+ Urządzenie zdalnego sterowania „HT-4“ 2,4 GHz

Nr. zam. 1310036

Wersja 03/15

7

2

Spis treści

Strona1. Wprowadzenie .....................................................................................................................................................32. Objaśnieniasymboli .............................................................................................................................................33. Zastosowaniezgodnezprzeznaczeniem ............................................................................................................44. Opisproduktu ......................................................................................................................................................45. Zakresdostawy ....................................................................................................................................................46. Wskazówkidotyczącebezpieczeństwa ...............................................................................................................5 a) Informacjeogólne ..........................................................................................................................................5 b) Eksploatacja ..................................................................................................................................................57. Wskazówkidotyczącebateriiiakumulatorów ......................................................................................................78. ‎Ładowanieakumulatorów ...................................................................................................................................79. Elementyobsługinadajnika .................................................................................................................................810. Uruchomienienadajnika ......................................................................................................................................9 a) Wkładaniebaterii ...........................................................................................................................................9 b) Włączanienadajnika ......................................................................................................................................9 c) Ustawieniedługościdźwignisterowania .....................................................................................................1011. Uruchomienieodbiornika ...................................................................................................................................10 a) Podłączenieodbiornika ...............................................................................................................................10 b) Montażodbiornika ....................................................................................................................................... 1112. Montażserw ......................................................................................................................................................1213. Ustawienietrymerów .........................................................................................................................................1314. Sprawdzeniekierunkudziałaniaserw ................................................................................................................1415. Przełączaniekierunkudziałaniaserw ................................................................................................................1616. Zmianaobłożeniadźwignisterowania ...............................................................................................................1717. MikserDelta .......................................................................................................................................................1818. Przełączaniekodowaniacyfrowego ...................................................................................................................1919. FunkcjaBinding .................................................................................................................................................2020. Funkcjasymulatora/nadajnikaucznia ................................................................................................................2121. Konserwacjaiutrzymanie .................................................................................................................................2122. Deklaracjazgodności(DOC) .............................................................................................................................2123. Utylizacja ...........................................................................................................................................................22 a) Informacjeogólne ........................................................................................................................................22 b) Baterieiakumulatory ...................................................................................................................................2224. Usuwanieawarii .................................................................................................................................................2325. Danetechniczne ................................................................................................................................................24 a) Nadajnik .......................................................................................................................................................24 b) Odbiornik .....................................................................................................................................................24

+

3

1. Wprowadzenie

SzanowniPaństwo,dziękujemyzazakuptegoproduktu.Produkttenspełniawymogiprzepisówprawakrajowegoieuropejskiego.Wceluutrzymaniategostanuorazzapewnieniabezpiecznejeksploatacjiużytkownikmusistosowaćsięsięniniejszejinstrukcjiużytkowania!

NiniejszejinstrukcjaobsługinależydotegoproduktuZawieraonaważnewskazówkidotycząceuruchomie-niaproduktuorazpostępowaniaznim.Należyotympamiętaćprzekazującproduktosobomtrzecim.

Należyzachowaćniniejsząinstrukcjęużytkowaniadopóźniejszegokorzystania!Wszystkie zawarte tutaj nazwy firm i nazwy produktów są znakami towarowymi należącymi do poszczególnychwłaścicieli.Wszelkieprawazastrzeżone.Kontakt z Biurem obsługi Klienta: Klientindywidualny KlientbiznesowyE-mail: bok@conrad.pl b2b@conrad.plTel: 801005133 (12)6229822 (12)6229800

DystrybucjaConradElectronicSp.zo.o.,ul.Kniaźnina12,31-637Kraków,Polska

2. Objaśnienia symboli

Symbolwykrzyknikainformujeoszczególnychzagrożeniachpodczasobchodzeniasięzproduktem,jegoeksploatacjąlubobsługą.

Symbol„strzałki“oznaczaspecjalneporadyiwskazówkidotycząceobsługi.

4

3. Zastosowanie zgodne z przeznaczeniem

Czterokanałoweurządzeniedozdalnegosterowania„HT-4“jestprzeznaczonewyłączniedoprywatnychzastosowańwramachmodelarstwaiprzygotowanenaczasyeksploatacjiwystępującewmodelarstwie.Tensystemnienadajesiędozastosowańprzemysłowych,np,dosterowaniamaszynamiiliniami.Innezastosowanieniżopisanewyżejprowadzidouszkodzeniaproduktuijestponadtozwiązaneztakimizagrożeniamijaknp.zwarcie,pożar,porażenieprądemitp.Produktuniemożnatechniczniezmieniaćaniprzerabiać!Bezwzględnienależystosowaćsiędowskazówekdotyczącychbezpieczeństwa!

Należystosowaćsiędowszystkichwskazówekdotyczącychbezpieczeństwazawartychwniniejszejinst-rukcji!Zawierająoneważneinformacjedotyczącepostępowaniazproduktem.

Użytkownikjestodpowiedzialnyzabezpieczneużytkowaniezdalnegosterowaniaimodelu!

4. Opis produktu

4-kanałowe urządzenie zdalnego sterowania „HT-4“ to system zdalnego sterowania drogą radiową doskonalenadającysięprzedewszystkimdosterowaniamodelamisamolotów.Wraziepotrzebyurządzenietomożnatakżewykorzystaćdosterowaniamodelamipojazdów,statkóworazprostych4-kanałowychśmigłowców(zregulowanymiobrotami).Zapośrednictwemczterechproporcjonalnychkanałówsterowaniamożnaniezależnieodsiebiezdalnieobsługiwaćróżne funkcje sterowania. Ergonomiczne ukształtowana obudowa leży wygodnie w rękach i umożliwia wygodnąobsługęnadajnikaorazpewnesterowaniemodelem.Dopracynadajnikurządzeniapotrzebuje4baterii typuAA/Mignon(np.możnazamówićConradnrzam.652507,4-pak,1x).Jeśliniejeststosowanyregulator jazdyzukłademBEC,doodbiornikapotrzebatakże4bateriiAA/Mignon(np.nrzamówieniaConrad652507,4-pak,1x)lub4akumulatory4AA/Mignonzodpowiednimmocowaniembaterii.Alterna-tywniemożnatakżezastosować4-lub5-ogniwoweakumulatoryNiMHodbiornika(napięcieznamionowe4,8-6,0V)zkablemsterującym.Odbiornikmożepracowaćtakżez2-ogniwowymakumulatoremLiPo(napięcieznamionowe7,4V),jednakżepodłączoneserwateżmusząmiećmożliwośćwspółpracyzwyższymnapięciem.

