promocja książki Zarys historii diecezji... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

konferencjeSługa Boży o. Piotr Semenenko CR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Dialog ekumeniczny a missio Ecclesiae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6Sakramentalność Słowa Bożego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8Sympozjum Biblia w kulturze świata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8Sprawozdanie z konferencji o Trójcy Świętej . . . . . . . . . . . . . . . . 9Sympozjum biblijne we Lwowie–Brzuchowicach . . . . . . . . . . . . . 10Powołani do komunii z Bogiem i człowiekiem... . . . . . . . . . . . . . . 11

nie tylko naukaSyria ex post – wspomnienia cz . I . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13Finis coronat opus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15Podróż za doświadczeniem – MSJO w Berlinie . . . . . . . . . . . . . . 16Czuwanie pod oknem papieskim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

zapowiedziKonferencje, Festiwal Nauki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

studenciNasz ekspert ds . studenckich przy PKA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

recenzje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

Czym jest „nowy feminizm” Jana Pawła II?, red. Jarosław Kupczak OP, Maria Zboralska, Kraków 2010. Książka zawiera materiały z sesji naukowej Czym jest „nowy feminizm” Jana Pawła II?, zorganizo-wanej przez Centrum Jana Pawła II „Nie lękajcie się!” w Krakowie oraz Ośrodek Badań nad Myślą Jana Pawła II Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie . Inspiracją do podjęcia tego tema-tu była myśl Jana Pawła II zawarta w Encyklice Evangelium vitae o roli kobiet w życiu społecznym, działających na rzecz przezwyciężenia wszelkich form dyskryminacji, przemocy i wyzysku, a także zagadnienia dotyczące kobiety zawarte w dokumentach Jana Pawła II, bogactwo refleksji na temat „geniuszu kobiecego” w jego środowych katechezach o „teologii ciała” . Nurt feministyczny stał się jednym z najbardziej rozwijających się we współczesnej teologii . Przyczyniło się do tego przeniesie-nie na grunt wiary postulatów drugiej fali feminizmu, której szczyt przypadł na lata siedemdziesiąte XX w . w krajach anglosaskich . W Kościele Katolickim dodatkowym impulsem był Sobór Watykański II, który zapoczątkował zmiany dotyczące interpretacji Biblii oraz roli kobiety we wspólnocie wiary i liturgii, czyli tych zagadnień, w których teologia feministyczna miała z czasem najsilniej zaznaczyć swoją obecność . Druga część publikacji zawiera tekst młodego amerykańskiego autora Mario Coc-cia, który zainspirowany myślą filozoficzną i teologiczno-antropologiczną Jana Pawła II oraz własny-mi przemyśleniami stara się stworzyć samodzielną i ciekawą wizję antropologii relacyjnej .

Renata Dulian

Kronika II Seminarium OO. Franciszkanów we Lwowie 1928–1934, Zdzisław Gogola OFMConv ., Joanna Małocha, Helena Starostecka, Kraków 2010 .

Przed kilkoma miesiącami została wydana monumentalna praca o . Zdzisława Gogoli Dzieje francisz-kańskiej Prowincji św. Antoniego i bł. Jakuba Strzemię 1918-1939 . Teraz otrzymaliśmy jej cenne dopeł-nienie: oryginalny zapis kroniki kleryckiej sześciu szkolnych lat z przełomu lat 20 . i 30 . XX wieku . Po studium wielkiej syntezy dziejów możemy wczytać się w autentyczne relacje z życia młodych fran-ciszkanów . Kronika zaczyna się fascynująco: brat kronikarz z dużym talentem literackim, starannym pismem notuje: O, jak miłe i błogie chwile przepędziliśmy na wakacjach. Był to czas rozrywki, wolnych chwil od ciężkiej pracy umysłowej, zaczerpnięcia nowych sił do przyszłej nauki i trudu całorocznego, wy-poczynku i pokrzepienia ducha świeżemi zasobami zdrowotnemu sielskiego powietrza… Klerycy kroczą śmiałym i posuwistym krokiem przez «góry i lasy»’, hukając gromko jakąś pieśń swemi młodzieńcze-mi piersiami, wybuchając co chwilę wesołemi kaskadami głośnego śmiechu, odbijającego się stokrotnemi echami w głębi czarnego boru i zamierającego gdzieś w jękliwym finale… Przed nami szare i twarde dnie pracy szkolnej. 10 miesięcy nowego trudu i zmagania się umysłu z książkami i materiałem gimnazjalnym. Niemiłe to wprawdzie, lecz obowiązek woła…

Pewne odczucia, jak nieraz przekonamy się, czytając zapiski kolejnych kronikarzy, się nie zmie-niają . Wysiłek redaktorów tomu, aby przybliżyć nam ten cenny dokument z zachowaniem oryginal-nego charakteru języka i ortografii oraz uwypukleniem zwyczajów piśmienniczych epoki, pozwala nam zgłębiać codzienne dzieje studentów lwowskiego franciszkańskiego domu studiów . Pośrednio poznamy też dzieje wychowania w okresie międzywojennym oraz wydarzenia lokalne i ogólnopolskie ówczesnego Kościoła . Lwowski kontekst sprawia, że całość jest też ciekawą ilustracją życia multikulturowego regionu kresowego .

O . dr hab . Zdzisław Gogola OFMConv, adiunkt Katedry Historii Zakonów Wydziału Historii i Dziedzictwa Kulturowego UPJPII oraz jego współpracownicy dostarczyli nam zatem wyjątkowy materiał poznawczy i interesującą lekturę . Przygotowany tom ma cały aparat krytyczny, liczne przypisy wyjaśniające wątki współcześnie niezrozumiałe i przedstawiające wzmiankowane osoby oraz indeks osobowy .

Stanisław Jaromi OFMConv .

Rodzina podmiotem wychowania i kreatorem komunikacji społecznej, red. nauk. ks. Norbert Pikuła, Kraków 2010.

Pierwszymi i głównymi wychowawcami dzieci są ich rodzice, oni też mają niezbywalny obowiązek pomagania swoim pociechom w harmonijnym rozwijaniu wszelkich wartości moralnych . W działa-niach wychowawczych potrzebują jednak pomocy ze strony społeczeństwa i państwa . Czytamy o tym w Deklaracji o wychowaniu chrześcijańskim Soboru Watykańskiego II . Problemom tym poświęcona jest publikacja pod red . ks . Norberta Pikuły . Zagadnienia zostały ujęte w trzech grupach tematycznych: Ro-dzina – Wychowanie – Komunikacja . W poszczególnych artykułach podejmowana jest m . in . proble-matyka wychowania religijnego w rodzinie, wychowania do komunikacji medialnej w rodzinie, funkcji mediów w komunikacji rodzinnej, komunikacji z człowiekiem cierpiącym . W konkluzji podkreślona jest myśl, że rodzice powinni wychowywać swoje dzieci do wolności, dając im możliwość wyboru wła-snej drogi życiowej, tak, aby mogły pójść za głosem swojego powołania, także duchowego .

Renata Dulian

polecamy publ ikacje Wydawnictwa Naukowego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła I I w Krakowie


5

Vitaacademica nr 2(62)/2011 z życia Uczelni

Łukasz Kurek

W dniu 14 marca 2011 roku na Uniwersytecie Pa-pieskim Jana Pawła II gościł płk. George D. Zam-ka, amerykański astronauta o polskich korzeniach, dowódca promu kosmicznego Endeavour podczas misji przeprowadzonej w ubiegłym roku. Uroczyste spotkanie rozpoczęło się od przywitania płk. Zam-ka wraz z małżonką oraz pozostałych gości przez ks. prof. Władysława Zuziaka, rektora Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II.

Następnie wykład zatytułowany We and the Cos- mos wygłosił ks. prof. Michał Heller. Podkreślił on, iż w badaniach fizyków teoretycznych ogromną rolę odgrywają dane dotyczące kosmosu, gromadzone przez osoby takie jak właśnie płk. Zamka. Ks. prof. Heller stwierdził również, że z badaniami Wszech-świata związane jest nieodłącznie zagadnienie mu-zyki. Było tak już u pitagorejczyków, którzy w swojej kosmologii głosili, iż najpiękniejsze tony pochodzą właśnie z kosmosu i powstają wskutek ruchu ciał niebieskich, które poruszają się ruchem najdosko-nalszym. Pitagorejczycy nazwali ten rodzaj muzyki muzyką sfer. Jak się jednak okazuje, nasłuchiwanie Wszechświata nie jest obce również jego współcze-snym badaczom. Kosmos pełen jest bowiem pro-mieniowania elektromagnetycznego. Drganie pola magnetycznego może być natomiast przetworzone na drganie akustyczne, co umożliwia słuchanie fa-scynującej muzyki kosmosu.

W dalszej kolejności odbył się przedpremie-rowy pokaz filmu Kosmiczny koncert w reżyserii Adama Ustynowicza. Pan Ustynowicz w swoich produkcjach niejednokrotnie już podejmował te-

Człowiek nie z tej ziemi – płk. George D. Zamka

matykę związaną z podróżami w kosmos. Nie ina-czej było i tym razem, chociaż pokazany film ma niewątpliwie charakter szczególny, przedstawia bowiem przebieg wyprawy promu STS-130 En-deavour, a ilustrowany jest utworami Fryderyka Chopina, których załoga promu słuchała podczas misji. Podkreślenia wymaga również fakt, iż Pan Ustynowicz uzgodnił z płk. Zamką przed wyprawą charakter zdjęć kręconych podczas pobytu w prze-

strzeni kosmicznej. Zdjęcia te, wraz z ilustrującą je romantycz-ną muzyką polskiego poety for-tepianu, utworzyły doskonałą kompozycję, wspaniale oddającą piękno Wszechświata.

Po zakończeniu pokazu uczest-nicy spotkania udali się na poczę-stunek, podczas którego nasz gość odpowiadał na pytania dotyczące przede wszystkim jego podróży kosmicznych. Mamy nadzieję, że częściej będziemy mieć okazję do poznawania tak ciekawych ludzi, jak płk. George Zamka.

Rektor UPJPII w Krakowie, ks. prof. Władysław Zuziak i ks. prof. Michał Heller witają płk. George’a D. Zamka z małżonką.

