ANTROPOLOGIA KOMUNIKACJIsemestr zimowy 2017/2018

dr Wojciech Kosiorwojciech.kosior@uj.edu.plwww.wojciechkosior.wordpress.com

TEMATYKA ZAJĘĆ

NEGOCJOWANIE ZNACZEŃ

1. Definiowanie i operacjonalizacja pojęć. Błędy w definiowaniu. T. Pawłowski, Tworzenie pojęć i definiowanie w naukach humanistycznych,

Warszawa 1978, s. 9-47, 48-76 (r. Definicja, jej odmiany oraz formalne warunki jej poprawności; O wadliwościach języka i o definicji jako środku ich usuwania).

L.M. Reeves, K. Hirsh-Pasek, R. Golinkoff, Słowa i znaczenia – od pojęć pierwotnych do złożonych struktur, w: J. Berko Gleason, N. Bernstein Ratner (red.), Psycholingwistyka, Gdańsk 2005, s. 173-247.

E. Kulczycki, Teoretyzowanie komunikacji, Poznań 2012, s. 15-48. J. Brzeziński, Metodologia badań psychologicznych, Warszawa 2004, s. 183-215 (r.

Zmienne i ich operacjonalizacja).

2. Podobieństwo rodzinne i prototyp. Naturalny metajęzyk semantyczny. T. Pawłowski, Tworzenie pojęć…, s. 181-222, (r. Pojęcia mające rodziny znaczeń i

problem ich definicji). T. Maruszewski, Pojęcia, w: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki.

Psychologia ogólna, t. II, Gdańsk 2000, s. 205-230. L. Wittgenstein, Dociekania filozoficzne, Warszawa 2000, § 65-80. A. Wierzbicka, Uniwersalne pojęcia ludzkie i ich konfiguracje w różnych kulturach,

„Etnolingwistyka” 4, 1991, s. 7-40, (opcjonalnie: artykuły polemiczne, s. 41-149).

3. Metafory według lingwistyki kognitywnej. Mapowanie metafor. G. Lakoff, M. Johnson, Metafory w naszym życiu, Warszawa 1988, s. 25-76, 184-265. Z. Kövecses, Język, umysł, kultura. Praktyczne wprowadzenie, Kraków 2011, r. Co to

jest metafora, Wspólne dziedziny źródłowe i docelowe, Uniwersalność metafor. K. Mudyń, O przezwyciężaniu społecznych ograniczeń poznania za pomocą operacji

dokonywanych na języku, w: tegoż, Zdarza się, że myślimy…, Kraków 1997, s. 76-95. I. Kurcz, Język i komunikacja, w: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik

akademicki. Psychologia ogólna, t. II, Gdańsk 2000, s. 231-274.

4. Definicje perswazyjne. Negocjacja znaczenia w kontekście dialogu międzyreligijnego. T. Pawłowski, Tworzenie pojęć…, s. 223-251 (r. Definicje perswazyjne). R. Kublikowski, Definicja perswazyjna – niemanipulacyjna czy manipulacyjna?,

„Przegląd filozoficzny – Nowa Seria”, t. 83, Nr 3/2012, s. 273-282. J. Maciaszek, Performatywny aspekt perswazji językowej: kilka uwag o definicjach

perswazyjnych profesora Tadeusza Pawłowskiego, „Ruch filozoficzny”, t. 63, nr 3/2006, s. 407-435.

H. Kasimow, Jan Paweł II i dialog międzyreligijny. Rozważania ogólne, w: B.L. Sherwin, H. Kasimow (red.), Jan Paweł II i dialog międzyreligijny, Kraków 2001, s. 17-38.

I.S. Ledwoń, Chrześcijaństwo a religie pozachrześcijańskie w nauczaniu papieża Jana Pawła II, w: J. Perszon (red.), Jan Paweł II a religie świata, Toruń 2007, s. 67-82.

PROCESY POZNAWCZE

5. Odbiór i przetwarzanie informacji. Teorie atrybucji. P.G. Zimbardo, Psychologia i życie, Warszawa 1999, s. 264-307 (r. 8: Spostrzeganie). A. Falkowski, Spostrzeganie jako mechanizm tworzenia doświadczenia za pomocą

zmysłów, w: J. Strelau (red.), Psychologia…, s. 25-55. E. Nęcka, J. Orzechowski, B. Szymura, Psychologia poznawcza, Warszawa 2007, s.

277-318. B. Wojciszke, Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej, Warszawa 2002, s.

99-135, (r. Spostrzeganie osób). E. Aronson, T.D. Wilson, R.M. Akert, Psychologia społeczna. Serce i umysł, Poznań

1997, s. 169-205, (r. Spostrzeganie społeczne: jak dochodzimy do rozumienia innych ludzi).

E. Aronson, T.D. Wilson, R.M. Akert, Psychologia społeczna. Serce i umysł, Poznań 1997, s. 95-130, (r. Dysonans poznawczy a potrzeba podtrzymania samooceny).