5. Zakres dostawy

• nadajnikzdalnegosterowania• odbiornikazdalnegosterowania• wtykBinding• instrukcjaużytkowanianapłycieCD

5

6. Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa

W przypadku szkód spowodowanych nieprzestrzeganiem niniejszej instrukcji użytkowania wygasa gwarancja. Producent nie ponosi odpowiedzialności za dalsze szkody!

Przy szkodach rzeczowych i osobowych spowodowanych nieodpowiednim obchodzeniem się z urządzeniem lub nieprzestrzeganiem wskazówek dotyczących bezpieczeństwa producent nie pono-si żadnej odpowiedzialności! W takich przypadkach wygasa gwarancja.

Gwarancja nie obejmuje zwykłego zużycia podczas eksploatacji oraz szkódwypadkowych (np. urwanaantenaodbiornikaipękniętaobudowaodbiornikaitd.).

SzanowniPaństwo,tewskazówkidotyczącebezpieczeństwamająprzyczynićsięnietylkodoochronypro-duktulecztakżemajązapewnićbezpieczeństwoPaństwuiinnymosobom.Dlategoprzeduruchomieniemurządzenianależyuważnieprzeczytaćniniejszyrozdział.

a) Informacje ogólne• Zewzględówbezpieczeństwaorazzewzględunawarunkidopuszczenia(CE)zabronionejestdokonywaniesamo-wolnychprzeróbeki/lubzmianproduktu.

• Produktniejestzabawką,jestprzeznaczonydladzieciod14rokużycia.• Produktniemożezostaćzamoczonylubzawilgocony.• Zalecasięzawarcieprywatnegoubezpieczeniaododpowiedzialnościcywilnej.Jeśli takieubezpieczenie jest jużzawarte, należy zasięgnąć informacji, czy obejmuje ono także użytkowaniemodeli sterowanych zdalnie drogąradiową.

•Wmodelachznapędemelektrycznymsilniknapędowynależypodłączaćdopieropozakończeniumontażuantenyodbiornika.Zapobiegasięwtensposóbniezamierzonemuuruchomieniusięsilnikanapędu.

• Niepozostawiaćopakowaniabeznadzoru.Opakowaniemożestaćsięniebezpiecznązabawkądladziecka.• Przed uruchomieniem sprawdzić bezpieczeństwo działania modelu i urządzenia zdalnego sterowania. Zwrócićuwagę na widocznie uszkodzenia jak np. uszkodzone połączenia wtykowe lub uszkodzone kable. Wszystkieruchomeczęścimodelumusząporuszaćsięswobodnie,leczniemogąmiećluzównałożyskach.

• Obsługa iużytkowaniezdalniesterowanychmodelipojazdówwymaganauki!Osoby,któredotejporynigdyniesterowałyzdalnietegotypumodelami,musząpostępowaćbardzoostrożnieinapoczątekmuszązapoznaćsięzreakcjamimodelunapoleceniazdalnegosterowania.Należywykazaćsięcierpliwością!

• Wprzypadkupytań,któreniesąwyjaśnionewinstrukcjiużytkowania,należyskontaktowaćsięznami(danekon-taktowepodanowrozdziale1)lubzinnąwykwalifikowanaosobą.

b) Eksploatacja• Użytkowniknieposiadającyjeszczewystarczającychumiejętnościwobchodzeniusięzezdalniesterowanymimo-delamipowinienskontaktowaćsięzdoświadczonymmodelarzemlubzklubemmodelarskim.

• Podczas uruchamiania należy zawsze najpierwwłączyć nadajnik. Dopiero potemmożnawyłączyć odbiornikwmodelu.Wprzeciwnymwypadkumogąwystąpićnieoczekiwanereakcjemodelu!

6

• Niekierowaćkońcówkiantenynamodel.Znaczniezmniejszatozasięg.• Przedrozpoczęciem jazdysprawdzićprzystojącymmodelu,czy reagujeonnapoleceniasterowaniazgodniezoczekiwaniami.

• Podczaseksploatacjimodeluzawszezwracaćuwagę,abywstrefiezagrożeniasilnikówiinnychobracającychsięczęścinapędunieznalazłysięczęściciałaiinneprzedmioty.

• Niepoprawna obsługa może spowodować ciężkie uszkodzenia ciała i szkody rzeczowe! Model musi zawszeznajdowaćsięwzasięguwzroku.Dlategoniemożnaużywaćmodeluwnocy.

• Możnasterowaćmodelem tylkowtedy,gdyzdolność reakcji sterującegonie jestwżadensposóbograniczona.Zmęczenie,spożywaniealkoholulubzażywanielekarstwmogąbyćprzyczynąbłędnychreakcji.

• Używaćmodelutylkotam,gdzieniestanowionzagrożeniadla innychosób,zwierząt lubprzedmiotów.Używaćmodelutylkonaterenachprywatnychlubspecjalniedotegoceluwydzielonych.

• Wprzypadkujakichkolwiekzakłóceńnależynatychmiastprzerwaćużytkowaniemodeluiusunąćprzyczynęusterkiprzedponownymużyciem.