Fot. archiwum prywatne ks. prof. W. Zuziaka

6

Vitaacademica nr 2(62)/2011z życia Uczelni

Łukasz Gędłek

Dnia 11 marca 2011 r. w siedzibie Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II przy ul. Kanoniczej 9 odbyło się spotkanie promujące książkę pt. Zarys historii diecezji odesko-symferopolskiej. Jej autora-mi są trzej studenci Wydziału Historii i Dziedzic-twa Kulturowego UPJPII: Łukasz Gędłek, Tomasz Krzyżowski i Maciej Żurek, zainteresowani dziejami Ko-ścioła rzymskokatolickiego w krajach byłego Związku Radzieckiego. W rolę go-spodarza prezentacji wcie-lił się ks. prof. Józef Woł-czański – dziekan Wydziału Historii i Dziedzictwa Kul-turowego oraz kierownik katedry Historii Chrześci-jaństwa w Europie Wschod-niej i Środkowej XIX i XX wieku, pod patronatem któ-rej wspomniane spotkanie doszło do skutku. Wśród gości przybyłych na pre-zentację pojawili m.in. ks. prof. Jan Szczepaniak, drugi obok ks. prof. Wołczańskie-go opiekun naukowy projek-tu zwieńczonego wydaniem publikacji, pan Adam Gyur-kovich, prezes krakowskiego oddziału Towarzystwa Mi-łośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschod-nich, ks. dr Władysław Pietrzyk, proboszcz parafii pw. św. Jana Chrzciciela w Perwomańsku w die-cezji odesko-symferopolskiej oraz pan inż. Ma-rek Cholewka, krakowski architekt od lat związany ze wspomnianą diecezją i realizujący na jej tere-nie wiele projektów restauracji tamtejszych obiek-tów sakralnych. W trakcie spotkania odczytał on list ks. bpa Bronisława Bernackiego – ordynariusza odeskiego, w którym hierarcha podziękował auto-rom za podjęcie i pomyślne ukończenie nowator-skich badań nad dziejami Kościoła rzymskokato-lickiego na południu Ukrainy.

Realizację projektu, którego pokłosiem jest pre-zentowana książka, rozpoczęto w lipcu 2009 roku.

Promocja książki Zarys historii diecezji odesko-symferopolskiej (Odessa – Kraków 2011)

To wówczas przystąpiono do prac badawczych, mających na celu zebranie informacji dotyczących dziejów Kościoła łacińskiego na terenie powstałej w 2002 r. diecezji odesko-symferopolskiej. Dzięki wsparciu prywatnych sponsorów oraz pomocy me-rytorycznej wspomnianych wyżej opiekunów na-

ukowych, autorzy przeprowa-dzili kwerendę w archiwum Kurii Biskupiej w Odessie oraz we wszystkich parafiach diecezji, gromadząc relacje ustne parafian i pracujących wśród nich duszpasterzy, fo-tografie oraz wszelką dostęp-ną dokumentację związaną z dziejami lokalnego Kościo-ła. Zebrane podczas wyjazdu materiały stały się podstawą do prac nad publikacją książ-kową o charakterze informa-tora, wydaną w styczniu tego roku.

„Książka nie wyczerpu-je tematu dziejów Kościo-ła rzymskokatolickiego na południu Ukrainy, jest jed-nak pracą prekursorską w tej dziedzinie i jako taka za-sługuje na uznanie” – pod-kreślił podczas prezentacji ks. prof. Józef Wołczański.

W podobny sposób odebrali owoce prac młodych naukowców sponsorzy publikacji: Fundacja Badań Europejskich „Sarmacja” oraz Fundacja im. Świę-tej Królowej Jadwigi dla Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, decydując się na wsparcie finansowe planów wydawniczych.

Warto dodać, że publikacja ma szansę speł-nić inną jeszcze rolę. Otóż jest ona sygnałem dla wiernych diecezji odesko-symferopolskiej, że los Kościoła na Ukrainie budzi zainteresowanie i tro-skę wiernych z Polski. Świadomość, że solidarność wspólnoty katolickiej nie jest czczym wymysłem i sięga aż na Krym i południowe krańce Ukrainy z pewnością doda otuchy kilkunastu tysiącom tam-tejszych katolików.

7

Vitaacademica nr 2(62)/2011 konferencje

ks. Wojciech Mleczko CR, fot. Krzysztof Mleczko

Rok 2011 niesie ze sobą następujące rocznice: 175-lecie powstania „Domku Jańskiego”, czy-li założenia Zgromadzenia Zmartwychwstańców, 125-lecie śmierci Sługi Bożego Ojca Piotra Seme-nenki, współzałożyciela Zgromadzenia oraz 85-le-cie śmierci Sługi Bożego Ojca Pawła Smolikow-skiego, wspaniałego przykładu świętości zakonnej według reguły zmartwychwstańczej.

W celebrację tych jubileuszy wpisało się doniośle międzynarodowe sympozjum naukowe, jakie odby-ło się 15 marca 2011 r. w Centrum Resurrectionis w Krakowie (ul. Ks. S. Pawlickiego 1) pod tytułem Sługa Boży Ojciec Piotr Semenenko CR i zmartwych-wstańcza szkoła duchowości. Ta konferencja nauko-wa została zorganizowana przez Polską Prowincję Zmartwychwstańców oraz Katedrę Duchowości Mediów i Relacji Społecznych Wydziału Nauk Spo-łecznych Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie w ramach cyklu Duchowość klasztorów polskich: przekaz i komunikacja.

W czasie sympozjum zostało wygłoszonych dzie-więć referatów, których autorami są profesorowie i pracownicy naukowi z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, Uniwersytetu Kardyna-ła Stefana Wyszyńskiego w Warszawie i Katolickie-go Uniwersytetu Lubelskiego oraz dwaj zmartwych-wstańcy z Włoch i z Polski.

Sympozjum rozpoczęto uroczystą Eucharystią pod przewodnictwem JEm Ks. Kard. Franciszka Macharskiego. Gości powitał oraz otworzył sym-pozjum o. Wiesław Śpiewak CR, prowincjał zmar-

Sługa Boży o. Piotr Semenenko CR i zmartwychwstańcza szkoła duchowości Sprawozdanie z sympozjum – Kraków, 15 marca 2011 r.

twychwstańców. W sesji przedpołudniowej, której przewodniczył ks. prof. Stefan Koperek CR, wy-głoszono następujące referaty: ks. prof. Stanisław Urbański (UKSW) – Polska szkoła duchowości zmar-twychwstańczej, ks. prof. Wojciech Misztal – Znacze-nie zjednoczenia z Chrystusem według o. Piotra Se-menenki, ks. prof. dr hab. Jarosław Popławski (KUL) – Modlitwa i Eucharystia w nauczaniu o. Piotra Se-menenki, ks. prof. Janusz Królikowski – Piotr Seme-nenko i zmartwychwstańcy jako autorzy duchowi i ich oddziaływanie, ks. dr Damian Korcz CR (Cen-trum Duchowości Zmartwychwstańczej w Rzymie) – Kapłanie gdzie jesteś? Duchowy wymiar kapłań-skiego życia i misji w nauczaniu o. Piotra Semenenki.

Natomiast sesji popołudniowej przewodniczył ks. prof. Wojciech Misztal. Można było wtedy wysłuchać

wystąpień ks. dr hab. Wojciecha Zyziaka (UPJPII) – Duchowość za-konna i apłańska według sługi Bo-żego ks. Pawła Smolikowskiego CR, ks. dr Marcin Godawa (UPJPII) – Tłumacz woli Bożej. Kierownik du-chowy i jego nauczanie w „Listach duchownych” o. Piotra Semenenki, ks. prof. Janusz Mastalski (UPJPII) – Zasady wychowawcze w świe-tle twórczości o. Piotra Semenenki, ks. mgr lic. Wojciech Mleczko CR (Komisja Studiów Zmartwych-wstańczych) – Arcybiskup Józef Teo-

8

Vitaacademica nr 2(62)/2011konferencje

dzięki której będą one dostępne nie tylko dla uczest-ników konferencji, ale także dla tych wszystkich, którzy zechcą zapoznać się bliżej z charyzmatem i duchowością Zgroma-dzenia Zmartwychwstań-ców.

Sługa Boży o. Piotr Semenenko CR i zmartwychwstańcza szkoła duchowości. Materiały z sympo-

zjum, Centrum Resurrectionis, Kraków, 15 marca 2011 r.

Redakcja ks. Wojciech Misztal, ks. Wojciech Mleczko CR.

Książkę można zamawiać,pisząc na adres: [email protected] albo [email protected].

dorowicz – przyjaciel zmartwychwstańców i znawca duchowości semenenkowskiej.

W czasie prze-rwy pomiędzy sesjami uczestnicy mogli zwie-dzić kompleks Cen-trum Resurrectionis, a szczególnie kaplicę obrządku wschodnie-go oraz nowo otwar-te muzeum, w którym

zaprezentowane zostały m.in. pamiątki po wybit-nych zmartwychwstańcach.

Owocem konferencji jest również publikacja, zbierająca w jedno materiały naukowe sympozjum,

Piotr Guzdek

Katedra Eklezjologii Wydziału Teologicznego zor-ganizowała 3 marca br. w auli Wyższego Semina-rium Duchownego Archidiecezji Krakowskiej kon-ferencję naukową, poświęconą zagadnieniu „Dialog ekumeniczny a missio Ecclesiae”.

Przybyłych gości powitał o. prof. Andrzej Na-piórkowski OSPPE, opiekun specjalizacji teologii fundamentalnej i kierownik Katedry Eklezjologii. Otwierając konferencję, Rektor UPJPII ks. prof. Władysław Zuziak, podkreślał ważność i aktual-ność podejmowanego przez prelegentów tematu. Wyraził przekonanie, że ta naukowa refleksja po-głębi wiarę i apostolstwo oraz da nowy impuls in-telektualny i duchowy do misyjnej działalności Ko-ścioła, która jest wpisana w jego naturę. Zdaniem Księdza Rektora Kościół, który głosi Ewangelię, jest Kościołem żywym. Chrześcijanie są posłani do zla-icyzowanego świata i szczególnie wezwani do skła-dania świadectwa wiary. Missio Ecclesiae będzie bardziej wiarygodna, jeżeli chrześcijanie w dialo-gu ekumenicznym będą potrafili zawiązać komu-nię, wspólnotę, być solą ziemi i światłością świata. Jego Magnificencja przytoczył słowa Jana Pawła II, zawarte w encyklice Redemptoris missio, stwierdza-jące, że „misja Kościoła dopiero się rozpoczyna i że w jej służbie musimy zaangażować wszystkie nasze

siły”. Przypomniał wkład papieża w budowę dialo-gu ekumenicznego i międzyreligijnego. Podkreślił również, że katolicy od innych wspólnot chrześci-jańskich uczą się postawy szacunku i pogłębionej refleksji nad Słowem Bożym.

W referacie zatytułowanym Misja Kościoła a dialog ekumeniczny ks. prof. Łukasz Kamykow-ski, kierownik Katedry Chrystologii WT UPJPII, zaprezentował koncepcję ekumenizmu i misyjno-ści Kościoła, jaka została wypracowana na Soborze Watykańskim II. Prelegent oparł swoje wystąpie-nie na dokumentach soborowych: Konstytucji do-gmatycznej o Kościele Lumen Gentium, Konstytucji duszpasterskiej o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes, Dekrecie o ekumenizmie Unitatis Redintegratio, Dekrecie o działalności misyjnej Ko-ścioła Ad gentes divintus, a także wskazał na biblijne źródła rzymskokatolickiego punktu widzenia dialo-gu ekumenicznego i missio Ecclesiae.

