Wielka Emigracja1. Wielka Emigracja – największa w XIX wieku fala wyjazdów Polaków wywołana przyczynami

politycznymi; nastąpiła na skutek klęski powstania listopadowego; ojczyznę opuściło ok. 10 tyś. osób (wśród nich wielkie nazwiska polskiej kultury: Adam Mickiewicz, Fryderyk Chopin, Juliusz Słowacki):a) główne miejsca emigrowania: Francja, Belgia, Anglia,b) stronnictwa polityczne na emigracji:

- Hotel Lambert – konserwatyści skupieni wokół księcia Adama Jerzego Czartoryskiego; stawianie na zabiegi dyplomatyczne (szansy na wolność upatrywano w konflikcie międzynarodowym z udziałem państw zaborczych); po odbudowie Polska miała być monarchią konstytucyjną,- Towarzystwo Demokratyczne Polskie – uważano, że Polska może się odrodzić w wyniku powstania zbrojnego w trzech zaborach; Polska miała stać się republiką (nacisk kładziono na demokratyzację kraju),- Gromady Ludu Polskiego – powstałe w Anglii, lewicowy program: krytyka szlachty, wolność mogą odzyskać jedynie najniższe warstwy,