• Nieużywaćzdalnegosterowaniapodczasburzy,podprzewodamiwysokiegonapięcia iwpobliżumasztów ra-diowych.

• Zdalnesterowanie(nadajnik)musibyćwłączonezawsze,gdyużywanyjestmodel.Przywyłączaniumodelunależyzawszenajpierwwyłączyćsilnikapóźniejodbiornik.Dopieropotemmożnawyłączyćnadajnikzdalnegosterowa-nia.

• Chronićurządzeniezdalnegosterowaniaprzedwilgociąisilnymizabrudzeniami.• Niewystawiaćnadajnikaprzezdłuższyczasnabezpośredniedziałaniepromienisłonecznychlubwysokichtempe-ratur.

• Słabe baterie w zdalnym sterowaniu powodują spadek zasięgu. Gdy baterie lub akumulatory w odbiorniku sąsłabsze,modelprzestajepoprawniereagowaćnapoleceniazdalnegosterowania.

Wtakimprzypadkunależynatychmiastzakończyćużytkowaniemodelu.Następnienależywymienićbateriewlubnaładowaćakumulatorodbiornika.

• Podczas użytkowania produktu nie podejmować żadnych ryzykownych działań! Bezpieczeństwo samegoużytkownikaorazotoczeniazależąwyłącznieododpowiedzialnegopostępowaniazmodelem.

7

7. Wskazówki dotyczące baterii i akumulatorów

• Baterieiakumulatoryprzechowywaćpozazasięgiemdzieci.• Niepozostawiaćbaterii/akumulatorówbeznadzoru,zachodziryzykopołknięciaichprzezdziecilubzwierzęta.Jeślicośtakiegosięzdarzy,należynatychmiastsprowadzićlekarza.

• Niemożnabaterii/akumulatorówzwierać,demontowaćlubwrzucaćdoognia.Niebezpieczeństwowybuchu!• Baterie/akumulatory,zktórychnastąpiłwycieklubbaterie/akumulatoryuszkodzonemogąprzykontakciezeskórąspowodowaćpoparzenia.Wtakimprzypadkunależyużyćodpowiednichrękawicochronnych.

• Zwykłebaterieniemogąbyćładowane.Zachodziryzykopożaruiwybuchu!Ła‎dowaćmożnatylkonadającesiędotegoakumulatoryprzyużyciuodpowiednichładowarek.

• Przywkładaniubaterii/akumulatorówzwracaćuwagęnaodpowiednieułożeniebiegunów(plus/+iminus/-).• Wprzypadkudłuższegonieużywania(np.magazynowanie)należywyjąćbaterie(lubakumulatory)umieszczonewurządzeniuzdalnegosterowania,abyniedopuścićdouszkodzeńspowodowanychwyciekamizbaterii/akumula-torów.

• Należydoładowywaćakumulatorymniejwięcejco3miesiące,ponieważwprzeciwnymwypadkuprzezsamoczyn-nerozładowaniemożedojśćdotzw.głębokiegorozładowania,poktórymakumulatorysąjużnieprzydatne.

• Zawszewymieniaćnarazwszystkiebaterie/akumulatory.Niemieszaćbaterii/akumulatorówpełnychzczęścioworozładowanymi.Stosowaćzawszetakiesamebaterie/akumulatorytegosamegotypuiproducenta.

• Nigdyniemieszaćbateriizakumulatorami.• Zewzględówbezpieczeństwawnadajnikuzdalnegosterowanianależyużywaćwyłączniebateriianieakumula-torów.

8. Ładowanie akumulatorów

Jeślidozasilaniaodbiornikastosowanemająbyćakumulatory,należypamiętać,żezregułynoweakumulatorysąpusteimuszązostaćnaładowane.

Należypamiętać: Abyakumulatoruzyskałswojąmaksymalnąwydajność,musiprzejśćwielecyklicałkowitegorozładowaniai

naładowania. W regularnych odstępach czasu należy regularnie rozładowywać akumulatory, ponieważ wielokrotne

doładowywaniewpołowierozładowanychakumulatorówmożewywołaćtzw.efektLazyBatteryczyliefektbezwładnychbaterii.Oznaczato,żeakumulatortraciswojąpojemność.Niedostarczawtedyoncałejzgro-madzonejenergii,skracasięczaspracymodelu.

Jeśli używanych jest wiele akumulatorów, opłacalnymoże być zakupwysokiej jakości ładowarki. Takieładowarkizregułyoferujątakżefunkcjęszybkiegoładowaniaakumulatorów.

8

9. Elementy obsługi nadajnika

Rysunek 1

1 Antenanadajnika2 Uchwyt3 Przycisktrymerafunkcjisteruwysokości4 Dźwignie sterownicze funkcji steru wysokości i

lotek5 Przycisktrymerafunkcjilotek6 WskaźnikLED7 Włącznik/wyłącznik8 Włącznikrewersu9 Włącznikmikseradelta

10 PrzyciskfunkcjiBinding11 Przycisktrymerafunkcjisterukierunku12 Dźwigniesterowniczefunkcjisterukierunkuisilnika13 Przycisktrymerafunkcjisilnika14 Uchodopaska

9

10. Uruchomienie nadajnika

Wdalszejczęścininiejszejinstrukcjicyfrypodawanewtekścieodnosząsięzawszenarysunkuoboklubdorysunkówumieszczonychwposzczególnychrozdziałach.Odniesieniadoinnychrysunkówsąpodawanezawszezinformacjązodpowiednimnumeremrysunku.

a) Wkładanie bateriiDozasilanianadajnikapotrzebnesą4bateriealkaliczne(np.nrzam.Conrad652507,4-pak,1x)rozmiaruAA/Mignon.Przy wkładaniu baterii należy postępować w następującysposób:Pokrywa komory baterii (1) znajduje się z tyłu nadajnika.Nacisnąćnarowkowanąpowierzchnię(2) izsunąćpokrywęwdół.Podczas wkładania 4 baterii uważać na poprawne ułożeniebiegunów. Odpowiednia wskazówka (3) znajduje się na dniekomorybaterii.Następnieponownienasunąćpokrywęgniazdabateriioddołudozatrzaśnięcia.

b) Włączanie nadajnikaPozałożeniunowychbateriiwramachtestunależywłączyćna-dajnikwłącznikiem/wyłącznikiem (patrz rys. 1, poz. 7).W tymceluprzesunąćprzyciskobsługizpozycjidolnej(wyłączony)nagórną(włączony).NadajnikwydajekrótkisygnaławskaźnikLED(patrztakżerys.1,poz.6)świeciciąglenazielono.