O. prof. zw. dr hab. Andrzej Napiórkowski OSPPE poruszył temat Między ekumenizmem a konwerty-zmem. Kościół rzymskokatolicki a Kościół anglikański. Referent pojęcie missio sprowadził do odkrywania prawdy o Królestwie Bożym i zaproponował, by roz-patrywać je bardziej teocentrycznie niż eklezjologicz-nie. Ekumenizm właściwie rozumiany nie powinien prowadzić do wymieszania się wyznań w ramach chrześcijaństwa czy wchłonięcia jednych przez dru-gich. Ksiądz Profesor zauważył, że dialog katolicko--anglikański dokonał rewizji dotychczasowego ruchu ekumenicznego i musiał udzielić odpowiedzi na py-

Dialog ekumeniczny a missio Ecclesiae

9


tania: czy powinno się nawracać w łonie chrześcijań-stwa? Jeżeli tak, to jak to robić? Dialog ekumeniczny wynika m.in. z myśli personalistycznej i jest dąże-niem do pełnej jedności z Bogiem i w Bogu. Profesor przypomniał postać kard. Johna Henry’ego Newman-na, przywódcy anglokatolicyzmu, konwertyty i lide-ra Ruchu Oksfordzkiego. Nawiązał również do wi-zyty honorowego zwierzchnika anglikanizmu, abpa Arthura Michaela Ramasey’go w Bazylice św. Pawła za Murami w 1966 r., podczas której Paweł VI prze-kazał hierarchowi pierścień papieski, Raportu z Mal-ty (1968), a także Międzynarodowej Komisji Angli-kańsko-Rzymskokatolickiej (ARCIC). Komisja ta wypracowała szereg dokumentów dotyczących mał-żeństwa, święceń kapłańskich, Eucharystii, władzy w Kościele. W 2000 r. doszło do spotkania biskupów katolickich i anglikańskich w Kanadzie. Utworzono wówczas Międzynarodową Komisję Anglikańsko--Rzymskokatolicką ds. Jedności i Misji (IARCUUM). W dalszej części wystąpienia prelegent ukazał histo-rię i znaczenie pojęcia „konwersja”, współcześnie ro-zumianego jako zmianę jednego wyznania na inne w ramach tej samej religii. Przytoczył wybrane pyta-nia, jakie anglikanie stawiają katolikom w kwestiach wiary, tyczące się kultu i dziewictwa Najświętszej Maryi Panny, nieomylności papieża, słabej znajomo-ści Pisma Świętego przez wierzących, rozpowszech-niania się liberalnych poglądów wśród katolików. Po-stępująca liberalizacja anglikanizmu oraz święcenia kapłańskie i biskupie kobiet, a także homoseksuali-stów spowodowały, iż wzrastająca liczba anglikanów konwertuje do katolicyzmu. W 2009 r. Benedykt XVI wydał konstytucję apostolską Anglicanorum coeti-bus, ustanawiającą personalne ordynariaty dla ta-kich wspólnot. Ks. prof. podkreślał, że reforma Ko-ścioła to nie tylko zmiany socjalno-instytucjonalne, lecz przede wszystkim przemiana moralno-ducho-wa. Zwolennicy ruchu ekumenicznego winni żywić szacunek dla wolności religijnej. Dialog ów powinien być autentycznym dążeniem do jedności, a nie prze-jawem poprawności politycznej. Prelegent wskazał na racje zaangażowania ekumenicznego, które jawi się jako imperatyw misyjności. Nie wolno przez po-działy odbierać Ewangelii skuteczności. Posłannic-two Kościoła jest wtórne i podporządkowane po-słannictwu Boga. Ekumenizm musi być w pierwszej kolejności trynitarny i pneumatyczny, a dopiero po-tem eklezjalny.

Adiunkt Katedry Eklezjologii WT UPJPII, o. dr Marek Chojnacki OCist. podjął zagadnienie Kościo-ła etiopskiego. Wywodzi się on z Kościoła koptyj-skiego w Egipcie. Do 1995 r. był mu hierarchicznie

podporządkowany, obecnie należy do niego blisko 30 mln wiernych. Wyznawcy wierzą, iż są w posia-daniu Arki Przymierza. Aby w etiopskiej świąty-ni mogła być sprawowana Eucharystia, musi być w niej umieszczona kopia Arki. Życie monastyczne ma w tym nurcie chrześcijaństwa duże znaczenie. Li-turgia jest źródłem i wyrazem wspólnoty eklezjalnej, która nie przyjmuje metod krytycznych Pisma Świę-tego. Cechuje ją trwała wierność tradycji, judaizujące sakramenty, poszerzony o apokryfy kanon biblijny, duża ilość świąt maryjnych i postów, przyjmowa-nie Komunii Świętej pod dwiema postaciami, kon-trowersje chrystologiczne. Nauczanie systematyczne teologii datuje się dopiero na drugą połowę XX w.

Ks. dr Józef Morawa, adiunkt Katedry Eklezjo-logii WT UPJPII i sekretarz Ośrodka Studiów Eu-ropejskich podjął rozważania na temat aktualności ekumenicznej Redemptoris misso. Prelegent przed-stawił kulisy powstania encykliki Redemptoris mis-so, zaliczanej do grupy encyklik eklezjologicznych Jana Pawła II. Aktualność misyjna papieskiego na-uczania przekładała się na pontyfikat Ojca Świę-tego, jego liczne podróże apostolskie, których cel i charakter określił sam papież. Tematyka misyjna była podejmowana przez Jana Pawła II przy róż-nych okazjach, zwłaszcza w jubileuszowym roku 2000. Papież podpisał omawianą encyklikę 7 grud-nia 1990 r. w 25. rocznicę ogłoszenia Dekretu o działalności misyjnej Kościoła Ad gentes divini-tus. Bezpośrednią przyczyną powstania encykliki był referat kard. Józefa Tomko, wygłoszony w 1988 r. na Kongresie Misyjnym Zbawienie dzisiaj w Pa-pieskim Uniwersytecie Urbanianum. Publikacja dokumentu zbiegła się z manifestacjami wolno-ściowymi na Litwie, rozpadem ZSRR, amerykań-ską operacją „Pustynna Burza” i spotkała się z opty-mistycznym odbiorem w kręgach protestanckich. Jan Paweł II podkreślił pozytywny wymiar misyj-ności Kościoła po Soborze Watykańskim II. Jego zdaniem, Kościół odnawia się wewnętrznie i sta-je się jednością, jeśli podejmuje misję ad gentes. Nowa wiosna chrześcijaństwa na Vaticanum II nie może przysłonić tendencji zahamowania działal-ności misyjnej wśród niewierzących. Referent sta-wiał pytania: Czy misje wśród chrześcijan są aktu-alne? Czy misji nie zastąpi dialog międzyreligijny? Czy w ekumenizmie jest miejsce na pojęcia: misje, misjonarz, gorliwość misyjna? Czy, i na ile wspól-noty kościele mają wiedzę o misyjnej działalności innych wspólnot chrześcijańskich?

dokonczenie na stronie 12

10


Piotr Guzdek

Instytut Liturgiczny UPJPII zorganizował 24 marca dyskusję panelową Sakramentalność Słowa Bożego. Do grona panelistów należeli: pomysłodawca spotka-nia ks. dr hab. Henryk Sławiński z Katedry Komuni-kacji Religijnej, dyrektor Instytutu i opiekun specja-lizacji liturgicznej Wydziału Teologicznego ks. prof. Wiesław Przyczyna, ks. dr hab. Szymon Drzyżdżyk z Katedry Mariologii, ks. dr Damian Wąsek z Katedry Chrystologii oraz ks. dr Wojciech Węgrzyniak z Ka-tedry Egzegezy Starego Testamentu. W obrady włą-czyli się też m.in. s. dr hab. Adelajda Sielepin CHR, ks. dr hab. Przemysław Nowakowski CM, ks. dr Jaro-sław Superson SAC, ks. dr Krzysztof Marcjanowicz.

Przedmiotem rozważań był 56 punkt Posyno-dalnej Adhortacji Apostolskiej Verbum Domini Be-nedykta XVI, odczytany przez ks. dra Jarosława Su-persona SAC z Katedry Teologii Liturgii. Na bazie papieskiego dokumentu dyskutanci dokonali analizy szeregu zagadnień, takich jak: słowo Boże jako sakra-ment, natchnienie jako klucz do zrozumienia sakra-

Sakramentalność Słowa Bożego

mentalności Słowa Bożego, powiązanie sakramental-ności Słowa Bożego z jego sprawczością, rozumienie Słowa Bożego jako egzorcyzmu, Słowo Boże jako obiekt czci na wzór czci oddawanej Eucharystii, na-uczanie Ojców Kościoła na temat Słowa Bożego, ana-logia Słowa Bożego do sakramentu pojednania, dy-namiczny charakter sakramentalności Słowa Bożego, kwalifikacja teologiczna homilii, różnica jakościowa pomiędzy Słowem Bożym a homilią, jedność Liturgii Słowa i Liturgii Eucharystycznej, rola Liturgii Słowa w urzeczywistnieniu się sakramentu.

Dokument, będący inspiracją panelu, jest owo-cem refleksji XII Zwyczajnego Zgromadzenia Ogól-nego Synodu Biskupów, który odbył się w Rzymie w dniach 5–26 października 2008 r. Zadaniem, ja-kie postawił Ojciec Święty ojcom synodalnym, było zgłębienie roli Słowa Bożego w życiu i misji Kościo-ła. Benedykt XVI złożył swój podpis pod adhortacją 30 września 2010 r., we wspomnienie św. Hieroni-ma, patrona studiów biblijnych.

ks. Bogdan Zbroja

Dnia 17 lutego 2011 roku w auli Wyższego Semina-rium Duchownego Braci Mniejszych Kapucynów w Krakowie, mieszczącej się przy ul. Loretańskiej 11, odbyło się ósme już z kolei Międzynarodowe Sym-pozjum Biblijne zatytułowane Biblia w kulturze świa-ta. Kolejne już spotkanie naukowców skupiło uwagę na ogromnej roli, jaką odgrywa Pismo Święte w swo-im wymiarze kulturotwórczym. Inspiratorem tego wielkiego „ruchu”, mającego na celu spojrzenie uni-wersalne na tekst natchniony, jest zasłużony dla bi-blistyki polskiej ks. prof. Tomasz Jelonek, który tym razem nie mógł uczestniczyć w sympozjum. Przy okazji wszyscy uczestnicy życzą swemu wielkiemu Dobrodziejowi szybkiego powrotu do zdrowia i peł-nej działalności na rzecz krzewienia znajomości Bi-blii w naszym środowisku akademickim.