6. Pamięć i uczenie się. Schematy, skrypty i stereotypy. T. Maruszewski, Pamięć jako podstawowy mechanizm przechowywania

doświadczenia, w: J. Strelau (red.), Psychologia…, s. 137-164. P.G. Zimbardo, Psychologia i życie…, s. 350-389 (r. Pamiętanie i zapominanie). B. Wojciszke, Człowiek wśród ludzi…, s. 57-98 (r. Wiedza i sądy o świecie

społecznym).

7. Emocje i motywacje. Temperament a kulturowe uwarunkowania ekspresji emocji. D. Doliński, Ekspresja emocji. Emocje podstawowe i pochodne, w: J. Strelau (red.),

Psychologia…, s. 351-368. D. Doliński, Inni ludzie w procesach motywacyjnych, w: J. Strelau (red.),

Psychologia…, s. 493-510. P.G. Zimbardo, Psychologia i życie…, s. 434-469, (r. Motywacja).

P. Ekman, R.J. Davidson (red.), Natura emocji. Podstawowe zagadnienia, Gdańsk 1999, s. 128-158 (r. Pytanie 4: Jak wyjaśnić dowody na powszechność zdarzeń poprzedzających emocje?).

E. Zdankiewicz-Ścigała, T. Maruszewski, Teorie emocji, w: J. Strelau (red.), Psychologia..., s. 395-426.

MODELE RELACJI MIĘDZYLUDZKICH

8. Semiotyka warunkowania klasycznego. Struktura komunikacji. D. Chandler, Wprowadzenie do semiotyki, Warszawa 2011, s. 29-80, 81-108, (r.

Modele znaku, Znaki i rzeczy). J. Pelc, Wstęp do semiotyki, Warszawa 1982, s. 32-222, 223-334 (r. Znak, Semiotyka). R. Grzegorczykowa, Wstęp do językoznawstwa, Warszawa 2007, s. 11-70, (wykłady

1-5). C.S. Hall, G. Lindzey, Teorie osobowości, Warszawa 2001, s. 517-582, (r. Teoria

bodźca – reakcji). P.G. Zimbardo, Psychologia i życie…, s. 308-325, (r. Uczenie się i analiza

zachowania).

9. Warunkowanie sprawcze. Wywieranie wpływu. P.G. Zimbardo, Psychologia i życie…, s. 325-349, (r. Uczenie się i analiza

zachowania). P. Ostaszewski, Procesy warunkowania, w: J. Strelau (red.), Psychologia…, s. 97-104,

104-116. C.S. Hall, G. Lindzey, Teorie osobowości…, s. 583-622, (r. Skinnerowska teoria

wzmacniania sprawczego). B. Wojciszke, Człowiek wśród ludzi…, s. 246-277, (r. Wpływ społeczny). R. Cialdini, Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka, Gdańsk 2000, (r.

Narzędzia wpływu, Zaangażowanie i konsekwencja raz jeszcze) P. Tkaczyk, Grywalizacja. Jak zastosować mechanizmy gier w działaniach

marketingowych, Gliwice 2012, s. 65-98 (r. Mechanizmy).

10. Rola rodziców według klasycznej psychoanalizy. Wyparcie, projekcja, przeniesienie. C.S. Hall, G. Lindzey, Teorie osobowości…, s. 38-75 (r. Klasyczna teoria

psychoanalityczna Freuda). K. Drat-Ruszczak, Teorie osobowości – podejście psychodynamiczne i humanistyczne,

w: J. Strelau (red.), Psychologia…, s. 601-617. K. Stemplewska-Żakowicz, Diagnoza psychologiczna. Diagnozowanie jako

kompetencja profesjonalna, Gdańsk GWP 2009, s. 96-114 (r. Techniki projekcyjne). J. Rembowski, Metoda projekcyjna w psychologii dzieci i młodzieży. Zarys technik

badawczych, Warszawa PWN 1986, s. 14-57 (r. Ogólna koncepcja projekcji i technik projekcyjnych i Niektóre podstawy teorii projekcji i jej związek z teoriami psychologicznymi).

Z. Freud, Wstęp do psychoanalizy, tł. S. Kempnerówna, W. Zaniewicki, Warszawa 2001, s. 372-402 (r. Przeniesienie i Terapia psychoanalityczna).

Z. Freud, Psychopatologia życia codziennego. Marzenia senne, Warszawa 1987, s. 80-150, 215-290 (r. O wspomnieniach dziecięcych i tzw. maskujących; Przejęzyczenia; Pomyłki w działaniu; Czynności symptomatyczne i przypadkowe; Błędy).

11. Analiza transakcyjna. Kwantyfikacja komunikacji. E. Berne, W co grają ludzie. Psychologia stosunków międzyludzkich, Warszawa 2005,

s. 3-50. I. Krzemiński, Co się dzieje między ludźmi?, Warszawa 1998, s. 84-122 (r. Analiza

transakcyjna Erica Berne’a). D. Batorski, M. Olcoń-Kubicka, Prowadzenie badań przez internet – podstawowe

zagadnienia metodologiczne, „Studia socjologiczne” nr 3/2006, s. 99-132. M. Szpunar, Badania Internetu vs. badania w Internecie, czyli jak badać nowe

medium – podstawowe problemy metodologiczne, „Studia medioznawcze” nr 2/2007, s. 80-89.