Gdy napięcie zasilania spadnie poniżej 5 V, zmienia się kolor wskaźnika LED z zielonego na pomarańczowysygnalizujączagrożeniezbytsłabymzasilaniem.Należywtedyprzerwaćpracęzmodelem.Gdynapięciespadnieponiżej4,2V,wskaźnikLEDzaczynamigaćnaczerwonoanadajnikwydajewregularnychodstępach czasu dźwięki alarmowe.W takimprzypadku należy jak najszybciej zakończyć pracę zmodelem.Dodalszejpracynadajnikanależyzałożyćnowebaterie.Posprawdzeniupoprawnegodziałanianadajnikanależygowyłączyć.

Rysunek 2

Rysunek 3

10

c) Ustawienie długości dźwigni sterowaniaWzależnościodprzyzwyczajeńoperatoramożnaindywidualnieregulowaćdługośćdźwignisterowania.Wtymcelunależymocnochwycićdolnączęśćuchwytu(1)agórnączęść(2)obracaćwkierunkuprzeciwnymdoruchuws-kazówekzegara.Teraz obracając dolną część uchwytumożna ustawić żądanądługośćdźwignisterowania.Na koniec należy ponownie mocno dokręcić górną częśćuchwytu.

11. Uruchomienie odbiornika

a) Podłączenie odbiornikaOdbiornikmamożliwośćpodłączenia4serw(wyjścieodbiornika„CH1“,„CH2“,„CH3“i„CH4“),którympóźniejwmodeluzostanąprzypisanenastępującefunkcjesterowania:„CH1“=serwolotek/przechylenia„CH2“=serwosteruwysokości/pochylenia„CH3“=serwogazulubregulatorlotu/jazdy„CH4“=serwosterukierunku/ogonaWyjścia odbiornika „CH5“ i „CH6“ nie są używane, ponieważnadajniktransmitujetylkoczterypierwszekanały.Dogniazda„BAT“podłączasiępojemnikbaterii(1)lubakumu-latorodbiornikazkablemsterującym(2),jeśliniezastosowanoregulatoralotu/jazdyzukłademBEC.

Ważne! Przystosowaniuserwowysokimzapotrzebowaniuprąduzalecamywkażdymwypadkustosowaniezesta-

wówakumulatorówowysokimprądziezamiastbaterii!

Rysunek 5

Rysunek 4

11

GniazdasąprzystosowanedopołączeńwtykowychJR.WraziepotrzebymożnaużywaćtakżewtyczekFutabapousunięciupilnikiemlubostrymnożemwąskiejwypustkiprowadzącejprzywtyczce.Przypodłączaniuserwiregulatorówjazdygeneralnienależyzwracaćuwagęnapoprawneułożeniebiegunówwewty-kach.Stykpołączeniawtykowegoprzewoduimpulsowego(wzależnościodproducentażółty,białylubpomarańczowy)musi być podłączony do wewnętrznego (lewego) styku. Styk połączenia wtykowego przewodu minusowego (wzależnościodproducentaczarnylubbrązowy)musibyćpodłączonydozewnętrznego(prawego)styku.Włączyćnadajnikanastępnieodbiornik.Przypoprawniedziałającej funkcjiBindingświecisięczerwonakontrolkaLEDwodbiorniku(patrzrys.5,poz.3)aczteryserwareagująnaruchydźwignisterowania.Sprawdzićpoprawnedziałanieodbiornikaanastępnieponowniegowyłączyć.

JeśliserwaniereagująadiodaLEDwodbiornikunieświecisię,należywykonaćfunkcjęBinding(patrzrozdział19).

b) Montaż odbiornikaSposóbmontażuodbiornikazależygeneralnieodmodelu.Ztegopowoduodnośniemontażunależystosowaćsiędozaleceńproducentamodelu.Niezależnieodtegonależyzawszepróbowaćmontowaćodbiornikwtakisposób,abyoptymalniebyłchronionyprzedkurzem,brudem,wilgocią,wysokimitemperaturamiiwibracjami.Zachowaćodpowiedniodstępodsilnikóworazelektronicznych regulatorów lotu lub jazdy.Elementyzmetalu lubkarbonumająnieekranująceimogąwzwiązkuztymwznacznymstopniuprzyczynićsiędospadkuzdolnościod-bieraniasygnałów.Wtymprzypadkuzalecasięułożenieantenynazewnątrzprzezwyprowadzeniejejprzezotwórwkadłubie.Domocowanianadająsiędwustronnesamoprzylepnegąbki(Servo-Tape)lubkrążkigumoweutrzymującepewnienaswoimmiejscuodbiornikowiniętywgąbkę.

Uwaga! Frutanteny(1)madokładniedobranądługość. Z tegopowodudrut antenyniemożebyć zawinięty,

ułożonywpętlianiobcięty.Zmniejszyłobytowznacz-nym stopniu zasięg stwarzając znaczne ryzyko dlabezpieczeństwa.