Sympozjum rozpoczął modlitwą o. lic. Stefan Żołneczko OFMCap, Rektor WSD oo. Kapucynów w Krakowie – jako gospodarz szóstego już między-

Sympozjum Biblia w kulturze świata

narodowego spotkania (od 2005 roku zawsze Ojco-wie Kapucyni goszczą uczestników). Następnie wy-głoszonych zostało osiem referatów:1. o. dr hab. Dariusz Kasprzak OFMCap, UPJPII

– Wiktoryn z Petovium – pierwszy łaciński egze-geta chrześcijański;

2. ks. prof. Anton Tyrol KU, Rużomberok – Od ži-vota k Biblii a od Biblie k votu (referat z powo-du nieobecności prelegenta wygłosił ks. dr hab. František Trstenský KU Rużomberok);

3. ks. dr hab. František Trstenský KU, Rużombe-rok – Przykład Chrystusa w Flp 2,6-11;

4. dr Anna Wajda UPJPII – Wybrane motywy bi-blijne w bestiariach chrześcijańskich;

5. ks. dr Bogdan Zbroja, UPJPII – Odniesienia bi-blijne „Wiedzy Krzyża” św. Teresy Benedykty od Krzyża (Edyty Stein);

6. dr Daniel Slivka, Uniwersytet w Preszowie – In-terpretácia v židovskej tradicii po roku 70 po Kr.;

11


Maciej Bogdalczyk

Jak zrozumieć jedną z największych tajemnic chrze-ścijaństwa? Czy Trójjedyny Bóg jest sprzecznością samą w sobie? Czy wiara w Trójcę jest szaleństwem? Czy może próba zrozumienia Trójcy jest szansą na zrozumienie przez człowieka samego siebie, a wiara jest tym, co odsłania to zrozumienie? Na te i inne ważne dla teologii oraz filozofii pytania próbowali odpowiedzieć uczestnicy Konferencji o Trójcy Świę-tej – dyskusje, kontrowersje, poszukiwania, która od-była się 25 i 26 marca 2011 r., w kapitularzu klasztoru oo. Dominikanów w Krakowie. Konferencja została zorganizowana przez Papieski Wydział Teologiczny w Warszawie (Collegium Bobolanum) oraz Kole-gium Filozoficzno-Teologiczne oo. Dominikanów w Krakowie. Konferencja zgromadziła reprezen-tantów z wielu ośrodków myśli teologicznej z Pol-ski i z Włoch oraz liczne audytorium. W konferencji udział wzięli przedstawiciele: Kolegium Filozoficz-no-Teologicznego oo. Dominikanów w Krakowie, Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie, Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Szczeciń-skiego, Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Pa-pieskiego im. Jana Pawła II w Krakowie, Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego oraz Uni-wersytetu Gregoriańskiego w Rzymie. Wygłoszono siedem referatów.

Sprawozdanie z konferencji o Trójcy Świętej – dyskusje, kontrowersje, poszukiwaniaKraków 25–26 marca 2011

Na sesji popołudniowej dnia 25 marca wyróż-niono podstawowe koncepcje teologiczne Trój-cy, zarówno te psychologiczne, jak i relacyjne. Najsłynniejsza koncepcja relacyjna św. Tomasza z Akwinu postrzegana jako klasyczna stanowiła tło dla następnych wystąpień. Jak się później oka-zało, precyzja i adekwatność tomaszowego ujęcia tego zagadnienia nie straciła blasku w porównaniu z pozostałymi koncepcjami. Innym ciekawym uję-ciem zagadnienia była koncepcja Josefa Moingta. Kluczowym elementem tego spojrzenia na zagad-nienie Trójcy jest wydarzenie paschalne, będące zarówno wydarzeniem objawiającym człowiekowi Trójcę, jak i wydarzeniem umiejscowionym w hi-storycznym czasie. Wydarzenie paschalne ukazuje Boga zwróconego ku człowiekowi oraz wychwytuje wzajemne relacje pomiędzy osobami boskimi. Na-stępnie przedstawiono referat, w którym ewentu-alne wady i braki tomaszowej koncepcji o Trójcy przedstawiono jako zalety, jednocześnie wykazu-jąc świetność myśli Akwinaty. Sesję popołudnio-wą zakończył referat przybliżający ujęcie trynitar-ne w myśli Hansa Ursa von Balthasara, akcentujące rolę Ducha Świętego i pojęcie daru, jako podstawo-wego trynitarnego budulca koncepcji Trójcy u nie-mieckiego jezuity.

7. ks. lic. Oleg Salomon, IT Lwów – Biblijna tema-tyka i symbolika w poezji Liny Kostenko;

8. dr Maria Kardas, Uniwersytet w Preszowie – Antropologia mitologii mezopotamskiej.

Po wygłoszonych referatach odbyła się wymiana myśli w formie dyskusji. Po przerwie, w czasie któ-rej celebrowana była Msza Święta o zdrowie i szybki powrót do sił ks. prof. Tomasza Jelonka, wygłoszone zostały pozostałe referaty:9. dr Marcin Majewski, UPJPII – Fenicki – język

Biblos, Tyru i Sydonu w czasach biblijnych;10. mgr lic. Adam Wąsowski, UPJPII – Arcykapłan,

który „na zewnątrz bramy doznał cierpienia” (Hbr13, 12);

11. mgr Marzena Dukała, UPJPII – Motyw ofiary na podstawie przedstawień synagogalnej mozaiki w Sefforis;

12. mgr Sylwia Wajner, UPJPII – Systemy wodne na terenie Jerozolimy;

13. dr Zofia Włodarczyk, UR Kraków – Historia zbawienia opowiedziana w Ogrodzie Biblijnym w Myczkowcach;

14. dr Wojciech Kosek, UPJPII – Dzieła Homera i innych pisarzy greckich jako źródło poznania mentalności Kościoła w Koryncie;

15. ks. dr Stanisław Kozioł, Gródek Pod. – Czytanie ikon w kontekście Biblii.

Sympozjum zakończone zostało krótką dyskusją oraz modlitwą w intencji ks. Tomasza Jelonka.

12


Poranna sesja, odbywająca się w następnym dniu, rozpoczęła się od zaprezentowania myśli try-nitarnej Mariusza Wiktoryna z IV wieku n.e., który w zachodnim kościele był prekursorem teologicz-nej myśli nad Trójjedynym Bogiem w jej neopla-tońskim nurcie. Następny referat odnosił się plu-ralistycznych i przez to różnorodnych prób ujęcia tajemnicy Boga w Trójcy Jedynego.

Konferencję zakończyła głęboka refleksja nad Bogiem jako Tym, który niezbędny jest do zrozu-mienia człowieka przez siebie samego. Próba ta zo-stała osadzona w teologicznej myśli Josefa Ratzin-gera, obecnego papieża Benedykta XVI.

Podczas burzliwej, ale poprowadzonej w serdecz-niej atmosferze dyskusji, podniesiono zarzut wobec dotychczasowych teologicznych ujęć Trójcy Prze-najświętszej, z którym zgodziło się wielu uczestni-ków. Zarzut odniesiony został do sztucznego, a przez to nieadekwatnego i niepełnego, podziału w przed-stawianiu Trójcy na Trójcę immanentną (samą w so-bie) i Trójcę objawiającą się w ekonomii zbawienia.

Konferencja stała się dogodną płaszczyzną do wymiany teologicznych koncepcji trynitarnego uję-cia Boga, ostatecznie niedoskonałych, przez co ta-jemnica Trójjedynego Boga stanowi inspirację do dalszych teologicznych i filozoficznych poszukiwań.

Anna Wajda

W dniu 1 marca 2011 r. w Wyższym Seminarium Duchownym Archidiecezji Lwowskiej we Lwowie– –Brzuchowicach odbyło się kolejne, bo już trzecie w tym miejscu, sympozjum Biblia w kulturze świa-ta, zorganizowane przy współpracy Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II z władzami tamtejszego Seminarium oraz Instytutu Teologicznego im. św. Józefa Bilczewskiego. Sympozjum to, dzięki pomy-słowi i inicjatywie biblisty, ks. prof. dr hab. Toma-sza Jelonka (UPJPII), było równocześnie, w histo-rii spotkań poświęconych tej tematyce, dziewiątym zjazdem naukowców, którzy czerpiąc z bogactwa Starego i Nowego Testamentu pokazują, że Biblia jest księgą religijną, która nie tylko wyrosła z ludz-kiej kultury, ale także ją odzwierciedla i kształtuje.

Na sympozjum wygłoszono dziewięć refera-tów. Pięć z nich przygotowali prelegenci związani z UPJPII, a pozostałe cztery przedstawili naukowcy pracujący na Ukrainie. 1. dr inż. Anna Wajda, doktorantka UPJPII – Bi-

blijne metafory orła i lwa jako sposób opisu Boże-go działania

2. dr inż. Zofia Włodarczyk, UR w Krakowie – Eg-zemplifikacja problematyki bramy i owczarni w Ogrodzie Biblijnym w Myczkowcach

3. mgr lic. Adam Wąsowski, doktorant UPJPII – Ar-chitektura bramna starożytnego Izraela a Jezuso-we określenie „Ja jestem bramą” (J 10, 1.7.9)

4. dr Wiesław Kic, UPJPII – Życie monastyczne na Pustyni Judzkiej w okresie bizantyjskim

5. dr Marcin Majewski, UPJPII – Najważniejsze dialekty języka kananejskiego

6. dr Natanaela Zwijacz, OSU (UPJPII) – Sakralny charakter obozu izraelskiego na pustyni w Księ-dze Liczb

7. ks. mgr lic. Włodzimierz Kuśnierz, Instytutu Teologicznego im św. J. Bilczewskiego we Lwo-wie – Inkulturacja u św. Łukasza

8. ks. mgr lic. Oleg Salamon, rektor WSD we Lwo-wie–Brzuchowicach – Pragnienie Boga w Ps 42, 2–3

9. ks. dr Stanisław Kozioł, WSD Diecezji Kamie-niec Podolski w Gródku na Podolu – Przesłanie ikony – AnastasisW ten sposób spotkanie we Lwowie-Brzuchowi-

cach po raz kolejny stało się okazją do wysłuchania interesujących referatów, a także do wymiany do-świadczeń, ciekawych dyskusji i zacieśnienia między-narodowych kontaktów.

Sympozjum biblijne we Lwowie–Brzuchowicach

Ks. dr jacek Uliasz, dyrektor Instytutu

Teologicznego im. Św. J. Bilczewskiego

we Lwowie – Brzuchowicach wita uczestników Sympozjum

13


s. dr. Anna Emanuela Klich

Powołani do komunii z Bogiem i człowiekiem to te-mat XLI Sympozjum Katechetycznego, które odbyło się 12 marca 2011 r. w Międzyzakonnym Wyższym Instytucie Katechetycznym. Rozważane tematy, podejmujące problem jedności z Bogiem – wy-miar wertykalny oraz jedności z drugim człowie-kiem – wymiar horyzontalny, wpisały się w zna-czący sposób w tegoroczny program duszpasterski Kościoła Katolickiego w Polsce.