VARIA

12. Komunikacja w chorobie psychicznej. Podwójne wiązanie. M.E.P. Seligman, E.F. Walker, D.L. Rosenham, Psychopatologia, Poznań 2001, s. 17-

41 (r. Nienormalność dawniej i dziś).

L. Kulmatycki, Zdrowie i dobrostan psychiczny, w: Edukacja zdrowotna. Podręcznik akademicki, red. B. Woynarowska, cz. II, Warszawa 2012, s. 391-402.

P. Watzlawik, J.H. Beavin, D.D. Jackson, Pragmatics of Human Communication: A Study of Interactional Patterns, Pathologies, and Paradoxes, New York 1967, s. 48-71 (r. Some Tentative Axioms of Communication).

G. Bateson, D.D. Jackson, J. Haley, J. Weakland, Toward a Theory of Schizophrenia, „Behavioral Science”, vol. 4, 1/1956, s. 251-254.

K. Ostaszewski, Chorzy psychicznie w społeczeństwie, w: Edukacja zdrowotna…, s. 471-482.

P.G. Zimbardo, Psychologia i życie…, s. 624-663 (r. Psychopatologia).

13. Komunikacja z perspektywy memetyki. Epidemiologia memetyczna. R. Brodie, Wirus umysłu, Łódź 1997, s. 145-172, 173-182, 183-195, (r. Memy

kulturowe, Memetyka religii, Wirusy na zamówienie, czyli jak stworzyć nowy kult). S. Blackmore, Maszyna memowa, Poznań 2002, s. 23-70 (r. Przedziwne istoty,

Darwinizm kosmiczny, Ewolucja kultury). M. Kamińska, Niecne memy. Dwanaście wykładów o kulturze internetu, Poznań 2011,

s. 57-73, (r. 3 Uwaga, zaraźliwe memy! Perypetie znaku w internecie). R. Dawkins, Samolubny gen, Warszawa 2000, (r. 11: Memy: nowe replikatory).

14. Teorie i hermeneutyki mitu. Osobisty mit i osobowość jako narracja. L. Honko, Problem zdefiniowania mitu, w: Teoria mitu. Wybór tekstów, opr. A.

Szyjewski, Kraków 1997, s. 3-12. J. Campbell, Bohater o tysiącu twarzy, Poznań 1997, s. 231-286, (r. Przeobrażenia

bohatera, Rozpad, Mit i społeczeństwo). T. Maruszewski, Pamięć autobiograficzna jako podstawa tworzenia doświadczenia

indywidualnego, w: J. Strelau (red.), Psychologia…, s. 165-182. M. Czeremski, Struktura mitów. W stronę metonimii, Kraków 2009, s. 13-53, 54-102,

(r. Pojęcie mitu i specyfika podejścia strukturalno-semiotycznego; Strukturalno-semiotyczne teorie analizy mitów).

E. Soroko, Poziom autonarracyjności wypowiedzi i użyteczność wybranych sposobów ich generowania, [rozprawa doktorska], Poznań 2007, s. 46-100.

E. Nowicka, Sporne problemy w badaniach nad mitem, w: Teoria mitu…, s. 28-42.

15. Tożsamość i personifikacja. Komunikacja człowiek – bóg – maszyna. S. Guthrie, Faces in the Clouds. A New Theory of Religion, Oxford, 1993, s. 39-121 (r.

Animism, Perception and the Effort after Meaning, The Origin of Anthropomorphism, Anthropomorphism as Perception).

P. Boyer, I człowiek stworzył bogów… Jak powstała religia?, Warszawa 2005, r. 1-4 (r. Korzenie, Jak rozpoznać zjawiska nadprzyrodzone, Maszyny do myślenia, Bogowie i duchy – dlaczego właśnie oni?).

S. Myoo, Lepiej chodźmy zapytać robota… (Wstęp do technoantropologii), „Przegląd filozoficzny – Nowa Seria”, t. 21, nr 2/2012, s. 363-376.

KWESTIE FORMALNE

Opcje zaliczenia kursu: Egzamin pisemny (pytania opisowe, dwa dostępne terminy).

Praca semestralna na skonsultowany wcześniej temat (20-30 tys. znaków ze spacjami, przypisami i bibliografią, zgodnie z regułami formalnymi pisania prac naukowych; więcej wskazówek tutaj: https://wojciechkosior.wordpress.com/classes/).

Nieobecności: Dwie nieobecności w ciągu semestru są dozwolone bez konsekwencji. Nadprogramowe nieobecności można odrobić zdając materiał na dyżurze. Każda pozostawiona i nieodrobiona lub nieusprawiedliwiona nieobecność powoduje

obniżenie oceny z kursu o 0,5 stopnia.