Rysunek 6

12

12. Montaż serw

Sposóbmontażuserw(1)zależyzawszeodmodelu.Dokładneinformacjenatentematznajdująsięwdokumentacjidotyczącejbudowymodelu.Generalnie należy zawsze próbować łączyć serwa w takisposób,abybyływytłumionepojawiającesięwibracje.Dotegoceludoserwdołączanesązazwyczajkońcówkigumowe(2)ztulejamimetalowymi(3).

Przypołączeniachciężkoporuszającychsięserwaniesąwstanieustawićsięwymaganejpozycji.Wskutek tegozużywasięniepotrzebnieprądisterowaniemodelemjestniedokładne.Połączeniamusząporuszaćsięjaknajbard-ziejswobodnie,alebezluzównałożyskachiprzegubach.Przedzamontowaniemdźwigniserwanależywłączyćnadajnikanastępnieodbiornikisprawdzićpoprawneśrodkoweustawie-nie trymerównanadajnikuzdalnegosterowania(patrzkolejnyrozdział).Dźwignię serwa należy zawszemontować pod kątem 90° dodrążkówprzegubowych(patrzrys.8,szkicA).Jeśli dźwignia serwa nie będzie ustawiona prostopadle dodrążków(patrzrys.8,szkicB)skokidźwigniwobukierunkachniebędątakiesame.Lekkiemechanicznenachyleniespowodowanezębamidźwigniserwamożnapóźniejskompensowaćtrymerami. Rysunek 8

Rysunek 7

13

13. Ustawienie trymerów

Funkcjatrymerówpolegawpierwszejliniinakorygowaniulekkoukośnegoustawieniadźwigniserwa,którejestspo-wodowanezazębianiemsiędźwigniimożepowodowaćnierównomierneruchupodczassterowania.Dodatkowo trymerydająmożliwośćdelikatnej regulacjimodelupodczas ruchu, jeśli np,model nie leci lub jedzieprostomimo,żedźwigniesterująceznajdująsięwpozycjiśrodkowej.Następnienależytakwyregulowaćdrążkiukładukierowniczegolubsterów,abytrymerpowróciłdopierwotnejwartości(kąt90°międzydźwigniąserwaadrążkami)amodelporuszałsięprosto.Urządzenie zdalnego sterowania „HT-4“ posiada dokładnecyfrowe trymery,w których każdy kanał sterowaniamożebyćindywidualnieustawionyzapomocąjednegoprzyciskutrymera(patrztakżerysunek1,poz.3,5,11i13).Przyciskitrymerasąprzyporządkowanedonastępującychfunk-cjisterowania:3 przycisktrymeraserwasteruwysokości„CH2“5 przycisktrymeraserwalotek„CH1“11 przycisktrymeraserwasterukierunku„CH4“13 przycisktrymeraserwagazu„CH3“

Aby sprawdzić ustawienie cyfrowych trymerów, należy najpierw włączyć nadajnik a następnie odbiornik. Poprzesunięciuprzyciskutrymerawbok,wgóręlubdółiprzytrzymaniugowtejpozycjinadajnikwydajeszybkokrótkiedźwięki.Serwodanegokanałusterowaniazmieniamałymikrokamiustawieniedźwigniserwa.Po osiągnięciu końca zakresu regulacji trymerem dźwięki znikają i niemożna dalej obrócić dźwigni serwa. Jeślinastępnie przycisk trymera zostanie wychylony w przeciwnym kierunku i przytrzymany, ponownie pojawiają siędźwiękiadźwigniaserwamałymikrokamipowracadopozycjiśrodkowej.Poosiągnięciupozycjiśrodkowejzakresuregulacjitrymeremurządzeniewydajejedendłuższydźwięk.Ustawićpołożenieśrodkowetrymeranawszystkichczterechkanałachizamontowaćdźwignieserwtak,abybyłyoneustawionepodkątem90°względemdrążków.Ponieważdźwignieserwiośserwsązesobązazębione,czasaminiedasięuniknąćminimalnieukośnegoustawieniadźwigniserwa.Wtakimprzypadkutrymerdanegokanałumusibyćniecowysuniętyzpozycjiśrodkowej,abyutrzymaćkąt90°międzydźwignąserwaazespołemdrążkówsterujących(patrzrysunek8).

Ustawionawartość trymerazostajeautomatyczniezapamiętanaprzezurządzeniezdalnegosterowania ipozostajewpamięcitakżepojegowyłączeniuiwłączeniu.

Przyzastosowaniumodeluznapędemelektrycznymz regulatorem lotu trymerkanału3musibyć takżeustawionynawartośćśrednią.

Rysunek 9

14

14. Sprawdzenie kierunku działania serw

Podłączyćumieszczonewmodeluserwadoodbiornika.Pamiętaćoopisanymwcześniejobłożeniuwyjśćodbiorni-ka.

Jeślimodeljestwyposażonywdwaserwalotek,istniejemożliwośćobsługiobuserwzapomocąkablaVnawyjściuodbiornika„CH1“.

Wtymcelunależywłączyćnajpierwnadajnikanastępnieodbiornik.Przypoprawnympodłączeniuserwanawyjściach1,2,3i4wgrysunku10powinnyreagowaćwewłaściwymkierunkunaruchydźwignisterujących.Drążkisterującesterówmusząbyćtakustawione,abysteryznajdowałysiędokładniewpozycjiśrodkowej,jeślidźwigniesterująceitrymeryznajdująsięwpołożeniuśrodkowym(patrztakżegórnyszkicnarysunku10).Na następnej stronie rysunek 10 zawiera schematyczne przedstawieniewychylenia sterów przy poszczególnychruchachdźwignisterujących.

Lewadźwigniasterującadoregulacjisilnikamożebyćprzesuniętadoprzoduidotyłuiniecofasięautoma-tyczniedopozycjiśrodkowej.Pozostajeonazawszewpozycji,wktórejzostałaostatnioustawiona.