Całość rozważań i medytacji rozpoczęła się od Eucharystii celebrowanej pod przewodnictwem dziekana Wydziału Teologicznego UPJPII II, ks. dr hab. Jana Szczurka. Wszystkich zebranych przy ołtarzu Pańskim przywitał ks. dr hab. Stanisław Wypych CM, wprowadzając atmosferę i poczucie komunii. Po zakończonej Eucharystii, zjednocze-ni z Jezusem w Komunii Świętej, wszyscy zebrani udali się do auli, by tam uczestniczyć w dalszej czę-ści sympozjum.

Dyrektor MWIK-u, s. dr Emmanuela Klich OSU, przywitała prelegentów, obecne na sympozjum sio-stry zakonne, siostry studentki oraz wszystkie przy-byłe osoby świeckie i duchowne, po czym prorektor UPJPII, ks. prof. Wojciech Misztal dokonał otwar-cia sympozjum.

W pierwszej sesji, której przewodniczył ks. dr Ro-man Mazur SDB, jako pierwszy swój referat Zapo-wiedź wspólnoty z Bogiem w Starym Przymierzu wy-głosił ks. dr hab. Mirosław Wróbel. Prelegent ukazał historię zbawienia w trzech etapach: 1) akt stwórczy jako wyraz communio, 2) grzech pierworodny – jako zerwanie communio oraz 3) przymierze – odnowie-nie communio. Wyjaśnił, że Bogu zależy na tworze-niu wspólnoty ze swoim stworzeniem, jednak grzech dokonuje wielkiego spustoszenia i zniszczenia tej jedności. W odpowiedzi Bóg nie zostawia człowieka w jego grzechu, lecz dąży do przymierza z nim, jako daru swojej bezinteresownej miłości.

W drugim wystąpieniu ks. prof. Wojciech Misz-tal poruszył przedstawił referat pt. Trynitarny wy-miar komunii z Bogiem. Rozpoczął w nim od ukazania wiary w Trójcę Świętą jako istoty chrze-ścijaństwa oraz od pytania, czy komunia z Bogiem mogłaby nie być trynitarna. W odpowiedzi stwier-dził, że relacja z jedną z Osób Trójcy jest relacją ze wszystkimi, ponieważ przez chrzest święty każdy

Powołani do komunii z Bogiem i człowiekiem XLI Sympozjum Katechetyczne Międzyzakonnego Wyższego Instytutu Katechetycznego

człowiek został włączony w Trójcę Świętą, oczysz-czony i upodobniony do Boga. Komunia z Bogiem Ojcem, Synem Bożym i Duchem Świętym nie niwe-luje ludzkich słabości, ale daje poczucie bycia ko-chanym. Mimo ułomności człowieka Bóg ma swoje sposoby, by go ze sobą zjednoczyć.

W kolejnym referacie – Źródło i szczyt komu-nii w liturgii s. dr hab. Adelajda Sielepin CHR pod-kreśliła, że Eucharystia i sakramenty są życiem Kościoła, w nich Jezus jednoczy się ze swoim lu-dem. Wśród wszystkich sakramentów Euchary-stia w sposób szczególny jest podstawą budowania jedności, ponieważ jednocząc człowieka z Jezusem staje się źródłem komunii we wspólnocie Kościo-ła. Wiąże się z tym nierozłącznie sakrament poku-ty, który wyraża stałe dążenie Kościoła ku komunii z Bogiem i człowiekiem.

Niejako przedłużeniem tematu podjętego przez s. Sielepin był kolejny wykład, który wygłosił ks. dr Paweł Holc CM – Kościół jako communio. Ks. Holc określił rzeczywistość Kościoła jako złożoną. Ko-ściół jest tajemnicą wiary, a jednocześnie rzeczy-wistością empiryczną, której doświadczamy na co dzień. Communio jako istota Kościoła wypływa z obcowania z Bogiem-Trójcą, a działania Kościo-ła wypływają z samej misji Jezusa. Do tych dzia-łań należą: 1) martyria – przepowiadanie i dawa-nie świadectwa, 2) liturgia – kult i sakramenty oraz 3) diakonia – służba we wzajemnej miłości i jedno-ści. Kościół posiada strukturę ministerialną i chary-zmatyczną, która to struktura pozostaje w pewnym napięciu, nadając komunii Kościoła charakter twór-czy. Kościół powszechny jest komunią wspólnot, Kościołów lokalnych, a jego centrum jest wspólna celebracja Eucharystii.

O. dr hab. Jarosław Kupczak OP przybliżył ze-branym osobę papieża Polaka w referacie pt. Jan Paweł II – świadek i nauczyciel komunii z Bogiem i ludźmi, określając jego nauczanie w aspekcie daru i komunii. W sposób wyrazisty to ujęcie zjednocze-nia z Bogiem i ludźmi wyraziło się najpierw w książ-ce Miłość i odpowiedzialność. Być darem to afirmo-wać drugą osobę, darzyć ją miłością, życzliwością, przyjaźnią. Darzyć drugiego miłością oblubieńczą, której istotą jest oddanie kochanej osobie samego siebie. Najwyższym rodzajem miłości jest przyjaźń

14


i na tej przyjaźni właśnie opiera się relacja człowieka z Bogiem. Taki też był Jan Paweł II – cały oddany człowiekowi i Bogu. Po-kazał, że człowiek jest zdolny za-równo do bycia darem, jak też do umiejętności przyjęcia daru.

Przechodząc od wymiaru wertykalnego do wymiaru ho-ryzontalnego, podczas kolejnego referatu zostało poruszone za-gadnienie Jedności osoby ludzkiej w aspekcie psychologicznym, wy-głoszonym przez dr Aleksandrę Gałę, w którym pokazała ona, iż wewnętrzny pokój nie jest dany naturalnie, jest natomiast zada-niem rozwojowym człowieka.

Drugiej, popołudniowej czę-ści sympozjum przewodniczył ks. dr Włodzimierz Skoczny, a roz-poczęła się ona od prelekcji państwa Iwony i Krzysz-tofa Grabców, których wystąpienie nosiło tytuł: Bu-dowanie jedności małżeństwa i rodziny. Przedstawili oni małżeństwo jako wspólnotę, która swój prawzór komunii czerpie z „Boskiego MY” i wskazali, opie-rając się na Piśmie Świętym, iż miłość małżeńską buduje się w oparciu o życie sakramentalne, mo-dlitwę, słuchanie Słowa Bożego, wzajemne dawanie świadectwa, a jej źródłem jest Eucharystia.

Katecheza miejscem formowania do wspólnoty – to temat wystąpienia s. dr Weroniki Dryl OSU. W swoim referacie s. Dryl zwróciła uwagę na to, że podstawowym zadaniem katechezy jest właśnie formowanie do wspólnoty Kościoła, który dla ka-techizowanych ma się stać wspólnotą z „wyboru”, a nie tylko z „metryki”. Referentka zwróciła uwa-

gę na ogromne zadanie i odpo-wiedzialność misji katechety. Dr Sławomir Hinc w swojej prelek-cji pt. Rola wartości w budowa-niu społeczeństwa obywatelskiego podkreślił, iż rolą wychowaw-cy jest dostrzec dobre, mocne strony wychowanka i na nich się skoncentrować, na nich bu-dować wartości, które mają być przekazane.

Ostatnim głosem było świa-dectwo s. Pauliny Łuby SCB, s. Fides Krawczyk CSFN oraz s. Barbary Zabrzeskiej ZSA-PU zatytułowane Budowanie wspólnoty zakonnej. Siostry Mi-strzynie podzieliły się doświad-czeniem swoich wspólnot zakon-nych i wskazały na praktyczne

elementy, które mogą pomóc w bu-dowaniu jedności i miłości siostrzanej.

Tegoroczne sympozjum Powołani do komunii z Bogiem i człowiekiem ukazało piękno i wielkość tego powołania oraz było próbą podpowiedzi, jak do tej komunii dążyć, jak o nią zabiegać. Wzorem i tym, który powołuje jest sam Jezus Chrystus, dla-tego zbierając wszystkie usłyszane treści, uczestnicy sympozjum zanieśli je do stóp Chrystusa, do kaplicy, by tam, pod przewodnictwem ks. dra Włodzimie-rza Skocznego trwać w kontemplacji ikony Chrystus i Abba Menas. Atmosfera modlitwy oraz przekaz rzetelnej wiedzy i świadectwa prelegentów sprawiły, że dzień ten stał się rzeczywistym doświadczeniem komunii oraz prawdziwą ucztą duchową, z której każdy mógł zaczerpnąć coś dla siebie.

Dyskusję panelową poprowadził o. prof. Andrzej Napiórkowski OSPPE. Do grona panelistów należe-li: ks. proboszcz Jarosław Antosiuk z Cerkwi Prawo-sławnej, ks. Tadeusz Dziedzic z Kościoła rzymsko-katolickiego, ks. proboszcz Roman Pracki z Kościoła ewangelicko-augsburskiego, Agnieszka Godfrejów--Tarnogórska z Kościoła ewangelicko-augsburskie-go, ks. dr Zbigniew Sobolewski z Caritas Polska oraz ks. dr hab. Grzegorz Ryś, rektor Wyższego Se-minarium Duchownego w Krakowie i kierownik Katedry Historii Kościoła w Średniowieczu UPJ-

PII. W dyskusji poruszono szereg zagadnień, m.in. współpracę kościołów chrześcijańskich w Tanzanii, misyjność w dokumentach Światowej Federacji Lu-terańskiej, obecność młodych we wspólnotach ko-ścielnych, uobecnianie Kościoła powszechnego w Kościołach lokalnych, świadomość różnic mię-dzykonfesyjnych, współpracę Caritas Polska z od-powiednikami tej instytucji w innych wspólnotach chrześcijańskich, praktyczny wymiar ekumenizmu, ekumenizm serca. Konferencję podsumował o. dr Marek Chojnacki OCist.

dokończenie ze strony 7

fot. K. Mleczko

15

Vitaacademica nr 2(62)/2011 nie tylko nauka

ks. Marcin Wróbel, fot. autora

Wsłuchując się w doniesienia medialne o kolejnych zamieszkach na terenie Syryjskiej Republiki Arab-skiej, wpisujących się w bliskowschodni scenariusz walk, których zwieńczeniem jest zazwyczaj odsu-nięcie rządzących od władzy, pamięcią sięgamy wstecz do dnia 7 lutego br., gdy w zimowy wieczór o godz. 20.30 rozpoczął się wyjazd naukowy grupy studentów Katedry Historii Religii Bliskiego i Da-lekiego Wschodu pod kierunkiem ks. prof. Krzysz-tofa Kościelniaka. Cel wyprawy: bezpośredni kon-takt z Orientem, co w praktyce wyrażało się m. in.: w rozmowach z miejscową ludnością (prowadzo-nych oczywiście w języku arabskim), zapoznanie się z zabytkami kultury muzułmańskiej, a także dzie-dzictwem chrześcijańskim Syrii.