Elektronicznyregulatorsilnikapodłączonydowyjściaodbiornika„CH3“musibyćtakustawiony,abysilnikelektrycznybyłwyłączony,gdylewadźwigniasterującaznajdujesięwnajniższejpozycji.Wmodeluzsilnikiemspalinowymdrążkiserwagazumusząbyćustawionewtakisposób,abysilnikpracowałnawolnychobrotachprzyprawiezamkniętymgaźniku.Dopierogdydodatkowotrymerfunkcjisilnikazostanietakżeprzesuniętycałkowiciewdół,gaźnikpowinienzamknąćsięcałkowicie,abysilnikzgasł.Gdydźwigniasterującazostanieprzesuniętacałkowiciedogóry,przepustnicawgaźnikumusisięcałkowicieotworzyć,abysilnikmógłpracowaćzpełnąmocą.Wmodelachznapędemelektrycznymregulator lotuczęstodajemożliwośćwyuczeniaodpowiednichpołożeńdlawyłączeniasilnikaimaksymalnejmocy.Dalszeinformacjewtymzakresieznajdująsięwinstrukcjiużytkowaniare-gulatoralotu.

Uwaga! Wmodeluznapędemelektrycznymmożnaprzeprowadzaćtestsilnikatylkowtedy,gdymodeljestodpo-

wiedniozabezpieczonyprzedporuszaniemsię.Podczastestusilnikanależyzadbać,abywzakresieruchuśmigłainaobszarzezasysaniapowietrzanieznajdowałysiężadneprzedmiotylubczęściciała.

Jeśliserwaisteryreagujądokładniewprzeciwnymkierunkuniżukazanonarysunku10,możnazapomocąwłącznikarewersu(patrzkolejnyrozdział)odwrócićkierunekdziałaniaposzczególnychserw.

Ważne! W tymcelunależyuruchomićnajpierwnadajnikanastępnieodbiornik.Przywyłączaniunależynajpierw

odłączyćodbiornikodzasilaniaanastępniewyłączyćnadajnik. Nigdyniewyłączaćnadajnika,gdyodbiornikjestwłączony.Możetospowodowaćnieoczekiwanereakcje

modelu!

15

Rysunek 10

16

15. Przełączanie kierunku działania serw

Jeślisterynieporuszająsię tak, jakpokazanonarysunku10,możnazapomocąprzełącznikówrewersu(patrztakżerysunek1,poz.8)przełączyćkierunekdziałaniaposzczególnegoserwa.Przełącznikimająnastępująceprzyporządkowanie:„AIL“=serwolotek„ELE“=serwosteruwysokości„THR“=serwogazu/regulatorlotu„RUD“=serwosterukierunkuGdy przełącznik znajduje się w dolnej pozycji, ustawionyjest „normalny“ kierunek działania. Gdy przełącznik zostanieprzesunięty dopozycji górnej,włącza się „odwrotny“ kierunekdziałania.

Należy pamiętać, że po przełączeniu kierunku działania konieczne może być wyregulowanie pozycjiśrodkowejserw/sterów.

Rysunek 11

17

16. Zmiana obłożenia dźwigni sterowania

Jeżelimodellatającymabyćsterowanyzgodniezeschematemukazanymnarysunku10(trybII),możnatenrozdziałpominąć.Jeślijednakfunkcjagazumabyćobsługiwanaprzezprawądźwignięsterującąafunkcjasteruwysokościprzezlewą(trybI),istniejemożliwośćodpowiedniegodopasowanianadajnika.Dowykonaniaponiższychczynnościwymaganejestpewnedoświadczenieznadajnikamizdalnegosterowania.Dla-tegoosoby,którenieczująsięnasiłach,abywykonaćniżejopisaneprace,powinnyzgłosićsiędodoświadczonegomodelarzalubklubumodelarskiego.Sposób postępowania:• Wyjąćbaterieznadajnika.• Wtymceluśrubokrętemkrzyżowymodkręcićczteryśrubkinatylnejściancenadajnikaiostrożnieunieśćściankę.• Poodłączeniuwtykugniazdaucznia(1)możnaotworzyćściankęwdół.

Rysunek 12

• Odkręcićpoczteryśrubkiprzyagregatachdźwignisterujących(2)izamienićobaagregatymiejscami.Należyprzytymobrócićagregatydźwignisterującycho180°,abygniazdapotencjometrówdźwignisterujących(3)byłyponow-nieskierowanedowewnątrz.

• Przykręcićponownieagregatydźwignisterujących.• Szczypcamilubpęsetąwyciągnąćmostekwtykowy(4)zpozycji„L“iumieścićgoponowniewpozycji„R“.• Podłączyćnastępnieponowniewtykgniazdauczniainałożyćtylnąściankęnaobudowęnadajnika.• Wkręcićczteryśrubkimocujące.• Włożyćbateriedonadajnikaisprawdzićpoprawnedziałaniezdalnegosterowania.

18

17. Mikser Delta

Urządzeniezdalnegosterowania„HT-4“posiadamikserDelta,którymożnawłączyćwłącznikiemmiksera(patrztakżerysunek1,poz.9).Gdyprzełączniksuwakowyznajdujesięwdolnejpozycji,aktywnyjesttrybnormalnybezfunkcjimiksera.Gdysuwakzostanieprzesuniętydogóry,aktywujesięmikserDelta.PrzymodelachDeltao trójkątnymskrzydle lotkimusząprzejąć także funkcje steruwysokości.Z tegopowoduwmikserzeDeltakanały„CH1“(lotki)i„CH2“(sterwysokości)sązesobąpołączone.Wtedyniezależnieodtego,czynanadajnikuobsługiwanabędziefunkcjalotekczysteruwysokości,nawejściachodbiornika„CH1“i„CH2“będąjednocześniereagowałyobaserwa.Serwoprawego skrzydłamusi być podłączonedowyjścia odbiornika „CH1“ a serwo lewego skrzydła dowyjściaodbiornika„CH2“.Wychyleniaobuklapsterówmusząodbywaćsiętak,jaktoukazanonarysunku13.Wraziepotrzebymożnaskorygowaćkierunekdziałaniaserwwłącznikiemrewersu(patrzrozdział15).