Pierwszy etap naszej podróży to wieczorny prze-jazd autokarem na lotnisko w Budapeszcie. Nikt chyba – no może za wyjątkiem Mudira (ks. prof. Kościelniaka) – nie przewidywał, że w porównaniu z tym, co nas miało czekać w Syrii, korzystamy ze zbytków (2 siedzenia przypadające na 1 osobę). Po-dróż nocą przebiegła pod znakiem regeneracji sił zgromadzonych, z których każdy oddał się w obję-cia Morfeusza oraz jego ojca Hypnosa. Nad ranem byliśmy już na lotnisku, skąd samolot zabrał nas do Stambułu w Turcji. Na miejscu pierwsza z nie-spodzianek – temperatura ok. 18ºC. Drugą okazała się autobusowa pielgrzymka z przesiadkami, w celu do-tarcia na Otogar – miejsce, z którego autokary poko-nują trasę Stambuł – Antio-chia w bagatela… 16 godzin! Cóż to była za niezwykła po-dróż. W autokarze niezwykle uprzejmy, młody Turek peł-nił rolę stewarda. To dzięki jego uprzejmości, co pewien czas otrzymywaliśmy – wg własnego uznania – napoje, słodycze oraz mogliśmy roz-koszować się cudowną wonią wody różanej (mającej chyba zabić „mikroklimat”, emanu-jący ze zdjętych butów).

Wreszcie osiągnęliśmy cel. Na przejściu granicznym po syryjskiej stronie ciepłym

Syria ex post – wspomnienia cz. I

uśmiechem z ogromnego banera witał nas – pierw-szy raz tego dnia i nie ostatni podczas całej wypra-wy – prezydent Baszar al-Assad, od 2000 r. nie-kwestionowany przywódca kraju. Po załatwieniu formalności, podążyliśmy do drugiego co do wiel-kości miasta w Syrii – Aleppo. Na miejscu szybki kwaterunek w hotelu (który później stanie się punk-tem odniesienia do subiektywnego klasyfikowania przez naszą grupę kategorii tamtejszych hoteli) i eskapada. Najsłynniejszym zabytkiem Aleppo jest cytadela Kalat Halab, położona na skalnym wzgó-rzu w centrum miasta. Jej początki sięgają czasów Seleucydów. To właśnie w jej lochach więziono Re-nalda z Chatillon – nietuzinkową postać w pante-onie Krzyżowców. Niestety, choć duch był ochoczy, to ciało okazało się nader słabe, dlatego zwiedzanie zakończyliśmy strawą i błogim snem, by następne-go dnia podjąć trud dalszej wyprawy.

Kolejny dzień to przede wszystkim pobudka ok. godz. 5.00. Powód – poranny pociąg (można tylko pozazdrościć i życzyć sobie w Polsce takiego standar-du kolei) do Latakii – rodzinnego miasta prezyden-ta kraju oraz matecznika Alawitów. Na miejscu na-uczyliśmy się co to znaczy oszczędność miejsca oraz podróżowanie tanimi środkami, gdy 11-osobowy bus zdołał pomieścić 20 osób z bagażami. Te drob-ne niedogodności z całą pewnością wynagrodziła

nam etniczna muzyka, towa-rzyszące jej przepiękne kra-jobrazy i ostatecznie zamek Saone (dziś zwany zamkiem Saladyna) – stara forteca fe-nicka z pierwszego tysiącle-cia p.n.e., należąca niegdyś do miasta Arwad, a używa-na podczas podbojów Alek-sandra Macedońskiego. Swo-ją sławę zamek zawdzięczał joannitom, którzy od poło-wy XII wieku zajęli się jego rozbudową, czyniąc z niego jedną z największych fortec w Ziemi Świętej, uchodzącą za nie do zdobycia (co jednak zweryfikował Saladyn, zdo-bywając twierdzę w 1188 r.). Ostatnim celem tego dnia był Qalaat Marqab – XII-wieczny

16

Vitaacademica nr 2(62)/2011nie tylko nauka

zamek stojący na szczycie wzgórza, ponad nadmor-skim miasteczkiem Banijas. Jest to jedna z najważ-niejszych fortec krzyżowców, która stała się siedzibą wielkiego mistrza joannitów, natomiast po upadku Jerozolimy była to główna siedziba zakonu, aż do poddania warowni muzułmanom, gdy władze za-konu podjęły decyzje o przeniesieniu się do Akki. Z głowami pełnymi wrażeń udaliśmy się na spoczy-nek do miejscowości Tartus.

Następnego dnia czekała nas wyprawa łodzią na wyspę Arwad – ostatnią posiadłość krzyżow-ców w Ziemi Świętej administrowaną przez Tem-plariuszy. Chyba nikt z nas nie zapomni błękitne-go nieba i lazurowego morza, zwłaszcza, że w tym czasie w Polsce nadal panowała zima. Ostatnią i chyba największą atrakcją militarną wśród forty-fikacji krzyżowców był Crac de Chevalier (twier-dza rycerzy) – gotycka budowla obronna, ucho-dząca za wzór zamku obronnego. P. Theroux pisał o nim, że ucieleśnia bajkowy zamek z dziecięcych fantazji, z turniejami, rycerzami w zbrojach i łopo-czącymi na wietrze proporcami, zaś T. E. Lawren-ce nazwał go po prostu „najpiękniejszym zamkiem na świecie”.

Kolejny etap podróży to Apamea, nazwana tak przez twórcę miasta – Seleukosa I Nikatora na cześć

swojej baktryjskiej żony. Pozostałości dwukilome-trowej kolumnady wzdłuż Cardo Maxima świadczą o dawnej świetności tego niegdyś półmilionowego miasta, którego ulicami przechadzali się filozofowie prowadząc neoplatońskie dysputy. Dziś między ru-inami Apamei kręcą się zgłodniałe psy, które, kie-dy wyczuły dobre serce Pani Joanny Małochy, nie chciały jej opuścić, dopóki nie wydała im niemal ca-łego zapasu chleba.

Znowu bus – i znowu jedziemy – ale przecież nie ma co narzekać, bo jedziemy bez plecaków, więc przestrzeni aż nadto. Kolejny przystanek – Sergil-la. Najlepiej zachowane w Syrii „miasto umarłe”. Zamarło w nim życie, podobnie jak w innych oko-licznych miastach w VII wieku, kiedy najazd mu-zułmański zaburzył równowagę handlu między Apameą i Antiochią. Owiana czerwono-brunatnym pyłem syryjskiej ziemi Sergilla ujęła nas swoim uro-kiem. Idąc wzdłuż ścieżki, która wiedzie do miasta mija się kamienne sarkofagi. Nieco poniżej stoi łaź-nia – jedna z niewielu zachowanych wczesnochrze-ścijańskich łaźni, obok znajduje się andron – rodzaj starożytnego klubu dla mężczyzn. Domy znaczone krzyżami kolejny raz przypomniały nam o niegdyś silnej obecności na tych ziemiach chrześcijaństwa. Opuściliśmy Sergillę i ruszyliśmy już nieco głodni

w drogę powrotną do Hamy, po cichu licząc na to, że nasz łaskawy Mudir zgodzi się tam na przerwę obiadową i będziemy mogli za-żyć rozkoszy tamtej-szej shaormy z ziem-niaczkami. Po drodze zatrzymaliśmy się na chwilę, by zobaczyć pi-ramidalny grobowiec dekorowany moty-wem akantowych liści, z pięknymi sarkofaga-mi wewnątrz w naj-starszym i najrozle-glejszym z „umarłych miast” Syrii – Al-Bara.

Cała ta wyprawa zapisze się w pamięci wszystkich jej uczest-ników jako niesamo-wita przygoda i czas zdobywania wiedzy i niezwykle ciekawych doświadczeń.

17


ks. Marcin Wróbel, fot. autora

Fantastycznym dopełnieniem obozu naukowego w Syrii – gdzie m.in. studenci uczestniczyli w li-turgiach różnych denominacji tamtejszego chrze-ścijaństwa – okazało się spotkanie zorganizowane 24 lutego 2011 r. przez Katedrę Historii Religii Bli-skiego i Dalekiego Wschodu z ks. bpem Krzyszto-fem Nitkiewiczem – ordynariuszem diecezji san-domierskiej. Tematami wykładu były: bogactwo Kościołów Wschodnich (ich podział, struktura hie-rarchii, stosunek do bpa Rzymu), ruch unijny na Bliskim Wschodzie (geneza, założenia, osiągnięcia) oraz złożona problematyka Kościoła Katolickiego w krajach Bliskiego i Dalekiego Wschodu. Ponad-to zgromadzeni w gmachu auli biblioteki UPJPII, mogli również zapoznać się z pracami Kongregacji ds. Kościołów Wschodnich, która zajmuje się spra-wami dotyczącymi katolickich Kościołów wschod-nich oraz ich wiernych na całym świecie. To właśnie w strukturach tej dykasterii pracował bp. Nitkie-wicz, piastując funkcje jej podsekretarza w latach

Finis coronat opus

2002-2009. W czasie spotkania czcigodny gość wie-lokrotnie odwoływał się do swojego bogatego do-świadczenia w dziedzinie dyplomacji watykańskiej. Wspominał podróże po krajach Bliskiego Wscho-du, jak również przytaczał szereg anegdot, będących owocem spotkań z tamtejszą kulturą. Choć samo spotkanie rozpoczęło się wykładem o godz. 11.30, to wcześniej – dzięki uprzejmości dyrekcji: ks. Jana Bednarczyka oraz p. Władysława Szczęcha – ks. bp. Nitkiewicz, w asyście ks. prof. Krzysztofa Kościel-niaka zwiedził gmach biblioteki, zapoznał się z jej bogatymi zbiorami, a także odwiedził sale Kate-dry Historii Religii Bliskiego i Dalekiego Wscho-du, uważnie przyglądając się zgromadzonym tam eksponatom. Wyraził także uznanie dla studentów zmagających się z arkanami języka arabskiego oraz osiągnięć Katedry, zapewniając przy tym o chęci współpracy, szczególnie w kontekście planowane-go przez diecezję sandomierską przyszłorocznego sympozjum.

Fundacja im. Świętej Królowej Jadwigi dla Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie 31-002 Kraków, ul. Kanonicza 25 e-mail: [email protected] www: www.upjp2.edu.pl/fundacja

konto bankowe: 19 1240 4533 1111 0000 5431 1945

18

Vitaacademica nr 2(62)/2011nie tylko nauka

Marta Krzanowska, fot. autora

Od 31 stycznia do 4 lutego 2011 jako przedstawiciel-ki Międzywydziałowego Studium Języków Obcych UPJP II, w składzie: kierownik MSJO – mgr Maria Banach, z-ca kierownika – mgr Marta Krzanowska, mgr Bożena Machowska-Jaros oraz mgr Magdalena Łubiarz skorzystałyśmy z możliwości, jakie daje pro-gram ERASMUS i odwiedziłyśmy berlińskie Cen-trum Językowe Uniwersytetu Humboldta. Głównym celem wyjazdu była wymiana doświadczeń doty-czących nauki języków obcych, poznanie struktury tamtejszego Centrum Językowego, zasad jego funk-cjonowania, metod pracy i procesów dydaktycz-nych. W ramach wyjazdu nie ograniczyłyśmy się je-dynie do nawiązania kontaktów pomiędzy naszymi jednostkami językowymi, ale spotkałyśmy się także z dziekanem Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Humboldta, prof. Slenczką oraz hospitowałyśmy za-jęcia z języków klasycznych: łaciny i greki. Przedsta-wicielki MSJO UPJPII, a zwłaszcza klasycy: mgr Ma-ria Banach i mgr Bożena Machowska-Jaros, były pod nieukrywanym wrażeniem imponującej ilości go-dzin nauki języków klasycznych, co wyraźnie prze-kłada się na poziom prowadzonych zajęć oraz stopień trudności czytanych tekstów (zajęcia z języków staro-żytnych odbywają się tam w wymiarze 8 godzin ty-godniowo przez trzy semestry, co daje w sumie kurs 360-godzinny). Tamtejszy Wydział Teologiczny różni się natomiast od naszego przede wszystkim tym, że w przeważa-jącej mierze wykładana tam jest teologia protestancka. Działają jedynie trzy instytuty zajmujące się teologią katolicką.

Najwięcej czasu grono lekto-rek MSJO UPJPII spędziło jed-nak w budynku samego Cen-trum Językowego Uniwersytetu Humboldta w Berlinie, przy Do-rotheenstraße 65, gdzie mieści się sekretariat Studium, Medio-teka, a przede wszystkim sale wykładowe, wszystkie wyposa-żone w rzutniki multimedialne. Tam przeprowadzone zostały hospitacje zajęć z języka łaciń-skiego, niemieckiego i rosyjskie-go. Studenci berlińskiego Uni-wersytetu mogą wybrać kurs

Podróż za doświadczeniem – Międzywydziałowe Studium Języków Obcych w Berlinie

językowy dopasowany do swojego poziomu zaawan-sowania i potrzeb wynikających ze studiowanego kierunku, spośród standardowych kursów komuni-kacyjnych oraz specjalistycznych zajęć językowych. Na zajęciach z łaciny wykładowca, filolog klasycz-ny Marc Brüßel, stosował metodę typową również dla naszych zajęć na poziomie zaawansowanym. Studenci prezentowali własne propozycje przekła-dów fragmentów tekstu. Przekłady te były wspólnie dyskutowane, pojawiały się inne propozycje, pro-wadzący wychwytywał błędy i zespołowo ustalano końcowy właściwy przekład. Dzięki hospitacjom zyskałyśmy informacje na temat układu i częstotli-wości zajęć, programów nauczania, poziomów za-awansowania poszczególnych grup i ich liczebności, zasad oceniania i egzaminowania. Byłyśmy również pod dużym wrażeniem multimedialnego wyposaże-nia każdej sali oraz wspaniale wyposażonej Medio-teki, która umożliwia studentom poszerzanie wiedzy zdobytej w czasie zajęć.

W czasie licznych spotkań z kierownictwem wy-mieniliśmy się również wiedzą na temat funkcjono-wania lektoratów na uczelniach wyższych, omówi-liśmy pozytywne i negatywne strony działalności centrów językowych w strukturze całego uniwersy-tetu oraz zaprezentowałyśmy Uniwersytet Papieski Jana Pawła II i Międzywydziałowe Studium Języ-

ków Obcych.Zwieńczeniem naszego po-

bytu w Niemczech były od-wiedziny Pergamonmuseum, gdzie mogłyśmy docenić pięk-no ołtarza pergamońskiego oraz w Jüdisches Museum Berlin. Wizyta ta była niezwykle poży-teczna i inspirująca. Miała jedną tylko wadę – była zdecydowanie za krótka.

Pragniemy złożyć serdecznie podziękowania Pani Dyrektor Centrum Językowego Uniwer-sytetu Humboldta w Berlinie, Dr. Elke Rößler, która nie tylko zaprosiła nas do Centrum Ję-zykowego, zaprezentowała jego wieloaspektową działalność, ale i wspaniale zorganizowała cały nasz pobyt w tym mieście.

19


Sylwia Michalakfot. Marcin Koziak

Tradycyjne czuwanie pod Oknem Papieskim na ul. Franciszkańskiej w rocznicę śmierci Jana Pawła II, która w tym roku wypadła 2 kwiet-nia br., wpisało się w radosne przy-gotowania do Jego rychłej beatyfi-kacji. Tłumy krakowian przybyły na czuwanie modlitewno–artystycz-ne, przygotowane przez Uniwer-sytet Papieski Jana Pawła II, Dusz-pasterstwo Akademickie Patmos oraz Teatr Hagiograf im. Św. Teresy z Lisieux.

Dwie godziny czuwania wypełnio-ne zostały modlitwą, pieśniami oraz różnorodny-mi tekstami czytanymi przez studentów i aktorów takich jak Jacek Lecznar i Izabela Drobotowicz-Or-kisz. Modlitwę różańcową oraz akt przebaczenia i pojednania poprowadzili ks. dr hab. Andrzej Mu-szala oraz ks. Stanisław Kucharek. Trzykrotnie usły-szeć można było także głos Ojca Świętego przema-wiającego przed laty z tego samego okna. O 21.00 odczytana została modlitwa Jana Pawła II – Ave Ma-ria, a między jej strofami rozbrzmiał Apel Jasnogór-ski. Swoistym hymnem spotkania stała się piosen-ka w wykonaniu Pawła Orkisza pt. Pojednanie to ty, która tak zapadła w serca słuchaczy, że potem nucili ją, wracając do domu.

Niedługo przed pamiętną godziną śmierci Ojca Świętego do zebranych dołączył ks. kard. Stanisław Dziwisz. Przemówił on następującymi słowami: Myślę, że Jan Paweł II raduje się z nami, widząc tylu przybyłych. A ja chciałbym dzisiaj ogłosić, że koń-

Czuwanie pod Oknem Papieskim

czymy żałobę po sześciu latach. Radujemy się od dziś zapowiedzią wyniesienia Go na ołtarze. Metropolita nawoływał też do rozpoczęcia nowenny w intencji pojednania narodu polskiego, która miałaby zakoń-czyć się 10 kwietnia, w rocznicę katastrofy smoleń-skiej oraz zbrodni katyńskiej. Z jego ust padło we-zwanie: Janie Pawle II, Wielki, Błogosławiony – módl się za nami!

Godzina 21.37 przywitana została w milcze-niu, a nad Krakowem rozniósł się głos wawelskie-go Zygmunta. Troje studentów udało się z kwiatami na dziedziniec Kurii, aby złożyć je pod pomnikiem Ojca Świętego. Po odśpiewaniu Barki, kard. Dziwisz udzielił wszystkim zebranym błogosławieństwa.

Jeszcze długo rozlegał się śpiew scholii i licznie zgromadzonych ludzi. Wykonano takie utwory, jak Abba Ojcze, Wypłyń na Głębię, czy Zaufaj Panu. Na scenie pojawił się także rektor Uniwersytetu Jana Pawła II – ks. prof. Władysław Zuziak.

20

Vitaacademica nr 2(62)/2011zapowiedzi

KonferencjeSerdecznie zapraszamy do uczestnictwa w konferen-cjach naukowych, współorganizowanych przez UPJPII w najbliższym czasie:

Odpowiedzialność w mediach – odpowiedzialność mediów

Instytut Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej UPJPII oraz Sekcja „Aksjologia Komunikowania” Pol-skiego Towarzystwa Komunikacji Społecznej zapra-szają na V Międzynarodową Konferencję Naukową Etyki Mediów Odpowiedzialność w mediach – odpo-wiedzialność mediów, która odbędzie się w Krakowie w dn. 19–20 maja 2011 roku. Media kryją w sobie ogromny potencjał dobra, które można i trzeba wy-zwalać poprzez odpowiedzialne działania. Brak odpo-wiedzialności mediów prowadzi do hamowania roz-woju społeczności i szkodzenia integralnemu dobru człowieka. W czasie konferencji podejmiemy próbę analizy z różnych perspektyw problematyki odpowie-dzialności współczesnych mediów. Zapraszamy do aktywnego udziału w konferencji, zgłoszenia można nadsyłać do 30 kwietnia br. Szczegóły znajdują się na stronach: www.upjp2.edu.pl oraz www.ptks.pl.

Church’s Thesis: Logic, Mind and Nature

Studia Logica, Centrum Kopernika Badań Interdyscy-plinarnych i Wydział Filozoficzny UPJPII w Krakowie zapraszają na konferencję: Church’s Thesis: Logic, Mind and Nature, która odbędzie się w dniach 3–5 czerw-ca 2011 r. w Krakowie. Więcej szczegółów na stronie: www.studialogica.org/TrendsIX.

What is life? Theology, Science and Philosophy

Centrum Teologii i Filozofii oraz UPJPII w Krakowie, Center for World Catholicism and Intercultural Theolo-gy, DePaul University; Copernicus Center for Interdisci-plinary Studies, Evans Chair for Religious Understand-ing, Brigham Young University; Institute for Faith and Learning, Baylor University; Academia Internacional de Filosofía, Instituto de Filosofía Edith Stein – Grana-da; Athenaeum Centre for the Social Doctrine of the Church, Università Cattolica del Sacro Cuore, Milano zapraszają na konferencję naukową: What is life? The-ology, Science and Philosophy, która odbędzie się w dn. 24–28 czerwca 2011 r. w Krakowie. Zainteresowanych zapraszamy na stronę internetową: http://www.theolo-gyphilosophycentre.co.uk/Krakow2011.

Festiwal Nauki w Krakowie 2011Materia – Człowiek – Kultura

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II zaprasza do wzięcia udziału w Festiwalu Nauki, który odbędzie się w dniach 12–14 maja br. W ramach niego można uczestniczyć w niezwykle ciekawych panelach naukowych, konkursie fotograficznym, koncertach, a także atrakcjach przygotowanych przez poszczególne wydziały, wśród których należy wymienić warsztaty telewizyjne, radiowe, tańców izraelskich i orientalnych oraz wiele, wiele innych in-teresujących propozycji. Dokładny program na stronie: www.upjp2.edu.pl.