Rysunek 13

19

18. Przełączanie kodowania cyfrowego

Nadajnik dajemożliwośćobsługi odbiornika z użyciemkodowania cyfrowego „AFHDS“ i „AFHDS2A“.Fabrycznienadajnikjestustawionynaznajdującysięwzestawieodbiornikzkodowaniem„AFHDS2A“.JeślimazostaćzastosowanyodbiornikREELYzcyfrowymkodowaniem„AFHDS“,należynajpierwprzestawićnada-jnikanastępniepołączyćodbiornikznadajnikiem(patrzkolejnyrozdział).Aby przełączyć cyfrowe kodowanie na nadajniku, należy postępować w następujący sposób.• Wyłączyćnadajnik.• Przesunąćobiedźwigniesterującedolewegodolnegoroguitamjeprzytrzymać.

• Przy wychylonych dźwigniach sterujących włączyć nadajnikwłącznikiem/wyłącznikiem.

• Puścić obie dźwignie sterujące, aby powróciły do pozycjiśrodkowej.

• GdywskaźnikLEDmiga,oznaczato,żenadajnikprzełączyłsięnakodowaniecyfrowe„AFHDS“.GdywskaźnikLEDmigaa urządzenie zdalnego sterowania ponadto wydaje krót-kie dźwięki w rytmie sekundowym, oznacza to, że nadajnikprzełączyłsiękodowaniecyfrowe„AFHDS2A“.

• Wyłączyćnadajnik,abyobecnieustawionekodowaniezostałozapisane.

Ważne! Wurządzeniuzdalnegosterowania„HT-4“znajdującysięwzestawieodbiornikpracujezkodowaniem„AF-

HDS2A“.Należyzawszepamiętać,abyzaprogramowaćnanadajnikuwłaściwekodowanie!

Rysunek 14

20

19. Funkcja Binding

Abynadajnikiodbiornikwspółpracowałyzesobą,musząbyćpołączonezesobązużyciemtegosamegocyfrowegokodowania.Podczasdostawynadajnikiodbiorniksąjużodpowiednioustawioneimogąbyćodrazuużywane.Po-nowneustawieniefunkcji łączeniajestkonieczneprzedewszystkimpowymianienadajnikalubodbiornikaatakżeprzyusuwaniuzakłóceń.Zanimbędziemożnapołączyćodbiornikznadajnikiem,należysprawdzić,czynadajnikpracujezodpowiednimkodo-waniemcyfrowym(patrzpoprzednirozdział).Aby wykonać funkcję łączenia, należy postępować w następujący sposób:• Nadajnikiodbiornikmusząznajdowaćsiębardzobliskosiebie(ok.50cmodstępu).

• Wyłączyćnadajnik.• Jeżeli do odbiornika są podłączone serwa, należy jeodłączyć.

• Podłączyćznajdującysięwzestawiewtykprogramowania(1)dogniazda„BAT“odbiornika.

• Zasilanieodbiornika(akumulatorodbiornikalubregulatorjaz-dyzBEC)podłączasiędodowolnegowyjściaodbiornika.

• Włączyćodbiornik.DiodaLEDwodbiorniku(2)zaczynaszyb-komigać.

• NacisnąćiprzytrzymaćprzyciskBinding(patrzrys.1,poz.10)nanadajniku.

• Przy wciśniętym przycisku Binding włączyć nadajnikwłącznikiem/wyłącznikiem.WskaźnikLEDwnadajnikuzaczy-namigotać.

• Gdy dioda LEDw odbiorniku (2) po kilku sekundach zacz-nie migać powoli, oznacza to, że proces łączenia zostałzakończony.

• Puścićprzyciskłączenia.• Wyłączyćodbiornik inadajnikorazwyjąćwtykprogramowa-

nia.• Ponowniepodłączyćserwa/regulatordoodbiornika.• Sprawdzić działanie układu. Jeśli układ nie działa prawidłowo, należy przeprowadzić ponownie procedurę isprawdzićcyfrowekodowanienadajnika.

Jeślinadajnikzostałprzełączonynakodowanie„AFHDS“ipodejmowanajestpróbapołączeniazodbiorni-kiemzkodowaniem„AFHDS,ponawiązaniupołączeniadiodaLEDwodbiornikuniebędziepowolimigać,alebędzieświecićsięciągle.

Rysunek 15

21

20. Funkcja symulatora/nadajnika ucznia

Nadajnikmożnatakżewykorzystaćprzyużyciukomputerajakosymulatorlubdogier.Potrzebnydotegojestopcjo-nalnykabelUSB(nrzam.Conrad517956)orazodpowiednieoprogramowaniekomputera(np.symulatorlotuitp.).KabelUSBpodłączasięz tyłunadajnikadogniazdaPS/2nakomputerze(16).Po poprawnym podłączeniu i zainstalowaniu włączony nadaj-nik jest rozpoznawanyprzezsystemoperacyjny (np.conajm-niejWindowsXP lubwyższy) imożebyćużywany jakzwykłydżojstik.WszystkiedalszeinformacjesązawartewinstrukcjiużytkowaniakablaUSB.Alternatywniewyjściesygnałuzurządzeniazdalnegosterowa-niamożebyćwykorzystanedosterowanianadajnikanauczycie-la.Wtakimprzypadkuurządzeniezdalnegosterowania„HT-4“działa jak nadajnik ucznia. Dalsze informacje w tym zakresieznajdująsięwinstrukcjiużytkowanianadajnikanauczyciela.