Drodzy Czytelnicy!Sługa Boży Jan Paweł II, który już wkrótce zostanie ogłoszony błogosławionym, posiadał niezwykłą właściwość przyciągania do siebie wszystkich ludzi. W czasie swojego pontyfikatu odbył niezliczoną ilość spotkań – tych in-dywidualnych, jak również w większym gronie. Wiele z nich zostawiło trwały ślad nie tylko w pamięci i sercach ich uczestników, ale także na pewno w formie materialnej: w postaci fotografii. Choć są cennymi skarbami ich właścicieli, może warto niektórymi z nich się podzielić?

Vita Academica ogłasza konkurs fotograficzny na okładkę pt. Chwile z Janem Pawłem II na zawsze zatrzyma-ne. Zachęcamy wszystkich czytelników do nadsyłania fotografii uwieczniających ich spotkania z Janem Paweł II, wszystkie te chwile, gdy był blisko nas. Najlepsze zdjęcia zostaną opublikowane na okładce naszego biuletynu, a na ich autorów czekają upominki od redakcji. Fotografie prosimy przysyłać wyłącznie w formie elektronicznej (jak najlepszej jakości!) na adres: [email protected] z informacją, iż zgadzają się Państwo na jego nieod-płatną publikację na łamach Vita Academica.

Przy okazji pragniemy poinformować, iż od przyszłego numeru Vita Academica wzbogaci się o nowy dział, w którym będzie miejsce na opinie, komunikaty o przedsięwzięciach naukowych i inne ważne informacje, które nasi czytelnicy będą chcieli przekazać innym. Wiadomości również prosimy przesyłać na podany wyżej adres mailowy.

21

Vitaacademica nr 2(62)/2011 studenci

Z przyjemnością informujemy, że nasza student-ka Aleksandra Zachara (Wydział Nauk Społecz-nych) pomyślnie przeszła rekrutację i została pierwszym z naszego Uniwersytetu ekspertem ds. studenckich przy Państwowej Komisji Akredytacyj-nej. W tym roku zgłosiło się 92 kandydatów z całej Polski. Ekspertami zostało 14 nowych studentów. Gratulujemy!

Państwowa Komisja Akredytacyjna jest nie-zależną instytucją, działającą w ramach systemu szkolnictwa wyższego w Polsce na rzecz doskonale-nia jakości kształcenia. Podstawowym celem Komi-sji jest wspomaganie polskich uczelni publicznych i niepublicznych w budowaniu standardów eduka-cyjnych na miarę najlepszych wzorców obowiązu-jących w europejskiej i globalnej przestrzeni aka-demickiej. Działania te zmierzają do zapewnienia

absolwentom polskich szkół wyższych wysokiej po-zycji na krajowym i międzynarodowym rynku pra-cy oraz do zwiększenia konkurencyjności polskich uczelni jako instytucji europejskich.

Państwowa Komisja Akredytacyjna realizuje swoją misję poprzez dokonywanie obligatoryjnych ocen jakości kształcenia oraz formułowanie opi-nii o wnioskach dotyczących uprawnień uczelni do prowadzenia studiów.

Nadrzędną wartością, którą Komisja kieruje się w swoich pracach jest obiektywizm tych ocen i opi-nii. Troską Komisji jest to, by jej oceny pozostawia-ły, w ramach obowiązującego prawa, szerokie pole dla autonomicznych inicjatyw promujących inno-wacyjność procesu dydaktycznego oraz wysoką kul-turę jakości kształcenia. Poddanie się ocenie PKA jest obligatoryjne.

Studenci

Nasz ekspert ds. studenckich przy PKA

warsztaty dla młodzieży

Rekrutacja 2011/ 2012

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie zaprasza do studiowania na kierunkach:

upjp2.edu.pl

23

Studia podyplomowe na UPJPII Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

zaprasza do podjęcia studiów podyplomowych z zakresu:

• Archiwistyki• Bioetyki• Duchowości• Dziennikarstwa• FilozofiiiEtyki• Historii i WiedzyoSpołeczeństwie

• Konserwacji, Kształtowania ArchitekturyiAranżacjiWnętrzObiektówSakralnych

• OpiekiDuszpasterskiej–NOWOŚĆ!• TurystykiReligijnej–NOWOŚĆ!• WychowaniaProrodzinnego

www.

upjp

2.ed

u.pl

[email protected]


Bractwo św. Zofii. 600 lat istnienia, red. Magdalena Łużna, ks. Jan Machniak, Kraków 2010. Dnia 30 stycznia 2010 roku zostało zorganizowane sympozjum z okazji 600-lecia istnienia Bractwa św. Zofii czyli Mądrości Bożej, działającego przy Kościele św. Marka w Krakowie. Sesji towarzyszyła wystawa poświęcona dziejom bractwa oraz występ zespołu Perfugium. Prezentowana publikacja jest dokumentacją tego sympozjum. Autorzy referatów starali się odtworzyć życie i działalność Bractwa św. Zofii na przestrzeni wieków na podstawie dokumentów archiwalnych. Odległy czas, pożary oraz zawieruchy wojenne spowodowały, że wiele archiwaliów bezpowrotnie zginęło. Celem bractwa jest posługa Chrystusowi Obecnemu w liturgii i Jego spotkanie z ludźmi poprzez wspomaganie kapła-nów w ich przekazie wiary, dokonywanym w sakramencie chrześcijańskiego wtajemniczenia. Cel ten członkowie bractwa realizują poprzez indywidualną ewangelizację. Ślady bractwa obecne są w ko-ściele św. Marka w Krakowie w postaci Kaplicy Bractwa św. Zofii i ołtarza św. Zofii. Bractwo działa do dziś, ma swoją stronę internetową: www.bractwozofii.pl i stara się czynnie włączać się w działalność na terenie Archidiecezji Krakowskiej.

Renata Dulian

Zdzisław Gogola OFM Conv, Bronisława Fima FZŚ, Świeccy Franciszkanie w Krakowie przy klasztorze św. Franciszka w XX wieku, Kraków 2009.

Benignus Józef Wanat OCD

Z okazji 800-lecia zatwierdzenia Reguły św. Franciszka przez papieża Honoriusza III (1209-2009) ukazała się pionierska praca poświęcona Franciszkańskiemu Zakonowi Świeckich (dawniejsza nazwa III Zakon Franciszkański), przy klasztorze św. Fran-ciszka w Krakowie. Publikacja w swej pierwszej części zawiera informacje o praw-nych strukturach organizacyjnych życia i działalności świeckiej wspólnoty w Krako-wie. Ukazany został w niej zarys dziejów tercjarstwa, statuty i reguły, ożywienie idei Franciszkańskiego Zakonu Świeckich od XIX wieku oraz organizacja i działalność wspólnoty do 1945 roku. Okres okupacji niemieckiej i sowieckiej w PRL był związany z ograniczeniami w działalności zewnętrznej Trzeciego Zakonu, dlatego z konieczno-ści nastąpiła adaptacja do panującego systemu społecznego. Wspólnota w tym czasie brała czynny udział w roczystościach kościelnych i zakonnych, obłóczynach, profe-sjach, jubileuszach, pogrzebach i w spotkaniach regionalnych, w dniach skupienia, re-kolekcjach, procesjach itd. Organizowała przedstawienia, akademie, opłatki, jasełka, adoracje Dzieciątka Jezus. Oddziaływała na mieszkańców Krakowa przez prowadzenie religijnej Biblioteki „Pokój i Dobro” , organizowanie wystaw malarstwa i rzeźby własnych artystów. Obowiązkiem wspólnoty była działalność charytatywna: opieka nad chorymi, udzielanie pomocy biednym, niesienie pomocy w załatwianiu starań dostania się do Domów Opieki Społecznej, organizowanie opieki duchowej i lekarskiej, organizowanie pomocy na misje etc.

Ozdobą i chwałą Franciszkańskiego Zakonu Świeckich są liczni święci i błogosławieni (ok. 150 osób). Natomiast 60 tercjarek i tercjarzy zmarło w opinii świętości i otwarte zostały ich procesy beatyfikacyjne.

Drugą część publikacji stanowi 80 biogramów tercjarzy z tego 59 opracowanych przez o. dra hab. Zdzisława Go-golę OFM Conv, a 29 przez samych członków Franciszkańskiego Zakonu Świeckich. Biogramy opracowane zostały na podstawie własnych relacji i zebranych dokumentów z osobistymi fotografiami.

Publikacja jest oryginalna i nowatorska. Dotychczas żaden zakon w Polsce, a tym bardziej poszczególne klasztory, nie zdobyły się na opracowanie i wydanie tego typu publikacji, zawierającej biogramy świeckich członków zakonu, zwanych dawniej tercjarzami. Uczestniczą oni w dobrach duchowych pierwszego zakonu i starają się żyć jego chary-zmatem. Członkowie jego, żyjąc na świecie i pracując w różnych sektorach życia społeczeństwa, w urzędach i zawo-dach apostołują słowem i przykładem życia. W praktyce realizują ogólny program dekretu o postolstwie świeckich II Soboru Watykańskiego. Praca ta jest dowartościowaniem ich wkładu w życie zakonu i Kościoła. Docenione i uka-zane zostały postacie żyjące na świecie i wcielające w życie franciszkańską duchowość, promujące duchową kulturę w swoim otoczeniu i w różnych zawodach pracy. W aneksie znalazły się ważne dokumenty, jak statuty, regulaminy i tabele z wykazami braci (599) i sióstr (669) z uwzględnieniem danych personalnych. Godna uwagi jest też piękna szata graficzna tej publikacji.

polecamy







KorektaMonika Kucab






Spis treści






recenzje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22


Renata Dulian








Renata Dulian









KorektaMonika Kucab






Spis treści






recenzje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22


Renata Dulian








Renata Dulian



nr 2 (62) / 2011 marzec-kwiecień

VitaacademicaBiuletyn informacyjny uniwersytetu PaPieskiego jana Pawła ii w krakowie

ISSN 1842-2244

Spotkanie z astronautą

Miedzynarodowe Sympozjum w Centrum Resurrectionis

Wyjazd naukowy do Syrii

Erasmus

Redakcja składa wszystkim Czytelnikom życzenia radosnych i błogosławionych

Świąt Wielkanocnych.

Niech odrodzona w ich czasie wiara, nadzieja i miłość

na zawsze wypełni Wasze serca.

„Surrexit Christus, spes mea!”Tak, Chrystus zmartwychwstał,

a wraz z Nim zmartwychwstała nasza nadzieja. Alleluja!

Jan Paweł II


Vitaacademica - Uniwersytet Papieski Jana Pawła IIold.upjp2.edu.pl/Vita_new/vita_62.pdf ·...

Documents

Transcript of Vitaacademica - Uniwersytet Papieski Jana Pawła IIold.upjp2.edu.pl/Vita_new/vita_62.pdf ·...