21. Konserwacja i utrzymanie

Urządzeniezzewnątrznależyczyścićjedyniemiękką,suchąszmatkąlubpędzelkiem.Wżadnymwypadkunienależystosowaćagresywnychśrodkówczyszczącychlubroztworówchemicznych,ponieważmożetospowodowaćuszkod-zeniepowierzchniobudowy.

22. Deklaracja zgodności (DOC)

Producentoświadczaniniejszym,żeniniejszyproduktspełniapodstawowewymaganiai inneistotneprzepisydy-rektywy1999/5/WE.

Deklaracjazgodnościdotyczącategoproduktuznajdujesięnastronieinternetowejwww.conrad.com.

Rysunek 16

22

23. Utylizacja

a) Informacje ogólne Produktuniemożnautylizowaćześmieciamidomowymi!

Poostatecznymwycofaniuurządzeniazużycianależypoddaćjeutylizacjizgodniezobowiązującymiprze-pisami.

Wyjąćbaterie/akumulatoryizutylizowaćjeosobno.

b) Baterie i akumulatoryUżytkownikurządzeniajestustawowo(rozporządzenieobateriach)zobowiązanydozwrotustarychzużytychbateriiiakumulatorów.Ichutylizacjaześmieciamidomowymijestzabroniona!

Baterieiakumulatoryzawierająceszkodliwesubstancjesąoznaczonesymbolemukazanymobok,któryin-formujeozakazieichutylizacjiześmieciamidomowymi.Oznaczeniadecydującychmetaliciężkichbrzmią:Cd=kadm,Hg=rtęć,Pb=ołów(oznaczeniejestpodanenabaterii/akumulatorzenp.podukazanympolewejstroniesymbolemkonteneranaśmieci).

Zużytebaterie/akumulatorymożnaoddawaćnieodpłatniewmiejscachzbiórkiorganizowanychprzezgminę,wnas-zychfiliachlubwszędzietam,gdziesąsprzedawanebaterieiakumulatory.Wtensposóbużytkownikspełniaswojeustawowezobowiązaniaorazprzyczyniasiędoochronyśrodowiska.

23

24. Usuwanie awarii

Urządzenietozostałowprawdziezbudowanezgodniezaktualnymstanemtechniki,leczmimotomogąpojawićsiębłędywdziałaniulubawarie.Ztegopowodupodajemyponiżejkilkainformacji,wjakisposóbmożnausunąćewen-tualneawarie.

Problem Rozwiązanie

Nadajnikniereaguje • Sprawdzićbateriewnadajniku.• Sprawdzićułożeniebiegunówbateriiwnadajniku.• Sprawdzićstykibateriiwnadajniku.• Sprawdzićwłącznikfunkcji.

Serwaniereagują • Sprawdzićbaterielubakumulatoryodbiornika.• Przetestowaćkabelwłącznika.• PrzetestowaćfunkcjęBECregulatora• Sprawdzićułożeniebiegunówwtykówserw.• Sprawdzićkodowaniecyfrowe.• PrzeprowadzićfunkcjęBinding.• Wcelusprawdzeniazmienićodbiornikinawiązaćponowniepołączenie.

Serwadrżą • Sprawdzićbaterielubakumulatorynadajnikaiodbiornika.• Sprawdzićpołączeniawtykoweprzyodbiorniku.• Ewentualnąwilgoćwodbiornikuostrożnieusunąćużywającsuszarki.• Sprawdzićantenęodbiornikapodkątemuszkodzeń.• Wcelutestuinaczejustawićantenęwmodelu.

Serwobuczy • Sprawdzićbaterielubakumulatoryodbiornika.• Sprawdzićswobodęporuszaniasiędrążkówsterujących.• Wcelachtestowychporuszaćserwembezdrążkaserwa.

Urządzeniemamałyzasiąg. • Sprawdzićbaterielubakumulatoryodbiornika.• Sprawdzićantenęodbiornikapodkątemuszkodzeń.• Wcelutestuinaczejułożyćantenęwmodelu.

Nadajnikwyłączasięsamoczyn-nieodrazulubpokrótkimczasie

• Sprawdzićiew.wymienićbateriewnadajniku.

24

25. Dane techniczne

a) NadajnikZakresczęstotliwości ............................2,4GHzIlośćkanałów ........................................4Kodowanie ............................................AFHDS/AFHDS2A(AutomaticFrequencyHoppingDigitalSystem)Wyjściesygnału ....................................gniazdoPS/2(PPM)Napięcierobocze ..................................6V/DCz4bateriiAA/MignonWymiary(szer.xwys.xgł.) ..................174x187x80mmWagabezbaterii ...................................ok.330g

b) OdbiornikZakresczęstotliwości ............................2,4GHzIlośćkanałów ........................................6Kodowanie ............................................AFHDS2ASystemwtyków .....................................GraupnerJRNapięcierobocze ..................................4,0do8,4V/DCWymiary(szer.xwys.xgł.) ..................45x23,5x13,5mmWaga ....................................................ok.8g

25

26

27

+ Stopka redakcyjnaTo publikacja została opublikowana przez Conrad Electronic SE, Klaus-Conrad-Str. 1, D-92240 Hirschau, Niemcy (www.conrad.com).

Wszelkieprawaodnośnie tego tłumaczeniasązastrzeżone.Reprodukowaniew jakiejkolwiek formie,kopiowanie, tworzeniemikrofilmówlubprzechowywaniezapomocąurządzeńelektronicznychdoprzetwarzaniadanychjestzabronionebezpisemnejzgodywydawcy.Powielaniewcałościlubwczęścijestzabronione.Publikacjataodpowiadastanowitechnicznemuurządzeńwchwilidruku.

© Copyright 2015 by Conrad Electronic SE. V1_0315_01_DT